omalië
rijgt klop
Democratisering in Polen vergt tijd
Washington remt
atoomexport af
Kabinetsformatie in Italië stap verder
Vechtgeneraals achter
studenten in Indonesië
'roepen op terugtocht
'Volkeren
moord
op Indianen'
Begin: Geen
wapens VS
voor Egypte
Kreisky niet achter Breznjews kar
6 pNDERDAG 9 FEBRUARI 1978
BUITENLAND
Trouw/Kwartet
IOGADISJOE/ADDIS ABEBA (AP. Reuter, UPI) Somali-
eer. :he troepen krijgen op het ogenblik zwaar klop in de Ogaden-
pio oestijn. Deze maakt deel uit van Ethiopië, maar Somalië doet
hei inspraken op het gebied gelden. Na een aanvankelijke snelle
e®° jmars zijn Somalië en het door Somalië gesteunde Westsomali-
,en :he bevrijdingsfront nu op de terugtocht voor het Ethiopische
énd ger. Dit geniet de steun van de Sowjet-Unie en Cuba.
hte
om-jware strijd wordt geleverd rond
ans ire Dawa. de op twee na grootste
olie ad van Ethiopië, terwijl Ethiopi-
Sis-che straaljagers aanvallen hebben
hte tgevoerd op de Somalische haven-
ad Berbera en op Hargeisa, hoofd-
laats van Noord-Somalië.
op-
olgens het Westsomalische bevrij-
afingsfront vliegen Russen en Cuba-
en de Ethiopische vliegtuigen (van
type Mig-21 en F-5), en staan zij
ekt i de frontlinies bij de grondaanval-
oos n. Opzet zou zijn door te stoten
les-(aar het noorden van Somalië, en dit
an-tf te sluiten van de rest van het land.
eer thiopië heeft ontkend plannen in
rst, ie richting te hebben, hoewel giste-
>hn n voor het eerst luchtaanvallen op
de- omalisch grondgebied werden toe-
aatjegeven.
lilitaire waarnemers menen dat op-
ït van Ethiopië tevens is de spoor-
jn naar Djiboeti in handen te krij-
jen, die in augustus door de opstan-
tie. elingen in de Ogaden werd afgeslo-
terfen. Deze spoorlijn vormt een be
^ngrijke levensader voor Ethiopië,
lin- mdat ook in de kustprovincie Eri-
ea opstandelingen actief zijn, zo-
at het land feitelijk van de zee is
ee) fgesloten.
lftr
lemiddeling
Jndertussen probeert de Organisa-
ie van Afrikaanse Eenheid (OAE) te
emiddelen tussen Ethiopië en So-
ïalië. Een delegatie onder leiding
de Nigeriaan Joseph Garba
eeft een bezoek van twee dagen aan
iomalië gebracht, na eerder overleg
e hebben gevoerd in Ethiopië. Presi-
lent Barre van Somalië had tegen de
)AE-bemiddelaar gezegd dat aan de
VASHINGTON (Reuter) De Amerikaanse Senaat heeft met 88
egen drie stemmen een wetsontwerp goedgekeurd voor ver-
cherping van de voorwaarden voor de export van nucleaire
litrusting en materiaal. Vorig jaar had het Huis van Afgevaar-
ligden een soortgelijk, zij het wat scherper, ontwerp goedge
keurd. Een commissie van de Senaat zal de komende dagen
iroberen de verschillen tussen de twee ontwerpen weg te wer
ken, zodat president Carter er zijn handtekening onder kan
etten.
De nieuwe wet is bedoeld als bijdra
ge aan de pogingen van de regering-
larter om de verspreiding van kern
wapens terug te dringen. Een van de
>aragrafen bepaalt dat de Verenigde
>taten hun nucleaire leveranties aan
ien bepaald land stopzetten, wan-
ïeer deze natie een kernbom ontwik-
telt of beproeft of een ander land
iaarmee helpt. Ook moet volgens
iet ontwerp in een contract over
lucleaire leveranties de voorwaardë
worden opgenomen dat goedkeuring
'an de VS nodig is voordat het im-
lorterende land kan overgaan tot
ipwerking of verkoop aan een derde
ïatie van Amerikaans nucleair ma-
eriaal.
