Akkoord over
zone's Sinaï
Korea-schandaal in
VS zeer omvangrijk
Italiaanse communisten woedend op VS
Zuid-Afrika dwingt Amerika om in te binden
tt i
ia
Socialistische partij
Portugal in opspraak
Nederzettingen blijven twistpunt
Hongerstakers
in Bolivia
gaan door
Hoofdredacteur begraven
'Inmenging in binnenlandse aangelegenheden'
Pretoria verzwakt banden met Westen
ZATERDAG 14 JANUARI 1978
BUITENLAND
Trouw/Kwartet
TEL AVIV, CAIRO (Reuter, UPI, AP) Egypte en Israël hebben
in de besprekingen in de militaire commissies in Cairo overeen
stemming bereikt over het principe van een verdeling van de
Sinal-woestijn in drie zones een gedemilitariseerd gebied, een
bufferzone die mogelijk door eenheden van de vredesmacht van
de Verenigde Naties zal worden bezet, en een „zone waarin het
Egyptische leger terugkeert." Over de toekomst van de Joodse
nederzettingen in de Sinaï bleven de besprekingen in een
impasse.
De overeenkomst over het principe
van de zonering werd gisteren mee
gedeeld door de leiders van de Israë
lische delegatie, minister van defen
sie Ezer Weitsman, toen hij op het GesDr6k
vliegveld van Tel Aviv aankwam uit
Cairo. Weitsman zei er echter bij dat
er geen besluiten genomen zijn om
trent de diepte van elke zone en de
omvang van en het tijdschema voor
de terugtrekking van de Israëlische
troepen.
ter vond dat de Egyptische denk
beelden beter waren dan d'e schrifte
lijke formulering ervan.
Het wachten lijkt nu op aanstaande
maandag als de politieke commis
sies met elkaar gaan praten. Waarne
mers menen dat de mogelijkheid be
staat dat vooruitgangen in het ene
overleg ten goede kunnen komen
aan het andere. De algemene geest
Voor het overige waren de Egypti- was volgens Weitzman nog steeds
sche voorstellen voor Israël niet aai.- vriendschappelijk, maar ook dit is
vaardbaar, zo zei Weitzman, die ech- niet voldoende om wezenlijk resulta-
ten te bereiken.
Bij de politieke vergadering zal ook
de Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, Cyrus Vance aan
wezigzijn. In deze vergadering zullen
de delegaties, die onder leidihg staan
van de beide ministers van buiten
landse zaken, Mosje Dajan voor Is
raël en Mohammed Kamel voor
Egypte, praten over netelige proble
men van de Palestijnen op de bezet
te westelijke Jordaanoever en in de
strook van Gaza.
Ecuador naar de stembus
LA PAZ (AP (Reuter) In Bolivi
aanse steden gaan ongeveer 800
hongerstakers door, om hun eis voor
algehele amnestie kracht bij te zet
ten. In ziekenhuizen in La Paz zijn
inmiddels twaalf mensen opgeno
men die zeer verzwakt zijn en voor
een deel kunstmatig worden gevoed.
De Boliviaanse regering heeft vrijla
ting van een aantal gevangenen en
ballingen aangeboden, die niet be
trokken zijn geweest bij „schendin
gen van de veiligheidswet". De hon
gerstakers hebben dit aanbod ech
ter verworpen, omdat dit hen niet
ver genoeg gaat. Wel willen zij ver
der praten met de regering over al
gehele amnestie. De rooms-katholie-
ke kardinaal Jose Clemente Mauai-
rer treedt op als woordvoerder van
de hongerstakers.
