Aan beide zijden wil
pnen samen verder gaan'
Bezettingsactie
an uur tot uur
Goed snoep kiezen
w
Pandbriefbiljetten
Kamer bezorgd over subsidies
CDA: Geen uitspraak
over bede in troonrede
{f4> Westland Utrecht
Hypotheekbank
)|jrs Franssen, waarnemend burgemeester van Smilde:
'Verantwoordelijkheid bij de regering'
PvdA en CDA wijzen op moeilijkheden bij toneelgroepen
Knokploeg dringt gekraakt huis in
Burgemeester
legt illegale
ontbossing stil
RAF-leden hebben
wel contacten, maar
niet met elkaar
Akkoord over CAO
kartonindustrie
Jongen omgekomen
ülENSDAG 15 MAART 1978
BINNENLAND
Trouw/Kwartet9
ileii
m n een onzer verslaggevers
tn, iVENSMILDE „De meeste kinderen zijn gisteren, toen de tweede gijzelingsdag in het
'PI mnciehuis te Assen begon, meteen weer naar school gegaan. Ook de meeste Zuidmolukse
co deren kwamen gewoon weer opdagen. Daaruit kun je opmaken dat aan beide zijden toch wel
iuI bestaat om samen verder te gaan". Dit zegt drs H. M. Franssen, ex-Kamerlid en sinds herfst
jaar waarnemend burgemeester van Smilde.
Bt do gijzelingsactie maandag be-
■li, mochten de kinderen van de
olen in Bovensmilde meteen naar
le< L Ook de kinderen van de open-
af e school, die in mei van vorig jaar
ns< hun schoolgebouw gegijzeld zijn
ids feest, kregen vrij. Gisteren gingen
ge icinderen weer naar school. De
d este ouders brachten hun kinde-
iv»j Drs Franssen, die speciaal een
bt langs de scholen in Bovensmil-
maakte, constateerde een licht
zuim aan zowel blanke als Moluk-
j'd zijde. Volgens hem hielden de
o ertijd zwaar beproefde Smildena-
s* hun emoties goed in bedwang. Er
n ide geen nieuwe haat op, maar
is duidelijk aldus drs Franssen
dat er wel boosheid was.
loolhoofd Eef van der Vliet, die
ertijd zelf ook gegijzeld is ge
est, weigerde commentaar te ge-
l Zijn collega T. van Veen van de
istelijke school, vertelde dat de
deren eigenlijk heel gewoon door-
igen met hun werk.
Igens de heer Franssen was het
iprek tussen de Molukkers en de
derlanders in Bovensmilde al
er net op gang gekomen. Aanvan-
lijk, kort na de gijzeling in Boven-
Üde, ging dit erg moeilijk. Later
amen b en w van Smilde echter
,h in gesprek met de wijkraad,
oor de huidige gebeurtenissen is
Drs. H. M. Franssen
het beste dit voorlopig op te schor
ten", aldus de heer Franssen. Overi
gens wordt de wijkraad gereorgani
seerd. Nieuwe verkiezingen hebben
tot doel ook één of meer jongeren in
&SSEN/DEN HAAG (ANP) De gijzelingsactie in het
irovinciehuis van Assen heeft achtentwintig en een half uur
pduurd, van maandagmorgen tien uur tot gistermiddag
mstreeks half drie. In chronologische volgorde gaf de actie
iet volgende verloop te zien:
Maandagmorgen tien uur: Een ge-
Wapende Zuidmolukker dwingt
ten taxichauffeur hem naar het
»rovinciehuis te brengen en
leemt deze mee het gebouw in.
)aar krijgt hij hulp van enkele
indere Molukkers, die schietend
loor het gebouw lopen. Ambtena-
en vluchten via daken en ramen
iet Provinciehuis uit. Een fietser
[rijgt een schot door zijn long.
Commissaris van de koningin,
mevrouw J. Schilthuis ontsnapt
Via een raam.
