Doodverklaard terwijl het leven doorgaat
IZB wijst visie achter
„Zending in Nederland" af
I
Kerk voor 'eerste
socialistische stad'
S5V
1 21
Hh** -
Buitenverbanders nader
tot chr. gereformeerden
Leider kerk
in DDR
afgetreden
Banning order: soms minder vrij dan gevangenen
UIT DE KERKBLADEN
Punk brengt
duidelijkheid
VANDAAG
Voorbijgangers
Dordrecht en
Hoogeveen
handhaven
besluit
MAANDAG 3 APRIL 1978
KERK
Trouw/Kwartet
door Hennie Serfontein
Zelfs als we naar de kerk gaan, zorgen we er voor als laatsten binnen te komen en als eersten weer
te vertrekken. Zo vermijden wij dat wij mensen moeten groeten, die in een groepje staan. Onze
vrienden komen In de war. Er zijn er vast, die bang zijn ons op te zoeken. De mensen weten niet wat
ze moeten doen en wat toegestaan is." Dit zegt een kleine maar taaie Afrikaner dame, mevrouw
Ilse Naudé. die doordat haar man een van de meer dan 160 gebande personen in Zuid-Afrika is, in
aanraking is gekomen met de harde werkelijkheid van de apartheidsstaat.
Mevrouw Naudé Is de echtgenote
an dr C. F Beyers Naudé. de vroe
gere voorzitter van de invloedrijke
Nederduitse Gereformeerde kerk
NGKerk) die later directeur werd
«n het nu verboden multiraciale
tiristelijk Instituut Hoe de vrij
heidsbeperking van haar man het
even van henzelf en van hun gezin
nen en vrienden heeft beïnvloed, ver-
fclde zij in een persinterview
Als wij toevallig tijdens het winke-
en een vnend ontmoeten, moet ik
even opzij gaan staan, zodat mijn
man hem alleen kan groeten. De
menselijke en sociale kant van het
fven lijdt er erg onder. Het is zo
natuurlijk voor een mens. andere
mensen te ontmoeten, samen te eten
n an gedachten te wisselen. Maar
©or ons is dat niet langer wegge-
¥gd
Tragedie
Het is nu ruim vijf maanden geleden
dat Beyers Naudé. samen met enkele
andere blanke openlijke tegenstan
ders van de apartheid van minister
Jimmy Kruger een banning order
kreeg opgelegd De minister maakte
daarbij gebruik van zijn verregaande
macht krachtens de wet inzake de
binnenlandse veiligheid.
Prof. John Dugard. de deken van de
rechtenfaculteit van de universiteit
van Witwatersrand merkte over de
gevolgen van zo'n banning order
voor de getroffenen grimmig op.
..Gebande personen zijn in sommige
opzichten minder vrij dan gevange
nen, die tenminste nog met hun me
de-gevangenen en oppassers mogen
praten.'' Het leven van Naudé sinds
19 oktober 1977 illustreert deze men
selijke tragedie. Sinds die negentien
de oktober is zijn leven en dat van
zijn vrouw, zijn getrouwde kinderen
en van zijn overige familie en vrien
den radicaal veranderd. Dr Naudé
mag niet meer dan één persoon tege
lijk ontmoeten of geciteerd worden
in de pers.
Hij mag vijf jaar lang geen school,
geen fabriek of krant bezoeken. Deze
actieve beweeglijke en betrokken
man mag geen sociale of poliUeke
vergaderingen bijwonen. Hem is het
genoegen ontzegd met vrienden te
eten of te spreken. Hij mag de stad
Johannesburg niet uit Eens per
week moet hij zich bij de politie
melden
Je wordt er elk moment aan herin
nerd dat je geen vrij persoon meer
bent in een land dat zichzelf vrij
noemt", zegt mevrouw Naudé. Dr
Naudé mag niets schrijven dat ge
publiceerd wordt Sinds hij geban
ned leest hij echter veel. Vroeger
had hij geen tijd, de onderwerpen te
bestuderen, die hem nu bezighou
den de theologie van de be vrij
ding, ideeen over maatschappelijke
gerechtigheid, verschillende sociale
en economische systemen en de pro
blemen die samenhangen met de
overdracht van de macht. Een van
Naudé's getrouwde kinderen, Her
mann, zegt. „Hij is zo druk geweest,
dat ik denk dat de banning order
nog niet tot hem doorgedrongen is.