Zij zitten in kerken en andere ge
bouwen in La Paz, Cochabamba,
Oruro, Potosi, Sucre en Tarija. Som
migen hebben al meer dan tien da
gen niet gegeten. Behalve algehele
amnestie eisen zij intrekking van de
veiligheidswet en waarborgen dat
het Boliviaanse volk op vrije en on
afhankelijke wijze zal kunnen deel
nemen aan de verkiezingen, die in
juli gehouden zullen worden. Die
werden in november aangekondigd
door president Hugo Banzer van Bo
livia, die overigens zelf de belang
rijkste kandidaat is. Hij trad daar
mee in het voetspoor van enkele
andere latijns-Amerikaanse landen,
waar eveneens, na jaren verkiezin
gen zullen worden gehouden. Zo
gaan de Ecuadorianen morgen naar
de stembus, voor het eerst in zes
jaar. Het gaat dan om een keuze
tussen twee ontwerpen voor een
grondwet, waarna op 16 juli een pre
sident zal worden gekozen, die ver
volgens algemene verkiezingen
moet uitschrijven. Van verschillen
de zijden is echter geëist dat de
militaire regering de macht uit han
den geeft, vóórdat de presidentsver
kiezingen worden gehouden. Ook is
er drang tot de vorming van een
regering van militairen en burgers
beide om een terugkeer naar de de
mocratie voor te bereiden.
Israël heeft de Palestijnen beperkt
zelfbestuur onder voortdurende Is
raëlische militaire aanwezigheid
aangeboden. De mate van zelfbe
stuur zou moeten worden bepaald
door een gezamenlijke Israëlisch-
Jordaans-Palestijnse raad. maar
een onafhankelijke Palestijnse
staat wordt door de Israëlische rege
ring verworpen.
Sadat
De Egyptische president Anwar Sa-
dat, die een algehele Israëlische te
rugtrekking uit alle bezette gebie
den eist, verklaarde in het eerste
vraaggesprek dat ooit van Egypti
sche zijde aan een Israëlisch blad
werd toegestaan (de Jeruzalem
Post) dat hij het plan van de Israëli
sche premier Menachem Begin als
tussentijdse regeling kan aanvaar
den als Israël vooraf toezegt dat de
Palestijnen uiteindelijk het recht
van zelfbestemming zullen krijgen.
Sadat was overigens vrij scherp en
behoorlijk bitter in zijn uitspraken.
„Israël eist geen veiligheid, maar
grond," aldus Sadat die verder gaat
met „de geest van mijn vredesinitia
tief schijnt de verantwoordelijken in
de Israëlische politiek niet beroerd
te hebben, hij leeft alleen in mij."
Sadat zei dat hij de vorming had
voorgesteld van een Israëlisch-
Egyptisch-Jordaans-Palestijns co
mité voor het opstellen van bepalin
gen over de veiligheid van de weste
lijke Jordaanoever. Sadat was niet
tegen het idee van Israëlische of
Jordaans-Israëlische patrouilles ter
handhaving van de orde op de wes
telijke oever, zelfs na de stichting
van een eventuele Palestijnse staat.
Maar wat de Sinaï betreft bleef Sa
dat staan op een algehele en onvoor
waardelijke evacuatie. Hij waar
schuwde door het hele interview dat
zonder een algehele ontruiming zijn
vredesinitiatief zou mislukken. Sa
dat zei nog dat hij op de berg Sinaï
een drievoudig heiligdom wil laten
bouwen, dat een moskee, een syna
goge en een kerk zal omvatten.
In Managua, de hoofdstad van het Midden-amerikaanse land Nicaragua, Pedro
Joaquin Chamarro door zeker 10.000 mensen ten grave gedragen. Hij was
hoofdredacteur van de anti-regeringskrant Le Prensa, en werd dinsdag vanuit
een rijdende auto dood geschoten. De regering van president Anastasio
Somoza heeft iedere verantwoordelijkheid voor de aanslag van de hand
gewezen. Somoza, wiens familie bijna de hele economie in handen heeft en die
zich met alleen onderdrukking overeind weet te houden, komt steeds minder
vast in het zadel te zitten. Na de moord op de hoofdredacteur deden zich in
Managua ernstige ongeregeldheden voor,waarbij winkels en auto's in brand
werden gestoken. De begrafenis verliep rustig maar onmiddellijk daarna
begonnen nieuwe rellen.
Van één onzer redacteuren
Het schandaal in de Verenigde Staten, waarbij een groot aantal Congresleden door een
Zuidkoreaanse zakenman werd omgekocht, de zogenaamde „Koreagate" blijkt veel omvangrij
ker te zijn dan in eerste instantie vermoed werd.
