(U eerder aanwijzingen voor mogelijke acties
'Alarminstallatie heeft niet gewerkt'
DAGEN
'ARIJS
'ER KLM
NCL. HOTEL
v.a.341,-*
ewoners in omgeving van provinciehuis in Assen:
Ontvluchte ambtenaar: „Er hadden meer mensen kunnen ontsnappen"
Loos alarm
in raadhuis
Hilversum
Vlucht in
kogelregen
KLM
Thuis in de lucht.
DAG 14 MAART 1978
BINNENLAND
Trouw/Kwartet 3
ASSEN „Je gelooft eerst niet dat er iets aan de hand is, omdat je aan het
alarm- en veiligheidssysteem denkt. Maar het kwalijke is dat dit systeem niet
heeft gewerkt." Aan het woord is planoloog G. Hesselink van de provinciale
planologische dienst van Drente, die op curieuze wijze ontsnapte aan de
gijzelng.
Door Jan van Galen
Hij vertelt: „Ik ben door de
hoofdingang ontsnapt en
stapte naar buiten met het
idee dat er niets aan de hand
was. Er waren meer mensen
die ik buiten aantrof en met
anderen vroeg ik me af waar
om we daar liepen. Een halve
minuut later kwam er
iemand naar buiten, die scho
ten had gehoord en dekking
zocht. Ongeveer vijf minuten
later kwam er weer iemand
naar buiten rennen en die
had een Molukker met een
geweer gezien, die gebaarde
dat hij opzij moest gaan
Voor hem was dat op dat
moment geen gevaarlijke si
tuatie."
De heer Hesselink kreeg er
om kwart over tien gister
morgen lucht van dat er iets
aan de hand moest zijn. Een
typiste maakte de mensen
van zijn afdeling erop attent
dat ze iemand uit het raam
zag springen. „Wij merkte al
les wat later op. want we zit
ten in een andere afdeling
van het gebouw Wij zeiden
daarop tegen elkaar Laten
we maar eens buiten gaan
kijken, je weet nooi-
t 'Hesselink raakt er niet
over uitgepraat dat de alarm
installatie niet werkte. „Hoe
het hele systeem precies
functioneert weet ik ook niet.
Het is op zichzelf natuurlijk
al vreemd dat zoiets niet
wordt metgedeeld. Bij ons
leeft de gedachte dat je bij
alarm onmiddellijk het pand
moet verlaten. Dat is een eer
ste vereiste Een bedienings
knop binnen hand- of voetbe-
reik van een receptioniste
moet voldoende zijn Mis
schien hadden meer mensen
kunnen ontsnappen als eer
der duidelijk was geweest,
wat er aan de hand was Nu
zijn er een aantal ontsnapt
bij de gratie van geluk. Het
moet toch mogelijk zijn ie
dereen te alarmeren zonder
dt terroristen of overvallers
daarvan zouden schrikken."
aldus Hesselink.
Goed doelwit
Volgens de planoloog deden
tijdens de treinkaping bij de
Punt vorig jaar mei al ge
ruchten de ronde, dat de Mo-
lukkers meer van plan waren.
