Francis Shaeffer: Zendeling in Europa
Pastoraal Overleg over kerkgemeenschap
Voorbijganger^
LPO liet zich niet door Simonis van de wijs brengen
'Kerkelijke hulp
niet alleen via
kerken Z-Afrika'
Priester voor
IJsland gezocht
UIT DE KERKBLADEN
Altijd
hetzelfde
liedje
Beperking van
korter werken
bij Hoogovens
Rechtzetting
MAANDAG 23 JANUARI 1978
KERK
Trouw/Kwartet
HA
door Aldert Schipper
Onder de talrijke groepen, ter rechterzijde van de grote kerken, die een bijzondere aantrekkings
kracht blijken te hebben voor sommige jongeren, neemt de beweging L'Abri een eigen plaats in,
omdat deze een brug tracht te slaan tussen moderne cultuur en fundamentalistische geloofsopvat
tingen.
L'Abri is een internationale groep
met een vertegenwoordiging in ver
scheidene landen, waaronder Neder
land De Nederlandse groep bezit
een huis in Eek en Wiel. een dorp in
de Betuwe. Dit huis wordt geleid
door een groep meest ..buiten ver-
banders" (leden van de gereformeer
de kerken vrijgemaakt buiten ver
band).
De leider van de internationale be
weging L'Abri is een Amerikaanse
dominee Francis A. Schaefler, lid
van een presbyteriaanse splinter
groep. de reformed presbyterian
church. 8haeffer heeft een eredocto
raat van een universiteit in de VS en
laat zich gaarne als doctor Shaeffer
aanspreken.
Deze dr Shaeffer heeft een tiental
boeken geschreven en hij heeft de
laatste tijd enige bekendheid gekre
gen door een serie tv-programma's,
die in ons land door de Evangelische
Omroep worden uitgezonden. De
boeken en de tv-ultzendlngen gaan
over het christendom en zijn culture
le omgeving. In de boeken geeft dr.
Shaeffer blijkt van grote belezen
heid. Hij schrijft over Thomas van
Aquino. Erasmus. Hegel en Marx als
of hij dezen persoonlijk heeft ge
kend. Een nadere kennismaking
leert echter dat hij deze filosofen en
theologen meer kent door hetgeen
anderen over hen schreven dan door
eigen studie en verwerking. Hij heeft
een oordeel gereed over zeer uiteen
lopende culturele uitingen, zoals
films van Pasolini, Bergman en An-
tonioni, theater van Ionesco, schilde
rijen van Picasso en Dall en filosofi
sche werken als van Sartre en Lud-
wig Wittgenstein.
Amusement
De latere films van Bergman kwalifi
ceert hij echter als „amusement",
zonder ze te hebben gezien, omdat
het populaire Amerikaanse week
blad Time zoiets had geschreven. En
van Picasso geeft Shaeffer ergens
blijk ook niet veel te hebben begre
pen. De waarde van dr Shaeffer is
dat hij talloze cultuurarme evange
lisch ingestelde mensen geleerd
heeft dat kunst niet bij voorbaat iets
verwerpelijks is. En dat is een be
langrijk pluspunt. De keerzijde van
de medaille is dat Shaeffer deze
mensen verbluft met zijn wel zeer
Van ome RTV-redactie
De Evangelische Omroep zendt
in deze maanden de televisiese
rie „Hoe zouden wij dan le
ven?" van dr. Francis Scbaeffer
uit.
De serie behandelt de opkomst
en ondergang van onze westerse
cultuur, te beginnen bij bet Ro
meinse rijk en de vroeg-cbriste-
lijke kerk.
De eerstvolgende uitzending is
dinsdag 31 januari. Dan komt de
achtste aflevering van totaal
tien. „Hoe zouden wij dan le
ven?" is gemaakt in samenwer
king door Gospel Films uit de
Verenigde Staten en de EO.
Zaterdag 11 maart organiseert
de EO een congres in de aula
van de Vrije Universiteit te Am
sterdam, waar dr. Scbaeffer na
der zal ingaan op de culturele en
religieuze achtergronden van de
tv-serie.
Het is de bedoeling dat een
openbaar debat ontstaat waarbij
degenen die bet met de theorie-
en van dr. Scbaeffer niet eens
zijn kunnen reageren. Met
name wordt daarbij gedacht aan
het Humanistisch Verbond dat
heeft geprotesteerd over nega
tieve uitlatingen van dr. Scbaef
fer over het humanisme.
oppervlakkig Amerikaanse verwer
king van de cultuur en de moderne
kunst eigenlijk alleen maar gebruikt
voor de onderbouwing van zijn stel
ling „dat het christendom waar is".
