Strijd om Purmer gaat door
03
tekening van een lezer
Trouw
commentaar
Snelheiden vrijheid
Bebouwen of niet? Vijftien jaar onzekerheid
Zeven miljard méér belasting
Purmerend
wil snel
aan de slag
Zacht voorproefje
Weer in de weer voor Chili
muntpers
VRIJDAG 10 MAART 1978
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
i Het zal de WD weinig moeite
j kosten de regel te onderschrijven
dat de vrijheid van de ene mens niet
ten koste mag gaan van de andere.
Het is daarom nogal opmerkelijk
dat juist deze partij, die het vrij
heidsbegrip zo hoog in het vaandel
voert, op zo een in het oog sprin
gende wijze inbreuk op deze regel
meent te moeten maken door nu
een pleidooi te houden de maxi
mumsnelheid van 100 km op te
heffen.
Voor een goed begrip zullen we nog
even de feiten op een rijtje zetten.
Ten tijde van de oliecrisis besloot
het toenmalige kabinet-Den Uyl de
maximumsnelheid te beperken tot
100 km per uur. Energiebesparing
was het voornaamste oogmerk,
maar naar later vastgesteld kon
worden bleek het aantal verkeers
doden op de rijksweg ook belang
rijk te zijn teruggelopen. Minister
Westerterp heeft mede om die re
den de maximumsnelheid van 100
km gehandhaafd, ook toen de olie
crisis allang voorbij was.
In de loop der jaren heeft de ver
schuivende moraal de strakheid van
deze regel wat verruimd, tot pa
kweg zcfn 120 km per uur. Het
schijnt zelfs zo te zijn dat de politie
eerst ingrijpt bij snelheden boven
de 120 km. Hoe het ook zij feit is en
blijft dat automobilisten zich er hoe
dan ook bewust van zijn dat men
zich beperkingen dient op te leggen.
Die bewustheid is pure winst. Te
lang reeds heeft de auto in onze
maatschappij gedomineerd, ten
koste van vele medeburgers. In dit
verband behoeven we er slechts aan
te herinneren aan de moeite die het
gekost heeft en vaak nog kost speel
straten in te voeren, de binnenste
den leefbaar te houden of het open
baar vervoer niet al te zeer in het
gedrang te laten komen. Het gou
den kalf wil maar moeilijk van zijn
voetstuk komen.
Het is daarom nogal pijnlijk eerst
minister Tuijnman in een aantal
interviews en gisteren ook diens
fractie in de Tweede Kamer een
pleidooi te horen houden voor de
opheffing van de maximumsnel
heid. Wat minister Tuijnman be
treft komt hier nog het aspect bij
aldus een bijdrage te hebben gele
verd aan een verdere verschuiving
van de moraal.
De minister vindt ook dat er harder
gereden mag worden, waarom er
dan al vast niet mee begonnen. En
waarom? Economische motieven?
De tijdwinst lijkt ons minimaal.
Bovendien moet men bedenken dat
het aantal ongelukken groter zal
zijn. Het WD-Kamerlid Van de
Ven viel de eer te beurt met het
eigenlijke argument op de proppen
te komen: de weggebruiker accep
teert gemakkelijker regels die hij
ais juist en aanvaardbaar acht.
Het is duidelijk. De vrijheid van het
individu behoort voorrang te heb
ben en over de consequenties voor
anderen bekommeren we ons niet.
Terecht heeft de grote meerderheid
van de Tweede Kamer zich tegen
deze opvatting gekeerd een op
vatting overigens die zich ook maar
moeilijk laat verenigen met liberale
beginselen.
door Haro Hielkema
PURMEREND Zelden zal het lot van een landschappelijk
waardevol gebied zo aan twijfel onderhevig zijn geweest als de
Noordhollandse Purmer. De onzekerheid of deze droogmakerij
onder de rook van Purmerend nu wel of niet bebouwd zal
worden, duurt nu al zo'n vijftien Jaar. En in die periode is er in en
om de Purmer al meer gebeurd dan in de (bijna) 350 jaar ervoor.
DEN HAAG De opbrengst van de
rijksbelastingen heeft vorig jaar 72,2
miljard gulden bedragen of 7,4 mil
jard (11,5 procent) meer dan in 1976.
