Minder belangstelling
voor pastoraal overleg
Wereldraad in geldnood
door daling van dollar
Sjollema: geweld
alleen ter discussie
Rabbijnen discussiëren over zionismi
Blik ditmaal naar binnen gericht
Pentekening uit
museum gestolen
Hare
Krisjna
werkt met
detectives
.a
Turken willen
patriarchaat kwijt
Geheim van de
schepping niet
te doorgronden
Voorbijganger^
Bijbel in Japan goed verkocht
Familie-zanggroep Soweto
WOENSDAG 18 JANUARI 1978
Trouw/Kwartel
NS
Van een onzer verslaggevers
GENEVE De spectaculaire koersdaling in Zwitserland van de dollar en in zijn kielzog van
de Duitse mark heeft de wereldraad van kerken in een nieuwe financiële crisis gebracht.
De financiële deskundigen van de
wereldraad hebben berekend, dat de
begroting voor 1978 van ongeveer 30
miljoen Zwitserse francs nu een te
kort te zien zal geven van rond 4.1
miljoen francs (4.7 miljoen gulden)
als gevolg van de waardeverminde
ring vooral van de dollar, maar ook
van de mark. Dit ten opzichte van de
Zwitserse franc Het geld. nodig om
de wereldraad van kerken draaiende
te houden, wordt bijeengebracht
door de 293 kerken, die lid zijn van
deze organisaUe. op basis van vrij
willigheid. De rijkste kerken zijn in
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/
DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 4,
Rotterdam
Tel 010-115588
Schiedamsevest 52
Tel. 010-115700 (adv).
DEN HAAG/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Den
Haag
Tel 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN
Postbus 3
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030
de Verenigde Staten en in de Bonds
republiek te vinden. Deze kerken
verschaffen meer dan de helft van
het benodigde geld. uiteraard in dol
lars en marken. Het centraal comité
nam in augustus een begroting aan,
die redelijk sluitend was. Daarbij
was men ervan uit gegaan, dat men
op grond van vrijwillige toezeggin
gen van de ledenkerken voor 1978
kon rekenen op 8,5 miljoen dollar en
tien miljoen mark. Maar sinds au
gustus is de dollar 15.92 procent min
der waard geworden ten opzichte-
van de Zwitserse franc en de mark
7.86 procent Dat betekent, dat de
wereldraad 4,1 miljoen francs min
der ontvangt Voor Nederlandse be
grippen de Zwitserse franc was be
gin augustus nog 1.02 waard Nu
moet men er 1,15 voor neertellen
Opnieuw
Deze nieuwe financiële klap voor de
wereldraad komt. nadat deze organi
satie zich nog maar net hersteld had
van de crisis van 1976. De wereld
raad kon er toen uitkomen, doordat
verschillende ledenkerken bereid
waren, hun bijdragen aanzienlijk te
verhogen, vooral die in de Verenigde
Staten en West-Dultsland. Van zijn
kant bezuinigde de wereldraad tot
het uiterste Nieuwe programma s
werden uit- of afgesteld en meerdere
vacatures in de staf bleven onver
vuld.
Daarom is het perspectief somber
voor het uitvoerende comité, dat
zich op zijn vergadering in februari
in Zürich met deze kwestie zal moe
ten bezighouden. Nog verder bezui
nigen lijkt onmogelijk. Daarom is de
enige oplossing, dat de ledenkerken
opnieuw hun verantwoordelijkheid
beseffen en hun bijdragen vrijwillig
verhogen (want de wereldraad kan
geen aanslagen opleggen). Daarbij
Pastoor Hambüchen uit het Westduitse Königswinter-Ittenbach
(nabij Bonn) heeft een bijzondere hobby: hij verzamelt klooster-
kleding. Hij heeft al zo'n tweehonderd modellen. Hier staat de
pastoor bij een deel van zijn verzameling nonnen in miniatuur.
