Een kater en n oproep
Zwartkruis blijft
KTHA steunen
Rustig gesprek over
theologen van de VU
Raad van kerken bezig
met zending en vloeken
CDA, Gereformeerde synode en neutronenbom
Actie tegen
Koreaanse
christenen
cuius boi:k
Tenminste één
bijbelboek nu
in 1631 talen
in een jaar
Drug-vrij dankzij
de Jezus-factor
Vierhonderd miljoen
bijbeluitgaven
VANDAAG
Voorbijgangers
DINSDAG 7 MAART 1978
KERK
Trouw/Kwartet2
door prof. dr G. Th. Rothuizen
Morgen. 8 maart, komt wederom het probleem van oorlog en vrede op de agenda van de
gereformeerde synode en dat problematischer dan ooit. Schenen aanvankelijk van elkaar
afwijkende deputaten als Diepenhorst en Verkuyl elkaar gevonden te hebben in een zekere
overeenstemming, bij nader inzien moesten wij toch weer uiteenlopende wegen inslaan.
Het lijkt er dus op dat de synode van alle politieke partijen verwierp
wederom geen uitspraak zal kunnen ook het CDA het wapen zonder
doen. die ons verder helpt. En dat, meer.
terwijl wij al sinds 1958 zitten te
wachten op antwoord. Antwoord op
de uitspraak van de gereformeerde-
oecumenische synode van Potchef-
stroom, dat ..de zonde-openbanng
op het gebied van de bewapening
zo n omvang kan aannemen en in
zo'n apocalyptische gestalte zich
kan openbaren, dat de kerk en de
volgeling van Christus op generlei
wijze meer enige medeverantwoor
delijkheid daarvoor mag en kan aan
vaarden." Tot op heden gingen gere
formeerden het antwoord uit de weg
op de vraag wanneer het dan zo laat
is geworden (dat wij nee moeten
zeggen).
Men kan ook zeggen, dat hun uitste
kend en gewetensvol materiaal is
geboden om dit de kerken ter bestu
dering. mits begeleid, te overleggen
Wie weet komen kerken verder dan
een synode1 Maar één ding zal men
toch In ieder geval van deze synode
mogen verwachten. En dat is een
duidelijk nee tegen de neutro
nenbom
Extra gevaarlijk
Zoals men weet heeft deze het voor
zien niet op dat wat overeind staat
(dat kan blijven staan). Nee. dat wat
loopt, zoals u en Ik. moeten er aan
geloven. Ik herhaal nog maar eens:
in een gebied, dat zestien maal zo
groot is als het directe doelgebied
sterven militairen en burgers een af
schuwelijke dood. hetzij acuut, het
zij binnen enkele weken of maanden.
Het ziektebeeld doet denken aan de
ergste vormen van cholera, bloed-
kanker of een hersenbeschadiging
waartegen geen kruit is gewassen
Kortom een duivels wapen. Dat zijn
misschien wel alle wapenen, maar
dit wapen ontvangt er nog een per
vers tintje bij, omdat het het „voor
deel" heeft „slechts" mensen te tref
fen. Wat het extra gevaarlijk maakt
is dat men. in tegenstelling met de
grote kernwapenen waarvan men
zegt ze weliswaar niet te kunnen
missen maar ook niet te kunnen ge
bruiken dit kleine kernwapen al
leszins bruikbaar acht: met name als
anti-tankgranaat.
Wanneer? Wel. stel de Russen vallen
'n keer „convenUoneel" aan. Het
Westen heeft nooit gezegd: dan doen
wij dat ook Heeft. Integendeel, altijd
duidelijk laten weten dat houden
wij niet vol. Vanuit deze „armoede"
gaat sinds jaar en dag een dreigende
chantage met grote kernwapenen
uit. Dat zou een grote kernexplosie
kunnen opleveren. De neutronen
bom zou dan een tussenoplossing
kunnen bieden: die van een kleine
kernoorlog. Dat deze intussen groot
genoeg zal zijn, Is duidelijk. Terlouw
sprak niet voor niets van de „hypo
criete" loot aan de kernstam. Of de
Russen deze „tussenoplossing" zou
den nemen is ook zeer de vraag.
