Premier mag borst nat maken geeuweens... e tekening van een leze Trouw commentaar Onzekerheid kan toenemen door verlies VVD is'osaa f J VERDER E _Jtembusuitslag (1) jjjjtembusuitslag (2) Oude boeken gooi je niet zomaar weg. Gevarieerd toch maar liever gewoon oud misselijk doorzetter eenzaam mens of dier tucht IDERDAG 30 MAART 1978 BINNENLAND Trouw/Kwartet |oe sneu het misschien ook is voor en bekwame locale bestuur- ;rs van onze provincies de kie- :rs hebben gisteren in het stem- jekje kennelijk toch landelijke iaatstaven aangelegd en de politie- e partijen daarnaar gemeten. Dat lillen wij in dit commentaar verder iok maar doen. algemene tendens in de uitsla- in van gisteren is klaar en helder. -jr is sprake van een bevestiging van jet steeds duidelijker wordende pa- jon van drie grote partijen (CDA. 'dA en VVD), waarbij nu zelfs peer dan ooit tevoren de grootste ee zich nog ondubbelzinniger aan kop consolideren en het CDA Ifs ongetwijfeld ook tot eigen J" Joch zit er ook in deze uitslag een =^at verborgen trend, waar je niet onder zorg voor de toekomst tegen ^en kunt kijken. Daarbij doelen wij diet name op de nogal vrij abrupte jmbuiging van de opgaande lijn vaaraan de VVD in een lange reeks jan jaren gewend was geraakt. VVD heeft voor het eerst sinds aren verloren en omdat men dat aar niet gewend is, zal dat hoe an ook consequenties hebben, daar onze schatting zal deze partij n de komende tijd blijken een instabiele en grillige regeringspart- Lr te zijn. ■j? )e partij heeft te veel en te recente paring met de succesformule van verrassing de grootste partij is geworden. Gemeten naar dit aspect mogen deze verkiezingen als een bevesti ging en misschien zelfs, gezien zijn opstelling en uitspraken tijdens de verkiezingscampagne als een per soonlijk succes van premier Van Agt beschouwd worden. De numerieke positie van de rege ring is in het land versterkt. Die versterking is vooral tot stand geko men door de winst van het CDA en aangezien die partij in de Tweede Kamer steeds de nadruk heeft ge legd op de continuïteit van het in de afgelopen jaren gevoerde beleid, is dat een verheugend teken. het brutale gezicht om niet op een haar passend en voor anderen on verwacht moment in de nabije toe komst te bezwijken voor de verlei ding van de oude, wat populistische en nauwelijks principieel-liberaal te noemen toer. Dat klemt temeer daar anderzijds het verkiezingssuc ces van gisteren het CDA zal ster ken in zijn opzet om het sedert 1973 gevoerde beleid voor te zetten. Ook dat zal van invloed zijn en dus moet geconcludeerd worden dat de regeringscoalitie gisteren haar nu merieke positie wel heeft versterkt, maar dat dat nog niet van haar politieke positie gezegd kan wor den. De partners zullen het nog moeilijk aan elkaar krijgen. door Willem Breedveld DEN HAAG Het wankelend rubbervlotje, waarmee premier Van Agt naar eigen zeggen uitvoer na de langste kabinetsforma tie die ons land heeft gekend, heeft de volle wind in de zeilen gekregen. De kiezers hebben het kabinet meer steun gegeven, ondanks de oproep van de PvdA aan te tonen, dat het kabinet er eigenlijk niet had moeten zitten. ADVERTENTIE Ze zi e ov r zit igenl -ig I ervi in 1 er n( 2 dat i vod an v hi l j ceun iadd evroj U wilt de bibliotheek van uw grootvader opruimen, of wat ruimte creëren in uw eigen boekenkast. Of't nu gaat om Statenbijbels of reisverhalen, boeken over dieren of occultisme, als een boek nog in goede staat verkeert, is het de moeite waard om even bij de Slegte langs te gaan (bellen kan natuurlijk ook). /H Misschien krijgt u er nog meer geld voor dan u denkt. Hfl De Slegte is een goeie voor uw oude boeken. Boekhandel J. de Slegte B.V..Nieuwendijk 200, Amsterdam, Tel. 020-23 25 40 