voor meer werk Aan het Comité Overleg Zuid-Afrika Postbus 53, Bennekom Gebruik aardgas beperkt sKritiek leidt niet tot echt alternatief Brief uit Leusden tegen Boot c.s. Is. Het gepredikte woord Cadeau Ontslagen Hoogovens ompromis-vóorstel van SER-kroonlid Zijlstra a vijf jaar actie in de psychiatrie Patroon niet doorbroken Den Haag tegen Frans voorstel in Belgrado Tot 1 maart a.s. 21,- voordeel! ÜTERDAG 18 FEBRUARI 1978 BINNENLAND Trouw/Kwartet tarn onze Haagse redactie IEN HAAG Een grote meerderheid van de Sociaal Economische Raad wil in de komende Wet hvesteringsrekening (WIR) een speciale toeslag voor investeringen, die nieuwe arbeidsplaatsen opleveren. De werknemers-leden en de onafhankelijke deskundigen (kroonleden) kozen gisteren roor een experimentele toeslag, ontworpen door het kroonlid Zijlstra, president van de Nederland- fche Bank. Zijlstra had gehoopt ook de werkgevers achter zijn compromisvoorstel te krijgen, maar »alaagde daar niet in. steun van de gehele vakbeweging FNV, CNV en MHP (hoger perso- kwam voor Zijlstra als een Trassing. Bij het begin van de aaroéER-vergadering kon FNV-woord- N„feder Ter Hor„st nog „••niet Experiment Wafcthousiasme opbrengen voor Zijl- r ien. t,3 s voorstel. rechtstreeks, zei de VNO-voorman. Hij doelde vooral op de toeslag voor investeringen in economisch zwakke gebieden. feeen enkel enthousiasme toonden >reeue werkgevers: „Er is geen bruikbare ie beslag te ontwerpen." Overheids- sezigjeid om de investeringslust van be- ►etin|rijven te vergroten moet volgens van mO-voorzitter Van Veen „uitslui- lem tnd gebruikt worden om een mo- Ttenaern concurrerend produktieappa- i iat op te bouwen". Van Veen wilde ietsleel liever toeslagen voor investerin- jn |en, die gericht zijn op nieuwe pro- t naiukten en produktietechnieken. .11e inspanningen moeten gericht rorden op versterking van de con- entiekracht van het bedrijfsle- De WIR komt wel ten goede ian de werkgelegenheid, zij het niet ■de Gelet op de vele, technische, proble-, men rond een arbeidsplaatsentoe slag had de vakbeweging gepleit voor een experiment. De opzet daar van was door Dr. Zijlstra op het laatste moment aangevochten. CNV- woordvoerder Grasman bepleitte gisteren als eerste het „ineenschui ven" van Zijlstra's voorstel en de eigen opzet van de vakbeweging. FNV-er Ter Horst had als voornaam ste bezwaar dat Zijlstra's compromis „niet in het kader van een werkgele genheidsbeleid past." Naar zijn oor deel ontbreekt in dat compromis een directe band tussen bepaalde inves teringen en het aantal arbeidsplaat sen, dat daarmee gemoeid is. Zijlstra wierp tegen, dat het voorstel van de vakbeweging ook „slechts een reken kundig verband legt." Zijlstra had een vast premiebedrag van 3500 per nieuwe arbeidsplaats in gedachten. „Te laag om van in vloed te zijn op een investeringsbe slissing", oordeelde VNO-voorzitter van Veen. De vakbeweging wilde zich nog niet uitspreken over een bepaalde hoogte. Evenmin werd al volmondig „ja" gezegd op Zijlstra's voorstel om maximaal twee procent van het in vesteringsbedrag uit te trekken voor een arbeidsplaatsentoeslag. Zijlstra en de vakbeweging waren het er al eerder over eens, dat misbruik van overheidsgelden voorkomen moet worden door het aantal aanvragen voor een arbeidsplaatsentoeslag te beperken. Slechts dan kan de belas tingdienst die de wet uitvoert, con trole uitoefenen. Daartoe wordt een drempel, een minimum, gelegd in ADVERTENTIE n, ka t is in nnei it Hi sfeer ling Mijne Heren, Met schaamte en verdriet nemen wij kennis van uw open brief, als advertentie gepubliceerd in het