Bewaarder staat in de kou
=i
In kartonindustrie
850 plaatsen minder
DICHTBIJ
cTEKDES
tekening van een lezer
Trouw
commentaar
'ostinóisch doof
Taakverzwaring maakt personeelsuitbreiding noodzakelijk
^'Geen gedwongen ontslagen'
'Rechercheur
is terecht
ontslagen'
È2
fó~A6 iK MISSCHIEN
Kans op sneeuw
eerste fiets: een looppaard
jammer genoeg
stuur een brief
TERDAG 11 FEBRUARI 1978
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
je Zuidmolukkers in Nederland
ijten de Nederlandse regering
liet veel nieuws te hebben gezegd
haar twee weken oude nota over
it Zuidmolukse vraagstuk. Het-
:lfde verwijt kan gemaakt worden
;n aanzien van de „tegennota",
ir. J. A. Manusame deze week
:eft laten publiceren, want ook het
memen in dit rapport van de ver-
rouwelijke stukken (gesprekken
net en brieven aan Biesheuvel uit
jaren 1971) zal niemand van
xbazing uit de stoel doen vallen.
De conclusie moet zijn dat de zaak
nuurvast zit en dat de dialoog als
iet uitwisselen van nota's tenminste
io genoemd mag worden het
;arakter heeft van een gesprek tus-
mensen die behept zijn met
istindische doofheid. Een trieste
vertoning.
Manusame maakt zich in het bijzon
der nogal boos over het verwijt van
Nederlandse regering over de
«reeslachtige houding van de Zuid-
lolukse leiders. Maar ook in deze
nota en de persconferentie bij de
publikatie daarvan is een zekere
dubbelsporigheid terug te vinden,
met name als Manusama zegt dat
„het oude beleid wordt voortgezet"
en daaraan meteen toevoegt dat als
gevolg van dat beleid in het verle
den Zuidmolukse jongeren tot ge
welddaden zijn overgegaan.
Dat is enerzijds een onverholen
waarschuwing, terwijl het ander
zijds door anderen zal worden op
gevat als een verborgen uitnodi
ging. De heer Manusama bedoelt
dat natuurlijk niet (ten overvloede:
wij zijn van zijn goeder trouw over
tuigd), maar je mag je toch wel
bezorgd afvragen of Manusama dat
wonderlijke fenomeen van zichzelf
vervullende profetieën wel kent.
Iets meer sociaal-psychologisch in
zicht bij de Zuidmolukse leiders in
de Nederlandse (en evenzeer in we
reldwijde politieke) verhoudingen
zou het Zuidmolukse probleem
minder dreigend en schrijnend
maken.
door Leo Kleyn
De bewaarders, vroeger cipiers en straks wellicht „penitentiaire
inrichtingswerkers" geheten, hebben deze week via de hen
vertegenwoordigende centrales van overheidspersoneel hun tan
den laten zien. Ze voelen er niets voor nog langer het werk van
wegens geldgebrek denkbeeldige collega's op te knappen. Als
het ministerie van Justitie blijft weigeren nieuw gevangenisper
soneel aan te trekken, zo hebben de centrales laten weten,
komen er cellen leeg te staan.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Bij de inkrimping
van de massiefkartonindustrie moe
ten 850 arbeidsplaatsen verdwijnen.
Gedwongen ontslagen dienen voor
komen te worden met behulp van
natuurlijk verloop, herplaatsingen,
vervroegde uittreding van oudere
werknemers en vervangende werk
gelegenheid voor ongeveer 200 man.
Nog dit jaar zouden twee fabrieken
Stadskanaal gesloten moeten
worden.
Deze aanbevelingen heeft de begelei
dingscommissie massiefkarton ge
daan aan minister Van Aardenne
lonomische zaken». De minister
left het rapport gisteren aan de
veede Kamer gestuurd. „De over
bid zal zich op korte termijn hera
ten over deze aanbevelingen," aldus
ft ministerie van economische
I Sten.
pe massiefkartonindustrie is voor
het overgrote deel gevestigd in Oost-
Groningen. een van de economisch
zeer zwakke gebieden in ons land. Of
de herstructurering verlopen zal zo
als de begeleidingscommissie
schetst hangt vooral af van de be
trokken ondernemingen. In de com
missie zijn naast overheid en
werknemers de kartonwerkgevers
wel vertegenwoordigd, niet recht
streeks maar via de werkgeversorga
nisatie VNO.
