Hervormde kerk steeds
bereid tot gesprek
I Niette
Zonderling, geniaal,
onvergetelijk: Kierkegaard
En te midden
van die rommel
Gereformeerd beraad
over dooperkenning
kritische gemeente
j ge»
Briefwisseling met kerk in Zuid-Afrika
hervormd nederland
Veel gelovigen
praktizeren
overtuiging niet
Moslims vormen
landelijk comité
Humanisten tegen
bede in troonrede
VANDAAG
Voorbijganger^
DONDERDAG 30 MAART 1978
KERK
Trouw/Kwartet 2
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAO De hervormde kerk is nog steeds bereid, een delegatie naar Zuid-Afrika te sturen
die daar dan ook zal praten met die kerken, die het apartheidsbeleid steunen. Dit blijkt uit dé
brief, die het moderamen van de hervormde synode heeft gezonden naar de nederduitsch-
hervormde kerk in Zuid-Afrika.
Het gesprek hoeft ook niet perse in
Zuid-Afrika zelf plaats te vinden.
Hoewel de hervormde kerk liever in
Zuid-Afrika zelf zou willen praten
om contact te hebben met mede
christenen, die niet kunnen of mo
gen reizen, is zij bereid overal en met
iedereen te allen tijde het gesprek te
heropenen of te openen, aldus de
bnef. Ook in Nederland zou een dele
gatie. waarin zwarte en blanke me
de-christenen gelijkelijk vertegen
woordigd zouden kunnen zijn, graag
worden ontvangen.
Droefheid
De kleine nederduitsch-hervormde
kerk staat erom bekend, dat zij ten
aanzien van de apartheid nog veel
starder is dan de veel grotere neder-
duitse gereformeerde kerk. In een
brief aan het moderamen van de
Nederlandse hervormde kerk had de
nederduitsch-hervormde kerk haar
droefheid uitgesproken over een
aantal recente besluiten van de her
vormde synode ten aanzien van
Zuid-Afrika.
Volgens de Zuidafrikaanse kerk wil
de hervormde synode geen echt ge
sprek en laat zij zich leiden door de
Zuidafrikaanse raad van kerken en
het christelijk instituut. De beslui
ten zijn volgens de schrijver van de
ADVERTENTIE
Opinieweekblad
EUsbergs lucifertheorie
Ook militairen hebben beschikkingsmacht over kernwapens"'De neutronenbom is
het lucifertje dat de kernoorlog doet ontbranden Darnel Ellsberg (van de
Pentagonpapers). vroeger strategie-adviseur van verscheidene Amerikaanse
presidenten, in Hervormd Nederland.
Ie In aan principieel gevecht gewikkeld
icing (Vriendschep van de
Bram en Freek op de reectiea op hun actie 'Er la alleen
wat te veranderen ele |e late wilt verliezen'
Extremisme in Duitsland. Oe onderschatting «en de rechtee
En:
Jan Cremer in d© kou en andere problemen/Geen sprake van gezamenlijke
aanpak van problemen In zware industrie/Het nieuwe kolonialisme op
Groenland/David de Beer: Zelfvertrouwen van blanke Zuidafrikanen moet
ondermijnd worden/Hoe fout en goed waren de kunstenaars in de tweede
wereldoor1og?/De dood van Luther King/Recht voor krakers en eigenaars.
HERVORMD NEDERLAND houdt de hoop levend
Ik neem een proefabonnement van twee maanden
voor 5.-.
Ik weet al voldoende van het blad. Ik geef me op als
abonnee 32.50 per half Jaar)
Naam
Adres
Plaats
In enveloppe zonder postzegel sturen aan:
Antwoordnummer 1776, Den Haag. T13
Van een onzer verslaggevers
IJMUIDEN De kerkeraad van de gereformeerde kerk van
IJmuiden heeft besloten, de classis Haarlem om advies te vragen
over de erkenning van de doop in en door de kritische gemeente
IJmond.