Géén vraag lijkt het mij. of dit wa
pen verlaagt de atoomdrempel op
verbijsterende wijze
Geen wonder
Geen wonder, dat een golf van pro
test gerezen is tegen de aanmaak,
resp. aanvoer van deze atoomgra
naat „Stop de neutronenbom",
maak lees ik op studentendeuren en
ramen ln Kampen. Middels haar
Magazine koos ook de VU tegen. De
raad van kerken zei nee en als eerste
En naar ik hoop zal ook mijn kerk
dit vinden. En ditmaal zal niemand
ter synode kunnen zeggen, dat het
ons helaas aan de nodige deskundig
heid ontbreekt. Want de nee-zeggers
worden geruggesteund door pole
mologen als Teunissen en generaals
als Von Meyenfeldt. Het zijn dus
niet alleen halfzachte dominees.
Trouwens, stonden deze ooit alleen?
Of w4ren ze zo halfzacht?
Druppel
Intussen is ook van streng pacifisti
sche zijde opgemerkt dat dit protest
niet veel bijzonders is Dat zou het
pas zijn wanneer het zou breken met
het wapenarsenaal überhaupt.
Daar zit veel in. Hoewel: is dit laat
ste volkomen zinloos in ons midden
aanwezig? Is het onzinnig te gelo
ven. dat er een bewarende werking
van uitgegaan zal zijn? Ik weet. dat
er tegelijk een provocerende wer
king van uit zal gaan. Iets krankzin
nigs heeft de situatie dus wel. Zoals
ook de uitspraak, dat je iets niet kan
missen, maar ook niet kan gebrui
ken, iets zinnigs, maar ook iets
krankzinnigs heeft. Zo ongeveer te
vergelijken met een beschaving,
waarin men heeft afgesproken, dat
onze huwelijken nog slechts gered
kunnen worden door overspel. Mo
gelijk wordt dit nog eens waar ook!
Maar het is dan wel een krankzinni
ge waarheid. Ik ben dus gaarne be
reid de neutronenbom te zien als
niet meer dan de gloeiende druppel
van de emmer explosieven. die on
der ons aanwezig is. Maar het zou
wel eens de druppel kunnen zijn, die
de emmer doet overlopen.
Het zou best eens kunnen zijn, dat
alcoholisme de ergste nationale en
internationale drug is. Maar moet ik
me dan dus maar niet meer druk
maken om wat er bij komt: heroïne?
Zou dat hypocriet zijn? Of „niets
bijzonders?"
Over de grens
Dit alles schreef ik vóór dinsdag. De
dag dat het CDA zijn nee tegen de
neutronenbom veranderde van heel
duidelijk in heel onduidelijk, nadat
zijn minister (Kruisinga) zijn partij
al ln deze onduidelijkheid was voor
gegaan. Als ik het goed begrepen
heb wil men met de Bom (hoe afge
keurd ook) gaan onderhandelen met
het Warschaupact. Ik ben geneigd
dit het CDA nogal kwalijk te nemen.
Naar mijn mening Is de zaak thans
zedelijk verloren. Wij hebben in het
verleden al genoeg „ingebracht",
dat beter achterwege had kunnen
blijven, zeker omdat het ook al zo
„afkeurenswaard" was. Terwille van
het politieke doel kan ik lang met
zo'n redenering meegaan, maar in
eens Is daar dan toch de grens. Te
meer omdat wij daar eigenlijk al
lang overheen zijn Ons was een pas
op de plaats, zo niet enigerlei af
bouw schreeuwend geraden èn nodi
ger nog dan dat Van Agt per se blijft
of Den Uyl per se terugkeert.
Ik weet. dat het CDA met zijn ondui
delijkheid niet zó onduidelijk is als
de VVD en ook niet als het kabinet
(vanwaar anders zijn motie?). Ook
kan ik niet vinden, dat de oppositie
van duidelijkheid overliep, ook al
sprak zij het „nee" uit zonder meer.
Vanwaar immers deze duidelijkheid
bij mensen, die een half jaar geleden
het kabinetsstandpunt van nu nog
deelden? Ik kan mij. in het geval
van het CDA zo goed als van de
PvdA niet onttrekken aan het idee.
dat binnenlandse politiek een grote
re rol gespeeld heeft dan de Bom en
dat is kwalijk. Ik realiseer me verder
heel wel. dat het CDA het wapen
afkeurt, maar wat zegt dit op zich?
