Arabal tegen fascisme en katholicisme
FILM
Personalia
Bam bonk brrr
Kent u het verschil
tussen hetWolmerk en hetWolblendmerk?
Let op het innaai-etiket!
Sardana in
Rotterdam
,s GUERNICA
Prolongaties en reprises
Schweitzers
'rechterhand'
gehuldigd
Berend Boudewijn
directeur A'damse
stadsschouwburg
The golden Rendez-vous
1IJDAG 31 MAART 1978
BINNENLAND
Trouw/Kwartet11
Onderscheiding Mevrouw M. Bal
der uit Broek op Langendijk Is in
Israël onderscheiden met de medail
le voor de rechtvaardigen van het
,.Yad Vachem Memorial" in Jeruza
lem. dat is gewijd aan de zes miljoen
door de nazi 's vermoorde Joden Me
vrouw Balder kreeg de onderschei
ding voor de hulp die zij en haar man
via de verzetsgroep ..Heer Hugo-
waard" hebben verleend aan Joodse
onderduikers. De heer Balder is door
de nazi's in 1944 geëxecuteerd.
Zuiver Scheerwol
Pure New Wool
Pure Laine Viergc
Reine Schur-Wolte j
Scheerwol
New Wool 5
u Laine Vierge
Schur-Wolle M
BOX Polyester
ROTTERDAM Poetry In
ternational. dat in juni wordt
gehouden, zal dit keer in het
teken staan van Catalonlë. In
het traditionele vertaalproject
zal de poëzie van de Catalaan
se dichter August! Bartra cen
traal staan. Daarbij zullen ook
demonstraties worden gehou
den van de Sardana, de natio
nale volksdans van Catalonië.
Vanaf woensdag 5 april kan
wie dat wil de Sardana leren op
wekelijkse dansavonden in de
Salvador Allende-center. Wijn
haven 23 in Rotterdam. Wie wil
meedoen, kan zich opgeven bij
de kunststichting. Kruisplein
30, tel. 115811.
Pad re Padrone Prachtige film van
de Italiaanse gebroeders Taviani
over een Sardijnse herdersjongen,
die zijn isolement doorbreekt met
de macht van de taal. 2 april
Filmhuis Weesp; 3 april Filmhuis
Atishoek. Soest; 4 april Filmhuis
Baarn; 5 april Filmhuis Hil
versum.
l'Affiche Rouge Briljante film van
Frank Cassenti over een verzets
groep in de oorlog, waarbij heden
en verleden bijna onmerkbaar in
elkaar overvloeien 31 maart Par-
cifaal, Alblasserdam
The great dictator Satire Op Hitier
en het fascisme van en met Char
les Chaplin De gehele week in
studio D. Delft en Studio. Nij
megen
Cel obscur objet du desir De laat
ste film van grootmeester Louis
Bunuel. waarin hij. zoals gewoon
lijk, de bourgeoisie tot mikpunt
neemt De gehele week in Tu-
schinski 4 Amsterdam en Select,
Utrecht.
La Dentelliêre Tedere liefdesge
schiedenis van de Zwitserse regis
seur Claude Goretta over twee
mensen die niet te zamen kunnen
komen omdat de woorden hen
scheiden. De gehele week in Stu
dio. Groningen; Udo 3. Leiden,
Movies 2. Amsterdtun en Luxor 2.
Deventer
Una Giornata particolarc Heel bij
zondere film van Etto Scola over
twee kleine mensen die vermalen
worden door de molens van Mus
solini's dictatuur, met Sophia Lo
ren en Marcello Malstrolanni in
de hoofdrollen. De gehele week in
Tuschinski 2. Amsterdam; Metro-
pole. Den Haag en Oscar. Rot
terdam.
Muriel Alain Resnais speelt in
deze film uit 1962. die door velen
zijn beste wordt genoemd, een
geraffineerd spel met de tijd De
gehele week in Movies 1. Am
sterdam
Romr. open stad Prachtige film
van Roberto Rosselini uit 1945
over terreur en verzet in Rome.
