5
Verhuizing van PTT
Jeidt tot spanningen
Zijlstra faliekant tegen
devaluatie van gulden
'Vergunning niet ten onrechte verleend'
I
I
Lood om oud ijzer
penman wil spreiding tegengaan
oei industriebonden
NV en NVV eender'
Commissie over omstreden kantoorpand in Amsterdam:
Nieuw schip voor lijn op Harwich
Inflatie kan beneden vijf procent komen
ns blad Industriebond NVV
Drie weken
verstandig
vermageren
IDAG 16 JANUARI 1978
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
tn onze Haagse redactie
EN HAAG De verhuizing van de Centrale Directie van de PTT naar Groningen leidt nu al tot
rote spanningen en ziekteverschijnselen onder het personeel, een groot verlies aan deskundig-
hd en verslechterde dienstverlening.
moeilijkste tijd moet echter nog
imen. Dat staat in een intern PTT-
pport. dat drs. P. Leenman, direc-
r-generaal van de PTT, deze week
bespreken met de staatssecreta-
I mevrouw Smit-Kroes (Verkeer),
t is belast met PTT-zaken.
Leenman zou willen aandringen
stopzetting van de spreiding. De
L-topman was het afgelopen
eekeinde niet bereikbaar om op dit
(richt, afkomstig van vakbondszi.
een reactie te geven.
PTT-rapport. uitgebracht aan
directie, beschrijft het verloop
n de zogeheten korte termijnsprei-
g Die spreiding zou aan het eind
dit jaar voltooid moeten zijn.
loeizaam
de „overrompelende" aanwijzing
-i 170 functies voor overplaatsing,
•hd 1976, is de spreiding zeer moei-
op gang gekomen. Het meren-
'1 van de PTT-ers wilde de func-
niet „volgen". Van een tweetal
insten wilde zelfs geen enkele me-
'erker naar Groningen. Het grote
ital „niet-meegaanders" zoals zij
het rapport genoemd worden, be
ent een flinke financiële strop.
(sn verplaatsing van een volle stoel
functionaris vèrhuist mee) is een
Drs. P. Leenman.
ton goedkoper dan die van een lege
stoel (de functionaris moet een ande
re plaats krijgen in het overheidsap
paraat). De herplaatsing blijkt heel
moeilijk te verlopen. Op medisch
gebied worden grote problemen ver
wacht als nog grotere groepen her
plaatst moeten worden.
Speciaal de oudere ambtenaren kun
nen de situatie moeilijk verwerken.
Dat is bedrijfsartsen gebleken uit
verschijnselen als verhoogde bloed
druk, slapeloosheid en nervositeit.
De sociale begeleiding is nog niet
goed van de grond gekomen, waar
door spanningen en irritaties bleven
voortbestaan. Tussen blijvers, mee
gaanders en nieuwkomers ontston
den scherpe belangentegenstel
lingen.
Blijkens de PTT-nota leidt de sprei
ding tot diep Ingrijpende reorganisa
ties, die steeds weer nieuwe reorgani
saties uitlokken. Een zorgvuldige op
bouw van de nieuwe organisatie in
Groningen is tot op heden niet mo
gelijk gebleken, van een planmatige
aanpak is nauwelijks sprake.
'Richtinggevend'
De PTT-nota concludeert, dat de
dienstverlening onder druk van de
spreidingsproblemen is aangetast, al
is die niet op een onaanvaardbaar
laag peil gekomen. „Treurig, zorge
lijk en verontrustend" is het com
mentaar van de NCBO (ambtenaren
bond, aangesloten bij het CNV». De
bond die verbolgen is over het uitlek
ken van het rapport via FNV-bon-
den, vindt het stuk „richtinggevend"
voor het nieuwe kabinet.
„De vakorganisaties hebben de rich
ting al aangegeven. Er zouden geen
bestaande diensten, maar nieuwe
diensten in economisch zwakke ge
bieden gevestigd moeten worden,"
aldus een woordvoerder van de CNV-
bond.