Rotterdam, Den Haag. Utrecht. Arnhem. Eindhoven, Enschede, Groningen, Leiden, Haarlem, Antwerpen, Gent. Tegelijkertijd mag premier Van Agt zijn borst wel nat maken. Want meer dan ooit is er onzekerheid over de te volgen koers. De WD heeft behoor lijk verloren en dat zal onmisken baar gevolgen hebben voor de posi tie van het kabinet. Hoe zullen de liberalen hun verlies interpreteren en welke koerswijzigingen zullen zij op grond daarvan noodzakelijk ach ten? Het zal onder meer van het antwoord op die vraag afhangen, of het rubbervlotje de wind niet alsnog fors tegen zal krijgen. Alle hens aan dek, het kabinet is niet stuk te krij gen, liet van Agt zich tijdens de campagne ontvallen. Maar wat ge beurt er als de bemanning ruzie krijgt over de koers? Voortekenen De voortekenen zijn wat dit betreft veelzeggend. De VVD ging de verkie zingscampagne in onder het motto, dat een stem op de VVD in feite een echte stem is op het kabinet. Het CDA mocht zichzelf dan wel loyalist noemen. De WD is naar de woorden van WD-partijvoorzitter een volle loyalist. De achterliggende gedachte was duidelijk. Trouwens, de VVD- leiders hadden er gisteravond ook weinig moeite mee dat te bevestigen: de CDA-ers die uit angst voor een tweede kabinet Den Uyl hebben ge stemd op de WD, moesten dat nu vooral blijven doen, omdat je met het CDA maar nooit kunt weten. Met die loyalist Aantjes en zijn voortdu rende gezegde dat het beleid van het vorige kabinet in grote lijnen wordt voortgezet, is het oppassen geblazen. Zo ongeveer moet de WD-top heb ben gedacht. Het is daarom bitter teleurstellend voor deze partij juist op dit punt te zijn afgestraft. Veel CDA-ers die bij de vorige keer op de VVD hebben gestemd zijn blijkens het verkie- zingsonderzoek teruggekeerd naar de moederpartij. Zij gevoelden zich kennelijk gerustgesteld. Daar komt nog bij dat de WD in het kabinet een aanzienlijk rustiger koers is gaan varen. Het ongenuanceerde harde optreden van Wiegel maakte plaats voor het bijna bedeesde ge luid van Rietkerk. De partij maakte naar buiten toe bovendien de indruk van een nieuwe stijl meer liberaal, meer oog voor de tijdgeest, die zich in grote mate zou verzetten tegen een verder gaan overheidsbemoeie nis. Van het puinruimen, het te hoop lopen tegen de regering met haar altijd te ruime broekriem was wei nig meer overgebleven. Geen waardering Het lijkt erop dat de kiezer die nieu we koers van de WD niet althans onvoldoende waarderen kan. De kie zers die teruggegaan zijn naar het CDA hebben wellicht gedacht: WD en CDA het is allemaal een pot nat. Waarom dan maar niet weer mijn eigen partij gestemd? De conclusie die de VVD uit dit alles zou kunnen trekken, si dat een harder beleid noodzakelijk is. Een beleid waarin de kiezers van weleer de WD weer zullen herkennen. Een beleid dat de VVD de afgelopen jaren geen win deieren heeft gelegd. Die conclusie betekent echter ook groeiende spanning in het regerings kamp. Het is niet toevallig dat de CDA-fractievoorzitter de continuï teit van het beleid van het vorige kabinet een en ander maal centraal heeft gesteld. Aantjes koos deze po sitie niet alleen vanwege zijn eigen voorkeur, maar ook om de lieve vre de in zijn fractie te bewaren. Het kan niet uitblijven dat Aantjes de winst van zijn partij mede zal ver klaren uit het vasthouden aan die koers. Dat kon dan weieens storm betekenen wanneer het kabinet straks aan de echte beleidsbeslissin gen toekomt. Dat tijdstip is snel aangebroken. Reeds in mei moet het kabinet in grijpende besluiten nemen waar en hoeveel het zal bezuinigen. Het snoeimes moet gehanteerd worden. In de sociale voorzieningen, in de ambtenaren voorzieningen, op de de partementen. Pijnlijke zaken, te meer als ook nog verregaand