Mijn dochter zit bij de 'Children of God'..|§p9
Nog eens: 'n boekje over euthanasie
Koptische patriarch
volgt lijn van Sadat
n
Uit brieven van lezers
Buitenverbanders
kiezen naam kerk
Consecratie
via tv
Homoseksualite
en de kerken
Reactie
OINSOAQ 17 JANUARI 1978
KERK
Trouw/Kwartet
W.DJ
Beroepingswerk
door dr R. Kranenburg
Wat gebeurt er als Je lid wordt
van de Scientology-kerk? Kunt
u me inlichtingen verstrekken
over de „Holy Order of Mans"?
Mijn dochter is aangesloten bij
de „Children of God" en kunt u
me vertellen hoe ze er weer
uitgehaald kan worden en be
staat er literatuur over deze
sekte?
Zulke vragen worden regelmatig ge
steld aan predikanten of aan ande
ren, die geacht worden op de hoogte
te zijn van het godsdienstig en reli
gieuze leven van deze tijd. Maar
vaak zijn deze vragen erg moeilijk te
beantwoorden, want terwijl Je voor
inlichtingen over het algemeen aan
een goede encyclopedie genoeg hebt,
is dat hier niet het geval: materiaal
over deze nieuwere religieuze bewe
gingen is er niet veel en de documen-
taUe moet vrijwel overal nog van de
grond af worden opgebouwd. Het is
dan ook erg verheugend dat het oe
cumenisch InsUtuut van de universi
teit van Aarhus (Denemarken) een
documentatiecentrum heeft opge
richt en sinds kort internationale
congressen organiseert over de nieu
we religies. Zo wordt men op de
hoogte gebracht van wat er elders in
de wereld aan de hand is en kunnen
de deelnemers de vaak moeilijk te
verkrijgen informaUe uitwisselen.
De laatstgehouden bijeenkomst
bracht veel Interessants. Het bleek
dat met name drie religieuze groe
pen internationaal de aandacht trek
ken en bij wijze van verslag van de
conferentie, zal ik kort iets weerge
ven van wat er verteld werd over TM.
de Children of God en Scientology.
TM
De beweging der Transcendente Me
ditatie (kortweg TM) van Maharishl
trok ditmaal de aandacht vanwege
de binnen de beweging verrichte
„siddhi's". Wat zijn siddhi's? Het zijn
bijzondere verrichtingen die een
mens kan doen wanneer hij zeer ver
gevorderd is in zijn geestelijke ont
wikkeling (of „verlicht" is) door yoga
of diepe meditaUe. Het hindoeïsme
noemt er vele op, onder andere het
leer der beweging alswel vanwege
moeilijkheden die een aantal der
deelnemers van het congres hadden
gehad. De Deense Journalist Ander
sen vertelde van de processen die hij
een aantal Jaren met de Scientologie
had gevoerd, omdat hij destijds in
een artikel een aantal opmerkingen
over de beweging maakte die deze
als smaad bestempelde. Maar nu. na
een viertal Jaren vol processen heeft
Andersen gewonnen en kan hij on
bekommerd zijn visie op de sciento
logie en de daarbij behorende prak
tijken neerschrijven.
Soortgelijke geluiden en ervaringen
kwamen ook uit Duitsland en
Frankrijk. Natuurlijk was er meer
aan de orde gedurende de drie da
gen van de conferentie. Maar een
verslag moet beperkt blijven.
Up-Date
door muren heen kunnen gaan. het
lezen van gedachten, het zich snel
kunnen verplaatsen door ruimte en
tijd en het zweven (levitatie). Deze
1 atste siddhi wordt door de TM en
thousiast gepropageerd en Je komt
dan ook regelmatig foto's tegen van
opgewekt kijkende mensen die zo'n
dertig centimeter boven de grond
zweven.
Op het congres was men bijzonder
sceptisch over de siddhi's en werden
er opmerkingen gehoord als: het is
onmogelijk de zwaartekracht op zo'n
manier op te heffen; tot nu toe zijn
alleen TM-ers getuigen geweest van
het zweven en niet-TM-ers worden
niet toegelaten; het kunnen best fo
tomontages zijn; er liggen altijd
schuimrubberen kussens onder de
zwevenden en dat heeft een trampo
line-effect; op de foto's staan vaak
haren en dassen overeind, zijn die
dan ook „verlicht"? Een goede sport
leraar kan deze techniek ook aan
anderen doorgeven. Kortom; voorlo
pig blijft het met de siddhi's een
zwevende zaak en hebben we niet
veel vaste grond onder de voeten.