De gehele week in Luxor. Bergen
op Zoom.
Meneer Hulot met vakantie Klas
sieke komedie van en met Jac
ques Tati. De gehele week in City
4. Amsterdam.
2001, a Space Odyssey De beste
science-fictionfilm ooit gemaakt,
door grootmeester Stanley Ku
brick. De gehele week in Calypso
club. Den Bosch
Van een onzer verslaggevers
DEVENTER Albert
Schweitzers rechterhand, zus
ter Maria Lagendijk, die veer
tig jaar heeft gewerkt in de
tropen, is in Deventer gehul
digd. Haar werd o.m. het eerste
exemplaar van een door het
Albert Schweitzercentrum te
Deventer uitgegeven grammo
foonplaat: ..Albert Schweitzer
spricht zu uns". Er staan vier
onbekende toespraken op van
Schweitzer en één door
Schweitzer gespeeld concert
van Bach.
Maria Lagendijk (72) ging in
1938 naar Lambarene. Tot aan
Schweitzers dood in 1965 was
zij in diens hospitaal veelzijdig
medisch werkzaam Sedert
dien houdt zij zich daar nog
bezig met het organiseren van
kerkdiensten, met vertaalar
beid op het kkntoor van het
ziekenhuis, met de begeleiding
van oude Afrikanen en met de
zorg voor het Schweitzer-mu
seum. Dat bestaat uit de werk
kamer van Schweitzer, die vol
komen in tact is gelaten en nog
steeds door mensen uit alle de
len van de wereld wordt
bezocht.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM - De 41-jarige B B
van der Woude, beter bekend als
Berend Boudewijn, wordt hoogst
waarschijnlijk directeur van de Am
sterdamse Stadsschouwburg, Bur
gemeester en wethouders hebben
hem uit veertig sollicitanten geko
zen om de op 1 januari vertrokken
Evert Smit op te volgen Als de
gemeenteraad de benoeming aan
staande woensdag goedkeurt, kan
de nieuwe directeur nog voor de
zomer aan de slag Berend Boude
wijn studeerde aan de Amsterdamse
toneelschool en aan de Royal Aca
demy of Dramatic Art in Londen
Hij werkte bij verscheidene toneel-
Scène uit Guernica.
gezelschappen als acteur en regis
seur. De laatste jaren verwierf Be
rend Boudewijn bekendheid als te
levisiepresentator.
door D. Ouwendijk
!en van de belangrijkste bezwaren die tegen Arabal zijn aan te voeren is, zijn neiging om
ruwelijkheden té drastisch te verbeelden. Het gruwelijke overstijgt dan zich zelf. Het wordt nog
»el niet ongeloofwaardig, maar door de forcering van de vormen waarin Arabal het toont verkilt
ils het ware je meegevoel. In plaats van verontwaardiging of ontzetting treedt er makkelijk een
%voel van matheid bij je op. Dat is ook het geval met Arabals film De boom van Guernica.
)e naam Guernica is m een verge-
ijkbare forcering van de dingen
■nigszins erbij gesleept". Vermoe-
flelijk omdat, binnen het raam van
le Spaanse burgeroorlog van '36 tot
39. Guernica het meest tot de ver-
elding spreekt. Zoals bekend, is de
ilaats door de Duitse legerleiding,
lie Spanje als oefenterrein gebruik-
e in een levensechte nabootsing van
en grote oorlog, indertijd uitgeko-
jen om ervaring op te doen met de
irerschrikking van een „totale
strijd". Dat wil zeggen, oorlogsgru
welen uitgebreid tot weerloze bevol
kingsgroepen. Alleen om deze laat
ste min of meer symbolische functie
is de afzichtelijke nazi-aanval op Gu
ernica door Arabal in zijn film bin-
lengevoerd. Wat de zuivere verhaal
technische kant betreft is Guernica
een willekeurige greep.
