iddenschool nog altijd
veel in de verdediging
Smakelijk diëten (3)
Molukse vluchteling
mag asiel aanvragen
ers geloven er pas in als ze resultaten zien
Vakbeweging tegen
arbeidsbemiddeling
van uitzendbureaus
'Behandeling kan in vrijheid afgewacht worden'
Brand legt twee
etages in de as
Drie weken
verstandig
vermageren
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
Piet Hagen en Hanneke Wijgh
EKERTJTRECHT De experimenten met de middenschool dreigen in een isolement te
B. Dit stelt de commissie-middenschool in haar elfde advies, dat vandaag officieel op een
Iferentie in Den Haag wordt toegelicht.
lement zou op diverse manie
uiting komen. Sommige ba
len adviseren de ouders hun
i niet naar de middenschool
in, omdat zoveel zaken nog
[zijn. Het resultaat is dat niet
Irsnede van de schoolbevol-
de middenschool terecht
die noodzakelijk is voor het
|en van het experiment.
rt. einde van de middenschool,
[leerlingen doorstromen naar
tvolgonderwijs, rijzen even-
peilijkheden. Al doet dit pro-
rich pas over twee jaar voor,
idan de eerste middenschool-
i zich bij havo, atheneum,
|ium of beroepsonderwijs
L Maar reeds nu merken de
[scholen dat de vervolgscho-
t met open armen op hun
{en staan te wachten. De alge-
frees is dat er witte plekken in
nnis zouden zitten.
lement blijkt nog uit een der-
t: de onwetendheid van ou-
opvoeders over wat de mid-
)ol precies voorstelt. Bij veel
heeft namelijk de mening
at dat de middenschool een
eenheidsworst zal worden,
nig kansen biedt aan talent-
erlingen. Een misvatting die
rdnekkig is en waartegen het
boksen is.
(diging
t isolement spraken we met
ng van twee van de vijf volle-
iddenschoolprojecten in Ne-
In Franeker bezochten we
stelijke scholengemeenschap
laria van Schurman. De ge-
lartners daar waren de heren
J. de Boer en S. Muizelaar,
ievelijk directeur en project-
n Utrecht gingen we naar de
re middenschool en Jena-
O-school, de P. F. van Over-
ihool. Het gesprek werd daar
met de directeur H. Pas-
denschool in Franeker is ont-
lit een scholengemeenschap
lavo en lager beroepsonder-
Utrecht is de middenschool
ortzetting van de Jenaplan-
lool op mavo-grondslag. De
van grote onderwijsvernieu-
s Kees Boeke en Peter Peter
sen hier altijd vaste voet aan
id gehad.
lement wordt in beide plaat-
Iers ervaren. „We zitten nog te
de verdediging," zeggen De
Muizelaar. „Het is soms erg
c te laten zien waar je mee
ent. We zijn pas in het eerste
n het experiment en de men-
oven je pas als ze resultaten
recht met de buitenwacht is
Utrechtse directeur een min-
root probleem. Passchier:
het begin van de IVO-school
i een school voor Individueel
ezet Onderwijs, hebben we
jeleverd om erkenning voor
hooi te verkrijgen. De proble-
e we nu ondervinden met de
•school vormen slechts een
Jdeelte van de problemen, die
chter de rug hebben."
leren en tekenen
l>ekendheid met de midden-
speelt veel ouders parten. Op
ouderavond valt de vraag:
nijn kind straks wel naar het
lun?" De ongerustheid neemt
e na programma's op de tv
t middenschool, waarin visu
eel aantrekkelijke zaken als timme
ren en tekenen vaste prik zijn. Dan
komt steevast de vraag: „Leren ze
bij jullie nog wel wat?"
De leraren in Franeker en Utrecht
besteden veel aandacht aan contact
met de ouders. Voorlichtingsavon
den, huisbezoek, een krantje, enzo
voorts. Maar de ervaring in Frane
ker is dat sommige ouders toch een
andere school, bijvoorbeeld in Har-
lingen of Leeuwarden, de voorkeur
geven boven de middenschool in
Franeker.
