/liAcnpfl@«
13.9991
TOYOTA
pen volwassen Dik Trom in Amerika
/allen
'Maria Golovin'
een huilerige draak
Werkloosheid blijft dalen
"filmfestival"
^rotterdam
ZïêCfóCorOiia'S
Hij gaat er de komende periode
nog meer van verkopen, let maar op.
'Forum' met première voor Nederland
IIJDAG 27 JANUARI 1978
FILM
Trouw/Kwartet P 6 - RH 17 - S 11
door R. N. Degens
ALMELO Dat Giancarlo Menotti's opera „Maria Golovin"
nooit eerder in Nederland was opgevoerd, mag vreemd lijken
gezien het succes in ons land van andere opera's van zijn hand
als „The Medium", „The Telephone" en „The Consul".
Wie de Nederlandse première van dit
in 1958 geschreven werk woensdag
avond in Almelo (Cultureel Centrum
De Hagen) heeft bijgewoond, kan
wel ontdekt hebben dat het terecht
ongeveer twintig jaar buiten onze
theaters is gehouden. Het is zonder
meer een huiligere draak, waarin zo
wel in de muziek als in het (als ge
woonlijk door Menotti zelf geschre
ven) libretto alles opeengestapeld
lijkt wat men de componist ooit. en
dat niet altijd terecht, een handig
effectwerk, goedkope melodrama-
tiek en muzikaal leentjebuur spelen
heeft verweten. Daarenboven maak
te hij het in de regie, die hij bij deze
voorstellingen in handen heeft, alle
maal nog veel erger door het laten
aanzetten van dramatische situaties
met overvloedig gebruik van stereo
tiepe wanhoopsgebaren.
Tragisch
Het is dan ook wel een tragisch on
derwerp waarover in drie aspecten
uitvoerig gespeeld en gezongen
wordt. Heel in het kort: een in de
oorlog blind geworden jonge man
wordt verliefd op een vrouw wier
man krijgsgevangene is. Met haar
zoontje kwam zij in het huis wonen
waarvan de moeder van de jonge
man kamers verhuurt. De liefde die
de blinde (Donato) voor de vrouw
(Maria Golovin) gaat voelen, ont
aardt in een waanzinnige bezits
drang en jaloezie. Als de situatie
helemaal onhoudbaar is geworden,
besluit hij haar dood te schieten.
Maar omdat hij niet goed kan mik
ken. helpt moe hem zogenaamd de
revolver te richten, juist bezijden
Maria. In de waan dat hij haar ge
dood heeft vlucht hij met moeder
over de grens. „Zij is nu voor altijd
de jouwe," troost moeder haar
zoon
Van zo'n gegeven zou best wat goeds
te maken zijn, maar Menotti kon het
niet aan. verknoeide het om te begin
nen met zijn tekst en muziek, en
gooit er dan nog een schepje op met
zijn eigen regie. Van zijn muziek valt
nauwelijks meer te zeggen dan dat
die tekst, wel handig illustrerend op
los is gecomponeerd. In zijn tien jaar
hiervóór geschreven „The Medium"
bijvoorbeeld, wist Menotti nog door
middel van de muziek verantwoorde
en goed werkende intensivering van
de spanning te bereiken. Met uitzon
dering van een paar scenes (het
vrouwenterzet in de tweede acte en
het komische zang-en-piano-inter
mezzo in de derde acte) is de hele
partituur een aaneenschakeling van
mislukte pogingen om enige diep
gang aan een keukenmeidenstuk te
geven.
Loze symboliek
Aan loze symboliek (vogelkooien,
een ontsnappende gevangene, een
stukje bitonaliteit soms in de mu
ziek) heeft Menotti het ook niet laten
ontbreken. Maar de enige symboliek
die even onbedoeld als raak is. zit in
het schot dat Donato tenslotte op
Maria lost. Dat is een misser, zonder
dat hij het zich bewust is. Ik neem
aan dat Menotti ook niet door heeft
dat hij met zijn Maria Golovin veel
te hoog en daardoor ernaast heeft
gemikt Hij heeft wel zoveel uitste
kende muziektheaterstukken ge
schreven dat hij zich beter kan dis-
tanciëren van deze mislukking. Die
door geen uitvoering, hoe goed ook.
lijkt te redden. De „Opera Forum"
had er een grotendeels Amerikaans-
Engelse cast voor aangetrokken die
er met een eigen orkest van Forum
onder leiding van directeur-dirigent
Gustav Fulleborn nog diverse voor
stellingen in het oosten en noorden
van ons land van gaan geven Met
Nancy Henninger in de titelrol en
Richard Jackson als de blinde Dona
to <hij wordt in sommige voorstellin
gen vervangen door Charles Long)
die evenals alle andere medewerken
den met fors aangezette stemmen en
gebaren de bedoelingen van Menotti
verwezenlijkten. Pasquale Grossi
had het geheel met een naturalisti
sche enscenering kort na de eerste
wereldoorlog gesitueerd.