Guernica is, zo wordt in de film dui
delijk gemaakt, de plaats geweest
waar in vroeger tijden de Spaanse
koningen onder „de boom van de
vrijheid" hun verbondenheid betuig
den met hun onderdanen. Monar
chale zorg en volksvrijheid waren,
krachtens de symboliek van de
boom. onvervreemdbaar met elkan
der verbonden. In de burgeroorlog
werd die relatie verbroken Met als
gevolg onderlinge haat tussen de
verschillende bevolkingsgroepen,
bloedige gewelddadigheden, trouwe
loosheid en verraad
Arabal heeft geprobeerd om de kern-
dramatiek van de Spaanse burger
oorlog begrijpbaar te maken in de
strijd die het stadje Villa Ramiro
voert tegen de fascistische rebellen
legers van Franco. Zodra de Spaanse
republiek is uitgeroepen besluiten
de inwoners van het stadje om korte
metten te maken met de overheer
sende positie van de graaf, die aan de
rand van het stadje op een kasteel
woont en eigenaar is van het groot
ste deel van de gronden. Het gaat om
een knechting van eeuwen en de
bevolking maakt met enthousiasme
een einde aan die knechting. Maar
door de steun van de fascistische
regeringen van Italië en Duitsland
worden de republikeinen in heel
Spanje geleidelijk aan uitgescha
keld: Villa Ramiro blijft als laatste
bolwerk over. Naast het niet strij
dende verwoeste Guernica een wel
strijdende niet te verwoesten
vesting.
Bloederige pathetiek
Een paar figuren symboliseren de
ontembare wil van het volk om tegen
de knechting van religie, adel en
kapitaal te blijven doorvechten. Zij
moeten hun heldhaftig verzet op de
duur met een gruwelijke dood
bekopen.
Geleid of liever gezegd, misleid
door zijn neiging tot een zeer bloede
rige pathetiek heeft Arabal in zijn
film het zwaartepunt van de drama
tiek verlegd: van de eenvoudige
overtuigde heldhaftigheid van de
dorpsbevolking naar de uitspattin
gen in gewelddadigheid van de over
winnaars. Wat dit betreft heeft de
maker van de film zich met name
laten leiden door zijn haat tegen iets,
wat hij wezenlijk ziet als het domine
rende kwaad: de „hypocrisie van de
godsdienst". Arabal weert zich in
zijn film even sterk tegen de (volgens
hem) typisch Spaanse vorm van het
christendom als tegen dezelfde
Spaanse vormen van fascistische
terreur. Hij ziet die twee als een
bijna onuitroeibaar volksbederf heel
nauw met elkander verbonden. Als
men dit niet beseft zal men diverse
details in de film als opzettelijk
godslasterlijk interpreteren. Wat
Arabal heeft gewild is, de mens ver
dedigen tegen verschillende ontaar
dingen. Maar door zijn gebrek aan
maatgevoel forceert hij ook hier
weer de grenzen. Zodat de gruwelijk
heid van de tekening het wint van de
oprechte verontwaardiging.
Amsterdam - Alhambra I, 16 jr.
Simone Ettekoven:
„Telkens, in de afgelopen
jaren, als het Internationaal
Wol Secretariaat reclame
maakte, toonden wij u het
Wolmerkje. U weet wel:
dat innaai-etiketje. Ik deed
dat zelf ook in de Ster
reclame.
En daarmee begingen
wij eigenlijk een fout. Want
er bestaat nog een ander
etiketje. Het zogenaamde
Wolblendmerk.
Over dat Wolblendmerk
hadden wij u wel 's wat vaker
mogen inlichten. Want gebleken is
dat het tot misverstand kan leiden.
Mag ik u daarom even het verschil
uitleggen tussen het Wolmerk en het
Wolblendmerk? Het verschil is vrij simpel.