Children of God
Dat de fanatieke beweging Children
of God. steunend op de „openbarin
gen" van de zich christelijk noemen
de leider Mozes David (of Mozes
Berg zoals hij echt heet) nogal veel
vuldig aan de orde kwam op dit
congres, werd veroorzaakt doordat
de complete „Mo-letters" (brieven
van Mozes David, bevattende al zijn
openbaringen) aanwezig waren en
het daarbij behorende bundeltje
..Free sex". Het werd. vooral dank
zij het laatste boekje dat vol stond
met „openbaringen" over een uitge
breid seksueel leven, duidelijk dat
deze sekte als religieuze beweging
eigenlijk nauwelijks serieus te ne
men valt en dat het religieuze een
soort dekmantel is voor een zeer
autoritair optreden van Mozes Da
vid en voor een uitgebreide bevredi
ging van diens seksuele behoeften.
Wie de verzamelde „Mo-brieven"
doorleest en bekijkt (ze zijn uitvoe
rig geïllustreerd) kan zich niet voor
stellen dat mensen in al die uitspra
ken kunnen geloven. Maar het ge
beurt en de Jongelui die zich bij de
beweging aansluiten komen er vaak
moeilijk uit. Geen wonder dat er op
veel plaatsen oudercomité's zijn op
gericht.
Scientologie
Ook de Scientologie kwam uitvoerig
aan de orde. Niet zozeer vanwege de
Ten slotte nog iets over het sinds
een jaar bestaande tijdschrift „Up-
Date".
Dit in het Engels geschreven tijd
schrift, dat uitgaat van de universi
teit van Aarhus. wil informatie ge
ven over de nieuwere religies. Het
doet dat door literatuuroverzicht en
-analyse, situatieschetsen, per land,
opiniërende en informerende artike
len, godsdienstwetenschappelijke
achtergrondartikelen, terwijl ook
vertegenwoordigers van de groepen
zelf aan de orde komen (zo in het
laatste nummer Hare Krishna).
Het lijkt me dat dit blad bijzonder
nuttig is en iedereen die zich meer
dan oppervlakkig in de materie van
de nieuwe religieusiteit wil verdie
pen, kan er niet zonder. Ik hoop dat
velen zich erop zullen abonneren,
omdat ieder abonnement meer mo
gelijkheden op dit terrein betekent.
Het februarinummer zal een verslag
van de conferentie bevattten en in
het daarop verschijnende nummer
komt speciaal TM aan de orde.
Reeds eerder verschenen speciale
edities over Scientologie en over de
relatie tussen de tantristische yoga
en de seksualiteit Het blad is te
krijgen bij het „Dialogus center"
KatrinebjergveJ 52, Aarhus-N (De
nemarken). verschijnt vier maal per
jaar en een abonnement kost 15 DM.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Noordeloos:
te Sebaldeburen; te De Bilt: dr H
Smid te NOP (Emmeloord); te
heijde aan Zee: 'E. J. Rietveld]n
Terneuzen. Ij,
Aangenomen het beroep tot pr
kant voor buitengewone werkza r<
heden (docent theologische schps
van de Molukse protestantse keffe
J. W. Arendshorst kand. te Oe»i
geest.
rh
I
re
i'tuT
Dr R. Kranenborg is gereformeerd
predikant te Amsterdam. De illustra
ties zijn overgenomen uit „Over gelo
ven gesproken", een uitgave van het
landelijk centrum voor gereformeerd
jeugdwerk (LCGJ, postbus 99, Drie
bergen). Daarin wordt uitvoerig aan
dacht besteed aan bovengenoemde en
andere nieuwe godsdienstige bewe
gingen. Prijs: vier gulden.
De/o rubf'Ok is uilsluilond bestemd voor korte readies op in deze krant gelezen
berichten artikeion on commentaren, en niet voor gedichten, open brieven, oproepen
oI reaches op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gericht te worden) De
inzendingen voor deze rubriek dienen zo beknopt mogeli|k te zijn De redadie behoudt
zich het recht van bekorting voor Het is ons helaas met mogelijk over elk geval
van bekorting ot metplaatsing (doorgaans een gevolg van een te groot aanbod) te
corresponderen Brieven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw.