Waarborgen
WASHINGTON (Renter, AP) De
Amerikaanse regering begaat volke
renmoord op de Indianen in dat
land, maakt vrouwen tegen hun wil
onvruchtbaar en beroofd de India
nen jaarlijks van grote stukken land.
Die beschuldiging werd gisteren in
Genève in niet misverstane bewoor
dingen geuit door de Indiaanse
woordvoerder Jim Durham tijdens
een zitting van de YN-commissie
voor de rechten van de mens. Vol
gens hem zijn in Zuid-Dakota alleen
al de afgelopen drie jaar zeker hon
derd Indianen door Amerikaanse
soldaten afgeslacht.
Ook zei hij dat 25 tot 30 van de
honderd Indianen-kinderen uit ge
zinnen wordt weggenomen, om el
ders te worden opgevoed. Op de hon
derd vrouwen zouden zeker 30 zijn
gesteriliseerd om het aantal India
nen in de Verenigde Staten te be
perken.
Grond van de Indianen wordt zonder
overleg uitgegeven aan blanke boe
ren en ondernemingen.
Durham die tijdens een zitting van
de mensenrechtencommissie als
waarnemer het woord mocht voeren,
beschuldigde tenslotte de regering
in Washington van het stelen van
olie en goud uit Indianen-reserva
ten, en weet de werkloosheid onder
de Indianen aan „bewust beleid".
De leider van de Amerikaanse af
vaardiging had geen commentaar op
de Indiaanse verwijten, die alleen
verder kunnen worden besproken
als ook een officiële woordvoerder de
zaak naar voren brengt.
De lijst van hoge officieren die zich achter de kritiek stellen van
de Indonesische studenten tegen de wijze waarop de herverkie
zing van president Soeharto wordt voorbereid, begint zeer indru
kwekkend te worden. Hoewel enige van deze officieren niet meer
in actieve dienst zijn, zijn hun namen door de geweldige staat
van dienst die zij in de strijdkrachten bezitten, bij hoog en laag
in de Indonesische samenleving bekend. Hun keuze om zich
achter de studenten te scharen heeft zeker ook bij Soeharto en
de zijnen, maar bij het Indonesische volk in het bijzonder, grote
indruk gemaakt
„nationalistische verlangens" van de
bevolking van de Ogaden-woestijn
niet door Ethiopië kan worden vol
daan. Anderzijds zijn de Ethipoiërs
van mening dat de Somali's er alleen
maar op uit zijn de Ogaden in te
lijven.
Een bemiddelingspoging van de
OAE mislukte vorig jaar omdat So
malië weigerde aan de onderhande
lingstafel aan te schuiven, aangezien
het Westsomalisch bevrijdingsfront
van deelname werd uitgesloten.
Ethiopië stond toen sterk omdat het
handvest van de OAE sterk nadruk
legt op de onschendbaarheid van het
gebied van elk der ledenlanden.
Ethiopië heeft de Verenigde Staten
en andere westerse mogendheden er
opnieuw van beschuldigd zich ln de
strijd te mengen, en wapens te leve
ren aan Somalië. Een woordvoerder
zei dat zich in de Rode Zee, voor de
kust van Ethiopië, Amerikaanse oor
logsbodems bevinden. Hij zei verder
zijn twijfels te hebben over uitlatin
gen van de Israëlische minister van
buitenlandse zaken Dajan, dat Israël
wapens levert aan Ethiopië.
Geweld
Behalve aan de grenzen van Ethio
pië, wordt er ook in de hoofdstad
Addis Abeba gevochten. Al honder
den mensen zijn om het leven geko
men bij schermutselingen tussen
groepen voor en tegen de communis
tisch gezinde regering-Marian. Iede
re dag zouden bij rellen en schietpar
tijen vijf tot twintig mensen het le
ven laten, bij wat een regerings
woordvoerder „klassenstrijd"
noemde.