In Utrecht is er minder argwaan, zo
J^lijkt uit de praktijk. De stroom
aanmeldingen voor het eerste jaar is
groot. Dit jaar moesten honderd
kinderen worden afgewezen. Pas
schier: „De school heeft in de regio
Utrecht een goede naam. Kinderen
vertellen aan elkaar dat het een leu
ke school is, waar veel gebeurt. Maar
ook wij krijgen te maken met ouders
die naar de intellectuele vorming
vragen. Ik hoef dan maar een ding te
zeggen: volgend Jaar beginnen we
met latijn, wis-, natuur- en schei
kunde op eerstegraadsniveau."
De middenschool in Utrecht is zeer
breed georiënteerd. Leerlingen met
zowel een aanbeveling voor de lts als
voor het gymnasium kunnen wor
den toegelaten. Dat is ook gebeurd.
Uit de veelheid van kandidaten is
een passende doorsnede van de
schoolbevolking geselecteerd. We
liswaar waren de kandidaten met
een aanbeveling voor het vwo gerin
ger in aantal, maar de geplande ver
deling is toch gehaald.
In Franeker verwacht men enig soe
laas als in 1981 ook een havo-afde
ling aan de school wordt verbonden,
naast de afdelingen mavo, lager
agrarisch en lager technisch onder
wijs. De Boer en Muizelaar hebben
er begrip voor dat ouders willen we
ten hoe ver hun kind kan komen.
Maar ze zouden toch wel iets meer
waardering willen ontvangen voor
hun streven naar verbreding van de
opleiding. Naast de intellectuele
vorming, ook aandacht voor de crea
tieve, sociale en praktische gaven.
Wat hen steekt is dat iedereen wel
bezorgd is over de vraag of de knap
ste leerlingen aan hun trekken ko
men, maar dat er zo weinig belang
stelling is voor de zwakkere leerlin
gen. Juist aan die laatste groep be
steedt de middenschool veel extra
aandacht.
Kringschool
Ook de hoofden van de lagere scho
len willen weten waar hun leerlingen
straks aan toe zijn, hoewel het we
derzijdse vertrouwen groeit. De
Boer: „We hebben daarbij het voor
deel dat de meeste van de twintig
toeleverende lagere scholen verte
genwoordigd zijn in het bestuur van
de Anna Maria van Schurman-
school. De suggestie van de commis
sie-middenschool om de lagere scho
len in de omgeving de status van
„kringschool" te geven is hier min of
meer al gerealiseerd."
In Utrecht is al van oudsher een
goed contact met de lagere scholen,
die vernieuwingsgezind zijn. Het
zijn veelal de hoofden van deze
scholen, die hun leerlingen een ad
vies geven voor de P. F. van Over-
beekeschool. Over de toelóop van
leerlingen is niet te klagen.
Passchier: „Er komen er elk jaar
teveel. Wij zouden kunnen uitdijen
tot een middenschool, die twee keer
zo groot is. Maar dat willen we niet.
Wij hebben geëist dat onze school
ten hoogste 360 leerlingen zal tellen.
We.laten de dlëters onder
u niet in de steek. Ook in
deze derde week van de
actie „Drie weken verstan
dig vermageren" geven we
weer een aantal recepten
vervanging van de warme
maaltijden in de dagme
nu's. voor het geval u die
te eenzijdig vindt. Ook
deze keer zijn de recepten
weer bedoeld voor twee
personen en ontleend aan
het boekje „Smakelijk
diëten voor de slanke lijn"
van Bonnie Buurke en
Madeleine Lim, beiden als
diëtiste verbonden aan
het Voorlichtingsbureau
voor de Voeding in Den
Haag.
Garnalencocktail (als voor
gerecht bij stuk kipfilet
met 2 eetlepels kerriesaus,
portie spitskool en een
„handje" rijst).
2 eetlepels magere sla
saus, 4 eetlepels zure
room, citroensap, 2 theele
pels tomatenpuree, 2 eet
lepels sherry, (cayenne
peper, 100 gram gepelde
garnalen, peterselie.