Verschillende gereformeerde IJmui- drager. De classis Haarlem vergadert
denaren zijn lid geworden van de in mei.
kritische gemeente IJmond onder
leiding van de priester Jan Ruiter,
maar willen tegelijk ook lid blijven
van de gereformeerde kerk. Onlangs
werden in de kritische gemeente
twee gereformeerde kinderen ge
doopt en de ouders willen nu graag,
dat deze kinderen bij de gerefor
meerde kerk als dooplid worden in
geschreven.
De bezwaren van de gereformeerde
kerkeraad liggen niet in de eerste
plaats bij het verschijnsel van de
kritische gemeente op zichzelf, als
wel bij de nonconformistische wijze,
waarop in de kritische gemeente ge
doopt wordt. In het geval van de
twee gereformeerde kinderen werd
de doop bediend door de vader en de
moeder zelf met nog een familielid,
achtereenvolgens In de naam van de
Vader, de Zoon en de Heilige Geest
Een van de regels voor dooperken
ning in de kerken is, dat de doop
bediend is door een bevoegd ambts
brief, prof. dr. J. P. Overholzer, geno
men op grond van „eenzijdige en
kwaadwillige inlichtingen".
Wat betreft de hervormde delegatie
naar Zuid-Afrika, waarvan de reis
niet doorging, omdat drie leden geen
visum kregen, zegt de Zuidafrikaan
se brief, dat uit de keuze van de
afgevaardigden duidelijk bleek, dat
van hervormde zijde niet de noodza
kelijkheid wordt ingezien, dat een
dergelijk gesprek op wederzijds ver
trouwen behoort te rusten. Daarmee
is echter de gespreksmogelijkheid
niet afgesneden. Waarom geen ande
re afvaardiging benoemd, wier
standpunten niet bij voorbaat vast
liggen? De brief eindigt met het uit
spreken van de bereidheid, hoe
moeilijk het ook mag blijken te zijn,
een gesprek met een hervormde de
legatie te voeren.
Beleidskeuze
In zijn antwoord wijst het modera
men van de hervormde synode erop,
dat de beleidskeuze van de hervorm
de kerk inderdaad onder leiding van
Zuidafrikaanse christenen is ge
maakt, waarvan 85 procent in de
Zuidafrikaanse raad van kerken is
vertegenwoordigd. De „eenzijdige en
kwaadaardige inlichtingen" baseren
zich direct op uitspraken van Zuid
afrikaanse kerken en christenen.
Op het verwijt, dat de hervormde
kerk tegen de blanken in Zuid-Afri
ka zou hebben gekozen, antwoordt
het moderamen: „Het is toch niet zo,
dat alle blanken de huidige rege-
ringspolitiek steunen? Wij herken
nen de stem van een blanke minder
heid beter dan die van de blanke
meerderheid. Dat is waar. Wij lezen
de Koinonia-verklaring met meer in
stemming dan een synodaal ge
schrift als „Ras en natie en volkeren-
verhoudingen in het licht van de
Heilige Schrift", ook dat is waar. Ons
sprak het christelijk instituut met
zijn pleidooi voor geweldloze veran
dering meer aan dan menige synoda
le uitspraak. Maar dat is toch niet
hetzelfde als een keuze tegen de
blanken? Wij zijn toch ook niet te
gen de Russen, omdat wij hun dissi
denten beter verstaan dan de leiding
van land en kerk in de UUSR?"
TORONTO (LWI) Een grote
meerderheid van de leden van de
verenigde kerk van Canada gelooft
in de kracht van het gebed, maar
velen bidden niet. Dat is gebleken
uit een lezersonderzoek van het blad
van de kerk, een van de grotere
kerken van Canada.
Zes en tachtig procent van de
mensen, die aan het onderzoek mee
deden, is ervan overtuigd, dat God
gebeden hoort en ook verhoort.