reke ning moet worden gehouden met de WD-wens de middengroepen zoveel mogelijk te ontzien. Het beeld te kent zich nu al enigszins af. Wiegel is niet van plan de ambtenaren al te fors aan te pakken, Pais weigert tot Ook VanAgt bracht gisteren zijn stem uit. Nu moet hij er tegenaan. nu toe ook maar iets te bezuinigen op onderwijs. De puinruimers laten het afweten Maar dat betekent wel dat het snoeimes pijnlijk in de rich ting van de sociale voorzieningen gaat wijzen. Het CDA zal zich daar tegen echter krachtig teweer stellen. verkiezingen met een hoger opkomstpercentage kan dit zicht baar worden. De winst voor de PvdA met name in het zuiden van het land Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM De verkiezings- dienst van het ANP heeft bij de verkiezingen van gisteren veel snel ler gewerkt dan vorig jaar bij de Tweede Kamer-verkiezingen. Om negen uur gisteravond waren reeds de uitslagen van 254 gemeenten bin nen. waaronder die van grote steden als Rotterdam en Maastricht Bij de Kamerverkiezingen beschikte men op dat tijdstip pas over de uitslag van 66 gemeenten. De Zuidhollandse gemeente Aspe- ren was evenals vorig jaar de eerste gemeente waarvan de uitslag be kend werd. Om drie minuten over zeven was bekend hoe Asperen had gestemd. Maastricht was de eerste grote stad waarvan de uitslag bin nen kwam. is zeer opvallend. Ook dat zal zijn effect hebben op de positie van het kabinetHet kan een signaal zijn voor het KVP-gedeelte van het CDA. dat een al te behoudende koers de PvdA daar nog meer in de kaart zal spelen. Dat gevoelen zal zich dan weer vertalen in een hardere opstel ling tegenover de VVD. Samenvattend heeft de coalitie be wezen voldoende steun te hebben in het land Wat betreft is er sprake van winst voor het kabinet, omdat daarover juist grote onzekerheid be stond. Hoe smal die marges waren blijkt wel uit een kleine terugblik In 1972 haalde het CDA en de VVD samen net niet de meerderheid (74 van de 150 Kamerzetels) Er was toen geen alternatief. Dat was er vorig jaar wel zei het eer met een kleine marge: 77 zetels. Het verlies van de VVD zal daaren tegen zeker geen bijdrage zijn aan de stabiliteit van het kabinet Er is zwaar weer op til. We moeten nog afwachten hoe de WD zich zal ge dragen als kapitein Van Agt alle hens nodig heeft voor zijn rubber- vlotje. Signaal Bij dit alles is de oppositie krachti ger uit de bus gekomen Dat de PvdA ondanks het lagere opkoms tpercentage heeft weten te handha ven is niet gering. Uit verkiezingson- derzoeken blijkt telkens weer. dat de kiezers die het bij verkiezingen laten afweten een voorkeur voor de PvdA hebben. Met andere woorden de PvdA is niet absoluut, maar relatief wel sterker geworden.Bij volgende /ij ll Inderdaud Met schrale, gesprongen lipp«-n CAAA- kan geeuwen zéér doen. Lubello houdt uw lippen zacht en soepel l^abellt de stick die verzorgt, erzacht en beschermt. Zomer Winter (Met Labellu als ondergrond, blijft lipstick langer mooi.) lat z I >ij hj reel^keningen, Dstbus 85 niet mi van ei wi ng ii bij voorkeur in liggend formaat, sturen aan: Trouw, jury politieke prent. Amsterdam. Naam en adres aan de achterzijde vermelden. Bj>E DENKERJ UITGEDACHT HET WEER door Hans de Jong Weerrapporten Er zit wel variatie in het weer de laatste dagen. Gisteren kwamen we niet van de regen in de drup, maar in dezon. Uitgerekend op de ver kiezingsdag fabriceerde een rug van hoge druk een uitermate passend weertype voor de gang naar de stem bus. Trouwens ook op Goede Vrij dag was er zo'n kleine hogedruksur prise, zij het ook dat de temperatuui toen op een lager niveau lag. Vee. veranderingen zien we niet in het temperatuurniveau komen. Het kwik blijft 's middags naar elf tot dertien graden gaan, de