Opera Forum heeft in elk geval met
deze Nederlandse première van Ma
ria Golovin weer voor een gedurfde
produktie gezorgd die de nieuwsgie
righeid wekt. Die afgaande op de
reacties van het premièrepubliek in
Almelo niet teleurstellend werd be
vredigd.
Wapens gevonden
ROTTERDAM - De politie in Rot
terdam heeft op een bouwterrein
aan de Strevelsweg een handgra
naat. 50 patronen van verschillend
kaliber en een karabijn gevonden.
Het wapentuig verkeerde in goede
staat.
fADVERTENTIE
2-12 februari
De programma-
krant is uiten
m gratis af te halen m
bij filmhuizen,
VVV-'s, boek-
handels.
Kaartverkoop m
m vanaf heden door a
heel Nederland
via de VVV-
bespreekbureaus.
Vanaf maandag
O 09.00 uur aan de
kassa van
t Venster.
Ook telefonisch
364998.
lÖyótOA Ctywd/l-AmI& Mwatj
mam (iefy, 14modeJïm.
^tuk/MOt AtukAtemgoei&
automoóieieJv.die'imkeM
tmeewoudigen. Want ook mm d& Ctmlh-mJA
geidt: wbggt mtgenj 20 wM ojjIo vooi uu> qeld, ah
In de prijsklasse waarin dc meeste?: >rs
hun auto kopen is de Corolla 30 veruit de oeste
Dat is onomstoteli|k vast komen .steanbic -
mammoetonderzoekvandeADAC F rog v. -
de ervaringen (over 100 milioen kilometer 1
opgetekend met de Corolla en vier bekende
westeuropese auto's in dezelfde prijsklasse
De Corolla 30 won met grote voorsprong de minste
gebreken.de minste problemen en opvallend lojte
rij- en onderhoudskosten.
De sterke, felle en komplete Corolla 30 is er in
9 versies Economic. 2- en 4-deurs De Luxe.
De Luxe Automatic, twee fraaie Hardtop-Coupe s,
een 3- en een 5-deurs stationwagon en een
Commercial
TOYOTA Y LOUWMAN
GARANTIE PARQUI
GARANTIE J
De Corolla 1200 Economic. Ekonomisch door zijd
duurzaamheid en probleemlooshcd.die uw
garagerekeningen laag houden Eknno,niy.hdoor
de zuinigheid van ,je onverwoestbare '^OO-motor.
die over iqpr J iekkT pittig is.
De pri|s? Niet te geloven'
Ibyow-^ic;;
De Corolla Sportswagon: een fraaigeliinde
kombmatie van rasechte sportwagen en prak
tische stationcar met grote achterklep. De 1600-
modellen bieden zelfs meer mogelijkheden dan
een kombii' want die hebben gescheiden achter-
stoelen waarvan de leuningen onafhankelijk van
elkaar kunnen worden neergeklapt Dat is erg
praktisch en maakt deze sportauto tot de ideale
wagen voor de zaak.gezin en rekreatie
Vier modellen De Luxe. 1600 De Luxe. 1600
De Luxe Autorrtatic en 1600 GSL
MAAKT UW KEUS WEL HEEL EENVOUDIG
LOJWMAN PAROU1
AUTOM. BEDR. OLDENHUIS B.V.
KERKSTRAAT 19 WINSUM
TEL 05951-1668
AUTOM.BEDR. NOTEBOOM B.V.
BURG. V SLIJPELAAN 3. VERL. STADIONWEG
ROTTERDAM-IJSSELMONDE TEL 010-323644/027311
GARAGE DIJKSMAN B.V.
•OEGSTGEESTERWEG 17-23. RIJNSBURG
TEL. 01718-20500/20941
AUTOM.BEDR. KONIJNENBELT
•WIERDENSESTRAAT 27-31
NIJVERDAL TEL 05486-12808
AUTOM.BEDR. H. BAKKER
t RIF 1, URK
TEL 05277-1583/2583
DUNANT GARAGE B.V.
DUNANTSTRAAT 22-^0 BIJ COOLHAVEN
ROTTERDAM TEL. 010-760166
GOOSENS AUTÓBEDff
NIEUWE BINNENWEG 311, ROTTERDAM
TEL 010-766833/131642
HOOGEVEEN'S AUTOBEOR.
KANAALWEG 96-98. SMILDE
TEL 05927-2597
urt Reynolds kijkt door de camera.