Postbus, 859, Amsterdam. Bij publicatie worden naam en woonplaats van de
schrijver vermeld
Dienstplicht (3)
Naar aanleiding van de ingezonden
brief van de heer F. L. Stclk zou ik
het volgende willen opmerken. In
derdaad wordt in Deuteronomium
20 gesproken over oorlogswetten.
De God van het Oude Testament is
inderdaad dezelfde als de God van
het Nieuwe Testament en Jezus
kwam om de wet en de profeten te
vervullen (Mattheüs 517). Maar
het Nieuwe Testament leert ons dat
de vervulling van de wet niet de
uitvoering Is van Deuteronomium
20. maar van de wet der liefde zoals
dat staat In Mattheüs 543-45 en
Lukas 627-38. Hebt uw vijanden
lief. doet wel degenen die u haten.
Het zou beter zijn als er meer gewe
tensbezwaarden zouden zijn Juist
vanwege de wet én de vervulling van
de wet door Jezus.
Zaandam P. Schimmel
VPRO (2)
De vraag van de heer Eerdmans of
de omroep eigenlijk wel gebruikt
mag worden voor de „sadistische
produkten van een ziekelijk brein"
is zeer terecht Maar bij de huidige
bemanning van het regertngscom-
missanaat voor de omroep te Hilver
sum is zo'n vraag gewoon zonde van
de postzegel, zoals de ervaring mij
geleerd heeft. Het is een Instantie
die niets om het lijf heeft. Naar
aanleiding van een maandagmid-
dag-ultzendlngl!) In de door de heer
Eerdmans bedoelde serie (15.33)
richtte ik mij enkele weken geleden
tot de betrokken hoofdambtenaar
op CRM Deze verwees mij naar de
officier van Justitie, hoofd van het
parket bij de arrondissementsrecht
bank te Amsterdam. Prinsengracht
436. Luisteraars moeten dit adres
maar noteren. Ik maakte van deze
aanwijzing terstond gebruik en
wacht nu maar af. Maar wat zal één
klacht uitrichten? Wat ik die mid
dag toevallig opving uit de
VPRO-studio was van een zo on
voorstelbare vuilheid, dat ik mij er
pijnlijk over verbaas, nog niets van
het parket gehoord te hebben. Of
had ik die postzegel ook maar voor
iets anders moeten gebruiken?
Lochem
J. van Leeuwen
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wibautstraat 131
.Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/
DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 4. Rot
terdam
Tel 010-115588 Iredl
Schiedamsevest 52
Tel. 010-115700 (advi.
DEN HAAG/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Den
Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE GRONINGEN
Postbus 3
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030
Grote gezinnen
Volgens de Duitse kardinaal Höff-
ner zou. wanneer het aantal geboor
ten gedurende de laatste 10 jaar niet
gedaald was. er nu minder werkloos
heid zijn. Er zou dan meer vraag
naar voedingsmiddelen, textiel,
scholen e.d. geweest zijn. Vraag aan
een miljoen gezinnen in het rijke
westen een kind uit de derde wereld
te adopteren. Zodra men de naam
van het kind weet en het land waar
het woont ga dan: a. de taal van dat
land leren (werkgelegenheid, onder
wijs); b. iedere week een brief schrij
ven (werkgelegenheid posterijen); c.
kleding en speelgoed zenden (werk
gelegenheid vrachtvervoer, textiel
en speelgoedbranche); d. ieder jaar
met de hele familie dat kind bezoe
ken (werkgelegenheid luchtvaart
maatschappijen). e. foto's laten ma
ken van adoptie-ouders, zusjes,
broers, ooms, tantes, neven, nichten
(werkgelegenheid fotohandel) en zo
zou ik nog wel een tijdje kunnen
doorgaan.
Rotterdam A. E. Smilde-de Groot
Tolken
„Tolken zijn voor regeerders gevaar
lijk" stelt u in uw rubriek Podium
van 6 januari. Ze zijn nog kostbaar
ook. De UNESCO en de Wereld Ge
zondheidsorganisatie besteedden in
1976 elk circa-10 miljoen dollar aan
de directe kosten van vertalingen.