dagblad TROUW van 10 februari j.l., met name de passage, waarin u de namen noemt van Steve Biko en Dr Allan Boesak. Immers, onze broeder Allan Boesak, die vanuit zijn geloof in Christus tot andere politieke opvattingen komt dan u, doet dat niet zonder gevaar voor eigen veiligheid en vrijheid. Steve Biko is in de gevangenis (mishandeld?) gestorven. Het is kwalijk iemands nagedachtenis te schenden en het is schandelijk om zo met mensen om te gaan die zich niet (meer) verweren kunnen, zeker vanuit onze veilige positie in Nederland. Schaamte vervult ons als we bedenken, dat in dit verband het Evangelie van Christus genoemd is, verdriet als we bedenken hoe juist zulk omgaan met mensen het christen-zijn ongeloofwaardig maakt in de ogen van anderen. Wij willen op uw politieke opvattingen over Zuid-Afrika hier niet ingaan. Wat ons tot dit schrijven beweegt is verontwaardiging over de mentaliteit die spreekt uit genoemde passage. Amsterdam, 17 februari 1978 Weerdestein 145 ds W. M. van Asperen, Amsterdam prof. dr Tj. Baarda, Amstelveen prof. dr J. van den Berg, Leiden ds L. L. Blok, Amsterdam prof. dr J. Firet, Ouderkerk a/d Amstel ds H. H. Miskotte, Amsterdam ds Geertien W. Morsink, Amsterdam ds H. Th. van Reenen, Uithoorn ds C. B. Roos, Amsterdam dr Joh.a C. Schreuder, Amsterdam ds A. A. Spijkerboer, Amsterdam ds W. F. O. E. Stange, Bloemendaal ds Ph. Stoffels, Bussum prof. dr J. Veenhof, Amsterdam het investeringsbedrag. In het SER- advies wordt de regering gewaar schuwd die drempel niet al te hoog te maken. Bij te weinig premiegeval- ien kan het experiment niet goed* beoordeeld worden. Straf Zijlstra wist de vakbeweging ertoe te bewegen niet langer vast te hou den aan het „straffen" van een in vesterende ondernemer, die arbeids plaatsen verloren laat gaan. Verla ging van de basispremie de straf zou een ondernemer van investe ren kunnen weerhouden. Van een onzer verslaggevers LEUSDEN De staf van zending en werelddiakonaat van de gereformeerde kerken heeft in een brief aan het Comité Overleg Zuid-Afrika geprotesteerd tegen de open brief aan de Werel draad van kerken, die dit comité als advertentie liet verschijnen in De Telegraaf en Trouw van 10 februari jJ. De gereformeerde groep protesteert "hen te belasten met allerlei onfrisse Prinses Christina viert vandaag haar 31ste verjaardag. „met alle kracht" tegen de wijze van discussie van het comité, die „onzes inziens in radicale tegenspraak Is met het Evangelie, datzelfde Evan gelie waarop u zich in uw advertentie beroept". De groep gaat verder: „Is dit de wijze waarop wij'als christe nen mensen met wie wij van mening verschillen, in dit geval mede-chris tenen, mogen verdacht maken door Vervolg van pagina 1 De voordelen zijn onder meer dat er langer aardgasvoorraden beschik baar zijn, die kunnen worden aange sproken bij de te verwachten ener- gieschaarste in de jaren tachtig. Ook wordt Nederland minder afhan kelijk van energie-aanvoer vanuit het buitenland, terwijl ook de druk op de betalingsbalans evenwichti ger wordt. Het gebruik van aardgas door elek triciteitscentrales wordt nu reeds be perkt door aardgascontracten die af lopen, niet meer te verlengen. Vol gens de lopende contracten kunnen de centrales nog honderd miljard kubieke meter aardgas gebruiken. Tijdens de besprekingen, die de af gelopen maanden over het BIPC zijn gevoerd, hebben de elektriciteitsbe drijven om 25 miljard kubieke meter aardgas extra gevraagd. Verontreiniging Het nadeel van de omschakeling is dat de luchtverontreiniging door zwaveldioxyde tot 1985 aanzienlijk zal toenemen. Hoewel de