Het bittere achter de
blijspelen van Marivaux
Renault 14. De kompakte ruimtekampioen.
Renault 14
KUNST
,Drie bij vier', scènes uit het studentenleven
Alles met stoom in
'De dubbele Palmboom!
'Sentimenten' bij F Act
hoeft van buiten geen bakbeest te zijn.
Auto's met 1.0.
'Wat ieder meisje weten moet'
VRIJDAG 17 MAART 1978
TROUW/KWARTET
A
Als je de grootte van de Renault 14 aan z'n binnenmaten afmeet,
ontdek je dat hij in 'n heel wat grotere klasse valt dan z'n kompakte
buitenmaten doen vennoeden.
Ruimte voor 5 met 5 deuren.
Vergelijkt u maar eens: 'n passagiersruimte van 174 cm lang
(van pedalen tot en met zitting achterbank) en 134,6 cm breed
vindt u verder alleen in veel langere auto's. Want de Renault 14
is maar 4 meter kort. Vóórin is die grote zit- en beenruimte 't
gevolg van de dwars, nog vóór de voor-as geplaatste motor.
Achterin ontstond 'n maximale zit- en bagageruimte door de
lange wielbasis en de uitgekiende carrosserie-vorm. Een vonn
die gekompleteerd wordt door de grote 5e deur. Op de achter
bank kunnen 3 volwassen meerijders komfortabel zitten.
Oók de middelste. Want de lastige cardanheuvel ontbreekt.
Door voorwielaandrijving.
Kompleet komfort in funktionele stijl.
De Renault 14 laat u niet betalen voorschijnkomfort.
Daar is hi j te modem voor. Te doordacht. Maar i n 't komfort voor
funktioneel gebruiksplezier is hij dan ook kompleet. Biedt hij
volledig waar voor z'n geld.
Voorwielaandrijving en onafhankelijk geveerde wielen.
Hoe ongekend groot het rijkomfort is voor zijn klasse, kan alleen
een proefrit u leren. Wij kunnen u slechts vertellen dat door het hier
gebruikte konsept -voorwielaandrijving, onafhankelijk geveerde
wielen, schróefveren vóór en torsiestaven achter- de beschikbare
ruimte optimaal benut wordt.
v Stille, zuinige motor met pittig vermogen.
Het voorui tstrevende karakter van de Renault 14 vindt u
sterk terug in de moderne techniek. Zonder overbodig,
benzineverslindend vermogen. De 1218 cc motor heeft ruim
voldoende inhaal-pit in zich. Haalt moeiteloos 143 km/u.
Blijft ook bij hóge snelheden nog gerieflijk geruisloos,
verbruikt bij 90 km/u konstant, slechts één op 15,6.
Zedigheid naar de modernste maatstaven.
|der de vlotte, aërodynamisch gelijnde carrosserie
sterke kooikonstruktie schuil. Aangevuld met ver-
ibare kreukelzones voor en achter. En polyester schild-
bumpers diéTèleine (parkeer) botsingen zonder schade opvangen.
5 Jaar ML carrosserie-garantie.
Evenals alle Renault's krijgt de Vfeertien in de fabriek reeds 'n
komplete anti-korrosie behandeling Daar geldt 5 jaar garantie op,
mits de voorgeschreven herhalingsbeurten worden uitgevoerd.
Renault 14 vanaf f 14.560.-. Renault 14 TL vanaf f 15290.- inkt BTW. prijswijzigingen voorbehouden
door Dirkje Houtman
AMSTERDAM ..Voor deze
ramen kun je de vitrage uit de
logeerkamer gebruiken dat
bed is veel te zacht, dat is
slecht voor je rug en op de vloer
moet een kleed, anders trekt de
kou zo op."
Goedbedoelde maar irritante raad
gevingen van een moeder aan haar
dochter, die zojuist een kamer in een
studentenflat betrekt en tevens het
begin van ..Drie bij vier", een voor
stelling van de theatergroep Carrou
sel t m 25 maart in het Shaffytheater
te zien. Uitgaande van het thema
..vrijheid die jongeren denken te
hebben als ze eenmaal op kamers
wonen." is het programma onder lei
ding van Helmert Woudenberg al
improviserend tot stand gekomen.
En de werkwijze, stijl en structuur
van het werktheater kenmerken de
voorstelling.
Drie bij vier zijn de afmetingen van
een kamer in een studentenflat,
maar die grenzen vervagen en veelal
daarme de privacy. Men wil elkaar
gezelschap houden, komt op de
meest ongelegen momenten binnen
stappen en is hulpvaardig daar waar
het niet gewenst is. Maar onder die
uiterlijke schijn van teamgeest en
jovialiteit kan een poel van gevoels
armoede. onzekerheid, jaloezie en
faalangst schuilgaan. En daar ligt
het accent in deze voorstelling op.
Echt leuk lijkt zo n verblijf in een
studentenflat eigenlijk niet. maar
dat is het nooit wanneer je een ver
trouwde omgeving in dit geval het
ouderlijk huis verruilt voor een
verblijf, waar de ervaringswereld van
de modale bewoner nog nauwelijks
is aangetast.