Iedereen houdt van dieren, is dol op
oecumenen, is vóór de vrede en na
tuurlijk tegen apartheid. Maar in
tussen! Natuurlijk had het CDA met
de PvdA moeten meestemmen, on
danks mogelijke bijmotieven bij de
laatste. Calvijn zei al: niet alleen
waar de Geest is, is de waarheid.
Maar ook. waar de waarheid is, is de
Geest.
Ik heb waarachtig geloofd dat het
CDA zijn nee meende, meende zon
der meer. Ik heb er verdorie tegeno
ver mijn vrienden en kinderen over
opgeschept, tot in „Voorlopig" toe.
Mijn kater is niet mis. Wat ik nu
enkel nog kan doen, dat is (vandaar
het begint hopen op mijn kerk. Ge
reformeerden hebben onder gerefor
meerd zijn nogal eens niet in de
laatste plaats duidelijk zijn ver
staan. Wie weet!
Zo klein
Maar wat verbeelden wij ons wel (zo
zou een cynicus nog kunnen zeg
gen)? Wat daar in die Kamer van
ons gebeurt, of we nu ja of nee
hadden gezegd, dat vindt allemaal
plaats in een alkoof van het wereld
gebeuren. Wij komen daar politiek
niet of nauwelijks aan te pas. En de
kerk komt er helemaal niet aan te
pas. laat staan dat kleine kerkje van
mij, daar ln Lunteren. Wat verbeel
den wij ons wel! Alsof de grote be
slissingen niet in Washington en-
Bonn genomen worden! Wedden dat
ook terzake van deze Bom Amerika
en Duitsland de dienst uitmaken?
Mag het
het eigen belang trouwens ook een
woordje meespreken? Stel. dat er
een Oost-West conflict uitbreekt, is
dan Duitsland niet in eerste Instan
tie en op vreselijke wijze de sigaar?
Dat zou best eens kunnen. Maar
juist daarom zou ik ik had het
voor het zeggen liever een oorlog
„conventioneel" verliezen dan met
neutronenbommen winnen. Boven
dien. over grootmachten gesproken:
sinds wanneer maken deze voor een
kérk de dienst uit? Ik dacht in mijn
onnozelheid, dat voor een kerk „in
de dagen van keizer Augustus" (en
dat zijn nog steeds onze dagen) de
dienst ooik wordt uitgemaakt door
geluiden zo klein als Bethlehem, zo
onwaarschijnlijk als een engel, zo
houterig als de kribbe, formaat
baby.
Maar heeft deze bab:\ groot gewor
den en volwassen, niet zelf gezegd,
dat men ook de keizer moet geven
wat „des keizers" is? Dat klopt en
wanneer ik suggereer, dat Bonn en
Washington de dienst niet uitmaken
alléén, bedoel ik niet te zeggen, dat
zulks wel zóu gebeuren in Bethle
hem alléén. Maar heeft de keizer zo
langzamerhand niet genoeg gekre
gen onder ons. méér dan genoeg? En
Is God niet tekort gekomen onder
AMSTERDAM Deze hogeschool dient in het hart te staan van
kerk en maatschappij. Samen moeten we veilig stellen dat het
kerkelijk karakter van deze hogeschool blijft en dat de geestelij
ke vorming gestalte krijgt. Aldus mgr drs Th. Zwartkruis, r.k.
bisschop van Haarlem, tijdens de receptie bij het tweede lustrum
van de katholieke theologische hogeschool Amsterdam.
Nadrukkelijk verzekerde bisschop kers die hun studie deden aan de
Zwartkruis de KTHA te willen blij
ven steunen, omdat zij „niet zonder
beroering" tien Jaar daadwerkelijk
heeft bijgedragen aan de vernieu
wing van de kerk Hij zei uitstekende
ervaringen te hebben met 36 pries
ters. katecheten en pastorale wer-
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/
DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 4, Rotterdam
Tel. 010-115588
(Red. en klachten)
Schiedamsevest 52
TeL 010-115700 (adv.)
DEN HAAG/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Den Haag
Tel. 070-469445
Z WOLLE/G RONING EN
Postbus 3
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030.
KTHA. Mgr Zwartkruis verklaarde
tevreden, maar niet voldaan te zijn.