11.00 uur: In Den Haag krijgt een
crisiscentrum vorm en in Assen is
een voorlopig beleidscentrum en
een opvangcentrum ingericht.
Vanuit het provinciehuis wordt
voortdurend geschoten. Iemand,
khijnbaar zwaargewond, wordt
lit een raam gegooid. Een ambu-
ance, die het slachtoffer wil op
halen, wordt weggeschoten.
13.00 uur: Een langs lopende foto
graaf krijgt een schot in zijn been
en wordt naar het ziekenhuis ge
bracht. Op het ministerie van jus
titie wordt bekend gemaakt dat
er bij de ochtendpost een brief
was met de eisen van de overval
lers. De eisen zijn: vrijlating van
21 Zuidmolukse gevangenen in
Nederland, een bus en en vrije
aftocht met gijzelaars in een
vliegtuig vanaf Schiphol en los-
;eld Waarheen de Zuidmoluk-
ters willen is niet bekend.
20.00 uur: Minister De Ruiter (jus
titie) vertelt dat de overvallers,
die zich „Het Zuidmoluks zelf
moordcommando" noemen, een
ultimatum hebben gesteld tot
dinsdagmiddag twee uur.
22.00 uur: Volgens justitievoor-
lichter Van Leeuwen zijn er ten
minste 72 gijzelaars in het ge
bouw Gijzelaars mogen met fa
milieleden bellen. Mobiele eenhe
den betrekken de wacht in bosje
rond het Provinciehuis.
23.00 uur: Vanaf vijf uur is er tele
fonisch contact tussen het be
leidscentrum in Assen en de be
zetters in het Provinciehuis. Van
onderhandelen is geen sprake. Er
zijn mariniers aangekomen in he
likopters.
Dinsdag:
De betrokken ministers zijn de
hele nacht bijeen op het crisiscen
trum in Den Haag. Het uit het
raam geworpen slachtoffer ligt
nog steeds voor het Provincie
huis.
07.00 uur: Een aanvullende eis is
binnengekomen bij justitie. De
Molukkers willen een losgeld van
dertien miljoen dollar.
08.30 uur: Op verzoek van de be
zetters zijn twee onderhandelaars
Noes Souisa en Abe Manuputti
uit Assen op weg naar het Pro
vinciehuis.
11.15 uur: Na een gesprek van on
geveer twee uur komen de onder
handelaars weer naar buiten. Zij
hebben de 25-jarige mevrouw M.
A. de Repper-Barkey uit Boven
smilde bij zich. Zij is door de
bezetters vrijgelaten. Het crisis
centrum in Den Haag maakt be
kend dat er „weinig ruimte" is
voor onderhandelingen. De over
vallers laten weten dat het uit het
raam geworpen slachtoffer, ver
moedelijk een vrouw, niet mag
worden weggehaald. De onder
handelaars vertellen op het crisis
centrum dat als om twee uur dins
dagmiddag niet op het ultimatum
zal zijn ingegaan de twee gedepu
teerden zullen worden gedood.
Om half drie volgen er twee nieu
we executies en elk half uur weer
iemand, aldus de bezetters.
14.00 uur: Het ultimatum is afge
lopen.
14.45 uur: In het beleidscentrum
in Assen wordt meegedeeld dat
mariniers een inval in het gebouw
zijn begonnen. Twintig mariniers
onzetten de gijzelaars en arreste
ren drie Zuidmolukkers. Er vallen
geen doden, wel een zwaargewon
de en drie lichtgewonden. Het
slachtoffer in de tuin van het Pro
vinciehuis blijkt te zijn overleden.
De Ruiter verklaart later in de
Tweede Kamer dat het belang
rijkste motief voor het ingrijpen
van de mariniers was geweest dat
uit telefoongesprekken van de be
zetters met medestanders in het
land was gebleken dat zij hun
dreigementen wilden uitvoeren.
de raad te krijgen.
