adat en Begin willen ervatting VS-pendel n Italië blijft alles weer bij het oude m Britse conservatieven sterk in die lift ijiomalië si ril bestand Schietpartijen in zuiden van Libanon Moezorewa voor 't blok Thaise versterkingen naar grens Cambodja 'ffi 1 Na uitlatingen over immigratie Hitlergroet bij begrafenis Kappler Vorster zwijgt over Namibië ommunisten niet in regering en ook geen folksfront MSDAG 14 FEBURARI 1978 lef BUITENLAND Trouw/Kwartet I dJriCAANSTAD, JERUZALEM (Réuter, UPI, AP) Zowel de Egyptische president Anwar set at als de Israëlische premier Menachem Begin vinden dat de Amerikaanse onderminister van agl enlandse zaken, Alfred Atherton, zijn pendeldiplomatie in het Midden-Oosten moet hervatten n"het vredesoverleg tussen Israël en Egypte weer op gang brengen. raa ident Sadat zei dit gisteren in js waar hij een ontmoeting had Ui* de Franse president Valéry Gis- 1 d'Estaing. Voordat hij uit de 3beinse hoofdstad naar Rome ver- di voor gesprekken met paus Pau- jje en de Italiaanse leiders, zei Sadat hij zal doorgaan met zijn cam- ^ne voor vrede met Israël en dat bezeer bemoedigd was door zijn irekken met de Amerikaanse ident Jimmy Carter en Europese pia]ers. Sadat ontkende overigens uit stelligste dat hij de Franse presi- n d( t om wapens had gevraagd. Over mo Midden-Oosten-overleg zei de kan sident dat er nu eerst een begin- s ferklaring voor een regeling moet )ien. moet precies en niet in vage bewoordingen gesteld zijn en vol gens Sadat kan na zo'n beginselver klaring een regeling met Israël bin nen enkele dagen een feit zijn. Sadat zei na zijn bezoek aan Jeruzalem te hebben gemeend dat de psychologi sche barrières van dertig jaar uit de weg waren geruimd, maar nu bleek de Israëlische regering „opnieuw aan oude begrippen en ideeën vast te houden". Zijn reis naar achtereen volgens Marokko, de Verenigde Sta ten. Engeland. West-Duitsland, Oos tenrijk, Roemenië en Frankrijk was hij begonnen met een ontmoedigd gevoel, maar nu was hij „na overal volledig begrip te hebben ontmoet zeer bemoedigd". Sadat zei zich, als zijn vredespogingen zouden misluk ken „te zullen richten tot de honder den miljoenen mensen die mijn vre desinitiatief hebben gesteund om mijn positie aan hen voor te leggen". In Rome werd Sadat ontvangen door zijn Italiaanse ambtgenoot Giovanni Leone. Hij voerde besprekingen met formateur Giulio Andreotti en waar nemend minister van buitenlandse zaken Arnoldi Forlani. De Italiaanse politie nam uiterst strenge veilig heidsmaatregelen in acht. ontmoeting met paus Paulus. Het was de tweede maal dat de paus Sadat ontmoette. Eerder gebeurde dit in april 1976. De paus orees Sadat voor diens vredesinitiatief. Hij drong er verder op aan dat van Jeruzalem „een godsdienstig centrum van de vrede" zou worden gemaakt en zei dat een vredesovereenkomst „recht vaardigheid en veiligheid" moet brengen voor alle volkeren in het Midden-Oo-ten en moet tegemoet komen aan de „legitieme verlangens van het Palestijnse volk". stemming nodig om president Sadat in Egypte op te zoeken, aldus Begin. Peres verklaarde gisteren in Tel Aviv dat zijn onderhoud met presi dent Sadat heeft uitgewezen dat de mogelijkheden voor een overeen komst tussen Egypte en Israël nog niet zijn uitgeput. Wel bestaan er zeer reële en diepe verschillen, maar er is een redelijke kans op succes wanneer de onderhandelingen wor den voortgezet", aldus Peres. Intussen hebben Palestijnse leiders in de Syrische hoofdstad Damascus nog eens herhaald vastbesloten te zijn het vredesstreven van Sadat te dwarsbomen. Ook zeiden zij de ge wapende strijd tegen Israël te zullen voortzetten. Een en ander stond in een verklaring die werd uitgegeven na afloop van een bijeenkomst van de Palestijnse centrale raad. Bij de vergadering