Maar hij wordt nu rustiger. Ik noem
het geen neerslachtigheid, maar ik
denk dat het hem spijt dat hij be
paalde gedachten en een bepaalde
overtuiging ten aanzien van zijn
land heeft, die hij niet langer kan
uitdrukken".
Dr Naudé brengt zijn dagen door
met raadgeven aan en gesprekken
met bezoekers, van wie er een tege
lijk bij hem mag zijn. Hij leest,
houdt zijn omvangrijke correspon
dentie bij en denkt na.
De banning order heeft voor veel
van de getroffenen als gevolg dat zij
Dr. Beyers Naudé
niet langer hun brood kunnen ver
dienen. Ook Naudé heeft nog steeds
geen baan. alhoewel hij pastoraal
werk en huwelijkscouncelling kan
doen. Daar zou echter voor nodig
zijn dat hij meer dan één persoon
tegelijk zou ontmoeten. En hoewel
hij eens een van de krachtigste spre
kers van de NGKerk was, is hem een
preekverbod opgelegd.
Ds Sam Buti, de scriba van de zwar
te NGKerk, is het opgevallen dat
Beyers Naudé niet verbitterd is. „Hij
aanvaardt wat gebeurd is. Hij ver
wachtte het en wist dat het zou
komen".
Dr Naudé heeft de banning order
ondergaan met dezelfde rustige
moed en hetzelfde geloof die hem
zijn hele leven hebben geleid. Hij is
de zoon van een van de stichters van
de Broederbond, de geheime organi
satie van het Afrikanerdom. Hij be
gon zijn leven als een telg uit de elite
van de Afrikaners. Hij was begaafd
en had alles wat nodig was om een
groot leider te worden. Hij steeg snel
en hoog in de kerkelijke top en was
zelf 22 jaar lang lid van de invloe
drijke Broederbond.
In het begin van de* jaren zestig
begon Naudé te twijfelen aan de
apartheid en begon deze tenslotte
aan te vallen op grond van theologi
sche argumenten en zijn eigen gewe
ten. Hij trok zich terug uit de Broe
derbond, werd mede-stichter van
het Christelijk Instituut en werd
tenslotte uit het predikantschap ge
zet. Hij kreeg smerige brieven en
dreigende telefoontjes. Maatschap
pelijk werd hij melaats verklaard.
Nog steeds wordt hij openlijk uitge
scholden voor verrader en afvallige.
Leven met angst
Sinds de noord in koelen bloede op
Rick Turner, een gebande lector van
de universiteit van Durban, is het
geen verrassing dat mevrouw Naudé
de meeste moeite heeft te leven met
de angst. Er zijn dreigingen met de
dood geweest en je vraagt je af of er
niet ergens een microfoon is, die het
echtelijk leven ondermijnt. „Mijn
man wordt gesteund door zijn diepe
christelijke geloof", zegt zij, „hij
heeft fantastische reserves van
evenwichtigheid, energie en moed.
Hij bidt ervoor niet verbitterd te
worden. Hij kan zelfs vriendelijk
zijn tegen de autoriteiten die ons dit
hebben aangedaan. Ikzelf vforó wel
eens wanhopig", zegt Ilse Naudé
Het meest is zij verontwaardigd
over twee dingen.
i
Het eerste, „het wreedste, pijnlijk
ste stuk van de banning order" is
dat dr. Naudé niet langer kan praten
met zijn meest nabije vrienden,
mensen zoals ds. Brian Brown, ds.
Theo Kotze en Peter Randall. Zij
zijn allen getroffen door een
banningorder en gebande personen
mogen niet met elkaar spreken. De
andere pijnlijke kant van de zaak
voor Ilse Naudé is dat haar man tot
zwijgen is gebracht, zonder dat er
ooit een bepaalde klacht tegen hem
is uitgesproken.
Profetische gave
„Het klinkt misschien overdreven",
zegt zij, „maar ik geloof dat mijn
man een van God gegeven profeti
sche gave heeft Tien jaar geleden
voorzag hij al wat er nu ia ons land
gebeurt. Hij houdt zeer van dit land
en zou er zoveel voor kunnen doen.
Toch moet hij zwijgen omdat hij de
nensen dingen zei, die zij niet wen
sen te horen.
Sinds zijn" banningorder heeft dr.
