Iedere bisschop weer
met eigen vastenbrief
'k Zou het zo aardig
vinden voor de koningin
Geen traktaatjes onder het kussen van de oudste zoon
Actie voor natuur
brengt 'slechts'
15 miljoen op
Nu de griep.,
om z ich heen grijpt
ChefarineA
enjevoeltje
snel weer beter
Kerk pleit voor
tarwevoorraad
VANDAAG
Voorbijgangers
hervormd nederland
DONDERDAG 9 FEBRUARI 1978
KERK
T rouw/Kwartet2
door ds. A. A. Spijkerboer
De Knesseth, het parlement van Israël,
heeft een wet aangenomen, die pogingen
verbiedt om mensen door middel van fi
nanciële of materiële prikkels vaft gods
dienst te laten veranderen. Deze wet zal
wel gericht zijn tegen kleine christelijke
zendingsgenootschappen, die misbruik
maken van de armoede van bijvoorbeeld
grote oriëntaals-Joodse gezinnen om be
keerlingen te maken Deze zendingsge
nootschappen hadden zelf behoren in te
zien, dat dergelijke praktijken niet door de
beugel kunnen, en nu ze dat blijkbaar niet
hebben Ingezien, heeft de Knesseth er te
recht een eind aan gemaakt. Rabbijn Ab-
ramcwitz, die het wetsontwerp heeft inge
diend. had het eigenlijk bij de wet hele
maal onmogelijk willen maken om in Is
raël van godsdienst te veranderen maar zo
ver heeft de Knesseth niet willen gaan.
Intussen heeft rabbijn Abramowitz de
kerk wel voor de vraag gesteld hoe ze nu
eigenlijk over zending onder de joden
denkt.
Wanneer de kerk even bij haar verstand is,
weet zij dat ze tegenover het jodendom
principieel anders staat dan bijvoorbeeld
tegenover een zo hoog ontwikkelde gods
dienst als het boeddhisme. De kerk heeft
met de synagoge het Oude Testament ge
meen. en ze heeft de joden niets te zeggen,
dat ze zelf niet uit het Oude Testament
zouden kunnen horen: de joden „hebben
de Wet en de Profeten"! De kerkorde van
de Nederlandse Hervormde Kerk heeft het
dan ook over „het gesprek met Israël".
Ik meen, dat het niet bevorderlijk voor dit
gesprek ls wanneer christenen een beetje
Joods gaan doen, door bijvoorbeeld „Te-
nach" te zeggen in plaats van Oude Testa
ment („oud" is toch geen diskwalificatie?!)
of door de Grote Verzoendag te gaan vie
ren. In de eerste plaats omdat dat toch
knutselen blijft, zoals Paulus al eens in
niet mis te verstane bewoordingen aan de
Galaten geschreven heeft, en in de tweede
plaats omdat de kerk zich niet hoeft te
schamen voor haar belijdenis, dat Jezus de
Christus is, wanneer de synagoge een ge
sprek met de kerk wil, dan zal de kerk deze
belijdenis op de agenda plaatsen en dan
gaat het gesprek eigenlijk over de vraag,
wat de goede uitleg van het Oude Testa
ment is: de Talmoed, die de notulen bevat
van gesprekken tussen rabijnen over de
uitleg van de Wet, of het Nieuwe Testa
ment
Auschwitz
Je hoeft ook niet bang te zijn, dat de joden
in zo een gesprek met de mond vol tanden
zullen zitten. Ik hoorde een jood eens zeg
gen, dat Jezus de Messias niet kon zijn,
omdat Auschwitz dan onmogelijk geweest
zou zijn. Hij haalde het vraagstuk van de
messianiteit van Jezus uit de sfeer van de
Duitse kamergeleerden, die zich het hoofd
breken over de vraag of Jezus zichzelf als
de Messias heeft beschouwd, naar de wer
kelijkheid, die iedere Europeaan kan
kennen.
Christenen moeten het volle gewicht van
dit Joodse argument tegen de messianiteit
van Jezus wel tot zich door laten dringen.