De Oostenrijkse kanselier Bruno Kreisky, die momenteel een bezoek aan de Sovjet-Unie brengt, heeft zich ondanks
een uitdrukkelijk verzoek van de Russische president en partijleider Leonid Breznjew (geheel links) niet willen
uitspreken tegen de ontwikkeling van de neutronenbom door het Westen.
Kreisky (geheel rechts) vertelde na afloop met het onderhoud met Breznjew, dat de algemene ontwapening en de
neutronenbom de voornaamste gespreksonderwerpen waren geweest.
Erg tevreden waren de Russische gastheren niet over het standpunt van de Oostenrijkse kanselier, getuige de
uitspraak van premier Kosygin tijdens het gebruikelijke diner dat Kreisky gisteravond kreeg aangeboden.
Kosygin zei dat geen enkel land zich kan permitteren zich te onthouden van een bijdrage aan de algemene
ontwapening. Kort voor het bezoek van Kreisky ontvingen Oostenrijk en diverse andere Europese landen een
Russische waarschuwing tegen de ontwikkeling van de neutronenbom.
GENÊVE, WASHINGTON
(Reuter, UPI, AP) Wanneer
de Verenigde Staten aanvals
wapens verkopen aan Egypte
of een ander Arabisch land
dan betekent dit een vergro
ting van de bedreiging van Is
raël. Dit zei de Israëlische pre
mier Begin gisteren in Genève.
De Israëlische premier was in de
Zwitserse stad voor een ontmoeting
met Europese Joodse leiders. Hij
herhaalde zijn standpunt dat Israël
geen genoegen zal nemen met de
vestiging van een Palestijnse staat
in het Midden-Oosten.
Levering
let ontwerp van de Senaat eist in
ternationale waarborgen zodat Ame
rikaanse nucleaire uitrusting of ma
teriaal niet worden gebruikt voor het
maken van kernbommen. Het im
porterende land moet daarnaast af
doende maatregelen nemen om dief
stal te voorkomen.
Krachtens het ontwerp moet presi
dent Carter besprekingen beginnen
met andere landen over de oprich
ting van een internationaal orgaan
voor kernbrandstoffen dat dit mate
riaal moet beheren en leveren aan
landen die de non-proliferatie bepa
lingen eerbiedigen.
Deze bepaling is erop gericht landen
ervan te weerhouden zelf een opwer
kingsfabriek te bouwen en zodoende
een wijdverspreide toegang tot plu
tonium te voorkomen.
De opmerking over eventuele wa
penleveranties door de Verenigde
Staten aan Egypte moet gezien wor
den in het licht van het bezoek dat
de Egyptische president Sadat de
afgelopen dagen bracht aan de
Amerikaanse president Carter.
Volgens wat wordt genoemd welin
gelichte kringen zouden de Verenig
de Staten bereid zijn Egypte militai
re vliegtuigen van het type F-5 te
leveren, zulks op uitdrukkelijk ver
zoek van Sadat. Een definitieve be
slissing hierover zou over ongeveer
twee weken te verwachten zijn.
Begin en Sadat zijn niet de enige
leiders in het Midden-Oosten die op
reis zijn. De Israëlische minister van
buitenlandse zaken kwam gisteren
wegens de weersomstandigheden
via een omweg in de Verenigde Sta
ten voor ontmoetingen met Ameri-
kaanse Joodse leiders. Dajan zal
ook besprekingen voeren met zijn
Amerikaanse ambtgenoot Cyrus
Vance.
De leider van de Israëlische oppo
sitie Sjimon Peres was gisteren in
West-Duitsland, waar hij te gast is
van de Westduitse sociaal-democra
tische partij.
Peres verklaarde op een persconfe
rentie geen bezwaren te zien tegen
vestiging van Joden op de bezette
Westelijke Jordaanoever. Het Jood
se volk mag zich overal in Europa en
de Verenigde Staten vestigen en
waarom dan niet in het gebied ten
westen van de Jordaan, zo vroeg
Peres.