was ook PLO-leider Jassir Arafat aanwezig. In de verkla ring werd verder gezegd dat de een heid onder de Palestijnen verste vigd moet worden en de coördinatie tussen de Arabische regeringen en de socialistische landen, in het bij zonder de Sowjet-Unie, verder ont wikkeld moet worden. Een Westduitse rechtse extremist heeft de Hitlergroet gebracht aan het graf van de oorlogsmisdadiger Herbert Kappler in Soltau. Het voormalige SS-politiehoofd van Rome werd begraven onder de bloe men en onder de tonen van muziek van Giuseppe Verdi. Onder de belang stellenden waren veel oude nazi's en rechtse extremisten van een jongere generatie. Herbert Kappler was een half jaar geleden uit een militair hos pitaal in Rome geschaakt met de hulp van zijn vrouw. Hij had op dat ogen blik 30 jaar uitgezeten van een veroor deling tot levenslang wegens het laten doodschieten van 335 Italiaanse gegij zelden uit vergelding voor een partiza- nenaanslag op een marcherende ko- lonrce Duitse soldaten. Een oude nazi die aan het graf groette, klaagde dat hij deor de politie was gefotografeerd. Dat was volgens hem niet gebeurd aan het graf van Andreas Baarler van de Rote Armee Fraktion, waai; stadsguerrilleros de groet met de gebsilde vuist hadden gebracht. LONDEN (Reuter); De Britse Conservatieven zitten sterk in de lift doordat hun partijleidster, Margaret Thatcher, de bevolking een rem op de immigratie van kleurlingen in het vooruitzicht heeft gesteld. Uit' een door het dagblad Daily Mail gepubliceerd opinie-onderzoek blijkt dat Thatchers .Tories" zich in de volksgunst een voorsprong van 11 procent hebben verworven op de regerende Labourpartij van premier James Callaghan. sche ,ren OGADISJOE (AP, Reuter) So- **Uë is bereid tot een bestand met buurland Ethiopië, op voorwaar- lat het recht op zelfbeschikking de Ogaden (West-Somalië) It erkend. .ens de ambassadeur in Parijs, 3va- mantar. moet de bevolking daar heff kunnen uitmaken of zij zich wil nsluiten bij Ethiopië dan wel bij malië. De Ogaden behoort op het i eifenblik bij Ethiopië, maar Somalië ;ste strijdt de rechtmatigheid rijf arvan. Premier Begin ïstijn. Op het ogenblik echter is door de Ethiopische troepen. ankelijk boekte het West-So- jjgjaiische Bevrijdingsfront. ge deund door Somalië, grote succes- da n in de strijd tegen Ethiopië in de lee< fs' steund door Russen en Cubanen nta i de terugtocht gejaagd, t weekeinde liet Somalië weten aar it ook haar geregelde troepen in de aeri rijd zullen worden gemengd. Poli- k dfk heeft dat het voordeel dat So- te i ilië nu kan aanbieden deze troe- n terug te trekken, in ruil voor een yen stand met Ethiopië. z'i' enduizenden vrijwilligers hebben ko' :h inmiddels in Somalië gemeld n deel te nemen aan de strijd te- keI( n Ethiopië. Alleen al in de hoofd- 11 dj ad Mogadisjoe zouden 30.000 man endch hebben aangeboden, waarvan 'kei i jongsten 15 jaar oud zijn. Presi- 1 T( nt Barre heeft gezegd dat ieder- n die een geweer kan dragen zich ZJJ' oet melden en zich moet voorbe- he iden op de verdediging van het derland. Barre uitte opnieuw ees dat de Ethiopische troepen llen doorstoten en proberen het 3Ch lorden van Somalië te bezetten. Os ïan 5 Vfi i difl Ook de Israëlische premier Begin ze* gisteren op een persconferentie de hervatting van de Amerikaanse be middeling in het Midden-Oosten te verwelkomen, dit ondanks de ver schillen van mening met de Verenig de Staten over de omstreden Israëli sche nederzettingen op bezet Ara bisch gebied. Door een verzoenende toon aan te slaan probeerde Begin volgens waarnemers een dreigende ruzie met de Verenigde Staten te voorkomen. Hij verklaarde niette min „geen enkel woord te betreu ren" van een kabinetsverklaring waarin zondag de Amerikaanse mi nister van buitenlandse zaken