Zo noemde hij het feit dat de KTHA
een ontmoetingsplaats Is tussen ker
kelijke en niet-kerkelijk georgani
seerde Jongeren behalve waardevol
ook problematisch HIJ hoopte dat er
ln ieder geval respect zal blijven voor
degenen die kiezen voor het celiba-
taire priesterschap
Dit geluid van mgr Zwartkruis ver
schilde sterk van zijn Rotterdamse
collega Slmonls, die woensdagavond
ln Nijmegen zei niet optimistisch te
zijn over de mogelijkheid dat de
theologische hogescholen priesters
opleverea
Wetenschappelijk
In zijn toespraak tot de 10-jarige
KTHA sprak de dekaan van de theo
logische faculteit van Tilburg, prof.
dr L. Smits, die ln 1963 een van de
voornaamste initiatiefnemers was
van de theologische „concentraties",
over het hete hangijzer of opleiding
tot het kerkelijk ambt wel weten
schappelijk kan zijn. omdat zo'n op
leiding volledig afhankelijk zou zijn
van de kerk. Deze vraag ls momen
teel ln Tilburg de kern van het debat
«ver de incorporaUe van de theologi
sche faculteit in de hogeschool Als
wetenschappelijke opleiding ls de fa
culteit welkom, maar niet als ambts
opleiding. Deze zou men aldus de
hogeschool beter ln kerkelijke
handen kunnen laten
bisschop Zwartkruis
Volgens prof Smits geldt dit van een
ambtsopleiding die zich zou beper
ken tot het leren van kerkelijke uit
spraken waaraan niet valt te tornen.
Deze tegenstelling gaat aldus
Smits echter niet op voor een
ambtsopleiding die bezig ls met de
religieuze oerervaring die aangetrof
fen wordt op de weg die Jezus ls.
Deze ambtsopleiding, die de weg
leert naar het mysterie, het hart en
de kern van het bestaan, kan niet
zonder wetenschap, maar is er een
wezenlijk bestanddeel van.
Doorbraak
Voor een gelijkwaardige relatie tot
de kerkelijke overheid, voor het kie
zen voor maatschappelijk ontrech
ten en voor het losbreken van de
KTHA uit haar maatschappelijk iso
lement pleitte Henk Baars namens
de hogeschoolbond. Deze bond is
ontstaan, nadat op aandrang van de
bisschoppen ln 1974 de priester prof.
dr. H. van Luijk werd ontslagen toen
deze ln het huwelijk trad en later drs.
S. Konijn als docent werd geweigerd,
omdat deze niet zuiver in de leer zou
zijn. Henk Baars noemde de KTHA
een goede zaak. maar zei er gelijk bij
dat de theologie ln de geïndustriali
seerde en verstedelijkte samenle
ving nog maar ln de kinderschoenen
staat
Van een onzer verslaggevers
LUNTEREN In een opmerkelijke rustige en ontspannen sfeer
sprak de generale synode van de gereformeerde kerken gisteren
over de relatie met de theologische faculteit van de Vrije
Universiteit te Amsterdam. Ditmaal geen „zaken" rondom be
paalde theologen en geen sombere geluiden over de „wijde en
diepe kloof" tussen de ontwikkeling van de theologische weten
schap enerzijds en de traditionele geloofsbeleving in de gemeen
te anderzijds.
Prof dr. G. Th. Rothuizen.
ons, meer dan tekort? Nog eens:
over „machtsevenwicht" gesproken!
KORTE NASCHRIFT
Tussen de inzending van de kopij en
het zetten daarvan kwam mij het
afgelopen weekend het interview
met Aantjes onder ogen. Van diens
beste bedoelingen met de CDA-mo-
tie ben ik overtuigd. Maar ik blijf er
evenzeer van overtuigd, dat ook
deze beste bedoelingen de motie
niet kunnen redden: de kennelijke
afwijzing van de Bom hoort niet IN
maar BUITEN onderhandelingen te
blijven. En zelfs Aantjes is het CDA
niet. Met hem acht ik de daad van
Kruisinga, eveneens dit weekend,
eerbied afdwingend (de tweede be
kering al na Bruins Slot). En nu de
minister zijn ontslag genomen heeft,
niet in de laatste plaats onder in
druk van de motie van de raad van
kerken (toegegeven: ook onder die
van de CDA-prlncipes), zou ik niet
weten hoe mijn kerk morgen anders
kan doen dan deze én hem bijvallen.
