Ook in zaak-Menten zuiver recht doen
loogovens bereid
praten over
ijfploegendienst
iOmte a
i lachen?
DICHTBIJ i
Trouw
commentaar
Accent op verjaring
I raëls (re)actie
Hoge Raad buigt zich maandag over vonnis van rechtbank
diar Zweeds mode
Chinese kernproef in de dampkring
rt ïur
zelf de rekening opmaken
wolven te veel
fc"ERDA(
ierdag 16 maart 1978
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
a|s to verwachten viel is de Israë-
he reactie op de bloedige Pales-
ise aanval op Israël van afgelo-
laterdag niet uitgebleven. ls-
t lische troepen zijn het zuiden
- n Libanon binnengetrokken. Dat
}ël bloedige aanvallen op zijn
rgers in de toekomst wil voorko-
ii spreekt vanzelf. Immers, de
estijnen hebben bewezen dat zij
,r niets terugdeinzen om hun
ispraken op een eigen vaderland
I dend te maken. Israël weigert
re aanspraken te erkennen. Re-
t i voor de Palestijnen om bij
j haling te verklaren en in de
y ktijk aan te tonen dat zij zelfs
i zinloze terreurdaden bereid
i zich op de voorgrond te stellen.
ÏHische leiders hebben laten we-
dat zij in het zuiden van Liba-
zullen blijven zitten totdat dit
'gezuiverd' is. Hoe begrijpe-
deze actie ook mag zijn, toch
fl de vraag of hiermee de ver
diende partijen in het Midden-
sten dichter bij een oplossing
hun problemen komen.
dit moment is het bijzonder
iilijk precies te schatten wat de
olgen van de Israëlische zuive-
Ngsactie zullen zijn. Zeker is dat
spanning in het Midden-Oosten
is gestegen. Zeker is ook dat
Egyptische president Sadat,
ns vredesinitiatief in een impas-
'is gebracht door de Israëlische
in Libanon, in grote verlegen-
is gebracht. De gevolgen voor
het door een burgeroorlog geteis
terde Libanon zijn eveneens nog
niet te overzien. Zuid-Libanon is
politiek niemandsland. Tot aan de
tanden gewapende Palestijnen en
linkse Libanezen staan tegenover
rechtse Libanese krachten. Uit
vrees dat Israëls veiligheid bedreigd
zou worden weigerde Jeruzalem om
in te stemmen met uitbreiding van
de controle van het door Syrië over
heerste Arabische vredesleger in Li
banon, naar het zuidelijke grensge
bied. Vandaar dat de Palestijnen
een relatieve bewegingsvrijheid in
het zuiden van Libanon hadden.
Israël heeft nu het zuiden van Liba
non onder controle. Vooralsnog
moeten de Palestijnen het alleen
stellen tegen de Israëli's. Hun Ara
bische broeders houden zich keurig
op de vlakte. Dit betekent echter
niet dat de Arabieren op een be
paald moment niet zullen besluiten
tot tegenacties over te gaan. Boven
dien houdt controle van Zuid-Liba
non niet in dat Israël de Palestijnen
in bedwang kan houden. De kansen
op toekomstige Palestijnse aansla
gen lijken groter dan ooit.
Israëls actie in Libanon heeft de al
moeizaam verlopende vredesonder
handelingen bepaald niet makkelij
ker gemaakt. In de komende dagen
zal moeten blijken of Israël er mis
schien niet verstandiger aan had
gedaan zich in te houden ter wille
van de bevordering van het vredes
proces.
:hi
een onzer verslaggevers
IUIDEN Hoogovens is bereid met de vakbonden te praten
r een experiment met een vijf-ploegendienst naar een voor-
ld dat in Zweden reeds enige tijd wordt toegepast. Dit
eedse 'rooster' bestaat jaarlijks uit veertig weken, waarin 33,6
wordt gewekt, en uit een zomerperiode van drie maanden met
42-urige werkweek.
door mr. N. D. Jörg
Maandag zal de Hoge Raad
zich buigen over de zaak-Men
ten. Het gaat hier om oorlogs
misdrijven. Voor de berechting
hiervan gelden regels die afwij
ken van de gewone rechtsgang.
