G Sadat haalt _scherp uit naar Cyprus Links nu niet te lijmen Onaantastbare belangen achter een democratische gevel Intern overleg Rhodesië stokt DE FRANSE VERKIEZINGEN Israëlische regering spreekt Dajan tegen 'Somalië wint weer in Ogaden' Bij begrafenis commando's Iran: betogers hard aanpakken Amnesty beschuldigt Ua"1 regering Guatemala Mitterrand wijst aanzoek communisten af Onenigheid over overgangsregeling Geen verdeling Westbank Broer Panamese r»ara president verdacht ml van heroïnehandel Sowjet-Unie zal elk westers wapen evenaren 'Colombianen gaan zondag naar de stembus UOI> iNDERDAG 23 FEBRUARI 1978 BUITENLAND Trouw/Kwartet CAIRO, NICOSIA (Reuter, UPI, AP) De Egyptische president ;eiejsadat heeft gisteren bij de begrafenis van de vijftien afgelopen Nes zondag op het vliegveld van het Cyprische Larnaca omgekomen ari commando's, gezegd dat hij Spiros Kyprianoe niet meer erkent Zuals president van Cyprus en hem als een politieke dwerg be- ye(s j schouwt. Sadat was niet bereid een voorstel van Kyprianoe tot 'J( een verzoeningsgesprek in overweging te nemen, n Le Egypte verbrak gisteren formeel de betrekkingen met Cyprus iakl *VMDe vijftien commando's werden af- B gelopen zondagavond doodgescho ten ten door Cyprische nationale gardis- ?gge ten toen zij probeerden een vliegtuig 2). Rte bestormen waarin twee Arabische mannen zestien mensen gegijzeld hielden. Het Arabische tweetal had zaterdag Joessef Sebai, hoofdredac teur van het Egyptische dagblad Al Achram doodgeschoten. Sadat vroeg I9jat S TEHERAN CUPI) - De regering van Iran wil hard optreden tegen de hon derden die gevangen zijn gezet na de een ongeregeldheden van het afgelopen» weekeinde in de stad Tabritz. Daar- ul0 bij vielen volgens de officiële opgave ,0 negen doden en werd voor vele mil joenen guldens schade aangericht. Sinds zondag is de politie bezig ge weest met opsporingsacties in Ta britz. Daarbij zijn ruim 450 mensen, meest jongeren, aangehouden. Vol gens een woordvoerder van justitie zullen tegen gearresteerden hoge straffen worden geëist. De rellen van zondag werden veroorzaakt door moslems die kritisch staan tegeno ver het bewind van de sjah. klai LONDEN (UPI, AP) Amnesty In ternational, de organisatie die zich inzet voor naleving van de mensen rechten in de hele wereld, heeft gis- prillj teren details gepubliceerd over in» i o totaal 113 politieke moorden en ver- kiaj dwijningen in Guatemala. Geen van afgideze mensen werd het slachtoffer 15 i van een gewone misdaad, aldus Am- etui "esty. dat de regering van Guatema- TCle) la verwijt onverschillig te blijven bij bijna dagelijkse berichten over ver minkte lijken van ontvoerde perso nen, die in en om de hoofdstad en op het platteland worden aangetroffen. zich af of de Cyprische autoriteiten bij de tegenaanval op de Egyptische commando's niet onder één hoedje speelden met degenen die de Pales tijnse terreuractie op Cyprus hadden georganiseerd. De Egyptische president eiste op nieuw de uitlevering van het tweetal. Voorts wenste de president uitleg van de Cyprische autoriteiten wat er precies op het vliegveld is voorgeval len. Volgens Sadat waren er wel de gelijk afspraken gemaakt met Cy prus over de actie van de Egyptische commando's, al liet hij de precieze inhoud van die afspraken in het midden. Palestijnen Sadat zei verder: „Na de dood van Makarios zullen wij geen omgang meer hebben met de dwergen die hem hebben opgevolgd". Men houdt er rekening mee, dat Egypte steun overweegt aan het Turks-Cyprische deel van het eiland, wanneer het zijn ambassade uit Nicosia heeft terugge trokken. De Amerikaanse Washington Post meldde gisteren dat twaalf Pales tijnse guerrillastrijders met de Cy prioten hebben samengewerkt bij het tegengaan van de Egyptische commando-actie. Op