Prof. dr. G. Th. Rothuizen doceert
ethiek aan de theologische hoge
school van de gereformeerde kerken.
Van een onzer redacteuren
SEOEL De „Koreaanse Gandhi",
de quaker Ham Sok-Hon, is door de
regering van Zuid-Korea gearres
teerd. op de dag na de publicatie
van de voor de regering Park kriti
sche „verklaring ter gelegenheid
van de eerste maart." die op 24 fe
bruari tijdens een gebedsdienst in
het huis van de kerken in Seoel ls
voorgelezen. De verklaring is de der
de publicatie van Koreaanse chris
tenen waarin zij vragen om herstel
van de democratische rechten ln
hun land. Er wordt aangedrongen
op hervormingen op het gebied van
de mensenrechten, de universiteit
en de pers. Voorts wordt het Kore
aanse volk opgeroepen op eigen
kracht te werken aan de hereniging
van de biede Korea's. De verklaring
is behalve door de bekende geweld
lozen christen Ham Sok-Hon nog
door de vroegere president Yun Po-
Sun, door de vroegere voorzitter van
de democratisch republikeinse par
tij Yun Hyong Chung en verscheide
ne kerkelijke vertegenwoordigers
ondertekend. Vorig jaar werden na
de demonstratieve dienst in de My-
ong Dong Kathedraal in Seoel acht
tien aanwezigen gearresteerd, die nu
tot straffen van maximaal acht jaar
veroordeeld zijn. Ook zij onderte
kenden de verklaring die nu werd
uitgegeven. Na de bijeenkomst in
het huis van de kerken werden alle
deelnemers stuk voor stuk gefouil
leerd en werden de uitgereikte tek-,
sten in beslag genomen. Enkele da
gen later werden enkele aanwezigen
in het huis van de kerken gearres
teerd, anderen werden thuis ver
hoord.
AMSTERDAM De vrouwenactie
voor ontwikkelingswerk in Tanzaniê
die wij vrijdag aankondigden wordt
niet alleen gevoerd door de gerefor
meerde vrouwenbond maar ook door
de hervormde vrouwengroepen.
Er is blijkbaar in de gereformeerde
kerken een kentering aan de gang.
waardoor men elkaar beter kan ver
staan, ook als men theologisch dui
delijk verschillend denkt. De specia
le conferentie die de synode ln 1976
aan deze zaak wijdde, heeft er ken
nelijk toe bijgedragen dat bepaalde
dingen weer bespreekbaar zijn ge
worden die dat daarvoor nauwelijks
nog waren.
Het gesprek ter synode concentreer
de zich gisteren op de vraag welke
achtergronden het heeft dat voor
sommige afgestudeerde theologen
de weg naar de pastorie moeilijk
blijkt te zijn. Vrees ingekapseld te
worden door een gemeente die Je
degradeert tot paradepaard of ma
nusje-van-alles speelt daarbij een rol
en ook dat de kerk steeds meer op de
tocht komt te staan.
Deputaten voor de oefening van het
verband met de faculteit voelden bij
monde van hun secretaris drs. H.
Steendam niets voor de suggestie uit
de synode van een vroegtijdig psy-
ADVERTENTIE
TIJDENS DE
KOIÜKI'NWI'EK
(2-11 maart]
bij aankoop van 17,SO
Ds J. J. Poort
WIE IS MUN NAASTE?
vraag erom bij uw boekhandel
Cü
HAARLEM In het afgelopen jaar
verschenen voor het eerst vier volle
dige bijbels en niet minder dan 23
nieuwe testamenten in talen waarin
zij voorheen nog niet waren ver
taald. In 28 nieuwe talen verscheen
een eerste bijbelboek. Dit blijkt uit
een zojuist gepubliceerde statistiek
van de Wereldbond van Bijbelge
nootschappen. De volledige bijbel is
nu beschikbaar in 266 talen (1976:
262), het nieuwe testament in 420
talen (was 401) en althans één bijbel
boek in 945 talen (was 940). In totaal
kan althans één bijbelboek nu gele
zen worden in 1631 talen (was 1603).