Twee en tachtig procent gelooft, dat
het gebed iemands leven kan veran
deren. Maar op de vraag „bidt u
regelmatig?" antwoordde slechts de
helft bevestigend.
Tweemaal in mijn leven ben ik met
het oog op mijn broodwinning naar
Zaltbommel gereisd. De eerste keer
was in verband met de heropening
van een gerestaureerd pand. dat
oudheidkundige betekenis had.
Helemaal precies weet ik het niet
meer. Ik herinner me echter wel
dat, toen de trein Zaltbommel
naderde, een bij mij in de coupé
De toren van de Grote of St.
Maartenskerk te Zaltbommel
gezeten vader zijn zoontje
opmerkzaam maakte op de toren
van de Sint Maartenskerk en zei:
„Ken je dat versje van.En te
midden van die rommel, lag de
torenspits van Bommel?" Het
jongetje knikte van ja. „Nu. dat
gaat over die toren", onderrichtte
de vader zijn kind. Het was een
leergierig knaapje, want het vroeg:
„Wanneer is die spits er
afgevallen?" Hierop moest de
vader het antwoord schuldig
blijven. Ik kon hem ook niet verder
helpen op dat moment. Vandaag
zou ik het wel gekund hebben: het
was in de zestiende eeuw. Later is
de spits weer opgebouwd, maar
toen hij in 1696 weer afbrandde,
hebben ze 't in Zaltbommel er maar
bij gelaten.
Deze bijzonderheden haal ik
respectievelijk van het
achteromslag en van pagina 82 van
„Langs de oude Gelderse kerken
Rivierengebied", een nieuw deeltje
in de inmiddels al zeer uitgebreide
reeks fotopockets „De oude
Nederlandse kerken" (uitg. Bosch
Keuning, Baarn, prijs 12,90).
De schrijver van dit behoorlijk van
registers voorziene deel is Kees van
der Ploeg, die de Zaltbommelse
toren indrukwekkend vindt en „op
'een voor ons land ongewoon rijke
manier versierd". Kennelijk heeft
de heer Van der Ploeg de
fotobijschriften in een wat knorrige
stemming geschreven, want dan is
de toren opeens niet
indrukwekkend meer, maar levert
hij naar het oordeel van de
schrijver vanwege die versieringen
„een ietwat week silhouet" op. Ik
deel deze mening niet, maar beveel
niettemin ook dit deel van „De
oude Nederlandse kerken"
hartelijk aan.
Mijn tweede beroepsmatige bezoek
aan Zaltbommel voerde me in de
Grote of St. Maartenskerk. Het was
in de tijd dat onze krant nog vele
edities telde en iedere stad van
enige omvang zich aan zijn stand
verplicht gevoelde, een door ons te
recenseren uitvoering van de
Matthaeus Passion binnen zijn
muren te laten klinken. Ik werd
door A. J. Klei
naar Zaltbommel gestuurd om de
vertolking aldaar door de
Zuidnederlandse Bachstichting
mee te maken en er enige
verstandige woorden over te
schrijven. In de trein zag ik de bas
Herman Schey. Het was erg vol in
de tweede (toen nog derde) klas en
hij zat op zo'n uitschuifbankje bij
de uitgang. Het maakte diepe
indruk op me: zo'n beroemd man
op zo'n gewoon bankje. Tegelijk
putte ik uit dit feit de moed, hem
aan te spreken en aangezien er in
die periode druk getwist werd over
een romantische of een objectieve
opvatting van de Matthaeus
Passion, vroeg ik naar zijn
voorkeur. Hij was vóór de
romantiek, dan kon Je tenminste
lekker zingen, verklaarde hij. Ik
genoot van zijn zang, maar ook van
de ruimte waarin die klonk: het
weelderig schip van de kerk. En nu
lees ik bij Kees van der Ploeg, hoe
't allemaal in elkaar zit.