8haeffers wijsgerige werken mogen
op sommigen een wat verwarde in
druk maken, zijn conclusies zijn ge
heel ondubbelzinnig: nodig is per
soonlijke bekering en een leven ge
baseerd op gebed.
Dat leven leiden Francis Shaeffer en
zijn vrouw Edith op gerieflijke wijze
in Zwitserland, waar zij in de bergen
ten noordoosten van het meer van
Genève een chalet bewonen. In hun
buurt bevinden zich nog eens een
dozijn chalets, waar een honderdtal
jongeren, veelal uit de VS afkomstig,
zich kunnen verdiepen in Shaeffers
godsdienstige en filosofische in
zichten.
Anti-communisme
Shaeffer is een typisch vertegen
woordiger van de blanke protestant
se angelsaksische traditie in de VS,
maar hij meent dat deze erfenis door
ons onzorgvuldig beheerd wordt. Hij
wijst op kritiek op het vrije kapita
lisme. dat in West-Europa de kop
opsteekt en vooral op de tyrannieke
regimes in Oost-Europa. „Als ik pre
sident van de VS was geweest, toen
de Berlijnse muur werd opgetrok
ken, had ik die meteen weer laten
neerhalen", vertelde hij mij. Het risi
co van een atoomoorlog had hij
daarbij op de koop toe genomen. Zo
lichtvaardig als hij spreekt over een
kernoorlog, zoveel moeite heeft hij
met het probleem van de abortus.
Dat deze Ingreep in sommige landen
bulten het strafrecht is komen te
staan, acht hij slechts een stap op
weg naar kindermoord en euthana
sie. „De mens wordt steeds meer
slechts gezien als een klomp vlees,
in plaats van als beelddrager Gods",
zegt hij.
eigenlijke Abri-werk begon. Het
geld kwam steeds op even wonder
baarlijke manier binnen, wederom
een teken dat het „leven op basis
van het gebed" zeer succesrijk vol te
houden is.
De jongeren, die de Shaeffers nu
komen opzoeken, kunnen maximaal
drie maanden blijven. In die tijd
kunnen zij onder meer luisteren
naar inleidingen over moderne lite
ratuur en naar lezingen van Shaef
fer, die op de band zijn opgenomen.
De Jongeren noemen zich „student"
en zij betalen ongeveer 12,50 per
dag aan cursusgeld en verblijfskos
ten. Zij wonen in gezellige chalets en
vormen voor de tijd van hun verblijf
een soort gezin onder leiding van
een mentor, die tijdens de maaltij
den bespreekt, hetgeen de cursisten
van de cassettebanden hebben op
gestoken.
3'
Beroepingswerk
Geref. Kerk (vrijgem. b.v.)
Bedankt voor Kampen: H. de Jongi
Amsterdam-Centrum.
'Colleges'
Dr Francis A. Shaeffer
Mevrouw Edith Shaeffer vertelde
hoe zij en haar echtgenoot als Ame
rikaanse zendelingen in het na-oor-
logse Europa rondreisden. Na hun
terugkeer in de VS overwogen zij en
haar man of zij weer terug moesten
naar Europa. Zij spraken toen af dat
zij zouden wachten op een „teken
Gods". Toen zij onverwacht ineens
voldoende geld hadden voor een tic
ket, vertrokken zij.
In het Zwitserse dorp, waar zij zich
aanvankelijk vestigden, werd een
plaatselijke industrieel en politicus
„christen", d.wz. hij verliet de kat
holieke omgeving waarin hij leefde
en omhelsde de opvattingen van
Shaeffer. Het gevolg was dat de
Shaeffers hun verblijfsvergunning
kwijt raakten. Een onverwachte
ontmoeting met een aantal Zwitser
se autoriteiten (een nieuw ingrijpen
van God. volgens mevrouw Shaef
fer), zorgde er evenwel voor dat de
Shaeffers zich in een ander dorp
mochten vestigen. Toen daar echter
geen huis te vinden was, kregen de
Shaeffers op wonderbaarlijke ma
nier (via een „toevallig" passerende
makelaar) een riant chalet in han
den in het dorpje Huemoz, waar het
Onder de cursisten bevinden zich
veel mensen met een hogere oplei
ding. Shaeffer geurt trouwens op
een bijna grappige manier met alle
intellectuele contacten die hij heeft.
