Synode nog niet uit het
probleem kernwapens
'Ons hoor die vals stem
van professor Verkuyl'
m
Hervormde
diakenen
gaan beleid
maken
Zware
dominees
zullen
er blijven
Kerkeraden hebben moeite
met gemengd gehuwden
Kerk kan niet ingrijpen in passiespelen
VANDAAG
Voorbijgangers
Geloof sappèl"
naar geref. kerken
DONDERDAG 9 MAART 1978
KERK
Trouw/Kwartet
Van een onzer verslaggevers
LUNTEREN De gereformeerde deputaten voor bestudering
van het oorlogsvraagstuk staan op het punt dat de atoomwapens
verwerpelijk zijn. Dat werd gisteren duidelijk ter gereformeerde
synode, waar de opinies over het oorlogsvraagstuk werden
gepeild. Nieuwe argumenten kwamen er eigenlijk niet bij ter
tafel, maar er lijkt wel een gezamelijke opinie groeiende. Dat
bleek al uit het voorbereidende stuk van de deputaten en uit hun
opmerkingen tijdens de synodale beraadslagingen.
De Amsterdamse missioloog prof dr om een derde «tuk. Hierin stelt hij
J. Verkuyl. had voor de deputaten
een eerste stuk geschreven. HIJ stuit
te in zijn afwijzing van de kernwa
pens op het standpunt van mede-
deputaat prof. dr I. A. Diepenhorst
die een radicaal.nee" tegen de kern
wapens nog met wil uitspreken.
Prof. Verkuyl nuanceerde daarop
zijn standpunt, maar ook daar kon
zijn collega Diepenhorst zich niet in
vinden en prof. Verkuyl schreef daar-
DEN HAAG Op dertien plaatsen
in ons land zullen van 30 maart tot
eind april op uitnodiging van de
hervormde generale diakonale raad
(GDR) bijeenkomsten voor diake
nen worden belegd met het doel
kennis te nemen van hun inzichten
en ervaringen, opdat de GDR daar
op een nieuwe beleidsnota kan base
ren. die waarschijnlijk eind dit Jaar
aan de hervormde synode kan wor
den voorgelegd
Om de diakenen bij hun bespreking
te helpen heeft de GDR een aantal
thema's aangegeven, die in de be
leidsnota aan de orde zulllen moe
ten komen en waarvoor ook discus
siemateriaal is verstrekt. De the
ma's zijn: rekenschap, diaken en ge
meente. diaken en samenleving, we-
relddiakonaat, en: wat doen we met
ons geld? In de brochure bij bet
thema ..diaken en gemeente" wordt
o.m. gezegd: „diakonaat en verkon
diging zijn, naar ons geloof, karak
tertrekken van gemeente en christe
nen. De gemeente staat of valt met
het funcUoneren ervan".
Deze stem uit de praktijk (provinci
ale diakonale commissie Zuid-Hol
land) laat duidelijk horen dat diako-
naal een zaak van de hele gemeente
ls, en niet uitsluitend of ln de eerste
plaats van diakenen.
De diakonale gemeente werkt aan
een rechtvaardige samenleving,
voorkomt dat mensen verloren
gaan. doet aan gemeente-opbouw.
Binnen de diakonale gemeente fun
geren de diakenen als een „motor".
De gemeente kan het moeilijk zon
der hen stellen. Zij zijn de aandrijf-
kracht. Omgekeerd ontlenen zij hun
funcUe aan de gemeente.
Bij het onderwerp: „wat doen we
met ons geld" wordt o m. gezegd: De
praktijk laat zien dat het soms
moeilijk ls om een goede bestem
ming voor het geld te vinden Dat
wil zeggen goed in de ogen van de
diakonle. Dan rijst de vraag of voor
waarden. die aan hulpverlening wor
den gesteld, niet te strak zijn.
Bij de besteding kan gelden dat het
hemd nader is dan de rok: dat de
kerk en daarmee verbonden instan
ties of personen worden bevoor
deeld boven anderen in de samenle
ving
Het vinden van zinvolle bestemmin
gen doet een beroep op onze fanta
sie: nieuwe ontwikkelingen stimule
ren, investeren in mankracht (ge
brek aan mankracht blokkeert juist
veel activiteiten), de blik over de
samenleving laten gaan en niet al
leen over de gemeente.