Roer de slasaus en de zure
room door elkaar. Voeg
enkele druppels citroen
sap toe, de tomatenpuree,
de sherry en de peper.
Schep de garnalen door de
saus en verdeeld de cock
tail over twee glazen. Gar
neer met wat peterselie.
Pot-au-feu (een maaltijd
soep)
250 gram mager runderpoe
let, 3/i liter water, stukje ui,
1 laurierblad, 1 kruisnagel,
aan de kook en laat het 2
uur zachtjes trekken. Maak
de prei schoon, was hen en
snijd hem in ringen. Schrap
de wortelen en snijd ze in
plakken, snijd de kool. schil
de knolselderij, was hem en
snijd hem in blokjes. Schil
de aardappelen en snijd die
eveneens in blokjes. Voeg
de aardappelen en de
groente bij het vlees en
kook ze een half uur mee.
Zout naar smaak toevoe
gen. Per persoon 3 sneetjes
stokbrood erbij.
Illustratie uit „Project", maandblad van TNO.
teentje knoflook, takjes pe
terselie, takje tijm, 250
gram prei, 150 gram wortel,
stukje groene kool, stukje
knolselderij, 250 gram aar
dappelen, zout.
Zet het vlees op met het
water, waarin het schoonge
maakte stukje ui, laurier
blad, kruidnagel, kleinges
neden knoflook, gewassen
peterselie en tijm. Breng dit
Blote kindertjes in het gras
(winterschotel)
350 gram snijbonen uit het
zout, 500 gram geschilde
aardappelen, literblik
of pot witte bonen, 4
Frankfurter worstjes.
Was de snijbonen en zet ze
op met zoveel water dat ze
onderstaat. Kook ze gaar
In ca 30 minuten. Spoel ze
daarna af in een vergiet
tot ze niet meer zout sma
ken. Kook de aardappelen
met daarop de snijbonen
gaar in 30 minuten. Stamp
de gare aardappelen en
snijbonen door elkaar en
schep nu de uitgelekte
witte bonen erdoor. Warm
de stamppot goed door en
leg de verwarmde worstjes
er bovenop.
Florentijnse scholfilets
2 sjalotten, 50 gram cham
pignons, eetlepel olie of
margarine, peper, 2 salie
blaadjes, stukje foeli, 400
gram scholfilets, zout, 1
pak ontdooide en uitge
lekte diepvriesspinazie
(250 gram), sap van ci
troen, 2 tomaten.
Snijd de schoongemaakte
sjalotten en champignons
fijn en fruit ze in de olie of
margarine tot de ui goud
bruin ziet. Neem de pan
van het vuur en breng het
mengsel op smaak met pe
per. salie en foelie. Be
strooi de visfilets met
zout. verdeeld de spinazie
erover, besprenkel met ci
troensap en schep het ui-
champignonmengsel er
op. Rol elke filet op en
steek hem vast met een
cocktailprikker. Zet de
rolletjes zij aan zij ln een
ovenschotel, bestrijk de
bovenkant met wat olie of
margarine. Snijd de toma
ten in parten en leg die
erbij. Verwarm de oven op
175 graden C en laat de vis
in ca. 15 minuten gaar
worden. Geef hierbij aar
dappelpuree van 300 gram
aardappelen, ca 1 dl half
volle melk, peper, zout en
nootmuskaat. Per persoon
1 sinaasappel toe.
Het principe van de individuele be
nadering is anders niet goed moge
lijk in onze ogen. Het is beter bij een
grote toeloop een tweede midden
school te stichten, dan er één grote
van te maken. De schoolgemeen
schap moet voor de leerling en de
leraar herkenbaar blijven."