Steeds verwijst hij naar „colleges"
die hij heeft gegeven aan de be
roemdste buitenlandse universitei
ten. Wanneer hij in maart van dit
Jaar naar Nederland komt organi
seert de Evangelische omroep een
discussie met Shaeffer in de aula
van de Vrije Universiteit in Amster
dam, maar dit is dan in het woordge
bruik van Shaeffer ook weer een
academisch optreden.
In de VU-aula zal vermoedelijk een
discussie komen met enkele huma
nisten, die hij in zijn tv-uitzendin-
gen voor het hoofd gestoten heeft.
Shaeffer meent dat de humanisti
sche idealen onvoldoende zijn om
onze cultuur tegen beperking van
het individualisme te vrijwaren, zo
dra de welvaart in het Westen af
neemt door het schaarser worden'
van de hulpbronnen. Als het zover
komt is er slechts keus tussen een
opgelegde tyrannieke orde en „dat
onze maatschappij opnieuw de ba
sis aanvaardt, die haar vrijheid zon
der chaos gegeven heeft: Gods open
baring in de bijbel en Zijn openba
ring in Christus".
door Aldert Schipper
NOORDWIJKERHOUT Het
derde landelijk pastorale over
leg (LPO III) zal gaan over de
rol die de kerk als geraenschap
van gelovige mensen kan spe
len met betrekking tot het bou
wen aan gemeenschap in de
samenleving.
Dit besluit is dit weekeinde
door de deelnemers aan het
LPO III aan de Nederlandse
bisschoppen voorgelegd en v
kardinaal Willebrands heeft Knelpunten
namens het episcopaat hier
"Ja" op gezegd.
men het hebben over wat er feitelijk
in de diocesen gebeurt aan werk van
gemeenschapsopbouw en kerkop
bouw.
De Rotterdamse bisschop 8imonis,
die in het laatste nummer van Else
vier een bom onder het LPO had
gelegd, wilde dat men zich in deze
inventarisatie vooral zou beperken
tot kerkelijke actlvlteitn en een afge
vaardigde uit diens diocees vulde
mgr. 81monls aan door niet alleen
een onderzoek naar nieuw soort
werk. maar ook naar oude en goed
lopende activiteiten te bepleiten.
Na deze eerste voorbereidende bij
eenkomst. volgt op 4 en 5 mei een
tweede vergadering van het LPO Hl.
De derde geplande bijeenkomst valt
in oktober van dit jaar. In mei zal
FRANKFURT - Een grote bijeen
komst. georganiseerd door het
Christelijk InsUtuut in Europa en de
Europese Vereniging van christelij
ke academies, in het vormingscen
trum in het Westduitse Arnoldsh&ln.
heeft het afgelopen weekeinde de
Westduitse kerk en staat opgeroe
pen alles in het werk te stellen opdat
het bevrijdingsproces in Zuld-Afri-
ka zich ongehinderd kan vol
trekken.
Aan deze bijeenkomst deden behal
ve kerkelijke deelnemers en journa
listen ook politieke vertegenwoordi
gers mee Zij riepen op de kerkelijke
steun niet uitsluitend vla de Zuid-
afrtkaanse raad voor kerken te laten
lopen en ook, zonder onderscheid,
gebruik te maken van de bestaande
bevrijdingsbewegingen.
De bijeenkomst vroeg om een einde
aan het ontduiken van de investe-
rtngsstop en compensatie voor be
drijven die als gevolg van een econo
mische boycot van Zuid-Afrika ver- Qompnlpvinp
Hezen dreigen te lelden ÖWnenieving
Men zal het ln mei verder hebben
over de knelpunten hindernissen
voor het opbouwen van een goed
functionerende gemeenschap, zoals
spanning tussen oude en nieuwe ker
nen in een parochie, spanning tussen
behoudende en vooruitstrevende le
den van de kerk, werkloosheid, bui
tenlandse werknemers, wrijving tus
sen ouderen en Jongeren en tussen
verschillende kerken en geloofsge
meenschappen.
In verband met het laatste punt zal
men het ook hebben over gemengde
huwelijken. Kardinaal Willebrands
was tegen de behandeling van het
gemengde huwelijk in deze contaxt,
omdat deze kwestie volgens zijn zeg
gen te belangrijk is om als „appen
dix" te worden beschouwd.