Het is wel waar dat oprechte rooms-katho-
lieken en protestanten zich tegen Hitier
hebben verzet, en dat hun verzet in de
synodes van de Belijdende Kerk en in de
brieven van de Munsterse bisschop von
Galen een echt kerkelijke gestalte heeft
gekregen. Je kunt ook wel geloof hechten
aan het verhaal dat Hitler van plan was
om, na de vernietiging van het jodndom,
de christenen voor de keus he stellen: de
doop afzweren, of de gaskamer, want Hit
ier zag heel scherp dat een belijdende kerk
verbonden is met het joodse volk.
Maar dat neemt niet weg, dat de ramp, die
onder Hitler over het Europese jodendom
gekomen is, het werk is geweest van ge-
dóópte mensen. Van volkomen verwilder
de mensen, zeker, maar altijd nog van „in
de Naam van de Vader, en de Zoon, en de
Heilige Geest" gedoopte mensen. Daarom
wilde mijn joodse gesprekspartner niet
geloven dat Jezus de Christus is. Ik heb
hem geantwoord, dat het inderdaad nog
zal moeten blijken, dat Hij dat is, en dat de
kerk vaak alles gedaan heeft wat in haar
vermogen lag om te verhinderen, dat het
zo ver zou komen.
Twee zonen
Maar hiermee zijn we er nog niet. In het
(misschien op de ene uitzondering van
Lucas na) door Joodse auteurs geschreven
Nieuwe Testament is sprake van een hui
veringwekkend verzet tegen Jezus in het
Joodse volk. Dus voordat volkjes zoals de
Beieren en de Kozakken ook nog maar de
kans hadden gekregen om het evangelie
kapot te maken. Dit verzet is de Joodse
auteurs van het Nieuwe Testament als een
zwaard door de ziel gegaan: dat is op bijna
alle bladzijden te voelen.
De gelijkenis, die wij vaak die van „De
verloren zoon" noemen, maar die je beter
die van „De twee zonen" kunt noemen,
gaat m.i. niet alleen, maar óók hierover. De
heidenen, met hun afgoderij, zijn dan de
jongste zoon. De oudste zoon is Israël: hij
heeft zijn vader trouw gediend. Door het
evangelie wordt het heidendom thuis bij
de Vader gebracht, en dan is het feest. De
oudste zoon wordt kwaad over het feest
voor de thuiskomst van zijn lor van een
jongste broer. Toch eindigt de gelijkenis
en daar moet je niet overheen lezen! met
een heel vriendelijke uitnodiging aan de
oudste zoon (Lucas 15 vers 31-32).
Je kunt je wel indenken, dat de jongste
zoon, 's avonds voor het slapen gaan, op de
zolder van de boerderij, tegen zijn broer
zegt: „Die vader van ons is: zó!", en dat hij
daarbij zijn duim opsteekt. Maar je kunt je
toch niet indenken, dat hij traktaatjes
onder het kussen van zijn broer gaat stop
pen, of dat hij zijn broer uitnodigt voor een
„dialoog" op de rand van de bedstee. Nee,
de jongste zoon zal eenvoudig leven van de
grote genade, die hem bewezen is, en zich
niet mengen in de zaak tussen zijn vader
en zijn broer.
Hiermee heb ik een antwoord gegeven op
de vraag naar „zending onder de Joden",
respectievelijk: de „dialoog" met het Jo
dendom: laat de kerk van genade alleen
leven, en haar plaats weten. Barth heeft
eens geschreven, dat de kerk het juist op
dit punt volkomen heeft laten afweten.
„De kerk heeft met de Joden gediscussi
eerd. Ze heeft hen nu eens geduld, dan
weer zelf vervolgd, en dan weer, zonder te
protesteren, In de handen van hun vijan
den laten vallen. Het enige echte, dat
ze voor hen kon doen het overtuigende
getuigenis van haar eigen leven, het getui
genis van de verschenen Koning der Joden
en de Heiland der wereld, van het nabij
gekomen Koninkrijk, heeft ze hun niet
vermogen te geven. Daarmee is ze dege
nen, aan wie ze alles te danken heeft, tot
op de huidige dag alles schuldig gebleven
De kerk moet met de synagoge leven,
niet, zoals de dwazen in hun hart spreken,
als met een andere religie of confessie,
maar als met de wortel, waaruit zij zelf is
voortgekomen. En juist met haar kan en
wil ze niet leven op de manier, die hier de
enig mogelijke zou zijn."
