9 10 II
Formatie in beeld
Volksunie verboden
Watdoetde Rabobankvoor u
in het betalingsverkeer?
"N
Rabobank
Wetenschapswinkel meer in trek
Methoden en resultaten vergeleken
Sergeant-majoor
uit leger wegens
gewetensbezwaren
geld en goede raad
Man bekent moord
HslDEFOAG 9 MAART 1978
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
ADVERTENTIE
vakbeurs
verwarming,
koeling en
luchtbehandeling
dagelijks 9-17 uur,
JAARBEURSHALLEN - UTRECHT
MAART
MAART
MAART
DONDERDAG
MAART
VRIJDAG
MAART
ZATERDAG
MAART J
Van onze redacteur wetenschappen
DELFT Bij steeds meer universiteiten en hogescholen kan de eenvoudige burger, al dan niet
georganiseerd, terecht wanneer hij wetenschappelijke informatie nodig heeft over een concreet
probleem. Vertegenwoordigers van de „wetenschapswinkels" die de Juiste contacten leggen
tussen klant en onderzoeker, waren gisteren In de TH Delft bijeen voor een vergelijking van
methoden en resultaten.
De foto vaarmee de tentoonstelling eindigt: Den Uyl verlaat in gezelschap van zijn chauffeur het
Binnenhof in Den Haag.
Fototentoonstelling in Rijksmuseum
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM „Verkiezin
gen en Kibinetsformatie '77" is
de titel van een ongeveer hon-
lerd fob's omvattende ten-
.jonstelling, die vanaf van-
5 daag tot augustus te zien is in
de expositieruimte van de af-
leling Nederlandse Geschiede-
in het Rijksmuseum. Pre-
mier Van Agt opende gisteren
de tentoonstelling van de foto
journalisten Han Singels en
Dolf Touisaint en ontving te
vens het eerste exemplaar van
het boek „Van Agt aan de
macht, of hoe het tweede kabi
net Den Uyl er tóch niet
kwam".
)e tekst van dit boek werd geschre
ven door Fred Verbakei, redacteur
van de tv-.-ubriek Den Haag Van-
laag, de foto's zijn gemaakt door
Singels en Toussaint, het is vervaar
digd in opdracht van de Stichting
Burgerschapkunde.
Het 115 ptgina's tellende boek is
geen wetmschappelijke analyse,
naar een gemakkelijk leesbare be-
ichrijving. Verbakei gaat in op de
voorgeschiedenis: de val van het ka
binet-Den Uyl en de verkiezingen.,
Ook grijpt tij terug op vergelijkbare
situaties in onze parlementaire ge
schiedenis en haalt hij markante uit
spraken aan van politici. „Van Agt
aan de macht" zal in de boekhandel
tien gulden kosten. De vormgeving
oogt wat stordig en de foto-afdruk
ken missen enige uitwerking door
het goedkope papier dat gebruikt is.
De foto's op de tentoonstelling zijn
[emaakt ln het kader van de Jaar-
ij kse foto-opdracht over actuele on
derwerpen, die het Rijksmuseum se
dert 1975 verstrekt. De eerste ten
toonstelling in de serie was gewijd
aan het onderwerp „Werkloosheid in
Nederland nu", de andere ging over
.Andere culturen in onze cultuur".
)e opdracht 1977 had tot doel het
ehele verkiezingsgebeuren en de
aarmee samenhangende kabinets
formatie vast te leggen. De opdracht
werd gegeven na advies van een jury,
bestaande uit drs W. H. Vroom,
hoofd afdeling Nederlandse Geschie
denis, een journalist en een deskun
dige op het gebied van de fotografie,
voor dit jaar Kees Bastianen, parle
mentair journalist van de Volks
krant en Bas Roodnat, NRC Han
delsblad. Financieel worden de op
drachten mogelijk gemaakt door een
extra toelage van het ministerie van
CRM. Dat de opdracht aan Dolf
Toussaint werd gegeven is allesbe
halve toevallig. Toussaint „beperkt"
al zijn werkterrein tot het parlemen
taire gebeuren. Bij het formuleren
van de opdracht stond min of meer
al vast dat de keuze op hem zou
vallen. Han Singels kreeg de op
dracht op grond van zijn artistieke
en journalistieke kwaliteiten die hij
onder andere wekelijks etaleert in
het opinieblad De Groene Amster
dammer.