In alle gevallen gaat het om diako-
naal geld. Dat stelt grenzen aan de
besteding. Wij denken bijvoorbeeld
aan het beroep dat van kerkvoogde-
lijke kant steeds vaker op diakonie-
en wordt gedaan.
Op de bijeenkomsten aal worden
gesproken over vier van de vijf
thema's.
Het thema „rekenschap" zal afzon
derlijk en heel uitvoerig aan de orde
komen op de zomerconferentie op 19
en 20 mei te Amersfoort.
vast dat met de kernwapens welis
waar een grens is overschreden,
maar dat een radicaal „nee" niet tot
plotsklaps gevolg zou hebben dat
deze wapens weggedaan zouden
worden.
Daarom pleitte prof. Diepenhorst
voor processen om tot afschaffing
van de kernwapenen te komen.
Vooruit lopen?
Prof. Verkuyl meent dat ons land
daarin al een eerste stap moet ne
men en gaat daarin dus verder dan
zijn collega Diepenhorst. Deze vindt
dat de kerk om pastorale overwegin
gen niet vooruit moet lopen op de
politici en de militairen. Verkuyl oor
deelt daarentegen juist dat de kerk
om dezelfde reden dat wel moet
doen. HIJ vindt dat de politici moe
ten streven naar het weghalen van
de kernwapens uit West en Oost-
Europa tot de grens van de Sovjet-
Unie en dat de kerk dit hen openlijk
moet vragen. Tevens denkt hij aan
een ander soort verdediging, de zoge
naamde sociale defensie.
^ADVERTENTIES
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/
DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 4, Rotterdam
Tel. 010-115588
(Red. en klachten)
Schledamsevest 52
Tel. 010-115700 (adv.)
DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101
Parkstraat 22. Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE/GRONINOEN:
Postbus 3
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030.
Over de standpunten die de synods
le deputaten Inzake het oorlogs
vraagstuk hadden uitgedokterd,
sprak de synode gisterochtend on
der elkaar tn kleine groepen. In de
middag werd de zitUng weer open
baar. maar veel bleken de standpun
ten niet naar elkaar te zijn opge
schoven. Diepenhorst bleef de na
druk leggen op de noodzaak, een
chaos te voorkomen. ..Wat moeten
de politici met de eisen van de Berg
rede," vroeg Diepenhorst zich af.
„Deze gelden weliswaar voor het
hele bestaan, maar de politicus
moet Intussen proberen het leven ln
stand te houden." Diepenhorst
schilderde de tegenstelling tussen
West en Oost af als een tegenstelling
tussen de rechtsstaat en de machts-
staat. In het oosten kun Je niet ln
vrijheid over de wapenen praten en
is de kerk nagenoeg uitgeroeid, al
dus prof. Diepenhorst.
Hij schilderde zijn standpunt af als
minder eenvoudig dan dat van Ver
kuyl. „Ik zou willen dat ik daar ,ja'
op kon zeggen," zei hij. Hij wees op
het radlkale nee van de hervormde
synode uit 1962 tegen de kernwa
pens. „Die is na haar koene uit
spraak geen stap opgeschoten."
Ds. P. Torenbeek.
Prof. Verkuyl stelde vast dat onder
de deputaten eensgezindheid is over
de verwerpelijkheid van de massa
vernietigingswapens, maar over de
uitwerking is men het niet eens kun
nen worden. Volgens hen kan het
neutronenwapen wellicht functione
ren als een „scharnier" om de kern
wapens allemaal weg te doen. .Hij
kan ons uit onze verdoving halen."
zei ds. P. Torenbeek uit Hoogeveen
tijdens de bespreking. Ds. Toren
beek vToeg zich af of Je kunt stil
staan bij het nee tegen de kernwa
pens. Hij noemde het een vrucht van
een bom. die Je misschien geheel
moet neerhalen.
Of ln de gereformeerde synode een
meerderheid voor een neen tegen de
kernwapens gevonden kan worden,
moet blijken als de synode
verder gaat praten over de concrete
voorstellen die de synodale commis
sie van rapport heeft geformuleerd.
Mogelijk zal de synode dan tevens
besluiten iemand aan te stellen die
de meningsvorming over het oor
logsvraagstuk in de kerken gaat be
vorderen, iets dat wel bij uitstek
noodzakelijk blijkt.
„OP WEG NAAR
HET PAASFEEST."