Ik schrijf dit als christen uit de heidenen,
maar er zijn ook christenen uit de Joden.
Rabbijn Abramowitz vindt, dat een Jood
die christen wordt naar een andere gods
dienst overgaat. Over de vraag of dat echt
zo is, zouden ook christenen uit de Joden
zich moeten kunnen uitspreken.
DEN HAAO Evenals vorig jaar hebben de Nederlandse R.K. bisschoppen ieder voor zich een
vastenbrief voor hun diocees geschreven. De lange periode van gezamenlijke vastenbrieven is
blijkbaar voorbij. In hun vastenbrieven ter inleiding op de veertig dagen van voorbereiding voor
Pasen schrijven zij over verschillende onderwerpen.
Kardinaal Willebrands van Utrecht
en bisschop Simonis van Rotterdam
schrijven over de eucharistie, zij het
uit een verschillende invalshoek.
Bisschop Moeller van Groningen
gaat door op de bisschoppensynode
in Rome van 1977 en schrijft over het
godsdienstonderricht aan jeugd en
jongeren. Bisschop Zwartkruis van Christen-zijn
Haarlem gaat in op de plicht van te
werken voor de vrede.
evangelie onder meer hierin bestaat,
dat het inderdaad anders kan. Hij
vraagt de jongeren echter zich te
behoeden voor de wanhoop en de
verharding, die de strijd voor de sa
menlevingsstructuren kan mee
brengen.
Bisschop Ernst van Breda zet zijn
overwegingen voort. Vorig jaar
schreef hij het (wegens blijvende be
langstelling herdrukte) boekje
„Overwegingen over God zoeken en
bidden", dit jaar publiceert hij een
boekje met „Overwegingen over ge
loven kerk-zijn". Bisschop Bluyssen
van Den Bosch legt in zijn vasten
brief 1978 de nadruk op de kern van
een christelijke kijk op het leven en
bisschop Gljssen plaatst in de lang
ste vastenbrief van alle bisschoppen
(22 pagina's) het lijden van de men
sen naast het lijden van Christus. De
laatste brief is echter niet bedoeld
als een voorleesbrief, maar als een
leesbrief en tevens als een reeks van
suggesties voor de prediking op de
zondagen van de vasten.
Eucharistie
Kardinaal Willebrands constateert
„met vreugde, dat velen intensief
meewerken aan de voorbereiding
van de liturgie". HIJ beklemtoont
vooral het gemeenschapskarakter
van de eucharistie en met name de
legitieme aandacht daarin in zijn
sociale gevolgen. Daarom dringt hij
er op aan om mee te doen met de
bisschoppelijke vastenactie. Bis
schop Simonis spreekt over de weke
lijkse verplichting HIJ noemt een
gedwongen deelneming allerbeden-
kelijkst Dc wekelijkse bijwoning
van de eucharistie moet volgens hem
een vanzelfsprekendheid zijn, waar
aan men zich in innerlijke vrijheid
moet (leren) overgeven.
Vrede
Bisschop Zwartkruis van Haarlem
noemt als voorbeelden van positief
werken voor de vrede bewegingen
als Pax Christi, Interkerkelijk vre
desberaad Er zijn talloze actiegroe
pen. die enthousiast en hardnekkig
werken aan de vrede, aldus de bis
schop. die zich in het bijzonder tot
de jongeren richt. Hij geeft de jonge
ren groot gelijk, dat zij om wille van
hun toekomst minder in staat en
bereid zijn om zich bij de stand van
zaken neer te leggen. Hij herinnert
hun eraan, dat de boodschap van het
Bisschop Bluyssen van Den Bosch
zegt er blij mee te zijn, dat veel meer
dan in vroeger jaren de vraag ge
steld wordt naar het waarom van
Christen-zijn en tot een kerk beho
ren. Hij vraagt de gelovigen elkaar
te helpen bij het Christen-zijn. Voor
de ouderen zal dat betekenen, dat
zij meegroeien met de opdrachten
van de nieuwe tijd, voor de jonge
ren. dat zij zoeken naar de diepere
betekenis van wat hun misschien
wat chaotisch en te weinig bezield
aan christelijke overtuiging wordt
aangereikt.