Hoewel tegenwoordig de volledige
bijbel vertaald kan worden in acht
tien jaar, hebben vertalers voor twee
van de vier bijbels bijna vijftig jaar
nodig gehad. Het werk werd steeds
weer onderbroken en de Nigeriaanse
theologen die de bijbel ln het Isoko
vertaalden verloren een groot deel
van hun manuscripten doordat ze
door termieten werden opgegeten.
Ze moesten het werk toen weer hele
maal van het begin af aan doen. De
bijbel verscheen verder voor het
eerst in de taal van de Simalungun-
Bataks op Noord-Sumatra, in de in
dianentaal Chol:Tumbala die in
Mexico wordt gesproken en in het
Urhabo, evenals Isoko een Nigeri
aanse taal.
Het voorbereidingscomité van dit
project zal bij de behandeling aan
wezig zijn. Het stelt voor een open
gesprek over dit verslag te voeren,
waarvoor als leidraad een aantal
stellingen zijn geformuleerd. In deze
stellingen gaat het over de zendings-
taak van de kerken in het westen,
waarbij men uitgaat van een zen
dingsopvatting die harmonieert met
die van de laatste wereldzendings-
conferentie te Bangkok en van de
assemblee van de wereldraad van
kerken te Nairobi.
Voorts gaat het over het ln het alge
meen ontbreken van een voldoende
draagvlak daarvoor in de kerken in
Nederland. De onvrede, die dat bij
velen veroorzaakt, en de remmingen
die zich voordoen ais men probeert
een nieuw zendingsconcept ingang
te doen vinden, komen eveneens ter
sprake.
Verder komt opnieuw de verklaring
Beeldvorming
DEN HAAG Een van de belangrijkste agendapunten van de
a.s. vergadering van de raad van kerken in Nederland, woensdag
8 maart te Amersfoort, zal de bespreking zijn van het verslag van
het oecumenisch project „Zending in Nederland". Bij die gele
genheid zal het verslagboek van het bezoek van de buitenlandse
christenen aan ons land en van de slotconsultatie verleden jaar
oktober (gepubliceerd in „Wereld en Zending") officieel aan de
leden van de raad worden aangeboden.
van de raad van kerken over het
misbruik van Gods naam aan de
orde. die ook in de vergadering van
11 januari besproken werd.
De commissie, die de verklaring op
stelde. heeft een aantal bezwaren,
die in de raad naar voren kwamen
bezien. Over een tweetal zal de raad
zich nog nader moeten beraden. Het
moderamen van de raad zal bij deze
verklaring een begeleidende brief
ontwerpen, die o.a. aan omroeporga
nisaties en de pers zal worden toege
zonden. In de verklaring wordt een
passage gewijd aan „vormen van
misbruik van Gods naam (die) men
veelvuldig tegen (komt) in romans,
toneel, film. radio en televisie".
Ter voorbereiding van een beraad
met vertegenwoordigers van ethni-
sche minderheden op vrijdag 14 en
zaterdag 15 april te Veldhoven, zal
de desbetreffende werkgroep ln de
raad ontvangen worden.
cho-technisch onderzoek van stu
denten die de gemeente in willen.
Drs. Steendam wees beslist de on
derstelling af dat de staf van de
faculteit wel eens zou kunnen bijdra
gen aan negatieve beeldvorming
over de gemeente. Integendeel, het
instituut voor praktische theologie
onder leiding van prof. dr. J. Firet
besteedt juist zeer veel aandacht en
tijd aan de vragen rondom het zinvol
functioneren als predikant en de
voorwaarden daarvoor. Men zoekt
daar ook voor de studietijd al naar
verbindingslijnen zodat wat nu voor
de beleving van de studenten nogal
uiteenligt meer integraal kan wor
den beleefd.
Jammer
Drs. Steendam was het wel eens met
die synodeleden (ds. A. Corporaal,
Zeist. dr. F. T. Bos, Bolnes), die het
jammer vonden dat er steeds meer
wetenschappelijke medewerkers
aan de theologische faculteit komen
die niet eerst predikant geweest zijn
en dus de ervaring van het gemeen
tepastoraat missen. Maar veelzeg
gend vond hij het verzoek dat som
migen van deze mensen aan de syno
de hebben gedaan om toch op de een
of andere wijze in de kerk een ambte
lijke positie te krijgen. Zij willen zo
zelf meer betrokken worden bij het
functioneren van de gemeente en
ook van de inbreng van de gemeente
de vruchten plukken voor hun werk.