Volgens de commissie is samenwer
king tussen een aantal bedrijven
noodzakelijk. Zo snel mogelijk moet
bekeken worden of de bedrijven tot
samengaan bereid zijn. Ook over be
staande en toekomstige marktposi
ties moeten onderlinge afspraken ge
maakt worden.
Het is de bedoeling van de commis
sie. dat de hele operatie eind 1980
afgerond wordt.
Het conflict, dat dinsdag leidde tot
de opschorting van het overleg met
het hoofd van de directie gevange
niswezen van het ministerie van jus
titie, drs. J. J. J. Tulkens, draait om
de bezetting van ruim 300 arbeids
plaatsen. Het tekort is het grootst
onder de bewaarders, die in de straf
inrichtingen een centrale plaats
innemen.
De centrales van overheidspersoneel
vinden dat er sprake is van vacatu
res die vervuld moeten worden, om
dat de bezetting van de arbeids
plaatsen strikt noodzakelijk is. Tul
kens heeft dat dinsdag niet ontkend,
maar er zijn gesprekspartners, met
ten hemel geheven armen, slechts op
gewezen dat de justitiebegroting
daarin niet voorziet.
De centrales, die toen snel waren
uitgepraat, zagen in dat ze het hoger
op moesten zoeken. Ze willen hun
eisen nu voorleggen aan mevrouw
mr. E. A. Haars, de onlangs al bij
wijze van vuurproef door Philip Agee
geplaagde staatssecretaris van justi
tie, ook met de zorg over het gevan
geniswezen belast.
De bewaarders brengen daarmee
hun verlangens in de politieke sfeer,
waar ze volgens de centrales ook
thuishoren. „Wij moeten toe naar
degenen die politieke verantwoorde
lijkheid dragen," zegt de heer G. Hof,
hoofdbestuurder van de Nederland
se christelijke bond van overheids-,
personeel (NCBO). „In de KAMer
worden altijd fraaie verhalen over
het gevangeniswezen uitgesproken.
Dat is een goeie zaak, natuurlijk.
Maar je moet er dan wel consequen
ties aan verbinden. Je moet ook fi
nanciële mogelijkheden scheppen."
Ziekteverzuim
De „fraaie verhalen" waarover Hof
spreekt, hebben meestentijds be
trekking op het lot van gedetineer
den, dat in zo menig opzicht voor
verbetering vatbaar is. Mede dank
zij de pleidooien van de volksverte
genwoordigers is er in de loop van de
tijd ook al het een en ander verbe
terd. Dat daarbij ook in de buidel
getast moet worden, is en wordt wel
licht wat te gemakkelijk over het
hoofd gezien.
Zo is om de gevangenen het leven
lichter te maken de organisatiestruc
tuur in de huizen van bewaring en
gevangenissen veranderd. Per 1 ja
nuari 1976 werd een begin gemaakt
met de invoering van een nieuw
overlegmodel, het op Amerikaanse
leest geschoeide „linking-pinmodel",
waarbij begrippen als „communica
tie" en „overleg" troef zijn. Daarmee
worden hoge eisen gesteld aan het
personeel en met name de bewaar
ders, in wier werk. naast de beveili
ging, de „bejegening" toch al een
steeds belangrijker rol is gaan
spelen.
De eis dat het personeelsbestand
wordt uitgebreid tot een door de
centrale aanvaardbaar geacht mini
mum (waarbij op dat „minimum" de
nadruk dient te worden gelegd),
moet mede in het licht van die taak
verzwaring worden gezien. Waar en
kele decennia geleden, toen bewaar
ders nog voornamelijk met sleutel-
bossen rammelden, een wat krappe
bezetting niet tot onoverkomenlijke
problemen hoefde te leiden, kan nu
niet meer geëist worden dat voor
twee of drie wordt gewerkt.