Toelaatbaar'
Het isolement zou volgens de com
missie-middenschool ook bestaan in
de contacten met het vervolgonder
wijs. In Franeker is dat inderdaad
het geval. De betrekkingen met de
vervolgscholen waren er aanvanke
lijk moeizaam. Maar nu is duidelijk
afgesproken dat leerlingen van de
middenschool „toelaatbaar" zijn op
de havo- en de vwo-scholen in Leeu
warden. Maar een waterdichte ga
rantie. dat elk kind automatisch in
de vierde klas komt, kan niet wor
den gegeven. „Dat kan ook moei
lijk", zegt De Boer. „Je weet van te
voren niet hoe een leerling zich ont-,
wikkelt. In veel gevallen zal de over
stap wel een jaar extra kosten. Maar
dan heb je wel een middenschool
met een bredere vorming achter de
rug. Bovendien hebben mavo-leer
lingen die na vier jaar doorstromen
naar de havo ook vaak een extra
jaar nodig."
Het contact met de vervolgscholen
in Utrecht is goed. Ook hier speelt
het voordeel van de langere erva
ring, die de IVO-school met dit pro
bleem heeft. De IVO-school heeft
namelijk nooit meegedaan aan het
landelijk eindexamen. Passchier:
„Hoe kan je anders waarmaken dat
Je elk kind individueel benadert?"
De schoolexamens, die sinds jaar en
dag worden afgenomen, hebben in
de regio een grote erkenning gekre
gen. Directeuren van vervolgscho
len kloppen regelmatig aan voor
nieuwe leerlingen. Op de Havo blij
ken de exdeerlingen van de IVO-
school het goed te doen. Passchier
verwacht niet dat er moeilijkheden
zullen rijzen als zijn middenschool
leerlingen aan het vervolgonderwijs
toe zijn. „Bovendien garanderen wij
altijd een minimum aan kennis over
een vak. Over de middenschool, die
officieel vier jaar duurt, mogen de
leerlingen naar eigen aard, tempo,
belangstelling en werkwijze drie tot
vijf jaar doen. Op elk gewenst mo
ment kunnen ze een vak afsluiten.
Het eigen initiatief en de zelfwerk
zaamheid blijven op deze manier
gewaarborgd."
Middenschoolwet
Wat denken de directies van de twee
middenscholen over het advies van
de commissie om een aparte wet
voor de middenschool te creëren,
waardoor de middenschool een ei
gen status krijgt. De Boer: „Ik twij
fel aan het nut. Het leidt tot unifor
me regelingen. Met de experimen
tenwet, waar we nu onder vallen,
heeft elke school de ruimte om op
haar eigen manier te werken. Het is
bovendien zeer de vraag of de mid
denschool meer maatschappelijk
aanzien zou krijgen door een nieuwe
wet. Dat zegt de mensen toch niet
veel."
Passchier: „Een voordeel zou zijn
dat de rechtspositie van de leraren,
die uit de diverse schooltypes ko
men. beter wordt geregeld. Maar als
dat probleem is overwonnen, heeft
onze school in zijn huidige situatie
geen verdere behoefte. Anderzijds
zijn wij toch wel voorstander van
zo'n middenschoolwet, zoals die is
omschreven in het elfde advies."
Van onze soc.-economische redactie
DEN HAAG De vakbeweging
vindt dat de commerciële uitzend
bureaus handig gebruik hebben ge
maakt van het gat dat de overheid
de laatste jaren in de arbeidsbemid
deling heeft laten vallen. Deze situa
tie moet snel worden beëindigd. De
vakbeweging zou de uitzendbureaus
zelfs willen „wegvagen".
Deze uitspraken doet bondssecreta-
ris A. Fogarin van de NVV-bond
Mercurius in een publikatie van de
Stichting Maatschappij en Onder
neming.
De FNV-bonden vinden dat arbeids
bemiddeling een overheidstaak is,
die bij het Gewestelijk Arbeidsbu
reau hoort, ook wanneer het gaat
over uitzendkrachten.
CNV-secretaris D. H. Grasman ziet
als fundamenteel bezwaar tegen uit
zendbureaus, dat deze verdienen
aan de arbeid van anderen, zonder
dat er hoegenaamd risico wordt ge
lopen. Het CNV stelt voor een lande
lijke instelling op te richten onder
het beheer voor de werknemers,
werkgevers en de overheid.