HEUSDEN Prinses Beatrix heeft
zaterdag in Heusden op de werf van
Rijn-Schelde-Verolme een veer
boot gedoopt met haar eigen naam.
Het schip, dat bestemd is voor het
vervoer van (1500) passagiers en
(320) auto's, is gebouwd voor de
Stoomvaartmaatschappij Zeeland,
die het zal inzetten op haar dienst
Hoek van Holland-Harwich.
De „Prinses Beatrix", die de „Ko
ningin Wilhelmina" gaat vervan
gen, is het tweede schip van die
naam onder de vlag van de Stoom
vaartmaatschappij Zeeland. Het
eerste liep in 1939, bij de Schelde in
Vlissingen, van stapel, deed tijdens
de tweede wereldoorlog onder meer
dienst in het Verre Oosten en voer
daarna nog zo'n twintig jaar heen
en weer tussen Nederland en Enge
land.
Het nieuwe schip zal op de RSV-
werf IJsselmonde worden afge
bouwd en naar verwachting nog
voor het zomerseizoen 1978 in
dienst gesteld worden. Voor de
tocht van Heusden naar IJsselmon
de zijn vrij ingrijpende operaties
nodig. Voor het passeren van enke
le bruggen is ter plaatse de vaar
geul verdiept. In ruimen en tanken
van de „Prinses Beatrix" wordt
vervolgens water gepompt om het
schip zo diep mogelijk in het water
te laten liggen wanneer het onder
de bruggen doorvaart.
Van onze redactie economie
AMSTERDAM Dr J. Zijl
stra, de president van De Ne-
derlandsche Bank is faliekant
tegen een devaluatie van de
gulden. Dat vertelde hij zater
dag in een radioprogramma.
De laatste maanden hadden
enkele vooraanstaande econo-
TRECHT (ANP) Het lijkt
J; bijzonder veel op dat de in
dustriebond CNV bouwt aan
Nen christelijke samenleving
_Ji de industriebond NW aan
~?en socialistische, maar in feite
Haat ze precies hetzelfde voor
jgen: een maatschappij waarin
jjeluk heel gewoon is, zoals in
^et program van de industrie-
pwnd NVV „fijn is anders" al
c?erd gezegd.
it schrijft WIK. het blad van de
dustriebond NW over de onlangs
[yrschenen nota „meer mens", waar
de Industriebond CNV zijn uit-
1 angspunten voor het beleid voor de
a omende jaren heeft geformuleerd.
c et blad vindt het aannemelijk dat
1 e leden van de industriebond NVV
et tal van opvattingen van de
JTV-bond geen enkele moeite heb-
en „En dat is toch wel vreemd na
°et mislukken van de federatiebe-
J >rekmgen met de CNV-bond".
punten waarom het in „meer
lens" gaat, zijn volgens het blad
iet van ondergeschikte betekenis.
Ze hebben betrekking op voor de
akbeweging toch geen kinderachti-
e dingen zoals de structuur van de
imenleving en de plaats van de
erknemers daarin". Het blad ci-
fert het CNV: „Niet het bezit van
ïld n'of macht zal beslissend mo-
en zijn bij het nemen van beslissin-
en over zaken waar mensen met
un totale bestaan bij betrokken
ijn. Daar waar geld de macht nog
epaalt. zal dit doorbroken moeten
orden".
'erschillen
ifie de uitgangspunten van de indu-
triebond CNV legt naast de acht
itgangspunten van „fijn is anders"
al zich volgens het blad afvragen
laarom indertijd een nauwer sa-
lengaan tussen de industriebonden
liet door kon gaan.
latuurlijk zullen er wel verschillen
i opvatting aan te voeren zijn, maar
ie liggen dan niet op de terreinen
an medezeggenschap, de aanpak
an multinationals, de werkloos-
eidsbestrijding en de inkomensver-
eling, aldus het blad.