Momenteel verblijft de Amerikaan
se onderminister van justitie Be
njamin Civiletti en Zijn staf in de
Zuidkoreaanse hoofdstad Seoel,
waar ze de kroongetuige in de zaak,
de rijke makelaar in rijst, Tongs
oen Park, aan de tand voelen. Park
werkte en woonde tot eind 1976 in
Washington. Hij fungeerde als on
gekroond hoofd van de Zuidkore
aanse lobby, die met allerlei eerlij
ke. maar ook zeer laakbare praktij
ken steun probeerde te verwerven
voor de dictatoriale regering van
Park Tsjoeng-Hee in Zuid-Korea.
Dat was nodig, want binnen het
Amerikaanse Congres is men al ge
ruime tijd minder gelukkig met de
situatie in Zuid-Korea, waar presi
dent Park elke vorm van oppositie
de kop in drukt door middel van
intimidatie, terreur en schertspro
cessen. Met name nu onder het
bewind van president Jimmy Car
ter meer de nadruk gelegd wordt op
de rechten van de mens zijn de
verschillende commissies in het
Congres die de hulp aan Zuid-Ko
rea moeten goedkeuren, stéeds be
denkelijker gaan kijken. Tongsoen
Park deed alle pogingen de ver
schillende Congresleden tot andere
gedachten te brengen en het blijkt
dat zeer veel Congresleden daar
ook gevoelig voor zijn geweest. Hij
smeet met geld, dure partijtjes en
prachtige cadeaus. Toen eind 1976
deze praktijken aan het licht kwa
men. verdween Park eerst naar
Londen en later naar Zuid-Korea.
Hij weigerde in Washington te ko
men om daar in het inmiddels ge
opende onderzoek te getuigen. Af
gelopen woensdag echter kreeg on
derminister van justitie Civiletti
hem zover dat hij ln Seoel wel wilde
praten, op voorwaarde dat hij ln de
Verenigde Staten niet verder ver
volgd zal worden. (De Amerikaanse
justitie had hem inmiddels op 36
punten aangeklaagd.) Park kon
deze voorwaarden stellen omdat de
Zuidkoreaanse overheid hem wei
gerde uit te leveren aan de Verenig
de Staten. Begrijpelijk, want deze
overheid vond het prachtig wat
Park in de VS uitspookte en heeft
waarschijnlijk tot over haar oren in
het komplot gezeten. Hierdoor zul
len de diepste wortels van „Korea
gate" waarschijnlijk ook niet bloot
gelegd worden omdat Park niets
hoeft te zeggen over de relatie met
zijn regering en andere overheden.
'Diep geschokt'
Parks getuigenverklaringen zijn
hoogstwaarschijnlijk van doorslag
gevend belang in de strafprocessen
tegen de verschillende Amerikaan
se Congresleden, die dan ook met
nodige angst de getuigenverklarin
gen van Park tegemoet zien. Park
heeft gisteren voor het eerst in Se
oel gesproken met onderminister
Civiletti en twee officieren van jus
titie uit Zuid-Korea. Parks eigen
Amerikaanse advocaat en het Con
greslid Bruce Caputo, een New
Yorkse republikein waren ook aan
wezig. Na afloop van de eerste ver
horen toonde de laatste zich „diep
geschokt". Koreagate blijkt veel
omvangrijker te zijn en veel dieper
te hebben ingevreten in het Ameri
kaans Congres dan Caputo op
grond van het vooronderzoek, en
de al uitgebrachte aanklachten,
had aangenomen. „Wij zijn een
hoop namen aan de weet geko
men". aldus Caputo. die zitting
heeft in de commissie voor ethiek
van het Huis van Afgevaardigden.
Hij wist niet of Park wel volledig de
waarheid sprak (de Amerikanen
hebben een leugendetector meege
bracht. maar het is niet bekend of
het ding ook gebruikt wordt). „Er
zijn echter verschrikkelijk veel
mensen genoemd die behoorlijk
waardevolle cadeaus van Park heb
ben aangenomen", zo zei Caputo.
Verscheidene Congresleden, met
ladingen boter op het hoofd gaan
onrustige maanden tegemoet
Zuid-Korea ontkent nog steeds
hardnekkig dat Park in opdracht
van de regering handelde en ook de
man zelf zegt dat hij optrad op
persoonlijke titel.