De Groningse delegatie liet echter
bij monde van Jan Weesel weten dat
zij het gemengde huwelijk mogelijk
nog belangrijker vindt dan de kardi
naal en deze delegatie pleitte ver
geefs voor de beslissing het gemeng
de huwelijk te kiezen als enig thema
voor de tweede bijeenkomst in mei.
In zijn woorden trok de kardinaal
zich weinig aan van de spanningen
rondom deze bijeenkomst van het
LPO Bisschop Simonis van Rotter
dam had het LPO bestempeld als
een uiting van onmondigheid der
kerkleden.
En mgr Gijsen, de bisschop van
Roermond, had zich teruggetrokken
uit de bisschoppelijke vastenactie,
daamee zijn medebisschoppen op
een gevoelige wijze voor het hoofd
stotend.
werk betrokken, omdat er nu niet
zoveel meer zijn zoals wij".
Op alle niveaus
Voor kerkopbouw is, aldus de kardi
naal toerusting op alle niveaus no
dig, zodat de kerk voor de lijdenden,
de werklozen en de eenzamen de
boodschap van Christus heilzaam
kan maken.
Het LPO heeft met instemming van
de bisschoppen afgezien van het on
derwerp „katechese" als hoofdthe
ma voor deze cyclus van het pasto
raal overleg. Dat komt wellicht
doordat de Vaticaanse bisschoppen
synode over dit onderwerp, in de
afgelopen herfst gehouden, toch on
voldoende Impulsen heeft gegeven.
Bovendien is de katechese gewor
den tot een omstreden onderwerp
binnen de Nederlandse katholieke
gemeenschap, doordat het Hoger
Katechetisch Instituut ln Nijmegen
een boek voor de katechese heeft
gepubliceerd, dat bij de twee behou
dende bisschoppen op weerstand is
gestuit.
Polarisatie
Dat men gekozen heeft voor het
thema "kerkopbouw" heeft ook te
maken met de bezorgdheid onder de
leden van het LPO dat de tegenstel
lingen binnen de kerk zich verdie
pen. Het LPO is duidelijk van plan
deze polarisatie onder de bisschop
pen tegen te gaan. In deze zin heeft
het LPO aan mondigheid gewonnen
en heeft het bisschop Simonis gelo
genstraft.
Het LPO wil zich kennelijk niet van
de wijs laten brengen door de polari
satie onder de Nederlandse bis
schoppen. De leden van het LPO
maken er zich liever bezorgd over
dat de kerk haar uitnodigend karak
ter verliest en dat de gemeenschap
daarbuiten de kerk ziet als iets dat
er minder toe doet.
De afgevaardigden uit Groningen
zouden graag zien dat het uitnodi
gend karakter terugkeert in de kerk.
Daarvoor zal de kerk zich meer moe
ten laten betrekken op wat er ln de
wereld gebeurt.
Modaliteiten
Maar alle problemen kan men niet
tegelijk aanpakken. De Groninger
delegatie pleitte daarom (gedeelte
lijk vergeefs) voor concentratie op
de kwestie van het gemengde huwe
lijk, niet alleen tussen een katholle-,
ke en een partner uit een andere
kerk, maar ook tussen een kerkelij
ke en een niet-kerkelijke. De Gro
ningers wilden gemengd gehuwden
allereerst eensbij elkaar brengen om
hen naar hun eigen ervaringen te
vragen.
Onder de vertegenwoordigers uit
Utrecht bestond de vrees dat de
kloof binnern de kerk tussen voor
uitstrevende en behoudende gelovi
gen zich sinds het vorig LPO had
verbreed. De Utrechtenaren menen
dat de verschillen tussen de modali
teiten binnen de r.k. kerk ook de
bisschoppen dwingen tot het delen
van eikaars bezorgdheid.
Namens de Roermondse delegatie
werd gezegd dat de opstelling van
de delegatieleden volwassener ge
worden is. Onafhankelijk van de
standpunten van de bisschoppen,
spreken de deelnemers aan het LPO
zich duidelijk uit. Deze gegroeide
mondigheid achtten de mensen uit
Roermond winst.
In de oktoberzitting van het LPO zal
mogelijk een markt der mogelijkhe
den komen, om de deelnemers aan
het LPO de gelegenheid te geven
kennis te maken met de modellen
die er zijn voor het versterken van
de kerkelijke gemeenschap.