Dit houdt in dat er geen „ge
woon" hoger beroep bestaat te
gen een vonnis van een bijzon
dere strafkamer van een arron-
dissements-rechtbank. Alleen
beroep in cassatie bij de Hoge
Raad is mogelijk.
Menten is het niet eens met het
vonnis van de rechtbank te Amster
dam. Hierin werd hij op 14 december
1977 veroordeeld tot vijftien jaar ge
vangenisstraf wegens moord van de
burgerbevolking van of in bezet
grondgebied. Dat is een oorlogsmis
drijf. Artikel 27a van het Besluit
Buitengewoon Strafrecht was in de
zen toepasselijk. Uitgemoord werd
vrijwel de gehele mannelijke bevol
king van het destijds Poolse, nu tot
de USSR behorende dorp Podho-
rodce.
Menten werd door de rechtbank vrij
gesproken van de massa-executie in
het nabije dorp Urycz. Daarover be
staan wel getuigenverklaringen,
maar de rechtbank is niet zeker dat
Menten aan deze executie heeft deel
genomen. Vermoedelijk waren de in
woners van Urycz op de hoogte van
het bloedbad in Podhorodce. Zij ver
wachtten Menten onder de daders te
zien. Bovendien kan bij de waarne
ming van getuigen destijds een rol
gespeeld hebben dat zij zelf tevens
potentiële slachtoffers waren.
De rechtbank nam het zekere voor
het onzekere zoals een rechterlijk
college betaamt en achtte het
bewijs dus niet geleverd. Maar uit
sluiten dat Menten ook aan de exe
cutie in Urycz heeft deelgenomen,
doet de rechtbank niet. Juridisch
heeft dit echter in deze procedure
geen betekenis meer.
Menten voor de rechtbank in discussie met getuige-deskundige A. J. van der Leeuw.
Verklaringen
Aan de zaak-Menten zijn 25 zittings
dagen van de rechtbank besteed. De
bewezenverklaring van de massa
executie in Podhorodce steunt op
een serie bewijsmiddelen. Er zijn ze
ven verklaringen-van-horen-zeggen.
Dat wil zeggen mensen die hebben
gehoord van anderen dat Menten bij
de massa-executie was betrokken.
Er zijn zes verklaringen van mensen
die zelf waarnemer waren van het
gebeuren in Podhorodce.
Er zijn verslagen van de lijkopgra-
ving en van de sectie op de gevonden
stoffelijke overschotten. Er ligt een
oude verklaring van Mentens tijde
lijke superieur, de bevelhebber van
de Sicherheitspolizei en de SD,
Schöngarth. Er liggen verklaringen
van Van der Leeuw, medewerker van
het Rijksinstituut voor Oorlogsdo
cumentatie, en verklaringen van de
verdachte, alsmede brieven van
Menten uit zijn Poolse tijd, waarin
hij onder andere blijk geeft zijn dien
sten aangeboden te hebben t.b.v.
„Die Neuordnung Europa's im Sinne
des Führers (Hitler)" hetgeen zijn
„höchstes Ideal" was.
Tijdens de behandeling in eerste
aanleg hebben Menten en zijn raads
man weinig nagelaten om de getui
genverklaringen op losse schroeven
te zetten. Dat is niet altijd even
fijnzinnig geschied. Zo heeft Menten
de verklaringen van getuigen die van
gene zijde van het ijzeren gordijn
kwamen als onbetrouwbaar betiteld.
De getuigen zouden door de Russi
sche geheime dienst onder druk zijn
gezet. Hun inderdaad niet zel
den tegenstrijdige verklaringen zou
den dit bewijzen.