Ruim 70 procent van de opbrengststij
ging kwam voor rekening van de loon
belasting en de omzetbelasting die
achtereenvolgens met 2,4 miljard (11
procent) en 2,9 miljard (18 procent)
toenamen.
De inkomstenbelasting bracht iets
minder op dan in 1976, wat het minis
terie van financiën onder andere aan
een tijdelijke vertraging in de aan
slagverwerking toeschrijft. Naar
voorzichtige schatting van het minis
terie is hiermee een bedrag van 200
miljoen gulden gemoeid. Dit bedrag
zal in 1978 in plaats van in 1977 wor
den ontvangen.
Aan inkomstenbelasting kwam (afge
rond) 6,4 miljard gulden binnen.
DEN BOSCH (ANP) In het Groot-
ziekengasthuis in Den Bosch is gis
teren de 74-jarige K. van Doremaele
uit die plaats overleden aan verwon
dingen die hij eergisteren opliep bij
een verkeersongeval.
Het zal weinig mensen nog duidelijk
zijn hoe de Purmer-kwestie in elkaar
steekt: ook politici, die de beslis-
singsbevoegheid over de poldertoe
komst hebben, worden door twijfel
gekweld. Al staat de Purmer als
bouwlocatie genoemd in de Verste-
delijkingsnota van de rijksoverheid,
al heeft de Kroon de bezwaren tegen
het bestemmingsplan voor de Pur
mer afgewezen en al lijken alle soor
ten overheden het met elkaar eens te
zijn, of er nu werkelijk woningen in
de Purmer gebouwd worden hangt
nog steeds van diverse factoren af.
Vanavond bijvoorbeeld vergadert de
Purmerendse gemeenteraad over de
omvang van de bebouwing en over
de vraag of er wordt voldaan aan een
aantal voorwaarden voordat- de
bouw kan beginnen (rijksbijdragen,
steun voor het openbaar vervoer, de
aanleg van rijksweg 7 naar Amster
dam, betaalbare woningen). Als de
rijksoverheid aan die voorwaarden
niet kan voldoen, dan moet nog
maar afgewacht worden of Purmer
end wel aan het karwei durft te be
ginnen.
Zeker zo belangrijk is de discussie in
de Tweede Kamercommissie voor
ruimtelijke ordening op 13 maart
over de Verstedelijkingsnota. In een
eerste bijeenkomst is al de nodige
twijfel uitgesproken over de vraag of
Purmerend nog wel gehandhaafd
moet blijven als zogenaamde „groei
kern" als gemeente met de opdracht
fiks te bouwen voor Amsterdamse
woningzoekenden (met de nodige
rijkssubsidies). De CDA'er Dijkman
bijvoorbeeld zag het nog helemaal
niet zo zitten dat er in de Purmer
minstens 8500 woningen gebouwd
moeten worden, vooral niet omdat
het besluit hiertoe door de provincie
Noord-Holland is genomen onder be
dreiging van het zwaard van Damo
cles ofwel onder het dreigement
van de voormalige minister Gruij-
ters dat hij bebouwing desnoods zou
verordonneren (via een „aanwij
zing").
Verzet
In dit soort discussie is er altijd al
over de Purmer gesproken. Mis-
Tekeningen, btj voorkeur in liggend formaat, sturen aan Trouw, tury politieke prent. Postbus 859.
Naam en adres aan achterzijde vermelden Voor geplaatste prenten is er een boekenbon
schien is er wel nergens in Nedeland
ook zo veel, zo lang en zo diepgaand
verzet geboden als tegen bebouwing
van de Purmer. Al vrij snel nadat
gedeputeerde staten van Noord-Hol
land Purmerend een groeitaak toe
dachten (in de loop van de jaren
zestig) rees er protest. De gemeente
Purmerend ging wel akkoord met de
groeitaak, maar in de naaste omge
ving (in Waterland) zag men met
angst en beven de komst van beton
in de Purmer tegemoet. De recente
nieuwbouw in Purmerend (hoog op
rijzende flats, die spoedig de bij
naam „Chinese Muur" kregen) be
loofde weinig goeds; en Waterland
zou dichtslibben.
Purmerend werd aangemoedigd
door Amsterdam, dat met het zich
opstapelende stadsvernieuwingspro
bleem kampte en dat voor een groot
deel van zijn inwoners buiten de stad
vervangende woonruimte verlangde.