elektrici teitsbedrijven slechts voor een kwart verantwoordelijk zullen zijn voor de uitworp van zwaveldioxide, zullen zij wanneer geen maatregelen worden genomen, rond 1980 350 mil joen kilogram zwaveldioxide in de lucht brengen. Volgens de meerja renplannen voor de luchtverontrei niging zal de totale jaarlijkse uit worp van zwaveldioxide niet meer dan vijfhonderd miljoen kilogram mogen bedragen. De ministers Van Aardenne en Gin jaar menen dat de nadelen voor het milieu kunnen worden opgevangen door het treffen van maatregelen, die zullen worden aangekondigd in het op korte termijn uit te brengen beleidsplan ten aanzien van zwavel dioxide. De mogelijkheden tot be perking van de uitworp bestaan on der meer uit het invoeren van zwave- larme olie (die in toenemende mate Vervolg van pagina 1 De munitiesituatie is, volgens defensiemededelingen „ui termate zorgelijk". Het tekort doet zich vooral voor de munitie voor de artillerie en de tanks. Deze granaten kosten enkele honderden guldens per stuk. Opheffing van het totale munitie-tekort zou overigen een veelvoud van de nu extra verkregen 50 miljoen betekenen. Volgens Inge wijden heeft het echter weinig zin direct honderden miljoenen voor munitie uit te trekken omdat deze, in verband met de lange levertijden toch niet in een jaar kunnen worden uitgegeven. Over die 50 miljoen is overeenstem ming bereikt tussen minister Krui- singa (Defensie) en Andriessen (Fi nancien). Zij zullen nog verder on derhandelen over andere extra ver hogingen van het defensiebudget, onder meer om de onvoldoende com pensatie die defensie nu van finan ciën krijgt voor het opvangen van prijsstijgingen, beter te regelen. Zo als bekend had Kruisinga in eerste instantie 350 miljoen extra ge vraagd. uit de Noordzee en in Libië en Nige ria wordt gewonnen), het ontzwave len van olie (dit jaar wordt het toe gestane percentage zwavel in olie van 2.5 tot 2 teruggebracht), het ont zwavelen van rookgassen en de zoge heten vloeibare bed-verbranding. Een bijdrage tot vermindering van de luchtvervuiling kan ook worden bereikt door het spreiden van het gebruik van aardgas in tijd en plaats. Dat betekent dat aardgas wordt gebruikt wanneer de weers omstandigheden zodanig zijn dat de vervuiling te groot wordt en dat aardgas wordt Ingezet in gebieden waar de lucht al vervuild is. Dat betekent dat een deel van het con tractueel te leveren aardgas zal moe ten worden herverdeeld. Hiertoe zal volgens het BIPC een nationaal be- heerscollege moeten worden inge steld, waarin alle betrokken instan ties zijn vertegenwoordigd. Waarschuwing In een eerste reactie noemt ir. Rien Rense van de stichting Natuur en Milieu het plan tot het „uitsmeren" van het aardgas een goede zaak, ADVERTENTIE ENQUETE DRIE VAN BREDA Het Vaderland uit? I I Ja O Neen Zendt uw reaktie aan A. M. Dellemijn, Nic. Maasstraat 57 hs. Amsterdam (1007). Tel.: 020-724151 (Na 19.00 uur). DEN HAAG Tot verbazing van de industriebonden heeft de directie van Hoogovens in een gisteren ge schreven brief toch gezinspeeld op gedwongen ontslagen. De brief is een uitnodiging voor een gesprek over een sociaal plan. Hoogovens wil 2250 arbeidsplaatsen laten ver dwijnen. In de brief wordt gesproken over „afvloeiings-achtige" maatregelen, aldus de bonden. „Daarover willen wij niet praten. Ons uitgangspunt blijft: geen gedwongen ontslagen" aldus bestuurder P. van de Ende van de Industriebond CNV. Zijn col lega Krul liet zich, voor de Industrie bonden NW/NKV, ook in die zin uit. Anders dan Krul is Van de Ende wel bereid deel te nemen aan-verdere cao-onderhandelingen, ook