Het gebrek aan democratie in Zuid-
Korea, waar het een onafhankelij
ke rechter onmogelijk is dit uit te
'zoeken, zal er voor zorgen dat de
overheid daar vrijuit gaat.
ROME (AP/UPI/Reuter) De
Italiaanse communisten zijn
woedend op de Verenigde Sta
ten. Zij beschuldigen Washing
ton van „grove inmenging" in
de Italiaanse binnenlandse
aangelegenheden. De Verenig
de Staten hadden laten weten
dat de communistische invloed
in Italië moet worden terugge
drongen.
In Italië staat een regeringscrisis
voor de deur, en het zit er in dat
daarna een regering zal worden ge
vormd waaraan ook de communis
ten deelnemen. Het nog zittende ka-
binet-Andreotti werd door links
slechts gedoogd, hoewel een aantal
beleidsafspraken was gemaakt.
Gisteren kwam de regering-Andreot-
ti bijeen in wat gezien werd als de
laatste vergadering. Premier Andre-
otti zal de komende dagen nog over
leggen met de verschillende partijen,
maar de val van zijn regering is on
ontkoombaar geworden. Van de zes
partijen die tot nu zijn kabinet
steunden, hebben er vier afgehaakt.
Alleen zijn eigen christen-democra
ten en de liberalen zijn nog bereid
het kabinet-Andreotti te laten zit
ten. Verwacht wordt dat de premier
maandag aan president Leone zal
laten weten dat hij aftreedt.
Tussentijdse verkiezingen worden
om verschillende redenen (zoals een
angst voor toenemend geweld tij
dens de campagne) niet waarschijn
lijk geacht. Dat betekent dat Andre-
otti opdracht zal krijgen een nieuwe
regering te vormen.
Verontwaardiging
De communisten eisen daarin te
worden opgenomen (om die reden
hebben ze dit kabinet laten vallen),
terwijl de christen-democraten zich
daar fel tegen verzetten.
De verontwaardiging van de Itali
aanse communisten over de Ameri
kaanse bemoeienis werd verwoord
door partijvoorman Pajetta. Volgens
hem heeft dit soort „chantage" bij
gedragen tot de grote winst <34 pro
cent) van de Italiaanse communis
ten bij de jongste verkiezingen. Ook
zei hij dat de Verenigde Staten ken
nelijk het onafhankelijke Italië niet
in staat achten zijn eigen weg te
kiezen.
Pajetta wees op de „verachting" die
in Frankrijk was ontstaan, nadat de
Amerikaanse president Carter daar
had gezegd dat de communistische
invloed moest worden teruggedron
gen. Ook de Franse communisten
waren overigens des duivels over de
waarschuwingen van de Verenigde
Staten aan het adres van hun Itali
aanse kameraden. „Amerikaans dic
taat aan Rome" schreeuwde het
partijblad l'Humanité in een grote
kop op de voorpagina.
Het Italiaanse l'Unita noemde de
Amerikaanse waarschuwing een
„politieke daad", bedoeld om de
„toestand in ons land te beïnvloe
den". Het blad meende dat hierdoor
de spanningen in Italië eerder ver
groot in plaats van verkleind zouden
worden Ook het socialistische
l'Avanti ging op die toer. Het sprak
van een totale inmenging, „die
slechts gebruikt kan worden door
diegenen die de Italiaanse crisis wil
len dramatiseren".
Van een medewerker
LISSABON Namens de chef
staf van het Portugese leger
werd gisteren bevestigd, dat in
de nacht van 25 november
1975, honderd vijf tig machine
geweren type G3 door het Por
tugese leger „onder democra
ten" verdeeld werden.
„Deze maatregel beoogde in het bij
zonder de eventuele versterking van
de strijdkrachten." Later werden
door de heer Edmundo Pedro, lid
van het socialistische partijbestuur,
die momenteel wordt vastgehouden
wegens illegaal wapenbezit, in totaal
eenentachtig machinegeweren te
ruggegeven.