Leerschool
Een leerschool die gepaard kan gaan
met tragiek, waar de een beter uit
tevoorschijn komt en de ander aan
kapot gaat. Zo ook op deze etage,
een vergaarbak van uiteenlopende
types, die in een reeks scènes het
studentenleven van alle dag vorm
geven. Gezamenlijk eten, repeteren
voor het cabaret, een weinig spiritu
eel feestje, de botheid van de eerste
seksuele ervaring aldaar, de deceptie
erna en het onvermijdelijke dat twee
jongens op één meisje Nel verliefd
worden.
Beiden zijn niet zulke sterren in het
hanteren van deze problematiek. De
één benadert zijn omgeving alleen
intellectualistisch om maar niet aan
zichzelf toe te komen en de ander is
hyper-intelligent en praat alleen
over wiskunde, ook in zijn affectieve
benadering. Nel's voorkeur gaat uit
naar de eerste, ze doorbreekt zijn
knap geconstrueerde masker en
brengt hem hiermee in grote verwar
ring. Hij bedrinkt zich, zakt de vol
gende dag voor een tentamen, maar
is er wel menselijker op geworden.
De wiskundenaar ziet zijn tekortko
mingen in en wordt gek. In de voor
stelling is gestreefd naar een zo groot
mogelijke natuurlijkheid van acte
ren. Dat lukte niet altijd, in die zin
dat de acteurs dit motto al te zeer ter
harte namen met als gevolg dat de
speeltrant soms te ingehouden was
en de spanning verslapte. Je kreeg
dan het idee dat studenten alleen
maar murmelend rondlopen. Ande
ren zetten hun type te veel aan,
waardoor de tragiek, zoals die van de
jongen die gek wordt, niet voelbaar
werd. De plotselinge overgang die de
Surinamer maakt van het spontane
type naar een „echte" beleving van
het tragische voorval. lukte
evenmin.
Niettemin was er, over het geheel
genomen, sprake van een goed door
dachte en redelijk uitgebalanceerde
voorstelling.
door André Rutten
ROTTERDAM In het Rotterdams Historisch Muted
„De Dubbele Palmboom" is tot 10 april op de zolderverdlr
ping een kleine tentoonstelling te zien, die kortweg „Stoom
genoemd is. De stoomkracht en alles wat daarmee sa mei
hangt staat de laatste tijd sterk in de belangstelling en g
worden kosten noch moeiten gespaard om de weinige oudt
stoommachines die Nederland nog telt. te redden van dt
sloop.
Hoe nu precies die stoomkracht
werkt, wanneer ze ontdekt werd
en hoe en wanneer men die kracht
ging gebruiken: op die vragen
geeft deze bijzonder interessante
en speelse tentoonstelling een
antwoord. Het Rotterdamse mu
seum is eigenlijk ook dé aangewe
zen plaats om zoveel aandacht
aan dit onderwerp te besteden: de
eerste „vuurmachine" werd in
1776 te Rotterdam in werking ge
steld. Het was overigens helemaal
geen succes, want het mechanis
me was veel te zwak en brak tel
kens. De volgende poging lukte
beter: in 1787 werd er een uitste
kend functionerend stoomgemaal
neergezet dat het water van de
Blijdorppolder op peil moest
houden.
Brandspuit
Op de tentoonstelling: oude pren
ten en tekeningen van dergelijke
stoomgemalen en in de diapre
sentatie „Stoom in Rotterdam"
recentere beelden, zoals stoom
treinen, -trams, -boten en -brand
spuiten. Er is een prachtvoor
beeld van zo'n stoombrandspuit
in het museum te zien. En niet te
vergeten het speelgoed: de nu an
tiek geworden stoommachientjes
(die trouwens weer volop nieuw
aangemaakt worden!) mèt het
blikken speelgoed dat door sna
ren en aandrijfwielen door zo'n
machientje in werking kon wor
den gezet. Ook nu houden nog
heel wat mensen zich bezig met
het zelf bouwen van stoommacfl
nes. De Vereniging van mode„
bouwers heeft een special»
„stoomgroep". waarvan de ledo|ell
voor deze gelegenheid verschfl
lende modellen in bruikleen hd>E<j
ben afgestaan. Alles wat er staa:
walsen, treintjes, boten en vx
niet al. kan echt werken
stoomkracht. Om dat te latesEJ
zien organiseert het museum
het weekeinde van 1 en 2 i
twee speciale stoomdagen.
