Kritisch beeld van
een verziekte wereld
aatschappelijke factoren van
lang voor consumptiebeleid
Best-sellers
1
DAGEN
SSABON
ER KLM
CL. HOTEL
a.452/
Personalia
„IK KAN NIET DE HELE NACHT
MET M'N RUG NAAR HEM TOE
KWAAD LIGGEN TE ZUN."
Tsjech Smetacek met
werk van landgenoot
CNV: keur besteding van
ontwikkelingsgeld goed
KUNST
>bers en Kok op TNO-congres
j KLM
luis in de lucht.
Vermeulen-prijs
voor Andriessen
Centrum speelt 'Bikkelhard'
JAG 24 FEBRUARI 1978
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
een onzer verslaggevers
TERDAM Wat is begonnen als consumentenbescherming, zal zich moeten ontwikkelen tot
:onsumptiebeleid dat ook rekening houdt met maatschappelijke factoren als energieschaars-
rondstoffenvoorziening en milieu. Deze gedachtengang vertolkten gisteren oud-minister
d Lubbers van economische zaken en FNV-voorzitter Wim Kok met wat nuanceverschillen
een internationale conferentie die TNO over het onderwerp organiseert.
sprake van harmonie én belan-
rijd in de relatie tussen fabri-
>n en consumenten, aldus Lub-
Ze hebben elkaar nodig en ze
en ook samen een forse wel-
sgroei opgebouwd. Maar door
roei is de onderlinge afstand
sot en zijn er onvolmaaktheden
vroeger overzichtelijke markt-
anisme opgetreden. De consu-
heet'. maar een beperkte in-
hij kan kiezen uit een pakket
iren en diensten dat hem wordt
(boden, maar de samenstelling
dat pakket is voor hem een
-en.
vers topman H. A. van den Ho-
ond dat de consument met zijn
•vrijheid wel degelijk ook het
Dd beïnvloedt. Van de tien
op de markt gebrachte pro-
in sneuvelen er zeven of acht,
bij het vooronderzoek negen-
ocent al was gesneuveld.
ook Kok verwierp die redene-
Nog afgezien van de versluie-
invloed van uitgekiende recla-
en verkooptechnieken, het
marktmechanisme leidt vol-
hem tot een onmetelijke ver-
ng van vernuft, menselijke in-
ADVERTENTlE
it voorjaar er even tussen uit. Een
eisje naar Lissabon. U ziet. voor
d hoeft u 't niet te laten, i
ssabon is een schitterende stad
eel te zien en te genieten valt.Ga
en door de eeuwenoude moorse
lama, rondneuzen op de beroemde
dmarkt. genieten van een cerveja
jees biertje) en daarna smullen in
zellig fado-restaurant. Heerlijk!
'3-78. Daarna 8 dagen v.a. 590.-.
K BU UW KLM-AGENT.
herkent'm aan het KLM-uithang-
lij is uw vertrouwde adviseur en
•st ervaren man om uw uitstapje
abon te regelen.
JT1S BROCHURE.
1{j c e KLM heefteen speciale brochure
.glüesteld voor korte reizen naar
Ton.Istanboel.
Wenen. Parijs
iden met alle
itie en talloze
'm halen bij
ibureau óf
(an toor óf
t/mbe coupon in.
>oskaHB
)UPON.
irt u mij de
:hure „Europese Steden"
nongef ran keerde open envelop 5
luren naar KLM Nederland.
J.SPL/UC. Antwoordnummer I
1.1110 WG Amsterdam fr!
spanning, grondstoffen en energie.
„U hoort mij niet beweren dat die
verspilling onder een ander econo
misch systeem zou kunnen worden
vermeden", zei Kok. Maar hij meen
de wel dat de invoering van een
weloverwogen beleid, dat ook reke
ning houdt met de indirecte gevol
gen van produktie en consumptie,
zou kunnen leiden tot een maat
schappelijke planning die de ver
spilling beter zou beperken.
De FNV-vooizitter zag voor de vak
beweging een actieve rol in het con
sumentenbeleid. De specifieke con
sumentenorganisaties blijken voor
al de beter geschoolden te bereiken.
De vakbeweging vertegenwoordigt
grote groepen van de bevolking met
een lager opleidingsniveau, en wil
dan ook gericht hun positie als
nogal kwetsbare consumenten
verbeteren. „En ik kan u vertellen
dat het bereiken en interesseren van
die groep geen gemakkelijk zaak is."
