leen investeringen van
>verheid in de regio
Zeker is zeker
BANQUE
'Doffe ellende' troef op kunstacademie
Vakbonden tegen
bemiddeling bij
Hoogovens
Zeldzame plant gevonden
vdA en CDA dringen aan op meer initiatieven
Bedrijven beperken
ontwikkeling Tunesië
PDTTER'sÉlH
CAO-onderhandelingen nog muurvast
Klimplantachtige waterranonkel groeit bij Soest
V ïnapiaats zal moet worden beschermd tegen de
beschermd worden der van het plantje De betrokken
ok naar Tunesië
Staatssecretaris
overweegt uitstel
verhuizing PTT
Geen sociale ontwrichting
Brand in kerktoren
Geen vervolging tegen Hans Knoop
LI NI A ^8^
kl
wie ecfat5!^%èn
een Be maand rente wenst
zonder opzegtermijn^ boete
of rentekorting, opent een
reservegeld-rekerung bij de...
Manifestatie in Groningen om nieuwbouwplannen alsnog door te laten gaan
JSDAG 14 FEBRUARI 1978
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
vai
h« b onze parlementsredactie
N HAAG Minister Van Aardenne (economische zaken) stad gevestigd
ve It niets voor investeringen door de overheid in probleemge- worden,
me den. waar het particuliere bedrijfsleven het laat afweten. De T
dA in de Tweede Kamer wil via een motie de minister ertoe 1 WlJielS
,lk* vegen toch „rechtstreeks overheidsinitiatieven" te nemen in
voorbeeld het noorden des lands en de oostelijke mijnstreek,
eiij t CDA staat daar aanmerkelijk positiever tegenover dan de
teitfD-minister.
Die
zouden moeten
r. Igens het PvdA-KamerUd Wölt-
jjiiis is het zeer de vraag of over-
lnidspremies voor particuliere in
vars iteerders wel voldoende soulaas
slis den. Juist doordat de regering de
r ei mieregelingen heeft uitgebreid
oge tmeer delen van het land raken de
vai de» economisch zwakke gebieden
alle n „positieve discriminatie" kwijt,
is te
i te nister Van Aardenne deelde de
r en-ning van het PvdA-Kamerlid
ide?t. Hij hield de Tweede Kamer
mmissies voor economische en so-
zeg ile zaken gisteren voor dat het de
[ering erom begonnen is de voor-
li er arden voor investeringen gelijk te
kken. „Het particulier initiatief
r en it het er niet bij zitten, als je maar
aan rgt dat de vestigingsvoorwaarden
die de regio's gelijk zijn. Als bedrij
n dan toch nee zeggen heeft het
eeft k geen zin een overheidsbedrijf op
dan richten. De overheid is er niet
lok- or gewone activiteiten, slechts
dan or bedrijven als DSM en de ultra-
om- ntrifugefabriek in Almelo", aldus
zijn nister Van Aardenne.
om ersterkt
:t CDA-Kamerlid Beumer pleitte
or een „versterkte krachtsinspan-
ng" van de overheid. Evenals
'5 iltgens sprak Beumer over initia-
ven, die de overheid zelf ter hand
moeten nemen. In een motie
ong hij aan, op zulke initiatieven,
oal gericht op nieuwe produkten
nieuwe produktietechnieken.
de bespreking van de nota regio-
al sociaal-economisch beleid
oh. 77-'80 kwamen de Kamercommis-
ts tot de conclusie dat dit beleid
g niet voldoende uit de verf is
omen. Het hele overheidsbeleid
J iog te weinig doortrokken van de
:aak om extra aandacht te be-
n aan zwakke gebieden. Het
;te pakket maatregelen van de
ig. bedoeld om de economie te
Defeiuleren en de koopkracht van de
gé- orsnee-werknemer op peil te hou-
n, is daar helaas een voorbeeld
n zei Beumer (CDA).