De rechtbank zegt hierover: „Deze
tegenstrijdigheden zijn wellicht juist
eerder te zien als een volkomen nor
maal gevolg van het lange tijdsver
loop tussen de in de tenlastelegging
bedoelde gebeurtenissen en het af
leggen der verklaringen. Met even
veel reden kan men er de conclusie
aan verbinden, dat die verklaringen
niet zo zijn „voorgebakken" en
„voorgekookt" als door de verdachte
en zijn raadsman bij voortduring is
betoogd."
Betwist punt
Over een betwist punt of Menten een
stok of een geweer in zijn hand had
waarmee hij aan de rand van de
open kuil die voorbestemd was om
massagraf te worden, zou hebben
geslagen merkt de rechtbank op:
„Mogelijk is de stok, welke verdach
te volgens andere getuigen in de
hand had en waarmee hij ook zou
hebben geslagen, in de herinnering
van de drie zusters vervangen door
het wapen dat één van de andere
geüniformeerden hanteerde en is
deze vervorming van hun waarne
ming dan wel herinnering een gevolg
van factoren welke de waarneming
en de herinnering van toeschouwers
bij een dergelijk gruwelijk gebeuren
kunnen beïnvloeden, waarop ook
verdachte en zijn raadsman hebben
gewezen".'
Menten zelf heeft ook talrijke tegen
strijdige verklaringen afgelegd. Zo
heeft hij beweerd niet op de 7e juli,
de ten laste gelegde datum van het
bloedbad te Podhorodce, maar el
ders te zijn geweest. De deskundige
in de oorlogsmisdaden Rüter heeft
ook betoogd dat Menten op die dag
moeilijk in Podhorodce kon zijn ge
weest, gezien de voortgang van het
oorlogsgebeuren aan het Oostfront.
De rechtbank acht daarom de 7e juli
irende die zomermaanden is
een van de vijf ploegen met
ntie en treedt het vier-ploegen
:em weer in werking. Gemiddeld
de werkweek volgens dit mo-
leer op 35,6 uur.
j
na ;ovens verbindt aan een derge-
ij proef met arbeidstijdverkorting
oorwaarde dat de lonen evenre
oo oftewel met tien procent, dalen,
jke
m
iverbrugging van die verlaging,
l00een beroep kunnen worden ge-
Z0l i op financiële steun van rijkso-
eid en de EEG, aldus de directie
ten Hoogovens,
ie.
mi
bondsbestuur H. Krul van de
glstriebond NW reageerde giste-
na afloop van een bespreking
gei de directie, waarbij dit compro-
di oorstel aan de orde is geweest,
s n afwijzend. Maar hij vreesde dat
en nanciering nog een struikelblok
vormen. Hij noemde het on-
baar dat werknemers van
jovens akkoord zullen gaan met
gd ichteruitgang van het inkomen
/an tien procent,
he
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Het pleidooi van
de verdediger van Menten, mr L.
van Heijningen, zal zich toespitsen
op het verweer, dat de Menten ten
laste gelegde feiten verjaard zijn.
Zoals hij ook de rechtbank heeft
voorgehouden, is Van Heijningen
van oordeel, dat zijn cliënt niet in
dienst bij of van de vijand was,
toen hij, zoals de beschuldiging
luidt, deelnam aan executies in
Podhorodce. Slechts in vreemde
krijgsdienst gepleegde delicten
zijn niet verjaard.
Behalve over de vraag of Menten al
dan niet schuldig is, zal de Hoge
Raad ook oordelen over de straf
maat. In verband daarmee kan het
hoogste rechtscollege het wense
lijk achten ook Menten zelf op de
openbare zitting te horen.
De bejaarde zakenman-in-ruste
verblijft nog steeds in het gevange
nisziekenhuis in Scheveningen.
Ook na zijn veroordeling heeft hij
daar om de dertig dagen bezoek
gehad van de kantonrechter in Den
Haag, die namens de Amsterdamse
rechtbank op grond van wettelijke
bepalingen moest vaststellen of er
gronden voor verdere
gevangenhouding waren.