Deze landelijke instelling belast
met het uitzenden van alle soorten
personeel moet vestigingen heb
ben bij elk GAB. Van de zijde van
Randstad Uitzendbureaus wordt
een gezamenlijk onderzoek naar het
functioneren van de uitzendbureaus
bepleit. Multiplan deelt mee dat de
bedrijven en instellingen, die ge
bruik maken van de diensten van
uitzendbureaus in meerderheid niet
vinden, dat de functie van deze bu
reaus moet worden overgenomen
door de overheid.
Van de ondervraagde bedrijven
staat 63 procent negatief en 21 pro
cent positief tegenover een dergelij
ke overname.
Van een onzer verslaggevers
GRONINGEN De Zuidmolukse vluchteling D. Sahelessy zal zich wellicht vandaag maar
waarschjijnlijk morgen bij de vreemdelingenpolitie in een nog niet bekende stad melden om
politiek asiel aan te vragen.
Zijn raadsman, mr. W. J. van Bennekom uit Amsterdam, heeft de garantie gekregen dat hij niet zal
worden gearresteerd, maar in vrijheid de behandeling van zijn aanvraag kan afwachten.
De heer Sahelessy vluchtte vorig
jaar uit Indonesië omdat het Indone
sische regime hem als RMS-er onder
druk had gezet. Na een poos in West-
Duitsland te hebben doorgebracht,
verblijft hij nu illegaal in Nederland,
in de hoop asiel te kunnen krijgen.
Overleg
Gistermiddag is er druk overleg ge
weest. Zo heeft prof. KÖbben van de
gelijknamige commissie voor Zuid
molukse zaken, besprekingen ge
voerd op het ministerie van binnen
landse zaken. Mr. Van Bennekom
heeft telefonisch contact gehad met
mr. H. C. Fraay, hoofd directie
vreemdelingenzaken van het minis
terie van justitie.
Er is een procedure afspraak ge
maakt. Deze houdt in dat mr. Van
Bennekom vandaag aan mr. Fraay
doorgeeft waar de heer Sahelessy
zich zal melden en hoe laat dat gaat
gebeuren. Mr. Fraay pleegt daarover
dan overleg met de vreemdelingen
dienst en zal bevorderen dat de ga
rantie wordt gegeven dat hij niet zal
worden aangehouden.
Het is overigens niet uitgesloten dat
deze garantie dan alsnog niet gege
ven zal worden. In dat geval ontstaat
er een nieuwe situatie. Mr. Van
.Bennekom verwacht echter dat de
garantie wel zal worden gegeven.
De vraag of hij als politiek vluchte
ling zal worden geaccepteerd speelt
pas op de wat langere termijn, aldus
mr. Van Bennekom. Deze heeft zich
verbaasd over een uitspraak van mi
nister Wiegel van binnenlandse za
ken. Volgens de bewindsman zou
niet te verwachten zijn dat Saheles
sy politiek asiel wordt verleend,
maar zou hij slechts een verblijfsver
gunning krijgen.
„De heer Wiegel veroorlooft zich alle
maal uitspraken maar dat ligt na
tuurlijk helemaal buiten zijn compe
tentie. De enigen die daar niets over
kunnen zeggen, zijn de ministers van
Justitie en buitenlandse zaken en het
is volstrekt nieuw dat zelfs binnen
landse zaken zich daarmee gaat be
moeien".
Het feit dat minister Wiegel is aange
wezen om de Molukkerskwe8tie te
gaan coördineren, doet daaraan vol
gens de heer Van Bennekom niets af
of toe. „Dat betekent nog niet dat de
heer Wiegel het vluchtelingenbeleid
ook gaat coördineren. Dat is gewoon
bij de wet opgedragen aan de minis
ters van justitie en buitenlandse
zaken".
Verwonderlijk
Volgens de raadsman is het een heel
duidelijke vluchtelingenzaak. Af
gaande op de wet. de rechtspraak en
Simpkins
„Hè, hè, daar
knap je van
op
de gewoonte die zich heeft ontwik
keld en gezien ook het feit dat hij
duidelijk schriftelijke bewijzen
heeft, moet Sahelessy de vluchtelin
genstatus krijgen.
