Cruise: niet voor elke beurs
Meer jeugd bij NCR(eis)V
3
Hutten
Verschillen
Zwartkijker
Veel zien
Rederijen
Cruises
op maat
Vooroordelen
Zeeziekte
Richtsnoer
Exclusief
Busreizen
Toekomst
3 JfSDAG 17 JANUARI 1978
ZOMER
TROUWKWARTET PAGINA PS25-RH27
Dat is natuurlijk onzin,
|zo'n slagzin: „In elke
beurs past een vaarva
kantie". Dat mogen de
bollebozen onder de re-
Jclamejongens je dan wel
voorhouden, maar 't is
1 gewoon niet w&£r, als je
J er tenminste van uit
5 gaat, dat ze geen rond-
j tocht over het IJssel-
,]meer bedoelen.
Varen of cruisen is nog steeds
een wat dure zaak vergeleken
!met een vliegvakantie, al
i»J doen de prijzen in de brochu-
.1 res dat nauwelijks ver-
3i moeden.
|wanf natuurlijk: ook de rede-
brijen timmeren het meest aan
de weg met hun vanaf-prij-
zen. Maar juist in de scheep
vaartwereld kan daar een
nogal erg vertekend beeld
mee worden gegeven, want
vrijwel nergens zijn de ver-
schillen tussen minimum en
maximum zó groot.
Voor een belangrijk deel zit
'em dat in de accommodatie.
Het maakt nogal wat uit of je
in een vierpersoons binnen
hut met stapelbedden op het
laagste dek ligt dan wel in
een tweepersoons buitenhut
aan het zonnedek. Vele hon
derden guldens per persoon
scheelt dat, maar dat ontdek
je pas als je even verder bla
dert in de brochures.
Neem nou bijvoorbeeld zo'n
15-daagse cruise naar de Ca-
narische eilanden. Die kost
volgens de advertenties maar
1530 gulden per persoon. Een
leuk prijsje denk je dan, nau
welijks duurder dan een
vliegvakantie. Maar twintig
bladzijden verder lees je dan,
dat die prijs wél alleen geldt
voor een vier persoons bin
nenhut op een tussendek en
dat je dan ook nog op elkaar
gestapeld moet slapen. Boek
je een tweepersoons binnen
hut (ook met stapelbedden)
op datzelfde tussendek dan
wordt die prijs al direct 2150
gulden. En wil je een twee
persoons buitenhut dan wor
den die verschillen nog gro
ter. Voor het sloependek een
dikke drieduizend gulden, op
het zonnedek zelfs 4780
gulden.
En dat heeft dan alléén met
de accommodatie te maken.
Want sinds ook de rederijen
zich op de markt van het so
ciaal toerisme hebben gewor
pen (daarmee bedoelt men
doorgaans niet meer dan het
omzet leverend massatoeris
me) zijn de klassen afge
schaft en zit die luxe zonne-
dekker dus gewoon aan tafel
met de vakantieganger die
zijn nachten doorbrengt in
het diepste binnenste van het
schip. Zelfs een extra krab-
cocktailtje zit er voor hem
niet In, althans niet zonder
bij te betalen.
Dit is nog maar één voor
beeld. Voor vrijwel elke reis
kan men die verschillen vin
den als men spit in de kleine
lettertjes, doorgaans vér ge
houden van de foto's met
blitse schoonheden op de
kleurenpagina's. En als je
verder spit noteer je nog
méér. Bijvoorbeeld, dat bij
veel reizen ook nog eens ha
venrechten worden gere
kend. Op de meeste is dat 50
gulden per persoon, maar er
zijn er ook, waarvoor je meer
dan 100 gulden moet neertel
len. Om dan niet eens te pra
ten over de fooi, die op zo'n
vaarvakantie voor het bedie
nend personeel wordt ver
wacht: vijf procent van de
passageprijs.