al blijft Hoogovens experimenten met vijf ploegendiensten uitsluiten. De indu striebond CNV wil wel over andere vormen van arbeidstijdverkorting praten. De Vereniging van Hoger Personeel bij Hoogovens is ook bereid verder te praten over de CAO. De vereni ging noemt het absurd dat de indu striebonden de vijf-ploegendienst als onvoorwaardelijke eis hebben gesteld. waarvoor de stichting altijd heeft gepleit. HIJ waarschuwt echter dat het plan niet mag worden gebruikt om in gebieden waar de lucht nog betrekkelijk schoon is, over te scha kelen op olie en kolen, zodat in vuile gebieden het schone aardgas kan worden gebruikt. Ir. Rense: „Zo is in Rotterdam een ruil op handen, waar bij de cdhtrales in de stad aardgas gebruiken en de centrales op de Maasvlakte olie gebruiken. Wij heb ben daartegen geprotesteerd, omdat de centrale op de Maasvlakte vlakbij het natuurgebied Voorne's duin staat. Verder heeft de in aanbouw zijnde centrale bij Nijmegen vergun ning om olie met 2,5 procent zwavel te gaan stoken, onder meer vanuit de overweging dat de lucht in het ge bied betrekkelijk schoon is. Wij me nen dat, wanneer een plafond aan de vervuiling wordt gesteld, dat plafond in gebieden waar de vervuiling min der is, niet mag worden opgevuld." Het is voorts nog de vraag of de centrales willen meewerken aan de maatregelen om de uitworp van zwa veldioxide te beperken. De Hunze- centrale in Groningen, die sinds be gin dit jaar geen aardgas meer krijgt, heeft beroep aangetekend tegen de beslissing van het provinciaal be stuur alleen nog olie met één procent zwavel te stoken. De centrale meent best olie met een zwavelpercentage van 2,5 te kunnen gebruiken. Tenslotte zal ook de Industrie maat regelen moeten aanvaarden om de uitworp van zwaveldioxide te beper ken, omdat (zoals til in de energieno ta was aangekondigd) het aardgas vooral bestemd is voor kleinverbrui kers en dus ook de industrie op olie en kolen moet overschakelen. Ruim twee jaar terug echter verzette de industrie zich fel tegen de plannen van de toenmalige minister Vorrink om de uitworp van zwaveldioxide te beperken tot vijfhonderd miljoen ki logram per jaar, onder meer vanwege de kosten, twijfels aan de technieken en de concurrentiepositie van Neder land. AMSTERDAM/UTRECHT „Er is pas werkelijk iets bereikt wanneer elke SS ïatiënt kan eisen dat hij naar eigen inzicht aan zijn probleem kan werken, adu Wanneer een patiënt ontevreden is met zijn afdeling, zijn arts, zijn therapie of "^inrichting. dan moet hij het recht hebben om andere therapieën, artsen, p-esaafdelingen en inrichtingen te zoeken. Hij moet duidelijk worden dat inrichtin- rJJ jen uitsluitend bestaan terwille van de patiënten die er komen, en niet omgekeerd. Op al die punten is in wezen nog helemaal niets veranderd." Dit schrijft het KLAP (kol- ektief landelijke actiegroe- lea; ^pen in de psychiatrie) in het aatste nummer van de Gek- cenkrant, dat voor een groot deel gewijd is aan vijf jaar ..beweging, actie en belan- ooa (enstrijd in de psychiatrie". Apo Ter gelegenheid daarvan reif Wordt vandaag in gebouw ïn HASA (Pauwstraat 13A) in Utrecht van 11 tot 5 uur een MEI bndelijke dag gehouden •voor alle (ex-)actiegroepen in de psychiatrie. Enerzijds om irmi terug te blikken, maar ander- !V9«Jtijds om vooruit te zien en 1,1 Iets op te steken van de fou ten die in het verleden zijn gemaakt ir is de afgelopen vijf jaar lerdaad dank zij allerlei acties wel het een en ander bereikt. Directies van inrich tingen hebben weieens toege geven, dat het allemaal beter kon. en dat psychiatrische patiënten rechteloos zijn