De advocaat van Edmundo Pedro
eiste gisteren op grond van deze ver
klaring de vrijlating van de socialis
tische leider. Edmundo Pedro is be
halve lid van het partijbestuur van
Lid partijbestuur hield wapens achter
de Portugese socialisten ook hoofd
van de Portugese televisie.
Edmundo Pedro werd woensdag sa
men met zijn nicht Adelaide Pedro
in hechtenis genomen door de belas-
tingpolitie ln het kader van een lan
delijke speuractie naar smokkel
waar. Woensdagochtend werd hij,
volgens eigen zeggen, getipt vanwe
ge de op handen zijnde actie van de
belastingdienst. Hij begaf zich daar
na met zijn nicht naar één van de
magazijnen van de firma, die offici
eel op naam van zijn vrouw staat,
om de daar opgeslagen wapens en
munitie in veiligheid te brengen. De
vrachtwagen waarmee behalve de
wapens ook elektrische apparatuur
werd vervoerd volgens Pedro om
de wapens te camoufleren werd
echter onderschept.
Het zou zijn bedoeling zijn geweest,
ook deze wapens in te leveren, hoe
wel de termijn voor het weer onge
straft inleveren al in april i977 ver
streken was. Edmundo Pedro staat
bekend als een fervent anti-fascist.
Hij heeft in de jaren 1930 tien jaar
doorgebracht ln het concentratie
kamp Tarrafal, vanwege zijn lid
maatschap destijds van de Portuge
se communistische partij. Sinds
eind 1974 is Pedro lid van de socia
listische partij van Mario Soares en
als „goed democraat" zou hij in no
vember 1975 de wapens hebben wil
len gebruiken tegen de communis
ten die ervan beschuldigd werden
een totalitair regime in Portugal te
willen vestigen.
Het was een publiek geheim dat ln
het najaar van 1975 een groot aantal
wapens door de militairen aan de
burgerij werden doorgespeeld. Tot
nu toe werd echter aangenomen dat
deze wapens uitsluitend in extreem
linkse kringen gezocht moesten
worden.
De Socialistische Partij heeft ver
klaard door de zaak volkomen ver
rast te zijn. Niettemin wordt er in
Lissabonse kringen druk gespecu
leerd over eventuele politieke conse
quenties. Mario Soares heeft laten
weten, niet aan aftreden te denken.
Het laatste woord lijkt echter nog
niet gevallen te zijn.
door Hennie Serfontein
JOHANNESBURG In de verhouding tussen Zuid-Afrika en de
Verenigde Staten hebben zich de afgelopen twaalf maanden
dramatische veranderingen voorgedaan. Zij markeren een nieu
we fase in het internationale isolement van Zuid-Afrika en
maakten een einde aan de traditionele Zuidafrikaanse politiek
van de afgelopen dertig jaar. Kenmerken van die politiek waren:
een sterk anti-communisme en een natuurlijk bondgenootschap
met het Westen.
Zuid-Afrika is 1978 begonnen met de
vaste wil zijn politieke en diploma
tieke banden met het westen te ver
zwakken. Het wil niet meer als een
„vanzelfsprekende" bondgenoot van
het westen worden beschouwd. Zuid-
Afrika is nu toegetreden tot de infor
mele club van de „ongenaakbaren".
De andere leden zijn Israël. Taiwan,
Iran, Brazilië en Chili. Invloedrijke
kringen in de regering dringen er nu
op aan dat Zuid-Afrika nu niet alleen
een koers van niet-gebondenheid
volgt, maar ook contact moet zoeken
met de Sowjet-Unie en China. Het is
een ontwikkeling waarvoor de Ame
rikaanse econoom Milton Friedman
al heeft gewaarschuwd.
Tot voor een jaar omschreef de Zuid
afrikaanse premier John Vorsterzijn
buitenlandse politiek dikwijls een
voudigweg als volgt: omdat Zuid-
Afrika deel is van het westen en
omdat de Verenigde Staten de leider
is van de vrije wereld, accepteert
Zuid-Afrika de Verenigde Staten au
tomatisch als zijn leider op internati
onaal gebied. Zo was het, ondanks
diep gewortelde verschillen over in
ternationale kwesties en soms scher
pe conflicten tussen beide landen in
het verleden.