Het Is duidelijk dat hierdoor nood
zakelijke en nuttige hulpprogram
ma's achterwege moesten blijven.
Voor de Verenigde Naties zelf belie
pen de kosten 50 miljoen dollar, en
bij andere internationale organisa
ties is de situatie al niet veel beter.
Taalproblemen zoals president Car
ter die heeft zijn gelukkig de mijne
niet. Regelmatig mag ik gastvrij
heid verlenen aan Jonge Polen, die
in ons land enkele vakantiedagen
doorbrengen en deze contacten wa
ren voor beide partijen altijd bijzon
der leerzaam. Mijn gasten spreken
evenais ik Esperanto. Als secretaris
van een internationale organisatie
correspondeer ik regelmatig met 25
landen in alle werelddelen in
slechts één taal. Het kan dus wel
anders ook beter, eenvoudig en
minder kostbaar!
Zaandam J. K. Hammer
Filippijnen
Namens de Filippljnengroep Neder
land wil ik mijn waardering uitspre
ken over de kritische aandacht die
uw krant schenkt aan de ontwikke
lingen van de Filippijnse situatie.
Met name de serie artikelen van 17
tot 22 december is zeer op prijs
gesteld. Toch kan ik een gevoel van
teleurstelling niet onderdrukken.
De auteur gaat niet tot de bodem
van de problematiek, ni. of het
doorsnee vrijwilligersproject in de
Filippijnen de toets kan doorstaan
van de kritische criteria die men zou
moeten aanleggen bij het werken in
een samenleving waar de fundamen
tele onrechtvaardige structuren in
stand worden gehouden door een
fascistisch regime, op straffe van
anders op subtiele wijze te worden
misbruikt als collaborateurs van het
onderdrukkende systeem.
Utrecht Jan Schrama
Bouwen of breken (2)
In Trouw van 7 Januari schrijft de
heer C. Montsma uit Hippolytushoef
een sympathiek stukje over „Bou
wen of breken". Juist omdat hij en
ik tegen het verketteren zijn, is het
prettg om in de geest van „naar
elkaar luisteren" te discussiëren. De
heer Montsmd wil niet alleen voor
de overheid bidden, maar ook met
woord en daad meewerken. Vindt
hij het dan niet onjuist, dat het CDA
de regering-Den Uyl ten val bracht
wegens een wetsontwerp dat eerlij
ker wilde delen, zoals dat ook in
Gods wetten via Mozes en in de
eerste Christengemeente het geval
was. Een krachtige christelijke poli
tieke partij is alleen prachtig ais zij
niet een goede regering ten val
brengt, maar nog consequenter dan
zij die Christus niet kennen, vernie
tigingsmiddelen zoals kernwapens
en neutronenbommen afwijst. Als
die christelijke partij het niet goed
doet, kan zij beter niet krachtig zijn.
Rotterdam W. H. Koopmans
CAIRO (EPD) Patriarch Sjenoeda in heeft in een herderlijke
brief aan de zeven miljoen koptische christenen de besprekingen
tussen de Egyptische president Sadat en de Israëlische premier
Begin geprezen als een belangrijke bijdrage aan de wereldvrede.
Hij riep tegelijk op tot een christelijk-joodse verbroedering als
godsdienstige basis in het Nabije Oosten.
Daarmee heeft de leider van de
grootste christelijke kerk in Egypte
voor het eerst de traditionele vijan
dige houding van de koptische chris
tenen Jegens de joden doorbroken.
Sjenoeda's voorganger, patriarch
Cyrillus VI, liet in zijn herderlijke
brieven geen gelegenheid onbenut
om "het bloed van Christus" op te
roepen over het joodse volk, „dat
zich schuldig gemaakt heeft aan
godsmoord". In 1965 werd zelfs in
Cairo een koptisch tegenconcilie be
legd om de verklaring van het twee
de Vaticaans concilie over het joodse
volk scherp te veroordelen. Een tien
de deel van de Egyptische bevolking
is christen.
De brief van patriarch Sjenoeda is in
alle koptische gemeenten van Egyp
te en Soedan en in de verstrooiing in
West-Europa en Amerika, in Liba
non, aan de Perzische golf en in de
Grafkerk in Jeruzalem voorgelezen.
