Eekelen op defensie
re»*
Regering te vaag
Correcties op koers van middenschool
besluit over
xoppeling sociale
ïodemuitkeringen
Inwatvoorlamp
draai je eigenlijk een
Argenta'SuperLux?
EPV reageert op open
brief van de PPR
Minister Kruisinga eens met VVD
Philips heeft voor
elke lamp de
juiste gloeilamp.
PHILIPS
Kabinet wil
uitbreiding
van „Almelo"
Wit helpt
al jaren
bij hoest?
POTTER Ski
LINIA 'Si
Vierhonderd
koffiezetters
Zestien nieuwe
Kamerleden
geïnstalleerd
Ook proef met elf- tot veertien jarigen
iDAG 17 JANUARI 1978
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
onze parlementsredactie
N HAAG Dr. van Eeke-
i, lid van de Tweede Kamer,
t staatssecretaris op de-
iie in het kabinet-Van Agt.
fensie-minister Kruisinga en
•-fractievoorzitter Riet-
•k zijn het gisteren, enkele
in voordat de regeringsver-
ng in de Tweede Kamer
afgelegd, over zijn kandi-
;uur eens geworden.
n Eekelen komt nu in de vacature,
f in het kabinet bleet bestaan na
t slepende conflict tussen Kruisin-
en de VVD over de door de VVD
pvankelijk naar voren geschoven
didaat, het Kamerlid Ploeg.
dat conflict kwam een eind,
dat Ploeg de eer vorige week aan
"ïzelf hield door zich terug te trek-
i, en nadat Kruisinga het afgelo-
weekeinde in een verzoenend
Sprek met Rietkerk beterschap
lofde.
Dr. W. F. van Eekelen
laatste blijkt uit een verklaring mee dat Kruisinga hem heeft gezegd
Rietkerk gisteren over dat ge- het te betreuren dat door het conflict
rek uitgaf. Rietkerk deelt daarin naar buiten toe de indruk is gewekt
ei
q
a&n onze sociaal economische
e iactie
SN HAAG - Het kabinet-Van Agt
eft nog geen beslissing genomen
^er handhaving van de koppeling
n de sociale bodemuitkeringen
n het netto minimumloon. De re-
ringsverklaring van gisteren be
tte over deze kwestie niets meer
n dezelfde zin die ook al in het
I jeerakkoord van CDA en VVD
>nd: „De sociale minima zullen
g et worden aangetast".
it kabinet heeft wel geprobeerd
a ze uitspraak verder in te vullen.
erover kon echter nog geen eens-
zindheid worden bereikt. Premier
in Agt zelf verwacht, zo liet hij
c ;teren merken, met name op dit
,Jiit veel kritiek deze week vanuit
;e Tweede Kamer in het debat over
regeringsverklaring.
>k zijn eigen partij, de CDA-frac-
wenst dat op dit punt het debat
h*er duidelijkheid brengt. De direct
trokken ministers en staatssecre-
rissen wilden openlijk niets naders
ggen dan wat al in de regeringsver-
n inng staat. Gisteravond hebben
nog overleg gehad over wat in het
bat geantwoord zou moeten
In het CDA overheerst de mening
dat de koppeling gehandhaafd moet
worden, voor zover niet het mini
mumloon extra wordt verhoogd bo
venop de halfjaarlijkse aanpassing
aan de algemene loonontwikkeling.
VVD-fractieleider Rietkerk heeft af
gelopen week echter nog eens sterk
gepleit voor een koppeling van de
sociale minima aan de doorgaans
lagere prijsstijging (waardevast
heid in plaats van welvaartsvast
heid). Alleen de aow zou, in de WD-
gedachte gekoppeld moeten blijven
aan het minimumloon.
De vakbeweging is niet gerust op de
uitspraak zoals die nu in de rege
ringsverklaring staat. Er is niet de
duidelijkheid gekomen die wij had
den gevraagd, aldus de FNV. Het
CNV is „verheugd over de herhaalde
verzekering dat de sociale minima
niet zullen worden aangetast, maar
vraagt zich nog steeds af of inder
daad wordt gegarandeerd dat de so
ciale minima welvaartsvast zullen
blijven.
Een duidelijke uitsprak is gewenst!"
Eerder werd van CNV-zijde ver
klaard dat het vertrouwen in het
nieuwe kabinet op voorhand wordt
ondermijnd als over deze kwestie
niet snel duidelijkheid komt.
ADVERTENTIE
Deze bekende gloeilamp
met het lichtvenster
is speciaal voor lampen,
waaronder wordt gewerkt en gelezen.