Cyrus Vance, ervan beschuldigd werd in het conflict om de nederzettingen „partij tc kiezen" tegen Israël. Vance had de ontmanteling van de Israëlische nederzettingen en terug trekking van Israël uit de bezette Arabische gebieden geëist. Begin zei gisteren dat de nederzettingen in de Sinaï na de teruggave van het ge bied aan Egypte worden gehand haafd en dat dit een onderdeel van het Israëlische vredesplan was. ..En zoals ik altijd herhaald heb, valt over alles te onderhandelen uitge zonderd over de vernietiging van Israël". Als mogelijk verzoenend teken aan de Verenigde Staten bevestigde Be gin dat de uitbreidingswerkzaamhe den bij de dorpen in de Sinaï zijn stopgezet. De premier gaf geen re den op, maar wekte wel de indruk dat Israël zich zal blijven verzetten tegen ontruiming van de nederzet tingen met de opmerking dat alle partijen in Israël, uitgezonderd de communistische, tegen het neerha len van deze buitenposten zijn. Over de ontmoeting van Sadat en de Israëlische oppositieleider Sjimon Peres, zei Begin dat hij daar zijn volledige goedkeuring aan had ge hecht. Peres heeft ook geen toe- Volgens een soortgelijk onderzoek dat een maand geleden plaatsvond had Labour toen nog een voorsprong van twee procent op de Conserva tieven. Maar op 30 januari blijkt het tij te zijn gekeerd door een felle rede van mevrouw Thatcher waarin zij zich sterk afzette tegen het huidige immi gratiebeleid. Najaar 1979 Labour hoeft pas najaar 1979 nieuwe verkiezingen uit te schrijven. Tot Kabinet keurt „militair tribunaal" goed BEIROET (Reuter, UPI, AP) De Libanese ministerraad heeft gisteren zijn goedkeuring gehecht aan een wetsontwerp tot de vorming van een speciaal gemengd Syrisch-Libanees militair tribunaal, dat een onderzoek moet instellen naar de gevechten tussen Syrische en Libanese troepen. Tegelijkertijd laaiden er in Zuid-Libanon schietpartijen op tussen rechtse christenen, die door Israëlische militairen gesteund zouden worden en linkse eenheden van Palestijnen en Libanezen. Volgens de eerste berichten werden ten minste 18 mensen gedood of zwaar gewond in het stadje Naba- tiyeh, dat ongeveer 15 kilometer van de grens met Israël ligt. Het door het Libanese kabinet goed gekeurde militaire tribunaal zal be staan uit Libanese en Syrische rech ters. Het moet beoordelen wie er verantwoordelijk is voor de gevech ten die vorige week in Beiroet ge voerd zijn tussen de soldaten van het privé-leger van de vroegere presi dent Camille Chamoen en Syrische militairen van de Arabische vredes macht, die moet waken over de vei ligheid in het land. Die gevechten hebben naar schatting aan 150 men sen het leven gekost. Het wetsontwerp, waarvan geen bij zonderheden bekend zijn gemaakt, wordt vandaag ter goedkeuring aan het parlement voorgelegd. De Liba nese president Elias Sarkis zei tij dens het kabinetsberaad dat het om staatsredenen noodzakelijk was een oplossing te zoeken voor de crisis. Hij betreurde „de incidenten tussen toegewijde en oprechte broeders". Sarkis zei verder dat „de Syriërs op ons verzoek zijn gekomen. Wij heb ben maatregelen genomen om de crisis op te lossen op een broederlij ke basis, op voet van gelijkheid tus sen de partijen en in een gemeen schappelijk gevoel van verantwoor delijkheid". Afgezien van enkele korte schietpar tijen was het gisteren voor de derde opeenvolgende dag in de hoofdstad Beiroet rustig. Syrische regerings bladen hebben gisteren laten weten dat de gevechten in Beiroet de be doeling hadden de Syrische opposi tie tegen de vredesinitiatieven van de Egyptische president Anwar Sa dat te verewakken. Maar, zo zeiden de bladen, Syrië zal daar niet in trappen. dusver werd echter rekening gehou den met een verkiezingsdatum in de loop van dit jaar. waarmee Calla-' ghan en