Over dit verzoek zal de synode zich
nog nader beraden.
DEN HAAG (ANP) „De Jezus-
factor, dat is net het beetje extra
wat je nodig hebt om van je drug
verslaving af te komen", aldus Teen
Challenge, de organisatie van de
Amerikaanse evangelist David Wil-
kerson, die ook in Nederland actief
is met opvangcentra, straatwerk en
koffiebars.
In 1975 liet de Amerikaanse over
heid een onderzoek instellen naar
dit alles. Rond het onderzoek werd
een film gemaakt, die gisteren onder
de titel „The Jesus factor" in Den
Haag werd vertoond. In de film
wordt één van de drugcentra van de
organisatie belicht waarbij gesprek
ken werden gehouden met drugver
slaafden om erachter te komen hoe
succesvol de behandeling was.
Van de mensen die in 1968 waren
behandeld, bleek dat 86 procent in
1975 nog drug-vrij was. Dat percen
tage lag bij ziekenhuizen op één en
bij therapeutische centra op tien.
Alle geïnterviewden zeiden, dat het
geloof in Jezus hen ervan had afge
holpen.
BIJ HET VERTREK VAN „KRUIS"
Ja, want zo noemden ze onze
voormalige minister van defensie ln
wat heet ..Haagse kringen".
Onverwacht en met gemengde
gevoelens hebben we het bericht
van zijn aftreden ontvangen. Je kon
'tzien aankomen, verzekerde
iemand mij. Het mag zo zijn. Eerlijk
gezegd had ik 't in 't verleden niet zo
geweldig op de heer Kruisinga. Als
ik hem zag kreeg ik de indruk van
een vriendelijke man, met wie het
best gezellig praten is. maar in zijn
oppositie tegen het vorige kabinet
behoorde ik niet tot zijn
bewonderaars. Ik vond hem vaak te
haastig en naar mijn gevoel ook
onbillijk. Nu ik zijn motivatie hoor
om uit dit kabinet te stappen komt
hij mij iets dichterbij. Hij wil
consequent zijn aanzijn eenmaal
ingenomen en in het partijprogram
vastgelegde principe ten aanzien
van de Neutronenbom en wat mij
uiteraard nog meer toespreekt, hij
wil zich laten gezeggen door de
gezamenlijke kerken in hun oordeel
over dit wapen waarvoor geen
fatsoenlijke woorden te bedenken
zijn. Aangezien hij niet terugkeert in
het parlement, zoals nu de berichten
lulden, kan dit een afscheid van de
actieve politiek voor de heer
Kruisinga betekenen. Ik kan me een
minder eervol afscheid indenken,
afgaande op wat ik lees en hoor. Hij
hoeft er overigens niet om te
rouwen. De politieke constellatie is
niet van dien aard dat 't me erg
aantrekkelijk lijkt om er actief aan
deel te nemen. Dat ligt m.i. aan de
wijze waarop de combinatie die
momenteel regeert, tot stand is
gekomen. Wat hier aan de hand is
met de heer Kruisinga zal
ongetwijfeld niet op zichzelf blijven
staan. Er kan ook te veel van het
compromiserend vermogen van
christen-politici gevraagd worden.
Het kan dan zelf compromitterend
worden en daarvoor bedankte de
heer Kruisinga. Betuigingen van
respect voor deze beslissingen
mogen niet goedkoop zijn.
HAARLEM Voor het eerst in de
geschiedenis hebben de bijbelge
nootschappen in één jaar meer dan
vierhonderd miljoen bijbels en bij
belgedeelten verspreid. Dit blijkt uit
de zojuist in Stuttgart gepubliceer
de verspreidingsstatistiek van de
Wereldbond van Bijbelgenoot
schappen. Alle continenten melden
hogere cijfers. In 1977 werden in
totaal 410.451.013 bijbeluitgaven
verspreid.
Dit aantal omvat bijna negen mil
joen bijbels, ruim elf miljoen Nieu
we Testamenten, 27 miljoen losse
bijbelboeken, 5,6 miljoen bijbelboe
ken speciaal vertaald voor begin
nende lezers, 319 miljoen kleinere
bijbeluitgaven en 38 miljoen kleine
re bijbeluitgaven voor beginnende
lezers.