Van een onzer verslaggevers
GENEVE De indruk, als zou de wereldraad van kerken nu voor
geweld in Zuid-Afrika hebben gekozen, is volledig onjuist. Aldus
dr. Boudewijn Sjollema van het anti-racisme-program van de
wereldraad van kerken.
zullen de lasten dan wel op de schou
ders van enkele kerken komen te
liggen.
Van de kerken in de arme landen
kan men niet veel meer verwachten,
dan ze nu bijdragen. De kerken in
Oost-Europa kunnen praktisch niets
bijdragen, omdat hun landen devie-
zenuitvoer verbieden. In 1976 betaal
den de Oosteuropese kerken samen
91.500 Zwitserse francs. Maar de ker
ken in de Scandinavische landen be-
- taalden met elkaar in 1976 ook niet
meer dan 290.000 Zwitserse francs.
Bij hen is weer het probleem, dat zij
staatskerken zijn Daarom is een
eventuele verhoging van de bijdrage
van deze kerken een kwestie van het
parlement
Verhuizen
Er is Intussen nog een alternatief: de
zetel van de wereldraad verplaatsen
naar een ander land. Steeds meer
stemmen in kerkelijke kringen gaan
op. dat Zwitserland te duur gewor
den is voor de wereldraad. Men wijst
er daarbij op. dat sinds 1970 ten
opzichte van de Zwitserse franc de
dollar met 54 procent, de mark met
20 procent en het Britse pond ster
ling met 60 procent in waarde is
verminderd. Daar komt nog bij. dat
de kosten van levensonderhoud in
Genève zeer hoog zijn.
Twee jaar geleden opperde een Hon
gaars lid van het centraal comité al,
om de wereldraad maar naar Honga
rije te laten verhulzen Dat zou veel
goedkoper werken. Zuiver financieel
gezien zou verhuizing naar de Vere
nigde Staten momenteel de beste
oplossing zijn. Uit kerkpolitiek oog
punt lijkt echter geen enkele ver
plaatsing van de zetel van de wereld
raad naar welk land dan ook
haalbaar.
Dr. Sjollema reageert daarmee op de
berichtgeving van buitenlandse
persbureaus over het discussiedocu
ment over Zuid-af rika, dat de
wereldraad eind vorige week publi
ceerde. Het onofficiële wereldraad
document. dat ter duscus§ie aan de
ledenkerken en het centraal comité
is gezonden, kiest niet voor geweld,
aldus dr. Sjollema.
Wel stelt het het standpunt in dis
cussie, dat de wereldraad tot nu toe
heeft ingenomen, dat de wereldraad
zich niet uitspreekt over die slacht
offers van het racisme, die gedreven
worden tot geweld als de enige mo
gelijkheid, die voor hen overgeble
ven ls.
Het document stelt de vraag, of
christenen buiten Zuid-Afrika soli
dariteit kunnen oefenen met hen die
rebelleren voor de bevrijding van
hun land. als diezelfde christenen
niet bereid zijn om zich uit te spre
ken over het tegengeweld, dat de
onderdrukten zich genoodzaakt zien
te gebruiken, nu het apartheidsregi
me gekozen heeft voor een niets ont
ziende verdere confrontatie.
Het stuk vraagt de kerken zich te
bezinnen op de vraag of er gesproken
kan worden van een „rechtvaardige
opstand" en wat daaronder verstaan
moet worden in de Zuidafrikaanse
EINDHOVEN (ANP) Uit het ste
delijk Van Abbemuseum is een pen
tekening van Stanley Brown gesto
len Het werk maakte deel uit van
een serie van tien tekeningen. De
serie is 7.500 gulden waard.
situatie, waar een zwarte meerder
heid eeuwenlang onderdrukt is door
een blanke minderheid. Een minder
heid die nu duidelijker dan ooit laat
zien, dat zij met alle geweld haar
positie wil handhaven in plaats van
te delen, aldus dr. Sjollema.