Geeft zon 30 rr meer licht op tafel.
Zo vraagt de ene lamp om een ander
soort licht dan de andere. Draai dus
niet zo maar een peertje
in uw lamp. Kies met overleg
de juiste gloeilamp.
dat hij de militair-politieke kwalitei
ten van Ploeg in twijfel trok.
Die spijtbetuiging was voor Riet
kerk, volgens zijn communiqué, re
den om zich nu toch maar weer be
reid te tonen mee te werken aan een
benoeming aan een VVD-staatsse-
cretaris.
Van Eekelen krijgt op defensie onder
meer de taken te behartigen betref
fende de herziening van het militair
strafrecht, beheer en verzorging van
materieel, en de aanschaffing van
materieel. Bij dit laatste punt staat
nu in tegenstelling tot de taakom
schrijving van de vorige staatssecre
taris, nadrukkelijk vermeld dat ook
de minister zelf bepaalde aspecten
van het aankoopbeleid kan behan
delen.
Van de portefeuille die Kruisinga
eerst aan de WD wilde geven, en
waarin dt vermaatschappelijking
van de krijgsmacht de hoofdmoot
zou vormen, is nu dus niets meer
overgebleven. De vermaatschappe
lijking zal nu door Kruisinga en de
staatssecretarissen Van Lent en Van
Eekelen ieder in de eigen branche
worden bevorderd.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Het kabinet-Van Agt
heeft besloten toestemming te ge
ven voor de omstreden uitbreiding
van de ultra-centrifugefabriek in Al
melo, de fabriek die verrijkt urani
um levert als brandstof voor kern
centrales in Engeland, West-Duits-
land en Brazilië. Het kabinet is
voorts akkoord gegaan met de leve
ringsvoorwaarden, waaronder Bra
zilië verrijkt uranium vanuit Almelo
kan betrekken.
Dat hebben de ministers Van Aar-
denne (economische zaken) en Van
der Klaauw (buitenlandse zaken)
gisteren in een brief aan de Tweede
Kamer meegedeeld. De regering is
bereid om met de Tweede Kamer
over deze beslissingen in discussie
te treden.
In de brief wordt uit de doeken
gedaan dat het sinds kort optreden
de kabinet direct na de ambtsaan
vaarding werd geconfronteerd met
grote druk van de Urenco-partners
West-Duitsland en Engeland om
voor de afgelopen jaarwisseling een
definitieve beslissing te nemen over
de verdere Nederlandse deelneming
in de Almelose fabriek.
De plannen van West-Duitsland om
bij blijvende Nederlandse aarzeling
op West-Duitse bodem vlak over de
grens bij Almelo een eigen fabriek te
bouwen waren in een vergevorderd
stadium, schrijven de beide minis
ters nu.
Op basis van contacten tussen de
oud-minister van buitenlandse za
ken Van der Stoel en diens Brazili
aanse ambtsgenoot is er tussen de
drie Urenco-landen en Brazilië in de
laatste weken een overeenkomst op
gesteld, die uiteindelijk door alle
vier de landen werd onderschreven.
Hoofdmoot van die overeenkomst is
dat Brazilië de afvalstoffen van de
in kweekreactoren gebruikte ver
rijkte uranium het voor atoomwa
pens geschikte plutonium niet in
eigen beheer zal houden, maar on
der internationaal beheer zal stel
len, onder leiding van het atoom
bureau te Wenen.
Verwacht wordt dat het kabinet
de beslissingen over de Almelose
fabriek al volgende week in de
Tweede Kamer moet verdedigen.
Premier Van Agt en Ed van Thijn drukken elkaar lachend de hand.
i Vervolg van pagina 1
Het CNV voelt zich vooral aange
sproken door de passages over ver
dere democratisering van de samen
leving en over billijke verdeling van
de lasten over de hele bevolking.
Maar ook het CNV houdt twijfels
over de vraag hoe de regering zowel
koopkracht als overheidsuitgaven
denkt te financieren.
Het regeringsplan om raden van
commissarissen te laten kiezen voor
een derde door de werknemers, een
derde door de aandeelhouders en de
rest door de aldus gekozen commis
sarissen, „komt niet voldoende tege
moet aan de opvattingen van het
CNV".
Instemming echter wordt uitgespro
ken door het CNV met de voortzet
ting door het nieuwe kabinet van
het inkomensbeleid van het kabi
net-Den uyl.