Na de Verenigde Staten met 114
miljoen bijbeluitgaven, staat India
boven aan de ranglijst van landen
waar de meeste bijbels en bijbelge
deelten werden verspreid. Daar
werd ditmaal het aantal van 54 mil
joen gehaald, vijftig procent meer
dan in 1976. Dat is ruim vijf maal
zoveel als in geheel Europa, dat in
1977 voor het eerst het aantal van
tien miljoen overschreed.
Op de derde plaats volgt Brazilië
met 28 miljoen (een groei van 27
procent). De vierde en vijfde plaats
worden gedeeld door Korea en Indo
nesië met 27 miljoen, in beide geval
len een toename van 17 procent. De
zesde plaats wordt ingenomen door
Thailand met elf miljoen en de ze
vende en achtste gedeeld door Ja
pan en Taiwan met tien miljoen.
Uit de statistiek blijkt dat ook de
bijbelverspreiding ln Vietnam weer
op gang begint te komen. Er was
daar sprake van een toename van
158 procent vergeleken met 1976. In
totaal werden 1.700 bijbels, bijna
18.000 Nieuwe Testamenten, 171.000
losse bijbelboeken en 147.000 kleine
re uitgaven verspreid.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Kinderdijk: C. v.d.
Bergh te Rotterdam Z.; te Nieuw
Amsterdam: P. Post te Wemeldinge.
Aangenomen naar Elspeet: J. P. Ver
kade te Montfoort, die bedankte
voor Nijkerkerveen.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Heerlen: H. Gilhuis te
Paramaribo.
Aangenomen naar Broek op Lange-
dijk: J. Groenevelt te Westmaas.
naar Monster: L. A. J. Wolthuis te
Gees (Dr).
Bedankt voor Kampen: S. Landheer
te Zoetermeer.
GEREF. KERKEN VRIJG.
Bedankt voor Drachten:. J. J. Burger
te Dokkum.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Schiedam: P. Beekhuis
te Noordeloos: te Amsterdam N.: E.
E. Slofstra te Broek op Langedijk.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Ouddorp: J. Koster te
Barneveld.
Bedankt voor Gorinchem: J. Mijn-
ders te Ridderkerk: voor 's-Graven-
zande: L. Blok te Capelle a.d. IJsseL
VRIJE EV. GEM.
Beroepen te Enschede: F. Mollema,
kand. te Bergum.
Aangenomen de benoeming tot do
cent ethiek aan de theol. hogeschool
van de vrije ev. gem. te Utrecht (part
time): mevr. E. Damen-Speek; de
benoeming tot docent godsdienst en
maatschappijleer aan het Lauwers-
college te Buitenpost (per 1.8.78): H.
P. J. Schorman te Enschede.
OUD GEREF. GEM. IN NED.
Beroepen te Capelle a.d. IJssel: de
heer A. P. v.d. Meer te Monster.
Ds T. Klein
Op 72-Jarige leeftijd is de gerefor
meerde emeritus-predikant T. Klein
te Hoogeveen overleden. Ds Klein
heeft de gereformeerde kerken te
Woldendorp, te Stadskanaal en te
Zuidwolde gediend. In de laatste
gemeente heeft hij dertien jaar. tot
aan zijn emeritaat in 1961, gestaan.
Ds F. Slomp
VAASSEN Ds F. Slomp, emeritus
gereformeerd predikant te Vaassen
in Gelderland, in de bezettingstijd
bekend als Frits de Zwerver, is zon
dag tachtig jaar geworden. Ds
Slomp is bijzonder actief geweest in
de oorlog. Hij was onder meer op
richter van de landelijke organisatie
voor hulp aan onderduikers. Vóór de
oorlog zocht hij al vanuit zijn Over
ijsselse woonplaats Heemse, waar
hij predikant van de gereformeerde
kerk was. contact met de Duitse
kerken om het nationaal-socialisme
te bestrijden. In 1944 werd hij gear
resteerd, maar tien dagen later werd
hij door zijn eigen organisatie uit de
gevangenis. De Koepel in Arnhem
bevrijd. Na de oorlog is hij nog
twaalf jaar evangelisatiepredikant
in Hoorn geweest, met een onderbre
king van 1948 tot 1950, toen hij als
legerpredikant in Indonesië ver
toefde.
