Meer bezuinigingen
odig, vindt kabinet
Kabinet tegen teveel bemoeienis overheid
v't
Maatschappij moet voldoen aan 'gerechtigheid, ontplooiing en zorgvuldigheid'
Verslechterend economisch perspectief
parlementparlementairparlementariërparlementarismeparlemen7
De eerste dag (1)
De eerste dag(2)
Smalle marges (1)
Smalle marges (2)
parlementparlementairparlementariërparlementarismeparlement:
H IINSDAG 17 JANUARI 1978
BINNENLAND
Trouw/Kwartel9
Ivan onze sociaal economische redactie
DEN HAAG Het kabinet-Van Agt meent dat „het verslechterende economische perspectief
hoopt tot een versterking van de ombuiging (bezuinigingen), in vergelijking met de plannen van
fet vorige kabinet. Maar pas in september, in de miljoenennota 1979, zal de regering een concreet
eld geven van de gehele ombuigingsoperatie".
Dit deelde premier Van Agt gisteren
|mee in qe regeringsverklaring in de
weede Kamer. Het nieuwe kabinet
teft bij het saneren van de econo
mische sjtuatie geen voorkeur voor
matiging tan inkomens boven bezui-
gingen op collectieve uitgaven
iverheid; sociale uitkeringen). Bei-
Ide zaken moeten „hand in hand
gaan," aldus Van Agt. Zonder mati-
Iging van inkomens valt er met bezui-
Inigingen alleen niet uit te komen. En
■zonder bezuinigingen zou de dan no
il dige matiging van inkomens te veel
I leiden tot vermindering van de koop-
Ij kracht, a!dus de premier.
Verschillende studiegroepen worden
Inu aan het werk gezet. Een studie-
li groep gaat uitzoeken hoe hoog het
■begrotingstekort mag zijn. Het te
il kort is het deel van de uitgaven dat
I met leiingen of geldschepping
I wordt gtfinancieerd. Hoe hoger het
I tekort ken zijn, des te minder hoeft
I er te worden bezuinigd. Hiernaast
gaat de .centrale economische com-
I missie" (DEC: economische topamb-
I tenaren van meerdere ministeries)
I de koméide maanden uitzoeken uit
I welke soorten economisch beleid er
I gekozen can worden voor de middel-
I lange teimijn. Zo'n studie had de
I CEC ook al in het voorjaar gemaakt
I ten behoeve van de kabinetsfor-
I matie.
SER-advies
Voorts vil het nieuwe kabinet nu „zo
I spoedig mogelijk" het advies van de
Sociaalrficonomische Raad (SER:
werkge\ers, vakbeweging, onafhan-
jkelijke leskundigen) over de bezui-
ïigingeï (een-procents-operatie) die
het oucfe kabinet op stapel had ge
il zet. Bo\endien zal het nieuwe kabi
net de SER binnenkort nog een
I tweede ïdvies vragen over het beleid
op midlellange termijn. Tenslotte
wordt )Ok de commissie-Lamers
weer aai het werk gezet om in de
I sector sociale verzekeringen „moge
lijke ombuigingen te inventarise
ren". Deze commissie van ambtena-
I' ren uit meerdere ministeries had ook
l ten behoeve van de een-procents-
operati? van het kabinet-Den Uyl
leen uitvoerig rapport met mogelijke
izuinipngen opgesteld.
Uitkeringen
De bezuinigingen op de sociale uit-
keringéi zullen „in de eerste plaats
zijn gerbht op een vermindering van
het be'oep dat mensen moeten
doen" op deze uitkeringen. Maar
maatregelen inzake de hoogte van
de uitkeringen zelf „kunnen, naar
het zich laat aanzien, niet worden
gemist", aldus Van Agt. Bij de bezui
nigingen zullen offers worden ge
vraagd van zowel werkenden als
niet-werkenden (dit zijn de mensen
met een uitkering). Wel zullen van de
hogere inkomens meer offers worden
gevraagd. „De regering wil er geen
enkele twijfel over laten bestaan dat
de laagste inkomens zullen worden
ontzien. Met name de sociale mini
ma zullen niet worden aangetast,"
aldus de premier.