hoogste waarde in het Zuidoosten of Zuiden, vooral nu een hogedrukgebied zijn tent heeft opgeslagen boven de Bal kan. Of we de zon ook voortdurend aan onze zijde houden is twijfel achtig. Vandaag zullen er wel zonnige perio den zijn (ook hier en daar een bui) maar daarna? Vergeet niet dat de hoogtestromingen boven de oceaan en West-Europa nog altijd westelijk zijn (plaatselijk zuidwestelijk) en het ligt voor de hand dat daardoor de weg open blijft voor nieuwe sto ringen. Dat is dan ook geen vraag. Wel is de activiteit en dus de uitwer king op het weer bij ons van die storingen een beetje problematisch. Vooral als het continent neigt tot hogere barometerstanden wil het met die frontale produktie nog wel eens meevallen. Vrijdag aanstaande nadert de uitlo per van een nieuw minimum in het zeegebied ten westen van Schotland onze contreien. Dat geeft dus een vergrote regenkans. Zaterdag zal die uitloper Nederland voorbij zijn, ke ren de opklaringen terug, maar moet men wel rekening blijven hou den met wat buien in een iets frisse re west tot noordwestelijke stro ming. Ook dit keer zal de afkoeling waarschijnlijk binnen de perken blijven, omdat een hogedrukgebied ten westen van Portugal met 1035 millibar in de kern de toon blijft aangeven en een maximum van 1025 millibar boven Oost-Groenland dui delijk op de achtergrond blijft. Op zee blijft wel het gevaar van wind- uitschieters tijdens de passage van een of andere trogstoring, maar zo hevig als op 28 en 29 december 1914 zal het niet worden. Meneer Leen- houts in Oosterbeek is zo vriendelijk daar nog even op terug te grijpen. Hij was in de nacht van die oorlogs orkaan met kerstverlof in Arnhem bij zijn ouders die in een oerdegelij ke rijkswoning woonden. Deson danks woei in die nacht een van de schoorstenen op het schuine dak af, vlak boven de plaats waar zijn zus ter sliep. In diezelfde nacht woei de toren van Vinkeveen om, waarvan een foto gemaakt werd die helaas zoek is. Als deze gevonden wordt, houd ik me aanbevolen voor een afdrukje. Over de strenge winter van 1929 is de afgelopen maanden heel wat ge praat. Zelf doe ik ook nog even een duit in het zakje. Hoelang de vorst destijds in de grond bleef, wordt bewezen door het volgende bericht dat op 3 of 4 september 1929 in de Leeuwarder Courant heeft gestaan. „Beetsterzwaag Gemeentewerk man S. Wagenaar vond bij het legen van een rioolput nog ijs. Dat was circa twee centimeter dik." En dan als uitsmijter nog even een beantwoording van de vraag. Is er ooit in april nog wel eens ge schaatst? Het antwoord kan beves tigend luiden, maar je moet er wel erg ver in de tijd voor terugduiken, namelijk naar 1674. Op 1 april gin gen toen nog wel vijftig mensen over zee van Wieringen naar Medemblik en op 3 april zes man van Uytdam naar Marken. Op de vierde april 1674 kon men een man op het Haar lemmermeer zien schaatsen, maar dat moet dan wel erg vroeg in de morgen zijn geweest. Amsterdam hall bew De Bilt licht bew Deelen zwaar bew Eelde licht bew Eindhoven zwaar bew Den Helder hall bew Rotterdam hall bew Twente zwaar bew Vlissingen half bew Zd. Limburg zwaar bew Aberdeen licht bew Athene onbewolkt Barcelona geh bew Berlijn zwaar bew 19 0 Bordeaux regen Brussel zwaar bew Franklort regen Genève geh bew Helsinki Innsbruck licht bew Klagenlurt licht bew 19 Kopenhagen licht bew 12 Lissabon regenbui 14 Locamo zwaar bew Londen half bew Luxemburg zwaar bew 13 Madrid half bew 15 Malaga half bew 23 MaJlorca half bew München licht bew Nice half bew Oslo zwaar bew 6 0 Parijs zwaar bew. 13 Rome onbewolkt Spilt licht bew. 17 Stockholm regenbui Wenen licht bew Zürtch zwaar bew Casablanca regenbui 17 Istanbul onbewolkt Las Palmas licht bew 21 0 HOOGWATER Vrijdag 31 maart