'erschillen van inzicht tussen de
wee industriebonden zullen onge-
wijfeld liggen op het terrein van de
ërhoudingen en van het overleg
net „onze tegenstanders, de werk-
evers
let is. aldus WIK. geen geheim dat
ie christelijke vakbeweging samen
werking en overleg hoger in het
vaandel heeft geschreven dan de
socialistische vakbeweging. „Nog al
tijd wordt geloofd dat christelijke
werknemers en werkgevers elkaar
kunnen vinden op grond van hun
christen zijn."
Het blad zegt daarover niet het
recht te hebben om de industrie
bond CNV deze opvatting te ontzeg
gen. „We stellen alleen vast dat hij
het er wel eens moeilijk mee zou
kunnen krijgen." In dit verband
wijst het blad op de reactie van
NOW-voorzitter De Wit (christelijke
werkgevers) op een paar FNV-doel-
stellingen, „doelstellingen die als
twee druppels water op die van de
industriebond CNV lijken."
De Wit zei volgens WIK over die
FNV-doelstellingen: „Hoe kunnen
wij nog een constructief overleg voe
ren, als wij weten welke daarvan de
achtergronden zijn? Wij kunnen dit
gecentraliseerde, collectieve en ge
lijkgeschakelde maatschappijbeeld
met geen mogelijkheid ais ideaal
zien. Daaraan ligt een maatschap
pijbeeld ten grondslag dat het onze
niet is."
De Wits uitspraken leiden de indu
striebond NVV tot de conclusie, dat
de industriebond CNV op het ver
keerde paard wedt. „Als het gaat om
ae positie van de werknemers, als
het gaat om structuurveranderin
gen. dan is het samen-christelijk-
zijn niet voldoende om tot aan
vaardbare resultaten te komen.
In zo'n strijd, die de industriebond
CNV blijkens zijn uitgangspunten
aan wil gaan, moeten de bondgeno
ten worden gezocht waar ze zijn. Dat
is bij de bonden die het FNV-beleid
onderschrijven en niet bij de werk
gevers. Ook niet als die zich christe
lijk noemen", aldus het blad.
In de Brakke Grond in Amsterdam hebben zaterdagmiddag ongeveer duizend
mensen deelgenomen aan een protestmanifestatie tegen de anti-kraakwet. Op
de bijeenkomst waren, behalve de Amsterdamse kraakgroepen, verschillende
delegaties uit dertig andere steden. De betogers trokken na de bijeenkomst
door Amsterdam. De anti-kraakwet, die de Tweede Kamer al is gepasseerd
wordt binnenkort in de Eerste Kamer behandeld. De kraakgroepen vonden dat
hel wetsontwerp niet deugt, omdat het de belangen van de speculant be
schermt en het leegstaand bevordert.
men zich uitgesproken voor
een besluit van de regering
waarbij de waarde van de gul
den verminderd zou worden
ten opzichte van buitenlandse
munten.
Zijlstra zei zich te kunnen voorstel
len dat een regering onder bepaalde
omstandigheden tot devaluatie be
sluit, zoals in de jaren dertig toen de
overheid probeerde de prijzen niet
verder te laten dalen maar te laten
stijgen. Nu gaat het er echter om de
inflatie de kop in te drukken, stelde
de president vast. Als wij devalueren
worden de geïmporteerde goederen
duurder, de prijzen zullen dan stij
gen. dan volgt prijscompensatie en
looncompensatie en vervolgens
krijgt de export een klap legde
Zijlstra uit.
Inflatie
Zijns inziens moet het dit jaar moge
lijk zijn de inflatie terug te dringen
tot minder dan vijf procent, maar
„dan moet de huidige trend zich
voortzetten." Zijlstra noemde een
percentage van vier en nog wat; dat
kan 4,6 zijn maar ook 4,9. Overigens
vond de president van de centrale
bank dat de inflatie de deur uit
moest. We moeten ons naar zijn me
ning niet op het inflatiepercentage
van het buurland West-Duitsland
richten maar op het cijfer nul. West-
Duitsland (dat minder geldontwaar
ding kent dan Nederland, red.) was
in de ogen van Zijlstra wel een baken
in de goede richting. Zitten wij hoger
dan Duitsland, dan blijven er moei
lijkheden. De Duitsers zijn onze
grootste handelspartners en wij
moeten oppassen dat onze export
niet te duur wordt.