Het vorige kabinet had in de begro
ting voor 1978 al een aantal bezuini
gingen verwerkt, die echter nog niet
concreet waren uitgewerkt. Het
nieuwe kabinet zal nu in juni, bij de
„voorjaarsnota" bekendmaken hoe
deze bezuinigingen worden uitge- V A Fï-vnnrcfp!
voerd. Tevens kan dan. als het kabi- v VUVI81CI
net daartoe nog wil overgaan, ruimte
worden vrijgemaakt voor nieuwe uit
gaven nog in 1978.
genoemd wordt evenwel in dit rijtje
uitbreiding van het begrip „passen
de arbeid", waardoor een werkloze
minder makkelijk een openstaande
baan kan weigeren.
„Wij beseffen ook dat wij alleen zul
len kunnen slagen als erop gerekend
kan worden dat een ieder naar
draagkracht zal bijdragen", aldus de
regeringsverklaring. Er komt overleg
met net bedrijfsleven over „een ex
tra bijdrage van de hogere inko
mens". Het wetsontwerp van het vo
rige kabinet inzake openbaarheid
van inkomens uit arbeid per catego
rie werkers wordt door het nieuwe
kabinet gehandhaafd. Ook de voor
bereidingen voor een globale „raam
wet op de inkomensvorming" wor
den voortgezet.
Intussen ligt er nog eens een pro
gram van 2,5 miljard gulden extra
uitgaven ter stimulering van de eco
nomie, waartoe het oude kabinet in
september besloot. Het nieuwe kabi
net zal „uiterlijk eind februari" zijn
definitieve standpunt inzake de be
steding bekendmaken.
Het kabinet acht de discussie, onder
meer bij de lopende CAO-onderhan-
delingen, met betrekking tot de zo
genaamde arbeidsplaatsen-overeen
komsten „van belang". Wel wordt
gewaarschuwd tegen verstarring.
Het nieuwe kabinet gaat mogelijk
heden onderzoeken om het beschik
bare werk te stuwen. „Voor- en nade
len van vervroegde uittreding, edu
catief verlof, deeltijdarbeid en ar
beidstijdverkorting zullen nauwge
zet moeten worden afgewogen tegen
de risico's van langdurige werkloos
heid voor met name jonge mensen".
Voprts wordt nagegaan of langdurig
werkloze en jonge werklozen geen
zinvolle arbeidsplaatsen kunnen
worden aangeboden in bijvoorbeeld
- de sociaal-culturele sector of monu-
tenzorg of natuur- en landschapsbe
heer.
Mobieler
Verschillende middelen worden op
gesomd om de werknemers mobieler
te maken op de arbeidsmarkt. Ge
noemd worden meer beroepenvoor-
lichting, meer om-, her- en bijscho
ling, verbetering arbeidsbureaus, be
tere coördinatie van instanties. Niet
Het wetsontwerp inzake de vermo-
gensaanwas-deling (VAD) wordt ech
ter nog niet overgenomen. Premier
Van Agt kondigde aan dat het nieu
we kabinet „uiterlijk 1 april een
voorstel zal indienen". De belasting
vrije sommen voor de vermogensbe
lasting zullen worden verhoogd, ter
wijl voor bepaalde soorten vermogen
(zoals bedrijfsvermogens) vrijstel
ling van vermogensbelasting wordt
bezien.
Het kabinet zal zich „beraden" op
een vermogenswinst-belasting op
onroerend goed en effecten, een zaak
waarover in het regeerakkoord van
CDA met PvdA al een regeling was
afgesproken. Het onderzoek naar be
strijding van belastingontduiking
wordt „met kracht voortgezet".
„Verscherpte aandacht zal worden
gegeven aan juridische constructies"
om belastingen te ontgaan zonder in
strijd te raken met de wetsregels.
Commissarissen
Het kabinet zal ..zo spoedig moge
lijk" de SER advies vragen over sa
menstelling van de raden van com
missarissen van grotere bedrijven
door „directe verkiezing" door werk
nemers en aandeelhouders volgens
de formule driemaal eenderde (een
derde gekozen door werknemers,
eenderde door aandeelhouders, en
de rest door de aldus gekozen com
missarissen). Tot nu toe werd voor
namelijk gesproken over een indirec
te verkiezing via de ondernemings
raad, wat betreft de eenderde van
werknemerszijde.