Het Gelders rivierengebied is rijk
aan oude kerken en tegenover de
sierlijke pronk van de
Zaltbommelse kerk staat de stoere
ingetogenheid van de hervormde
kerk in Well. Daar bespeelde ik
eens het orgel, toen een vriend van
me daar bevestigd werd tot
predikant en daar is op mijn advies
de nieuwe herder niet psalm 20 vers
1 maar psalm 134 vers 3
toegezongen. De keus van psalm 20
zou kunnen doen denken, dat er nu
een gereformeerde bonder in Well
was gekomen, zo betoogde ik,
omdat de bonders bij zulke
gelegenheden altijd laten zingen:
„Dat op uw klacht de hemel
scheure Terstond werd mijn
advies opgevolgd, want Well was
confessioneel en wenste op geen
enkele wijze voor een
bondsgemeente versleten te
worden. Ik heb bij deze feestelijke
gelegenheid niet gemerkt dat de
bepleistering van de wanden wat
somber is uitgevallen, naar de heer
Van der Ploeg me thans laat weten.
Misschien is na 't bovenstaande
duidelijk, dat 't bekijken van
„Langs de oude Gelders
kerken/Rivierengebied" me
vreugde heeft bereid. Het zal dit
andere belangstellenden stellig ook
doen.
UTRECHT Op initiatief van de
Surinaamse moslim-organisatie Lal-
la Rookh heeft zich een landelijk
moslimcomité gevormd, dat zich als
doel stelt meer eenheid te brengen
onder de moslims in ons land. De
voorlopige voorzitter is Hendrik
Dhonre. Onder de hindoestaanse
moslims in ons land bestaan enkele
richtingen, zoals orthodoxe en meer
liberaal ingestelden. Ook bestaat er
een „neutrale" groep. Deze drie rich
tingen hebben elkaar op een eerste
kennismakingsfeest ontmoet en
hebben het plan studiedagen te or
ganiseren.
UTRECHT (ANP) Het hoofdbe
stuur van het humanistisch verbond
heeft bij premier Van Agt blijk gege
ven van zijn verontrusting over de
pogingen de bede weer in de troon
rede op te nemen. Het verbond
meent, dat dit in strijd zou zijn met
de door het verbond gewenste le
vensbeschouwelijke pluriformiteit
van de overheid.
Dat Nilfisk schoon-
maakmachines de
hygiëne in uw
bedrijf ten
goede kunnen
komen?
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/
DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 4. Rotterdam
Tel. 010-115588
iRed. en klachten)
Schledamsevest 52
Tel. 010-115700 (adv.)
DEN HAAG/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Den Haag
Tel 070-469445
ZWOLLE/ORONINGEN:
Postbus 3
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel 05200-17030.
door dr C. Rijnsdorp
Drs. W. R. Scholtens is veel te bescheiden, wanneer hij een keuze samenstelt uit dagboeknoti
ties van Seren Kierkegaard, geschreven in de jaren 1846-1855, deze vertaalt en van inleidingen
voorziet om van het registrerende nawerk nog te zwijgen en dan zijn naam heel
onopvallend met kleine letters aan het eind van de boektitel vermeldt.
Want dit Boek: Wilde Ocmen, een
uitgave van Ten Have. Baam (300
blz. 27.50) verraadt een grondige
bekendheid met het leven, de ge
schriften en de betekenis van de
Kopenhaagse geniale zonderling,
die o.a. met Marx en Nietzsche tot
de grote geesten van de negentien
de eeuw moet worden gerekend.
Scholtens kent uiteraard ook de
literatuur over Kierkegaard; het
zelfportret dat de grote Deen in zijn
dagboeknotities heeft ontworpen
kleurt drs. Scholtens bij met zijn
commentaren, die genuanceerd en
nergens opdringerig zijn.