Toussaint en Singels kregen van het
Rijksmuseum ieder 20.000 gulden.
Dat bedrag werd later, in verband
met de aanzienlijk langere formatie-
duur, nog eens met vijfduizend gul
den verhoogd.
Om het geld was het de beide foto
grafen echter niet te doen. Han Sin
gels maakt er geen geheim van dat
de opdracht artistiek, politiek en
journalistiek gezien constant een
uitdaging is geweest! „Het uiteinde
lijke resultaat konden we natuurlijk
pas overzien toen het kabinet-Van
Agt-Wiegel rond was. Tussentijds
hebben we wel materiaal geplaatst
in De Groene en Vrij Nederland,
waarvoor Dolf werkt. Zo iets moet je
ook wel doen, om het effect van
lommige platen te kunnen verifië
ren. De formatie had een chaotisch
verloop, je moet uitkijken om zelf
ook niet te verzanden in vaagheden.
Bij ons stond voorop een politieke
visie te geven op een politiek gebeu
ren en daarbij moet je trachten ver
helderend te werk te gaan."
In die opzet zijn Singels en Tous
saint meer dan geslaagd. Ze geven
niet slechts een ooggetuigeverslag
van de verkiezingscampagnes die
aan de formatie vooraf gingen, de
onderhandelingen van de partijlei
ders en formateurs en de uiteindelij
ke installatie van het kabinet, maar
verdeelden de materie in fasen.
Twee belangstellenden op de tentoonstelling: Den Uyl en Van Agt.-
Daarbij zijn opnamen die de infor
mele sfeer bepaalden niet vergeten.
Op de tentoonstelling is een hoek
met „ijdelheden" ingeruimd en zijn
op een andere plaats foto's te vinden
die conversaties en de sfeer in de
wandelgangen weergeven.
De visie die Singels en Toussaint
meegaven aan hun werk is onder
andere terug te vinden in een duide
lijk begin en eind van de tentoonstel
ling. Het werk begon voor hen pas
echt toen de abortuskwestie op tafel
kwam.
Dolf Toussaint: „We hebben de abor
tus-affaire als uitgangspunt geko
zen, omdat niemand kan ontkennen
dat die een definitieve conflict-situa
tie teweeg bracht tussen het CDA en
de socialisten. Ook de WD speelde
daarbij een uiterst belangrijke rol."
Onder de noemer „abortus" is een
curieuze foto te zien, van het enige
tv-debat waarin Den Uyl, Wiegel en
Van Agt samen optraden, uitgezon
den door de NOS. De foto geeft het
moment weer waarin Van Agt ver
klaarde nooit als minister van justi
tie te zijn aangebleven, wanneer de
abortuswet was aangenomen. In
chronologische volgorde zijn verder
gerangschikt: de staking in februari
'76 en alles wat het grootste arbeids
conflict sinds de Tweede Wereldoor
log teweegbracht, de val van het
kabinet-Den Uyl over de grondpoli-
tiek, de verkiezingscampagnes, de
tv-debatten, de onderhandelingen in
fasen en de uiteindelijke installatie
van het kabinet-Van Agt. Met een
weergave van dat laatste feit eindigt
de tentoonstelling overigens niet.
Het politieke sluitstuk van het werk
van Singels en Toussaint vormt het
vertrek van Den Uyl (op de rug ge
zien) met zijn chauffeur van het Bin
nenhof in Den Haag. De nederlaag
van een man die in feite glansrijk
had moeten zegevieren, aldus de fo
tografen.
Groepen en mensen die bijvoorbeeld
geconfronteerd worden met een mi
lieuprobleem dat niet bevrdigend
wordt opgelost, staan voor minstens
twee moeilijkheden. Ze hebben in
het algemeen geen geld om de zaak
te laten uitzoeken, en als ze de weg
nóór de universiteit al kunnen vin
den, dan raken ze de weg in die
ingewikkelde organisatie bijna zeker
kwijt.