■^et kost maar weinig verbeel-
^hgskracht om verhaal en om-
««ndigheden van Smokey and
_je bandit om te zetten in over
bekende jongens verhalen als
Jetje Bell en Dik Trom. Alleen
Tjhet speelgoed anders en zijn
_j kwajongens uitgegroeid tot
n olwassen kerels". Althans
Jar het uiterlijk. Wat mentali-
ni it betreft gaat het uitsluitend
11 kwajongensbluf en kwajon-
- nsstreken. De veldwachters
>rden motoragenten en agen-
n in snelle achtervolgende
tgens. En wat Dik Trom pres-
erde door, met zijn sleetje, de
avig op hem loerende veld-
I ichter Flipsen onderuit te ha-
n presteert de hoofdpersoon
„Smokey met zijn auto.
ndit is dc bijnaam van een „auto-
ivel", die in heel Amerika de agen-
n van de snelle patrouillediensten
leven zuur maakt, door op top-
lheid over de grote autowegen te
Hij doet dat met flair en
gt er niet alleen in de diverse
riffs met zijn maniakale snel-
dsritten af te troeven, maar ook
t zijn mond. Tegenover de wilde
ntwaardiging en woede van zijn
politiële tegenstanders blijft hij de
tergende kalmte in persoon.
Het zijn bcke'ide ingrediënten, waar
mee al talrijke sportieve achtervol-
gingsfilms zijn gemaakt. Waar het
om gaat is de geestige vlotheid van
de snelheidsduivels, de stupiditeit
van de achter hen aan jakkerende
agenten en de verbluffende stunts.
Men kan van deze dingen in „Smo
key and the bandit" in allerlei varia
ties genieten. En dan kan „genieten"
tamelijk letterlijk worden verslaan,
want de liefhebbers van stuntwer':
krijgen volop waar voor hun geiü.
Vooral de liefhebbers die aezciide
dingen graag in eindeloze variaties
herhaald villen zien.
Amerikaanse kermissen, waar
vrachtwagenchauffeurs hun behen
digheid demonstreren, worden „on
veilig" gemaakt door twee excentrie
ken, een vader en zoon. big Enos en
little Enos, die er plezier in hebben
om „kampioenen" illegale klusjes
met vrachtauto's (snelle smokkelrit-
ten) te laten uitvoeren tegen fantas
tische beloningen. Twee van die
kampioenen zijn „Sneeuwman" en
„Bandiet", gezworen kameraden op
wagens met opleggers. Ze laten zich
door vader en zoon Enos overhalen
om in 28 uur van Atlanta naarTexar-
karna en terug een lading kratten
bier over te brengen. Dit levert d^n
de bekende vermakelijxe strlj- me.
de diverse politie-stations op.
De Amerikanen hebben in dit soort
films een plezierige bedrevenheid
ontwikkeld. Door middel van allerlei
kunstgrepen, zowel op het gebied
van camerawerk en montage als het
gebied van het stuntwerk, worden er
..adembenemende staaltjes rij
kunst" ter. beste gegeven. Auto's
wentelen met gemak bermen af, zon
der dat zoals dat vast patroon is
bij achtervolgingen in misdaadfilms
de benzinetanks tot ontploffing
kom^n of chaufferende agenten do
delijk verongelukken. Er kan zelfs
geen schrammetje af.
Maar dat mag ook niet in een aan
vaardbaar „jongensboek voor vol
wassenen". In Dik Trom verloor de
veldwachter ten hoogste iets van zijn
waardigheid, zo ook hier „smokey"
(het smerissenapparaat) tegenover
„bandit". Je kan niet eens zeggen,
dat er een lange neus tegen „oom
agent" wordt getrokken. In het spel
van wetshandhaver en uitdager van
de wet is het voorschrift, dat de kat
de bel wordt aangebonden. Dat doet
Bandiet ook onvervaard en met hu
mor. Hij en het hele autocircus wor
den daarbij stimulerend begeleid
door erbij passende muziek. De lief
desgeschiedenis die door het hele
verhaal gevlochten Is, is gesneden
volgens het bekende patroon van
stoere gevatheid. In een door de tele
visie uitgezonden interview sprak de
hoofdrolspeler Burt Reynolds over
„een plezierige film voor een vrije
dag, al zul je haar onmiddellijk na
het zien weer vergeten." Een volko
men juiste karakterisering.
(ADVERTENTIE)
Veilig achter autoglas voor de wilde bijen
in een bloeddorstige en wraakzuchti
ge weerbaarheid. De vogels namen,
bij wijze van spreken, het recht in
eigen beheer. En Hitchcock bouwde
zijn film zo op, dat die „dier-psycho-
logische" ondergrond redelijk werd.
In „Savage bees" is er geen sprake
van enige verantwoording.