De Amerikaanse regering heeft de
afgelopen tijd ernstige kritiek uitge
oefend op de Israëlische politiek
met betrekking tot de vestiging van
nederzettingen in bezette Arabische
gebieden.
Hervatting
In de Egyptische hoofdstad Cairo
werd gisteren meegedeeld dat de
militaire besprekingen tussen Israël
en Egypte zullen worden hervat zo
dra er kijk Is op hervatting van de
politieke besprekingen tussen beide
landen.
Naast de namen van generaal Soero-
no. de integere en bekwame plaats
vervangende opperbevelhebber van
de strijdkrachten en generaal Harto-
no Rekso Dharsono. secretaris-gene
raal van de ASEAN (Associatie van
Zuidoostaziatische landen) en voor
heen commandant van de bekendste
Indonesische legerdivisie Siliwangi.
worden nu ook de namen genoemd
van generaal Kemal Idrls, die in 1966
het leiderschap van de Indonesische
strategische reserve KOSTRAD
overnam van de huidige president
Soeharto, en van generaal der mari
niers All Sadlkin, tot voor kort gou
verneur van Groot-Jakarta. En ten
slotte staat ook Bung Tomo, één van
de legendarische bevelhebbers van
het Indonesische leger tijdens de on
afhankelijkheidsstrijd in de jaren
1945-'50. op het üjstje.
Vechtgeneraals
Het zijn allemaal zogenaamde vecht
generaals, die hun naam gevestigd
hebben ln de onafhankelijkheids
strijd of in de operaties tegen gevaar
lijke communistische of Darul Islam
opstanden. Behalve Bung Tomo. die
destijds al tandarts was. waren de
anderen studenten toen de onafhan
kelijkheidsoorlog begon. Maar de
lijst schijnt nog langer te worden. Zo
is bekend, dat de commandant van
de strijdkrachten in West-Java, ge-
neraal-majoor Himawan Soetanto
bepaald niet onsympathiek tegeno
ver de studentenactiviteiten staat.
Bij herhaling pleegt hij de studenten
voor te houden dat zij zich niet door
anderen tot gewelddaden moeten la
ten provoceren omdat zij anders de
sympathie van het volk zullen gaan
verliezen.
En generaal Makmoen Morod, de
stafchef van het Indonesische leger
verklaarde eind december in Jakar
ta. dat het leger er voor het volk is en
vèn het volk is. Enige weken daarna
zou de opperbevelhebber van de In
donesische strijdkrachten en mini»
ter van defensie, generaal Maraden
Panggabean, echter met zoveel
woorden verklaren dat de strijd
krachten er voor president Soeharto
en van hem zijn, toen hij alle leden
van de strijdkrachten om de herver
kiezing van president Soeharto tot
een succes smaken.
Soetopo Yoewono
In Jakarta wordt ook de naam van
generaal Soetopo Yoewono, de hui
dige Indonesische ambassadeur in
Nederland genoemd als één van de
belangrijke generaals die sympa
thiek staan tegenover de studenten
activiteiten. In 1973 was hij chef van
het Indonesische geheime dienst
BAKIN en stond hij al sympathiek
tegenover zulke acties, die de bedoe
ling hebben op vreedzame wijze mis
standen in de Indonesische maat
schappij aan de kaak te stellen om
deze dan door een dialoog met de
regering te kunnen bestrijden. Maar
hoewel hij dat had moeten weten,
werd hij verrast door een uitbarsting
van geweld als gevolg van een bot
sing van de persoonlijke ambities
van de toenmalige chef van de Indo
nesische veiligheidsdienst KOP-
KAMTIB, generaal Soemitro en de
toenamllge privé-asslstent van presi
dent Soeharto voor politieke zaken,
generaal All Moertopo. ZIJ leidden
ertoe dat de studenten voor die ge
welddaden het gelag moesten beat-
len. Generaal Soemitro werd ontsla
gen en generaal Ali Moertopo is nu
geveld door een oogziekte. Generaal
Soetopo Yoewono werd ontheven
van zijn functie, maar werd enige
maanden daarna door president
Soeharto tot ambassadeur ln Neder
land benoemd met een zeer geheime
opdracht.