Een Engelse en Duitse uitgave van
het bewuste stuk zijn inmiddels op
aanvraag bij de wereldraad In Genè
ve verkrijgbaar.
FRANKFORT (EPD) Mon
niken van de Hare Krisjna-be-
weging op het kasteel Retters-
hof in de Taunus hebben een
particulier detective in de arm
genomen om de gangen van de
critici van deze exotische
jeugdreligie na te gaan.
Zo moest het privéleven van
dominee F. W. Haack, sekten
specialist van de lutherse kerk
in Beieren, bespied worden. De
detective in Frankfort nam de
opdracht aan, eiste een voor
schot van 2500 mark en zei de
bedelmonniken, dat de zaak
heel moeilijk was. Over de
eindafrekening zou nog nader
gesproken worden.
Evenals over Haack, die ver
schillende boeken over jeugd-
religies geschreven heeft, wil
den de monniken ook met hulp
van de detective meer aan de
weet komen over het privé-le-
ven van de journalist Hans
Konrad Zander uit Keulen, die
kritisch over de Hare Krisj na-
sekte geschreven had. Deze
bijzonderheden kwamen aan
het licht tijdens het proces in
Frankfort tegen de monniken,
die aangeklaagd zijn wegens
oplichterij en ongeoorloofd
wapenbezit. De corresponden
tie met de detective, uit het
jaar 1974 daterend, werd voor
gelezen. De monniken voerden
als verweer aan, dat zij tegen
over een grote perscampagne
geen ander middel wisten.
NEW YORK (EPD) De Turkse
regering doet opnieuw pogingen, om
het „oecumenisch patriarchaat van
Konstantinopel" te dwingen, zijn ze
tel naar het buitenland te verplaat
sen. Dit is in New York bekendge
maakt door aartsbisschop Jakovos,
de primaat van het Grieks-ortho
doxe aartsbisdom van Noord- en
Zuid-Amerika.
Sinds het jaar 325 is Konstantinopel
(het tegenwoordige Istanboel) onaf
gebroken een patriarchenzetel ge
weest. De patriarch van Konstanti
nopel neemt de positie van ere-pri-
maat in de oosterse orthodoxie in.
Ankara ergert zich volgens aartsbis
schop Jakovos vooral aan de inter
nationale activiteiten van het patri
archaat. Volgens recente berichten,
die de aartsbisschop uit Turkije had
gekregen, hebben de zesduizend
Grieken in Istanbul en omgeving
steeds meer moeilijkheden van de
Turkse autoriteiten te verduren. Zo
werd onlangs een basisschool voor
Griekse kinderen, die van de kerk
uitging, door de staat overgenomen.
NEW YORK (EPD) - Natuurweten
schappers zullen het geheim van de
schepping nooit kunnen doorgron
den, volgens de Amerikaanse geleer
de Robert Jastrow. Wel geven hun
bevindingen de bijbel gelijk, dat de
wereld moet zijn ontstaan door een
aparte scheppingsdaad.
De jongste ontdekkingen hebben
uitgewezen, dat de wereld niet altijd
bestaan heeft, maar zonder aanwijs
bare oorzaak plotseling ontstaan is.
Deze gebeurtenis onttrekt zich aan
wetenschappelijke verklaring, aldus
professor Jastrow in zijn pas ver
schenen boek „Totdat de zon
sterft".
Het tweede grote geheim is de oor
sprong van het leven op aarde. Voor
de theorie van de chemische oor
sprong van het leven zijn geen be
wijzen. Deze theorie wordt door
sommige natuurwetenschappers als
een geloofsartikel beleden, schrijft
Jastrow, die het Goddardinstituut
voor ruimtevaart-studies van het
Amerikaanse NASA leidt.
In zijn boek, waarin hij de nieuwste
ontdekkingen op het gebied van
sterrenkunde, ruimtevaart en de
oorsprong van het leven beschrijft,
betoogt Jastrow. dat er maar twee
mogelijkheden zijn: het leven is
door de wil van „een wezen" gescha
pen, waarvoor de wetenschap geen
verklaring heeft, of het heeft zich
spontaan door chemische reacties
ontwikkeld uit levenloze materie.