Nodig
Bisschop Ernst van Breda gaat uit
voerig in op de moeilijkheden, die
veel mensen met hun kerk-zijn on
dervinden. Hij zegt daarin onder
meer, dat degenen, die om gewe-
tenswille de kerk verlaten en de an
deren. die om dezelfde reden in de
kerk blijven, elkaar nodig hebben.
„Zelfs hij die uitgestoten werd, kan
later blijken te zijn degene, die
dienstbaar is geweest".
Lijden
Bisschop Gijsen van Roermond
schrijft dat naast het lijden, dat de
mensen elkaar aandoen, er ook lij
den is, dat God wil. Daarbij gaat het
om lijden als teken, als oproep, voor
al tot bekering. Het betreft een vrij
willig aanvaard lijden, uit opdracht,
om hen die verkeerd doen de ogen te
openen, te doen inzien hoe fout zij
zijn. Hierin ligt al iets van het boe
ten voor anderen, dat met name
Gods eigen Zoon ten volle heeft
beleefd.
Oorzaak
Bisschop Möller van Groningen ten
slotte vindt, dat de onmacht van
veel ouders om het geloof aan hun
kinderen door te geven, geen kwes
tie is van falen van de kant van de
ouders. De oorzaak ervan zoekt hij
eerder in de snelle maatschappelij
ke veranderingen, die de ouders niet
in hun macht hebben. Geloofsop
voeding is volgens de Groningse bis
schop een taak van heel de geloofs
gemeenschap.
PIETERBUREN (ANP) De lande
lijke inzamelingsactie „Geef om de
natuur", die in november vorig jaar
is gehouden, heeft tussen de veer
tien en vijftien miljoen gulden opge
leverd. Het streefbedrag van de ac
tie was vijftig miljoen.
Het eindbedrag van de actie werd
gisteren bekend gemaakt door ir. M.
G. Wagenaar Hummelinck, voorzit
ter van het Wereld Natuur Fonds,
tijdens eeri bijeenkomst in Pieterbu-
ren. Hij overhandigde daar 380.000
gulden van de actie aan het opvang
centrum voor zeehonden, dat een
nieuw complex gaat bouwen. Hij
vertelde dat het bestuur van het
WNF heeft besloten 55 procent van
de netto-opbrengst te besteden aan
projecten in Nederland. De resteren
de 45 procent is bestemd voor pro
jecten in het buitenland.
De Nederlandse r.k. bisschoppen, gefotografeerd toen zij in Rome knielden bij het graf van Petrus.
Van links naar rechts de bisschoppen Simonis, Zwartkruis, Willebrands, Bluyssen, Möller en Ernst.
Mgr. Gijsen was hierbij niet tegenwoordig.
ADVERTENTIES
Want Chefarine 4
is viervoudig aktief bij
pijn en griep:
1.Pijnverdrijvend. C
2. Koortsverlagend.
3. Opwekkend.
4. Snelwerkend
Een geruststellend
idee.
NEW YORK (EPD) Bisschop J.
Gumbleton, de voorzitter van de
Amerikaanse actie „brood voor de
wereld", heeft de Amerikaanse pre
sident gevraagd het aanleggen van
tarwevoorraden aantrekkelijker te
maken voor de Amerikaanse boe
ren. Volgens de bisschop doen te
weinig boeren mee aan het kortgele
den begonnen programma voor de
aanleg van een buffervoorraad van
35 miljoen ton. Hiermee wordt vol
gens de bisschop de mogelijkheid
benut om een sterke dam tegen de
honger in de wereld te bouwen. De
bisschop wil dat de vergoeding voor
de boeren omhoog gaat of dat hun
belastingvoordeel wordt toege
staan^
ROME Paus Paulus heeft in 1977
34 nieuwe aartsbisdommen en bis
dommen gesticht. Het aantal r.k.
bisschopszetels steeg daardoor van
2248 op 2282. De nieuwe diocesen
liggen overwegend in de derde we
reld, vooral in Afrika.