de zijnen de vruchten zou den willen plukken van de, na een lange en diepe recessie, weer veel rooskleuriger afgeschilderde econo mische situatie. Volgens het jongste opinieonderzoek echter lijkt mevrouw Thatcher goed garen te hebben gesponnen bij haar stellingname in wat de Britten be ginnen te voelen als een acuut ras senprobleem. Volgens de cijfers van de Daily Mail zouden de Conservatieven momen teel 50 procent van de stemmen krij gen, tegen 39 procent voor Labour," zeven procent voor de liberalen en een „rest" van vier procent. Mevrouw Thatcher herhaalde zater dag dat Engeland de toeloop jaar lijks 40.000 tot 50.000 immigranten van Aziatische (met name uit India en Pakistan) of Caraibische originei moet afremmen. Zij zegt daar niet bij hoe een Conser vatieve regering dat denkt te doen. Mevrouw Thatcher stelt dat ook eeri Conservatieve regering haar ver plichtingen tegenover „vreemdelin gen" met een Brits paspoort gestand' zal doen. Labour beweert dat het huidige immigratiebeleid reeds der gelijke minima hanteert waardoor als nieuwkomers alleen de „U.K. citi zens" plus de verwanten van de im migrantenlichtingen vóór 1973 wor den toegelaten. Labour verwijt mevrouw Thatcher' dan ook dat zij stemmenwinst pro beert te behalen door op laakbare wijze in te spelen op de onderhuidse rassenspanningen in het land. Op de 54 miljoen blanke Britten is er thans een gekleurde minderheid van naar schatting 1.9 miljoen mensen aan wezig. Margaret Thatcher SALISBURY (Reuter, UPI) De invloedrijke vleugel van de zwarte leider bisschop Abel Moezorewa is in Rhodesië voor het blok gezet. Doe mee met het akkoord dat de andere partijen hebben bereikt, of vertrek, zo is de bisschop te verstaan gegeven. Zijn Verenigde Afrikaanse Nationa le Raad neemt deel aan het binnen landse overleg over de toekomst van Rhodesië, maar ligt dwars vanwege de halsstarrige houding van de blanken. Aan het gesprek wérd al niet deelge nomen door de in het buitenland gevestigde bevrijdingsbeweging (verenigd in het Patriottisch Front). Zij verwachten van onderhandelin gen met de blanke leider Ian Smith niets en hebben aangekondigd de guerrillastrijd te zullen voortzetten, ook als er binnenslands overeen stemming wordt bereikt. Het ultimatum van Smith wordt ge steund door twee andere gematigde zwarte leiders, dominee Ndabaningi Sithole en stamhoofd Jeremiah Cheriau. Zij eisen van Moezorewa dat hij ak koord gaat met 28 blanke zetels (op een totaal van honderd) in het parle ment, en zijn eis dat de blanken niet meer dan 20 stoelen mogen bezetten laat vallen. Sithole zei dat eerder overeen was gekomen dat als een •delegatie zich niet langer in het overleg kan vinden, zij maar moet opstappen. 'Moezorewa heeft die vrijheid'. Overigens zal het gesprek voor een groot deel aan gewicht inboeten als de bisschop inderdaad het bijltje erbij neerlegt. Hij is de zwarte leider die naar wordt aangenomen brede steun geniet onder de Rhodesische bevolking, meer dan de andere voor mannen. Om die reden, zo verluidt in Rhodesië. zou Smith het verschil van mening met Moezorewa niet op het scherp van de snede willen uit spelen. ondanks het nu gestelde ulti matum. KAAPSTAD (Reuter/UPI) De Zuidafrikaanse premier John Vor ster heeft nog geen opheldering ver schaft over het onverwachte vertrek van minister van buitenlandse za ken „Pik" Botha uit New York, net een dag nadat daar besprekingen waren begonnen over de toekomst van Namibië (Zuidwest-Afrika). Bot ha liet weten dat hij op grond van zijn instructies niet verder kon gaan in de besprekingen. BANGKOK (Reuter, AP) Thailand heeft gisteren versterkin gen gestuurd naar twee politieposten in het grensgebied met Cambodja. Dit gebeurde nadat in het afgelopen weekeinde ongeveer 200 Cambodjaanse militairen