Dat de directie gevangeniswezen, of
beter: het ministerie van justitie,
dat kennelijk niet wil inzien, ver
hoogt nog eens de spanningen waar
aan de bewaarders toch al bloot
staan. Degenen die hun belangen
behartigen maken zich al geruime
tijd ernstig zorgen over het abnor
maal hoge ziekteverzuim onder de
bewaarders. Aan menig ziekbed
moet de diagnose worden gesteld
dat de spanningen te hoog zijn opge
lopen.
Geen visie
„De bewaarders", zegt Hof, „voelen
zich in de kou staan." Dat gevoel
hebben ze ook bij vergelijking van
hun eigen situatie met die van de
gedetineerden. In de ogen van velen
lijken de rollen wel omgekeerd.
Daarbij wordt, volgens Hof, in deze
trant geredeneerd: „Als een gedeti
neerde wat vraagt, dan kan alles.
Maar als het personeel met minima
le eisen komt, dan kan er ineens
niets meer."
Dat betekent, verzekert hun verte-
G. Hof: fraaie verhalen
genwoordiger, geenszins dat de be
waarders maar weer het liefst uit
sluitend de sleutelbos ter hand zou
den willen nemen. Het „overleg" en
de „communicatie", zegt hij, stuiten
bij hen niet op weerstand. Integen
deel, ze ervaren de nieuwe modellen
als „een enorme vooruitgang". Maar
ze verlangen wel dat het lot van de
gedetineerden niet los van dat van
hen wordt gezien. Ze maken aan
spraak op erkenning van de krachts
inspanning die terwille van die gede
tineerden van hen wordt gevraagd.
Die krachtsinspanning mag ook
daarom niet onderschat worden,
omdat met de introductie van nieu
we systemen nog niet duidelijk is
geworden welk beleid het ministerie
van justitie met betrekking tot het
gevangeniswezen eigenljk voor ogen
staat. Het gevangenispersoneel, van
directeur tot bewaarder, mag dan
overleggen en communiceren wat
het wil, het blijft bij onstentenis van
een visie in Den Haag akelig in het
duister tasten.
„De directie gevangeniswezen", zegt
Hof, „doet geen uitspraken over
haar visie op de manier waarop je
nou eigenlijk met gedetineerden
moet omgaan." En hij voegt eraan
toe. „Daar zit ook de grote pijn."
Gevoelig
In de nabije toekomst zal het vooral
gaan om de vraag hoe de directie
gevangeniswezen met haar door on
zekerheden gekwelde personeel om
gaat. De centrales hebben al ge
dreigd met „capaciteitsverminde
ring", als het ministerie van justitie
de knip gesloten houdt Dat bete
kent dat bepaalde afdelingen van
strafinrichtingen niet geopend zul
len worden, of andere gesloten zul
len worden.
De verantwoordelijke bewindslie
den kunnen daarover moeilijk hun
schouders ophalen. Het ministerie
van justitie kampt nog steeds met
het probleem dat een groot aantal
vonnissen bij gebrek aan plaats
ruimte slechts na lange tijd ten uit
voer kan worden gelegd. De voor
gangers van staatssecretaris Haars
hebben daarover heel wat te horen
gekregen. Hof merkt op dat deze
zaak „gevoelig" ligt.
Overigens kan hier eigenlijk nau
welijks van een dreigement worden
gesproken. In Den Haag mag over
een visie gezwegen worden, het is in
elk geval niet de bedoeling cellen vol
te stoppen als er niemand meer is
die op z'n minst de sleutel kan om
draaien.
Raad van beroep:
UTRECHT (ANP) - De 42-jarige ex
rechercheur S. V. uit Leeuwarden is
volgens de centrale raad van beroep
op goede gronden ontslagen. V. werd
in februari 1976 door de burgemees
ter van Leeuwarden ontslagen. Hij
zou ongeschikt zijn voor de functie
van politie-ambtenaar
Het ambtenarengerecht in Gronin
gen had uitgesproken dat het ont
slag terecht was en daartegen was V
in beroep gegaan bij de centrale raad
van beroep. Tijdens de behandeling
van zijn zaak, drie weken geleden,
schitterde zowel hij als zijn raads
man door afwezigheid Ook vijf colle
ga's die mee zouden komen, lieten op
het nippertje weten dat zij hun be
reidheid tot getuigen weer in
trokken.