Vllsaln- gen 6 26-18 58. HaringviieUlulzen 6 38-19 09 Rotterdam 8 24 2105, 8cheve- ntngen 7 27-20 03. IJmulden 8 14 20 50. Den Helder 1144 -, Harlingen 1 5514 15. Delfzijl 4 17-16 35 onder redactie van Loes Smit Toegegeven: er valt nog een hoop te verbeteren in het bejaardenbe leid (waar niet trouwens?). Maar als je in het tijdschrift „Leef tijd" leest, wat meneer H. J. Groenbos in de niet eens zo verre toekomst met ons allen ziet gebeuren als we een stukje ouder zijn, dan zal iedereen toch wel volmondig en zonder aar zelen kiezen voor onze eigen Neder landse toestanden. 3 rweeduizend lichtjaren van onze gaarde verwijderd ligt althans ^Jyolgens het verhaal in Leef tijd het ruimtestation Sinilium, kort weg Si. Dat is in feite één reusach tig huis voor bejaarden, echt wat je tfnoemt grijsaards, want de jongsten ijn nét de driehonderd jaar gepas- eerd „Point of no return" heet het erhaal, een passende titel, want 1 iedere aardbewoner krijgt op z'n Iriehonderdste verjaardag een en- iele reis naar Si cadeau: niemand vo^ag het kaartje weigeren, want er oogpijn al genoeg bejaarden op aarde. Hoe het zo ver gekomen is? Door de vooruitgang op technisch en me disch gebied. In het jaar 2010 was de wereld al zo ver, schrijft H. J. Groenbos, dat de organische ziek ten waren uitgebannen, en ziekten van hart en bloedvaten, reuma en alle virusziekten (tot de ordinaire verkoudheid aan toe) met wortel en tak waren uitgeroeid. Transplanta tie is dan al erg ouderwets; in plaats daarvan worden er elektro nische organen, kunstharten, kunstlongen, kunstlevers en kunst nieren gebruikt. Kunsthersenen zijn niet nodig, want daar heb je computers voor. Dank zij die tech nieken kan de mens elektronisch zien, elektronisch horen en verlam de ledematen elektronisch bewe gen. Zodoende kan de mens ver schrikkelijk oud worden en de „we reldregering" zo ver is het dan ook al ziet zich genoodzaakt het aantal geboorten drastisch te be perken. Maar er komen toch regel matig wat baby's bij en de heel ouden moeten dus van de aarde weg. Naar Si. Als het verhaal begint, is het ruim testation juist duizend jaar oud en zijn er inmiddels al 130 miljoen bejaarden (van 300 en ouder dus) gehuisvest. Ze wonen in afdelingen van elk één miljoen, en een afdeling bestaat weer uit groepen van tien duizend mensen. Een groep is on dergebracht in een enorme hal, waar men in stoelen naast elkaar zit. Lopen is er niet meer bij, want iedereen is doodop van meer dan driehonderd jaar bezig zijn, en dus zorgt een trapperinstallatie aan de stoelpoten voor de broodnodige be weging. De voeding bestaat uit één pil per persoon per dag die met één armbeweging van een lopende band genomen kan worden. Een druk op de knop doet de stoel in een bed veranderen, zodat de bewo ner zich nooit meer hoeft te ver plaatsen. want ook voor andere be hoeften wordt zorggedragen. In spraak? Daar hebben de bewoners geen zin meer in; de oudste hele maal niet, die is al 1895 jaar. Twee keer per dag de benen op de trap pers en één keer de arm uitstrek ken voor de pil is meer dan vol doende. Gelukkig is het maar een fantasie van meneer Groenbos. Misschien is het allemaal in onze wereld niet helemaal zoals we ons zouden wen sen, maar één ding staat vast: alles is beter dan deze enge Si-fantasie. Je kunt hem eerder een luchtacro baat noemen dan een koorddanser, maar Steve Wallenda (28) en lijn beroemde acrobatenfamilie presen teren zichzelf als „luchtwande laars". Ze „wandelen" dan ook over kabels die tientallen meters boven de grond gespannen zijn. Steve's oom, de wereldbekende, 73-jarige Karl Wallenda, kwam vorige week om het leven toen hij in Puerto Rico door een rukwind van zijn zestig meter hoge kabel stortte. Niettemin zegden Steve