Ironisch genoeg deed minister van
informatie. Connie Mulder in novem
ber 1975 in Parijs een beroep op de
Verenigde Staten om in te grijpen in
zuidelijk Afrika om het gevaar van
een opdringend internationaal com
munisme af te wenden. Dat was tij
dens de oorlog in Angola.
Nog geen twee jaar later nam Zuid-
Afrika een compleet tegenoverge
stelde positie in. Een bitter gestem
de premier Vorster waarschuwde vo
rig jaar in een redevoering irt Preto
ria dat de Amerikaanse druk op
Zuid-Afrika uiteindelijk hetzelfde re
sultaat zou hebben „als een commu
nistische machtsovername". „De
Sowjets willen ons met kracht do
den. de Verenigde Staten willen ons
met subtiliteit doden."
De beslissende breuk in de betrek
kingen tussen Zuid-Afrika en Ameri
ka deed zich voor in de eerste helft
van 1977. Het begon direct na het
optreden van de regering-Carter en
de benoeming van de openhartige en
omstreden Andrew Young tot Ame
rikaans vertegenwoordiger bij de
Verenigde Naties. Direct onder
streepte Young de drastische wijzi
ging in de Amerikaanse politiek ten
opzichte van Zuid-Afrika. De forme
le. correcte aanpak veranderde in
een ware kruistocht waarbij de
groeiende druk op Zuid-Afrika actief
werd aangewakkerd om de rassenpo
litlek radicaal te veranderen zodat
de zwarte bevolking politiek volledig
mee zou kunnen doen.
Dit was de nieuwe Amerikaanse
strategie tegen de inmenging van de
Sowjet-Unie in zuidelijk Afrika waar
een Russische overheersing onaf
wendbaar scheen te zijn. Aan het
eind van 1977 was duidelijk dat deze
aanpak van Carter en Young in Afri
ka vruchten heeft afgeworpen. De
Sowjet-Unie is op haar retour in ver
schillende plaatsen terwijl de Afri
kaanse staten de door de Amerika
nen geleide westelijke initiatieven
voor Namibië en Rhodeslë accepte
ren. De prijs hiervoor was Zuid-Afri
ka, dat er nu op zit te broeden de weg
in te slaan van het isolement en de
confrontatie met Amerika, als dat
nodig mocht zijn voor de overleving
van de witte minderheidsregering.
Het keerpunt was de ontmoeting in
Wenen waar vice-president Walter
Mondale premier Vorster bekende
dat de Verenigde Staten een meer
derheidsregering wilden op basis
van kiesrecht voor iedereen. Afge
zien van allerlei nuanceringen be
greep Vorster de kern van de bood
schap: de Verenigde Staten verscho
ven hun morele en daadwerkelijke
steun naar de zwarte meerderheid en
konden niet langer dienen als steun
voor de blanke minderheidsregering.
Hierop volgde een hysterische cam
pagne tegen de Verenigde 8taten.
geleld door nationalistische politici
en gedragen door de radio en de
televisie (die beide door de staat
worden beheerst) en de pers van de
nationalistische partij. Het publiek
werd voorgehouden dat Amerika
Zuid-Afrika's vijand nummer één
In mei verleden jaar bracht de Amerikaanse vice-premier Mondale
(links) de boodschap aan Zuid-Afrika's premier Vorster (rechts
vooraan) over dat de VS gekozen hadden voor een zwart meerder-
heidsbestuur in Pretoria.
was geworden en in dit opzicht de
communistische schurk van de afge
lopen dertig jaar had vervangen.
Deze hysterische campagne bereikte
z'n hoogtepunt in de onverwachts
door Vorster uitgeschreven verkie
zingen op 20 september. Vorster ver
klaarde toen dat de verkiezingen
voornamelijk bedoeld waren om de
kiezers de kans te geven zich bij de
protesten van de regering tegen in
ternationale „inmenging" in de bin
nenlandse aangelegenheden van
Zuid Afrika aan te sluiten.