Als dat niet zou gebeuren dan liggen
daar andere overwegingen aan ten
grondslag, aldus de heer Van Benne
kom. De raadsman verwacht overi
gens dat het nog wel een poos kan
duren voordat er meer duidelijkheid
komt
Normaal duurt dit soort zaken gauw
drie tot vier maanden. In een zaak
als de onderhavige, die nogal gevoe
lig ligt, is het niet te verwachten dat
men meteen al een standpunt gaat
bepalen.
„Daarom is het zo verwonderlijk wat
de heer Wiegel gedaan heeft. Zonder
de stukken gezien te hebben, zonder
het verhaal gelezen te hebben daar
allerlei dingen over te gaan roepen".
De Jongerenorganisatie van de RMS,
de Pemuda Masjarakat, volgt de ont
wikkelingen rond Sahelessy met toe
nemende ongerustheid.
In een open brief aan de Tweede
Kamer vraagt de jongerenorganisa
tie 8ahelessy de kans te bieden zich
aan te melden zonder dat hij het
land wordt uitgezet en dat hem de
kans wordt geboden om in vrijheid
zijn verzoek om politieke asielverle
ning te mogen afwachten.
De Pemuda Masjarakat vraagt de
politieke partijen er bij de regering
op aan te dringen politiek asiel te
verlenen aan 8ahelessy.
AMSTERDAM (ANP) - Een brand
heeft gistermorgen twee etages ver
woest van een pand aan de Amster
damse Kal verstraat. De brand brak
uit in de eerste verdieping en sloeg
via de voorgevel over naar de twee
de etage. Beide verdiepingen wer
den verwoest. Er raakte niemand
gewond; in de twee uitgebrande ver
diepingen waren geen mensen op
het moment dat de brand uitbrak.
De brandweer slaagde erin het vuur
binnen twintig minuten te bedwin
gen. Over de oorzaak is. nog niets
bekend.
In de tabel van afgelopen za
terdag is u ongetwijfeld het
enorme verschil in calorische
waarde opgevallen tussen ma
gere en vette vis. Enkele voor
beelden van magere vissoorten
(80 kcal. per 100 g) zijn kabel
jauw, schelvis, schol, schar,
tarbot, tong, tonijn, baars, wij
ting en poon. Mosselen, oes
ters, krab en kreeft vallen on
der de afdeling schaal- en
schelpdieren maar zijn ook
mager. Matig vette vis (110
kcal, per 100 g) is bot, brasem,
forel, heilbot en karper. Vette
vis (210 kcal. per 100 g) is ansjo
vis, sprot en zalm. Ook vet is
schelvislever (420 per 100 g),
makreel (160 per 100 g). paling
(210 per 100 g) en sardines in
blik (240 per 100 g).
Woensdag 18 januari
Ontbijt
Portie magere yoghurt met 10
eetlepels cornflakes of 2 dl
halfvolle melk met 3 eetlepels
Brinta (bord havermoutpap-
mag ook).
1 sneetje kn&ckebrot met plak
je kaas
koffie of thee zonder suiker,
's Morgens
koffie of thee met roaria bis-
c uitje.
Luneh
1 snee bruin of volkorenbrood
dik belegd met tonijn, plakjes
tomaat en komkommer of
twee sneetjes bruinbrood met
magere vleeswaar.
1 kopje magere of halfvolle
melk
thee of koffie zonder suiker
1 appel, peer of sinaasappel
'b Middags
koffie of thee zonder suiker
beker bouillon of glas mine
raalwater.
Wanne maaltijd
1 gebakken scholletje
portie gekookte worteltjes met
peterselie
1 gekookte aardappel of twee
eetlepels aardappelpuree
kopje magere of halvolle melk
of kleine portie magere yog
hurt zonder suiker
koffie zonder suiker
's Avonds
koffie of thee zonder suiker
beker bouillon
glas suikervrije tonic met
schijfje citroen of een slaap
mutsje.