Cultureel gebouw
Hoe zeer beide bevolkingsgroepen in
Smilde volgens drs. Franssen ook
begeren samen verder te gaan, toch
komt er geen gezamenlijk cultureel
gebouw. Indertijd stond een rapport
op punt van verschijnen. Het heette
„Samen wonen in Smilde" en één
van de onderdelen betrof de bouw
van een gezamenlijk gebouwd met
twee vleugels voor elk van de bevol
kingsgroepen afzonderlijk. Het rap
port werd tijdens de gijzelingsactie
van toen openbaar gemaakt, met de
mededeling erbij dat het gezien de
omstandigheden niet verder in prak
tijk zal worden gebracht. Van het
gezamenlijk gebouw is nu geheel af
gezien. B en w en de wijkraad praten
over twee aparte gebouwen, waarvan
het ene moet verrijzen vlak bij de
Molukse kerk. Het voor de blanke
bewoners bestemde gebouw wordt
gedacht aan de Witterweg.
De toenadering tussen de beide be
volkingsgroepen gaat zeer voorzich
tig. De gijzeling van de schoolkinde
ren liet Bovensmilde indertijd ont
redderd en als een verscheurd dorp
achter. Wijkraad en gemeente probe
ren langs de weg van de geleidelijk
heid weer tot betere verhoudingen te
komen.
Snoepen is fataal voor uw
gebit en dat van uw kinde
ren. Dat weten we alle
maal. maar er zijn van die
ogenblikken waarop je er
bijna niet buiten kan. Een
verjaardag bijvoorbeeld,
een feestje of een partijtje.
Toch is er met een beetje
fantasie nog heel wat
„goed snoep" te bedenken
dat niet zoet is en waar de
kinderen even graag in
bijten.
Het meest voor de hand
liggende voorbeeld is na
tuurlijk vers fruit, maar
ook toastjes met vis, el of
kaas doen het altijd goed.
Van kadetjes of rogge
brood kunt u ook minibo-
terhammetjes maken, be
legd met vleeswaar, stuk
jes komkommer of radijs.
Voor echte feestelijke
tractaties op kinderver-
jaardagen volgen hieron
der enkele recepten.
Versierde
kaasdobbelsteentjes
Van jonge of iets belegen
kaas kleine dobbelsteen
tjes snijden. Met behulp
van een cocktailprikker
een van de volgende ingre
diënten erop prikken: een
zilveruitje, een plakje au
gurk, een dobbelsteentje
ham of worst, een partje
verse mandarijn of een
partje mandarijn op water
uit blik, een radijsje, een
druif, een plakje banaan
of een stukje appel (be
sprenkeld met wat ci
troensap tegen het ver
kleuren).
Een gedeelte van deze
hapjes kunt u ter verho
ging van de feestvreugde
op een kool, een appel of-
een halve sinaasappel
prikken. U krijgt dan een
gezellig stekelvarken.
Mits goed verpakt, kan
zo'n stekelvarken ook
naar school meegenomen
worden om te presenteren.
Natuurlijk kunt u meer in
grediënten op lange cock
tailprikkers in een kool
steken.
Zebraatjes
5 plakken roggebrood. 100
g smeerkaas (of 75 g kaas
en 25 g boter).
Van het roggebrood de
harde randjes afsnijden.
Een plak roggebrood dik
met smeerkaas of kaasbo
ter') bestrijken, hierop
weer een plakje rogge
brood leggen en dit nu
met smeerkaas bestrijken
enz. Totaal 5 sneetjes rog
gebrood en 3 lagen smeer
kaas.
Plaats het stapeltje op een
koele plaats, verpakt in
aluminiumfolie en laat het
hard worden tot een blok
je. Snijd het blok met een
scherp mes tot kleine dob
belsteentjes.
Kaasboter maakt u door
geraspte kaas met boter
samen te roeren en op
smaak af te maken met
zout, peper en aroma. U
kunt ook roze kaasboter
maken door wat paprika
poeder toe te voegen of
groene kaasboter door
fijngehakte peterselie
door het mengsel te doen.