Naudé dozijnen bezoeters ontvan
gen, van wie er velen uit het buiten
land komen, onder wie belangrijke
westerse diplomaten. Zifei huis is nu
tevens zijn kantoor en omdat veel
mensen bevreesd zijn eerst te bellen,
komen de bezoekers onaangekon
digd de hele dag door en bezitten de
Naudé's niet langer de persoonlijke
vrijheid, die zij eerst bezaten.
Van een onzer verslaggevers
NIJKERK De Utrechtse theoloog prof. dr. C. Graafland verwacht, dat als het project „Zending
in Nederland" doorwerkt, dat in de komende jaren zal leiden tot een sterke polarisatie binnen de
kerken over het evangelisatie-werk. Hij zei dit zaterdag op de jaarvergadering van de hervormde
bond voor inwendige zending op gereformeerde grondslag (IZB).
.Zending ln Nederland" was vorig
jaar het Initiatief van de Nederland
se zendingsraad en de raad van ker
ken. om een aantal christenen uit
het buitenland enige tijd in ons land
te laten rondkijken om de missionai
re kwaliteit van de kerken m Neder
land te toetsen.
De verslagen, die van dit project
verschenen zijn en waarmee nu ver
der gewerkt wordt laten volgens
prof Graafland een visie op hetzen-
dings- en evangelisatiewerk zien, die
helemaal in de liyn Agt van de moder
ne theologie, speciaal de bevrijdings
theologie.
Hart
Wat voor de mensen van de IZB het
hart is van het evangelisatiewerk:
dat mensen deel krijgen aan het Ko
ninkrijk van God door wedergeboor
te en geloof, dat zijn klanken, die in
.Zending in Nederland" niet of nau
welijks gehoord werden ..Het ging
op het slotberaad in Driebergen ei
genlijk alleen over maatschappij-
problemen. Je zou van een nieuw
.social gospel" (maatschappelijk
evangelie, red.» kunnen spreken." al
dus prof Graafland.
Aanvankelijk was de IZB, in de per
soon van haar predikant-directeur
ds. C. Snoei, ook bij de voorbereiding
van „Zending in Nederland" betrok
ken Maar hij trok zich terug, toen
duidelijk werd. dat de visie achter de
plannen te zeer afweek van de opvat
tingen van de IZB. Op de Jaarverga
dering van de IZB ln Nijkerk formu
leerde ds. Snoei zijn bezwaren tegen
de opvattingen achter „Zending in
Nederland"
Een van de voornaamste conclusies
van het project is, dat voorwaarde
voor de zending van de kerk is. dat
de kerk de problemen van de samen
leving analyseert. Maatschappelijk
engagement geldt als het evangellsa-
tiemlddel bij uitstek. Maar voor die
maatschappijanalyse worden geen
normen aangegeven.
Er vindt in de rapporten van „Zen
ding in Nederland" geen beoordeling
van de maatschappij vanuit de bij
bel plaats. Integendeel, ds. Snoei
meende te kunnen spreken van een
maatschappijkritische om niet te
zeggen socialistische wijze van ana-
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM
DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 4. Rotterdam
Tel. 010-115588
(Red. en klachten)
Schiedamsevest 52
Tel. 010-115700 (adv.)
DEN HAAG/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE GRONINGEN.
Postbus 3
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel 05200-17030.
lyseren. Het rapport steekt zijn voor
keuren niet onder stoelen of banken,
ten koste van de gemeente die verga
derd wordt rond Woord en sacra
menten.
De secularisatie wordt positief ge
waardeerd (omdat ze de samenle
ving menselijker maakt). Er worden
woorden gebruikt als vrijheid, be
vrijding en vernieuwing, maar de
verbinding van deze noües met het
geloof in Jezus Christus wordt niet
gelegd.
Oecumene
Ds. Snoei kritiseerde verder de visie
op de oecumene in ..Zending in Ne
derland". Er wordt gedaan, alsof de IJithrpidinir
theologische verschillen niet meer
van betekenis zijn, maar, aldus ds.
8noei, Juist ln ons evangelisatiewerk
wensen wij het klassieke gerefor
meerde belijden niet prijs te geven.
Dat het de primaire taak van de kerk
is, het evangelie van Jezus Christus
te verkondigen, dat spreekt van to
tale verlorenheid buiten God en to
tale redding in Hem. is geheel
afwezig.
De IZB legt in haar visie op evangeli
satie alle nadruk op levend-gemeen-
te-zijn. Die gemeente mag niet intro
vert zijn en ook niet met een boog
om struktuurproblemen heenlopen.