Natuurlijk weet iedereen ln Indone-
sié wel. dat de procedure van herver
kiezing van president Soeharto al
leen maar de aanleiding is tot de
uitbarsting van het studentenverzet.
De oorzaken van het verzet zelf, lig
gen veel dieper. Ze zijn in wezen nog
steeds dezelfde als die van 1973 74,
het wanbeheer van de regering Soe
harto met inbegrip van de zg. tech
nocraten die van de Indonesische
economie een warboel hebben ge
maakt, het land economisch weer
geheel van het buitenland afhanke
lijk hebben gemaakt en geen oog
hebben voor de sociale noden van
het Indonesische volk.
Nachtmerries
Bij de Indonesische opperbevelheb
ber en minister van Defensie gene
raal Panggabean en de chef van de
Veiligheidsdienst, admiraal Soedo-
mo. moet het lijstje van namen van
generaals die zich achter de studen
ten hebben geschaard zo langzamer
hand wel nachtmerries veroorzaken.
Generaal Panggabean behoort tot
de Indonesische generaals die op het
veld nooit door bekwaamheden en
moed hebben uitgeblonken, terwijl
al de generaals die aan de zijde van
de studenten staan echte „vechtge
neraals" zijn die hun sporen op het
slagveld tegen Nederlanders, com
munisten en fanatieke islamieten
hebben verdiend.
Indonesië houdt de adem in.
Zal de huidige situatie er dan toch
toe kunnen leiden dat generaal
Panggabean uit vrees voor een bur
geroorlog bakzeil haalt? Want dan
komt president Soeharto volkomen
geïsoleerd te staan en zal hij gedwon
gen zijn zich als kandidaat voor een
derde ambtstermijn als president
van Indonesië terug te trekken.
ROME (Reuter, UPI) De Ita
liaanse kabinetsformateur en
ex-premier Andreotti zal er nu
waarschijnlijk wel in slagen op
niet al te lange termijn een
kabinet te vormen dat kan re
kenen op de steun van een
meerderheid in het parlement,
nu de communisten hun eis
voor volwaardige regerings
deelname hebben laten vallen.
sis ln Italië nog niet. De communis
ten vragen nog steeds grotere in
vloed in een nieuw te vormen rege
ring dan de christen-democraten wil
len toestaan.
De communisten wensen het recht
te krijgen zich uit te spreken over
wetsontwerpen voordat de regering
deze ter goedkeuring aan het parle
ment voorlegt. De christendemocra
ten willen echter van geen enkele
binding met de communisten weten.
Helemaal opgelost Is de kabinetscri- Het ziet er nu naar uit dat Andreotti
opnieuw een christen-democratische
minderheidsregering gaat vormen
die dan de steun van socialisten,
sociaal-democraten, republikeinen
en communisten zal krijgen.
Op die manier zouden de christen
democraten ook zonder de steun van
de communisten over een meerder
heid kunnen beschikken, zodat ze
tegenover hun eigen achterban kun
nen volhouden dat ze geen pact met
de duivel hebben gesloten.
De communisten zouden tegenover
hun aanhang kunnen volhouden, dat
ze deel uitmaken van de parlemen
taire meerderheid waarop het kabi
net steunt, ook al hebben ze geen
zetels in het kabinet.
De grootste moeilijkheid is nu nog
de formulering van een gemeen
schappelijk politiek noodprogram-
ma dat de steun van de genoemde
partijen moet kunnen krijgen. Dat
programma zal neerkomen op een
drastische beperking van de over
heidsuitgaven. De verdeling van de
bezuinigingen zal de kabinetsforma
teur de komende tijd nog heel wat
hoofdbrekens kunnen kosten.