CONFERENTIES
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wlbautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/
DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 4. Rot
terdam
Tel 010-115588 (red)
Schiedamsevest 52
Tel. 010-115700 ladv).
DEN HAAG/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Den
Haag
Tel 070-469445
ZWOLLE GRONINGEN
Postbus 3
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030
door Jac. B. Looijen
Een paar dagen na de watersnood
25 jaar geleden werd ik opgebeld
uit Doorn. De vermaarde christelij
ke gereformeerde tijdredenaar pro
fessor G. Wisse was aan de lijn. Hij
vertelde, dat hij reeds een geschrift
klaar had over de ramp onder de
titel „Gods sprake uit den storm
vloed'' en dat hij daarvan een
exemplaar zou aanbieden aan Hare
Majesteit de Koningin. Óf ill dat in
de krant wilde zetten, vroeg hij.
Haastig voegde hij er aan toe: „Het
gaat echt niet om mij hoor, of om
mijn naam. Want wie en wat zijn
wij. Een stofje aan de weegschaal
Een druppel in een emmer. Maar ik
zou het zo aardig vinden voor de
Koningin als Je er een bericht van
maakte."
Zelden ontmoette ik zo'n merk
waardig mens als de tijdredenaar
Wisse. Hij volgde de actuele ge
beurtenissen nauwgezet en stond
onmiddellijk klaar om er een rede
over te houden Hij deed dat tot op
hoge leeftijd, want toen hij me op
belde over z'n brochure inzake de
ramp. was hij op een maand na
tachtig Jaar Z'n leven lang was hij
in rep en roer Toen hij z'n levens
einde zag naderen schreef hij een
boek „Memoires" met als onderti
tel „Onvergetelijke bladzijden uit
mijn levensboek" Hij verhaalt
daarin van de vele gemeenten die
hij diende en hij laat niet na daar
bij uitvoerig melding te maken van
de gaanderijen en balkons, die in
sommige plaatsen in de kerkgebou
wen moesten worden aangebracht,
zodra hij goed en wel zijn intrede
had gedaan. Het zal wel waar zijn,
want Wisse had er wel slag van om
z'n kerken vol te preken.
Slagvaardig
Ja. Wisse was een slagvaardig pre
diker. De titels van z'n redes waren
raak. Wat denkt u van deze: „Een
nacht in het logement van de dui
vel". Na de oorlog trok hij het land
door met een tijdrede over: „De
atoombom en de komende wereld
brand". Daar moet ik nog een anek
dote over vertellen. In Zeist wilden
ze die rede ook graag horen en een
christelijke gereformeerde collega
van me belde Wisse op of hij wilde
komen. Zeker, zei Wisse, maar wat
had u gedacht over de kosten? Ja.
we kunnen 35 gulden betalen. Nou.
nou, zei de tijdredenaar, dan krijgt
u een oude, zeg maar gerust een
hele oude rede De atoombom is
m n allenieuwste en die kost 125
gulden, inclusief de reiskosten.
Maar Wisse bedacht zich meteen.
Hij zei: u werkt toch bij de kranP
Welnu, ik kom voor 35 gulden naar
Zeist als u zorgt voor een grote
advertentie en een verslag van
twee kolommen.
Leuningstoel
Toch was Wisse een zeer beminne
lijk mens. Telkens als ik hem ont
moette kwam ik onder de indruk
van z'n humor, z'n vindingrijkheid
en z'n bewogenheid. Dan nam je
een heel stuk ijdelheid op de koop
toe. De persverslagen van z'n tijd-
redes had hij meestal in z'n binnen
zak, nog voor hij op de preekstoel
stond. Die kon je bij hem afhalen in
de consistorie voor de aanvang van
de dienst. Op een avond kom ik in
de christelijke gereformeerde kerk
aan de Wittevrouwensingel te
Utrecht. Ik stap de kerkeraadska-
mer binnen waar Wisse me een en
veloppe aanreikt met het verslag.