Overal waar mensen zijn
WASHINGTON (UPI) Het Ameri
kaanse ministerie van energie heeft
bekendgemaakt, dat China gister
ochtend om 6 uur een kernproef in
de dampkring heeft verricht.
De proef geschiedde boven het
proefterrein te Lop Nor. De kracht
van de ontploffing was minder dan
20 kiloton. De vorige Chinese kern
proef gebeurde op 17 september
1977. Een kernbom van minder dan
20 kiloton heeft volgens deskundi
gen slechts een betrekkelijk geringe
uitwerking.
]ET WEER door Hans de Jong
Weerrapporten
eke
ge
aai
No! noeten nu de tol betalen voor de
ramte van eind februari en de re-
k gunstige temperatuur in de
I te maartweken. Vanuit het kou-
noorden van Europa wor-
plannen gesmeed om het lente
ver misme dat bij sommigen onder
de kriebels in het bloed op-
de kop in te drukken. Van
dat je sinds een paar dagen al
i verhalen meer hoort over len-
iie helemaal geen koudegolf za-
opdagen (1961,1959,1957,1945),
r meer uitdrukkingen tegen-
t als „maartse buien" en „april-
'an zoetEr blijkt uit, dat in
lekkere lentes zonder koude
Eringen net zo zeldzaam zijn als
ige winters. Kou-invallen uit
tiwest tot noord zijn daarente-
min of meer normaal te noemen.
r het wordt tijd de weerkaart te
ei !n.
In lepressie die gisteren over de
7. tifrdzee naar het oosten trok en
ïvefiveel wind veroorzaakte (wind-
ht 8, bij vlagen 9), begon op te
■"8- Maar het was niet moeilijk
9. le stellen, dat de nieuwe rust-
18.i oorder op de oceaan het min-
^n' ilesante weer zou continueren.
31 zullen de komende dagen vooral
f zijn die over ons komen, in
mm aanleg geleverd door een af-
lerlijke storing ten westen van
Schotland, behorend bij een dieper
minimum van 985 millibar ten zui
den van IJsland. Door voortgezette
aanvoer van koudere lucht in de
hogere lagen zullen de buien meer
en meer een winters karakter krij
gen. Hagel is er gistermiddag al ge
vallen: om kwart over twee in
Roosendaal en om half drie in Her
wijnen en ongetwijfeld zullen er veel
meer plaatsen geweest zijn, waar
men tegen de ruiten hoorde tikken.
In de tweede helft van deze week
zullen daardoor de noord-westelijke
tot noordelijke winden in onze om
geving vrij spel krijgen. Dat is toch
wel een mooi succesje voor de Ame
rikaanse weerkundigen, die ditzelf
de depressie-tracé zondag jongstle
den al aangaven. Zondagmiddag
wordt nog een koude put op vijf
kilometer hoogte juist over de Lage
Landen verwacht, maar maandag
trekt er over onze omgeving een rug
van hogere druk en zal als alles op
tijd komt het weer gunstiger zijn
zonder buien met zon. De computer-
kaarten geven verder aanwijzingen
voor opnieuw zachter weer in de
eerste helft van volgende week met
zuidelijke stromingen aan de oost
kant van een uitzakkende depressie
via Ierland tot Biskaje.
In Scandinavië is de kou belangrijk
toegenomen. In noord-Zweden was
het woensdagochtend vroeg zelfs
-30 graden (Kvikkjokk), even koud
als op Spitsbergen! In Stockholm
liep de temperatuur tussen dinsdag
middag en woensdagmorgen terug
van +5 naar -5. Oslo meldde -6
graden bij noordoostelijke wind.
Het is verheugend dat enkele weer-
geïnteresseerden ook zelf eens een
of ander onderzoekje ter hand ne
men. Zo telde F. Christiaans in
Zutphen de dagen met een etmaal
gemiddelde onder dertien graden in
juli en augustus (de zomermaanden
bij uitstek) om na te gaan, hoeveel
warmer of kouder het de laatste
vijfentwintig jaar was geworden. Hij
gebruikte daarvoor gegevens van
De Bilt.