De centrale raad zei vrijdag dat
daardoor de eenzijdige en belasten
de verklaringen tegen de recher
cheur niet weersproken konden wor
den. Op grond van alle stukken
kwam de raad toch tot de overtui
ging, dat V. door zijn privé-leven
(veelvuldig cafebezoek. vechtpartij
en) zijn functie niet meer in volledige
onafhankelijkheid kon uitoefenen
V. bleek vrijdagavond nog niet op de
hoogte van de uitspraak en kon der
halve ook geen commentaar leveren.
Tekeningen, bij voorkeur in liggend formaat, sturen aan: Trouw, jury politieke prent. Postbus 859.
Amsterdam. Naam en adres aan de achterzijde vermelden. Voor geplaatste prenten is er een boekenbon.
HET WEER door Hans' de Jong
Weerrapporten^
In winters van betekenis in het
verleden had vaak het hoge-
drukgebied over Scandinavië
niet alleen de overhand. Er ma
nifesteerden zich dan ook de
pressies. Door een (voortduren
de kou) gunstige baan te kiezen
en bijvoorbeeld Spanje binnen
te vallen en verder naar de Mid
dellandse Zee door te lopen in-
plaats van via Engeland naar de
Noordzee te gaan, sloeg de win
ter twee vliegen in een klap. In
de eerste plaats bleef het lucht-
drukverschil tussen noord- en
zuid-Europa gehandhaafd, vaak
werd het zelfs groter (of het
Scandinavische hogedrukge-
bied daarbij inzakte deed niet
zoveel ter zake) en voorts werd
de voor lage temperaturen in
een later stadium zo belangrijke
sneeuw geleverd.
Die sneeuwval werd opgewekt
door warme Middellandse zee
lucht, welke over een breed
front van zuid naar noord tegen
de koude grondlaag boven het
continent opliep. Tijdens zo'n
sneeuwoffensief. dat ook in
strenge winters soms in ijsregen
of regen (ijzel) overging, steeg de
temperatuur wel in de rjchting
van het vriespunt, maar het
bleef in het noorden dan vrie
zen: in de onderste niveau's ging
nL de noordoostenwind door. In
het zuiden en midden van het
land viel tijdelijk de dooi in. Bij
zo'n situatie kwam de Balkan af
en toe in een voorjaarssituatie
terecht met temperaturen van
15 tot 18 graden.
Iets van dien aard tekent zich
ook op de weerkaarten van dit
ogenblik af (uiteraard veel min
der grimmig dan in strenge win
ters), met als gangmaker een
warmbloedig lagedrukgebied
van 985 mb boven Zuid-Frank
rijk. Dit verplaatst zich in
noordoostelijke richting. Het
veroorzaakt zware regen op Cor
sica (20 mm) en aan de Riviera
(Toulon 75 mm) bij temperatu
ren van 13 14 graden. Hogerop
in Frankrijk bleef het een tot
drie graden vriezen. Wel begon
het daar gisteren uitvoerig te
sneeuwen.
We zien verder een zich handha
ven van de barometers in Zuid-
Engeland (daar een hogedrukge-
biedje van 1020 mb) en ook een
afzwakking (waarschijnlijk tij
delijk) van het Noordse hoge-
drukgebied van 1026 mb boven
Zuid-Zweden. Het ziet er dan
ook niet naar uit, dat de winter
dit weekend radicaal het pleit
zal verliezen. Het blijft licht
vriezen (in Leeuwarden was het
gistermorgen -8,5 bij de grond -
10,5), maar wel zal de nachttem-
peratuur hoger worden.