Cyorus werd gezegd dat er niets over de Palestijn se deelname bekend was. De Pales tijnse Bevrijdingsorganisatie PLO hernieuwde haar aanvallen op de Egyptische regering in verband met haar vredesinitiatieven in het Mid den-Oosten. In een verklaring van het Palestijnse persbureau WAF A werd melding gemaakt van een mo gelijk bondgenootschap van Irak, Egypte, Israël en de Verenigde Sta ten gericht tegen de Palestijnen. De actie van de twee Arabieren op Cy prus zou op instigatie van een pro- Iraakse Palestijnse organisatie on dernomen zijn. De PLO acht deze actie bijzonder schadelijk voor haar imago. Rouwbeklag De socialistische leider Francois Mitterrand omringd door belangstellenden tijdens zijn verkie- zingstoernee. PARIJS De Franse socialisten weigeren absoluut* met de communisten te praten over de bijstelling van het Gemeenschappelijk Programma voor de definitieve uitslag van de algemene verkiezingen op 12 en 19 maart bekend is. Of de communisten in de tweede ronde wel of niet de socialisten zullen steunen, zal aan dit standpunt niets veranderen. Dit heeft de socialistische leider Francois Mitterrand verklaard nadat de leider van de communisten, Georges Marchais, een pleidooi had gehouden voor heropening van de onderhandelingen over het Programma. „Er is geen onbespreekbaar onder werp", zo stelde Mitterrand in een vraaggesprek met het Franse avondblad Le Monde. „Maar onder handelen over de bijstelling tussen de twee ronden van de verkiezing, dat zal geen onderhandelen zijn. Dat zal een kwestie zijn van je geld of je leven. In november hebben wij aan onze partners gevraagd, de on derhandelingen onmiddellijk en onvoorwaardelijk te hervatten. Zij hebben dat geweigerd. Nu is het te laat, in ieder geval tot aan 19 maart." Georges Marchais deed zijn ver zoek aan de socialisten dinsdag avond tijdens een bijeenkomst voor dertigduizend geestverwanten in Reims. „De beweegredenen van ons communisten zijn duidelijk. Wij willen de eenheid; wij willen de afsluiting van een goed, herzien Gemeenschappelijk Programma; wij willen rechts verslaan. Uit naam van de communistische par- door Bert van Panhuis tij stel ik daarom aan de socialisten en de links-radikalen voor om met een en onvoorwaardelijk op iedere mogelijke plaats en tijdstip de in september afgebroken discussie te hervatten om voor 12 maart tot een politiek akkoord te komen," aldus Marchais in zijn toespraak, waar aan in communistische kringen grote aandacht is gegeven. Overigens heeft Mitterrand laten weten, dat hij van de communisten het een en ander verwacht, wil men na de 19e maart samen om de tafel kunnen gaan zitten. De socialisten voelen er niets voor, het in 1972 afgesloten akkoord grondig te wij zigen en wensen nog minder de communistische versie helemaal over te nemen. „Tenslotte", aldus Mitterrand, als de communistische leiders doorgaan ons aan te vallen zoals zij nu doen, welke waarde kan men dan hechten aan hun oprecht heid? Ze zullen het vergiftigde kli maat. waarvoor zij verantwoorde lijk zijn, moeten verbeteren." Links doet het overigens nog steeds goed, getuige het door het conservatieve ochtendblad Le Fi garo vorige week gehouden en gis termorgen gepubliceerde opinie peiling. De peiling geeft links vijf tig procent van de stemmen, het zelfde percentage als veertien da gen geleden. Het regeringskamp blijft ook stabiel, op 45 procent, waarbij de Gaullisten één procent winnen en op 22 procent komen, terwijl de Giscardisten op 20 pro cent blijven staan. SALISBURY (UPI, Reuter) Het overleg in Rhodesië over de machtsoverdracht in dat land zit nog steeds vast op het punt van de overgangsregeling. De zwarte onderhandelaars hebben de blanke premier Ian Smith gisteren een geschreven voorstel gedaan. Smith heeft