24« deeltje uit de sene
„Wet de bijbel one vertelt"
Illustraties: Kees de Kort
Tekst: eenvoudig en kort
geesteiiik gehandicapten is volledige
bijbeltekst achterin opgenomen.
ƒ5,50
Andere aktuete verhalen in deze
sehe:
„JEZUS IS
OPGESTAAN."
„HEMELVAART EN
PINKSTEREN"
Prijzen exclusie/ verzendkosten.
Verkrijgbaar bi) de boekhandel en
Nederlands
Bijbelge nootschap
Postbus 620. Haarlem.
Tel. 023-259501
DEN HAAG Veel hervormde kerkeraden blijken moeite te
hebben een goed pastoraal antwoord te vinden op het toene
mend aantal gemengde huwelijken. Dit moet geconcludeerd
worden uit een kleine enquête onder veertig hervormde kerkera
den. Aldus meldt het blad „Tenminste", maandblad voor infor
matie en gesprek over de verhouding Reformatie-Rome.
Sommige kerkeraden delen ln de en
quête mee, dat vijftig tot zeventig
procent van het aantal huwelijksin
zegeningen in hun gemeente betrek
king heeft op Jongelui, van wie de
één hervormd en de ander rooms-
kathoüek is. Uit de enquête blijkt
ook volgens „Tenminste", dat de
meeste kerkeraden op deze ontwik
keling niet zijn voorbereid.
Tot voor enkele Jaren werd het ge
mengde huwelijk door velen als een
afkeurenswaardige zaak beschouwd.
Het betrof een minderheid, meestal
aan de rand van de kerk, een slechte
zaak, omdat het eerste resultaat van
zo'n huwelijk meestal buitenkerke
lijkheid was. Ook nu de situatie in
middels sterk gewijzigd is, hebben
veel kerkeraden en predikanten
moeite zodanig te reageren, dat zij
van gemengd gehuwden een positief
antwoord ontvangen. „Tenminste"
vraagt zich af, of het de kerkeraden
ontbreekt aan pastorale fantasie of
dat het gemengd huwelijk ln de
doorsnee-gemeente nog steeds als
een tweederangssamenlevingsvorm
ervaren wordt.
Minder goed
Sinds 1971 ls dank zij de zogenoem
de vljf-kerken-verklarlng over het
gemengde huwelijk wel verbetering
te constateren. Heel wat gemengde
paartjes zijn volgens „Tenminste"
zonder kleerscheuren door de huwe
lijksdag heengekomen. Maar minder
goed is het volgens „Tenminste" ge
steld met de pastorale nazorg en
begeleiding, wanneer huwelijksdag
en wittebroodsweken voorbij zijn.
Het blad constateert, dat veel ker
ken, die op de trouwdag present wa
ren, blijkbaar geen kans zien Jongge
huwden ook op een doeltreffende
wijze pastoraal te begeleiden, zodat
aldus het blad velen ondanks
alle goede bedoelingen toch weer al-
haken en evenals vele lotgenoten ln
vroeger dagen ln de buitenkerkelijk
heid terecht komen.
„Tenminste" besluit met de opmer
king, dat de ervaring van de ge
mengd gehuwden ten goede kan ko
men aan het oecumenisch gehalte
van de gemeente. Bij een gemengd
gehuwd paar aldus het blad —zijn
altijd twee kerken betrokken. In
overleg tussen beide kerken zal met
grote ernst gezocht moeten worden
naar mogelijkheden, waardoor de ge
mengd gehuwden volledig, d.wz.
pastoraal, in de eredienst, inclusief
de viering van de secramenten, amb
telijk, en ten volle aan het kerkelijke
leven kunnen deelnemen.
door A. J. Klei
De gereformeerde
domineesvrouw die ik aan de lijn
kreeg, vertelde, toen ik naar haar
man vroeg, dat deze op de synode
zat. ZIJ liet haar woorden
vergezeld gaan van een diepe
zucht en ik informeerde
belangstellend: vindt u dat zo
verschrikkelijk?
Ja, antwoordde zij volmondig. Als
hij erheen gaat, heb ik hem aardig
op gewicht, maar als hij
terugkomt, ls hij weer te zwaar en
het valt niet mee om die synodale
kilo's eraf te krijgen.
Ik sprak niet opbeurend: kom,
kom, mevrouw, zo'n vaart zal dat
heus niet lopen. Want ik weet uit
eigen ervaring dat de keuken van
„De blije werelt" te Lunteren, het
oord waar de gereformeerde
synode pleegt te vergaderen, van
dien aard is dat verhoring van de
bede: leer ons voor overdaad ons
wachten, ernstig bemoeilijkt
wordt.