Uitkeringtrekkers
Over bezuinigingen en sociale uitke
ringen zegt de CNV-verklaring dat
werkenden en niet-werkenden (trek
kers van een uitkering) eenzelfde p..
bijdrage moet worden gevraagd in IslHlOOg
het gezondmaken van de economie.
Van de niet-werkenden moet geen
grotere bijdrage worden gevergd.
Als de regering spreekt over hand
having van de koopkracht, moet dat
niet alleen slaan op de koopkracht
van de werknemers, maar ook op de
koopkracht van mensen met een
uitkering, aldus het CNV.
Onmiddellijke verkleining van de
klassen zou, volgens het CNV, een
uitstekend onderdeel kunnen zijn
van het actieplan dat de regering
aankondigt tegen de werkloosheid
voor onderwijzend personeel.
CAO-overleg
De CDA-fractie in de Tweede Ka
mer wenst meer duidelijkheid over
met name of er in 1978 nog bezuini
gingen zullen komen, over de kwes
tie van de koppeling van sociale
uitkeringen aan het minimumloon,
en over eventuele financiële steun
van de regering aan „arbeidsplaat
senovereenkomsten" (APO's). Deze
APO's spelen op dit moment een
belangrijke rol in de CAO-onderhan-
delingen. CNV en FNV dringen erop
aan dat het kabinet het tot stand
komen van APO's krachtdadig zal
steunen, met name ook financieel.
De FNV wijst erop dat dit goed kan
uit 1,5 miljard gulden van de pot die
het vorige kabinet in het najaar nog
heeft klaargemaakt om de economie
te stimuleren.
Het kabinet zelf wil pas eind februa
ri definitief beslissen over de beste
ding van deze pot. De FNV vindt dat
zo'n late beslissing het CAO-overleg
Geen inspiratie
MENTHOL PELLETS
„in hoge mate bemoeilijkt". De FNV
dreigt opnieuw de loonkosten inge
volge APO's voor rekening van de
werkgevers te brengen als de rege
ring niet met financiële steun over
de brug komt.
Realistisch
Het VNO beluistert in de regerings
verklaring „een evenwichtig en rea
listisch geluid". Wel moet het kabi
net haast maken met de invulling
van het economische beleid. Het
jaar 1978 mag in dit opzicht geen
verloren jaar worden". Evenals CNV
en FNV dringt ook het VNO aan op
een spoedige beslissing over de be
steding van de pot voor stimulering
van de economie.
Het NCW voelt zich aangesproken
door de oproep van de regering om
„verantwoordelijkheid te dragen
voor eigen en eikaars welzijn". Maar
ook klaagt het NCW over de soms
vage bewoordingen. Bedrijfswin
sten, werkloosheid en inflatie zijn
dringende problemen die „een door
tastend beleid vragen. De regering
mag niet te lang wachten met het
nemen van beslissingen", aldus het
NCW.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De Evangeli
sche progressieve Volkspartij
heeft in een „open antwoord"
op de „Open brief" van de PPR
gereageerd. Het bestuur van de
EPV ervaart de verbazing van
de PPR over de stichting van
de nieuwe partij als „koel". „In
uw plaats zouden wij ons ver
heugd betoond hebben en sym
pathie uitgesproken hebben
voor een verwante groepering.
U had juist verbaasd moeten zijn
wanneer een dergelijk initiatief was
uitgebleven en de CDA-basis de reu
zenzwaai van de CDA-top gedwee
over zich heen had laten gaan", al
dus de Evangelische Progressieve
Volkspartij.
Ook gaat de EPV in op de door de
PPR geuite principiële bezwaren te
gen christelijke partijvorming. „Wij
willen nou toevallig graag wel zo'n
partij van mensen die elkaar op hun
gemeenschappelijk uitgangspunt
het verhaal van Jezus Christus
aanspreken. Wat heeft de PPR er nu
eigenlijk tegen wanneer de pakweg
vijftig zetels van het CDA in de toe
komst door de kiezers worden ver
deeld tussen een behoudend CDA
(met bij voorbeeld dertig zetels) en
een vooruitstrevende EPV (met bij
voorbeeld twintig zetels)?" oordeelt
het bestuur van de EPV. dat zich
afvraagt of dat „minder interessant
zou zijn dan het dogma van de PPR
dat confessionele partijvorming een
onding is".
EPV-bestuursleden K. van der Sluljs
en M. J. Tas besluiten hun „open
antwoord" met de verzuchting of de
PPR soms „ook al behoudzuchtiger
is geworden, doel in zichzelf, bang
voor eigen positie, ongerust een paar
stemmen kwijt te raken" en of het
niet wijzer zou zijn zich samen sterk
te maken voor de gemeenschappelij
ke idealen.