;vrouw Eperna-Brugman (PvdA)
sende dat het motto „het moet in
hkke regio's gebeuren, tenzij het-
len anders kan" nog te weinig weer
ink heeft gevonden. De VVD-er
aams sprak over een „aarzelend
gin". In een zeer groot aantal mo
ts werd de regering uitgenodigd
t beleid aan te scherpen,
ministers Van Aardenne en Albe-
(sociale zaken) konden de Twee-
Kamer geen inzicht geven in het
irdere verloop van de spreiding der
ksdiensten. De PvdA beklem-
onde, dat de tweede fase van de
reiding, in de jaren na 1980 gericht
aet zijn op het overbrengen van
DO arbeidsplaatsen naar zwakke
[ios.
de, gewijzigde, plannen van de
[ering is sprake van circa de helft.
Minister Van Ardenne kon geen „in
vulling geven van het tweede deel.
Het ambtelijk overleg daarover
moet nog op gang komen. Het gaat
in de tweede fase niet om bestaande
overheidsdiensten, maar om nieuwe
en groeidiensten. die buiten de rand-
Minister Albeda toonde zich be
zorgd over de gevolgen van de sprei
ding voor Den Haag en omgeving.
„Het is van belang, dat we nader
kijken naar ontwikkelingen in die
regio, voordat we beslissen de aan
gegeven weg te bewandelen". Als
voorzitter van de regionale raad
voor de arbeidsmarkt had Albeda de
laatste tijd enige twijfels over de
juistheid van de spreidingsoperatie,
zo zei hij gisteren.
Minister Van Aardenne deelde niet
de angst van een aantal Kamerle
den, dat een vestiging van DSM in
het Eemsmondgebied geheel van de
baan zou zijn. De bewindsman hield
het op vertraging, deels verooreaakt
door de verslechterde marktsituatie
in de chemische industrie. Als moge
lijke plaats voor de opslag van vloei
baar aardgas is de Eemsmond nog
niet uit de gedachten verdwenen,
aldus Van Aardenne. De adviezen
aan de regering, die tot op heden
openbaar zijn geworden, geven de
voorkeur aan de Maasvlakte, onder
meer uit scheepvaart- en veilig
heidsoverwegingen.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De vakbonden willen op dit moment niets weten
van een bemiddelingspoging door wie dan ook om de
vastgelopen cao-onderhandelingen bij Hoogovens weer vlot te
krijgen.
UTRECHT (ANP) Onderzoekers van de Utrechtse provinciale waterstaat hebben bij Soest
een zeer zeldzaam plantje gevonden. Het plantje, de klimopachtige waterranonkel, groeit voor
zover bekend nog maar op vijf plaatsen in ons land. Volgens drs. H. van Dam van het
rijksinstituut voor natuurbeheer in Leersum is de vondst bij Soest daarom zo verheugd, omdat
het plantje alleen te vinden is waar het milieu nog niet is verontreinigd.
De klimopbladige waterranonkel
gedijt het best op de grens van
voedselarme en voedselrijke gebie
den. veelal langs de oevers van
slootjes en beken. Het heeft vooral
schoon en voedselarm grondwater
nodig.
De toenemende recreatie, het kuns
tmestgebruik in de landbouw en de
overschotten aan gier en stalmest
hebben volgens drs. Van Dam een
belangrijk aandeel gehad in het
terugdringen van de groeiplaatsen
van klimopachtige waterranonkel.
Ook waterverontreiniging en het
normaliseren van beken zijn funest
voor het zeldzame plantje. „Een en
ander heeft er in ieder geval voor
gezorgd dat het in Brabant, waar
worden schoon gemaakt, net als
tt* j i. 1 tien jaar geleden en de groeiplaats
i i koeien." aldus ing. P. Veen. de vin-
boeren verlenen alle medewerking.
Tien onderzoekers van de provinci
ale waterstaat werken al drie jaar
aan een inventarisatie van de plan
tengroei in Utrecht. Volgens ing.
Veen. één van de onderzoekers, is
in de Utrechtse flora al heel wat
verdwenen. „Met name in de wei
landen heeft de plantengroei te lij
den onder de intensievere bemes
ting en het toenemende gebruik
van stikstof. We groeien in Neder
land naar een bepaalde eenheids
begroeiing toe." aldus ing. Veen.
het vroeger nog groeide, niet meer
voorkomt," aldus drs. Van Dam.