Kierkegaard wist wat hij waard
was. Met zijn briljante gaven had
hij in de jorunalistiek veel geld
kunnen verdienen, maar zijn roe
pingsbesef deed hem de weg van de
meeste weerstand kiezen. „Heel
mijn bestaan is een epigram tot
grondige bezinning (bl. 28); het
gaat om niets meer of minder dan
een grondige revisie van het chris
tendom" (30) „De reden waarom
mijn eigen tijd mij verwerpt, wordt
letterlijk de lof die de toekomst mij
zal toezwaaien en die zal luiden: Hij
wou geen duimbreed toegeven'
(47 Het christendom is ontaard tot
doctrine (74); christendom en evan
gelie zijn platvloers geworden,
doordat de mensen ze te lang van
buiten hebben geleerd (158). „Zo
heeft men de kerk gemaakt tot een
gemeenschap van mensen voor wie
het existentiële onverschillig is: de
„leer" is immers juist en de sacra
menten worden op de juiste wijze
bediend. Dat is eigenlijk heiden
dom" (161).
„Geen enkele dwaling, geen enkele
misdaad staat God zo absoluut te
gen als het officiële (188). Als ie
mand christen wil worden zal hij
onrustig moeten zijn: als iemand
christen geworden is. zal hij blij
vend onrust verwekken" (208).
„Heel het bederf in de christenheid
komt van het feit dat men de voor
stelling van Gods majesteit, van
een geestelijke majesteit verloren
heeft (241). Zo werd het mijn opga
ve om te beschrijven wat christen
dom eigenlijk is (256). Mijn opgave
is: de mensen die inbeelding te ont
nemen dat zij christenen zijn dit
is ook een dienst aan het christen
dom" (257).
Goed zichtbaar
De recensent behoeft Kierkegaard
voor het ontwikkelde lezerspubliek
niet te „ontdekken." Persoonlijk
ben ik drs. Scholtens er dankbaar
voor. dat hij met zijn boek de fi
guur van Kierkegaard goed zicht
baar heeft gemaakt. In het verle
den heb ik mij een en andermaal
met Kierkegaards werk bezig moe
ten houden, maar ik was er nooit in
geslaagd een echte relatie met die
merkwaardige Deen op te bouwen.
Zo ging het mij o.a. ook met Ter
Braak. Er is dan een zekere dwang
van buiten nodig, een taak, een
opdracht bijvoorbeeld, om je reser
ve als lezer te overwinnen. Ter
Braaks proza ging als een galmend
gerucht mijn ledige ziele voorbij",
om met De Genestet te spreken;
het was geseculariseerd kanselpro-
za. Bij Kierkegaard was het mis
schien dat „stijl" als zodanig hem
blijkbaar niet interesseerde, wat
bij de latere Nietzsche wél het ge
val was. Nu noemde ik Ter Braak
niet omdat hij van hetzelfde for
maat als Kierkegaard en Nietzsche
zou zijn, daar ls geen sprake van.
Maar het ging mij even om rem
mingen bij de lectuur. Drs. Schol
tens haalt Marx erbij en dat ligt
vandaag meer voor de hand dan
Kierkegaard met Nietzsche te ver
gelijken. na Mussolini en Hitier!
Toch veroorloof ik mij, heel ónmo
dieus, Kierkegaard te plaatsen in
de buurt van Nietzsche envan
Lodewijk van Deyssel. Van Deyssel
besteedde oneindige zorg aan het
„hoe" van het schrijven; Kierke
gaard bekommerde zich daar, zo
lijkt het, nauwelijks om. Nietzsches
roem als schrijver bestaat hierin
dat hij tegelijk groot was in zijn
denken en een ongeëvenaard mees
ter wat zijn stijl betreft.