Beide theorieën zijn gebaseerd op
een geloof, aldus de Amerikaan.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Putten en te Oude To
ge: M. Baan te Aalburg; te We
Ammerzoden (toez.): W. Koerseli
kand. te Utrecht.
Aangenomen de benoeming tot |1
raar godsdienst aan het chr collel
Griftland te Soest: H. K. de Wildel
Hoogeveen; naar Valkenburg: J. v»
Oyen te Haren (Gr.).
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Bedankt voor Zuidlaren: H. Hiddii
te Den Haag Loosduinen.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Mijdrecht: J. Karens
Opheusden.
DOOPS. BROEDERSCHAP
Beroepen te Zwolle: G. G. Scheppe
le te Terschelling.
Spekpater
Gisteren is een van de succesvols
bedelaars van deze eeuw, pater W
renfried van Straaten, 65 jaar gew<
den. Dertig jaar geleden richtte 1
de stichting „Kerk in nood-Oos
priesterhulp" op. De hulpverlenii
richtte zich allereerst op de kerk
het naoorlogse Duitsland. Z1
naam „spekpater" kreeg pater
renfried. toen hij de zogenaami
rugzakpriester in Duitsland hi<
met levensmiddelenpakket)
waarin steeds een stuk spek za
Voor de zielzorg onder de miljoene
vluchtelingen kocht pater Were|VC|
fried kapelwagens en zamelde
voedsel en kleding in. In een tweed
stichting, de internationale bouwo 'r5
de, riep hij vrijwilligers voor wer»10
zaamheden voor de herbouw v:
verwoeste kerken, huizen en teh*i'
zen. De bouworde is nu een zelfstal
dige stichting, die overal in de w
reld vrijwilligers inzet voor hulpve
lening. Door het snelle economist
herstel van West-Duitsland v
hulpverlening daar na enkele jare
niet meer nodig. Pater Werenfrit
die nu in Mijdrecht woont, breid(
de hulpverlening van „Kerk
nood" uit naar alle landen, met bl 'a
zondere aandacht voor de kerk i
Oost-Europa. Alleen In 1977 zame
de hij 45 miljoen gulden in voor di
hulpverlening.
Plaasen van hoop, werkplaats tfan
gen de achtergrond van Taizé en
jongerenconcilie m.m.v. Paul
dorp en Eveline Stem, zaterdag f*21,
•januari, 10-15.30 uur in De Heuv^
Grote Kerkplein 5, Rotterdam. Ii
en opg. tel. 010-264500.
De wereldgeschiedenis in Visir
naire blik, uitleg van enkele hoofd
stukken uit de Openbaring van Jó
hannes, 9 en 23 februari, 9 en
maart, van 20 tot 22 uur, MV<J
school, Achterstraat 7, Lisse. Inl. 1
02521-13321.
De jeugdouderling tussen wal
schip. 4 en 25 februari. De Driy
klank. Paterswolde. Inl. en opg
033-43244.
Training tot geestelijk leiderschaj
vormingscursus van twaalf avondej
te Rotterdam en een weekend vo<
leiders van gemeenten, kringen i
groepen, uitgaande van „Reveif
m.m.v. dr. W. C. van Dam, drs. Jaj
Vos, Evert van de Poll, Henna)
Goudswaard. Informatleavon
woensdag 25 januari 20 uur, Oasl
Heemraadsingel 88, Rotterdam. In)
tel. 03429-1318.