Nu las lk in de krant van gisteren
dat de gereformeerde synode ook
metterdaad aan de nieuwe
levensstijl wil gaan doen: „De
synode nam zich voor, zelf grotere
soberheid te betrachten Tot
dusver had ik de indruk dat de
synode niet door ook maar enige
soberheid werd gekenmerkt,
maar daarin had ik me blijkbaar
vergist. Uit de geciteerde
zinsnede wordt duidelijk dat de
synode reeds soberheid betracht
en thans de tanden op elkaar zet
om tot nog grotere soberheid te
geraken. Dit is waarlijk
voorbeeldig en geroerd ging lk
verder lezen:ln haar
werkwijze en in de produktie van
rapporten en papieren."
Dit ziet er niet zo best uit voor
predikantsvrouwen die de
omvang van hun echtgenoten in
de gaten moeten houden. De
synode zet, geestelijk gesproken,
niet het mes in de haar
voorgezette spijze-die-vergaat.
Zware dominees zullen er blijven.
Dat de nieuwe levensstijl halt
houdt voor het consumptieve
aspect van het synodale bedrijf ls
overigens wel begrijpelijk.
Tenslotte is eten de enige
aantrekkelijke bezigheid tijdens
een synodezitting en om de
eerwaarde zusters en broeders
daar nu van af te helpen, - nee.
Echter, die aanbevolen
zuinigheid met papier, hoe
lofwaardig ook, stelt me voor
vragen. Een synode ontleent haar
bestaan juist aan het voorhanden
zijn van grote hoeveelheden
rapporten en „stukken". Wat
willen de voorstanders van de
nieuwe levensstijl? Dat dominee
Weijland voortaan alle
ingediende amendementen op
een bord schrijft, zodat ze niet
meer gestencild behoeven te
worden? Op zichzelf een
aantrekkelijke gedachte, het
actuariaat krijgt er als het ware
een dimensie bij. Maar tegelijk
discrimineer je bijziende
broeders.
Ook om andere redenen dient de
produktie van rapporten volop
door te gaan. Ik pak een
voorbeeld uit het volle synodale
leven. Vandaag komt de IKON
aan de orde. Een heerlijke kluif.
Aan nota's en rapporten geen
gebrek. Kun je nu in een dergelijk
geval volstaan met één velletje
papier, waarop te lezen staat: ze
doen wel eens malle dingen bij de
IKON, maar ze bedoelen het
goed, dus laat maar? Ik weet wel
dat hetgeen uiteindelijk het
synodale zegje zal wezen, zakelijk
genomen daarop neer zal komen
en het betekent natuurlijk een
enorme versobering. Maar op die
manier is er toch geen aardigheid
meer aan? En de kerk kan tóch al
zo moeilijk ambtsdragers krijgen.
MüNCHEN - Het is niet gemakke
lijk voor de kerk om in te grijpen in
het conflict rond de Oberammer-
gause passiespelen, zo meent kardi
naal Joseph Ratzinger, r.k. aartsbis
schop van München en Preislng.
Ratzinger sprak voor de internatio
nale persvereniging ln München
over de kwestie-Oberammergau,
waar de Beierse gemeenteraadsver
kiezingen gunstig zijn uitgevallen
voor tegenstanders van hervorming
van de tekst van de passiespelen.
De tekst van de passiespelen bevat
een aantal antisemitische passages
en de laatste tijd zijn er steeds meer
groepen en personen, die deze pas
sages willen reviseren. In het CSU-
bolwerk is dit antisemitisme een
heet hangijzer. De passiespelen zijn
ook een grote inzet geweest in de
onlangs gehouden verkiezingen, die
een overwinning opleverden voor de
CSU en daarmee voor de voorstan
ders van de antisemitische tekst
Kardinaal Ratzinger nu meent, dat
het niet op de weg van de kerk ligt
om zich met de tekst tè bemoeien.
door Aldert Schipper
De koinonia-verklaring, die vorig jaar november, vlak voor de Zuidafrikaanse
verkiezingen, enigszins de aandacht trok, heeft in dat land zoveel publiciteit
veroorzaakt, dat verscheidene van de ondertekenaars vrijwel onmiddellijk na de
publikatie geschrokken weer hebben afgehaakt.