Van Deyssel
Kierkegaard was christen, Nietz
sche een anti-christen en Van Deys
sel, ontgroeid aan het katholicisme
van zijn jeugd, eigenlijk alleen
maar estheet en taalvirtuoos. Als
denker betekent Van Deyssel niets,
maar als stilist, vooral In zijn be
schouwelijke periode, is hij voor
beeldig. Nu moet men niet vergeten
dat Kierkegaard in 1813 geboren
was. Nietzsche in 1844 en Van Deys
sel in 1864; het tijdsverschil speelt
mee. evenals het feit dat niet zoveel
Nederlanders goed Deens kennen.
Men is dus op vertalingen aangewe
zen. Kierkegaard is in vertaling
voor mij althans onleesbaar en
mijn onbekendheid met Deens
vormt dus een deel van het obsta
kel wat Kierkegaard betreft. Schol
tens' vertaling laat zich heel goed
lezen. Terecht weert drs. 8choltens
hen af die bij Kierkegaard enkele
overeenkomstige uitspraken in de
sfeer van Marx (geb. 1818) willen
trekken, ook al waren beiden aan
Hegel geschoold. Het gaat Kierke
gaard om de absolute eisen van het
evangelie en om de sanering van de
Deense staatskerk van zijn dagen,
met op de achtergrond èlk kerkin-
stituut. Nietzsche heeft het chris-
Kierkegaard
tendom willen vernietigen, Kierke
gaard wou het zuiveren. Nietzsche
wees het christendom af, Kierke
gaard wees het terecht. Beiden
hebben veel geleden en geleefd on
der ondragelijke spanningen. Ze
schreven allebei tegen de heersen
de meningen in, maar met hun har-
tebloed, en dit laatste maakt bei
der geschriften, met inbegrip van
hun naam, onvergetelijk. Er zit
meer goede kopij in een vergelij
king van Kierkegaard met Nietz
sche dan met Marx.
TUK»
ichriM
van?
DE BEZWAREN VAN DE STUK
JESSCHRIJVER
De bezwaren van de stukjessch
ver doen zich op een dag als vai
daag in het bijzonder gevoelen. Dal
komt doordat ik het een dag vai
tevoren moet geschreven hebben.
Het mag dan vroeg of laat zijn -Ja)
slechts zelden wacht ik de allerlaat^
ste berichten af en inspiratie is ooi
wat ik loop toch altijd achter d
feiten aan. Vandaag al heel nadruk?6
kelijk. Er worden verkiezingen geïs1
houden en hoewel ik in de verttoi
mensen af en aan zie lopen naar he|je
stembureau van onze buurt, heb il p
toch niet de moed om een voorspel iu
ling te doen. Niet ten aanzien van d
opkomst, maar nog minder ten aan10
zien van de uitkomst, om van d er
„bekomst" maar helemaal te zwijpn
gen. (Intussen geen onaardige driena
deling voor een preek, collega!) Il^t
kan dus over die verkiezingen geei.a
zinnig woord zeggen. Ik kan zelf ij
niemand meer opwekken om d^
door mij aanbevolen richting te kiek
zen (maar goed ook, hoor ik hier eaei
daar iemand zeggen), want daarvoojgg
ben ik te laat. Ik weet dus niets vat
deze verkiezingen, waarvan u de uit
slag in ditzelfde nummer in geureie
en kleuren leest. Maar ik weet evenPri
min iets van PSV-Barcelona. Oofn
dat zal ik geduldig moeten afwach ïr*
ten. Ik weet wel iets van de opkoms et
in Eindhoven. Die is maximaal, hel,af
ik begrepen. De uitkomst is uiterlvl
aard op dit moment verborgen?01
waardoor ook van de „bekomst ^0!
niets te zeggen valt. Zo langzameiPer
hand zult u het met mij eens zijn daf>€
stukjes-schrijven een hachelijk!
zaak is. Althans als je erg actueee
wilt zijn. Nu verplicht overigens nie
mand mij daartoe. En zijn er nie jjy
genoeg zaken van de langere baan
Ik houd nu toch niemand meer vai
het stemmen af, maar ook met zo' X:
statenverkiezing staat en valt d
wereld natuurlijk niet. Nog minde
met de uitslag van een voetbalwedL
strijd. Het gaat allemaal weer voorjp
bij. Gelukkig ook maar. Ik hoop, da
de goeie mensen in de Staten komea
en (zo chauvinistisch ben ik toef
wel) dat PSV gewonnen heeft.