Redactie: Ferry Mingelen BijdrageJohan van Workum
Een lusteloos bosje rode tulpen op
een der banken in de Tweede Ka
mer markeerde de trieste dag die
het gisteren was voor de gedood
verfde premier, nu oppositieleider
Joop den Uyl. Als een der zestien
nieuwe Kamerleden, klein en grijs,
achterin de rij, onder de voet gelo
pen haast door de tientallen foto
grafen. werd hij gistermiddag door
de griffier de Kamer binnengeleid
voor de beëdiging. En dit niet na
dat meegedeeld was dat het onder
zoek van de geloofsbrieven ook te
gen de benoeming van drs J. M. de
Uyl te Amsterdam geen bezwaren
had opgeleverd.
Het viel hem gisteren allemaal niet
gemakkelijk, de ochtend al niet
toen het nieuwe kabinet en de Ka
mer informeel met elkaar kennis
konden maken. Een lange rij Ka
merleden stelde zich op om de nieu
we ministers te feliciteren met hun
benoeming, ook Den Uyl schaarde
zich erbij, maar het duurde hem
allemaal te lang. Later kwam hij
terug om de bewindslieden, en Van
Agt met name sterkte en succes te
wensen en in diezelfde vriendelijke
sfeer bedankte Van Agt in zijn re
geringsverklaring Den Uyl voor
zijn grote inzet („Zijn gaven van
hoofd en hart" zei Van Agt) als
leider van het vorige kabinet. Gis
teren kon dat allemaal. Vandaag
staan de premier en vice-premier
uit het vorige kabinet scherp tegen
over elkaar als minister president
en oppositieleider.
Terwijl de verschillende fracties
zich gistermiddag na het voorlezen
van de regeringsverklaring terug
trokken voor urendurend beraad
over het stuk, liep Van Agt ont
spannen rond in Nieuwspoort op de
volgende kennismakingsbijeen
komst, nu van bewindslieden met
de parlementaire pers. „Ieder wel
denkend mens heeft danzo eens
zijn twijfels en het is goed daarover
hier in dit centrum over te kunnen
praten", zei de premier na verkrij
ging van een gratis lidmaatschap.
Nieuwspoort als emotionele uit
laatklep, Van Agt heeft er gebruik
van gemaakt.
Naar buiten toe, officieel gezien, zei
Van Agt overigens, bestaan zijn
twijfels niet meer, heeft hij ze over
wonnen. Met veel zelfvertrouwen
sprak hij dan ook over zijn rege
ringsverklaring „een goed stuk niet
waar, er staat net genoeg niet in."
Daarmee bevestigde hij de algeme
ne indruk dat dit visitekaartje van
het kabinet op vele punten nogal
vaag is en de oppositie nog weinig
houvast geeft om de tanden in te
zetten. De PvdA-vooreitter Ien van
den Heuvel had „bij gebrek aan
aanknopingspunten voor een com
mentaar," dit keer geheel tegen de
gewoonte in, de fractieleider in de
Tweede Kamer de eer gegund als
eerste op het stuk te reageren.
VB-
- i
Den Uyl heeft zogezien alle reden tot uitbundigheid, ook Ed
van Thijn lijkt de situatie niet al te somber in te zien.
Agt heeft een paar weken geleden
besloten dit voorbeeld niet te vol
gen, en de ministerssalarissen voor
lopig de trend van de salarissen
van de ambtenaren te laten volgen.
Als motief noemde premier Van
Agt. dat anders de staatssecretaris
sen minder zouden gaan verdienen
dan de top-ambtenaren van hun
ministeries, de secretarissen-gene
raal en de dirécteuren-generaal.
Zelfvertrouwen. Van Agt straalde
het uit in de ontspannen manier
waarop hij zich tussen borrelende
ministers en journalisten voortbe
woog. Zelfs in de internationale
contacten, algemeen beschouwd
als een zwak punt in de nieuwe
premier, zag hij gisteren geen pro
blemen. Natuurlijk, Den Uyl had
een goede naam in het buitenland,
kon goed opschieten met Schmidt
(Duitse bondskanselier) en Giscard
D'Estaing (de Franse president),
maar zijn invloed, die werd toch
wel overdreven. Die rijkt niet ver
der dan Nederland groot is en Ne
derland is niet zo groot, zo sprak
Van Agt zijn toehoorders gerust
stellend toe.