aanvallen hadden uitge voerd op Thaise dorpen. Daarbij werden volgens een officiële mededeling in Bangkok tien mensen gedood en 30 gewond. Meer dan 300 dorpelingen waren naar een boed dhistische tempel gevlucht, uit angst voor nieuwe aanvallen. De aanvallen werden uitgevoerd in de provincie Oeben Ratsjatanie, onge veer 500 kilometer ten noordoosten van Bangkok. De Cambodjanen wer den verdreven nadat de Thaise luchtmacht met straaljagers de in vallers had bestookt. Ongeveer 200 dorpelingen zouden echter door de Cambodjaanse invallers zijn meege voerd naar Cambodja. Gisteren werd in Bangkok nog meegedeeld dat on geveer 100 Cambodjanen een aanval gedaan hebben op een eenheid van de Thaise marine. Verder zouden Cambodjaanse militairen op een weg in het grensgebied twee auto's, een bus en een vrachtwagen in een hinderlaag gelokt en beschoten hebben. Het is nog geen tien dagen geleden dat de Thaise minister van buiten landse zaken, Oepadit Panchariang- koeng, aan het hoofd van een stevige delegatie naar de Cambodjaanse hoofdstad Phnom Penh trok. om daar de banden met het Cambod jaanse bewind wat steviger aan te halen. Afgesproken werd dat Thai land en Cambodja hun betrekkingen zouden normaliseren en ambassa deurs zouden uitwisselen. De Thaise minister was er heen gegaan om te proberen aan het gelazer aan de grenzen een eind te maken. Dat nu, schijnt hem niet gelukt te zijn. >r J. den Boef Do» et ziet er naar uit dat Italië opnieuw een christen-democratisch inderheidskabinet krijgt, dat door de andere partijen met pme door de communistische partij in beide kamers van het irlement zal worden geduld. Mogelijk kan dat kabinet zijn ven rekken tot december, in welke maand een nieuwe Italiaan president moet worden gekozen. binding en algemene verkiezingen kunnen echter niet zonder de mede werking van de andere partijen tot stand komen. En het is duidelijk dat de communisten, die vorig jaar in samenwerking met de christen-de mocraten aanwerkten op uitstel van regionale verkiezingen, ook nu nog algemene verkiezingen uit de weg willen gaan. Jids de communisten vorige week n eis hebben laten vallen, dat zij moeten uitmaken van een euw te vormen kabinet, ligt de weg en voor de christen-democrati- e formateur Giulio Andreotti om regeringsploeg samen te stellen, heel veel op het bijna een maand leden afgetreden kabinet onder n leiding zal lijken. Blijkbaar heb- n de communistische leiders inge- n. dat zij ongewenst zijn als rege- igspartners en dat alleen algeme- verkiezingen daar verandering in ten brengen. ervroegd? nua f mogelijkheid dat de Italianen dit vervroegd naar de stembus ge- .^urd zullen worden, is echter be- tkkelijk klein. Onder de christen- fnocraten zijn er enkele groepen, het wel op nieuwe verkiezingen Wen laten aankomen. Kameront- Even heeft het er enkele weken gele' den op geleken dat de communisten samen met enkele andere partijen wilden aansturen op de vorming van een „volksfront"-regering. De animo daarvoor lijkt echter niet groot te zijn bij de niet-communistische par tijen. De communistische partij (PCI) zou in een dergelijke regering een overheersende positie innemen en bij algemene verkiezingen (die overigens pas in juni 1980 gehouden behoeven te worden) zou de christen democratische partij kunnen profi- Enrico Berlinguer teren van de verwarring, die de vor ming van zo'n volksfront-kabinet on getwijfeld bij velen zou veroorzaken. Het gepraat over de vorming van een volksfront heeft in het huidige stadi um van de politieke crisis in Italië slechts de functie van een dreige ment, een stok achter de deur. ge had. Het heeft echter zijn uitwerking gemist omdat de meerderheid bin nen het kamp van de onderling ver deelde Democrazia Cristiana (zoals de christen-democratische