De provinciale waterstaat gaat in
samenwerking met het Stichts
landschapsbeheer, agrariërs en
vrijwilligers maatregelen nemen
om de vindplaats van klimopachti
ge waterranonkel bij Soest te be
schermen. „De sloot waarlangs het
groeit zal weer met de hand moeten
de
RECHT (ANP) Voorzitter Wim
c van de Federatie Nederlandse
teweging gaat van 19 tot en met
Ijfebruari naar Tunesië als lid van
p speciale delegatie van het inter-
lonaal Verbond van Vrije Vakve-
gingen IVW. De vakbondsdele-
t gaat in Tunesië haar ongerust-
uitspreken over de arrestatie
t) een aantal Tunesische vakbond-
Henk Krul van de industriebond
NW: „Wij verwachten nu van Hoog
ovens een antwoord op de vraag of er
een begin gemaakt kan worden met
een eerlijker verdeling van het werk.
Zolang dat antwoord uitblijft gaan
we door met het voorbereiden van
acties. Bemiddeling is in het geheel
niet aan de orde". Volgens bestuur
der Piet van de Enden van de indu
striebond CNV kan pas aan bemid
deling gedacht worden op het mo
ment, dat er een geschreven ultima
tum op tafel ligt. Anders dan Krul,
die in het algemeen geen heil ziet in
„het instituut bemiddeling", noemt
Van der Enden bemiddeling „op zich
aantrekkelijk", maar eerst wanneer
Hoogovens op een bepaalde datum
„geprikt" zou worden voor het doen
van toezeggingen.
Minister Albeda (sociale zaken), die
vorige week met een bijdrage van
vijftien miljoen probeerde de onder
handelingen te vergemakkelijken,
zou eventueel tot bemiddeling be
reid zijn. Een initiatief daartoe zal
van hemzelf niet uitgaan, zo zei hij
ons gisteren. Hij sloot echter niet uit,
dat hij positief zou reageren op een
verzoek van achter de onderhande
lingstafel. De bewindsman vindt
zich zelf overigens niet de „eerst aan
gewezen persoon", omdat hij al dui
delijk zijn mening heeft gegeven
over de voornaamste CAO-hlnder-
nis, de invoering van vijfploegen
diensten, en al een „financiële" bij
drage heeft geleverd voor werktijd
verkorting. Volgens Van de Enden
„zou Albeda in aanmerking kunnen
komen, al is hij eigenlijk, namelijk
als geldschieter, partij in deze zaak."
houden zonder te weten wat „Brus
sel" in petto heeft.
Het PydA-kamerlid Van der Doef, op
wiens initiatief de kwestie Hoog
ovens op de Kameragenda is ge
plaatst, meent dat er geen reden is
voor uitstel. „Ik heb reden om aan te
nemen, dat het van politieke beteke
nis is om een opvatting van de Twee
de Kamer mee naar Brussel te ne
men. Bovendien zou het niet erg
fraai zijn om de minister, wegens een
eventueel tegenvallend resultaat,
het werk in Brussel te laten over
doen". Daarnaast wil Van der Doef,
dat de regering verantwoording af
legt over het tot dusverre gevoerde
beleid. Hij wil onder andere een ant
woord op de vraag „of de minister
dacht dat vijftien miljoen voldoende
zou zijn voor een succesvol verloop
van de CAO-onderhandelingen"?
DEN HAAG Staatssecretaris
Smit-Kroes van verkeer en water
staat vindt dat het uitstellen van de
verhuizing van de centrale directie
van de PTT naar Groningen nader
moet worden bekeken.
Zij wilde daarom gisteren tijdens
een werkbezoek aan Groningen geen
uitspraak doen over de datum, waar
op de 3400 Haagse arbeidsplaatsen
van de PTT naar Groningen moeten
zijn overgeplaatst. Het tempo van de
spreiding van de centrale directie
FC cfpiin van de P*1"1, kan P85 worden bepaald
als alle problemen rond die verplaat-
Albeda gaat deze week ln Brussel slng op een rij staan, zo meent de
Van een onzer verslaggevers
TILBURG De Nederlandse bedrijven -— vooral confectieindu-
strie die de afgelopen jaren naar Tunesië zijn uitgeweken
vanwege de lagere lonen, hebben daar tot nog toe geen grote
sociale ontwrichting teweeggebracht. Maar hun aanwezigheid
draagt ook niet erg bij tot de ontwikkeling van het land. Dat
blijkt uit een rapport van het Tilburgse Instituut voor ontwikke
lingsvraagstukken.