Als men dan bedenkt wat er
in Assen in aanmerking
komt. dan stuit je al gauw op
het Provinciehuis. Door de
belangrijke mensen die er
werken is het publicitair een
goed doelwit. Daarom is het
schandelijk dat nu blijkt dat
het alarmsysteem eenvoudig
niet werkte" Hesselink
meent dat de kans dat Mo-
lukkers goed op de hoogte
zouden zijn van wie in het
provinciehuis werkten, groot
was om dat de leider van de
treinkaping bij de Punt, Max
Papulaja. op de griffie in het
Provinciehuis werkte
Direct na zijn ontsnapping
ging Hesselink langs de echt
genoten van zijn collega's om
ze op de hoogte te stellen van
de situatie „Ze waren na
tuurlijk erg ongerust Vrou
wen. van wie ik weet dat hun
mannen binnen zitten Wij
hebben ook de namen geno
teerd van de mensen, die wij
kenden en van wie we dach
ten dat ze nog binnen zouden
zijn. We hebben ook mensen
op het dak zien staan en we
wisten niet wat we daaraan
moesten doen. Iemand vond
een ladder en verscheidene
mensen konden er af komen
Vervolgens ben ik naar een
collega gegaan die zelf niet
thuis was en heb mijn moe
der gebeld om uit te leggen
wat er precies gaande was
Inmiddels hadden we wel
schoten van buitenaf ge
hoord Ik ben toen naar
vrienden gegaan om even bij
te komen Daarna heb ik col
lega's gebeld of ze al thuis
waren Een aantal mensen
van de PPD waren aan het
vergaderen en die waren de
klos: ongeveer tien mensen
Dat had ons ook kunnen
overkomen, als we niet had
den gedacht: laten we even
buiten gaan kijken"
Hesselink besluit: ..Ik hoop
dat de reacties van de men
sen nu niet zo zullen zijn van
daar heb je die afschuwelijke
Molukkers weer Het is al
jammer genoeg dat dit ge
beurt, terwijl men zich in Mo
lukse kring intensief aan het
bezinnen is over het Molukse
vraagstuk. Daarom hoop ik
dat de mensen hun hoofd
koel zullen houden
Van een onzer verslaggevers
HILVERSUM Omdat bij de Hil-
versumse politie gistermiddag een
telefoontje van vermoedelijk
een Zuidmolukker was binnengeko
men dat er „om half twee iets zou
gebeuren bij het raadhuis" en dat de
veiligheid van minister Albeda, die
daar dan aanwezig zou zijn voor een
officiële opening, in gevaar zou zijn,
is het Hilversumse raadhuis daarna
ontruimd en onder politiebewaking
gesteld Ook de omroepcomplexen
in deze plaats zijn daarop extra
bewaakt
Minister Albeda zou in aanwezig
heid van driehonderd genodigden in
het gemeentehuis de opening ver
richten van de nieuwe behuizing van
het gewestelijk arbeidsbureau Na
het telefoontje heeft de directie van
het arbeidsbureau in Hilversum be
sloten, dat men met het risico wilde
lopen, dat er iets zou gebeuren
waarna de bijeenkomst afgelast
werd
liep naar het raam, maakte dit open
en ging er samen met de ambtenaar
vandoor. Het zou zo menen som
mige Molukse kringen te weten
juist de bedoeling geweest zijn om
haar te gijzelen. Ook de CDA-gede-
puteerde J Hollenbeek Brouwer
ontkwam
'Oefening'
Een van de omwonenden dacht
eerst aan een militaire oefening, zo
als wel vaker gebeurt in die buurt.
„Toen zag ik echter steeds meer
mensen die riepen: „Wegwezen
Het waren ontvluchtte ambtenaren.
„Op het dak zag je mensen vertwij
feld heen en weer lopen, op zoek
naar een plek waar ze naar beneden
konden. Ik zie nog een vrouw met
een pasje tegen haar aangeklemd
heen en weer rennen.
Om één uur ging chauffeur De Jon
ge er weer op uit met zijn gehavende
ambulance, om een neergeschoten
fotograaf op te halen. Deze foto
graaf. de heer Gieling uit Arnhem,
probeerde dichterbij het provincie
huis te komen maar werd in de buik
geschoten door de bezetters Gister
avond waren er nog vier gewonden
in het ziekenhuis.
's Morgens direct na het begin van
de actie was het nog vrij gemakke
lijk de wijk binnen te komen Later
gelukte dat velen ook nog. De politie
beklaagde zich via de politieradio
over het feit dat alle sluipwegen
moeilijk af te grendelen waren
Rustig
Enige tijd na de overval werd het
opvallend rustig rond het door een
plantsoen omgeven gebouw Wel
werden zo nu en dan knallen ge
hoord. Een politieman meende
Uzi's, automatische vuurwapens en
een licht wapen en pistolen te her
kennen. In het huis waar ik op hon
derd meter afstand van het provin
ciehuis zat was er uitzicht op een
bedrieglijk rustige omgeving. Voor
de ramen was geen enkele beweging
waar te nemen. Aan de andere kant.
waar ook het opvangcentrum Tn-
anthahal staat, was er wel beweging.