Maar het kwaad zit niet primair in de
maatschappelijke strukturen, maar
in het hart van Individuele mensen.
Die moeten bekeerd en vernieuwd
worden, aldus ds. Snoei.
y
Niets is immers ontdekkender en
vertroostender voor de moderne
mens. dan dat er voor mensen zoals
ze zijn. uitkomst is en dat het heil
niet van ons afhangt.
De kerk wordt in „Zending in Neder
land" van alles verweten, maar op
vallend is, aldus ds. Snoei, dat het
daarbij weer buitenbijbelse normen
zijn, die beoordelen wat de kerk zou
moeten zijn en doen.
Op deze Jaarvergadering bleek, dat
het werk van de IZB zich blijft uit
breiden. Ds. W. J. Bouw is nog geen
Jaar ln dienst van de IZB om de
gemeenten toe te rusten tot evange
liserende gemeenten. Maar zijn werk
heeft zich al zo ontwikkeld, dat hier
voor een tweede man nodig is. Ook
jeugdevangelist Gert van den Bos
krijgt een tweede man (of vrouw)
naast zich. Verder is het de bedoe
ling. iemand te benoemen, die zich
speciaal (informerend, adviserend en
verwijzend) bezig gaat houden met
problemen van drugverslaving. Met
enkele andere Instanties heeft de
IZB plannen gemaakt om te komen
Prof. dr. C. Graafland
tot evangelisatie onder moslimgast
arbeiders.
In het bestuur van de IZB leeft ver
der de wens, om een opvangcentrum
te stichten om mensen, die in moei
lijke omstandigheden verkeren, de
gelegenheid te geven tot zichzelf te
komen.
Mogelijk wordt dit centrum de inzet
van de financiële actie bij het 45-
jarig bestaan in 1980. Ook beraadt
men zich over de oprichting, in de
een of andere vorm, van een evange-
listenopleiding.
i
BERLIJN (Idea) Eisenhüttenstadt, de „eerste socialistische stad van
de DDR", krijgt na bijna dertig jaar toch nog een kerk. Otnstreeks J 950
begonnen de Oost-Duitsers de bouw van deze stad, 25 kilometer ten
zuiden van Frankfort aan de Oder. Zij zou het model van oen communis
tische samenleving worden en daarom was er voor een kertcgebouw geen
plaats. De protestanten, die elkaar vonden, moesten zichcerst behelpen
met een „evangeliewagen" aan de rand van de stad en kregen later de
beschikking over een noodbarak. Nu hebben zij toestemming gekregen
voor de bouw van een gemeentecentrum. j
WEZEP (ANP) De gerefor
meerde kerken vrijgemaakt
buiten verband gaan bestude
ren of zij kunnen komen tot
een federatie met de christelij
ke gereformeerde kerken.
CONFERENTIES
Christelijke hulpverlening, voor
leder, die in opleiding of praktijk
va* welzijnswerk bezig is, 7-9 april,
Youth for Christ, Driebergen (tel.
03438-5744).
Dat is zaterdag besloten op de derde
zitting van de landelijke vergadering
van de gereformeerde kerken vrijge
maakt buiten verband, die in Wezep
werd gehouden. De landelijke verga
dering besloot de kerken aan te spo
ren tot voortzetting van het streven
naar eenheid met de christelijke ge
reformeerde kerken, zulks met ver
wijzing naartiet gebod van Christus.
Zij heeft een commissie opgedragen
te bestuderen op welke wijze de een
heid met de christelijke gereformeer
de kerken verder gestalte kan krij
gen, daarbij de federatiegedachte te
onderzoeken en daarover met de
christelijke gereformeerde kerken te
spreken.
Het jongerenblad Aktie, van Youth
for Christ, geeft aandacht aan de
nieuwste rage op muziekgebied.
Punk. Hans Dickhof:
Een Jaar of wat geleden stonden
Jonge christenen vaak in dubio of ze
b.v. naar een concert van de Birds
konden gaan De muziek was prima,
maar de Birds gebruikten drug», al
thans dat mocht je aannemen. Om
nog maar te zwijgen van Pink Floyd,
Deep Purple en het gros van de
andere bekende groepen. Sommige
soorten muziek waren doordrenkt
met verkeerde Invloeden, maar dik
wijls klonk het nog vriendelijk, veel
belovend en onschuldig. Maar twij
fel is hier niet meer mogelijk Punk
is destructief en wil dat ook zijn.