In een tijd dat er over drie miljoen
Noordhollanders in het jaar 2000
werd gesproken, zou Purmerend
moet uitgroeien naar een stad van
100.000 inwoners, tien keer zo groot
als het rustieke stadje toen bevatte.
Maar ook in 1972 bestond er twijfel
jen sprak de raad de wens uit eventu
eel de groei af te kunnen remmen bij
i65.000 inwoners.
'in mei 1974, kort voor de statenver
kiezingen, werd de problematiek nog
(ingewikkelder. Een motie van het
jPvdA-statenlid ir J. IJff om maar af
ite zien van bebouwing in de Purmer
haalde het (op één stem) net niet.
Een andere motie van de PvdA'er W.
van der Knoop om maar een kwart
van de Purmer te bebouwen en drie
kwart maar agrarisch te laten, redde
het wel. Na de verkiezingen werden
£owel IJff als Van der Knoop gede
puteerde, de laatste voor ruimtelijke
ordening.
Strijd ging door
De strijd om de Purmer ging door.
Het nieuwe provinciaal bestuur stel
de zich genuanceerder op tegenover
de uitbreiding van Purmerend. In
Waterland was de Vereniging Be
houd Waterland uitgegroeid tot een
actiegroep van uitstekend gehalte.
Het comité „Wees wijs, houdt de
Purmer groen" bedacht allerlei ac
ties om de nog steeds bijzonder gave
polder in de publiciteit te brengen.
En de vrijzinnig-hervormde predi
kant van de Purmer, ds A. D. H.
Huysman, liet niet na de „hoogmoed
van het Purmerendse gemeentebe
stuur dat nodeloos ons landelijk
schoon wil omtoveren", te bestrij
den: „De kerk moet ervoor zorgen
dat een ieder tot zijn recht komt en
daarom strijd ik voor het behoud
van het milieu, waarin de agrarische,
hevolking al zoveel eeuwen leeft."
Purmerend ging inmiddels aan de
slag om gronden in de Purmer te
verwerven de halve polder is in
middels al opgekocht. De komst van
de Verstedelijkingsnota bevestigde
Purmerend nog eens in zijn groei
taak. De discussie (en de voortdu
rende twijfel, met name aangewak
kerd door de alerte en actieve actie
groepen) bracht inmiddels een draai
in de plannenmakerij. Niet het noor
delijk deel van de polder moet
bouwgrond worden, maar het mid
delste deel (volgens een schilmodel)
om het landschap minder aan te
tasten, vinden b. en w. van Purme
rend nu. Hun plannen kwamen ech
ter pas naar buiten, toen de Kroon
het bestemmingsplan voor bebou
wing in de Purmer-noord al had
goedgekeurd. De actiegroepen
springen daar nu op in en bestrijden
de rechtsgeldigheid van het bestem
mingsplan en dus van de wens
van Purmerend om maar zo snel
mogelijk te beginnen.
Geen twijfel
Langzaam maar zeker moeten de
kritiek en het verweer de vastbera
denheid van Purmerend hebben
aangeknaagd. Burgmeester Van
Burg („wij zijn geen groei-folosofen;
als Purmerend toch moet groeien,
dan moet het een echte stad worden
en moeten de kleine dorpen niet
door wildgroei verpest worden")
spreekt niet van twijfel. „Er is strijd,
ja. Logisch, maar wij hebben nooit
getwijfeld. Het is een goeie zaak dat
actiegroepen hun geluid laten ho
ren, maar je moet ook een krachtig
bestuur hebben dat uiteindelijk be
sluiten uitvoert. Anders krijg je een
chaos. Ik vind dat men na de uit
spraak van de Kroon had moeten
ophouden met actievoeren. Want
dan blijkt het verschil tussen een
actiegroep en een bestuur. Als lid
van een bestuur moet je op een
zeker moment kiezen." Of het ge
meentebestuur van Purmerend de
zware taak om zo fors uit te groeien
ook werkelijk aan kan geestelijk
en lichamelijk wordt betwijfeld,
al stellen b. en w. zelf vertrouwen te
hebben in de bestuurskracht van
college en raad.
wordt alleen maar erger. Ik geloof
niet in die fabeltjes.
Snel
Purmerend wil snel aan de slag. De
gemeente afvoeren als groeikern zou
een ramp zijn, stelt burgmeester
Van Burg. „Dan loopt de schade in
de tientallen miljoenen. Ze mogen
wel een staatscommissie instellen
om de schadeclaims van Purmerend
te behandelen. Dan raken we de
uitkeringen voor ons vooizieningen-
peil kwijt."