In deze bijeenkomst in oktober
komt tevens de vraag aan de orde
wat nu eigenlijk het kerk-zijn is. Het
is de bedoeling dat dit niet theore-
tisch-theologisch gebeurt, maar
praktisch en alledaags.
DEN HAAG (ANP) De r.k.
bisschop Hendrik Frehen van
Reykjavik heeft een bezoek ge
bracht aan Nederland om hier
een priester te zoeken voor de
roomskatholieke gemeen
schap van Stykkeshölmi. Deze
gemeenschap is sedert april
zonder priester. De enige
landseigen priester die daar
werkzaam was, is in april over
leden.
Bisschop Frehen stelt aan de
kandidaat hoge eisen. Hij
moet vanzelfsprekend IJs-
lands leren, maar daarnaast
oecumenisch ingesteld zijn,
bestand zijn tegen eenzaam
heid en het IJslandse klimaat.
Hij moet ook kaas gegeten
hebben van de massamedia,
omdat hij via radio en tv be
kendheid zal moeten geven
aan het rooms-katholicisme.
HIJ heeft één troost: zijn zeven
collega's, verspreid over het ei
land. zijn ook Nederlanders.
IJsland is driemaal zo groot als
Nederland met ruim 200.000 in
woners, van wie duizend
rooms-katholiek.
Op woensdag 8 februari zal het hol
derd jaar geleden zijn, dat Marti
Buber in Wenen werd geboren,
verband daarmee wordt op
avond van die dag een herdenking
bijeenkomst gehouden in de au
van de universiteit van Amsterda
(lutherse kerk Singel, hoek Spu
van half acht tot tien uur. Na
opening door prof. dr H. J. Heeriil
zullen spreken prof. dr M. A. Bel
over Bubers interpretatie van hl
geloof van Israël, rabbijn A. Soetel
dorp over Buber en de chassidiscl
verhalen en prof. dr J. Sperna wA
land over Politiek en Utopie Dol
bandopnamen zal ook Bubers stel
zelf te horen zijn.
De joodse geleerde, die in 1965 H:
Jeruzalem stierf, is het meest
kend geworden door zijn weergav
van het chassidisme in Oost-Euru,
pa. Als filosoof oefende hij grol?
invloed uit door zijn boek „Ich un°t
Du", dat in 1923 verscheen. Voor <Jr
theologen is van onschatbaar bc'
lang Bubers vertaling van het ou<d°'
testament in het Duits.
in
Ds. K. Spoelstra
Op 90-jarige leeftijd is te Groningiw
de emeritus-gereformeerde predhi
kant K. Spoelstra overleden, die vs n:
1925 tot 1958 in het Groningse dotdi
Meeden heeft gestaan. Daarvoor wi
hij werkzaam bij het onderwijs, or*
der meer te Bijlen en te Rijswijk.
Dominee Spoelstra was een ong
s.woon belezen man met veelzijdi
belangstelling. Hij publiceerde o\
de wijsgeer Heidegger, werkte m
aan het blad „Geloof en Wete
schap" en schreef artikelen over a
cheologie en Romeins recht.
HARENKARSPEL De 39-jarige
G. M. Speelman uit Schagen is za
terdag bij een verkeersongeluk in
Harenkarspel in Noord-Holland om
het leven gekomen. Hij kwam met
zijn auto onder een vrachtwagen,
waarvan de bestuurder hem geen
voorrang verleende.
De bijeenkomst wilde sancties Inge
voerd zien bil overtreding van de
wapenboycot van Zuld-Afrika en
een einde aan de bereidheid van de
Westduitse regering politioneel en
militair met Zuld-Afrlka samen te
werken. Er werden voorts sancties
gevraagd tegen ontduiking van de
nucleaire boycot
West-Duitaland dient een einde te
maken aan de mogelijkheid voor
Zuld-Afrlka wapens in licentie te
bouwen. De werving van technische
deskundigen en huursoldaten moet
verboden worden De bijeenkomst
stelde vast dat er ln West-Dultsland
onvoldoende Informatie aangebo
den wordt door de massa-media. De
aanwezige journalisten werd ge
vraagd hierin zo mogelijk te voor
zien.
Kardinaal Willebrands bestempelde
kerkopbouw als een voorwaarde
voor de dienst van de kerk aan de
opbouw van de hele samenleving.