De oplossingen die daarvoor langza
merhand ontwikkeld worden, verke
ren nog in verschillende fasen. Zo
werkt aan de TH Eindhoven een
fysicawinkel, die over lawaaihinder
steeds zinniger adviezen kan uit
brengen. Het begon met meetpro
gramma's die alleen aangaven of het
lawaai boven de norm uitkwam, ver-
telde Paul Bussman. Toen dat goed
liep bouwden de studenten hun des
kundigheid uit in de richting van
tegenmaatregelen en de resultaten
daarvan.
Veelomvattender
Aanmerkelijk veelomvattender is de
wetenschapswinkel van de universi
teit van Amsterdam, al een klein
jaar op vrijwillige basis aan de gang
en nu met een officiële structuur en
een budget. Intussen, kon Onno Nie-
man melden, zijn er al 165 proble-
APELDOORN - De 47-jarige ser
geant-majoor van de Koninklijke
Luchtmacht W. Paull uit Apeldoorn,
heeft zijn ontslag genomen omdat
hij uit ethische overwegingen meent
een hardgrondig neen te moeten la
ten horen tegen alles wat met ABC-
wapens te maken heeft.
„Ik voel mij persoonlijk verantwoor
delijk voor de dingen waarmee je in
het leger bezig bent," aldus Pauli,
die 27 Jaar beroepsmilitair is ge
weest. Dat is een principe, vindt hij,
dat voor iedere soldaat geldt, of deze
nu tot het Navo-bondgenootschap
behoort, dan wel tot het Warschau
pact.
Het vertrek van minister Kruisinga
heeft op zijn beslissing geen invloed
gehad: „Wel zou je kunnen zeggen
dat die neutronenbom de zaak heeft
aangezwengeld. Het is een proces
geweest dat vele Jaren heeft ge
duurd. Ik ben getrouwd en heb kin
deren. Nu die de deur uit zijn, heb ik
de knoop doorgehakt. Er zitten nog
al wat consequenties aan, want op
mijn leeftijd kom je niet zo gauw
weer aan de slag. Te meer niet om
dat ik een erg specialistische oplei
ding heb gehad. Het zal wel op de
bijstand uitdraaien."
men binnengekomen, waarvan 20 af
gehandeld, 21 in onderzoek en 82 nog
in behandeling. De Amsterdamse or
ganisatie bemiddelt alleen tussen
klant en onderzoeker, en houdt de
voortgang van de zaak in de gaten.
Onderwerpen variëren van huurwei-
gerlng via vertalingen uit het Al-
baans tot informatie over zonne- en
kernenergie (voor het Brazilië-comi-
té).
Opmerkelijke cliënten waren de
man die vermoedde dat zijn kunst
gebit door een veel geadverteerd
schoonmaakmiddel uit elkaar viel
(dat was niet zo) en Dolle Mina met
Kamervoorzitter Vonde
ling, mevrouw Van Pal-
landt en prinses Beatrix
bekijken de nieuwe aan
winst in de anti-chambre
van het Kamergebouw.
.Het is een door mevrouw
Van Pallandt gemaakte
(kleinere) copie van het
standbeeld van koningin
Wilhelmina, dat in Rot
terdam staat.
Vervolg van pagina 1
In de beschikking wordt geciteerd
uit onder meer een toespraak die
vice-vooizitter J. P. C. J. Hagenbeek,
caféhouder in Huizen (N.-H.), ln mei
1977 op een verkiezingsbijeenkomst
van de NVU in Arnhem heeft gehou
den. Hagenbeek zei toen dat het Ne
derlandse volk even ernstig door
„ongewenste vreemdelingen'' wordt
bedreigd als in de Jaren 1940-1945.
Gememoreerd wordt dat de voorzit
ter van de NVU, de gewezen boek
houder J. G. Glimmerveen, tot twee
maal toe is veroordeeld wegens ver
spreiding van beledigende pamflet
ten, gericht tegen respectievelijk Su
rinamers en Antillianen, en teger
Turken en andere gastarbeiders.