Vrlóg derhalve aan die recla
me-bolleboos: hoe omvang
rijk schat hij die „elke
beurs". Een vraag, die het
volgende antwoord zal leve
ren: cruisen dat betekent
zonnen aan dek, zwemmen in
de pool, excursies maken,
luieren en feestvieren tot in
de kleine uurtjes. Of anders:
die hut is zo belangrijk niet.
Daar slaap je alleen maar in
en of je dat gestapeld doet of
niet, je merkt er niets van, 't
is toch donker.
Nuchter geredeneerd is dat
juist Maar als je nou eens
met z'n tweëen op vakantie
wilt (het gros van de cruisers
neemt geen kinderen mee) en
je stelt er geen prijs op je
slaapruimte met een ander
echtpaar te delen. Of: als je
het nou prettig vindt na een
dag vol zon je voor het diner
even privé terug te trekken
voor een glaasje uit de tax
free fles en uitzicht op zee
(vanuit een buitenhut)?
Bespiegelingen van een no
toire zwartkijker? Neen.
Maar 't moet wel even ge
zegd, dat ze het vakantievie-
ren op zee voorstellen als een
mogelijkheid voor iedereen.
Dat nog maar 25.000 vakan
tiegangers voor een cruise
boeken wijst op het tegen
deel.
Wél een voordeel van zo'n
vaarvakantie is. dat hij volle
dig „all in" is. Niet alleen zijn
alle maaltijden in de prijs be
grepen, ook het entertain
ment zit er in. Vaak is dat het
optreden van artiesten, soms
ook filmvertoning.
En dan het belangrijkste pré:
je wordt in de gelegenheid
gesteld in korte tijd veel te
zien. Dat blijkt vooral bij
cruises langs de Griekse ei
landen, waar in één week al
gauw zo'n vijf eilanden wor
den aangedaan. Maar ook op
verdere bestemmingen, voor
al in het oostelijke Middel
landse Zeegebied, waar door
gaans Egypte, Israël en Liba
non in één reis worden
bezocht.
Vooral deze reizen zijn de
laatste jaren sterk in popula
riteit gestegen (een beetje ten
koste van de cruises naar de
Canarische eilanden). Ieder
nieuw schip, dat in de vaart
wordt gebracht, boekt gelijk
een volle bak, tot diep in het
naseizoen.
Gebieden, die eveneens snel
in trek komen zijn de Scandi
navische wateren en de Cari
bische eilanden. Die laatste
zijn nogal prijzig omdat er
een vliegretour Amsterdam-
Miami inzit. Als het hele tra
ject wordt gevaren, liggen de
tarieven echter sympathie
ker. De Baltic Shipping Com
pany biedt al een 33-daagse
Caribische reis aan voor 2150
gulden (vanaf!).
Sterk prijsbepalend voor een
cruise blijkt in de praktijk de
nationaliteit van de rederij.
De Nederlandse Holland
Amerika Lijn en sommige
Noorse maatschappijen bij
voorbeeld hanteren gepeper
de tarieven. Oosteuropese re
derijen daarentegen zijn aan
zienlijk goedkoper. In de elk
jaar feller wordende concur
rentieslag lijken de verschil
len steeds verder te groeien.
Door de bank genomen kan
bij die Oosteuropeanen de
vuistregel worden gehan
teerd: 100 gulden per dag (in
Een cruise op maat: dat kan.
Ze zijn er van een paar
maanden, van twee weken
en ook kortere van een dag of
vijf, zes. Die laatste betref
fen meestal de cruises langs
de Griekse eilanden en kun
nen worden gecombineerd
met een week verblijf in At
hene of op een Grieks ei
land. Elk goed reisburo kan
daarover inlichtingen geven.
de goedkoopste categorie
dan). De accommodatie is
dan echter vaak wat eenvou
diger. Er zijn maar weinig
tweepersoons hutten en veel
al ontbreekt een eigen bad
kamer.