daarop tot maandag bedenktijd gevraagd. Premier Smith wil voor de periode waarin de blanke machtspositie wegvalt en het nieuwe bestel met een (zwart) meerderheidsbestuur ge leidelijk moet gaan werken zo'n vijf tien maanden uittrekken. Daarin moeten de blanken bovendien zoveel mogelijk macht behouden. Dat gaat de zwarte leiders met wie Smith on derhandelt veel te ver. Zij vinden dat de overgang in zes maanden haar beslag moet krijgen en dat de blan ken in zo'n periode niet moeten do mineren. Smith waarschuwde giste ren dat de zaken uit de hand kunnen lopen als de feitelijke machtsover dracht te snel gaat. Met name bij de strijdkrachten voorziet hij grote moeilijkheden. Volgens hem zullen de blanke officieren het bijltje er bij neerleggen als al in de overgangspe riode de zwarten de feitelijke macht in handen krijgen. Smith zei dat hij hierover „verontrustende berichten" had gehoord uit het oerwoud. Hij doelt daarmee op het gevaar dat guerrilla-eenheden van het Patriot tisch Front (niet vertegenwoordigd bij het overleg in Salisbury) in zo n overgangstijd hard kunnen toeslaan. Daardoor zou de hele regeling van Smith en zijn gesprekspartners on uitvoerbaar kunnen worden. Smith probeert de zwarte leiders er kenne lijk van te overtuigen dat juist in de overgangsperiode stabiele strijd krachten nodig zijn en dat de blan ken daarbij onmisbaar zijn. De Rho- desische strijdkrachten bestaan voor ruim tachtig procent uit zwar ten. maar op twaalf na zijn alle offi cieren blank. JERUZALEM (Reuter, UPI) De Israëlische regering heeft gisteren in aller ijl een verklaring van minister van buitenlandse zaken Mosje Dajan tegengesproken als zou Israël niet bij voor baat nee zeggen tegen een verdeling van de bezette westelijke Jordaanoever in het kader van een vredesregeling. >r de Sta'WASHINGTON (Reuter) Het .conj Amerikaanse ministerie van justitie heeft bekend gemaakt dat er tegen i uil de broer van de Panamese president a 21 Omar Torrijos een beschuldiging t is loopt wegens het binnensmokkelen geldl van heroïne in de Verenigde Staten. De onthulling over de praktijken van Moises Torrijos komt op het moment dat de Amerikaanse Se- naat zich bezighoudt met het Pana makanaal-verdrag. Moises, die am bassadeur van Panama in Spanje is, zei gisteren dat de beschuldiging onderdeel uitmaakt van een cam pagne tegen zijn broer-president. De Cyprische minister van buiten landse zaken John Christophides be schreef de uitlating van de Egypti sche president Sadat over Kypria noe als een daad van irritatie. Kypri anoe stuurde Sadat overigens wel een telegram van rouwbeklag, waar in hij zegt te delen in Sadats pijn en smart over het verlies van mensenle vens ten gevolge van de commando actie. Kyprianoe spreekt daarin de hoop uit op een spoedige verzoening tussen beide landen. Cyprus nam gisteren maatregelen tegen een hoge politiefunctionaris. Pavlos Stokkos, die geschorst werd wegens het ver strekken van onjuiste mededelingen over het incident op Lacarna en we gens plichtsverzuim. Ook wordt een onderzoek ingesteld naar de wijze van verslaggeving van het gebeuren door de correspondent van het pers bureau Reuter en de Cyprischr krant Simerini. NAIROBI, JERUZALEM (UPI, Reuter, AP) Somalië heeft gisteren verklaard dat het weer grote overwinningen boekt in de strijd om de Ogaden-woestijn. President Barre van Somalië zei opnieuw bereid te zijn tot onderhandelingen met Ethiopië over de status van de Ogaden. Volgens radio Mogadisjoe zouden eenheden van het Westsomalische bevrijdingsfront en van het Somali sche leger erin geslaagd zijn aanval len van Ethiopiërs, gesteund door Cubanen, in het noordelijk deel van de Ogaden af te slaan. Bij tegenaan vallen zouden Somaliërs erin ge slaagd zijn de strategisch gelegen steden