Yoghurt-vruchtentaart
Voor de taartbodem (kan
ook kant-en-klaar gekocht
worden): 150 g bloem, 75 g
boter of margarine, dl
koud water, zout, enkele
druppels azijn.
Voor de vulling:
2 potjes bulgaarse yog
hurt. 1 appel. 1 sinaasap
pel. 1 banaan, 2 doosje ver
se aardbeien of 1 klein
potje aardbeien op water,
cornflakes, kaarsjes met
houdertjes.
De taartbodem:
Zeel het grootste deel van
de bloem met zout in een
kom, snijd de boter of
margarine hierop met
twee messen klein. Roer
met een mes het koude
water en de azijn erdoor.
Is het deeg erg droog, voeg
dan nog enkele eetlepels
water toe. Rol het met
bloem bestrooide deeg op
een met bloem bestoven
tafel uit. Bestuif het deeg
weer met bloem. Vouw de
lap in drieën en draal het
deeg een kwartslag.
Rol het deeg weer uit,
vouw het, keer het en her
haal dit alles nog eens. Ge
bruik de overgebleven
bloem bij het rollen. Laat
het deeg 20 minuten op
een koele plaats rusten.
Rol het uit tot een lap van
de gewenste grootte. Be
kleed er een ingevette bo
terkoek- of springvorm
mee. Leg er vetvrij papier
of aluminiumfolie in en
hierop een laag peulvruch
ten, als steunvulsel. Laat
het deeg nog 20 minuten
rusten op een koele plaats.
Zet het gebak midden in
een hete oven (225 C). Bak
het 20 minuten met steun
vulsel en 15 20 minuten
zonder, zodat het deeg
gaar en lichtbruin is. Laat
het gebak afkoelen
De vulling:
Schil de appel, de sinaas
appel en de banaan en sijd
de vruchten in kleine
blokjes. Was de aarde-
beien of laat de aarde-
beien uit het potje uitlek
ken en snijd ze door
midden.
Meng het fruit door de
yoghurt en laat alles enke
le uren doortrekken. Vul
de taartbodem vlak voor
het opdoen met het yog
hurtmengsel en strooi er
cornflakes op. Steek er zo
veel kaarsjes in als de jari
ge oud ls. Breng de taart
met brandende kaarsjes
binnen.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De CDA-fractie zal waarschijnlijk geen uitspraak
doen over het al dan niet terugkeren van de bede in de troonrede.
In 1973 werd de bede uit de troonrede geschrapt door het kabinet
Den Uyl.
Nog een beeld van een hartelijke begroeting na het vrij komen van de gijzelaars.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De Tweede Kamer verlangt van minister Gardeniers (CRM) duidelijkheid over de
subsidiëring van het toneel. Bij sommige toneelgezelschappen dreigen acteurs werkloos te worden
door het achterwege blijven of het beknotten van subsidies. Met name PvdA en CDA wezen op de
zorgwekkende situatie bij de Theaterunie en het Amsterdamse Zomerstraattheater.
De christen-democraat Hans de
Boer vroeg zich af waarom het in
standhouden van spelersplaatsen bij
toneelgezelschappen niet wordt on
dergebracht in de miljardenpro
gramma's voor de werkloosheidsbe
strijding. Volgens de VVD is het niet
onaanvaardbaar dat, als er op brede
schaal over overheidsuitgaven wordt
bezuinigd, het toneel daarin mee
doet. „Maar als voorlopig alleen het
toneel onder het mes gaat. lijkt dat
geen gelukkige beweging. De kun
sten staan toch al op een laag pitje in
de uitgaven van CRM", aldus me
vrouw Kappeijne van de Coppello.