Ook de sfeer aan boord is een
tikkeltje gewoner. Wordt bij
de dure rederijen bij evene
menten aan boord avondkle
ding wel op prijs gesteld (al
hoef je als je geen smoking
hebt die daarvoor niet aan
te schaffen), bij de Russen
mag een gewoon pak met
stropdas óók. Net zoals trou
wens op de meeste andere
cruises, want als gesproken
wordt over dure rederijen
worden de duurste bedoeld
(met wereldcruises enz.). Op
de doorsnee-vaarvakantie
kom Je smoking zelden tegen
(voor de dames: wél een lange
rok).
Die kleding blijkt in de
praktijk, zo ervaren reisorga
nisaties, voor velen nogal een
barrière te vormen. Dat
houdt nauw verband met het
image, dat de cruise nog
steeds (maar ten onrechte)
blijkt te hebben.
Een andere barrière: de ver
wachte zeeziekte. Vaak óók
ten onrechte. Vrijwel alle
schepen zijn uitgerust met
stabilisatievinnen. Boven
dien is er een arts aan boord
met een kast vol pillen.
Die vooroordelen weg te ne
men blijkt de touroperators
en rederijen nogal wat moei
te te kosten. Door het begrip
cruisen te vervangen door
vaarvakanties heeft men al
geprobeerd het imago te po
pulariseren. Maar daarin
slaagt men slechts matig.
Vooralsnog zijn het met
name de Amerikanen en
Duitsers, die voor hun vakan
tie de zee op gaan.
EIn de jaarlijkse parade
van de grote reisorgani
satoren, die zich vaak
stuntend in het licht van
50 de publiciteit laten
3 i plaatsen, blijft de
1NCR(eis)V altijd nogal
bescheiden achter de
schermen. Geen show
rond het uitbrengen van
het nieuwe programma,
geen ronkende slagzin
nen. Het legertje getrou
wen lijkt daar ook nau
welijks behoefte aan te
hebben, want al jaren
blijft het ledenbestand
koppig schommelen
rond de 31.000; het aan
tal kernleden de men
sen, die nooit met een
andere touroperator op
stap zullen gaan is
zelfs toegenomen tot
zo'n 27 procent van het
totaal.
aar wat het bestuur het
leest aanspreekt, is dat zich
jde laatste jaren onder de aan-
ras een groeiend aantal jon
geren bevindt. Reden, waar
om men dit jaar voor het
eerst ook reizen heeft georga
niseerd voor Jeugd tussen 14
en 18 jaar.
Ret imago van vroeger, zoals
dat bij de buitenwacht nog
wel leeft, het zwart van de
mannenbroeders psalmzin
gend recreërend en de geiten-
harenwollen sokken, is verle
den tijd. Wie het nieuwe zo-
merprogramma voor het
eerst in kleur doorbladert,
merkt, dat de NCRV even we
reldwijd opereert als andere
touroperators. Hooguit valt
te constateren dat de dames
die doorgaans de brochures
plegen te sieren, bij de NCRV
wat degelijker in het textiel
zitten, maar dat zegt natuur
lijk verder weinig over de in
houd van de reizen.
Heeft de NCRV zich dan ver-
commercialiseerd? Voorzit
ter mr. H. Statema wil over
die vraag geen twijfel laten:
.De NCRV is nog steeds een
vereniging met een richt
snoer: het evangelie. Wie met
ons op reis gaat, moet dat
aanvaarden en ermee instem
men. Vandaar ook, dat ieder
een die bij ons boekt, geacht
wordt lid te worden. NCRV-
klanten moeten aanspreek
baar zijn op het principe van
de vereniging. Overigens
kost dat maar een symbo
lisch bedrag een tientje,
waarvoor ze dan maandelijks
het verenigingsblad krijgen,
toegestuurd."
Die aanspreekbaarheid in de
praktijk: Statema laat daaro
ver noteren .het dienstbaar
zijn aan elkaar", maar zegt
erbij, dat het NCRV-principe
ook in de aard van de reis tot
uiting komt.