De actiegroepen denken er heel an
ders over. „De grond, die de over
heid in de Purmer verworven heeft,
is geen schadepost. Die kan altijd
verkocht of verpacht worden aan de
boeren. Nog niemand in deze wereld
heeft schade gehad aan het bezit
van grond. En het geld dat bestemd
was voor een groot Purmerend kan
goed voor andere zaken gebruikt
worden," aldus Behoud Waterland.
Rijdende trein
„Maar we kunnen niet meer terug,"
zegt burgemeester Van Burg, „we
zitten in een rijdende trein." „Maar
wel een trein, die bijna stilstaat,"
repliceren de tegenstandere. Het
wordt vrijwel zeker geen recht
streekse trein van Purmerend naar
Amsterdam zoals Purmerend zo
graag zou willen. Want de hogere
overheden hebben nog maar weinig
enthousiasme getoond voor ver
keersverbindingen met een toekom
stig Groot-Purmerend. De raillijn is
stevig in discussie en de zo begeerde
rijksweg 7 Purmerend-Amsterdam
staat niet eens op het prioriteiten
lijstje van de toch op wegenaanleg
beluste nieuwe minister Tuijnman.
Gedeputeerde IJff wrijft die punten
ook nog eens onder de Purmerendse
neus, als hij in de protestbrochure
van Behoud Waterland schrijft: „De
kosten van een trein en een rijksweg
naar Purmerend zullen in zeer be
langrijke mate aan de bebouwing
van de Purmer worden toegerekend;
een dure grap."
Stap terug?
Waar de trein van Purmerend be
landt. blijft vooralsnog onzeker. Het
aantal woningen, dat gebouwd moet
worden in de Purmer. is in de loop
der tijd steeds kleiner geworden. En
de huizen, die dan nog voor Amster
dammers beschikbaar (maar ook be
taalbaar?) komen, is langzamer
hand zo miniem dat de twijfel ge
grond is of daarvoor een dergelijk
unieke polder opgeofferd mag wor
den. Het vergt moed om die moeilij
ke stap terug te doen.
Hoogmoed
Bouwen in de Purmer wordt echter
nog steeds bestreden, zoals onlangs
nog bleek uit een brochure van de
Vereniging Behoud Waterland. „Een
eenmaal bebouwde Purmer kan
nooit meer hersteld worden; be
schermen en verwoesten van het
landschap kan niet tegelijk; de Pur
mer is agrarisch van een hoge kwali
teit; doorzetten is bestuurlijke hoog
moed" werd daarin gesteld door di
verse Noordhollanders, die zich te
gen verstedelijking van de Purmer
keren.
Vooral het stad vernieuwingsbeleid
van Amsterdam ondervindt veel kri
tiek van voorstanders van een groe
ne Purmer. De hoofdstad zou zijn
problemen eerst eens wat krachtiger
moeten aanpakken. „We kunnen de
Amsterdammers natuurlijk niet in
de kou laten staan; ook ons zitten
hun noden hoog. Maar die noden
worden door anderen misbruikt om
het eigen falen te verdoezelen of af
te schuiven," aldus Behoud Water
land. Amsterdam zou zijn open ga
ten en onbenutte terreinen moeten
gaan bebouwen; op die manier zou
de hoofdstad minder schrikbarend
hard uitdunnen (en vergrijzen, want
de jongeren trekken weg) dan nu het
geval is. Burgemeester Van Burg
echter: „Ik ben er van overtuigd dat
de Amsterdamse woningnood ont
zetten groot is. Mensen, mensen, het
HET WEER door Hans de Jong
Weerrapporten
„Mogelijk -kouder", stond er gisteren
boven deze rubriek. De meeste le
zers zullen wel hebben begrepen dat
„wat kouder" niet sloeg op de nabije
toekomst, maar in hoofdzaak op het
weergebeuren van zondag, maandag
en dinsdag. In het stuk was immers
weergegeven in welke richting de
Amerikaanse mechanische breinen
hun „gedachten" lieten gaan.