De verklaring kwam uiteen onverdacht calvi
nistische hoek en bevatte een fundamentele
en bijbels onderbouwde kritiek op de leer en
de praktijk van de apartheid. De zestig sa
menstellers van de verklaring kwamen uit
academische kringen van de gereformeerde
universiteit van Potchefstroom en uit het met
de internationale gereformeerde beweging
verbonden conferentiecentrum De Loft, waar
de filosofie van Dooyeweerd en Rookmaaker
levendig gehouden wordt. Het ls een van de
weinige overgebleven instellingen, waar
blank en zwart elkaar op basis van gelijk
waardigheid ontmoeten. De Loft bezit een
stoer calvinistische basis, gepaard aan een
gematigd politiek inzicht
Leiding
De Loft wordt geleid door twee jonge direc
teuren, de politicoloog John Child en Antho
ny Russell (26). een theoloog van baptisten-
afkomst die het piëtisme vaarwel zegde om
het calvinisme te omhelzen, „waar je politiek
wat meer mee uit te voeten kunt."
Russell studeerde theologie aan de Londense
universiteit en hij werkte daarna enkele jaren
voor de YMCA. Vier jaar geleden kwam hij bij
De Loft. waar artistiek en maatschappelijk
studiewerk gedaan wordt. Er worden lezingen
gehouden en er wordt gedaan aan allerlei
kunstuitingen. Van de deelnemers aan de
cursussen is 65 percent zwart Meest volwas
senen met een maatschappelijke functie De
blanke deelnemers zijn Jongere academici en
studenten. De meeste blanken komen uit
Afrikaner milieu. De groepen komen voor
lezingen van geleerden, zoals mevrouw Hele-
ne Botha, de wetenschapsfllosofe van de uni
versiteit van Potchefstroom. prof Rex van
Vuuren. de jurist, of ds. E. Tema. de zwarte
theoloog van de NO Kerk tn Afrika.
Alarmerend
Russell beoordeelt de situatie in Zuid-Afrtka
als zeer alarmerend. Hij meente echter dat
geweld geen oplossing kan zijn om het on
recht te bestrijden. Hij verwerpt het blanke
en zwarte nationalisme als een oplossing voor
de moeilijkheden van het land. Hij vertelt
welke persoonlijke weerzin hij had, toen hij
als militair moest vechten teven de 8wapo, de
bevrijdingsorganisatie van Namibië. „De
Zuidafrikaanse oorlogsmachine is zo goed
geolied en machtig, dat geweld geen toe
komst heeft," meent hij. „Wat nodig ls ln ons
land js een radicale christelijke hervorming,"
zegt hij. „Dat is de derde weg, waarwe aan
moeten werken. Zwart noch blank natio
nalisme heeft een christelijke inhoud." vertelt
hij.
Hij veroordeelt het geweld van de Zuidafri
kaanse bevrijdingsbewegingen,1 maar hij ver
zet zich vanuit hetzelfde calvinistische uit
gangspunt tegen de apartheidspolitiek van
de regering-Vorster.
De Loft-mensen hebben sterke banden met
de ook ln Noord-Amerika en vooral ook ln
Canada opererende calvinistische beweging
en het was een Canadees, dr Henk Hart, die
met contact tussen De Loft en academische
kringen van de universiteit van Potchef
stroom tot stand bracht
Weekeinde
Dit contact leidde tot een conferentie-week
einde op 30 oktober van het vorig jaar in het
Koinonia-centrum, een kerkelijke Instelling
in de buurt van Johannesburg. Aan de confe
rentie deden blanken en zwarten mee met een
calvinistische achtergrond. Tony Russell ver
telt hoe bezorgd allen waren, maar hoe hard
er niettemin gevochten werd over termen en
woordjes, want van calvinisten, en zeker van
Zuidafrikaanse. raag men aannemen dat zij
eerst willen weten wat zij ondertekenen. De
verklaring was tenslotte, zoals zowat elke
uitspraak van deze soort, de vrucht van een
compromis. In dit geval tussen de wat „link
sere" mensen van De Loft en de mensen uit
Potchefstroom.