In koptische gemeenten in Libye en
Algerije, waar de regeringen de nieu
we politiek van Sadat jegens Israël
afkeuren, kon de brief van de patri
arch niet worden voorgelezen.
ENSCHEDE Binnen de gerefor
meerde kerken (vrijgemaakt; bui-
tenverband) gaat de meeste voor
keur uit naar „Nederlands gerefor
meerde kerken" als definitieve
naam voor deze kerkengroep.
Dit is gebleken uit een enquête, die
werd gehouden door de commissie
voor contact met de hoge overheid.
Ook was er veel animo voor de bena
mingen „vrije gereformeerde ker
ken" en „evangelisch gereformeerde
kerken". De commissie gaat nu een
nieuwe enquête houden, waarbij de
plaatselijke kerken uit deze drie na
men een keus kunnen maken.
Onder de vele namen, die in eerste
instantie genoemd werden, waren
onder meer: gereformeerde christe
lijke kerken, gereformeerde kerken
in vernieuwd verband, reformatori
sche kerken en algemene christelij
ke kerk.
LONDEN (ANP) De advies
commissie voor godsdienstza
ken van ds BBC en de IBA
(commerciële radio en tv) in En
geland bestudeert de vraag, of
in eucharistievieringen via de tv
brood en wijn als het ware op
afstandsbediening geconsa
creerd kunnen worden.
De commissie is hiervoor een
Zweeds tv-prograrn gaan bekij
ken, waarin de kijkers werd ge
vraagd brood en wijn bij het tv-
toestel te plaatsen voor conse
cratie tijdens de dienst.
Men is hiertoe gekomen omdat
veel zieken en ouden van dagen
liturgische vieringen alleen via
de tv kunnen volgen. Zij blijven
daarvoor dikwijls verstoken van
geregelde ontvangst der sacra
menten. Vooral voor bejaarden
en zieken kan dit een groot ge
mis betekenen.
Binnen de commissie, die de
kwestie officieel in april gaat
bespreken, gelooft men echter
niet, dat Engeland het Zweedse
voorbeeld zal navolgen. Volgens
de godsdienstige programma
leider Stephen Wade zou een
„tele-consecratie" in strijd zijn
met een hele reeks voorschrif
ten van de anglicaanse kerk en
evenzeer van de r.k. kerk. Ook
zouden mensen, die zich met
zwarte magie bezighouden, er
misbruik van kunnen maken,
zei hij. Zwarte magie is in Enge
land weer in opkomst.
Bedankt voor Londen (Dutr
church; toez.): S. Nijdam te 1
Haag-Loosduinen; voor Leerdam r(
Voordouw te Rotterdam-IJselmjti
de.
GEREF. KERKEN p
Aangenomen naar Amersfoort: i
Popma te Hoofddorp. t s
GEREF. KERKEN (VRIJG.) L\
Beroepen te Marienberg en te lie
monton (Can.): S. Cnossen te Sj
kenburg-Noord. (n
h
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Haamstede: J. C tfc.
Ravenswaay te Terneuzen. n
Bedankt voor Poortugaal en
Nieuwerkerk (Zld.) R. Boogaard}
Leiden; voor Beekbergen: J.
Kleppe te Woerden.
VRIJE EV. GEM.
Beroepbaar: F. Mollema. Bulthi
singel 88, Bergum.
DOOPS. BROEDERSCHAP
Aangenomen naar Eindhoven:
Vooistra te Middelburg, Goes
Vlissingen.
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Monnickendi
kand. M. Erkelens aldaar.
ZEIST De veertig deelnemers j
het weekend „Homoseksualiteit
de kerken", georganiseerd door
COC te Woudschoten bijeen, h
ben een appèl op de kerken geds
om de bevrijding die het evangt
predikt, gestalte te geven.
De aanwezigen „constateren nat
lijk een scherpe tegenstelling tusT
de geest van het evangelie en datf
ne wat het instituut kerk, dat tf(
aanzienlijke macht in de samerl
ving uitoefent, belichaamt. W
name wat betreft de houding dieh
kerk inneemt ten aanzien van s(
sualiteit in het algemeen en horal
seksualiteit in het bijzonder, r
deelnemers staan afwijzend tegej
ver de kerk als hoedster van k
publieke moraal, maar voelen zU
in hoge mate betrokken bij vele A
dere gelovigen om hen heen. Mé3
daarom zien zij zich genoodza»
het wegnemen van belemmering
en het tegengaan van discrimina.
binnen de kerken van onderaf aan]
pakken en roepen anderen op da|J
in met hen mee te doen. In concrt
denken zij hier onder andere aan li
beleid en de vormgeving daara j
van mannen en vrouwen die in e 1
gemeente predikant of priester
len worden", aldus het appèl.