Zijlstra sprak zich niet uit over de
vraag of de collectieve uitgaven jaar
lijks met een procent mogen stijgen
(Duisenbergnorm) of 0,7 procent
(CDA). Wel zal zo meende hij uit
de beschikbaar komende ruimte, het
bedrijfsleven wat bijgespijkerd moe
ten worden, dit ter wille van de werk
gelegenheid Daarna zal de politieke
keuze moeten volgen tussen werkne
mers en collectieve sector. Zijlstra
twijfelde in dit verband of, bij een
stijgende produktie, de werknemers
jaar in jaar uit met een nul naar huis
gestuurd kunnen worden.
Dollar
Over de waardedaling van de Ameri
kaanse dollar zei de bank-president
nog het te hebben betreurd dat de
Amerikaanse autoriteiten niet die
actieve belangstelling voor hun
munt hadden, die hem lief was ge
weest. Nu wilde hij zijn oordeel ech
ter matigen. Na grondige gesprek
ken met de Amerikanen lijkt het
erop dat zij actief gaan ingrijpen om
hun munt tegen een zinloos afglijden
te behoeden.
We hebben het aan het begin
van dit vermageringsprogram
ma wat hard gesteld: ban de
frisdrank uit uw bestaan. Waar
het om gaat is dat het drinken
van ettelijke glazen frisdrank
per dag tot onze slechte voe
dingsgewoonten behoort Ze
leveren behoorlijk wat calo
rieën (ongeveer 75 per glas) en
we krijgen er geen gezondheid
voor terug Kunt u er toch niet
helemaal van af. neem dan in
het vervolg ongezoet vruchte-1
sap of suikervrije frisdranken
(25 calorieën gemiddeld per
glas). Of wat dacht u van een
glas gekoeld groentesap (30 ca
lorieën)? Erg smakelijk.
maandag 16 januari
ontbijt
1 (geroosterde) boterham met
plakje jonge Leidse kaas
1 dunbesmeerde beschuit met
jam of honing
koffie of thee zonder suiker
's morgens
koffie of thee zonder suiker en
melk
lunch
1 dun besmeerde snee bruin-
brood met schijfjes appel
1 dun besmeerde snee bruin-
brood met magere vleeswaar
1 glas halfvolle of karnemelk
koffie of thee zonder suiker
's middags
koffie of thee zonder suiker
warme maaltijd
beker bouillon met wat selderij
slavink of stukje vlees naar
keuze (100 g>
portie bloemkool (gaar. dan
even smoren met plak kaas
erop)
2 gekookte aardappelen (mid
delmaat)
1 glas magere yoghurt zonder
suiker
1 mandarijn
's avonds
koffie of thee zonder suiker
glas tomatensap, groentesap
of suikervrije frisdrank.
Dr. J. Zijlstra, de president van De Nederlandsche Bank was
zaterdagmiddag de gast in het Vara-radioprogramma „In de
rooie haan". Een van de vragen ging over de met name in AR-
kring befaamde „Lood om oud-ijzertheorie". Dat is de stelling
dat het voor confessionele partijen niet uitmaakt of zij met WD
of PvdA in zee gaan.
Onderstaand laten wij de letterlijke
tekst volgen van dit deel van het
vraaggesprek met dr. Zijlstra.
Interviewer: Lange tijd zag het er
naar uit, dat we een kabinet PvdA-
CDA zouden krijgen maar het werd
toch een kabinet CDA-VVD. Uw par
tijgenoot, de anti-revolutionaire
Bouke Roelvink, is de uitspraak toe
geschreven dat een regering met de
PvdA of met de WD niet zoveel
verschil maakt, het was lood om oud
ijzer. Zegt U: „Die uitspraak had
van mij kunnen zijn. ik ben het er
principieel mee eens?"