Problemen van binnenlandse aard
werden ln de verkiezingscampagne
van de Nationale Partij vrijwel niet
ter sprake gebracht. De zaak was
bijzonder eenvoudig: stemmen te
gen Vorster betekende stemmen
voor Carter, Young en internationa
le inmenging.
De Zuidafrikaans-Amerikaanse be
trekkingen bereikten een ongekend
dieptepunt met de terugroeping van
Amerikaanse diplomaten, de on
dubbelzinnige Amerikaanse steun
aan een wapenembargo tegen Zuid-
Afrika, de slechte publiciteit ten ge
volge van de affaire-Biko en de ver
banningen en de oproep tot hardere
economische acties met inbegrip
van sancties tegen Zuid-Afrika. Vele
goedlngellchte aanhangers van de
nationalisten geloven dat Vorsters
harde opstelling een gepast ant
woord was die het onvermogen of de
fundamentele onwil van de VS aan
toonde om Zuid-Afrika daadwerke
lijk op de knieën te dwingen. Na de
„Don Quichotte"-achtige aanval
van Carter en Young op Zuid-Afrika
leken de V8 in verwarring te zijn
gebracht en onzeker te zijn over wat
ze moesten doen gezien de Zuid
afrikaanse halsstarrigheid.
Het lijkt alsof de Amerikaanse stra
tegie gebaseerd was op de foute ver
onderstelling van Carter en Young
dat de situatie van de blanken ln
Zuid Afrika te vergelijken was met
de situatie van de blanken ln het
zuiden van de VS, waar het samen
gaan van economische dreigemen
ten en subtiele overreding tot een
belangrijke herziening van stand
punten had geleid. De Amerikaanse
regering zag echter over het hoofd
dat de nationalistische Afrikaner
niet alleen zijn racistische instelling
maar ook zijn daadwerkelijke ang
sten moet overwinnen. Als minder
heidsgroep vreest hij politieke en
fysieke uitroeiing, iets dat de blanke
Amerikanen niet hoefden te vrezen,
en daarom is de Afrikaner ook niet
bereid om maar één centimeter toe
te geven, ongeacht wat het gevolg
hiervan is.
Verandering
Eind vorig Jaar kon Vorster rustig
toekijken hoe de V8 hun benadering
van Zuid-Afrilka gingen herzien.
Terwijl in Amerika de eis om een
harder optreden tegen Zuid-Afrika
luider werd. beschuldigden andere
invloedrijke mensen zoals de voor
malige onderministers van buiten
landse zaken Qeorge Ball, de rege
ring Carter ervan de „realiteiten"
van Zuid-Afrika niet te hebben be
grepen en daarom verwierpen zij de
eis van een meerderheidsbestuur in
Zuid-Afrika
Er is inmiddels verandering geko
men in de officiële Amerikaanse ver
klaringen. De verklaringen bena
drukken dat de VS geen formule
voor een interne oplossing kunnen
dicteren en dat Vorster de kans
moet krijgen om de tijdens de ver
kiezingen beloofde maatregelen met
betrekking tot berlangrijke interne
veranderingen in de nabije toe
komst, uit te voeren.
Ofschoon de situatie van Zuid-Afri
ka ernstig is zijn Vorster en zijn
adviseurs ervan overtuigd dat het
huidige Amerikaanse beleid van
voorbijgaande aard is en dat het de
gevoelens van de meerderheid van
het Amerikaanse volk niet nauw
keurig weerspiegeld Zij zijn ervan
overtuigd dat Amerikaanse zaken-
kringen. militairen en conservatieve
groepen het militante beleid van
Carter zullen stopzetten Dit vanwe
ge de strategische betekenis van de
zeeroute om de kaap en Zuid-Afri-
ka's enorme rijkdom aan grondstof
fen die van strategische betekenis
zijn voor het westen. Bovendien is
Vorster zich ervan bewust dat zo
lang er een hoop bestaat op een
vreedzame oplossing van de proble
men in Namibië en Rhodesië, er een
belangrijke rol voor Zuid-Afrika is
weggelegd bij de onderhandelingen
daarover. Vandaar dat de VS welde
gelijk beseffen dat zij, althans voor
lopig ten aanzien van Zyid-Afrika
zullen moeten inbinden.