Hij stemde in met het voorstel uit
een van de delegaties, dat de bis
schoppen een tien-jarenplan zullen
opstellen voor hun arbeid aan het
hoofd van de Nederlandse kerk.
Voor mei aanstaande achtte hij zo'n
lange-termijnplan moeilijk Boven
dien zou hij eerst het grondvlak wil
len raadplegen over de rol van de
kerk ln het vieren, haar getuigenis en
haar meeleven met mensen in nood.
„Daarin draagt ieder lid van onze
geloofsgemeenschap verantwoorde
lijkheid." aldus de kardinaal
Ironisch zei hij dat er nu een beroep
op de leken gedaan wordt, omdat er
vroeger veel meer priesters waren.
„Nu worden echter de leken bij het
Freek Houtkoop In Musics pro Deo,
het blad van de commissie voor de
kerkmuziek van de Nederlandse
Hervormde Kerk:
Tijdens een van de laatste vergade
ringen van de Commissie werd hard
op geconstateerd wat ons allemaal
reeds verscheidene malen was opge
vallen: Het liedboek is weliswaar
Ingevoerd, maar wordt slechts voor
een klein gedeelte gebruikt. De ge
zangen 400 en hoger liggen kenne
lijk goed ln de markt. In radio- en
televisie-uitzendingen vormen die
gezangen de hoofdschotel. Nog al
eens bulten de woonplaats kerkend
kunnen we hetzelfde verschijnsel
constateren. Toch vind ik dat
het Liedboek met weinig moeite
voor de predikanten beter gebruikt
zou kunnen worden. In tegenstelling
tot voorgaande gezangboeken heb
ben we in het Liedboek twee voor
treffelijke registers op de bladzijden
775 tot en met 787. 8oms vraag ik
mij af of predikanten het bestaan
daarvan wel ontdekt hebben. In het
register op bijbelplaatsen (blz. 775
e.v.) kan men heel gemakkelijk vin
den. welk gezang goed aansluit op
een schriftlezing. Natuurlijk niet
elke schriftlezing zo compleet is,
het Liedboek nu ook weer niet. Maar
gelooft u maar. dat het raadplegen
van dit register al een enorme verrij
king in het gebruikelijke repertoire
zou opleveren. Het register op bij
belse persoons- en plaatsnaman
(blz. 785 e.v.) vormt daarop nog een
prachtige aanvulling misschien
minder vaak bruikbaar maar het
staat er toch maar in.
Over de gebedsweek voor de een
heid der christenen (18-25 januari)
schrijft Koen Kappenburg ln Her
vormd Konukt (Enschede):
Het aantal steden en dorpen waarin
de kerken nog de moed hebben om
gezamenlijk gebedsdiensten voor de
eenheid te houden, is beangstigend
klein geworden. Want laten we eer
lijk zijn: de oecumene in Nederland,
zeker ln Twente, verkeert in een
impasse. Het Twents beraad van
kerken kwam en ging ter ziele.
Plaatselijke raden van kerken wer
den met veel enthousiasme ontvan
gen maar vergaderen nu uiteindelijk
ln afzondering omdat er wel veel
wordt gepraat maar weinig resulta
ten worden geboekt. En de goe-ge-
meente gelooft het allemaal weL Die
voelt zich óf uitstekend thuis ln de
eigen kerkdiensten die weliswaar
steeds minder mensen trekken óf
houdt het allemaal allang voor ge
zien en blijft weg. Misschien komt er
nog wel eens een tijd dat de finan
ciën van de kerken zo krap worden
dat er wisseling van de woorden
oecumene en economie gaat plaats
hebben en ze elkaar noodgedwon
gen gaan opzoeken.
Kleine kerk
In het lutherse blad ELK shrijft de
Amsterdamse studentenpredikant
dr. S. E. Hof over „de mythe van de
kleine kerk" o.m.:
In de tweede plaats is de kerk ook
hierom zo klein nog niet, omdat nog
altijd heel wat van haar eigen leden
aan de grote wereldtouwtjes trek
ken. Overtuigde christenen als Van
Agt in Nederland, Carter in de VS,
Vorster in Z. Afrika, Geisel (een lu
theraan) ln Brazilié om er met de
natte vinger eens een paar aan te
wijzen zitten daar, waar de grote
beslissingen vallen. De macht van
de christendemocratische partijen
is her en der onmiskenbaar. Om
maar te zwijgen van de invloed van
kerkelijke instituten (Rome, Genè
ve, de Zendingsraad). Of van de in
vloed, die er van het miljoenen dode
en levende kapitaal van de kerken
uitgaat op het maatschappelijk be
drijf. In het binnen- en buitenland.