Banile en Fayambiro te vero veren. Ook onder de aan de strijd deelnemende Cubanen en Russen zouden, volgens radio Mogadisjoe slachtoffers zijn gevallen. Van Ethio pische zijde zijn de laatste dagen geen mededelingen over het verloop van de gevechten verschenen. Motie De Israëlische regeringscoalitie heeft met ruim verschil een motie van de oppositie verworpen, waarin gevraagd werd om het aftreden van minister van buitenlandse zaken Da jan, omdat hij bekend had gemaakt dat Israël wapentuig levert aan Ethi opië. Dajan werd er door de Arbei derspartij van beschuldigd door die mededeling grote schade te hebben toegebracht aan de Israëlische vei ligheidsbelangen in de Hoorn van Afrika. Dajan verdedigde zijn uitlating in het parlement met de opmerking dat hij een einde had willen maken aan overdreven persberichten over Israë lische betrokkenheid bij de strijd in de Ogaden. „Ik vond het noodzake lijk zaken recht te zetten. Israël ver koopt een klein aantal wapens aan Ethiopië en neemt niet deel aan de oorlog, noch door middel van man schappen noch door gevechtsvlieg tuigen, aldus Dajan. Een woordvoerder van de regering deelde mee, dat de woorden van Da jan onjuist waren weergegeven. Wat de precieze bewoordingen van de mi nister waren geweest, wilde hij ech ter niet zeggen. Politieke waarne mers zagen in de uitlating van Dajan een duidelijke aanwijzing voor een grotere soepelheid. Tot nog toe heeft Dajan steeds gezegd dat een verde ling van de westelijke Jordaanoever niet besproken hoeft te worden, aan gezien de Arabieren nooit zoiets zul len voorstellen, omdat zij volledige teruggave van de bezette gebieden willen. Dajan zei verder niet te verwachten dat Jordanië aan de besprekingen zal gaan deelnemen, maar wel achtte hij de kans aanwezig voor een afzon derlijke vredesregeling met Egypte. De vredesbesprekingen werden eni ge weken geleden niet afgebroken omdat Israën tegenover Egypte had vastgehouden aan de bezette gebie den, maar omdat Egypte alleen was komen te staan in de Arabische wereld. Naar Cairo De Amerikaanse bemiddelaar in het Midden-Oosten, Alfred Atherton, is gisteren uit Jeruzalem naar Cairo vertrokken. Over het verloop van de besprekingen wilde hij echter geen mededelingen doen. Wel zei hij dat het dagen zo niet weken zal gaan duren voordat het Egyptisch-Israëli- sche overleg hervat kan worden. Is raël heeft zich wel bereid verklaard het vredesproces op gang te houden, maar tot substantiëlere mededelin gen bleek Atherton niet bereid. Het wapenconsortium van Saoedi- Arabië, Egypte. Qatar en de Verenig de Arabische emiraten is in fabrie ken in Egypte begonnen met de pro- duktie van anti-tankraketten, heli kopters en jeeps. Dit werd gisteren meegedeeld door de Saoedische mi nister van defensie, prins Sultan Ben Abdel Aziz. De eerste series tuig zou den per 1 november van de band moeten lopen. Het consortium dat in 1975 werd gevormd met een kapitaal van 3,5 miljard gulden besloot op een bijeenkomst afgelopen dinsdag in Aboe Dhabi een maatschappij op te richten voor de fabricage van elek tronische onderdelen. Het zou hier gaan om samenwerkingsprojecten met Amerikaanse en Britse be drijven. Volgens een krant in Koeweit zou Syrië zelfs bereid zijn toe te treden tot het Warschau Pact in geval van een nieuwe oorlog met Israël. De Syrische president Assad beëindigde gisteren zijn bezoek aan Moskou, waar hij gesproken heeft over de militaire en politieke samenwerking tussen 8yrië en de Sowjet-Unie. MOSKOU (UPI) De Sowjet-Unie zal op elk nieuw wapen dat het wes ten ontwikkelt reageren met een ei gen even sterk wapen. Dat zei giste ren de minister van defensie Oesti- now in een rede voor het hoogste kader van de Sowjet-strijdkrachten, die deze week zestig Jaar bestaan. Oestinow