's Zondags wordt er niet ge
reisd. Nog steeds niet. Het
aantal leden, dat dat ook niet
wil, groeit zelfs, 's Zondags
ook een kerkdienst, als dat
mogelijk is. En voor en na de
maaltijden gebed. Opmerke
lijk noemt hij het dat veel
reizigers daar op staan: als
een kerkdienst eens onmoge
lijk blijkt, wordt er geklaagd
Verder .We proberen van
onze groepen zoveel mogelijk
grote families te maken. De
meesten stellen daar ook
prijs op. Samen reizen, sa
men aan tafel en na afloop
vaak een goede discussie. Die
gebondenheid blijft dikwijls
nog lang né de vakantie."
Reistechnisch gebiedt het in
verhouding vrij kleine aantal
vakantiegangers (van de
31.000 leden boeken er jaar
lijks ongeveer 11.000 (een reis)
enige beperking.
Directeur C. L. J. Opperman
daarover: .We kunnen na
tuurlijk geen honderden appar
tementen in bulk voordelig
inkopen en garanderen dat ze
vol komen, zoals de grote
touroperators dat doen. Ons
aantal is daarvoor te klein.
Zulke reizen hebben we dan
ook niet in ons programma.
Maar aan de andere kant
heeft het ook zijn voordelen,
dat je klein bent en niet met
winstoogmerk hoeft te wer
ken. Waar andere touropera-
tors zich alleen richten op de
grote aantallen omdat daar
uit de winst komt, kunnen
wij ons veroorloven reizen te
organiseren voor zelfs tien
deelnemers. Bergsportreizen
bij voorbeeld, of kunstreizen.
Arrangementen, waarvoor
nooit grote groepen worden
gevonden. In dat opzicht zijn
wij vrij exclusief."
Nog steeds houden die kleine
aantallen in, dat een groot
deel van hetNCRV-program-
ma uit busvakanties bestaat,
al groeit het aandeel van de
vliegreizen. Geldelijk gezien
lijkt de vereniging met die
laatste in het nadeel te zijn.
Doordat niet kan worden ge
charterd, moeten de meeste
reizen op de lijndienst wor
den uitgevoerd, wat hogere
prijzen betekent. .Maar",
zegt Opperman, .die ver
schillen zijn vaak lang zo
groot niet als de cijfers doen
vermoeden. Wij werken niet
met vanaf-prijzen. Elke reis
is afzonderlijk geprijsd, goo
chelen met seizoentoeslagen
doen we niet. Alles is hele
maal ,all in', inclusief de
fooien."
Nóg een onderscheid: de be
geleiding. .Die begint bij ons
op het punt van vertrek. Zo
wel tijdens de reis als het
verblijf is er iemand bij de
hand. Allemaal vrijwilligers,
die hun werk gratis doen.
Oók kostendrukkend dus."
De toekomst voor een chris
telijke reisorganisatie? Mr.
Statema: .Als we geen aan
was uit Jongerenkringen zou
den hebben, zouden we twij
felen. Nu dit niet het geval is,
blijven we hoopvol."
Dat die toekomst er nog lijkt
te zijn, blijkt behalve uit de
modernere Jas, waarin het
programma is gestoken ook
uit de nieuwe behuizing: met
het deze maand betrokken
kapitale pand aan de Haagse
Prinsestraat heeft de NCRV
zichzelf een reisetalage gege
ven, die nauwelijks in ver
houding met het ledenbe
stand lijkt te zijn.
In plaats van zich te consoli
deren werkt de vereniging
aan een nieuwe groei. Een
nieuw ledenpotentieel ziet zij
ook in het katholieke volks-
deeL
Opperman: .Dat groeit vrij
sterk. Op een van onze laat
ste reizen naar Israël nog
steeds het klapstuk van ons
programma hadden we
zelfs zes pastoors. Kijk, als Je
dat ziet, dan zeg je: er is nog
lang geen reden te twijfelen
aan ons bestaansrecht."