De kerk alleen maar als klein blijven
afschilderen dat is klein: kleine
rend, kleinzielig, kleingelovig, klein
geestig.
Paternalisme
Drs G. J. van Butselaar. docent aan
een theologische hogeschool in Roe-
anda, over een nieuw paternalisme
(bevoogding) in de verhouding rijke-
arme landen in het Gereformeerd
Weekblad (uitgave Kok):
Een heel ernstig punt is dat de ker
ken in Europa en N.-Amerika vaak
nog wel bereid zijn de kerken in de
ontwikkelingslanden te steunen,
maar dan vooral in de ontwlkke-
lingsprojekten, scholen, ziekenhui
zen en noem maar op. Kerkenbouw
en een huis voor de dominee (waar
voor pastorie vaak een te wijdse
benaming is), laat staan predikants-
of evangelistensalarissen, komen
niet meer voor steun in aanmerking.
Om werkelijk een Afrikaanse kerk
te hebben, moet ze immers niet drij
ven op de financiële kurk van Euro
pa? „We hebben veel, erg veel onfc-
wikkelingsprojekten," zei laatst een
kerkleider. „Ziekenhuizen en scho
len kan je overal in Europa en Ame
rika krijgen. Maar als je om geld
vraagt om het eigenlijke kerkelijke
leven te ontwikkelen en te verdie
pen, om centra te bouwen en te
bemannen in de steden die ons bo
ven het hoofd groeien, of de platte
landsbevolking een verzamelplaats
te geven om te geloven, dan krijg je
nul op het rekest, dót moeten we zelf
maar zien, daar is geen geld voor. Je
reinste paternalisme, maar wat doe
jer er aan? Ze zullen straks wel zien,
als de regering alle projekten over
neemt, dat er nauwelijks een kerk
overblijft
Je reinste paternalisme, een nieuw
paternalisme weliswaar, met andere
uitgangspunten, maar even denigre
rend, met even slechte resultaten.
Europa weet precies wat een Afri
kaan, Aziaat, Latijnsamerikaan
moet denken en vragen om autoch
toon te zijn. En alle goede bedoelin
gen lijden opnieuw schipbreuk op
de 'vaderlijkheid' van het Westen.
Dit paternalisme zal pas overwon
nen worden, als men werkelijk be
reid is met elkaar ln gesprek te ko
men. als men bereid ls ln dat ge
sprek uit te gaan van de tekening
die een ieder geeft van zijn eigen
cultuur, zijn eigen maatschappij,
ook al vindt men die tekening wei
nig waarheidsgetrouw, weinig echt,
weinig heilbrengend. Maar pas als
men de ander accepteert zoals hij
geaccepteerd wil worden, dan kan
men samen verder praten, elkaar
bekritiseren zonodig, elkaar dienen
vooral.
IJMUIDEN Het staalconce
Hoogovens heeft opnieuw werktij
verkorting aangevraagd, maar
voor minder mensen en voor e
kleiner deel van de produktie.
Met ingang van 26 januari vraa
Hoogovens voor een periode van z
weken verkorting van de werktiL.
voor bijna 10.700 man voor gemi
deld 18 procent. De huidige period ]l
van werktijdverkorting heeft betrel1
king op 17.000 mensen voor gemil(
deld 27 procent.
De aangekondigde aanvraag zal wo
den besproken met de betrokken ii r
en externe overlegorganen. n
i:
De volgorde van het vraaggespréi
met de nieuwe minister voor ontwil
kelingssamenwerking, drs Jan dl
Koning, in onze krant van zaterda
was niet helemaal juist. De allnec
onder het tussenkopje „Bevrijdingi v
bewegingen" hoort aan het slot vaz
het verhaal te staan. Na het zinnet} c
met een aantal kanttekenii d
gen", gaat het gesprek verder mé I
Wat dat betreft houdt met name hl 2
bedrijfsleven ons bezig. V
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/
DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 4,
Rotterdam
Tel. 010-115588
Schiedamsevest 52
Tel. 010-115700 (adv).
DEN HAAG/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Den
Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEIt
Postbus 3
Melkmarkt 56, Zwolle
Tel. 05200-17030