en de andere Wallen- da-acrobaten geen enkele voorstel ling af. „We doen het juist om de nagedachtenis van mijn oom in ere te houden," zei Steve, toen hij in Oakland in Californië van het koord kwam. „Hij heeft ons zelf geleerd altijd door te zetten, wat er ook gebeurt." Acteur Jeroen Krabbé kan niet te gen hasj. Dat is natuurlijk geen punt, zolang je in je eigen ver trouwde omgeving bent, want dan blijf je gewoon zo ver mogelijk bij het spul vandaan. Een probleem werd het pas, toen hij kort geleden in Nepal was volgens het om roepblad Veronica voornamelijk om bergen te beklimmen want daar moest hij ervaren dat jong en oud er hasj gebruikt als was het de bekende driekwart kan (melk) per dag. En dat niet alleen: „Het verve lende is dat ze het bijna overal instoppen." vertelt hij in het blad. „Bij elk stuk taart moest je oppas sen." Hij helemaal, want hij wordt er misselijk van. Zo erg zelfs, dat hij zich al beroerd begon te voelen toen hij even onder een uit de klui ten gegroeide hasjplant uitrustte, zegt hij. Zeilraces over de wereldzeeën zijn tegenwoordig haast niets bijzon ders meer, maar als iemand in z'n dooie eentje de hele wereld rond- zeilt. geldt dat terecht nog wél als een uitzonderlijke prestatie. Ie mand heeft dat nu in hóar eentje uitgehaald: de Poolse Krystyna Chojnowska-Liskjewitsj. Twee jaar geleden zwaaide ze haar man en een groep bevriende zeilers vaar wel, en zeilde weg uit de jachtha ven van Las Palmas, waar ze na een kleine dertigduizend zeemijlen nu weer is teruggekomen. Eerst stak ze de Atlantische Oceaan over, voer via het Panamakanaal naar de Stille Oceaan, zetten koers naar Sydney en ging vandaar langs de kust van Australië verder naar het noorden Vervolgens stak ze de In dische Oceaan over. bereikte de kust van Afrika, voer om Kaap de Goede Hoop en zette vandaar koers naar het noorden om in de buurt van de Canarische Eilanden de grote lus om de aarde te sluiten. Mevrouw Chojnowska is 41 jaar, van beroep scheepsbouwkundig in genieur, en in het bezit van de allerhoogste graad in de zeilsport in Polen, die van kapitein op de grote zeilvaart. Ze had al heel wat grote zeiltochten als kapitein ach ter de rug. maar met deze laatste tocht heeft ze nu bovendien wereld faam op haar naam gebracht: zij is de allereerste vrouw ter wereld die deze prestatie geleverd heeft. Mensen mogen denken, dat ze eens erg „aaps" geweest moeten zijn, sommige mensapen denken er het hunne van. Vicky vindt zelfs, dat aap en mens ook vandaag de dag gelijk zijn, ondanks haar eigen aap achtig uiterijk. Vicky is In Ame rika door mensen grootgebracht die verwoede pogingen hebben ge daan om de chimpansee te leren praten, maar dat is bij die pogingen gebleven. Toch is Vicky lang niet dom. Het tijdschrift De Bejaarden las over de chimp, dat ze bijvoor beeld perfect mensen en dieren uit elkaar kan houden. Leg haar foto's van beide soorten voor en ze zal ze feilloos in een stapeltje dieren en een stapeltje mensen sorteren. Voor de aardigheid is daar laatst expres een fotootje van Vicky ze« tussen gestopt. De mensaap begon weer ijverig te sorteren en toen ze aan zichzelf toekwam, twijfelde ze geen moment: Vicky hoort bij het stapeltje „mensen" thuis. Tenslot te heeft in deze tijd van emancipa tie ook een vrouwtjesaap haar rechten. Dichtbij Moskou staat een tucht school voor jongens. Hoe de direc tie de daar ondergebrachte jeugd opvoedt, wordt al gauw duidelijk als je het bord leest dat in het schoolgebouw op het terrein is op gehangen. Met deze regels moeten de jongens rekening houden „Is het moeilijk, wij helpen Als je niet weet hoe. wij leren het je Als je niet wilt. zullen wij je leren".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1978 | | pagina 5