Zijlstra: Die uitspraak had niet al
leen van mijn kunnen zijn, die is van
mij.
Interviewer: Nu, dat is dan het ant
woord. dan bent u het er mee eens.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De gemeente Amsterdam heeft in vele gevallen onzorgvuldig
opgetreden bij het verlenen van een bouwvergunning voor een kantoorpand aan
de Wibautstraat in de hoofdstad. Toch werd deze bouwvergunning niet ten
onrechte verleend.
DiiA
riita
L
lunzoiD
r
1
Lik moet vandaag mijn goede daad
Dat vindt een uit deskundige
buitenstaanders gevormde
commissie van onderzoek die
vijf maanden lang is bezig
geweest met het uitpluizen
van de verwikkelingen in het
gemeentelijk apparaat rond
de plannen tot de bouw van
een kantoor op het voormali
ge Ballast-Nedamterrein aan
de Wibautstraat 88-90-92.
Buurtbewoners hebben de af
gelopen jaren felle strijd ge
voerd tegen dat plan omdat
het volgens hen ten koste
gaat van de al sterk aange
taste woonfunctie van deze
buurt. Zij kregen de wind
mee toen de vorige minister
van ruimtelijke ordening bij
Koninklijk Besluit bepaalde
dat de bouwvergunning
moest worden opgeschort om
na te gaan of zij niet in strijd
met de wet afgegeven was.
Dat laatste, is volgens het
eindprodukt van de commis
sie van onderzoek, niet het
geval.
'Voorinformatie'
Wel vindt de commissie, dat
ambtenaren en bestuurders
van Amsterdam vele fouten
gemaakt hebben in de affaire
die al twintig jaar geleden
ontstond In 1957 kreeg de
Amsterdamse Ballast Mij.
N V. vergunning van Amster
dam voor het bouwen van
een kantoor aan de Wibaut
straat, hoewel het terrein of
ficieel „werkplaatsengebou
wen" als bestemming had.
Deze vergunning kwam er
zonder dat de provincie, zoals
het hoorde, daarin betrokken
werd
Het kantoor werd gebouwd,
maar in 1971 kondigde Bal-
last-Nedam aan te zullen ver
huizen naar Amstelveen.
Toch vroeg het bedrijf „voor
informatie" aan burgemees
ter en wethouders over hoe
zij zouden reageren op nieuw-
bouwplannen voor het ter
rein. Inmiddels verkocht Bal
last het kantoor aan de En
gelse bouwer Hillgate, die in
1973 een officiële aanvraag
indiende voor de bouw van
een nieuw kantoor op het ter
rein. Hillgate beriep zich
daarbij op de „voorinforma
tie" die positief was.
Twee jaar later gingen b en w
akkoord, hoewel de raad in
middels een ontwerp-bestem-
mingsplan had aangenomen
voor het gebied. Eind sep
tember 1976 ging het Ballast-
gebouw tegen de grond. De
buurt stelde daarop vast dat
het gebouw in 1958 illigaal
zou zijn gebouwd en maakte
bezwaar tegen de nieuwe
plannen. Toch ging in mei
vorig jaar de eerste paal voor
het kantoor de grond in, ter
wijl er toen nog geen uit
spraak was over het beroep
bij de Kroon dat de bewoners
hadden aangespannen.
Ondanks de kritiek die de
commissie van onderzoek op
veel punten op het gemeente
lijk handelen uit. heeft Am
sterdam volgens de commis
sie bij het verlenen van de
bouwvergunning de nodige
formaliteiten in acht geno
men. Het verzoek om voorin
formatie dat Ballast heeft ge
daan. mag naar Amsterdams
gebruik beschouwd worden
als de bouwaanvraag De for
mele aanvraag, die door Hill
gate werd gedaan toen de ge
meenteraad al met een zoge
heten voorbereidingsbesluit
alle bouwplannen naar de ijs
kast had verwezen is daarom
niet van wezenlijke betekenis
voor de beoordeling van de
formaliteiten, zo schrijft de
commissie
Brief
De fouten en vergissingen die
het gemeentelijk apparaat in
de hele procedure heeft ge
maakt, voert de commissie
terug op gebrek aan informa
tie en communicatie. Zo is
een brief van de directeur
van de gemeentelijke dienst
bouw- en woningtoezicht
zoekgeraakt. In deze brief
stond dat de bouwvergun
ning moest worden aange
houden. De brief kwam pas
weer boven tafel toen men
ging werken aan de beant
woording van vragen van het
PSP-raadslid Els Agsteribbe,
die b en w over de affaire
geïnterpelleerd heeft.