De kans op sneeuw van beteke
nis neemt dit weekend toe. Het
kan zijn dat het zaterdag al van
het zuiden en zuidoosten uit be
gint te sneeuwen, anders zet-ie
zondag in. Of de warme lucht
langs de oostzijde van een de
pressie (afkomstig uit Afrika)
ook in onze omgeving voet aan
de vaste grond zal kunnen krij
gen, leek gisteravond niet erg
waarschijnlijk.
Maandag al wordt een depres
siekern bij Berlijn verwacht en
in dat geval handhaaft zich in
onze omgeving een noordoost
tot noordelijke wind. Dit heeft
wel de consequentie dat vooral
in het Waddengebied en in de
kop van Noord-Holland de noor
delijke wind minder koude lucht
van de Noordzee het land zal
binnenvoeren („dool om de
noord"). Verder zullen er in de
eerste helft van volgende week
enkele winterse buien kunnen
voorkomen.
Een weeramateur uit Utrecht
nam vrijdagmiddag niet alleen
op cirrusniveau maar ook lager
op schaapjeswolkenhoogte een
zuidwestelijke drift waar.
„Sinds de Jaren zestig houd ik
het bij en in alle gevallen volgde
er op een zuidwestelijke hoogte
stroming dooi," vertelde hij mij
gisteren. Ik heb hem erop gewe
zen, dat de huidige situatie met
een depressie boven Zuidwest-
Europa een andere is dan bij een
zachte oceanische depressie-
aanval via Schotland en ik denk
dan ook dat hij dit weekend
geen gelijk zal krijgen.
HOOGWATER zondag 12 februari. Vlis-
slngen 4.55-17.20, HarlngvUeUlulzen 5 18-
17.36. Rotterdam 7.02-19 41. 8chevenlngen
6.19-18.36, IJmulden 6.59-19.16. Den Hel
der 10.42-23 05, Harllngen 0 55-13.20. Delf
zijl 2.58-15 31.
HOOOWATER maandag 13 februari. Vlls-
singen 5.34 18.05HarlngvUeisluizen
5.58-18.16, Rotterdam 7.45-20.19, Schcve-
nlngen 6.58-19.15, IJmulden 7.42-19 59.
Den Helder 11.09-23.29. Harllngen
131-13.53. DeUzlJl 3 36-16.04.
Weerrapporten
van
gisteravond 16 i
Amsterdam
sneeuwbui
.3
De BUI
zwaar bew
3
Deelen
zwaar bew
3
Eelde
motregen
3
Eindhoven
zwaar bew
•3
Den Helder
hall bewolkt
•2
Rotterdam
zwaar bew
•3
Twente
zwaar bew
-3
Vlisslngen
zwaar bew
-2
Zd Limburg
zwaar bew
0
Aberdeen
sneeuw
12
Athene
zwaar bew
20
Barcelona
motregen
3
Berlijn
zwaar bew
0
Bordeaux
geheel bew
2
Brussel
zwaar bew
Frankfort
licht bew
•1
Geneve
geheel bew.
13
Helsinki
onbewolkt
5
Innsbruck
geheel bew.
-5
Klagenfurt
sneeuw
•3
Kopenhagen
zwaar bew
11
Lissabon
licht bew.
0
Locarno
sneeuw
0
Londen
licht bew.
3
Luxemburg
licht bew.
2
Madrid
sneeuw
13
Malaga
licht bew
11
Mallorca
zwaar bew.
5
Muenchen
zwaar bew
6
Nice
regen
-11
Oslo
onbewolkt
-!
Parijs
geheel bew
15
Rome
geheel bew
10
Split
geheel bew
•6
Stockholm
sneeuwbui
-2
Wenen
drillsneeuw
3
Zuerlch
geheel bew
14
Casa Blanca
regenbui
7
Istanbul
onbewolkt
14
Tunis
zwaar bew
-
[onder redactie van LoesSmit
Op zichzelf is het natuurlijk best
"interessant om te weten wie het
hardst kan fietsen, wie de snelste
autocoureur is en welke typist(e) de
meeste aanslagen per minuut
haalt. Maar wie heeft zich de aller
eerste keer op een fiets voortbewo
gen, wie heeft voor het eerst de
wegen „onveilig" gemaakt in een
:auto, zij het dan met een in onze
ogen belachelijk slakkegangetje,
en wie heeft de allereerste brief op
een machine geschreven? Hoewel
ze zonder die uitvinders nooit iets
op hun terrein gepresteerd zouden
hebben, zul je de sprinters, de auto
coureurs en de typisten die iets van
het ontstaan van hun toestel afwe
ten, met een kaarsje moeten
zoeken.