De gisteren ontvangen kaarten voor
maandag en dinsdag vormen een
bevestiging van deze visie. Ver
wacht wordt, dat het Noordzeege
bied inclusief Nederland in de loop
van de eerste helft van volgende
week aan de achterzijde van een
oceanische lagedruktrog komt (het
duidelijkst in de hogere niveaus)
met als gevolg een strakke noord
westelijke stroming van koude lucht
afkomstig uit het zeegebied ten oos
ten van Groenland via de Britse
eilanden en de lage landen door
gaande naar het Middellandsezeege-
bied.
Volgens de laatste becijferingen zal
niet zozeer een hogedrukgebied bo
ven Groenland de motor achter deze
kou-inval zijn. maar veel meer een
diepe depressie ten oosten van IJs
land samen met hoge luchtdruk ten
zuidwesten van de Britse eilanden.
Maar eerst, vandaag en morgen, zul
len we een klein voorproefje van de
lente beleven. Het belangrijk
(Reims) toegenomen hogedrukge
bied boven Frankrijk van 1030 milli
bar (zie ook het Eurokaartje) met
uitloper naar onze omgeving heeft
Pluvius tijdelijk op een zijspoor ge
rangeerd.
De meeste partijtjes regen en de
dikste wolken uitwassen van een
diepe depressie ten westen van IJs
land (965 mb) schuiven in hoofdzaak
over Ierland en Schotland weg naar
het noordoosten. Hoe meer je naar
het zuiden komt hoe aangenamer
het weer zal worden en vooral zater
dag zijn in ons land kwikstanden
tussen 12 en 14 graden te verwach
ten, mogelijk kan er in het uiterste
zuidoosten 15 graden af. En dat is
dan het voordeel van een positie aan
de oostzijde van zo'n lagedruktrog.
die over het zeegebied ten westen
van de Britse eilanden onderuitzak-
te in de richting van de zee ten
westen van het Iberisch schierei
land.
Er heeft zich een complicatie voor
gedaan in de vorm van een nieuwe
depressie bij de Azoren die flink
uitdiepend (984 millibar) koers zet
naar Ierland. Dit minimum zal in
eerste aanleg de toevoer van zachte
lucht uit zuid of zuidoost versterken
(zaterdag), maar zondag een kou
front lanceren dat de thermometer
weer een tik zal geven en bovendien
niet vies is van enige regen.
Voor het ogenblik zit er dus „ljipke-
waer" aan te komen: weer voor de
ljip zoals in Friesland de kievit noe
men. Wellicht is het eerste ei niet ver
meer. Een lezer in Oldebroek is geïn
teresseerd in het in 1857 geschreven
boekje „De Kunst van het Eieren-
zoeken". Fokke Atzes Dijkstra
(1807-1877) in Oldeboorn schreef het.
Hij studeerde een tijdlang voor do
minee, maar kon zijn draai niet vin
den. Thuis ging hij toen maar achter
de toonbank het beroep van „win
kelman" uitoefenen. Hij verzamelde
bovendien familiegegevens en pu
bliceerde zo nu en dan wat in het
Fries of Nederlands. Een van zijn
pennevruchten was bedoeld boekje
dat werd uitgegeven bij U. Proost in
Leeuwarden en dat ondanks de ge
ringe omvang (16 bladzijden) tussen
1857 en 1879 vijf drukken beleefde,
de laatste bij Scheltema en Holke-
ma in Amsterdam.
HOOGWATER Zaterdag 11 maart:
Vlissingen 3.14-15.38, Haringvliet-
sluizen 3.38-15.54, Rotterdam 5.17-
17.54, Scheveningen 4.34-16.51. IJ-
muiden 5.08-17.25, Den Helder 9.20-
21 41. Harlingen 11.49-23.56. Delfzijl
1.15-13.49.
Amsterdam
zwaar bewolkt
10
0
De Bilt
half bewolkt
12
0
Deelen
hall bewolkt
10
0
Eelde
licht bewolkt
10
0
Eindhoven
half bewolkt
11
0
Den Helder
zwaar bewolkt
10
0
Rtd
zwaar bewolkt
11
0
Twente
half bewolkt
10
0
Vlissingen
zwaar bewolkt
11
0
Zd Limburg
onbewolkt
11
0
Aberdeen
regen
9
1
Athene
zwaar bewolkt
18
0.4
Barcelona
niet ontv.
Berlijn
licht bewolkt
9
1
Bordeaux
licht bewolkt
17
0
Brussel
onbewolkt
12
0
Frankfort
licht bewolkt
11
0
Geneve
onbewolkt
14
0
Helsinki
niet ontv.