Punk is agressief. Punk ia nihilis
tisch. De Punkers gaan een stapje
verder dan de musici voor hen en
dat is een logisch gevolg van hun
(misschien zonder dat ze het weten»
nihilistische levenshouding. De af
takeling wordt meer zichtbaar
Schoksgewijs. Maar de uiterste con
sequenties van die (onbewuste) hou
ding van zinloosheid aanvaarden ze
niet. Want de buit moet binnenge
haald worden. De bloeitijd moet nog
komen. De rage-exploitanten zullen
ervoor zorgen dat de scherpe kan
tjes er afgeslepen worden, de tek
sten meer verstaanbaar en de acts
aangepast Echt of onecht? Helaas,
de agressie en het nihilisme zijn echt
genoeg En echt. de beste punkgroe-
pen zullen opnieuw rijk eindigen, als
gerespecteerde rijke burgers met
glanzende automobielen en landhui
zen met zwembaden
Punker
Gregoriaans
Missie Bijeen vond in Japan weer
heel wat anders
Wordt de hitparade hier al enige tijd
door punk beheerst, in Japan maakt
het gregoriaans furore Het wordt er
goed verkocht, zoals trouwens alle
christelijke gewijde muziek. FM-
zenders smijten er dan ook met mid
deleeuwse. Palestijnse, klassieke en
romantische muziek Christenen
hebben grote invloed in Japan Tal
rijke niet christenen willen m de
kerk trouwen Op voorwaarde dat
het niet uit snobisme gebeurt, wordt
dat toegestaan. Het gevaar dreigt
nu dat het een mode. of zelfs een
handelsartikel gaat worden Air
France adverteert zelfs met deze re
clame ..Met jou in Parijs voor ons
huwelijk' Elkaar uw huwelijksbelof
te geven in een prachtige kapel aan
de oever van de Seine Met u beiden,
met u tweeën alleen
Kwetsbaar
De islamoloog dr P. B. Dirksen
plaatste onlangs ln „Woord en
Dienst" kritische kanttekeningen
bij pogingen om evangelisatie te be
drijven onder moslim-gastarbeiders
in ons land. Wij citeerden daaruit in
deze rubriek. De commissie voor
evangelisatie onder moslimgastar
beiders uitgaande van (kort gezegd)
de christelijke gereformeerde ker
ken, de gereformeerde bond en de
Morgenlandzending. reageerde
daarop met een verklaring, die wij
aantreffen in De Waarheidsvriend,
ondertekend door ds Th. P. Pol en
ds C. Snoei. Daaruit dit:
Evangelisatie onder moslim-gastar
beiders heet in strijd te zijn met het
gebod van de naastenliefde. Het ar
gument, dat hier achter de uitleg
van dit gebod staat, is, dat de gast
arbeider op ons verzoek hier is geko
men. terwille van ons profijt en van
uit zijn economische nood. Dat heet
tegenwoordig een „kwetsbare posi
tie" En mensen, die ln een „kwets
bare" positie verkeren ga je niet
omringen met de boodschap van
heil in Jezus Christus. Deze stelling-
name typeert, hoezeer theologen in
de ban zijn geraakt van het huidige
denken. Allerlei maatschappelijke
situaties en normen reiken ons de
maatstaven aan, aan de hand waar
van wij in de kerk dienen te hande
len. Wie zo redeneert, weet met de
Bijbel geen raad meer. En daardoor
schudt de kerk op zijn grondvesten.
Wat moeten we denken van al die
kwetsbare mensen in de Bijbel? Wat
te denken van de Samaritaanse
vrouw, die door haar levenssituatie
uiterst kwetsbaar was? Had Jezus er
niet beter aan gedaan haar in het
verderf te laten? Wat te denken van
de hoofdman in Kapemaüm, een
romeins „gast-arbeider" ln het Mid
den-Oosten, kwetsbaar tot en met?
Wat te denken van Paulus, die in de
grieks-romeinse wereld aan slaven,
geringen, mensen van allerlei slag,
het Evangelie verkondigde? Had hij
er niet beter aan gedaan iets te doen
in plaats van iets te zeggen?