Bernardo, de zoon van prinses Chris
tina en Jorge Guillermo, gefotogra
feerd door zijn trotse vader.
EINDHOVEN - Op de Tech
nische Hogeschool te Eindho
ven is de koffie te duur gewor
den. Het aantal mensen dat
particulier een koffiezet-appa
raat meeneemt wordt al op
vierhonderd geschat De kanti-
nedienst van de hogeschool
meent al dat al die apparaten
tezamen een bedreiging vor
men voor de financiën van de
kantines.
Formeel is het verboden om
zelf koffie te zetten, maar toch
zijn er steeds meer medewer
kers die de voorkeur geven aan
een geurig eigen kopje.
De rage ging pas echt in de
gaten lopen, toen de kantine-
prijs van de koffie per 1 januari
j.l met vijftig procent werd
verhoogd.
Het NCOV (christelijke midden
stand) wijst erop dat ondernemers
in het midden- en kleinbedrijf met
hun inkomen al jaren achter elkaar
onder de nullijn zitten. Het NCOV
vraagt onder meer om de wet inves
teringsrekening (subsidies voor in
vesteringen) meer te richten op het
midden- en kleinbedrijf, dan tot nu
toe de plannen zijn.
De raad MHP (hoger personeel)
waardeert „de nuchtere en realisti
sche benadering" door het kabinet
Van Agt. Ook deze raad is aange
sproken door „de sfeer van dialoog
en overleg".
Het AVBB (werkgevers bouw) waar
schuwt dat bezuinigingen bij de
overheid niet ten koste mogen gaan
van bouwsubsidies en investeringen
door de overheid. Het AVBB vraagt
zich ook af hoe het zit met de rond
500 miljoen gulden die het oude ka
binet in het vooruitzicht had gesteld
om de bouwproduktie te brengen op
het beoogde niveau.
Van de politieke leiders gaf alleen
Terlouw (D'66) gisteren een monde
linge verklaring. Hij miste in de rege
ringsverklaring „visie en inspiratie".
De niet-materialistische stromingen
in de samenleving worden krachti
ger, meende Terlouw, „het kabinet
zou daar beddingen voor kunnen
maken. Maar dat zie ik nu niet. Er is
niet de inspiratie voor." Terlouw he
kelde ook de gang van zaken bij de
formatie van het kabinet-Van Agt.
DEN HAAG (ANP) - Aan het begin
van de gisteren gehouden vergade
ring van de Tweede Kamer zijn zes
tien nieuwe kamerleden geïnstal
leerd. Onder hen bevinden 2ich ze
ven oud-ministers uit het kabinet-
Den Uyl. De nieuwe kamerleden
zijn:
voor de PvdA: de oud-ministers
drs. J. M. den Uyl, mr. M. van der
Stoel. dr. W F. Duisenberg, drs. J. P.
Pronk, mr. A. Stemerdink en dr. J.
A. van Kemenade;
voor het CDA: oud-minister drs.
J. Boersma, drs. G. Gerritse (sociaal-
economisch medewerker stafbureau
van het ministerie van landbouw en
visserij en secretaris CHU), H. J. L.
G. Seijben (textieldetaillist en wet
houder te Belfeld), drs. M. Beinema
(oud-lid Tweede Kamer), drs. W. J.
Deetman (directeur bij besturen-
raad protestants-christelijk onder
wijs en raadslid te Gouda) en B.
Bakker (marketing-manager bij de
VNU en wethouder te Linschoten);
voor de VVD: J D. Blaauw (do
cent onderzeebootbestrijding Ko
ninklijk Instituut voor de marine).
B van Erp (eigenaar bakkerij,
raadslid in Best en lid Provinciale
Staten Noord-Brabant) en mr. F
Bolkestein (werkzaam geweest bij
de Shell);
voor de PSP: A. G. van der Spek
(oud-lid Tweede Kamer).
ADVERTENTIE
WOLF MANKOWITZ
Een boeiende biografie over het leven en
werk van èèn der grootste schriivers, die
Engeland ooit heett voortgebracht
Met vele schitterende illustraties In kleur
zwart-wit Gebonden. I 39,50
IJ VEEN - WAGENtNGEN
„Kan er voldoende roomijs voor een
hele maand in?"
door Piet Hagen en Hanneke Wijgh
DEN HAAG De proeven met de middenschool gaan door. maar er komen wel
enkele belangrijke koerscorrecties. Dit blijkt uit de regeringsverklaring, die
premier Van Agt gistermiddag in de Tweede Kamer heeft voorgelezen.