TOKIO (LWD De bijbel is in Japan een van de best verkochte boeken. Da
heeft de Japanse krant Asahi Sjimboen vastgesteld op grond van het feilf,,lt
dat sinds de stichting van het Japans bijbelgenootschap in 1875 niet mind^t
dan 150 miljoen bijbels in het land verspreid zijn. Lc,
Dat is te opmerkelijker, omdat in Japan maar een miljoen christenen wonefr"j
dat is één procent van de bevolking. De bijbelverspreiding is de laatste tia'~'
jaar in Japan verdubbeld. Het bijbelgenootschap heeft 1800 boekhandeL,
voor de verkoop van de bijbel gewonnen. Het werkt onder meer miH
fotobijbels, bijbelcassettes voor blinden en een jaarlijkse campagne oi
nieuwe „bijbelvrienden" te winnen.
Ook de commerciële uitgevers hebben deze trend ontdekt. Zo werden val
een populaire inleiding in het oude testament in drie jaar 140.000 exempli
ren verkocht.
door ds. A. A. Spijkerboer
Vlak na de oorlog hoorde je vaak zeggen, dat je nooit over de
Joden moest praten, zonder naar de Joden zelf te luisteren. Ik
weet niet of deze goede regel altijd in acht genomen is, en ik
betwijfel of deze goede regel altijd in geacht genomen wordt
wanneer christenen over het zionisme praten. Maar nu is er dan
een boek verschenen, waarin rabbijnen met elkaar discussiëren
over het zionisme.
Het bevat gesprekken tussen Mena-
chem Fink. vroeger opperrabbijn
van de Nederlands Israëlletische Ge
meente in Den Haag, en nu in Lon
den, Hans Rodrigues Pereira. rab
bijn bij de Nederlands Israëlietische
Hoofdsynagoge in Amsterdam, en
Jacob Soetendorp, tot zijn overlij
den In 1976 rabbijn van de Joodse
Gemeente In Götheborg, Zweden.
Niet gemakkelijk
De gedachtengangen van de rabbij
nen zijn niet altijd even gemakkelijk
te volgen voor wie gewend is christe
lijke paadjes te bewandelen, maar
wel wordt duidelijk, wat de staat
Israël na Auschwitz voor de Joden
betekent: ..We hebben in en na de
kampen niet gezegd: we willen die
anderen dood hebben. Allemaal. We
hebben alleen maar gezegd: Mogen
we alsjeblieft naar Israël om hard
aan de opbouw te beginnen Ik
heb daar gestaan op het ogenblik
dat Golda Meir bekend maakte, dat
de Verenigde Naties hebben beslo
ten de staat Israël op te richten.
Naast me stond een kleine man en
die heeft gezegd: Dat ik dit mag
beleven, niet mijn vader, die de
vroomste van de vromen was. niet
mijn grootvader, die de wijste van de
wijzen was. Ik geloof dat dit het
begin is van een Messiaans tijd
perk." (Soetendorp).
Ongewijd
Van dat laatste is Rodrigues Pereira
helemaal zo zeker niet. Hij haalt een
rabbijn uit de zestiende eeuw aan.
die gezegd heeft, dat de Messiaanse
staat er slechts zal kunnen zijn, wan
neer er een ongewijde staat aan voor
af is gegaan, en hij vindt het huidige
Israël ongewijd, omdat de gods
dienst er niet die rol speelt, die hij
zou moeten spelen.
Over de rol van de godsdienst in de
staat Israël zijn de liberale Soeten
dorp en de orthodoxe Fink en Rodri
gues Pereira het dan ook in hoge
k<>
In gesprekken tussen rabbijnen hf!l'
ik me niet te mengen, wanneer nhiy
niets gevraagd wordt. Anders is c1^
met de bijdragen van pastoor J. K(
en ds Joh. Heule. waarmee dit
wordt besloten. Beide bijdragen
sympathiek, en toch roepen ze
vraag bij me op of christenen, als
tenminste christelijk over het zioi
me willen denken, niet moeten
ginnen bij het Nieuwe Testament,
dan ln het bijzonder bij Paulus' bi
aan de Romeinen: het Joodse v«
heeft in zijn overgrote meerderhe!