partij heet) het over één ding zeer eens is, nl. dat de PCI geen ministers mag leveren aan een door een christen democraat geleid kabinet. De leiding van de PCI heeft tenslotte uit dit opnieuw bevestigde feit haar conclu sies getrokken. Politieke eer De communistische leiders hebben echter nog een reden om niet al te hard aan te dringen op de vorming van een kabinet zonder de christen democraten. De sociaal-economi sche toestand in Italië is nog altijd niet van dien aard dat er op korte termijn politieke eer aan te beleven valt. De christen-democraten heb ben het voordeel, dat zij op de tradi tionele wijze kunnen verder regeren, in de hoop dat drastische versobe ringsmaatregelen, mogelijk gemaakt door de steun van andere partijen in het parlement, op de wat langere duur vruchten zullen afwerpen. Als de communisten aan het hoofd van een volksfrontregering aan de macht zouden willen komen, zouden zij zich niet kunnen veroorloven, Giulio Andreotti zich te beperken tot het nemen van soortgelijke stappen. Zij zouden niet kunnen ontkomen aan het vol gen van een beleid dat gericht is op in zijn uitwerking ingrijpende maat schappijhervormingen. Ook besef fen zij dat de tijd daarvoor nog niet rijp is, omdat experimenten voorlo pig de crisissituatie alleen maar kunnen verergeren. En daar kan geen enkele partij verkiezingen mee winnen. Dat de communisten opvallend snel zijn afgestapt van het idee om een volksfrontrkabinet te vormen, heeft nog een andere ooreaak. Het is be kend dat Enrico Berlinguer. de lei der van de PCI in zijn hart tegen een dergelijke politieke oplossing ge kant is. Enkele Jaren geleden, toen hij zijn inmiddels op de achtergrond geraakte „historische compromis" aan de christen-democraten aan bood, heeft hij zijn partijgenoten van de volksfrontgedachte weten af te brengen door te verwijzen, naar wat in Chili is gebeurd. Berlinguer wil voorkomen, dat in Italië, Chi leense toestanden ontstaan. Het ziet er nu naar uit dat de communisten een volkomen overbodige kabinets crisis hebben veroorzaakt, althans die indruk zal bij veel Italianen zijn ontstaan, nu Andreotti toch weer gelegenheid lijkt te krijgen om mm of meer op de oude voet verder te gaan. Vandaar dat de PCI nog pro beert haar figuur te redden door een achterhoedegevecht te voeren. Zij wil meebeslissen over het aantal mi nistersposten en de bemanning daarvan om er zeker van te kunnen zijn. dat de voor de PCI belangrijke programmapunten goed worden be hartigd. Zoland de communistische partij geen heil ziet in vervroegde verkie zingen ook al omdat niet wordt verwacht dat die ingrijpende veran deringen te zien zullen geven kun nen de christen-democraten zich veroorloven, met een minderheids kabinet het land te regeren. In de cember moeten echter presidents verkiezingen worden gehouden en voor die tijd moet er tussen de poli tieke partijen onderhandeld worden over de politieke kleur van de opvol ger van de christen-democratische president Giovanni Leone. Het is duidelijk dat de christen-de mocraten gedwongen zullen zijn om concessies aan de PCI te doen, als zij opnieuw één hunner het presi dentiële paleis willen doen bevol ken. Aangezien de president in de toekomst een belangrijke rol kan spelen bij de vorming van elkaar mogelijk snel opvolgende kabinet ten. zullen de leiders van de Demo crazia Cristiana hun uiterste best doen om tot een vergelijk te komen. Komt dat niet tot stand (in een gezamenlijke zitting van belde ka mers van het parlement) dan raken de christen-democraten hun recht streekse greep op kabinetsformaties kwijt. De aarzeling om het op ver vroegde algemene verkiezingen te laten aankomen, zal dan misschien ook worden overwonnen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1978 | | pagina 7