Aan de bel
Nog even bij de gereformeerde bond
in De Waarheidsviend. Ir J. van der
Graaf lost in de zaak, wie nu uitein
delijk prof. Kr. Strijd in Amsterdam
•zal opvolgen, een schot voor de
boeg:
Zou Ter Schegget de kans lopen
benoemd te worden dan zou men er
echter ook op kunnen rekenen, dat
uit een andere hoek van de kerk
anderen aan de bel zouden trekken
om te trachten een dergelijke benoe
ming tegen te gaan. Zij, die destijds
met het Getuigenis meegingen, zul
len in Ter Schegget een represen
tant zien, van die theologie, die een
radicale breuk met het verleden der
kerk dreigt te brengen. Als zodanig
zou een benoeming van Ter Scheg
get als een ramp voor de theologi
sche opleiding van a s. hervormde
predikanten worden ervaren. Nog
maals dat vóór- en tegenstanders
van een dergelijke benoeming zich
ten aanzien van deze kwestie laten
horen is niet onbehoorlijk. Dan nóg
blijft de uiteindelijke verantwoorde
lijkheid een zaak van de synode.
Maar de kwestie zelf raakt de kerk
als geheel. Men kan daarbij hoog
stens spijtig constateren, dat hier
ook weer zonneklaar blijkt hoe dia
metraal in één kerk standpunten
tegenover elkaar staan ten aanzien
van zaken waarin het belijden van
de kerk voluit in het geding is.
In de discussie werd echter opge
merkt dat men moest voorkomen
dat de federatie «een rustpunt zou
worden, die vrijbMjvendheid zou in
houden. Men zou alleen naar een
federatie willen als dat een stap zou
zijn in het procee op weg naar een
vereniging, wanneer er dus een echt
streven naar eenheid aan ten grond
slag zou liggen.
De vergadering mam nog geen beslis
sing over de verhouding tot de gere
formeerde kerkem vrijgemaakt die 11
april in Groningen hun synode hou
den. Er lagen verschillende voorstel
len op tafel, waarbij men het er wel
over eens was (feit men op de gerefor
meerde kerken vrijgemaakt een ap
pel moest doen omdat de breuk met
deze kerken Onverantwoord was,
maar waarbij -verschil van mening
heerste over (ie vraag of men veel
heil moest verwachten van dergelij
ke stappen.
Van een omzer redacteuren
BERLIJN Superintendent Rein-
hardt Steinlein, lid van het modera-
men van de evangelische kerk van
Brandenburg in de DDR heeft dit
weekeinde ontslag genomen wegens
de recente toenadering tussen kerk
en staat im het land.
Vier wekem geleden ontmoette de
voorzitter van de evangelische kerk
in de DOR, bisschop Albrecht
Schönherr partijleider Erich Honec-
ker voor een gesprek over de verhou
ding tussem kerk en staat. Op Goede
Vrijdag kreeg Schönherr voor het
eerst in de geschiedenis van de DDR
gelegenheid een woord te spreken
voor de Oostduitse televisie
Gisteren, eindigde in Berlijn een
driedaagse synodevergadering, die
bestemd was voor hervorming van
de kerkorde, die nog dateerde van
voor de tijd dat de kerk in Oost- en
West-Duitsland uit elkaar ging. Vo
rig jaar aanvaardde de synode in
West-Bearlijn een nieuwe kerkorde
De niemwe kerkorde in de DDR
heeft sterkere missionaire, diakona-
le en oecumenische trekken dan de
dertig jaar oude kerkorde. Zo wordt
in de nieuwe kerkorde gezegd dat de
gemeeifee de opdracht hebben „bin
nen het eigen bereik alle mensen het
evangete te verkondigen De kerkle
den dienen contact met leden van
andere Hcerken op te nemen en stre
ven nmr gesprek met mensen van
andere levensovertuiging en met
hen wapu mogelijk samenwerken
GEMEENSCHAP
Een tweede punt in de beschrijving
van Lucas van wat hij waarneemt
bij de eerste gemeente is dat van de
gemeenschap. Letterlijk staat er
(Handelingen 2,42): Ze waren vast
houdende aan de leer der apostelen,
en aan de gemeenschap (de koi-
noonia). Opnieuw dus een begrip
verbonden met dat volharden. Ook
de gemeenschap is geen vanzelf
sprekende zaak Als je een kerk
dienst belegt en daar iemand laat
optreden die goed van de tongriem
gesneden is heb je nog geen gemeen
schap. ook al stroomt de kerk vol. Je
moet aan de leer vasthouden, maar
ook de gemeenschap is een telkens
weer bedreigde zaak die overeind
gehouden dient te worden. Nu zijn
et. weinig woorden waarover in ver
band met de vraag „wat is de kerk?"
zoveel gedacht en gesproken en ge
schreven is als dit woord gemeen
schap. De bedreigingen zijn hier
desniettemin wel duidelijk. Om het
dan ook maar duidelijk te zeggen:
een gemeente mag geen klef gezel
schap worden van mensen die 't zo
bijzonder met elkaar getroffen heb
ben. Een elitair gezelschap, noemen
we dat tegenwoordig. Elitair niet
vanwege de deftigheid, maar vanwe
ge de „élite", de keuze die zich in de
gemeentevorming verwerkelijkt.