Die eerste, nogal onregelmatig uit-
gevallen brief bijvoorbeeld is nog
bewaard gebleven. Schrijver: de
Amerikaan William Austin Burt,
die'm op 13 maart 1830 schreef aan
.zijn vrouw, op zijn zelf geconstru
eerde schrijfmachine, waarop hij
een jaar eerder patent had gekre
gen. Het was een houten kist met
een soort wijzerplaat, die je op de
gewenste letter kon draaien, die'
dan met een hefboom tegen het
papier werd gedrukt. Veel te om
slachtig; met de pen kon je veel
vlugger schrijven. Dat besefte de
uitvinder zelf ook, en er kwam dan
ook niets van het. toestel terecht.
Burts apparaat was trouwens lang
niet het eerste, al gaf het wel de
stoot tot de ontwikkeling van onze
moderne apparatuur. Al twee eeu
wen eerder was de Engelse werk
tuigkundige Henry Mill op de prop
pen gekomen met „een kunstmati
ge machine of methode voor het
afdrukken of overschrijven van let
ters, enkelvoudig of op elkaar vol
gend. zoals bij het schrijven, door
middel waarvan alle geschriften zo
net en nauwkeurig op papier of
perkament kunnen worden aange
bracht, dat geen verschil met druk
werk is te onderscheiden", zoals
het koninklijk patent Mills machi
ne beschreef. Van dit apparaat is
niets bewaard gebleven.
„Bijna elk instrument, elk hulp
middel van ons hedendaagse leven,
van de naaimachine tot de tele
foon, werd uitgedacht door een of
andere pientere knaap in de perio
de tussen de Amerikaanse revolu
tie en de eerste wereldoorlog,"
schrijft Ralph Stein In zijn boek
„Grote Uitvindingen", waarin hij
de belangrijkste uitvindingen van
de laatste twee eeuwen verzameld
heeft: stoom, elektriciteit, telegra
fie, de motor, het vliegtuig, foto en
film, naai- en schrijfmachines, de
grammofoon, radio en televisie.
Stein weet te vertellen dat Morse
weliswaar te boek staat als uitvin
der van de elektrische telegraaf,
maar dat anderen die al vóór hem
hadden geconstrueerd; alleen
bleek Morse's systeem het ge-
schikst. Zo was ook Edison niet de
eigenlijke vader van de gloeilamp;
twintig Jaar eerder was er al in
Engeland een elektrische lamp ont
wikkeld.
De eerste auto's waren een soort
straatlocomotieven. De allereerste,
een stoomtractor van de Zwitser
Cugnot, reed al in 1769. Met vier
passagiers haalde die een snelheid
van vijf kilometer per uur, zodat ze
net zo goed konden lopen, boven
dien moest elk kwartier gestopt
worden om de druk in de ketel op te
voeren. De eerste flets (1791) was
een onbestuurbaar houten paard,
waarop ene graaf De Sivrac letter
lijk door het wandelend publiek
beende; hetzelfde deden de véloci-
pèdes (in die tijd de berijders) in
1804 bij wedstrijden op de Champs
Elysées, en in 1817 kwam een Duit
se baron met de eerste bestuurbare
loopfiets. De Schotse smid MacMil-
lan bouwde in 1839 al een flets met
echte trappers.
„Grote uitvindingen", verschenen
bij Elsevier, kost in de winkel
ƒ49,50, maar het is dan ook een
fors uitgevallen en vooral prachtig
geïllustreerd boekwerk geworden.
Meer dan driehonderd foto's en an
dere afbeeldingen maken het tot
een interessant en vermakelijk
kijkboek voor wie niet zozeer be
lang in de achtergronden stelt als
wel in de resultaten van de probeer
sels van al die zwoegers.