Uitkomst: van 1954 tot 1971 (acht
tien jaren) waren er 72 van zulke
koude dagen. Van 1972 tot 1977 (zes
jaren) was er slechts één (1 juli 1972).
De laatste periode is weliswaar kor
ter, maar op grond van de eerste
periode zou men 24 dagen mogen
verwachten. Parallel daarmee zijn
de winters in die jaren: zowel de
zomers als de winters zijn sinds 1971
gemiddeld warmer geworden. In een
vrij normale zomer als 1964 waren er
nog altijd zeven van die dagen kou
der dan gemiddeld dertien graden,
terwijl in de slechte zomer van 1974
er geen enkele was. Over de oorzaak:
afneming poolijs en toeneming zee-
water-temperatuur op de oceaan, al
dus een vraag van genoemde lezer,
durf ik geen uitsluitsel te geven.
Amsterdam
zwaar bew
10
2
De Bilt
geheel bew
11
4
Deelen
hall bewolkt
10
4
Eelde
zwaar bew
9
2
Eindhoven
geheel bew
10
2
Den Helder
regenbul
9
0.5
Rotterdam
zwaar bew.
10
1
Twente
regenbui
9
3
VUssingen
geheel bew
9
0
Zd.-Llmburg
geheel bew.
9
1
Aberdeen
regen
7
6
Athene
onbewolkt
16
0
Barcelona
licht bew.
16
0
Berlijn
regen
11
0.1
Bordeaux
half bewolkt
13
1
Brussel
geheel bew.
10
1
Frankfort
geheel bew.
9
2
Oenève
regenbul
9
6
Helsinki
zwaar bew.
•7
0
Innsbruck
regenbui
11
0.6
Klagenfurt
licht bew.
9
4
Kopenhagen
regen
1
Lissabon
licht bew.
15
0
Locarno
geheel bew.
12
0
Londen
regen
12
1
Luxemburg
geheel bew.
8
2
Madrid
half bewolkt
15
0
Malaga
onbewolkt
19
0
Mallorca
onbewolkt
17
0
München
zwaar bew
9
0
Nice
half bewolkt
19
0
Oslo'
sneeuw
-3
2
Parijs
regen
13
12
Rome
licht bew
16
0
Split
regen
13
2
Stockholm
sneeuw
-5
6
Wenen
zwaar bew
12
0.3
Zürich
zwaar bew.
8
2
Casa Blanca
onbewolkt
18
0
Istanbul
half bewolkt
11
0
Las Palma8
half bewolkt
20
0
New York
half bewolkt
Tel-Aviv
onbewolkt
17
0
Tunis
licht bew
18
0
HOOGWATER Vrijdag 17 maar
Vlieringen 7.41-
20.19, Haringvlietiluizen 7.33-20.12, Rotterdam
niet bewezen, maar wel de maand
juli, daarmee zowel Mentens verweer
als Rüters betoog onderuit halend.
Dus doende heeft de rechtbank ge
probeerd van enkele zwakke punten
in het bewijs, sterke argumenten te
maken. Voor Menten een koekje van
eigen deeg.
Juridisch het meest interessant zijn
de volgende kwesties:
1. De nationaliteit van Menten.
2. Wordt Menten ten tweeden male
voor een feit vervolgd, waarover
vroeger al eens een beslissing is ge
vallen?
van justitie. In 1949 werd Menten
immers vrijgesproken van het de
lict: in krijgs- of staatsdienst treden
van de vijand. Maar in de tekst van
de strafbepaling van art. 27a van het
Besluit Buitengewoon Strafrecht
staat: zich schuldig maken aan een
oorlogsmisdrijf terwijl men in
krijgs- of staatsdienst van de vijand
is. Ra ra, hoe kom je daar uit?