De ramen werden met papier dicht
geplakt en er werd een RMS-vlag
uitgehangen Achter bosjes en ge
bouwen stonden politiemensen van
de mobiele eenheid verdekt opge
steld Het provinciehuis met zijn
hoofdgebouw van vier verdiepingen
en enkele lagere vleugels, wekte een
doods indruk met als bizarre bijzon
derheid dat alleen een neergelaten
brandslang die als vluchtleiding had
gediend, in de wind bewoog. Al spoe
dig ging het gerucht dat er iemand
dood of gewond uit een raam
was geworpen en niet mocht worden
weggehaald. Achteraf werd dit offi
cieel bevestigd, overigens zonder
dat men precies wist wat er aan de
hand was en of het om een man of
een vrouw ging.
Een ander verhaal wilde dat er vlak
voor de actie een Zuidmoluks meisje
naar binnen was gegaan Een amb
tenaar had dit opgemerkt omdat hij
het vreemd vond Of het meisje iets
met de actie te maken had of ge
woon een boodschap in het provin
ciehuis has was niet duidelijk.
Er werd ook gespeculeerd dat de
achtergrond van het feit dat het
provinciehuis als doelwit was uitge
kozen, te maken had met het feit dat
wijlen Max Papilaya. daar als amb
tenaar heeft gewerkt Hij kwam bij
de bevrijdingsactie om in de trein
bij de Punt en ligt samen met enkele
andere Zuidmolukse slachtoffers
begraven op een begraafplaats te
Assen
Kinderen vrij
De schoolkinderen die vorig jaar in
Bovensmilde werden gegijzeld kre
gen onmiddellijk vrij toen de actie
bekend werd De meeste scholen in
Assen werden niet officieel gesloten
maar veel ouders haalden hun kin
deren naar huis.
Naarmate de tijd vorderde begon
het straatbeeld rondom het provin
ciehuis in Assen het al vertrouwd
geworden en verontrustende beeld
te vertonen van dranghekken en ge
wapende politiemensen, zoals dat
indertijd ook in Bovensmilde het
geval was De bewoners in de buurt
moesten pasjes halen om vrije door
tocht naar hun huis te krijgen De
bij vorige gijzelingen gebruikelijke
voedseltransporten kwamen niet op
gang Er zou nog voldoende voedsel
in het provinciehuis liggen opge
slagen
'n Lang weekendde accu opladen in
i lichtstad. Voor een spotprijs. Dat mag
met laten
Jiieten
Een bezoek aan Parijs blijft altijd
oe.ien. Er is (Kik zo veel te zien en te
oen.U ontdekt er altijd wel iets nieuws.
iMontmartre.'t Quartier Latin,in
«alle. Vergeet dit keer het futuristische
entrum Pompidou met
/m 22/3'78. Daarna v.a.357.
boek bu uw klm-agent.
herkent'm aan het KLM-uithang-
•rd. Hij is uw vertrouwde adviseur en
Ie meest ervaren man om uw uitstapje
'aar Parijs te regelen
■ratis brochure.
- De KLM heeft een speciale brochure
■nengesteld voor korte reizen naar
'anjs. I stan boel.
«sa bon.
konden mei alle
iformatie en talloze
ps.fïa'm halen bij
reisbureau óf
XM-kantoorof
uur de coupon in
[COUPON.
k Stmirt u mij de
I brochure „Europese Steden" m
I NaamI
I
I Straatj
I Plants
I In een ongetrankeerde open envelop J
opsturen naar KLM Nederland.
'1SPL/IIC. Antwoordnummer
10 WG Amsterdam. jr
Dramatische beelden van de
bezetting van het Provincie
huis gistermorgen: ambtena
ren, die via een ladder ijlings
de plaats verlaten, waar ze tien
tot vijf minuten eerder nog aan
het werk waren; twee vluch
tende vrouwen met een kind
die evenals de voorbijgangers
achter de auto (luchtfoto) zich
in veiligheid stellen voor de
schoten van de Molukkers; het
geïsoleerd liggende gebouw,
waarin naar schatting zes be
zetters ongeveer zeventig men
sen onder schot houden (lucht
foto korps rijkspolitie).