legde er de nadruk op dat de strijdmacht van de Sowjet-Unie geen ander doel heeft dan de verde diging van eigen land. Maar zo zei hij, laat niemand onze liefde voor de vrede opvatten als zwakheid en laat niemand proberen ons bang te ma ken met nieuwe soorten dodelijke wapens". Daarmee doelde hij op de kruisraketten en de neutronenbom, de nieuwste aanwinsten van het westerse wapenarsenaal ys (2J Hoor Herman Amelink lolombia is een van de weinige landen op het Zuidamerikaanse continent, e nog een democratische gevel overeind houden. De Colombianen kun- len aanstaande zondag naar de stembus om een nieuw parlement en lieuwe gemeenteraden te kiezen. Ze krijgen daarmee tegelijk de kans om :ich uit te spreken over de vraag, wie in juni zullen meedingen naar het presidentschap. da8feet is voor het eerst dat er in Colombia een koort voorverkiezing wordt gehouden. Vol- ^iens het in 1976 afgesloten akkoord van in Ban Carlos verbinden de groeperingen bin- len de verschillende partijen zich hun tandidaat voor het presidentschap terug e trekken, wanneer zij weinig zetels in het irlement behalen. De bedoeling van deze tcedure is dat er voor de komende presi- ntsverkiezingen drie kandidaten over- ijven: een liberaal, een conservatief en )en vertegenwoordiger van de linkse oppo sitie. Eén front tot voor enkele jaren leverden de presi dentsverkiezingen weinig problemen op in Colombia. Na de burgeroorlog die het land f) het begin van de jaren vijftig teisterde, jloten de Conservatieve Partij en de Libe- ple Partij zich aaneen in een Nationaal /ront. De twee partijen spraken af, dat zij Joor de periode 1957 tot 1974 alle politieke juncties half om half zouden bekleden en lat afwisselend een liberaal en een conser vatief president zouden worden. Het Nati- ~iaal Front hield het inderdaad achttien uit. Alleen in 1970 werd het even dreigd, toen de kandidaat van de linkse 'Ppositie. generaal Rojas Pinilla. op het nippertje verloor van de officiële eenheids kandidaat Misael Pastrana Borrero. Vanaf 1974 was de verkiezingsstrijd, zoals tevoren was afgesproken weer volledig open. Alleen de ministersposten bleven nog gelijkelijk verdeeld over conservatie ven en liberalen. De .liberale kandidaat Alfonso Lopez Michelsen won met ruim verschil van de conservatief Alvaro Gomez Hurtado, terwijl generaal Rojas Pinilla van de linkse oppositie dit maal nog maar een derde haalde van het vier jaar eerder op hem uitgebrachte stemmenaantal Erg glansrijk was de overwinning van Lopez Michelsen echter niet, want de helft van alle kiezers bleef thuis, conform het advies van alle linkse partijen. Bij de parlementsverkiezingen van dat jaar werd ook duidelijk, dat de gedachte van het Nationaal Front op een fictie had berust. In plaats van ieder de helft, bleek de verhouding tussen liberalen en conser vatieven zes tegen vier te zijn. Verdeeld Ondanks het feit dat de liberalen sedert 1974 als de sterkste partij beschouwd wor den, lijkt de kans vrij groot dat dit maal een conservatief tot president verkozen gaat worden. De liberalen zijn verdeeld in twee fel tegenover elkaar staande kampen, terwijl de conservatieven één kandidaat naar voren hebben kunnen schuiven. De linkse oppositie is helemaal uit elkaar ge vallen, zodat de door de op de linker vleu gel operende kandidaten niet meer dan een bijrol vervullen in het politieke spel dat momenteel in Colombia aan de gang is. De meest kansrijke kandidaat van de libe ralen is Carlos Lleras Restrepo. Hij is de spreekbuis van de nationale agrarische en industriële groepen, is vroeger minister geweest en staat bekend als een compe tent technocraat, die er enigszins progres sieve ideeën op na houdt. De andere liberale kandidaat is Julio Ce- sar Turbay Ayala, die ambassadeur in