Schepping en wetenschap door drs.
A. van Delden. Uitgave Buijten
Schipperheijn, Amsterdam; 206 pa
20 gulden.
De heer Van Delden is bekend
worden doordat hij samen.met
W. J. Ouweneel de EO-uitzendingE
over Schepping of Evolutie orgai
seerde Dat dilemma komt ook in i
boek uitgebreid aan de orde. Da 2
aan gaan vooraf hoofdstukken ot
de verhouding tussen geloof en 2
tenschap en over het „bijbels
reldbeeld". Van Delden betoogt, 1
de Bijbel geen „natuurwetenschi 1
pelijk verouderd wereldbeeld" gee
maar een geloofsbeeld in de taal v
een kijkbeeld. Hij schaart zich a
de zijde van de creationisten 1
zijn die natuurwetenschappers,
er op grond van de Bijbel in h
werk van uitgaan, dat God de1
wereld in zes dagen heeft gesel
pen), maar hij vindt wel, dat 1
creationisme te veel blijft hangen
het aanvallen van de zwakke punt
/an de evolutietheorieën, in pla;
van eigen gedachte uit te werkei
Dr I. van der Sluis, dermatoloog te
Amsterdam en auteur van „Het recht
om grootmoeder te doden" (uitgave
Buijten Schipperheijn, Amster
dam) reageert op de bespreking van
zijn geschrift door de Groningse ethi
cus prof. dr P. J. Roscam Abbing:
In zijn recensie van mijn werkje
„Het recht om grootmoeder te do
den" (Trouw 20-12-77, pag 2) karakte
riseert de heer Roscam Abbing mijn
geschrift als ik citeer de koppen:
bot, niet objectief, onbehoorlijk,
scheldachtig, en onjuist, terwijl hij
de titel schandalig vindt Ik wil hier
kort op reageren.
Het is in het geheel niet onbehoorlijk
om uit de pastorale handreiking 1972
„uitsluitend te citeren de mening
van hen. waarvan (sic) de Synode
zegt. dat zij daar vooralsnog geen ja
of nee op zegt." Ik heb met mijn
citaat alleen willen aangeven, hoever
sommige christenen al op een m.i.
gevaarlijk hellend vlak zijn afgegle
den. Daartoe heb ik natuurlijk de
meest krasse passage uitgekozen uit
de tekst. Duidelijk blijkt uit mijn
citaat n.1. uit de woorden „ver-
scheidenen menendat het
hier gaat om de mening van maar
een deel van de samenstellers van de
handreiking. Roscam Abbing had
blijkbaar graag gewild dat ik dit feit
wat meer nadruk had gegeven. Dat
heb ik niet gedaan omdat uiteinde
lijk, blijkens het verslag in de NRC
van 23 februari 1972 (p. 3) de gehele
tekst met algemene stemmen werd
aanvaard, en zelfs onder applaus,
iets wat de Synode, volgens datzelf
de verslag zelden of nooit doet. Er is
niets onbehoorlijks aan mijn manier
van citeren.