Socioloog drs. I. Baud constateerde
dat de Nederlandse kledingbedrij
ven een wervingsbeleid voeren dat
volstrekt tegen de Tunesische over-
heldsnormen ingaat. Die willen nieu
we arbeidsplaatsen bij voorrang be
schikbaar krijgen voor mannen, in
de eerste plaats uit armere gezinnen
en zo veel mogelijk over de families
gespreid. De bedrijven zoeken meis
jes die Frans spreken, minstens de
basisschool hebben voltooid en jon
ger dan achttien zijn.
Met name in de dorpen heeft dit er
minstens de helft van de (dertien)
Nederlandse kledingfabrieken is
meer dan de helft van de werkne
mers vakbondslid. De vakbonden
vinden dat de meisjes worden geëx
ploiteerd. omdat ze aanmerkelijk la
gere lonen krijgen dan hun Westeu-
ropese collega's. Dat maakt de bon
den weinig populair bij de bedrijfs
leiding. hoewel de Tunesische over
heid ervoor zorgt dat ze niet echt
lastig worden.
De inbreuk die het fabriekswerk
maakt op het gezinsleven en de so
ciale structuur is geringer dan de so-
*oe £e'e*d dflt ™°ral.dochters uit (ciologen hadden verondersteld Dat
relatief welvarende gezinnen te werk
werden gesteld. Meisjes uit arme ge
zinnen zonder opleiding zien nauwe
lijks kans om aan de slag te komen.
Het selectiebeleid versterkt dus de
bestaande ongelijkheid. Anderzijds
wordt de culturele schok erdoor be
perkt: vrijwel alle arbeidsters heb
ben middelbaar onderwijs gehad,
waardoor ze al een betrekkelijk mo
dern levenspatroon hebben.
Doelloos steken de stijgers in de lucht van de toren van de Grote
Kerk in Hillegom nadat er bij herstelwerkzaamheden brand
uitbrak. Daarbij stortte het bovenste deel van de toren geheel in.
Er deden zich geen persoonlijke ongelukken voor.
Verwachtingen
AMSTERDAM (ANP) Er wordt
geen strafvervolging ingesteld tegen
de ex-hoofdredacteur van het week
blad „Accent" Hans Knoop naar
aanleiding van een klacht van de
echtgenote van de wegens oorlogs
misdaden tot 15 jaar veroordeelde
Blaricumse miljonair en kunstver
zamelaar Pieter Menten.
De Amsterdamse officier van justi
tie mr H. E. van Renesse heeft dit
aan Knoop bericht. Het onderzoek
heeft onvoldoende feiten opgeleverd
om tot vervolging over te gaan, al
dus de officier.
ADVERTENTIE
onder meer praten over mogelijke
EG-steun voor werktijdverkorting
bij het staalbedrijf in IJmuiden. Hij
brengt dat bezoek donderdag, na een
debat in de Tweede Kamer over het
regeringsbeleid inzake Hoogovens.
In Den Haag rees gisteren de vraag
of het wel zin heeft het debat te
staatssecretaris, die eind april een
rapport daarover verwacht.
Ze noemde de verhuizing van de
PTT een test-case voor het gehele
spreidingsbeleid. „De overplaatsing
van de centrale directie naar Gronin
gen moet slagen."
Sommige
charmante""dingen
van vroeger zijn
er nog steeds.
De daarbij behorende verwachtin
gen worden overigens door de bedrij
ven maar zeer ten dele vervuld. De
meisjes krijgen een korte opleiding
in het bedrijf en zodra ze één of twee
machines „kennen" worden ze in het
produktiebedrijf opgenomen. Veel
meisjes blijken daardoor teleurge
steld te zijn, omdat ze nu niet in
staat zijn hun eigen kleding en die
voor hun familieleden te maken.
Gedurende een proefperiode van zes
maanden kan de werkneemster op
staande voet ontslagen worden Men
gebruikt dat duidelijk als selectie
methode: alleen de beste meisjes
blijven. Bij een van de bedrijven ligt
het aantal ontslagen in de proeftijd
omstreeks 25 procent. Daar staat
tegenover dat na die periode vrijwel
geen ontslagen meer vallen.