In de koutende massa ook de mi
nisters Kruisinga (defensie) en Pais
(onderwijs) die zich door de proble
men met de staatssecretarissen in
het geheel niet uit het veld hadden
laten slaan. Kruisinga was de lichte
knieval voor de WD, die nodig was
om hem uiteindelijk toch de twee
de staatssecretaris op defensie toe
geleverd te krijgen alweer geheel te
boven en Pais kon nog nagenieten
van zijn overwinning in het conflict
met Hermes. „Pais", zo zei een in
gewijde op onderwijs, „is een man
van principes, hij eet geen vlees,
drinkt geen alcohol, geen thee.
geen koffie, zo'n man laat zich niet
inpakken door het CDA, hij lust ze
rauw". Pais zelf ontkende dat poli
tieke invloed hem er wel toe had
gebracht zijn reeds langdurige ech
telijke relatie kort voor de minis
tersbenoeming op het stadhuis for
meel te laten bekrachtigen. „Dat
had met mijn ministerschap niets
te maken hoor, volgende vraag
graag, over onderwijs dan", zei hij
vriendelijk.
De twee vorige kabinetten (-Bies
heuvel en -Den Uyl) hebben kort na
hun aantreden de salarissen van
ministers en staatssecretarissen
verlaagd, om bij de aangeprezen
inkomensmatiging het goede voor
beeld te geven. Het kabinet-Van
Door dit besluit blijft de WD-
staatssecretaris van verkeer en wa
terstaat. drs Nelie Smit-Kroes, nu
de enige bewindsman of -vrouw die
het moet zien te klaren met een
ambtenaar die veel meer verdient
dan zij. De staatssecretaris, met
134.928 gulden inkomen per jaar.
zwaait namelijk de scepter over de
directeur-generaal van de PTT,
met 167.376 gulden per jaar. Deze
situatie heeft het kabinet kennelijk
niet nog meer staatssecretarissen
willen aandoenk Blijkbaar wordt al
leen een persoonlijkheid van het
kaliber van mevr. Smit geacht te
gen deze situatie te zijn opge
wassen.
Nu hadden mevr. Smit en haar mi
nister, ir Tuijnman, hun taken zo
danig kunnen verdelen, dat de PTT
kwam te vallen onder de minister
in plaats van de staatssecretaris,
maar ook dat zou geen uitkomst
hebben gegeven. De ministers ver
dienen „slechts" 153.960 gulden per
jaar, en dat is altijd nog ruim der
tien mille te weinig om de direc
teur-generaal der PTT te overtroe
ven. Zodat het te begrijpen valt,
dat de vriendelijke heer ir Tuijn
man het bestieren van de PTT
gaarne aan zijn -staatssecretaris
heeft overgelaten.
ters holt dus thans met het tempo
van de inflatie achteruit.
De ministers zelf hebben dus nog
wel salarisverhoging gehad op 1
jahuari. Maar dat was slechts 70
gulden per maand, een schijntje op
een maandsalaris van 12.761 gul
den. Dat komt door de ..aftopping"
die het kabinet-Den Uyl heeft inge
voerd voor de topsalarissen bij de
overheid. Salarissen boven 122 mil
le (top-directeuren op ministeries)
ontvangen niet meer het volle pond
van de periodieke „trendverhogin
gen" voor de ambtenaren. Die
trend verhoging was op 1 januari
1.31
procent. De staatssecretarissen
(11.244 per maand) klregen hiervan
nog 80 procent. De ministers en de
top-ambassadeurs kregen 40 pro
cent. De elf commissarissen der
Koningin (14.564) kregen nog
slechts 20 procent van de trend,
evenals de directeur-generaal van
de PTT. zodat staatssecretaris
mevr. Smit-Kroes haar achter
stand een klein beetje heeft kun
nen goedmaken.
Aan de ambtelijke top van elk mi
nisterie staat de secretaris-gene
raal (11.097 per maand). Hij ver
dient evenveel als de directeuren-
generaal, waarvan er op elk minis
terie enkele zijn, en die aan het
hoofd staan van een grote afdeling
van het departement. Er zijn bij
elkaar zo'n zestig secretarissen- en
directeuren-generaal Zij verdienen
per maand slechts 147 gulden min
der dan een staatssecretaris. Juist
deze smalle marge heeft het kabi
net geipijnspireerd tot het besluit
de miniserssalarissen voorlopig on
gemoeid te laten.