Op grond van deze geheel denkbeel
dige onbehoorlijkheid en van een
puur verbale aanmerking op mijn
definitie van euthanasie, die niet van
materieel belang is, vindt hij dat ik
het „vertrouwen (van de lezer)
niet altijd waard" ben. Van dat „niet
altijd" maakt hij maar meteen: al
tijd niet, door mijn hele geschrift
niet objectief te noemen. Dit gebrek
aan objectiviteit zou ook blijken uit
het feit dat ik voortdurend zelf aan
het woord zou zijn, en op een „schel-
dachtige" toon. Daar is niets van
waar. Met uitzondering van het
woord vooraf en de conclusie, geef ik
nergens commentaar, behalve op
één plaats, en die plaats citeert Ros
cam Abbing nu juiat
Ik heb integendeel de feiten laten
spreken. In dit werkje heb ik aange
toond, aan de hand van een vrij groot
aantal documenten zeker 150 k
160, die men in een uitgebreid noten
apparaat kan vinden dat wat de
euthanasie-aanhangers aan de orde
stellen, helemaal niet is alleen „het
legaliseren van het bespoedigen van
de komst van de dood op ver
zoek zoals Roscam Abbing be
weert. Ik heb aangetoond, dat een
groot deel van de euthanasie-aan
hangers veel meer wil, en dat de
vrijwillige euthanasie alleen de eer
ste stap is op een weg, die inderdaad
leidt naar het recht om grootmoeder
te doden. En ik heb dat aangetoond
met citaten van voorzitters, vice-
voorzitters, bestuursleden van alle
verenigigngen voor vrijwillige eutha
nasie in Nederland, Engeland en
Amerika.
Mijn onderzoek heeft nieuwe feiten
aan het licht gebracht, die een in
dringende waarschuwing inhouden
tegen de dreigende gevaren. Het is
jammer dat uit Roscam AbbLng's
recensie weer eens blijkt, dat het
uiten van zo'n waarschuwing in Ne
derland een schandaal is geworden.
Tot zover dr Van de Sluis.
Prof. Roscam Abbing reageert hierop
als volgt:
De gewraakte koppen zijn geen van
alle door mij geplaatst maar door de
krant. Zij gebruiken wel woorden
die ik gebruikte, maar dikken die
aan.
Voor wat ik schreef, sta ik. Ik blijf
het onbehoorlijk vinden uit een bij
zonder weloverwogen pastorale
handreiking van de N.H. synode al
leen de constatering te citeren dat
verscheidenen menen dat de vraag
ernstig genomen moet worden of
een bejaarde met een verzadigd le
ven die mentaal gaat aftakelen en
anderen tot zorg en last wordt, in
geloof tot inzicht mag komen dat hij
uit het leven mag gaan vertrekken,
in welk geval hulp van een ander
daarbij niet onverantwoord zou zijn.
De synode liet die vraag open. Van
al datgene waar de synode wel ant
woord op gaf, wordt niets gezegd.
Uit deze uiterst voorzichtige opmer
king dat bepaalde vragen ten aan
zien van vrijwillige, zelfgevraagde(l)
euthanasie niet bij voorbaatr per se
negatief beantwoord moeten wor
den maar in discussie mogen blij
ven, blijkt volgens de auteur 'hoe
ernstig Nederlandse christenen door
het euthanasie-virus waren aange
tast'. Het hele geschrift aan de
tot-stand-koming waarvan artsen
van naam meewerkten wordt dan
'een weinig verheffend staaltje van
meeloperij met de intellectuele
mode van het ogenblik' genoemd
Het foute van de definitie die de
auteur hanteert, is echt geen klei
nigheid. Volgens zijn omschrijving
valt de door de synode in het mid
den gelaten zelfgevraagde actieve
euthanasie er nog niet eens onder!
De auteur boogt er nu op dat
heeft aangetoond dat vereniging
voor vrijwillige euthanasie alt
ook mensen bevatten, die veri
willen gaan. Ik heb dat niet o
kend. Ik ben zelfs begonnen metz
tijdrovend snuffelwerk te prijz
boeiend en nuttig te noemen. 1
gaat echter niet aan alles voorti
rend te beoordelen naar de me
extreme uitingen van enkeling
Terwijl een zeer genuanceerd d
ken nodig is om recht te doen
complexe problemen, wordt t
tenslotte alles op één hoop gego
door iemand die in zijn voorwot
aankondigt nu eens iets anders
bieden dan het 'gebruikelijke
treem genuanceerde gezever',
de auteur wil waarschuwen tej
ernstige gevaren op dit terrein,
zijn goed recht. Dat is ook naar n
inzicht nodig. Die waarschuwini
echter alleen goed te beluisteren
hij die waarschuwt toont het one
havige probleem ernstig te nen
en zijn tegenstander niet voor d
verslijt.
Om misverstanden te voorkom
de auteur heeft mijn studie o
euthanasie in 'Toegenomen vera
woordelijkheid' niet genoemd: p
soonlijk ben ik niet geraakt.
Tot zover prof. Roscam Abbing.
redactie sluit hiermee de discus!