M
Opperrabbijn M. Fink.
mate met elkaar oneens: „Het pro
bleem is: zal Israël een staat van
Joden zijn of zal Israël een Joodse
staat zijn" (Fink) en voor Fink is een
Joodse staat een staat waarin de
Joodse wet gehandhaafd wordt. Het
valt wel op, dat de liberale rabbijn
veel meer oog heeft voor de rechten
van de Palestijnse Arabieren dan
zijn orthodoxe collega's.
Neen tegen Jezus Christus gezegUE
maar God laat het niet los! In hT|
kader van het denken over Gof
trouw aan zijn volk, kan er dan c
ruimte komen voor christelijke
dachten over de staat Israël.
Het is jammer dat de uitgeverij
boek slordig heeft gepresenteerd:
..tussenkopjes" zijn aangebracht
of er een baviaan met plakpot
schaar aan het werk is geweest,
naam van pastoor Keet ontbreekti
de omslag, en op bladzijde 5 si
om ondoorgrondelijke redenen
litiek en religieus zionisme" d'
over de pagina gedrukt.
Zionisme, onder redactie
M. Kopuit. Callenbach Nijkerk,
12.90.
DEN HAAG (ANP) Vrijdagavond opent kardinaal Wülebrands in het Congrescentrum „Leeuwen
horst" te Noordwijkerhout het derde landelijk pastoraal overleg van de r.k. kerk (LPO-III). In twee
zittingen, vrijdagavond en zaterdag, overleggen de bisschoppen met 79 afgevaardigde priesters,
religieuzen en leken uit de zeven bisdommen, wat de thema's zullen zijn van de twee LPO-zittingen,
die gehouden worden op 5-7 mei en 27-29 oktober.
Het landelijk pastoraal overleg is het
gestileerde vervolg op het landelijk
pastoraal concilie, dat kardinaal Al-
fnnk tien Jaar geleden op 3 Januari
opende na enthouiasteE voorberei
dingen van katholieke en niet-katho-
lieke christenen en onder zeer grote
belangstelling uit binnen- en buiten
land cilie van Nederland, een nieuw
gebeuren in de r.k. wereldkerk, kon
een plaats van samenspraak worden
genoemd van bisschoppen en leken.
Het landelijk pastoraal overleg ls
meer een zaak van bisschoppen en
werkgroepen geworden De belang
stelling ervoor is duidelijk vermin
derd. Wist tien Jaar geleden ieder-
reen, dat er een pastoraal concilie
van de Nederlandse rooms-katholie-
ken gehouden werd, op het ogenblik
weet menig rooms-katholiek zelf
niet, dat er weer een landelijk pasto
raal overleg op komst is.
Ds. F. H. Vrenhuiien, gereformeerd
evangelisatie-predikant te Apeldoorn,
bericht ons:
Ruim een Jaar geleden werd in Sowe
to i Zuid-Afrika) een evangelist ver
moord. ds Du be Zijn aanvallers
brachten hem met zevenüen messte
ken om het leven en drenkten zijn
bijbel in zijn eigen bloed. En daar
mee werd duidelijk gemaakt wat het
moUef voor deze aanslag was: haat
tegen het christelijk getuigenis. Ds
Dube werd een martelaar voor Chris
tus. Het tragische is dat hij ver
moord werd door mensen van zijn
eigen, zwarte ras.
Diezelfde avond maakte zfjn zoon
Bonanl. 14 jaar. een lied lnzljn eigen
taal. het Sotho: „Qod vergeef het
hun. want ze weten niet wat ze doen.
Vergeef, vergeef, o hemelse Heer".
Mevrouw Dube en haar kinderen
zongen dit lied bij de begrafenis van
haar man. Deze familie-zanggroep is
dezer dagen in Nederland. Om te
zingen. Ook hun lied van vergeving.