Minister Wiegel (binnenlandse za
ken) gaat nu eerst de hele structuur
van de bezoldiging voor ambtena
ren boven de directeursrang (maxi
maal bijna 122.000) bezien. In sa
menhang hiermee zal dan ook een
defenitieve beslissing worden geno
men over de salarishoogte voor mi
nisters en staatssecretarissen.
per jaar
gulden
Tóp-burgemeesters (3) 187.476
Commissaris der Koningin (11) 174.768
Directeur-generaal PTT (1) 167.376
Ministers (16) 153.960
Top-ambassadeurs (plm. 10) 152.832
Directeur-generaal rijkswaterstaat
(1) 137.340
Staatssecretaris (15) 134.928
Secretarissen- cn
directeuren-generaal (plm. 60) 133.164
Top-directeuren, hoogleraren (honder
den) 121.692
minimumloners (ruim 200.000) 20.977
De kroon van de ambtelijke salaris-
sen in Nederland wordt nog steeds ACTGnQcl
gespannen door.de drie burgemees-
terg van de grootste steden, Am
sterdam, Rotterdam en Den Haag.
Zij „vangen" 187.476 gulden per
jaar, en- dat nu al een paar jaar
lang, want op hun eigen verzoek
heeft de minister van binnenlandse
zaken dit salaris bevroren. De
koopkracht van deze burgemees-
De Tweede Kamer vergadert deze
week uitsluitend over de regerings
verklaring.
De Eerste Kamer behandelt van
daag het wetje op de niet cao-inko
mens.
Van oize parlementsredactie
DEN HAAG Nederland gaat
een moeilijke tijd tegemoet. Er
zullen door het nieuwe kabinet
offers moeten worden ge
vraagd, om recht te doen aan
de zwskkeren in de maatschap
pij, om de kinderen een goede
toekomst te bieden, en om een
eind te maken aan nood en
onrecht in Nederland en in de
hele wereld.
Met die aankondiging, „onver
bloemd, en zonder overdrijving",
sloot premier Van Agt gistermiddag
in de Tweede Kamer de regerings
verklaring van zijn nieuwe kabinet
af.
Zijn kabinet wil sterk de nadruk
leggen op de eigen verantwoordelijk
heid die mensen dragen voor hun
eigen en eikaars welzijn. Men wil ten
strijde trekken tegen het idee dat
slechts de overheid moet voorzien in
gevallen van nood, en dat persoonlij
ke hulpverlening overbodig zou zijn
geworden, zo blijkt uit de regerings
verklaring.
Door een te nadrukkelijk overheids
optreden op alle mogelijke terreinen
vervaagt de persoonlijke verant
woordelijkheid zoals: „De hulpvaar
digheid aan mensen die men nabij
aantreft, thuis of op het werk. be
reidheid om veeleisende en ondank
bare diensten te verlenen, spaarzin
en soberheid."
„Het kabinet is zich ervan bewust,"
aldus Van Agt, „dat de overheid niet
bij machte is om alle tekorten in
onze maatschappij te verhelpen en
in alle noden te voorzien. Dat kan de
overheid niet, en dat moet zij ook
niet willen.
we taken meer zou mogen aan
vatten.
„Zij zal dat wel degelijk mogen, en
ook moeten doen wapneer het leni
gen van maatschappelijke nood, of
het opheffen van onrecht, door on
macht of onwil, niet uit de maat
schappij zelf te verwachten is."
Drie voorwaarden
De maatschappij die het kabinet
Van Agt voor ogen heeft moet vol
doen aan drie voorwaarden: gerech
tigheid (voor erkenning van gelij
kwaardigheid van alle mensen), ont
plooiing (de mensen moeten hun ei
gen leefomstandigheden kunnen
meebepalen, en mee-verantwoorde-
lijk zijn voor het inrichten van de
wereld om hen heen), en zorgvuldig
heid (een verantwoord beheer over
de natuur).