Washington geweest is. Hij staat recht streeks in verbinding met de grote interna tionale financiële belangen, waarvan hij grote steun krijgt, maar wordt ervan ver dacht ook contacten te onderhouden met de georganiseerde smokkel van koffie, smaragden en verdovende middelen. Tur bay Ayala geniet de steun van de zittende president Lopez Michelsen en van het pro- paganda-apparaat van de Liberale Partij. De laatste weken heeft hij echter een aan tal fikse tegenslagen te verwerken gekre gen. Een van zijn naaste medewerkers werd gearresteerd op beschuldiging van corruptie, terwijl de zeer gerespecteerde generaal Gabriel Puyana Garcia, die in 1975 gedwongen werd zich uit de actieve dienst terug te trekken, zich bij Lleras heeft aangesloten. Mocht Turbay Ayala er aanstaande zondag al in slagen Lleras Re strepo te verslaan, dan worden zijn kansen tegenover de ene conservatieve kandidaat niet hoog aangeslagen. Eén conservatief Die ene kandidaat van de Conservatieve Partij is Belisario Betancur, een voormalig minister van arbeid en gewezen ambassa deur in Madrid. Hij is bezig zich een aan zienlijke populariteit te verwerven door een grootscheepse campagne met populis tische. weinig doorzichtige leuzen als „so cialistisch conservatisme" en „democra tisch kapitalisme". Verder speculeert hij op de christelijke overtuiging van de kie zers. Betancur kan rekenen op een deel van de tot dusver links stemmende aan hang van de inmiddels overleden oud-dic tator Rojas Pinilla Aan de linkerkant doen verschillende poli tieke groeperingen mee. variërend van pro- Moskoucommunisten tot maoïsten, elk met een eigen kandidaat. Deze kandidaten maken geen enkele kans. Ook generaal Valencia Tovar, die zich met een tegen de corruptie gerichte campagne in de strijd stort met zijn Beweging voor Nationale Vernieuwing, gooit geen hoge ogen. Wie er uiteindelijk ook president wordt van Colombia, de oude feilen blijven in stand. Links, dat in staat zou moeten zijn veruit het grootste deel van de straatarme bevolking op de been te brengen, blijft hopeloos verdeeld. Corruptie en smokkel blijven het kenmerk van de samenleving, en memand ter wereld ziet kans een einde te maken aan de machtspositie van de twee grote partijen van het land, die geza menlijk dezelfde belangen verdedigen: Het belang van de gezeten agrarische en indu striële burgerij die baat heeft bij lage lo nen en hoge prijzen. Belangen De huidige regering van president Lopez Michelsen heeft zich op dit punt bij voor baat tegen aantasting van de gevestigde belangen ingedijkt, ongeacht welke partij de parlementsverkiezingen wint en onge acht wie in juni tot president gekozen wordt. Ondanks verzet van de aanhang van Lleras Restrepo en een deel van de Conservatieve Partij in het parlement is Lopez Michelsen erin geslaagd een nieuw staatsorgaan op te richten, dat de naam Constituyente heeft gekregen. Deze grond wetgevende vergadering zal in overeen stemming met de eigenlijk al voorbije ge dachte van het Nationaal Front evenredig uit liberalen en conservatieven worden sa mengesteld, naar men verwacht. De Constityente zal een deel van de be voegdheden van het parlement overne men. Voor dit Idee kreeg Lopez Michelsen niet alleen de steun van zijn kandidaat voor het presidentschap Turbay Ayala. maar ook van het meest behoudende deel van de Conservatieve Partij, onder leiding van Gomez Hurtado. De Constituyente krijgt de bevoegdheid staatkundige en ju ridische hervormingen vast te stellen, wat inhoudt dat zij ook de regels bepaalt voor de staat van beleg, die in Colombia als regel elf maanden per jaar van kracht is Wie er ook wint aanstaande zondag, het gewone volk van Colombia in leder geval niet.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1978 | | pagina 7