Die keuze zal nooit helemaal te ont
gaan zijn, iedere gemeenschap se
lecteert door zijn verschijning. Men
sen voelen zich erbij thuis en ande
ren niet. Maar waar dit gecultiveerd
wordt is er een bedreiging voor de
echte gemeenschap. Er is niet vol
doende openheid. Het andere ge
vaar is dat van de massa-vorming.
Er is dan geen gemeente die bijeen
komt, maar er is publiek. Veel volk.
zeiden ze vroeger, maar 't was juist
geen „volk" in de bijbelse zin. Ik kan
me best voorstellen dat mensen be
hoefte hebben om ergens min of
meer anoniem te luisteren en dan
naar huis te gaan. Niet altijd meteen
weer aangesproken worden met de
een of andere ingewikkelde vraag.
Maar waar dit het een en het al
wordt is werkelijke gemeenschap
zoek. Echte gemeenschap vraagt
een kritische instelling op eigen
doen en laten en moet, om zo te
zeggen, telkens opnieuw bevochten
worden. Vandaar ook hier dat „vol
harden".
N. van der Stoep
Maandagmiddag neemt de in zen-
dingskringen bekende Nees van der
Stoep wegens het bereiken van de
65-jarige leeftijd afscheid op een re-
ceptie in het Dienstencentrum van
de gereformeerde kerken in Leus
den. Na een werkkring bij het onder-;
wijs in Nederland, ging het echtpaar'
Van der Stoep in 1947 in dienst van
de hervormde zending naar Nieuw-
Guinea. Daar werkten zij tot 1963,;
van 1947 tot 1957 als algemeen
schoolbeheerder van de hervormde
zending, in welke functie zij grote
bekendheid kregen door een zeer
voortvarend beleid, en de laatste
jaren in een experimentele oplei
ding in het centrale bergland. Van
1963 tot 1973 was de heer Van der
Stoep in dienst van de presbyte
riaanse kerk van Kameroen, laatste
lijk als secretaris van vele commis
sies. Na terugkeer in Nederland
diende hij ICCO (de interkerkelijke
coördinatiecommissie voor ontwik
kelingsprojecten) in Utrecht nog als
chef Afrika. De receptie duurt van
half vier tot half zes.
Van een onzer verslaggevers
DORDRECHT De kerkeraad
voor algemene zaken van de gerefor
meerde kerk te Dordrecht heeft na
een uitvoerige en diepgaande be
spreking zijn be
slissing gehandhaafd, om drs. G. P.
van Dam te Alphen aan den Rijn
niet te beroepen
Gelijk bekend was een voorstel om
drs. Van Dam te beroepen, enkele
weken in een gemeentevergadering
afgestemd, omdat de te beroepen
kandidaat lid is van de Partij van de
Arbeid. Daarna had de vacante wijk
het verzoek aan de kerkeraad ge
daan, drs. Van Dam alsnog te be
roepen.
In het soortgelijke geval in Hooge
veen is het beroep nu ook definite!
van de baan. Daar kreeg een voor
stel. om ds. J van Verseveld uit
Amsterdam te beroepen, onvoldoen
de steun in de gemeentevergade
ring, omdat men dócht, dat deze
predikant lid was van de Partij van
de Arbeid. (Later bleek hij lid van
het CDA te zijn.) De kerkeraad voor
algemene zaken voelde ervoor, de
stemming over te doen. dus een
tweede beroepingsvergadering uit
te schrijven. In een tussentijds ge
houden bezinningsvergadering
bleek echter niet op overtuigende
wijze, dat de gemeenteleden het
standpunt van de kerkeraad deel
den, dat men vanuit andere motie
ven had moeten stemmen. De kerke
raad van Hoogeveen heeft daarop
besloten, ervan af te zien om de
stemming over te doen.