Bij De Loft zien ze niets in de thuislandenpo-
litiek en de nieuwe Zuidafrikaanse grondwet
en zij hebben hun vertrouwen verloren in het
bestaande veiligheidssysteem in hun land,
dat er voor zorgt dat de minister van Justitie
zulke ruime bevoegdheden heeft De mensen
uit Potchefstroom bleken op deze punten wat
meer „genuanceerd". Dit kon echter niet ver
hinderen dat in de verklaring opgeroepen
werd tot opheffing van de kleurbarrière en de
immoraliteitswet, die het aan mensen van
verschillend ras verbiedt met elkaar omgang
te hebben. De verklaring vraagt om gelijke
rechten voor allen, vrijheid van spreken en
drukpers, meer vrijheden voor gevangenen en
een voor ieder geldend systeem van burger
rechten. In de verklaring wordt gezegd dat er
in Zuid-Afrika geen politieke partij bestaat,
die vorm wil geven aan de bijbelse visie op de
politiek.
Vooral ook deze laatste uitspraak kwam hard
aan bij de nationalistische politici, die juist
beweren dat hun politiek van rassenonder
scheid door de bijbel zoal niet geëist, dan toch
zeker getolereerd wordt.
Naam
De groep werd al gauw „Koinonia-groep"
genoemd. De datum van de conferentie werd
vastgesteld op een weekeinde enkele weken
voor de parlementsverkiezingen en de verkla
ring werd met opzet vier dagen voor de ver
kiezingen uitgegeven. Dat werd ervaren als
een dolkstoot in de rug, er kwam een geweldi
ge publiciteit en tal van politici lieten onmid
dellijk hun afschuw blijken ln niet mis te
verstane bewoordingen.
Het plaatselijke parlementslid Louis Le
Grange zei dat de Koinonia-verklaring alleen
maar de progressieve federale partij, de enige
concurrent, in de kaart speelde. De rector van
het theologisch seminarium van de universi
teit in Potchefstroom, prof. P. J. Coetzee,
noemde de verklaring van de zestig uitgespro
ken „liberaalhetgeen een woord ls om Iets
aan te duiden dat in Zuidafrikaanse ogen
uiterst links, maar nog net niet communis
tisch is. Maar de kritiek ging in bijna geen
enkel geval op de inhoud van het stuk ln
Ds Anthony Russell uit Germiston.
Die Kerkblad van de Nederduits gereformeer
de kerk schreef: Ons hoor die vals stem van
professor Verkuyl van die VU en andere, wat
in die naam van die calvinisme dweepsugtig
die natuurlijke onderskeidinge wil ophef".
Kort na de publikatie werd een bomaanslag
gepleegd in een van de mondaine inkoopcen
tra in Johannesburg, hetgeen in veler ogen
bewees dat „de terroristen" in het land waren.
Wind van voren
De ondertekenaars uit Potchefstroom kregen
de wind van voren van hun rector, prof.
Tjaart van der Walt, die lid is van de Broeder
bond. Maar ook Van der Walt ging niet in op
de inhoud van de verklaring. De deelnemers
uit Potchefstroom kwamen daarop met een
stuk, waarin zij spijt betuigden voor de publi
citaire ophef en voor het feit dat de naam van
Potchefstroom betrokken was bij de zaak.
Ondertekenaars uit Potchefstroom werden
door mede-academici en -studenten vrij fors
aangevallen en enkelen klaagden erover dat
zij gewoon gemeden werden.
Volgens Tony Russell lopen de ondertekena
ren uit Potchefstroom nu niet weg achter hun
handtekening, maar zij willen i/e 1 dat er ver
der gewerkt wordt buiten de publicitaire
schijnwerpers. Ook kwam niemand opdagen
op een vergadering, die gehouden werd om de
Koinonia-verklaring voor belangstellenden
toe te lichten. De groep ziet verder al van
openbare verdediging van zijn standpunt.
Tony Russell is voorzichtig geworden.
BOM EN BEDE
Nu de kwestie van de bede in de
troonrede opnieuw aan de orde is
gekomen en daarover van de zijde
van het kabinet geen duidelijk
standpunt is ingenomen, kan het
gebeuren dat sommigen in de
kerken bezig zijn zich sterk te
maken om die bede weer in de
troonrede terug te krijgen. Wat wil
men toch met die bede? De
afgevaardigde van het GPV
verklaarde al meteen bij de
totstandkoming van dit kabinet te
hopen, dat de bede weer ingevoerd
zou worden, maar is dit wel
consequent van zijn standpunt uit
gezien? Ik herinner me dat zijn
mede-kerkleden in het verleden
zelfs met mede-christenen geen
gemeenschappelijk gebed wensten,
om welke reden dan ook. Er was
geen basis voor zo'n
gemeenschappelijk gebed. Is die er
wel bij de troonrede als een soort
program van een kabinet waarvan
duidelijk mensen lid zijn die een
andere geloofsovertuiging
aanhangen of in 't geheel geen
geloofsovertuiging hebben.