Een geïntegreerd consumentenbe
leid, aldus Kok, heeft ook te maken
met gezondheidszorg, huisvesting,
ruimtelijke ordening, milieu, ener
giebeleid en werkgelegenheid. Voor
de ontwikkeling van zo'n beleid zou
eigenlijk een staatssecretaris met
bijbehorend ambtelijk apparaat no
dig zijn. Die is er niet; er wordt wel
gestudeerd, maar te langzaam. En in
de regeringsverklaring van het kabi
net-Van Agt had Kok geen enkel
teken van activiteit op dit terrein
aangetroffen. Ook Lubbers had het
trouwens destijds in zijn Structuur
nota vergeten.
In zijn openingstoespraak had TNO-
voorztter Stuyt uiteengezet waarom
zijn organisatie een conferentie over
de relatie tussen comsument, indu
strie en overheid had georganiseerd.
Als onafhankelijk onderzoekappa-
raat staat TNO aan alle drie de
partijen ter beschikking. Het door
deze consument van opdrachten op
gezette congres wordt vandaag afge
sloten.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Het Christelijk Nationaal Vakverbond vraagt de
regering goedkeuring voor de besteding van het geld dat de
regering aan het CNV ter beschikking stelt voor hulp aan de
derde wereld. Het CNV wil dit geld besteden aan twee projecten
in Suriname, een in Roeanda en aan de hulp die het Wereldver-
bond van de Arbeid (WVA) geeft aan ontwikkelingslanden. Het
overleg hierover zal op 9 maart plaatsvinden met minister De
Koning van ontwikkelingssamenwerking.
Het CNV kan op grond van een over
eenkomst met de vorige minister
van ontwikkelingssamenwerking
Pronk aanspraak maken op een be
drag van 1,2 miljoen gulden voor
projecten in de derde wereld. Van dit
bedrag wil het CNV 900.000 gulden
doorspelen aan het Wereldverbond
van de Arbeid, dat dit bedrag zal
besteden aan een groot aantal ont
wikkelingsprojecten in Afrika, La-
tijns-Amerika en Azië. Het gaat hier
bij vooral om steun aan vakbondsac
tiviteiten en coöperaties. Het CNV
blijft tegenover de minister verant
woordelijk voor de besteding van
deze gelden, die in nauw overleg'met
het CNV door de WVA uitgegeven
zullen worden.
Suriname
Verder stelt het CNV de regering
voor een bedrag van 5000 gulden te
besteden voor steun aan een Suri
naamse consumentencoöperatie, die
haar werk verricht in de arme wijken
van Paramaribo. Deze coöperatie
heeft bij de start in 1974 nogal grote
verliezen geleden, waardoor haar
vermogenspositie is aangetast. Om
de geloofwaardigheid van het insti
tuut coöperatie te behouden, is het
noodzakelijk dat deze coöperatie
„Cosurico", uit de financiële nood
gehaald wordt.
Voorts wil het CNV een bedrag van
90.000 gulden besteden voor steun
aan de Progressieve Werknemersor
ganisatie in Suriname. Deze PWO
krijgt daardoor de beschikking over
meer mankracht. Verder zal het geld
besteed worden aan de voorberei
ding van een sociaal-economisch
program en voor vormingsactivitei
ten. De PWO bestaat uit 23 bonden
en bondjes en telt 6.000 leden.
Ook wil het CNV een bedrag van
30.000 gulden ter beschikking stellen
voor steun aan een project van Ceco-
tret, het instituut voor hulp aan de
derde wereld van de Zwitserse vak
beweging voor de opbouw van een
coöperatie in de Afrikaanse staat
Roeanda. Voor het overige geld, dat
door het CNV zelf nog is aangevuld
met 120.000 gulden uit eigen midde
len, zijn momenteel projecten in
voorbereiding in Zuid-Afrika, Haïti
en Argentinië.
Humanitair
Ook dit jaar zal weer een bedrag
besteed worden aan humanitaire
hulp aan diverse landen, waar de
vakbondsrechten geschonden wor
den, zo werd gisteren door het CNV
meegedeeld. Het afgelopen jaar
steunde het CNV in nood geraakte
leden van vakbonden in Argentinië
en Chili. Over de hulp die dit jaar ter
beschikking gesteld wordt, kon
CNV-secretaris voor ontwikkelings
zaken Hofstede niet in bijzonderhe
den treden, gezien de gevaren die dit
met zich meebrengt voor de mensen
die geholpen worden.