De rechtbank redeneert: toen dit
artikel 27a werd ingevoerd, was het
de bedoeling ook die mensen te be
strijken die zonder in dienst bij de
vijand te zijn getreden incidente
le diensten aan de vijand verleen
den. Zoiets als wat Menten deed:
tolk zijn. Dienst en dienst is dus
twee.
Vervolgens voerde de verdediging
aan dat de regering zelf aan Polen,
dat in 1950 en 1952 uitlevering ver
zocht, nee heeft verkocht met een
beroep op het feit dat Menten al
terecht had gestaan voor deels de
zelfde feiten als waarvoor uitleve
ring werd verzocht, de massa-execu
tie in Urycz. Er is een beginsel dat
iemand niet tweemaal voor hetzelf
de feit mag worden vervolgd.
Terecht. Maar de rechtbank denkt
anders over de feiten: in de uitleve
ringsverzoeken ging het om andere
feiten dan waarvoor Menten in 1949
terecht had gestaan. Nü daarente
gen gaat het om deels dezelfde fei
ten als waarom het in de uitleve
ringsverzoeken ging, aldus de recht
bank.
Je kunt dus zeggen dat de verzoeken
om uitlevering destijds niet op
grond van het beginsel „ne bis in
idem" hadden mogen worden afge
wezen. Nü gesteld voor de vraag of
het feit dat destijds nee werd gezegd
tegen Polen, vervolging nü wegens
datzelfde beginsel onmogelijk
maakt, zegt de rechtbank ook weer:
nee.
Want Menten is voor die feiten nog
niet berecht en aan de beslissing
omtrent uitlevering kunnen geheel
andere overwegingen ten grondslag
liggen dan aan de beslissing om
trent vervolging.
Botsing
Treurig
1. Over de nationaliteitskwestie
kunnen lange debatten worden ge
houden. In wezen gaat het om de
botsing tussen twee wetsbepalin
gen. De eerste houdt in dat wie
vrijwillig in vreemde krijgsdienst
treedt, zijn Nederlanderschap ver
liest. De tweede, dat de Nederlandse
rechter niet bevoegd is recht te spre
ken, wanneer het delict noch begaan
is in Nederland, noch begaan is te
gen een Nederlander, noch een Ne
derlands belang heeft of kon hebben
geschaad, noch door een Nederlan
der is begaan.
Zou Menten een willekeurige Pool
zijn geweest, dan zou dus Menten
hier niet kunnen worden berecht
door de Nederlandse rechter. Men
ten zou dan als Pool zonder bezwaar
uitgeleverd kunnen worden aan Po
len, want de regel dat Nederlanders
niet worden uitgeleverd, is dan niet
van toepassing.
Overigens was er ha de oorlog wel
bijzondere rechtspraak waarin werd
beslist dat de Nederlandse rechter
bevoegd bleef voor al het, volgens
Nederlands recht strafbare, gedrag
van overlopers naar de vijand, hoe
wel zij dus formeel hun Nederlan
derschap hadden verloren.
2. Ih verband met het voorgaande
zat er nog een angel in de vervol
gingsbevoegdheid van de officier
Ten slotte maakte de verdediging
bezwaar tegen het feit dat nu Men
ten alsnog wordt vervolgd, hoewel
destijds zijn zaak werd geseponeerd.
Dat is inderdaad wel erg treurig en
ik geloof ook niet dat de rechter zich
hiervan af kan maken door te stellen
dat het niet aan de rechter is om de
officier van justitie hierin te contro
leren.
Er is weliswaar geen reden om oor
logsmisdadigers hun gerechte straf
te misgunnen, maar het vervolgings
beleid moet wel fatsoenlijk zijn. En
dat is hervatten van een geseponeer
de strafzaak na meer dan twintig
jaar stellig niet. Dat kan uitzonde
ring lijden, bijvoorbeeld wanneer
pas na jaren blijkt dat de verdachte
zelf door onoorbare handelingen
destijds het sepót heeft bewerkstel
ligd.