Merkwaardig is ook dat deze actie
vooral gevoerd wordt onder hen die
over 't algemeen van mening zijn
dat er in de kerk niet aan politiek
gedaan moet worden. Hoe vaak zal
juist in die kringen niet de
verontrusting over het schrappen
van de bede uitgesproken zijn? Ik
heb geen enkel bezwaar tegen een
bede in de troonrede wanneer allen
namens wie dat stuk wordt
uitgesproken er echt achter staan.
Zonder het voldoen aan die
voorwaarde wordt het een
vrijblijvende verklaring. Wel de
bede in de troonrede, maar de kerk
mag zich niet over b.v. de
anti-kraakwet of de neutronenbom
uitspreken. Hoe kan dit? De kerken
kennen het gebed voor de overheid.
Voor mijn besef iets goeds. Maar
wordt het niet zoiets van achter
iemands rug om bidden terwijl je
nooit echt met hem praat als het
over zaken van leven en dood gaat?
Het zal steeds duidelijker blijken
dat we niet op onvoldoend
overdachte gevoelens moeten varen,
maar dat we ons moeten afvragen
wat de werkelijke zaken zijn
waarom het in onze
verantwoordelijkheid tegenover
God en de naaste gaat.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Leeuwarden: M. v.d.
Leun te Apeldoorn; te Maastricht:
R. v.d. Beid te Oldebert; te Stolwijk:
D. C. Floor kand. te Maarssen.
Bedankt voor Nieuwerkerk a d. IJs-
sel: C. v.d. Bergh te Rotterdam-
Zuid.
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Monster: L. A. J.
Wolthuis te Gees; naar Leeuwarden-
West: J. H. van Boggelen te Harder
wijk.
GEREF. KERKEN VRIJG.
Beroepen te Hattem: H. de Vries te
Drogeham.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Nieuwerkerk (Zld.) en
Klaaswaal: E. Venema te Drachten.
GEREF. GEM. IN NED.
Bedankt voor Nieuwerkerk a.d. IJs-
sel: A. Wink te VeenendaaL
Pater Werenfried
De Duitse r.k. Caritas-organisatie
heeft de Lorenz-Werthmann-medail-
le toegekend aan pater Werenfried
van Straaten. De medaille werd hem
overhandigd door mgr. Georg
Huessler, president van Caritas-
Duitsland en Caritas Internationa-
lis, in een plechtigheid op het hoofd
kwartier in Koenigstein van „Kerk
in Nood" en „Oostpriesterhulp", al
lebei stichtingen van pater Weren
fried van Straaten.
Caritas-Duitsland verleende deze
onderscheiding aan de Nederlands-
Vlaamse Norbertijn vanwege diens
omvangrijke hulpverlening na de
oorlog voor de wederopbouw van
Duitsland en later voor de hulp aan
de r.k. kerk in Oost-Europa en nood-
gebieden, overal in de wereld. Pater
Werenfried is onlangs 65 jaar ge
worden.
EDE De vereniging tot bevorde
ring van het gereformeerd kerkelijk
leven (waaraan de naam van dr E.
Masselink te Rotterdam is verbon
den; corr.adres: J. Visscher, Drie
hoek 29, Edel heeft een brief onder
de titel: „Geloofsappèl" gestuurd
naar alle gereformeerde kerken in
ons land. Eerder had deze vereni
ging een „Appèlbrief" naar alle gere
formeerde predikanten gezonden
met de oproep „om vanuit de theolo
gische achtergrond gezamenlijk ons
te bezinnen op de huidige situatie
van het christelijk geloof en van de
kerk". Met het thans verzonden
„Geloofsappèl" beoogt de vereni
ging zich „op meer direct kerkelijke
en praktisch geestelijke wijze" tot
de kerken te wenden. Men beoogt
o.m. bespreking van het gevaar van
de „eigenwillige godsdienst van de
vrijzinnigheid dat de kerk bedreigt
en van de vraag: „hoe moet Godi
Woord verstaan worden?':