Kopenhagen
half bewolkt
8
0
Lissabon
niet ontv.
Locamo
onbewolkt
18
0
Londen
zwaar bewolkt
11
0
Luxemburg
onbewolkt
10
0
München
half bewolkt
8
1
Nice
onbewolkt
16
0
Oslo
niet ontv
Parijs
licht bewolkt
14
0
Rome
niet ontv.
Spilt
zwaar bewolkt
15
0
Stockholm
niet ontv.
Wenen
regen
7
5
ZQrlch
onbewolkt
13
0
Casablanca
niet ontv
1
Innsbruck
half bewolkt
12
0
Madnd
onbewolkt
22
0
Malaga
onbewolkt
18
0
Mallorca
licht bewolkt
20
0
Is tanboel
geheel bewolkt
10
0
Las Palmas
onbewolkt
20
New York
niet ontv
Tel Aviv
niet ontv
Tunis
niet ontv.
Chili staat dit weekeinde weer in
het centrum van de belangstelling.
In Groningen vindt zaterdagmid
dag in de Oosterpoort een Chili-
middag plaats. Een Belgische to
neelgroep zal het aan de Chileense
staatsgreep gewijde stuk „de
Putsch" op de planken brengen. Er
wordt een recente film over Chili
vertoond en de groep Laureato zal
Chileense volksmuziek ten gehore
brengen. Twee sprekers zullen kort
op de huidige toestand in Chili in
gaan. De middag wordt georgani
seerd door het Chili-comité Gronin
gen en begint om 13.00 uur. Toe
gangsprijs bedraagt drie gulden.
Kaarten zijn verkrijgbaar bij het
Cultuurcentrum de Oosterpoort.
Palmslag 10.
In het cultureel centrum Onderling
Genoegen in Duiven, dat halverwe
ge Arnhem en Zevenaar ligt, vindt
zondagmiddag een landelijke Chili-
manifestatie plaats. Sprekers zijn
Wim Bogaard, internationaal se
cretaris van de PvdA, Nelleke Mey
er van Amnesty en Henk Hoffstaet-
ter van de *FNV. Deze bijeenkomst
begint zondagmiddag om 13.00 uur
en zal worden geopend door de
burgemeester van Duiven. J. A. G.
Kemme. Verder spreekt Mario Oli-
vos Martinez, een gevluchte Chi
leen die al enige Jaren in Duiven
woont. Hij vertelt hoe Nederlan
ders kunnen helpen het lot van
Chilenen te verbeteren door het
sturen van medicijnen, kleding. En
het zetten van een handtekening is
ook nooit weg.
Aan de Technische Hogeschool
Eindhoven is na een grote revisie
een historische muntpers in ge
bruik genomen voor onderwijs
doeleinden. De uit 1844 stammen
de pers wordt door de sectie om
vorm technologie van de afdeling
werktuigbouwkunde gebruikt om
studenten bekend te maken met
oude technieken die ook nu nog,
zij het in moderne vorm, worden
gehanteerd.
De muntpers heeft jarenlang
dienst gedaan in 's rijks munt in
Utrecht. Er zijn tot de afdanking
in 1966 vele miljoenen zilveren
guldens en rijksdaalders mee ge
slagen. De pers zou daarna onder
de slopershamer komen maar
door interventie van medewer
kers van de afdeling werktuig
bouwkunde van de TH kon de
pers worden behouden. Wel
moest de pers onder toezicht van
hiertoe beëdigde ambtenaren on
bruikbaar worden gemaakt om
valsmunterij te voorkomen.
Eind 1976 kwam de muntpers
naar de TH-Eindhoven. Na de re
visie heeft de rijksmunt twee
stempels gemaakt voor een speci
ale penning. Dat is de enige munt
die nu nog op de pers geslagen
kan worden.
Een grapje doet wonderen, ook in het zakenleven. De „Koninklijke
Nederlandse Zout" heeft van die wetenschap met vrucht gebruik ge
maakt in haar streven om de meermalen te gebruiken pallets (laadbor-
den) terug te krijgen. Marketing manager A. F. van Kooten kwam op het
idee om getekende cartoons op dit „front" in te zetten en die blijken beter
te werken dan welk vermanend woord: de „pallets" stroomden terug. (Uit
„De Nederlandse Chemische Industrie")