is ook allang niet nieuw meer. evenals het feit dat er in tal van inrichtingen (nog) wan toestanden bestaan. Opti misme is echter niet gerecht vaardigd, aldus het KLAP. „De inspectie voor de geeste lijke volksgezondheid is niet op grote schaal in actie geko men. Ambulante instellingen hebben nooit een inrichting geboycot, ook al was het één van de allerslechtste van het land. En er is in al die tijd misschien maar één keer een directeur ontslagen omdat deze een wanbeleid voerde." Het KLAP wijst erop dat het veel belangrijker is dat de kritiek op de psychiatrie niet heeft geleid tot het werken aan een werkelijk alternatief. Hier en daar zijn groepen werkers enthousiast aan de slag gegaan, maar dat gaat nog lang niet ver genoeg. „Het patroon, dat een direc tie oppermachtig is. dat pa tiënten met een etiket wor den opgescheept en dat ver plegers zich maar hebben te voegen in de aloude hiërar chie van hoofdverpleging, psychiater en directie is nog nergens echt doorbroken. Ook inrichtingen die goede ideeën willen uitvoeren, stui ten telkens weer op behui zing, geld, personeelsgebrek en de wettelijke voorschrif ten, waardoor onder meer de psychiater altijd verantwoor delijk blijft. Op de belang rijkste punten is alles bij het oude gebleven. Soms lijkt dat anders, aldus het KLAP. „Er zijn haast geen inrichtingen meer, die de Gekkenkrant of vertegen woordigers van de Kliënten- bond openlijk durven tegen houden. Elke zichzelf respec terende inrichting heeft er voor gezorgd dat er een pa- tiëntenraad kwam. Veel in richtingen hebben zich een multidisciplinair team aan geschaft, dat maar voor een handjevol patiënten werkt en waarin de arts als vanouds de eindverantwoordelijk heid draagt. Er is veel verbe terd aan kantines, telefoon cellen zijn verplaatst en zo nu en dan krijgt een nieuwe pa tiënt zelfs een informatiefol der, waar zijn rechten in staan." Teleurstelling Het KLAP: „Op al die dingen wordt met trots gewezen, zo van kijk eens hoe vooruit strevend wij zijn. Het is alle maal mooi meegenomen, maar het zijn niet de dingen waar het om gaat. Patiënten moeten het recht krijgen hun eigen leven in te richten en zolang dat niet het geval is, is het begrijpelijk dat een aan tal mensen die actievoeren in de psychiatrie teleurgesteld raakt." De afgelopen vijf Jaar zijn er heel wat groepen geweest, zo als in Rozenburg, het W.A.- huis, St. Anna en het Delta ziekenhuis die het niet heb ben gered. De landelijke dag is ook voor hen bedoeld om juist van deze ervaringen te leren. Vragen als wat is er misgegaan en hoe kan dat worden voorkomen. Vooral groepen leerlingen zijn enorm onder druk gezet en soms rechtstreeks ontslagen om hun activiteiten. Verder durven veel verpleegkundi gen weinig kritiek te leveren uit angst dat hun werk onmo gelijk wordt gemaakt of dat hun praktijkcijfers gedrukt worden. Wat kan daar geza menlijk aan worden gedaan? Het zijn allemaal zaken, waarvan de organisatoren hopen dat ze vandaag in Utrecht aan de orde zullen komen in de hoop, dat er een gezamenlijke strategie, waar aan het nogal heeft ontbro ken, kan worden opgesteld. Of, zoals het KLAP het for muleert: „WIJ denken dat het tijd is om de koppen bij el kaar te steken en ons af te vragen hoe we in de komende vijf jaar meer kunnen berei ken dan in de afgelopen vijf Jaar." en emotionele associaties? Mogen wij in deze discussie afdalen tot het niveau waarin ieder respect voor de ander ontbreekt en hij met woorden als „nationaal socialisme" en „we reldcommunisme" gebrandmerkt, is* afgeschreven? Bent u hier ook niet bezig de tegenstellingen binnen