De vraag of het kabinet een parle
mentair meerderheidskabinet is
vond Van Agt weliswaar een interes- 4
santé vraag voor staatsrechtgeleer- De dames in het meuwe kabinet-Van Agt: vier staatssecretarissen: van links naar rechts de dames Veder
den, maar niet voor hemzelf als Smit (volksgezondheid), Smit-Kroes (verkeer en waterstaat), Kraaijeveld-Wouters (CRM) en Haars (justitie),
premier. Geheel rechts minister van CRM mevrouw Gardeniers.
re studie begonnen naar de verhou
ding tussen de individuele huursub
sidie enerzijds en de object-subsi
dies anderzijds. Het enige wat in de
regeringsverklaring over een even
tuele herziening van de huursubsi
die als uitgangspunt kenbaar wordt
gemaakt is dat de positie van de
laagstbetaalden binnen het stelsel
van individuele huursubsidies niet
zal worden aangetast. De jaarlijkse
huurverhoging, zo wordt aangekon
digd. wordt verschoven naar 1 juli.
De prioriteit voor de stadsvernieu
wing blijft gehandhaafd, aldus de
regeringsverklaring. Het nieuwe ka
binet wil zo snel mogelijk de ont-
werp-wet op de stadsvernieuwing
van ex-staatssecretaris Schaeler
met de Tweede Kamer behandelen.
In het woningbouwprogram voor de
komende jaren overweegt het kabi
net een ombuiging, ten gunste van
de stadsgewesten in het westen van
het land. Daar signaleert men een
weer groeiend tekort aan woon
ruimte.
onderwijs wil de regering afstappen
van het lotingssysteem.
Bij het welzijnsbeleid zal het kabi
net een grotere nadruk leggen op de
rol van vrijwilligers.
Zoals in het regeerakkoord tussen
CDA en VVD al stond vermeld, zai
de regering alleen de ontkoppeling
van het lidmaatschap van een om
roepvereniging en de omroepbijdra
gen nastreven. De andere ontkoppe
ling die de vorige CRM-minister Van
Doorn had gewild, die tussen het
lidmaatschap van een omroepvere
niging en het abonnement op een
programmablad, neemt het kabinet
Van Agt niet over.
Meer politie
„Het komt erop aan of het kabinet
mag vertrouwen op voldoende mate
van steun in de volksvertegenwoor
diging, en die vraag heb ik bevesti
gend beantwoord." aldus Van Agt,
die erbij zei wel degelijk daarbij re
kening gehouden te hebben met de
positie van de zeven loyalisten in de
CDA-fractie.
Behalve dat het kabinet mag reke
nen op voldoende mate van steun,
vond Van Agt in de regeringsverkla
ring ook dat het CDA-WD-kabinet
(77 van 150 kamerzetels) „de grootst
mogelijke parlementaire binding
heeft die onder de gegeven omstan
digheden was te verkrijgen."
-Onderwijs
Sen overheid immers die zich wel Zuid-AfrilO
geroepen zou voelen overal op te
treden zodra mensen of groepen van
mensen in het maatschappelijk ver
keer tekort schieten, zou een be
klemmende hand op de samenleving
leggen." waarschuwde Van Agt. er
aan toevoegend dat dit uitgangs
punt voor het kabinetsbeleid niet
betekent dat de overheid geen nieu-
Ten aanzien van het buitenlandse
beleid is minister Van der Klaauw
erin geslaagd de aanvankelijk nogal
vage passage over Zuid-Afrika in
het CDA-WD-regeerakkoord, flink
aan te scherpen. Premier Van Agt
zei gisteren dat alle genomen en
aangekondigde maatregelen van
het vorige kabinet ten aanzien van
Zuid-Afrika onverkort zullen wor
den gehandhaafd dan wel uitge
voerd.
Daarbij gaat het onder meer om:
Een wapenembargo (verbod van
verkoop of doorvoer) tegen Zuid-
Afrika.
Afremming van Nederlandse in
vesteringen in Zuid-Afrika door
geen exportkredietgaranties meer
te verlenen voor transacties die lan
ger duren dan één jaar.
Een in de Europese Gemeen
schap afgesproken gedragscode
voor vestigingen van Westeuropese
bedrijven in Zuid-Afrika.
Geen speciale KLM-tariven meer
voor emigranten naar dat land
Nederlanders die in Zuidafri-
kaanse overheidsdienst treden moe
ten daartoe, op straffe van verlies
van Nederlanderschap, speciale ver
gunning vragen.