De eerste wijziging is dat er
naast de huidige proeven met
de middenschool voor twaalf
tot zestienjarigen ook proe
ven zullen worden genomen
met een middenschool voor
elf- tot veertienjarigen. Daar
mee wordt tegemoet geko
men aan de wensen van de
CDA-fractie. Ex-minister
Van Kemenade heeft zich
hier altijd fel tegen verzet,
omdat hij niet wilde tornen
aan het laatste jaar van de
basisschool
Naast de proeven met de
middenschool zal minister dr
A Pais de samenwerking be
vorderen van scholen voor la
ger beroepsonderwijs met
scholen voor algemeen vor
mend onderwijs
Met de bekendmaking van
deze plannen loopt minister
Pais vooruit op zijn verkla
ring, die hij morgen zal geven
bij de persconferentie van de
commissie-middenschool. De
persconferentie ter gelegen
heid van het elfde advies van
deze onafhankelijke commis
sie zou eerst op 22 december
worden gehouden, maar is op
verzoek van Pais uitgesteld
tot morgen. Hij gaf als reden
op dat hij zich onvoldoende
had kunnen voorbereiden.
Brede vorming
De commissie-middenschool
werd ingesteld in 1973 en
staat onder voorzitterschap
van de heer H. J. Jacobs. De
commissie adviseert de mi
nister over de opzet en voort
gang van de experimenten
met een nieuw schooltype
van 12- tot 15- of 16-jarigen.
Doel van de middenschool is
om alle kinderen die het lager
onderwijs verlaten enkele ja
ren een zo breed mogelijke
vorming te geven.
In 1976 begonnen de eerste
twee scholen met een officië
le proef (Amsterdam-Bijlmer
en Heythuyssen). In augus
tus vorig jaar volgden nog
drie scholen (Franeker,
Utrecht en Lelystad). Daar
naast zijn enige scholen bezig
met gedeeltelijke experimen
ten. Tenslotte zijn er enkele
tientallen scholen die zelf
niet met dit experiment mee
doen, maar wel contact on
derhouden met de proefscho
len (zogenaamde resonans-
scholen).
In onze krant van 23 decern- Het elfde advies van de com
ber hebben wij de inhoud van
het elfde advies van de com
missie-middenschool reeds
samengevat. Kort gezegd
komt het hierop neer, dat de
commissie waarschuwt voor
een dreigend isolement van
de proefscholen. Isolement
ten opzichte van de lagere
scholen in de omgeving, die
soms aarzelen de kinderen
naar de middenschool toe te
sturen, van de vervolgscho-
len, die soms aarzelen leerlin
gen na de middenschool op te
nemen; van de rest van het
voortgezet onderwijs dat een
eigen ontwikkeling door
maakt, los van de midden
school-plannen en ook ten
opzichte van de publieke opi
nie in ons land, die huiverig
staat tegenover de midden
school Men zou daaraan toe
kunnen voegen dat de nieu
we minister in ieder geval het
heilig geloof in de midden
school van zijn voorganger
mist.
Suggesties
Talenpracticum
missie-middenschool is een
stuk realistischer dan het
achtste (de twee tussen lig
gende adviezen werden nog
niet gepubliceerd). De toon
van het achtste advies was
hoogdravend, de opzet van
het nu verschenen rapport
veeleer praktisch. Nuchter
wordt vastgesteld dat het ex
periment in een moeilijke
fase is gekomen. De zorg over
hoe het verder moet is levens
groot aanwezig.
De commissie doet enkele
suggesties om de voortgang
van het experiment te verze
keren Zo stelt zij o.a. voor;
Twee nieuwe experimen-
teerscholen aan te wijzen (Al-
mere en Alphen aan den
Rijn)
De deelexperimenten als
zodanig te beëindigen.
Het aantal resonans-sc ho
len uit te breiden tot vijftig
De status van de midden
school te regelen in een apar
te wet op de middenschool of
in een aanhangsel aan de wet
op het voortgezet onderwijs
(mammoetwet).
WIJ bezochten twee van de
vijf proefscholen (Utrecht en
Franeker). De indruk was dat
er inderdaad veel praktische
problemen zijn bij het opzet
ten van een middenschool,
maar dat het enthousiasme
bij deze pioniers niet is gewe
ken. Het gevaar van een iso
lement wordt onderkend,
maar er zijn ook hoopvolle
ontwikkelingen. Daarover
volgt morgen een tweede
artikeL