Het CNV heeft voorts een brochure
uitgegeven voor het bevorderen van
de belangstelling voor de derde we
reld onder de eigen leden, geschre
ven door Nico Kussendrager, buiten-
land-redacteur van deze krant. Hof
stede sprak van een unieke uitgave
omdat het voor het eerst is dat een
vakbeweging op deze manier de za
ken van de derde wereld ter sprake
brengt, zonder tevoren gepubliceer
de concept-conclusies. Ook de hou
ding van de vakbeweging wordt kri
tisch ter discussie gesteld in deze
brochure, die voor discussie- en
werkgroepen van het vakverbond
bestemd is.
Directeur Rivo Naar verwachting
zal per 1 maart drs K. H. Postuma
worden benoemd tot directeur van
het rijksinstituut voor visserij on
derzoek (RIVO) te IJmuiden. Hij
volgt prof. dr P. Korringa op, die
met pensioen is gegaan.
Klaas Postuma, (51) studeerde in
1956 af als bioloog in Groningen. De
heer Postuma trad op 15 september
1955 bij het RIVO in dienst en is
sinds 1 februari 1977 plaatsvervan
gend directeur.
Rechterlijke macht Mr R. M. Pe
ters, gerechtssecretaris bij de recht
bank in Den Bosch, is benoemd tot
officier van justitie in het arrondis
sement Den Bosch, in de rang van
substituut-officier van justitie.
Aan mr J. E. Wlgg Elinkhuizen is op
zijn verzoek met Ingang van 1 mei
1978 eervol ontslag verleend als grif
fier van de rechtbank in Utrecht.
Bromfietser omgekomen
ZELHEM (ANP) Op de Doetin-
chemseweg in Zelhem is de zestien
jarige G. Wiltink uit Doetinchem
omgekomen toen hij met zijn brom
fiets de weg overstak en door een
personenauto werd aangereden.
AMSTERDAM - De Matthijs Ver-
meulen-rpijs 1977, groot 7.000 gul
den is door de stichting Amster
dams Fonds voor de Kunst toege
kend aan Louis Andriessen voor zijn
compositie „De Staat".
Volgens de commissie die tot de
toekenneng adviseerde (J. Elsen-
doorn, dr. C. W. F. Hillen, C. Wolff)
heeft Louis Andriessen de in de af
gelopen jaren in ons bekend geraak
te „minimal music" met De Staat op
een hoger plan gebracht door er op
sublieme wijze een commentaar op
te geven en er tegelijkertijd iets aan
toe te voegen, waardoor de toehoor
der onontkoombaar wordt gedwon
gen zich bezig te houden met de
ideeën betreffende de maatschappe
lijke positie van de muziek zoals die
aan de orde wordt gesteld in „De
Staat" van Plato.
De bij de prijs behorende oorkonde
zal worden uitgereikt tijdens de
feestelijke bijeenkomst van de
stichting Amsterdams Fonds voor
de Kunst op vrijdagavond 28 april in
de Koningszaal van Artis te Amster
dam. Tijdens deze bijeenkomst wor
den tevens de oorkonden overhan
digd aan Armando (Herman Gorter
prijs), Louis Ferron (Multatuliprijs),
Kees Verheul (Busken Huetprijs) en
Harry Sierman (H. N. Werkman-
prijs). alsmede de Albert van Dal-
sumprijs 1976/77 aan het collectief
dat de produktie van de toneelvoor
stelling „Schreber" heeft uitge
bracht.
De bankierszoon (Jules Hamel) in gevecht met een louche journalist (Jimmy Berghout) in
„Bikkelhard"
door André- Rutten
AMSTERDAM De toneelgroep Centrum vervolgt ln „Bikkelhard", waarvan woensdagavond de
première gegeven werd in Centrum-Bellevue, de kennismaking met David Hare, een lid van de
jongste Engelse schrijversgeneratie, van wie zij aan het begin van het seizoen „Rock '69" gespeeld
heeft.