Het CDA wil dat deze kabinetsperio
de een achttal terreinen verschoond
blijft van bezuinigingen. De Boer
noemde het sociaal-culturele werk
voor werklozen, de activiteiten voor
gehandicapten, bejaarden en min
derheidsgroepen, het vrijwilligers
werk, natuur en milieu en monu
mentenzorg, het emancipatiewerk
en de kunsten
Het PvdA-Kamerlid Meijer, oud
staatssecretaris, toonde zich erg on
gerust over de gevolgen van het re-
gergsvoornemen om de rol van de
overheid terug te dringen. „Deze
ovatting heeft geen oog voor het
feit. dat maatschappelijke structu
ren mede ooizaak zijn van veel on
gelijkheid. achterstelling en dus van
welzijnstekorten bij veel groepen en
individuen." aldus Meijer
Kortingen
De PvdA-woordvoerder waarschuw
de voor kortingen via een omweg op
de bijstandsuitgaven. „Wij accepte
ren geen wisseltrucs," aldus Meijer.
De belofte van de regering dat de
sociale minima gekoppeld blijven
aan het minimumloon stelt de socia
listen niet gerust, omdat tegelijker
tijd is gezegd dat bepaalde elemen
ten van de verhoging van het mini
mumloon hierbij buiten beschou
wing blijven. Dat kan volgens Meij
er de bijstandstrekkers enkele tien
tallen guldens per maand scheien
Bezorgd toonde de Kamer zich over
de problemen in de gezinsverzor
ging. De PvdA is bang dat er een
bedrag van 40 miljoen gulden, dat
bedoeld was om knelpunten in deze
sector weg te werken, zal worden
ingetrokken. De VVD wees op het
toenemende beroep vanuit de sa
menleving op de gezinszorg.
ARNHEM (ANP) Naar schatting
zes a acht nog onbekende mannen
zijh in de nacht van maandag op
dinsdag rond vier uur de door een
kleine twintig vrouwen gekraakte
voormalige confectiefabriek in Am-
hem binnengedrongen. Volgens ver
klaringen van de vrouwen, die in de
fabriek sinds zondagavond een
vrouwenhuis hebben ingericht, trap
ten de mannen de deur in, probeer
den brand te stichten, sloegen een
jonge vrouw tegen het hoofd, vielen
andere vrouwen lastig en sloegen zij
obscene taal uit. Een aantal ruiten
sneuvelde. Bij de politie is gister
morgen aangifte gedaan van mis
handeling en diefstal. Gestolen zou
den zijn radio's, een schrijfmachine
en gereedschappen.
•De eigenaar van het pand, die op de
plaats van de oude fabriek flatwo
ningen wil bouwen, zegt niets te
weten van een knokploeg.
Op verschillende plaatsen „aan de
basis" van het CDA zijn stemmen
opgegaan om de CDA-meerderheid
in het kabinet-Van Agt te benutten
voor het ongedaan maken van de
omstreden beslissing. Aan de hand
van een notitie van fractievoorzitter
Aantjes heeft de CDA-fractie daar
gisteren over gesproken. Ook is er
contact geweest met premier Van
Agt. „We blijven van mening, dat de
terugkeer van de bede geen zaak is
van het gebruiken van een politieke
meerderheid," werd in CDA-kring
gezegd. En: „de verantwoordelijk
heid voor een beslissing ligt niet bij
de fractie, maar bij de regering".
Dat betekent niet, dat de discussie
binnen de fractie beëindigd zou zijn.
Waarschijnlijk in de- loop van de
volgende maand wordt er een „be-
zinningsweekeinde" over uitgangs
punten van christen-democratische
politiek gehouden, „mede naar aan
leiding van de discussie over de
bede". Het ls evenwel niet de bedoe
ling dat die discussie alsnog uit
mondt in een uitspraak of aanbeve
ling over het als „teer" en „gevoelig"
omschreven onderwerp. Een minder
heid van de CDA-fractie (voorname
lijk CH-leden, maar ook Kamerleden
afkomstig uit KVP en AR) zou giste
ren wel de voorkeur voor een posi
tieve uitspraak naar voren hebben
gebracht.