In Polen heeft de politieke satire altijd een belangrijke plaats
ingenomen. Zij is er ook nu, zoals mij bleek in de „Kelder van de
rammen" op Rynek Glówny, het prachtige marktplein van
Éraków, waar het cabaret van Piotr Sianecki op geestige wijze
Jartijfunctionarissen, geestelijken, buitenlandse politici en het
Jartijjargon op de korrel nam.
Ook Poolse bladen doen mee aan
(elfspot. Zo schreef het serieuze
weekblad Polltyka eens dat er in
Polen drie „trappen" van luxe zijn,
ïamelijk een eigen auto, een eigen
ïuis en een eigen mening. De derde
luit echter de andere twee uit. aldus
iet blad. De hoofdredacteur van Po-
lityka, Mieczyslaw Rakowski, houdt
er echter wel degelijk een eigen me
ting op na zonder dat hij het bezit
van een eigen auto en een eigen huis
zou hoeven op te geven. Voor de
>olitieke verhoudingen in Polen ver
jaart dit veel.
Deze verhoudingen worden bepaald
door het feit dat het land een drie
partijen-systeem kent. waarin de
communistische „Poolse Verenigde
Arbeiders-partij" .PVAP) de toon
aangeeft. De PVAP telt thans 2.7
miljoen leden, de Verenigde Boeren
partij nog geen half miljoen en de
Democratische partij nog minder:
nog geen honderdduizend Samen
vormen de drie partijen het Front
van nationale eenheid, een organisa
tie die het kader vormt van een nati
onale politieke beweging, waarin alle
patriottische krachten" samen
werken
[In het parlement beschikt de com
munistische partij over 255 van de
460 zetels, de Boerenpartij over 117
zetels en de Democratische partij
over 39 zetels. De overige 49 zetels
worden ingenomen door partijlozen,
vertegenwoordigers van rooms-ka-
tholieke groepen inbegrepen. Uit
deze cijfers blijkt dat de rooms-kat-
holieken slechts symbolisch verte
genwoordigd zijn. Naar men mij ver
zekerde zal daar bij de volgende ver
kiezingen voor de Sejm (zoals het
Poolse parlement heet) verandering
in komen.
Democratisering
De communistische PVAP die de
marxistische-leninistische ideologie
als basis voor haar programma heeft,
ontstond zo vertelde mij de beken
de journalist Wieslaw Górnicki in
1948 uit een fusie van twee arbeiders
partijen: de in 1942 in door de Duit
sers bezet Polen opgerichte Poolse
Arbeiders-partij en de oorspron
kelijk al in 1892 in Londen (in bal
lingschap) op gerichte Poolse So
cialistische partij. Ongeveer 42 pro
cent van haar leden bestaat uit indu
strie-arbeiders. 43 procent uit tot dc
„intelligentsia" behorende groepen
en 13 procent uit boeren
De Verenigde Boeren-partij kwam in
1949 tot stand door de samensmel
ting van twee boeren-organisaties.
Deze partij zet de tradities voort van
de radicale boerenbeweging, die
haar wortels heeft in het eind van
negentiende eeuw. De Democrati
sche partij is de voortzetting van de
partij met dezelfde naam en een
soortgelijke groep, die tegen het ein
de van de periode tussen de beide
wereldoorlogen, een politiek tehuis
waren voor vertegenwoordigers van
de radicale niet-marxistische intelli
gentsia en progressieve burgerlijke
groeperingen.
Commentator Górnicki die geruime
tijd in New York doorbracht als cor
respondent bij de organisatie der
Verenigde Naties, is van mening dat
zich binnen de PVAP en de sociale
organisaties een democratiserings
proces voltrekt. Het is bepaald niet
zo, dat de partijleiding uitmaakt, wie
er wel of niet worden gekozen. Uit
verkiezingen die de keus geven uit
meer dan écn kandidaat voor één
post, kan blijken wie populair is en
wie niet (of niet langer) de gunst van
de kiezers heeft. Het is al pijnlijk om
minder stemmen te krijgen dan bij
een vorige gelegenheid
De leidende rol van de communisti
sche partij ls echter onaantastbaar
Discussie buiten het partijverband
is niet toegestaan, die moet intern
worden gevoerd. En als eenmaal een
beslissing is gevallen, moeten de le-
door J. den Boef
den zich daar bij neerleggen. Dat
geldt uiteraard ook voor de parle
mentsleden, maar dit neemt niet
weg aldus Górnicki dat wets
voorstellen worden teruggenomen.