S v p onverkort opnemen, stond er
op. Hij zegt: nee. geef nog even
terug. Ga eens kijken in de l'.erk of
het al vol is.
Ik deed het en kon melden dat er al
een tekort was aan bijzetstoelen.
Wisse greep z'n vulpen en verander
de onmiddellijk de aanhef van z'n
verslag. Daarin was sprake van een
overvolle kerk. Hij zette er meteen
een tussenzin bij over het feit dat
velen met een staanplaats genoe
gen moesten nemen vanwege de
enorme toeloop. Ik stak het verslag
ik m'n zak en dacht: ik ben klaar, ik
kan naar huis. Nee. nee zei Wisse, je
moet blijven. Hij wenkte de koster
en zei: haal een mooie stoel voor
meneer Looijen midden vooraan in
de kerk. De koster kwam even later
met een grote leuningstoel uit z'n
woonkamer, pakte die bij de poten
vast en ging de kerk in Ik liep
gedwee achter hem aan. maar voel
de me wel behoorlijk opgelaten
Prof. G. Wisse
Maar Wisse was tevreden en sprak
bij de aanvang van z'n prediking
een speciaal welkomstwoord tot z'n
broeder van de pers.
Portret
Tijdredenaar Wisse was een won
derlijk mens naar wie je intens ge
boeid kon luisteren. Hem was ook
niets menselijks vreemd en moet je
daar nu wat van zeggen? Nee toch?
Voor hij heenging bracht hij me
een portret van zichzelf en zei: wil
je dat goed bewaren en in de krant
zetten als ik ben heengegaan? De
foto bekijkende sprong mij meteen
z'n decoratie in de Orde van Oranje
Nassau in het oog. Wisse keek me
wat olijk aan Hij moet gedacht
hebben: dat is aardig voor de ko-'
ningin.
Wat heet werken? Jaarlijkse lan
delijke werkdag voor ontwikkelings
samenwerking van de geref. kerken.
Inleiders Roel Pomp (industriepre
dikant IJmond), Okke Jager, Gerrit
Terpstra (staflid CNV) en Ries
Maaswinkel (christenen voor het so
cialisme). Zaterdag 18 februari, tien
tot vier uur, Corderiuscollege,
Amersfoort. Inl. en opg. Tel. 033-
43244.
Sint Agu9tinus over de theorie
en de praktijk van het christelijk le
ven, contemplatieweekend, 17-19 fe
bruari, Emmaus Priorij, Maarssen
(tel. 03465-62146).
Al wat leeft. Werken met een
jaarthema over het omgaan met de
natuur, voor medewerkers in het
jeugdwerk, 18-19 februari, Ernst Sil-
lemhoeve, Lage Vuursche. Inl. en
opg. CJV, tel. 03438-6341.
65 plus kent u deze tijd? 13-17
februari, Den Alerdinck, Laag Zut-
hem (tel. 05290-541). -•
OP HET TWEEDE GEZICHT
Onder de titel „Op het tweede ge
zicht" is de vorige week een tentoon
stelling in het Stedelijk Museum
van Amsterdam geopend die zich
vooral richt op leerlingen van de
vierde klassen van de Mavo/Havo.
Soortgelijke tentoonstellingen, met
onderlinge verschillen, vinden ook
in andere delen van het land plaats
of reizen rond. De gedachte van dit
„tweede gezicht" is deze: je kijkt
naar een schilderij, een project of
een andere kunstuiting en je krijgt
bepaalde gevoelens. Je vindt 't mooi
of niet mooi, maar kijk er nu nog
eens naar. U begrijpt dat er aan dit
educatieve streven heel wat vast zit,
dat hier niet in twee woorden be
sproken kan worden. Vera Illes
schreef er verhelderend over in het
Cultureel Supplement van het Alge
meen Handelsblad. Het bracht mij
op een gedachte ten aanzien van het
bijbellezen. Veel mensen blijven m.i.