Over deze interpellatie
schrijft de commissie dat de
raad bij deze gelegenheid on
voldoende is geïnformeerd.
Ook burgemeester en wet
houders hebben op hun beurt
te weinig informatie ontvan
gen van ambtenaren „Het
heeft", schrijft de commissie,
„bij de behandeling van de
onderhavige aanvrage meer
geschort aan een goede com
municatie, nauwkeurigheid
en deskundigheid dan dat er
sprake was van gebreken in
de gevolgde procedure"
Het PSP-raadslid Els Agste
ribbe is het „volslagen on
eens" met de commissie. Zij
zegt in een commentaar op
het rapport dat ze het gevoel
heeft dat ze voor niets ge
ïnterpelleerd heeft. „Ik zou
dat nog eens over moeten
doen Alle bewijzen die ik op
tafel heb gelegd en waann
wordt aangetoond dat de
bouwvergunning in strijd
met de wet is, zijn niet door
gedrongen"
Is er echt principieel geen enkel
wezenlijk verschil?
Ik ben blij dat u even door vraagt
want anders had ik moeten ant
woorden Ik ben mijn leven lang.
voor zo lang ik politiek actief ben
geweest, anti-revolutionair geweest
en nu met de boedel overgegaan
naar het CDA. zal ik zo maar zeggen
dus ik heb altijd behoord tot wat
men in dit land noemt een confessio
nele partij Mijn standpunt was en is
dat het bestaansrecht van zo'n par
tij haar uitgangspunt, haar wezen
met zich meebrengt dat je met
betrekking tot liberalen of socialis
ten die een ander uitgangspunt heb
ben voor hun politieke handelen dat
je daarop het begrip lood om oud
ijzer kunt en moet toepassen.
Wanneer je dat niet doet moet je de
zaak, je eigen zaak ogenblikkelijk
gaan sluiten, want dan moet Je bij
de één of bij de andere aansluiten.
Maar dat is iets anders dan in een
gegeven, concrete situatie van vier
jaar te zeggen: het kan me niet sche
len met wie ik regeer Het kan me
natuurlijk wel schelen
Toen men mij in 1967 vroeg om
minister-president te worden of in
formateur te zijn, heb ik een pro
gramma geschreven Dat mocht Je
toen in je eentje doen, nu is het wat
gecompliceerder Ik heb toen alle
partijen gevraagd of ze mee wilden
doen En die mee wilde doen die
mocht van mij mee doen en die niet
mee wilde doen die mocht niet mee
doen. Dit was hun keus En in die
zin was het niet lood om oud ijzer Ik
vond dat mijn programma op dat
ogenblik het beste was. anders had
ik het niet moeten schrijven
Derde opmerking ais het nog even
mag Het is een erg belangrijk the
ma Ik heb zelf gezeten, zoals men
misschien weet. in kabinetten, waar
de socialisten een belangrijke rol in
speelden, met name de oude Drees
als ik het oneerbiedig zo mag zeg
gen. En in een kabinet zonder socia
listen en met liberalen onder leiding
van De Quay Ik kan u naar eer en
geweten zeggen dat in het econo
misch en financiële beleid, waarbij
ik heel nauw was betrokken tn beide
perioden, in feite heel weinig ver
schil is geweest.
Hoe dat in de toekomst gaat dat
weet ik niet. maar ik sta er gelukkig
nu wat verder al. maar zo was het