Er wordt gewerkt volgens een pre
miestelsel, dat volgens het Tilburgse
rapport de produktie nauwelijks be
vordert, maar wel verzet wekt bij de
meisjes. Die geven de voorkeur aan
een vast uurloon. Dat zou onderlinge
spanningen kunnen voorkomen. De
organisatiegraad ligt vrij hoog. In
komt omdat de ongetrouwde doch
ters de enigen in het Tunesische ge
zin zijn die geen belangrijke taak in
het huishouden vervullen. Mogelijke
conflicten rond het vaderlijk gezag
worden vermeden doordat het inko
men van de dochter in veel gezinnen
ln een apart „vrouwenbudget'' wordt
omgezet dat niet of nauwelijks bij
draagt tot de gewone gezinsuitga
ven. Dat vrouwenbudget wordt door
moeder en dochter besteed aan bui
tengewone uitgaven en heeft onder
andere vers bloed gegeven aan het
traditionele gebruik van de bruids
schat. Toch is het eindoordeel in
dit stadium dat de buitenlandse in
dustrievestigingen eerder impulsen
geven aan een veranderingsproces
dat al gaande was, dan dat zij grote
sociale veranderingen teweeg
brengen.
„En u iel pas nog, dat ik to aardig kon
tekenen."
ADVERTENTIE
•Tot f 5.000,- per maand direkt opvraagbaar. Daarboven
geldt I maand opzegtermijn. «Indien U in de loop van 1978
minder dan de helft van Uw gemiddelde jaarsaldo opneemt
krijgt U 1 maand extra rente. Voor meer informatie kunt U
een folder aanvragen. «Spaar bij de Banquc via Uw eigen
Bank-I\»st- of Gcmecntcgirorekcning.
Tclcfimisch kunt U een rekening openen of informatie aanvragen.
Bel020*52 04911 vn vraag naar afdeling Télébanque.
U kunt ook terecht bij een van de onderstaande kantoren.
El BANQUE DE PARIS ET
PARIBAS DES EAY5-BAS N.V
AMSTER DAM-ARN! I EM- RR ED A-tX >R DRECIIT-EI NIX K )VEN-ENSC II EDE
(.HONIM .EN-DEN HAAt-IIAARLEM-IIEERLENIIENOELO-MAASTRICUT-NIJMEGEN
ll< >tHM< )ND- ROTTERDAM TILRURO-l/I KEU (T-VENLO-WEERT.
door Jan Sloothaak
GRONINGEN Regelmatig vallen er stukken van de plafonds omlaag, de
riolering werkt niet goed en borrelt zijn inhoud vaak weer terug. Het is allemaal
even smerig. „Doffe ellende", zei staatssecretaris Meijer van het vorige kabinet
al, toen hij een bezoek aan de academie Minerva (beeldende kunst) te Groningen
bracht. „Doffe ellende", zei later ook de ambtelijke top van het ministerie van
onderwijs. „Doffe ellende", herhaalde ten overvloede een aantal Kamerleden
van CDA, PvdA en WD en D'66 onlangs tijdens een werkbezoek.
Drs. Adrie van Hijum, direc
teur van Minerva zegt: „Als
ik er over praat word ik nog
weer kwaad". Ondanks al die
doffe ellende en ondanks het
feit dat de Groningse kunst
academie op de meerjaren-
lijst van het ministerie van
onderwijs stond als een van
de onderwijsinstellingen die
per 1 Januari van dit Jaar
nieuwbouw mochten plegen,
gebeurt er nu toch niets; al
thans niet voor 1982. Zonder
enige opgaaf van redenen is
de nieuwbouw afgevoerd van
de lijst en zal er op z'n
vroegst ln 1982 kunnen wor
den gebouwd. Bezuiniging is
naar men ln Groningen
aanneemt de enige reden.
Het onredelijke van dit alles
vind ik dat iedereen ons zo
redelijk noemt als we op
nieuwbouw aandringen,
maar dat die argumenten
toch niet geldig zijn", zegt de
heer Van Hijum. „Er worden
geen tegenargumenten ge
noemd het gaat gewoon niet
door, ondanks dat iedereen
vindt dat het om een krepeer-
geval gaat".
'Rouwstoet'
De academie zal overigens
niet berusten in de situatie.