Er volgen dan nieuwe discussies.
Afgetreden
Zo nu en dan gebeuren er dingen die
het bestaan van meningsverschillen
binnen de leiding van partij en rege
ring suggereren. Eén van die aanwij
zingen is de vervanging van enkele
ministers die terecht of niet tot
de voorstanders van liberalisatie
van het bestaande politieke systeem
worden gerekend. Met name zou dit
gelden voor de afgetreden minister
van landbouw, Barcikowskl, en vice-
premler Olszewski, een economisch
deskundige, die zijn land bij de Co
mecon vertegenwoordigde.
Barcikowski zou ontslag hebben ge
nomen omdat de meerderheid van
de partijleiding plannen voor radi
cale hervorming van de landbouw
politiek had afgewezen. Olszewski
zou eveneens vergeefs hebben ge
probeerd om steun te krijgen voor
een serie economische hervormings
voorstellen. Officieel laat men zich
hier niet over uit, hetgeen ook het
geval is met het aftreden van de
minister voor transport, Bejm, en de
minister voor cultuur en kunst,
Tejchma.
Zonder meer afwijzend heeft men in
Warschau echter gereageerd op het
bekend worden van de brief, die 14
vroegere prominente partijleden in
oktober aan de partijleiding hebben
geschreven en waarin wordt aange
drongen op „een werkelijke discus
sie over de problemen van Polen".
De belangrijkste ondertekenaar is
Edward Ochab, dlue ln 1956 zo im
populair was, dat hij door Wladlslaw
Gomoelka moest worden vervangen
als partijchef. Górnicki: „Toen hij
zelf de leiding had. hebben we nooit
iets gemerkt van zijn hervormings
beleid".
De 14 vroegen om „een duidelijk
politiek program van politieke en
economische hervormingen cn om
Partijleider Edward Gierek
een dialoog met het niet communis
tische deel van de bevolking". ZIJ
wilden „meer democratie binnen de
PVAP en activering van gezonde
krachten, die nu nog geremd worden
door het bestuursapparaat, dat ver
antwoordelijk wordt gesteld voor
een gebrek aan inlatief in de onder
ste geledingen van de partij Men
moet zich hier afvragen of de oud
gedienden hun leven hebben gebe-
Partijleiding volgt
voorzichtige koers
terd, of dat zij er ln werkelijkheid op
uit zijn, verwarring te zaaien.
Dissidenten
Een probleem voor de partijleiding
is ook het bestaan van nogal wat
kleine groepen, die zich op het slot
akkoord van Helsinki betreffende
de rechten van de mens beroepen.
Op de vorige maand ln Warschau
gehouden partijconferentie zei par
tijleider Edward Gierek dat de klas
senstrijd ook deze groepen betreft,
die „door anti-socialistische krach
ten in het buitenland gesteund, pro
beren de basis van het Poolse maat
schappelijke stelsel aan te vallen".
Niettemin bepleitte Gierek een poli
tieke discussie met deze „dissi
denten".
Het streven naar democratisering
zal de Poolse leiders ln de toekomst
de handen vol geven. Rakowski, de
hoofdredacteur van Polltyka. zegt
„zich niet te kunnen voorstellen dat
de rijkdom aan vormen en metho
den. oplossingen voor de uiteenlo
pende economische en sociale pro
blemen. waarvan de verschillende
socialistische landen en communis
tische parUJen zich bedienen, de ko
mende generaties Poolse commu
nisten niet zal aansporen tot creatie
ve Initiatieven. Dat stemt overeen
met de natuur van de mens en de
ambities van de Polen".
Dit i<t het derde artikel van een serie
over Polen. De vorige artikelen ston
den in de krant van 4 en 7 februari.