Dat was Hare's debuut van 1970: het
doodlopen van hooggestemde bewe
gingen uit de jaren zestig in drugs en
alcohol. „Bikkelhard", uit 1974
houdt zich bezig met de kinderen
van een welvarende Londense ban
kier. die in verzet zijn tegen hun
vader, zonder zich echt aan hem te
kunnen onttrekken.
Het plot, dat David Hare daarvoor
gebruikt, past in het genre van de
brutale, hardhandige particuliere
speurder, die door harde vragen en
bruut optreden achter de waarheid
komt. In dit geval is dat de zoon van
de bankier, die twaalf jaar geleden,
toen hij net vijftien was, van huis is
weggelopen en in Peru in de wapen
handel is terecht gekomen. Hij is
naar Londen teruggekomen, omdat
zijn jongere zus op mysterieuze wijze
verdwenen is, en hij wil achterhalen
wat er gebeurd is. Hij ontdekt inder
daad. welke rol zijn vader en diens
zakenrelaties daarin gespeeld heb
ben. maar probeert die ontdekking
te ontkennen, omdat hij er geen raad
mee weet.
Het stuk levert zo een kritisch beeld
op van een samenleving waarin ei
genlijk alles verziekt is, waarin geen
grein hoop over is, laat staan geloof,
laat staan liefde.
Dat is ook exact het beeld, dat de
voorstelling onder regie van Lode-
wijk de Boer ervan oplevert, zij het
met nauwkeurige nuances getekend.
Opvallend is bijvoorbeeld hoe de
zoon (Jules Hamel) in zijn hele ge
drag toch een spiegelbeeld is van de
vader (Frans Vorstman): beide bik
kelhard, maar dat als een masker, als
een aangeleerde houding, om zich
zelf staande te houden, waarin de
vader aanzienlijk verder getraind is
dan de zoon, en andere hulpmidde
len gebruikt. De vader een uiterlijk
correct gedrag, muziek, literatuur.
De zoon een brutaal nonchalant ge
drag, geforceerde kritische kijk op
de werkelijkheid en verachting daar
van. Bijbeiden en bij de anderen
(Henriëtte Tol, Elisabeth Hoytink.
Jimmy Berghout, Luk van Mello)
wordt die krampachtigheid, het spe
len van een bepaalde houding om
overeind te blijven ln een verziekte
samenleving, duidelijk zichtbaar.
Dat is het interessante en het knap
pe van stuk en voorstelling, die men
uiteraard niet als aangenaam kan
ondergaan.
ADVERTENTIE
door Jac. Kort
Je hebt ruzie met je vriend,
vriendin, man of vrouw. Of
liever: woorden. Bij het naar
bed gaan is nog niets opgelost.
En dan? Toch vrijen? Of eerst
de ruzie tussen de lakens verder
uitknokken? Elkaar koel de rug
toekeren?
Lees eens wat daarover in het
nieuwe nummer van Mensen
van Nu staat.
Nog meer in dat maart-
nummero.a.: Dromen.
Wat betekenen ze, wat kun je
daardoor van jezelf te weten
komen? Jonge gezinnen in
geldnood. Heel veel jonge
gezinnen kampen met een te
krappe beurs. Hoe komen ze er
mee rond, hoe weten ze toch
weer de touwtjes aan elkaar te
knopen?
Wat voor problemen en crisis
situaties kunnen daarvan het
gevolg zijn?
Voorts een zeer
karakteristieke fotoreportage
over het thema 'vrouwen',
gesprekken over wat
vriendschap betekent, een
verhelderend artikel over
hyperventilatie - wat meer is
dan zo maar benauwdheid -, en
nog vele verhalen, artikelen,
nieuwtjes en tips over jezelf en
anderen.
Het nieuwe nummer van
Mensen van Nu ligt vanaf
vandaag in de winkel.
Voor 3,50.
Voor inlichtingen over een
abonnement, bel 030 -
32 84 ll.
AMSTERDAM Het Concert
gebouworkest geeft dezer da
gen een reeks concerten onder
leiding van de Tsjechoslowaak-
se dirigent, Vóclav Smet&cek,
de 72-jargie orkestleider, die
nooit tevoren in de hoofdstad
is opgetreden.
Op deze concerten voert hij uit „Ini-
cialy" van zijn landgenoot Jiri Pau-
er, geboren in 1919 en de Zesde Sym
fonie van Antonin Dvorsjak. Het eer
ste werk, dat dateert uit 1974, is voor
Amsterdam een novum.