BEROEPINGSWERK
NED. HERV. KERK
Beroepen te Hallum: K. Mulder te £j
Jacobiparochie; te NOP (wijkgen)
Nagele-Tollebeek): H. C. v.d. Meulef
te Rinsumageest; door de gen. syn_
tot zendingspred. (docent aan cf
theol. hogeschool te Ujung Paflr
dang, Indon.): C. Fieren, kand.
Ede.
Aangenomen naar Maastricht: Reb
v.d. Beid te Oldebert, die bedanktrvc
voor Doetinchem (toez.); naar Veerdoo
F. Kalis kand. te Amsterdam; naiers
Wedde (toez.; beperkte betrekkingtnei
Ph. J. Leenmans te Breskens; naJnel
Zaandam: G. H. M. Röhling te Beeltoei
naar Krabbendijke: A. BelP
kenkamp, vic. te Amerongen.
Bedankt voor Leeuwarden: M. v.&
Leun te Apeldoorn.
GEREF. KERKEN
Ds G. van der Veere te Drachten pvc
niet beroepen te Domburg (zoals gipos
teren abusievelijk is vermeld) noci>m<
in enige andere plaats en kan voojpan
lopig ook geen beroep in overwegiif'vc
nemen. l.De
onv
Beroepen te Zuidlaren: T. de Boer Per
Winschoten.
Benoemd tot ziekenhuispred. vaf?*^
het Julianaziekenhuis te Apeldoorf!*1
H. Lenters te Maassluis, die deivv
benoeming heeft aangenomen. 0
GEREF. KERKEN (VRIJG. B.V.)F0J
Aangenomen naar Arnhem: K. t
Holwerda te Doorn. T"n
CHR. GEREF. KERKEN
Benoemd tot leraar godsdienstorDe 1
derwijs verbonden met pastorale a!Vor'
beid aan het chr. lyceum te Rijp311
wijk: J. P. v.d. Boomgaard te Ari°nci
sterdam. o;
toch
GEREF. GEMEENTEN gan
Beroepen te Unionville (Can.): M. jpn6
van Gelder te Gouda. 1*^
Bedankt voor Amsterdam-Noord é!en'
voor Den Haag-centrum: A. Mo#^11
kerken te Nieuw-Beijerland.
Simojoki
De aartsbisschop van de Finse 1
therse kerk, Martti Simojoki, gaj
per 1 september met emeritaat. H
wordt 17 september 70 jaar. Simoj nen
ki leidt de Finse kerk sinds 19 naai
Voor zijn opvolging stelt de kerk efrerk;
drietal op. Daaruit zal omdat foor
lutherse kerk in Finland staatskePvd/
is president Kekkonen de nieu*8,8
aartsbisschop kiezen.
Gijsen
In een oplage van 400.000 stuks is
Limburg de verspreiding gest
van een brochure onder de
„Waarheid over een moedig
schop". De schrijvers ervan 5
Maastrichtse franciscanen,
ters R. Dieteren, G. Lohuis en
Tesser. De brochure handelt
hoofdzaak over de reeds beken
conflicten rond het diocesaan m
siebureau van Roermond en over
moeilijkheden tussen bisschop Gl *en
sen en de landelijke bisschoppelij °u c
vastenactie. De schrijvers voorsp
[We
;Vier
Pvd
Grol
VVE
MKUaVWC, J./C OV.1L11J VCio VUU15JA
len, dat de strijd tegen bissch
Gijssen en zijn „echte katholle
geloofsvisie" nog moet beginni