Een integere rechtspleging is meer
waard dan met kunst en vliegwerk
iemand in de norm krijgen die van
oorlogsmisdrijven wordt beschul
digd en „voor wie geld en goed in
zijn leven een allesoverheersende rol
hebben gespeeld, die ook op uiterst
cynische wijze heeft blijk gegeven
van geringschatting van, zo niet mi
nachting voor zijn medemensen,
voor zover hij meent dat dezen zijn
minderen zijn", zoals de rectbank
Menten, nog eufemistisch, be
schrijft.
9.25-22.06. Scheveningen 8.30-21.10, IJmuiden
9.19-21.59, Den Helder 0.00-12.19, Harlingen 2.46-
15.04, Delfzijl 4.SS-17.15.
De pessimisten hebben ongelijk ge
kregen en de toerist weet kwaliteit
op waarde te schatten. Dit is de
conlcusie, die deskundigen trekken
uit een experiment, dat hotelhou
ders in he Zwitserse vakantie
plaatsje Grëchen hadden opgezet.
Van 8 tot 28 januari zouden hotel
gasten in dit plaatsje zelf de reke
ning voor hun verblijf en maaltij
den mogen uitschrijven.
Toen de actie begon meende meh,
dat de hotelier een zeker risico zou
lopen, maar nu de actie achter de
rug is blijken de zwartkijkers onge
lijk te hebben gekregen. Gebleken
is namelijk dat 75 procent van het
aantal gasten erop stond, dat niet
De Sowjetrussische jager Michail
Krjoekow heeft gewaarschuwd dat
het aantal wolven in de omgeving
van Moskou geweldig is gestegen.
Er zijn er nu 12.000, vier tot vijf
maal zoveel als de laatste jaren. In
andere gebieden, zoals de Oekra
ïne, Wit-Rusland en de Oostzeelan
den is hun aantal wel acht tot tien
maal groter geworden. In de Aziati
sche republiek Kazachstan zijn er
volgens hem dertigduizend. Vol
gens Krjoekow hebben de jagers
geen belangstelling voor de jacht
op wolven. Zij kunnen van die
jacht niet leven omdat voor een
wolvenhuid slechts drie roebel
wordt gegeven en dat zou volgens
hem minstens dertig roebel moeten
zijn. De moeilijkheden bij de jacht
zijn groot; een wolf legt in een
zij, maar toch de hotelhouder de
rekening zou uitschrijven. De ove
rige 25 procent schreef zelf de reke
ning uit en van hen kwam 7,4 pro
cent boven het bedrag, dat de ho
telhouder hun zou hebben bere
kend. Min of meer op de geldende
prijzen kwam 67 procent en negen
tien procent belandde daar bene
den (ongeveer tien tot vijftien pro
cent lager).
Het „nultarief" werd gehanteerd
door 6,6 procent. Het ging hierbij
om enkele groepen studenten en
scholieren uit een buurland van
Zwitserland, die kennelijk op een
goedkope vakantie uit waren, al
dus deskundigen in Zwitserland.
nacht wel veertig tot zestig kilome
ter af. Jacht met hefschroefvlieg
tuigen, zoals in Kazachstan ge
beurt, is niet wenselijk maar soms
onvermijdelijk omdat de wolven
ware slachtingen aanrichten onder
de kudden elanden, wilde zwijnen,
rendieren, reeën, schapen en gei
ten. In het gebied rond Perm in de
Oeral hadden de wolven in 1976
12.000 elanden en 633 schapen en
geiten gedood. De wolven blijken
ook een „nieuwe mentaliteit" te
genover honden te hebben ontwik
keld. Zij kruisen zich niet meer met
honden maar eten ze op. Krjoekow
toont een foto van zijn hond, die
een poot mist na een gevecht met
wolven. De poot is door een wolf
opgegeten, zegt hij. De wolven val
len soms ook mensen en kinderen
aan om hun welpen te voeden.