Maar wel belangrijk als u precies wilt weten
wat u koopt. Daar gaat ie. Als iets gemaakt
is van zuiver scheerwol, dan ziet u een
getekend knotje op het innaai-etiket.
Daarbij staat altijd de vermelding: zuiver
scheerwol. Dat kan gewoon niet missen.
Nu het andere merkje. Fabrikanten
verwerken scheerwol ook wel samen met
andere vezels, zoals katoen, polyester en
nylon. Zo'n combinatie kunt u aantreffen
in bijv. sokken, kinderkleertjes, over
hemden en meubelstoffen. Een Wolblend
merk geeft u de zekerheid dat er altijd 55%
of méér scheerwol in zit. Op het innaai-
etiket kunt u dat herkennen aan een
getekend knotje dat door zijn bredere,
zwarte band verschilt van het
Wolmerk-knotje. Nog een
houvast: de vezelsamenstelling
staat er voor de volledigheid
altijd in bij.
Twee merken dus. Allebei
zijn ze eigendom van het
Internationaal Wol
Secretariaat. Allebei worden
ze volgens dezelfde normen
streng gecontroleerd.
Op het innaai-etiket kunt
u gemakkelijk aflezen wat u
precies in handen heeft. En dat
is natuurlijk uw volste recht.
Voor méér informatie over
Wol en de Wolmerkjes kunt u
een brochure aanvragen bij
het Internationaal Wol Secretariaat,
Laan van Kronenburg 14, Amstelveen.
Knotje met de vermelding; zuiver scheerwol. Samen vormen ze uw
garantie dat iets gemaakt is van 100% scheerwol.
Voorbeeld van een Wolblendmerk (scheerwol, gemengd met een
andere vezel). Bij het knotje staat precies de samenstelling.
In dit voorbeeld gaat 't dus om 70% scheerwol en 50% polyester
Men kan onmogelijk zeggen
dat Alistair Maclean duidelijke
boeken schrijft. Waarschijnlijk
heelt hij te veel haast om zijn
talrijke publiek te gerieven
met weer een nieuw epos vol
gebonk en geraas om de intrige
redelijk uit te werken: de ene
waanzinnige situatie volgt op
de andere, slot en zin zijn deer
lijk zoek, maar dat schijnt geen
moer uit te maken.
me uit de slaap of nieuwsgierigheid
naar de identiteit van de Grote Boef
achter de schermen, of wellicht dui
zeligheid vanwege de bliksemsnelle
wisseling van instellingen.
W.W.-B.
Amsterdam Cineac Damrak, 16 jr.
Actie, actie, actie, een heleboel lezers
lusten er wel pap van en hebben
geen boodschap aan een verhaal, dat
is te inspannend voor de kleine her
senen In ..Golden Rendezvous"
geeft hij hem weer van Jetje en regis
seur Ashley Lazarus die het boek
verfilmd heeft, volgt hem op de voet.
De allerbuitenste contouren kan je
nog wel volgen, maar waarom, bij
voorbeeld. een troep Cubaanse duis-
terlingen tof ze nu pro- of anti-Castro
zijn moet men maar raden) een
atoombom plus atoomgeleerde moet
gappen, alleen om een schip met
goud te veroveren, vermeldt noch
geschiedenis noch film. Enfin, een
boot vol miljonairs wordt gekaapt en
dat geeft de gelegenheid ons een
kijkje te gunnen op allerlei oude
sterren van bordpapier (Hudson uit
..De familie Bellamy is er ook bij.
vermomd als scheepsartsi. de een
gaat dood. de ander blijft leven, een
Mariangela Melato in Guernica
der officieren verricht welhaast bo
venmenselijke daden om de overval
lers een spaak in het wiel te steken,
kust en passant een mooi meisje,
redt hier. daar en gunder mensenle
vens zo gaat dat in het leven. Je
blijft er wel naar kijken, dat moet
gezegd, waarom weet ik eigenlijk zelf
niet. waarschijnlijk hield het lawaai
Richard Harris in „The golden Rendez-vous"