Als begeleider treedt op de Neder
landse zendeling, ds. J. Pit. Na een
aantal Jaren ln de zending gewerkt te
hebben in Laos. reist hij nu door de
landen van Afrika. Speciaal die lan-
Samen geloven
den waar de christenen verdrukt
worden behoren tot zijn werkterrein.
(De zendingsorganisatie „Kruistoch
ten". werkzaam in voor het evangelie
..gesloten" landen, heeft hem uitge
zonden Het onderwerp van zijn
spreekbeurten is dan ook De lijden
de kerk. Wat kunnen wij doen voor
dat deel van de gemeente van de
Heer. dat verdrukt, vervolgd en ge
marteld wordt? Maar ook: wat kun
nen wij leren van de lijdende kerk?
Hij vertelt van zijn ontmoeting met
de nieuwe Anglicaawje aartsbis
schop van Oeganda, Sylvanus Wani,
(de opvolger van de vermoorde aarts
bisschop Loewoem.) Deze zei: „Ik
weet niet waarom ze mij tot aartsbis
schop gekozen hebben, maar ik heb
deze roeping als een uitdaging aan
genomen. juist nu. in deze tijd. Want
hoe groter de uitdaging, des te groter
de gelegenheid om God te vertrou
wen dat Hij ln ons land het onmoge
lijke doen zal".
Het programma van de tournee door
Nederland ls te verkrijgen bij
..Kruistochten". Ermelo (tel. 03410-
17844). Komende zondag ln Apel-
door (Open Hofkerk. Boerhaave-
straat. aanvang 10 uur).
Nadat LPO-I van 1973 zich had be
ziggehouden met de gerechtigheid in
de wereld en LPO-n in 1975 met de
houding van de christen in onze pro-
duktie-, prestatie- en consumptie
maatschappij, is het de bedoeling
van het derde landelijk pastoraal
overleg, een bezinning op gang te
brengen over de vraag, hoe in deze
tijd samen geloven en samen kerk-
zijn verwezenlijkt kunnen en zouden
moeten worden.
Zowel de bisschoppen als de delega
ties uit de bisdommen hebben voor
stellen voor die bezinning ingediend.
Opvallend daarin is het zware accent
op het godsdienstonderricht, zowel
aan kinderen en jongeren als aan
volwassenen. Zover de bezinning op
samen geloven en samen feerk-zijn
hebben de bisschoppen enkele ge
dachten neergeschreven. Daarbij
gaan zij ervan uit. dat zonder ge
meenschap met elkaar geen gemeen
schap met God bestaat. Maar zij
erkennen, dat het niet eenvoudig is.
die gedachte concreet te maken in
een beleid.
Haarlem
Onder de bijdragen van de delega
ties valt die van het bisdom Haarlem
op. Daarin wordt onder meer gecon
stateerd. dat er onder de gelovigen
een grote angst ls om alleen con
sumptief deel te nemen aan kerk en
geloven. Deze angst kan volgens
Haarlem alleen overwonnen worder,
wanneer de mensen het gevoel heb
ben. dat zij serieus genomen worden.
Het bisdom Roermond wijst op het
gemeenschapsvormende karakter
van de liturgie, waarmee niet te vrij
blijvend mag worden omgesprongen.
Vanuit Utrecht komt de waarschu
wing. dat LPO-m niet de plaats is
om er amendementen door te jagen,
terwijl het bisdom Den Bosch be
klemtoont, dat gemeenschap ge
zocht moet worden in grote open
heid en naar alle kanten oecumene
van alle christenen en van alle gelo
vigen.
Boeiend maken
De delegatie van het bisdom Gronin
gen stelt het boeiend maken van de
kerk voorop en meent, dat de groot
ste aandacht moet uitgaan naar de
oecumene en het gemengde huwe
lijk. Dit laatste is een probleem, zegt
de delegatie, dat voor iedereen her
kenbaar is.
De besluiten van de LPO-vergade-
ringen moeten met een tweederde
meerderheid worden aanvaard.
Daarna worden zij als advies aan de
bisschoppen voorgelegd.