oor Jan Sloothaak
SSEN De politie in Assen moet al eerder aanwijzingen hebben gehad dat het provinciehuis
eleens doelwit zou kunnen worden van toekomstige Zuidmolukse gijzelingsacties, imwonenden
jn het gisteren bezette gebouw zijn daarvan overtuigd. Feit is in ieder geval dat er rekening mee
Sa erd gehouden dat mogelijk acties tegen openbare gebouwen zouden kunnen worden onderno
men. In decemper lekte een gijzelingsplan uit en de bekendmaking dat er iets op til was verijdelde
aarschijnlijk een actie. Dezelfde groep zou nu het provinciehuis hebben bezet.
nd$' een maarid zijn er om het
ivinciehuis nieuwe natrium-
frfovfociehuis
•n geplaatst De politie contro-
intensiever. Dat gold echter
ik .voor andere mogelijke doel-
jfcsen werd er toch min of meer
1 rekening mee gehouden dat er
k rpoment weer iets kon gebeuren,
at fold ook voor de zeshonderd
nbtenaren in het provinciehuis, die
ich ook wel de vrees koesterden dat
in gebouw eea mogelijk doelwit
uprorden. Mogelijk komt het daar
toe dat de actje geen paniek tot
vplg had Omwonenden merkten
rd anvankelijk in geen geval iets. Me
un rouw J. Offeringa, die vlak tegeno-
er het gebouw, woont, kreeg pas
dot dat er iets aan de hand was toen
deur w«>rd gebeld. „Toen ik
(leur opendee<4zag ik een man op
stoep liggen eijj vier anderen ston-
n erbij met spierwitte gezichten",
e liggende man,bleek een gebroken
ten te hebben ppgelopen toen hij
ap de eerste verdieping van het
rqwinciehuis naar beneden was ge-
irongen. „Hij fas eerst van pijn
attwgevallen. njaar zag later kans
icn nog door het struikgewas naar
ins toe te kruipen", vertelt ze. De
Das is daarna i^aar het ziekenhuis
afbracht
De heer De Jonge kreeg de kans om
met zijn ambulance weg te rijden en
daarbij ook nog een verschanst lig
gende burger mee te nemen. De poli
tiemensen moesten met achterlating
van hun eveneens kapotgeschoten
auto het veld ruimen Samen met
een vijftiental burgers kregen ze van
de Molukkers een minuut de tijd om
weg te gaan. Dit werd hen toege
roepen.
Omwonenden merkten dat er iets
aan de hand was toen steeds meer
ambtenaren het provinciehuis uit
vluchtten. Sommigen sprongen het
raam uit of van het dak af. Anderen
lieten zich via regenpijpen en een
brandslang naar beneden zakken
Een aantal wist ook te vluchten via
een ladder. Veel ambtenaren kwa
men weg met gewonde vingers waar
mee zij zich aan de betonnen richels
van het nog nieuwe gebouw aan de
Westerbrink hadden vastgeklampt.
Enkelen hadden ook lichte schot
wonden. De meeste ambtenaren
wisten te ontkomen Een vijftigtal
zou echter achter zijn gebleven als
gegijzelden.
Een van degenen die wist te ont
snappen was mevrouw mr. A. P.
Schilthuis, commissaris der konin
gin van Drente Zij kreeg een seintje
van de telefoniste dat er een bezet
ting was. „Het optreden van de com
missaris was zeer kordaat", zo ver
telde een ambtenaar die toevallig
bij haar was. Mevrouw Schilthuis
«ml
I Imb
bulance
mbulance chaiijffeur R. de Jonge
I eleefde een gpvaarlijk moment
f jen de bezetters dwars door zijn
ekentransportwpgen schoten.
Wee kogels drongen vlak achter
jn zitplaats naaf binnen. „Ik kreeg
m tien uur opdracht naar het pro-
fi inciehuis te gapn. Er werd vaag
ezqgd dat er weer iets aan de hand
fas". Hij stopte bij een groepje poli
emensen om te vragen wat er was.
lirpct daarop werd er geschoten,
c en gewonde scholier, die in de rug
as geschoten en voor wie de ambu-
tnce was opgeroepen, was inmid-
els al met een personenauto naar
et ziekenhuis gebracht.
'vj W«
'feSs-.--,/