VALKENSWAARD (ANP) Op last
van burgemeester B. van der Zwie-
ten van Valkenswaard ls gisteren het
illegaal ontbossen van delen van het
natuurgebied „De Plateaux" in zijn
gemeente stilgelegd. De eigenaar
had al ongeveer 4 tot 5 hectare ont
daan van bossen en struiken en de
grond omgeploegd.
Wat die eigenaar met de grond van
plan ls, wist de burgemeester gister
avond nog niet. Hij heeft het werk
laten stilleggen omdat geen enkele
vergunning daarvoor was afgegeven.
De ontbossing ls al in het wèekelnde
begonnen. Burgemeester Van der
Zwleten noemde dit „veelbeteke
nend". Een en ander werd maandag
middag toevallig ontdekt door een
boer uit de omgeving.
In coupures van f 1 000.- of f 10.000.- Aan toonder
Looptijd 5 jaar Hoofdsom plus rente is ook eerder
opneembaar: opklimmend van 5'/?% na twee |aar
tot 8°o na vijf jaar Volgens samengestelde interest
(Effectiet rendement 8°o)
Verkrijgbaar bij uw adviseur voor verzekeringen of
belastingen en onze kantoren
Amsterdam. Rokin 74-76,020-24 91 02 Amsterdam, Westeinde 26.020-26 44 00
Amsterdam, Sarphatistraat 1020-25 25 25. tst. 41 en 42
Inmiddels ls ook van de kant van de
GPV een bijdrage geleverd aan de
discussie. De In Katwijk op gang
gebrachte actie „de bede weer terug
in de troonrede" heeft de instem
ming verworven van de centrale ver
bondsraad van het GPV De ver
bondsraad betreurt het ook. dat pre
mier Van Agt nog niet gereageerd
heeft op het verzoek van GPV-Ka-
merlid Verbrugh de bede te doen
terugkeren. Het GPV acht „de pu
blieke erkenning van de heilige
naam van God de primaire roeping
van elke overheid".
DEN HAAG De drie gedetineerde
RAF-leden Folkerts, Wackernagel
en Schneider hebben geen gebrek
aan contact en contactmogelijkhe
den, zo heeft staatssecretaris Haars
van justitie gisteren laten weten aan
de vaste Kamercommissie voor jus
titie.
„Wat betrokkenen en de vertrou
wensartsen wensen is dat de drie
onderling contact zullen hebben
Zolang dat ontbreekt, zou er een
isolement bestaan. Die gevolgtrek
king acht ik niet aanvaardbaarzo
schrijft de staatssecretaris. „Ook in
andere gevallen zijn personen, die
van terroristische activiteiten wer
den verdacht, van elkaar geschei
den. Dat dit om veiligheidsredenen
nodig is spreekt, meen ik, voor zich
zelf'.
Mevrouw Haars erkent dat de drie.
die sinds 1 februari in hongerstaking
zijn. afgezonderd zitten. „Dit bete
kent niet dat er naast de contacten
met stafleden en personeelsleden
van de gevangenis geen contacten
met de buitenwereld zijn. Zo hadden
de gedetineerden Folkerts en Wac
kernagel gezamenlijk sinds 1 febru
ari circa 35 maal bezoek van de
raadslieden met een gemiddelde bo
zoekduur van ongeveer anderhalf
uur en tien maal bezoek van familie
met een gemiddelde duur van even
eens anderhalf uur".
AMSTERDAM (ANP) Delega
ties van werknemers en werkgeVers
in de cartonnage en papieren zak
ken Industrie hebben gisteren een
overeenkomst bereikt over de CAO
Het akkoord bevat een voortzetting
van het ..indexeringssysteem" met
twee bijsturingen in het jaar 1978,
een loonsverhoging van een half
procent per 1 Juli a s een dag va
kantie erbij en bestudering van.het
vraagstuk van de oudere werkne
mers
GOR8SEL De elfjarige Gerrtt
Johan Broer ls gistermorgen om het
leven gekomen, toen hij met zijn
fiets de Zutfense weg In Gorssel
overstak. HIJ werd door een auto
aangereden.