Het beleid ten aanzien van EG,
NAVO, etc. maar ook voor de ont
wikkelingshulp zal, zo blijkt uit de
regeringsverklaring, in hoofdlijnen
niet veel afwijken van dat van het
vorige kabinet. De ontwikkelings
hulp blijft minimaal 1,5 procent van
het nationaal inkomen, de omvang
van de bedragen die eigenlijk niet
op de ontwikkelingshulpbegroting
thuis horen (bijvoorbeeld aan Suri-
namers), wordt niet uitgebreid
Defensie
Wel uitgebreid wordt de omvang
van de defensiebegroting voor 1978,
met name om tekorten aan perso
neel op te vullen en de extreem hoge
prijsstijgingen in de defensiesector
voldoende op te vangen. Minister
Kruisinga had 350 miljoen extra ge
vraagd, maar in de regeringsverkla
ring is nog geen concreet bedrag
opgenomen, daarover zullen de mi
nisters Kruisinga en Andriessen (fi
nanciën) het eerst onderling eens
moeten worden.
Van Agt wees er gisteren op dat de
knelpunten waarvoor nu extra geld
op de defensiebegroting komt, al
onder het vorige kabinet (minister
8temerdlnk) waren gesignaleerd.
Dit jaar nog worden ook de verour-
derde Neptune lange-afstandspa-
trouillevlietuigen van de marine ver
vangen.
In de miljoenennota 1978 worden de
financiële meerjarenramingen voor
defensie geactualiseerd. Uitgangs
punt is daarbij dat het kabinet Van
Agt-Wiegel „een bijdrage aan de
NAVO zal leveren, zofüs die sinds de
defensienota 1974 van ens land
wordt verwacht." aldus de rege
ringsverklaring.
Het stelsel van huursubsidies wordt
opnieuw doorgelicht. Er is een nade
De plannen van de vorige minister
van onderwijs Van Kemenade om te
komen tot één Middenschool voor
alle leerlingen die het basisonder
wijs verlaten, zijn door het kabinet
Van Agt overboord gezet. Wel zullen
experimenten met de middenschool
doorgaan maar als die leiden tot een
definitieve schoolvorm zal die hoog
stens naast, en niet in plaats van, de
reeds bestaande onderwij stypen
komen.
Nadrukkelijk spreekt de regering op
dit punt over veelvormigheid in het
onderwijs, in plaats van over de zo
genaamde „eensporigheid". waaro
ver Van Kemenade het ten opzichte
van de Middenschool altijd had
In tegenstelling tot wat in de laatste
jaren steeds verwachting was zullen
de MO-opleidingen voor leraren niet
worden „afgebouwd". In de rege
ringsverklaring worden deze oplei
dingen geprezen als goed voorbeeld
van tweede-kans onderwijs
Bij de toelating tot het universitair
Uitbreiding en versterking van de
politie is nodig, vindt de regering
omdat ook de criminaliteit voortdu
rend toeneemt.
Globaal genomen stelt het kabi
net Van Agt zich achter de plannen
tot hervorming van het binnenlands
bestuur, zoals die onder het kabinet
Den Uyl een eerste aanzet kregen
Dat betekent dat ook in haar visie
sterke gemeenten en sterke provin
cies nodig zijn waarnaar belangrijke
delen van het rijksoverheid beleid
overgeheveld kunnen worden
Het kabinet vindt het noodzakelijk
meer hulp te verlenen aan alcohol
en drugverslaafden. Er komen meer
voorzieningen voor deze groep. De
Algemene Wet Bijzondere Ziekte
kosten (AWBZ, waaronder met
name de verpleegtehuizen vallen)
wordt misschien uitgebreid.
Het kabinet gaat bekijken, of er
onderdelen van de eerste lijnszorg
(wijkverpleging, kruisverenigingen)
onder deze volksverzekering ge
bracht kunnen worden
Voor één grote concurrentiekracht
van de Nederlandse landbouw mikt
het kabinet vooral op de middelgro
te bedrijven. Het kabinet wil moder
nisering van die bedrijven steunen,
en ook op andere manier de produk-
tieomstandigheden helpen verbe
teren.