Waar het om gaat is dit: bijen zijn
uitermate nuttige insekten. Van hun
bestuivende werkzaamheid is veel
plantenleven (en via dat de voe
dingsmiddelen van de mens) afhan
kelijk. In overeenstemming met die
taak van de bijen heeft zich ook hun
aard ontwikkeld: ze ontzien mens en
dier. zolang die maar geen inbreuk
maken op het typische gezelligheids
leven van de bijen. Pas als deze
daarin gestoord worden gaan ze tot
de aanval over. Er bestaat echter,
althans volgens de mededelingen in
de film (en die zullen wel waar zijn),
in Afrika een bij, die uitermate
agressief is tegenover mens en dier,
als die hem door bepaalde kleuren
en geluiden hinderen. Dan storten ze
zich en masse op iemand en maken
hem genadeloos af. Via een uit Brazi
lië afkomstige bananenboot is zo'n
zwerm bijen het gebied van de Mis
sissippi binnengevallen. Ze moeten
onschadelijk gemaakt worden. Maar
ze moeten in zwerm bijeen blijven,
want verspreiden ze zich dan plan
ten zich hun agressieve genen voort.
Met verderfelijke gevolgen.
Hoe het allemaal loopt moet ieder,
die met niet al te zwakke zenuwen is
bedeeeld, zelf maar gaan zien. Het
verhaal volgt de bekende typologie
van zulk soort stories (verbeten ont
roering. verwijdering en toenadering
van gelieven, onwillige autoriteiten,
bedreigde feestvierende mensen
etc.). Je moet er in geloven. Of herin
neringen aan geslaagder verbeeldin
gen (sommige science fiction films
en vooral, zoals al gezegd, The birds)
vergeten. Dan kan men er best ge
noegen aan beleven.
Het gevecht met de bijen is ten einde
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De werkloosheid in
ons land is opnieuw gedaald. Vol
gens de eerste, voorlopige tellingen
van het ministerie van sociale zaken
is het aantal werklozen in januari
gedaald met 5300 personen In dit
cijfer zijn seizoensinvloeden ver
werkt. Het aantal werkloze mannen
en vrouwen bedraagt thans 202.700.
Opmerkelijk is, dat de gunstige ont
wikkeling niet geldt voor vrouwen.
Onder hen nam de werkloosheid toe.
Het ministerie heeft het werkloos
heidscijfer anders berekend dan
voorheen. Sinds 1 januari worden
namelijk ook personen, die beschik
baar zijn voor 25 a 30 werkuren per
week, tot de werklozen gerekend.
Het aantal mensen, dat als feitelijk
zonder werk geregistreerd staat, is
deze maand op 224.800 gekomen.
Dit aantal is sinds eind vorig jaar
niet gedaald, maar gestegen met
5000.
De vraag naar personeel is gestegen,
althans volgens het cijfer waarin de
seizoensinvloeden zijn verwerkt.
Niet voor seizoen gecorrigeerd daal
de de vraag met 1500 mannen en
vrouwen.
e naar The savage bees („Dodende angels") zou gaan in de
rwachting een film te zullen zien in de trant van Hitchcocks
faamde griezelfilm „The birds" komt bitter bedrogen uit. „The
vage bees" is, gezien tegen de achtergrond van „The birds",
pover verhaal, dat zijn spanning niet uit zijn eigen opbouw
kt; de spannende momenten worden te veel van buiten af er in
Hbracht.
zo- en zoveel meter film weer een
inning, veroorzaakt door bijen. Je
J it de episoden haast met een
ipwatch bepalen: na een vertre-
ig buiten het verhaal om (liefdes-
ichiedenis, carnaval, een naar
1 ar zangkoortje huppelend kind,
t vinden van een dooie hond etc
rdt de kijker weer teruggevoerd
u ar hèt onderwerp: de wilde bij.
4
Hept men zich de opbouw van „The
,ds" in de herinnering ik noem
oie film, omdat er een zekere ver
wantschap bestaat dan zal men
zich herinneren, dat de van de vogels
uitgaande verschrikking zich ver
spreidde vanuit een toenemende
mysterieuze vijandigheid onder de
vogels. Geen vogel was uitgezon
derd.
Natuurlijk was ook dat hele verhaal
een verzinsel. Maar er zat toch een
bepaalde verantwoording achter:
omzetting van de weerloosheid van
de vogels, ten opzichte van de mens,
(ADVERTENTIE)
Maandelijks uitgebreide informatie over
(nieuwe) muziekinstrumenten en
hulp-instrumenten, overspeel- en opname
technieken, over speeltechnisch belangrijke ip's.
Voor een gratis proefnummer:
stuur enveloppe met naam en adres, zonder postzegel
naar Antwoordnummer 65 D Nijmegen of bel:
080 - 232203. Ook los verkrijgbaar.