Als solowerk werd woensdag- en
donderdagavond het Derde Piano
concert van Sergej Prokofjew ge
speeld door de Braziliaanse pianiste
Christina Ortiz. Zaterdag- en zon
dagmiddag zal Theo Bruins de solist
zijn in het Derde Pianoconcert van
Béla Bartók.
Het eerstgenoemde Inicialy moet ge
zien worden ais een soort van Re
quiem, dat Jiri Pauer heeft gecom
poneerd ter nagedachtenis van zijn
op 18 november 1973 overleden leer-"
meester. Alois Hóba. Het hoofdthe
ma van het werk is op diens naam (b-
a-bes-a) gebaseerd. Indien dit werk
respresentatief is voor het compone
ren in het Tsjechoslowakije van he
den, dan moet daaruit geconclu
deerd worden, dat daar uitstekend
vakwerk wordt gemaakt, maar dat
de inventiviteit met op hetzelfde peil
staat. Als we dit werk vergelijken
met wat Janacek een halve eeuw
geleden schreef, dan moet op dit
gebied van een terugval gesproken
worden.
Het Derde Pianoconcert van Prokof
jew was echt een kolfje naar de han
den van Christina Ortiz Deze uit
bundige, over het gehele klavier bui
telende en daverende pianopartij,
die praktisch geen ogenblik met
rustgelaten wordt door het druk-
doenerige orkest vond in de jonge
Braziliaanse kunstenares met haar
vurig temperament een voortreffe
lijk vertolkster.
Véclav Smetócek deed zich kennen
als een orkestleider van grote kwali
teiten. Zulks bleek zowel in Pauer's
compositie als in de begeleiding van
het Prokofjew-concert.
Ook qa de pauze ln Dvorsjak's Sym
fonie gaf hij uitstekend leiding aan
het orkest met veel zin voor de op
bouw van het werk en grote aan
dacht voor de details. Het was te
bemerken, dat het orkest zijn direc
tie op prijs wist te stellen.
AMSTERDAM Een wegwijzer naar de best-sellers van de
wereld wil het maandblad ,,Boek Magazine" zijn, waarvan zo
juist het eerste exemplaar is verschenen.
Geïnspireerd op het Amerikaanse
„Book Digest" brengt het iedere
maand selecties en hoogtepunten uit
de nieuwste best-sellers in Neder
land en daarbuiten, aldus de hoofd
redacteur John Bakkenhoven. De re
dactie stelt zich, ook weer aldus
John Bakkenhoven, geheel onafhan
kelijk op ten opzichte van de uitge
verijen, en „hanteert actualiteit en
kwaliteit als selectiecriteria". Aange
zien de informatie die ln dit maand
blad gegeven zal worden zich met
name op best-sellers richt, mag ver
ondersteld worden dat ook de kwan
titeit (van de oplage) een niet onaan
zienlijk woordje bij de selectie mee
zal spreken. Er wordt dan ook ge
streefd naar het uitkiezen van boe
ken die een groot publiek aan
spreken.
Het eerste nummer beantwoordt
naar inhoud geheel aan deze opzet.
Er worden selecties in afgedrukt uit
o.a. Niet morgen maar nu van Wayne
Dyer (die aangeeft hoe Je een vrij
gezond en gelukkig mens kan wor
den). uit Spelen met puzzels uit
Schatrijke mensen van Joseph
Thorndike, uit De eeuw der onzeker
heden van Galbraith, er wordt ge
schreven over Doctor Vlimmen: van
boek naar film en er wordt een proef
je gegeven van wat Julius Fast over
De taal van het lichaam bij sex,
macht en agressie te vertellen heeft
Dan is er een interview met Harry
Mullsch en (ln een speciaal katern
van 32 pagina's) een lang fragment
uit De doornvogels van Colleen
McCullough.
In het tweede nummer komt een
interview met Marnix Oijsen, selec
ties uit onder meer De naakte mens
van Desmond Morris, uit een blogra
fie van Onassls en uit het Briesende
Paard van Rlen Poortvliet. Opmaak
en uitvoering zijn bijzonder aantrek
kelijk zodat Boek Magazine (uitgege
ven door Media 2000 B V Amster
dam) ook best eens een best-seller
zou kunnen worden.