Bovendien, en dat is geen mr 06
komt op zaterdag 1 april om 13.
uur de stoomsleepboot „Finlanuj^
de Voorhaven binnenvaren e:
blijft dan twee dagen voor hf,
museum liggen: er kan dan et:
kijkje genomen in de stookruiro ij
te-machinekamer. Er is ook ee: jr
stoomtreintje met aanhangwa-L<
gentje waarop de kinderen kun-
nen meerijden, demonstratief^
met één van de nog werkei
stoombrandspuiten in Nederl;
(van de Amsterdamse brandwi
en er rijdt een grote stoomwaliF'
van 1924 om het museum. „Dj
dubbele Palmboom". Voorhave
12. is op werkdagen geopend van _jS,
10-17 uur en op zondagen van U ec
17 uur. Aansluitend op deze ten-
toonstelling is er tot 10 april in dj
dependance van de Galerie Ael-CR
brecht, Voorstraat 5 (100 meter
van het museum) een tentoonstel- f!n
ling te zien van Jan Camphuis dij w,
ook aan het thema stoom gewijd t0(
is: aquarellen en tekeningen van we
stoomschepen. Dinsdag tot en óe
met zondag van 11-17 uur.
In de Stadsgehoorzaal van Gorinchem treden vanavond Robert Lon( «ei
Dimitri Frenkel Frank op met hun programma „Wat ieder meisje weten nux
Zelf zeggen ze van hun programma dat het „een vrolijk spektakel" is mcl
kostuums, 100 melodieën en twee heren." Het duo begint om 20 uur.
In Gerard Meijer Art Gallery aan de Westersingel 50 in Rotterdam wordt tol gj,
maart een tentoonstelling gehouden van het werk van de Rotterda
havenschilder J. H. van Mastenbroek (1875-1945) Onder de geëxposct y,
stukken bevinden zich taferelen uit de Rotterdamse haven, jachttaferelen 0p
de Zuiderzeewerken. De galerie is open: dagelijks van 11-17 uur, zondag van
17 uur. |(j'i
ROTTERDAM In het Piccolotheater wordt t.m. zaterdag
onder de titel ..Sentimenten" het blijspel ..La double inconstan-
ce (de dubbele onstandvastigheid) van de Franse schrijver Pierre
de Marivaux gespeeld in de vertaling van Dolf Verspoor.
Het is een ongewone, maar zeer ver
heugende voorstelling. De blijspelen
van De Marivaux. waarvan „Het spel
van liefde en toeval" hier het meest
bekend is. worden gewoonlijk ge
speeld alsof het om sierlijke figuur
tjes gaat die met aangename ma
niertjes op de muziek uit een speel
doosje dansen. Vertederend amuse
ment
De Rotterdamse voorstelling nu laat
Marivaux anders zien. De hofmanie
ren uit zijn Ujd zijn er wel. maar zij
hebben niets vertederends. Zij wor
den door pnns en hovelingen bewust
en omzichtig gebruikt om andere
bedoelingen te suggereren dan zij in
werkelijkheid hebben. De prins is
..gevallen" op een eenvoudig dorps
meisje. dat puur natuur is. Hij heeft
haar naar zijn paleis laten ontvoe
ren. maar hij ziet in dat hij haar
daardoor niet zal winnen, en hij is
verwekelijkt genoeg om bij haar in
de smaak te willen vallen. Hij ver
moedt. dat hem dat wel zal lukken,
want hij heeft haar al enkele malen,
gekleed als officier, ontmoet en ge
merkt. dat zijn aangename manieren
en zijn blijken van liefde haar wel
aantrekken Er moet alleen bereikt
worden, dat er een eind komt aan de
liefde tussen haar en haar even na
tuurlijke buurjongen.
De sluwe hofdame (Nicole Delvaux) laat het meisje (Els Ingeborg
Smits) een verleidelijke iapon passen in „Sentimenten".
Welk sluw spel daartoe gespeeld
wordt onder aanvoering van een uit
gekiende hofdame, die zichzelf tot de
natuurlijkheid van de Jongeman
aangetrokken voelt, laat deze voor
stelling haarscherp zien. De prins en
de hovelingen spelen hun aangena
me manieren weloverwogen, inge
houden, ietwat vertraagd. Je zit er
verbluft en dus geamuseerd naar te
kijken, omdat het zo knap door
dacht gedaan en daardoor zo onthul
lend is. (Ton Selter prins. Nicole Del
vaux en Tingue Dongelmans als hof
dames, Bob van Tol als huisknecht.)
Daartegenover staat een prachtige
natuurlijkheid van Els Ingeborg
Smits als het meisje en Theo de
Groot als de jongen. Je ziet hoe ze
door een oprechte onbedorvenheid
in oprechte bedoelingen achter de
fraaie manieren geloven en er dus
slachtoffer van worden. Met dit slot
akkoord: als de prins beseft dat hij
gewonnen heeft kijkt hij het meisje
zelfs niet meer aan maar loopt met
geheven hoofd weg om de formalitei
ten te regelen. Marivaux liet een
stuk bittere werkelijkheid zien. Je
kunt er bij denken aan de knarsende
blijspelen van Anouilh.
In deze F Act-produktie levert de
jonge Vlaamse regisseur Pol Dehert
dus een uitstekende prestatie. Sa
men met zijn spelers. Ook samen
met zijn decorontwerper, die een pa
leisruimte schiep, die verwijst naar
het wat vervallen paleis der liefde,
dat Marivaux elders in een verhaal
„De Spiegel" getekend heeft. De kos
tuums van Constance Lutz pasten
daar goed in.