Morgen trekt er een „rouw
stoet" door de binnenstad
van Groningen als onderdeel
van een manifestatie die be
doeld is om de nieuwbouw nu
alsnog door te laten gaan per
1 januari van het volgend
jaar Directie, studenten en
docenten hebben een actie
comité gevormd onder aan
voering van Peter Leljdek-
kers, adjunct-directeur.
Ook het gemeentebestuur
van Groningen tevens be
stuur van de academie on
dersteunt de actie, blijkens
een brief die al in december
vorig jaar is gestuurd naar
het ministerie van onderwijs,
waarin staat dat men geen
begrip kan hebben voor het
uitstel.
„Onze academie is bestemd
voor de drie noordelijke pro
vincies en de kop van Over
ijssel", zegt de heer Van Hij
um. Uit dat gebied put men
een zevenhonderd studenten,
tweehonderd part-time en
vijfhonderd dagstudenten.
Negentig docenten geven er
les. De lokalen zijn verdeeld
over acht gebouwen ln de
stad. Die staan er allemaal
even slecht voor en dateren
voor het merendeel uit de Ja
ren rond de eeuwwisseling.
In één geval gaat het om een
oude opgekalefaterde mos-
terdfabriek, de andere gebou
wen zijn deels oude scholen
die allang niet meer aan de
eisen voldoen. „Het is nogal
een merkwaardige situatie
dat Je in een mavo, waarvan
wij enkele, lokalen gebruiken
door de ramen naar binnen
moet stappen omdat de voor
deur meestal gesloten is en
wij geen sleutel hebben."
vindt Leljdekkers. „Door de
grote spreiding over de stad
zitten we met grote commu
nicatiestoornissen, collega's
kennen elkaar niet, ruimten
die voor een beeldende
kunstacademie totaal onvol
doende zijn en een lichtinval
die niet acceptabel Is. Daken
lekken en Je moet soms met
teilen sjouwen om het water
op te vangen. Het vergt uren
tijd om met materialen van
het ene gebouw naar het an
dere te sjouwen.
Afgevoerd
In deze omstandigheden had
men zich extra verheugd op
het feit dat nu eindelijk de
nieuwbouw zou beginnen. Al
sinds 1976 was men aan de
voorbereiding bezig. De
grond werd verworven, de ar
chitect was druk aan het
werk. Per juni van vorig Jaar
al was hier een einde aan
gekomen. Toen bleek dat mi
nister Van Kemenade de aca
demie van de urgentlelijst
had afgevoerd; zonder opgaaf
van reden. Geld voor de ar
chitect kwam er ook niet
meer.
De actie van morgen, het be
zoek van de Kamerleden dat
men onlangs had georgani
seerd en nog een serie andere
activiteiten zijn bedoeld om
de nieuwbouw er alsnog door
te krijgen. De Kamerleden
hebben beloofd minister Pais
en staatssecretaris De Jong
erover te zullen kapittelen.
Over een week of drie, na de
behandeling van de onder
wijsbegroting weet men wel
licht meer. De nieuwbouw
kost acht miljoen gulden (in
clusief de inrichting komt
men op vijftien miljoen). Als
het niet doorgaat zal er zeker
drie miljoen gulden aan de
oude gebouwen moeten wor
den besteed, alleen al uit vei
ligheidsoverwegingen (met
name brandgevaar) „Dat zou
weggegooid kapitaal zijn",
zegt de heer Van Hijum.
De plannen zijn ln leder geval
in een vergevorderd stadium.
Architect Piet Blomberg, be
kend van de Kasba-wonin
gen in Hengelo, de Bastille op
het terrein van de TH ln En
schede en het Speelhuis in
Helmond maakte een vol
gens van Hijum „revolutio
nair plan". De nieuwe acade
mie komt aan de Zuiderkui-
pen en zal worden Ingepast in
de buurt. De buurtbewoners
hebben zich er ook al over
beklaagd dat het terrein
waar de academie komt nu
mogelijk nog vele Jaren de
rommelige aanblik van een
braakliggend stuk grond zal
bieden. Het plan met z'n
open karakter (toegankelijk
voor wie erin wil met plein
tjes en steegjes) past ook
goed ln de binnenstadplan
nen van Groningen.
De actie die morgen wordt
gevoerd kost tienduizend
gulden. Dit geld wordt door
de docenten en studenten
.van de academie zelf opge
bracht