.In „Het Orgel", het blad van de
Nederlandse Organisten Vereni
ging. geeft Klaas Bolt luistertips
voor radioluisteraars. Hier is er
één: „Luister 's morgens om 7.11
uur of om 8.36 ook eens naar de
ochtendgymnastiek met daarin de
vaak door en door muzikan-
teske improvisaties op de piano
door Rudi van Houten (Er wordt
jammer genoeg doorheen ge
praat)."
Is het een spinnewiel, een wat tors
uitgevallen telraam, een klerkenbu
reau waaraan de schrijfplank ont
breekt, of een ouderwetse schilder
sezel? Niets van dat alles. Zo zag de
eerste bruikbare naaimachine er uit,
waarop de Franse kleermaker Thim-
monier in 1830 patent kreeg. Het is
een van de meer dan driehonderd
illustraties in „Grote Uitvindingen".
Hoewel de Indonesische mej. Sugij-
ah uit een arm gezin afkomstig is.
alleen lagere school heeft en geen
benul van politiek, zit ze haar halve
leven al in de gevangenis. Ze is nu
25 jaar, en was dus pas 13 toen ze
ruim 12 Jaar geleden werd opge
pakt, alleen omdat ze op 30 septem
ber 1965 met een groep jongeren in
het kamp Loebang Boeaya zat. Dat
kamp. in een buitenwijk van Jakar
ta, was destijds als trainingskamp
in gebruik, waar meisjes en vrou
wen een opleiding kregen in het
kader van Soekarno's anti-Malei-
sië-politiek. In die tijd en in datzelf
de kamp werden de verminkte lij
ken gevonden van zes generaals die
een mislukte staatsgreep had
den gedaan. De vrouwen en meisjes
kregen er de schuld van, hoewel
allang bewezen is dat zij er niets
mee te maken hebben gehad. Niet
temin werd ook het kind Sugijah
gearresteerd; via een gevangenis in
Jakarta kwam ze in het vrouwen
kamp Plantoengan op Midden-Ja-
va terecht, waar ze nu nog steeds
gevangen zit zonder ooit berecht te
zijn. In 1976 zijn uit die gevangenis
55 vrouwen vrijgelaten, maar er
moeten er nog zeker 300 zitten,
afgezien van zo'n 1800 vrouwelijke
gedetineerden elders in Indonesië.
Onlangs werden ruim 10.000 gevan
genen vrijgelaten, maar Amnesty
blijft aandringen op vrijlating van
de overigen.
Speciaal voor de onmiddellijke
vrijlating van mej. Sugijah kan nu
alvast een poging gedaan worden
In het Indonesisch of Engels gestel
de beleefde verzoeken kunnen
gericht worden aan: President Soe-
harto Istana Negara Jalan
Veteran Jakarta, Indonesia, en
aan: Admiraal Soedomo, Kapala
8taf Kopkamtib Jalan Merdeka
Barat Jakarta, Indonesia.
Was de Limburgse pater Jacques
Schreurs zelf de „herdershond" uit
zijn „Kroniek eener Parochie",
waarnaar de t.v.-serie „dagboek
van een herdershond" gemaakt is?
Mensen die de pater goed gekend
hebben, vertellen in de omroepgids
Studio dat het boek in elk geval wèl
autobiografisch is. maar „Jacques
zelf was zeker niet zo'n stuntelige
man als die Odekerke. Zoals die
van zijn flets valt en naar die mand
ligt te graaien Er klopt nog
iets niet, weet een onderwijzeres
die als meisje van tien op de school
in het Limburgse Overhoven zat.
toen de nieuwe pater daar arriveer
de: „HU kon prima orde houden in
de katechismusles" Ook zij is van
mening dat Erik Odekerke wel wat
erg in het karikaturale is getrok
ken, maar. zegt ze. „als hij in de
laatste aflevering maar vast in zijn
schoenen staat. Want zo was pater
Schreurs". Dat moeten we dus af
wachten.