Stichting
Dat de rechtbank op formele gron
den de vordering tot ontbinding van
de wel als verboden aangemerkte
NVU heeft afgewezen, hangt onder
meer samen met de omstandigheid
dat de vereniging ten nauwste is
verweven met de in 1975 opgerichte
ADVERTENTIE
ln deze nieuwe brochure van de Rabobank komen
uitgebreid aan de orde de rekening-courant, automatische
incassi, cheques,afstortingsregelingen, buitenlands
betalingsverkeer,girale salarisbetaling, spaar- en termijn
depositorekeningen, beleggen. Kortom een uitgebreide
brochure over het betalingsverkeer, wellicht ook voor uw
bedrijf interessant.
Vult u even de bon in en u krijgt de brochure gratis en
zo snel mogelijk toegestuurd. Natuurlijk kunt u ook bij
een kantoor van de Rabobank binnenstappen. Er zijn er
maar liefst 3100; dus altijd wel eentje in de buurt.
(Firma) naam: _i
Ter attentie van:.
-iPostcode:-
Rekening bij de Rabobank ja/nee?
U kunt deze bon opsturen naar de Rabobank in uw
woonplaats of ongefrankeerd zenden naar: de Centrale
Rabobank, Antwoordnummer 700, Eindhoven.
P
de vraag waarom meisjes van zestien
het huwelijk nog steeds als Ideaal
zien. Verder wordt uitgezocht waar
om toch eigenlijk de huren in Am
sterdam hoger zijn dan in andere
steden. Dat doet de Delftse afdeling
bouwkunde, die binnenkort moge
lijk contacten met een eigen plaatse
lijke wetenschapswinkel kan aan
knopen. Want het tweedaagse sym
posium in Delft was mede bedoeld
als steun voor de daar werkende
initiatiefgroep, die zowel uit de TH t
als bij belanghebbende groepen in
de omgeving al positieve belangstel
ling kon melden.
„8tichting tot steun aan en toezicht
op de Nederlandse Volks-Unie".
Evenals van de NVU is Glimmerveen
voorzitter van die stichting en mr. F.
Zoetmulder uit Amsterdam secre
taris.
Omdat de officier van justitie niet de
ontbinding van deze stichting heeft
gevorderd, zou naar het oordeel van
der rechtbank een ontbinding van
alleen de NVU elke betekenis mis
sen. Bij de voorlezing van de be
schikking merkte president Da Cos
ta wel op dat de nu gegeven beschik
king ontbinding van de vereniging in
een later stadium niet in de weg
hoeft te staan.
De door de officier geëiste ontbin
ding van de NVU is mogelijk gewor
den in juli 1976, toen het nieuwe
boek 2 van het burgerlijk wetboek
werd Ingevoerd. De mogelijkheid
een „verboden-verklaring" te vorde
ren, verviel daarmee. In de beschik
king wordt opgmerkt dat evenwel de
vaststelling dat de vereniging verbo
den is, een onmisbare voorwaarde is
om tot haar ontbinding te kunnen
overgaan.
De nieuwe wettelijke bepaling
spreekt zich minder duidelijk dan de
oude uit over de vraag wanneer een
rechtspersoon als een vereniging be
paalde grenzen overschrijdt. „De va
ger geworden formulering zo wordt
in de beschikking overwogen, „zal de
Nederlandse rechter eens te meer tot
terughoudendheid moeten nopen bij
de behandeling van een vordering
tot ontbinding van een politieke or
ganisatie." In deze overweging is de
nadruk op het woord „politieke"
gelegd.
De aarzeling die hier tot uitdrukking
wordt gebracht, klinkt ook duidelijk
door in de nadere overweging dat
„de voor het leven benoemde rech
ter" ln een democratische samenle
ving als de Nederlandse ten „bijzon
dere terughoudendheid" in acht
moet nemen, omdat hij „voor zijn
beslissingen aan geen minister of
gekozen college verantwoording
schuldig is".
Zowel de NVU als de officier van
justitie kan binnen een maand ln
beroep gaan bij het gerechtshof ln
Amsterdam. De officier zal zich daar
over beraden. Glimmerveen liet de
rechtbank slechts weten: „Wij gaan
toch door met politiek bedrijven".
LEEUWARDEN (ANP) De 23-Jari-
ge R. B. T. uit Leeuwarden heeft in
de nacht van dinsdag op woensdag
bekend dat hij afgelopen vrijdag de
25-jarige 8handersein LaJbiharie.
eveneens uit de Friese hoofdstad,
met messteken om het leven heeft
gebracht.