steken in het bijbellezen op het eer
ste gezicht. Ze hebben van huis uit
een bepaalde kennis van de bijbel
meegekregen en daarmee doen ze
het verder. Vaak blijkt dat gewoon
te weinig zijn. Het is nl. niet vol
doende om bij je zelf te denken: o,
de gelijkenis van de verloren zoon,
ik noem maar wat die ken ik. 'k
Kan je hem zo vertellen. Dat zal wel,
maar het is vaak de kennis van het
eerste gezicht of van het eerste le
zen. Velen komen er niet toe om zich
er opnieuw in te verdiepen. Ze doen
het met een eerste indruk, die daar
om nog niet verkeerd behoeft te zijn,
maar daarom evenmin verabsolu
teerd behoeft te worden, zoals men
sen nog al eens zeggen dat ze zich
maar graag bij de oude waarheid
houden. Die oude waarheid blijkt
bij nader inzien vaak niet veel ouder
te zijn dan een aantal aftelbare ja
ren. Ik pleit voor het tweede gezicht
Voor het opnieuw luisteren. Eigen
lijk altijd opnieuw. Met het altijd
weer ter discussie stellen van wat je
er eerder in gehoord hebt. Alleen zo
kom je er verder in en komen de
woorden die daar gesproken worden
ook dieper in je bestaan.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Weert-Budel M. N. B.
Blonk kand. te Leiden; te Lage Zwa-
luwe D. Penninkhof kand. te
Utrecht.
Aangenomen: naar Franeker en Her-'
abijum D. Noordmans te Apeldoorn,
naar Suameer (toez.) W. Koerselman
kand. te Utrecht, die bedankte voor
Hallum en Finkum en voor Well-
Ammerzoden; naar Putten M. Baan
te Aalburg, die bedankte voor Oude
Tonge, voor Nieuwland en Oister-
wijk en voor Kinderdijk; naar Oud-
kerk en Roodkerk H. Poelstra-Gun-
ster te Wapserveen.
Bedankt: voor Krabbendijke F.
Brouwer te Lunteren; voor IJssel-
muiden J. D. van Roest te Ederveen.
GEREF. KERKEN
Bedankt: voor Papendrecht H. P.
Mulder te Nieuw Buinen.
Aangenomen: naar Ferwerd (Fr.) D.
J. Suurmond te Smilde.
GEREF. KERKEN VRIJG.
Beroepen: te Monster E. Hoogen-
doorn te Zevenbergen en Bergen op
Zoom.
Beroepbaarstelling: A. J. Mlnnema,
Spoorkade 13 te Kampen.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: te 's Gravenzande L. Blok
te Capelle a/d IJssel.
Bedankt: voor Bodegraven A. Moer
kerken te Nieuw-Beyerland; voor
Veenendaal J. C. Westrate te St.
Catharines (Ont. Canada).
ADVERTENTIE
Opinieweekblad
De affaire-Van der Grinten
Lees deze week:
CDA-leiders laten prof. Van der Grinten vallen als een baksteen. 'Ik hield zijn
denkbeelden voor onmogelijk' (ARP-voorzitter Hans de Boer) 'Ik ken die verhalen.
Het zal de leeftijd wel zijn' (KVP-voorzitter Wim Vergeer)
Verder:
Een half miljoen vrouwen zoeken wanhopig een baan En
over Iwee jaar zijn er een miljoen werkzoekende vrouwen Ook: Interview mei
ombudsvrouw Annelies van Overbeek
Zigeunerkoning Koka Petaio: we „orden lang»,*
doodgedrukt
De kSter van Boy Trip! Wie het UCN-debat met allemaal verloren
En:
Soetendorp over Martin Buber Franse bisschoppen over marxisme en
christelijk geloof Gesprek met een man die de mond gesnoerd is: Beyers
Naudé Ingmar Bergmans nieuwste film Het Slangeei De straf voor Philip
Agee's bekering Vissers illustreren fiasco van groei-economie
HERVORMD NEDERLAND houdt de hoop levend
Ik neem een proefabonnement van twee maanden voor 5,-
Ik weel al voldoende van het blad. Ik geef me op als
abonnee 32.50 per half jaar)
nvrlitppr umrtrr pnUirprl -(urm aan:
\nl»nurrlnummrr 1776. Drn Haag.