onze kerken met betrekking tot de me ning over Zuid-Afrika op een onver antwoorde wijze aan te wakkeren?" De groep doet een beroep op het comité de bovengenoemde opmer kingen te herroepen. Onder de on dertekenaars van de brief die de groep aan het comité heeft gezonden bevinden zich mr. C. B. Bavinck, mevrouw E. A. Streefland, dr. J. W. van der Molen, ds. A Vos en dr. J. van Klinken. Van een onzer verlaggevers DEN HAAG Nederland en zeven andere EG-landen zijn ongelukkig over een Frans voorstel voor de con-, ferentie over veiligheid en samen werking in Belgrado. Dat overleg zit muurvast omdat de Sowjet-Unie in de slotverklaring amper aandacht wil besteden aan de mensenrechten, terwijl de westerse landen hierop juist nadrukkelijk willen ingaan. Alle EG-landen behalve Frankrijk neigen nu naar de ontwerpslotver- klaring, zoals die is ingediend door de neutrale landen in Belgrado. Frankrijk heeft nu een eigen. vol-, gens westerse woordvoerders, veel minder vergaand voorstel ingediend en daarmee de eenheid van de EO doorbroken. „Nu ziet u het zelf: ik ben nog te klein om mijn eugen fiets te verven." ADVERTENTIE Zojuist verschenen: PREKEN VAN JOHANNES CALVIJN vertaald door da. J. Douma en da. W. H. v. d. Vegt. Derde, uitgebreide druk. Kompleet In drie fraai gebon den delen. Formaat 15x21,5 cm. Totale omvang 1.250 pagina's. Voorintekenprijs 97,50 (geldig tot 1 maart a.s.; daarna 118,50). Het belang van deze uitgave, die in 1938 voor het eerst verscheen, valt niet beter te typeren dan met een citaat uit de voortref1eli|ke inleiding die wijlen Ds. W. H. v. d. Vegt daarbij geschreven heeft: „De prediking van Calvijn gaat heel de Kerk aan. De strijd om de vrijheid en vernieuwing der Kerk was bij hem in eerste instantie een strijd om de vrijheid en de vernieuwing der prediking. Want in de prediking zag hi| het hoofdkenmerk van de ware Kerk. Wie dus een ware Kerk gelooft, en weet dat de strijd van deze Kerk de geschiedenis der wereld beheerst en beslist, dankt God. dat deze wereidhistonsche betekenis der prediking bij Calvi|n zo onweersprekelijk is uitgekomen. En hij is met bevreesd dat een terugzien naar Calvijn achteruitgang betekent Integendeel, een goed begrip van zijn prediking zal ons te beter paraat kunnen maken om voort te gaan naar de dag van onze Heer Jezus Christus." Voor deze derde druk (uitgebreid met een tiental preken over Verbond. Doop en Avondmaal en vier preken over de Zaligsprekingen, die in de voorgaande edities ontbraken) blijkt grote belangstelling te bestaan. En terecht, want het is een uitgave van grote klassieke betekenis. Inderdaad, u kunt maar liefst 21,- besparen als u nü op dit werk intekent Het gehele bedrag kan bovendien in termijnen worden betaald tot een minimum van 5 20,- per maand. In dat geval betaalt u slechts een kleine vergoeding van 2.50 (bij de laatste termijn inbegrepen) voor de extra administratiekosten LAAT D(T DUBBELE VOOR DEEL U NIET ONTGAAN! Profileer van de lage voorintekenprijs én van de soepele betalingsregeling door gebruik te maken van onderstaande BON Zend die vóór 1 maart a.s. aan uw boekhandel of (in open envelop, zonder postzegel) aan: T. WEVER FRANEKER B.V. ANTWOORDNUMMER 5 Zend mij tegen voorintekenprijs Rflll rechtstreeks/via boekhandel: DUrl ex. Joh Calvijn HET GEPREDIKTE WOORD Derde, uitgebreide druk Kompleet in drie gebonden delen f 97,50. Ik betaal het gehele bedrag ineens/in 5 termijnen van 20,- per maand. Naam Straat Plaats Datum Bankrek.- of gironummer: Doorhalen wat u met wenst TR-2

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1978 | | pagina 3