Grote partijen gaan zich bezinnen
De tekening van een lezer
Trouw
commentaar
2
S Staatssecretaris
Onwennig begin van nieuwe kabinetsperiode
FNV ontevreden over beleid vrije beroepen
Oceanische
mildheid
friesland lijkt op bengalen
niet mooi
stuur een brief
onbekend hoofd
jATERDAG 14 JANUARI 1978
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
I Hei VVD-Tweede-Kamerlid Ploeg
J heeft met een even zwierig als ver-
standig gebaar een eind gemaakt
aan het conflict van zijn fractie met
minister Kruisinga over zijn
Ploegs kandidatuur voor een wat
N onduidelijk staatssecretariaat op
defensie De door dr. Kruisinga
versmade kandidaat is zelf, naar hij
en zijn fractievoorzitter hebben ge-
zegd, eigener beweging, teruggetre
den, aldus de natie een niet erg
belangrijk maar wel hinderlijk-sle
pend staartje van de kabinetsforma
tie besparend. De heer Ploeg is de
wijste gebleken en hij verdient
daarvoor grote lof.
De houding van de minister steekt
hier tegenover niet gunstig af. Zijn
optreden is van begin af aan een
beetje onbehouwen geweest, de ar
gumentatie waarmee hij de VVD-
kandidaat van zich af hield, leek
meer gekozen om uit de doeken te
doen welk een fraai beleid er voort
aan op defensie zal worden gevoerd
dan om duidelijk te maken waarom
de heer Ploeg in geen geval staatsse
cretaris worden mocht. Niet hele
maal in de haak is ook dat de
minister daarover in zijn gesprek
ken met de kandidaat zelf niet
openhartig is geweest, gelijk blijkt
uit de verklaring die de heer Ploeg
gisteren heeft afgelegd en die niet
door de heer Kruisinga is weer
sproken.
En dat terwijl de minister het bij
een zo eenvoudige verklaring had
kunnen laten. Hij had er de positie
van de vrouw en de vermaatschap
pelijking van de krijgsmacht hele
maal buiten kunnen laten door sim
pelweg te verklaren én te argu
menteren natuurlijk dat hij zake
lijk gesproken geen vertrouwen in
de door de VVD aangevoerde kan
didaat had.
Voor die argumentatie had alle be
grip behoren te bestaan. De staats
secretaris functioneert immers on
der de politieke verantwoordelijk
heid van zijn minister. Zonder het
vertrouwen van de minister kan een
staatssecretaris niet optreden, moet
hij ook niet willen optreden, zoals
de heer Ploeg terecht heeft inge
zien. Uit een recent verleden herin
neren wij ons dat een staatssecreta
ris wegens een vertrouwensbreuk
met zijn minister zelfs kan en be
hoort te worden ontslagen, hetgeen
mr. Glastra van Loon is over
komen.
De staatkundige praktijk van de
laatste jaren waarbij fractievoorzit
ters kandidaat-staatssecretarissen
voordragen, gaan onmiskenbaar de
verkeerde kant op. Dat de fractie
voorzitter geestverwanten als minis
ter voordraagt en het hun al of niet
ontraadt in een kabinet zitting te
nemen is natuurlijk helemaal te
recht. Maar het gaat te ver dat hij
sluipsgewijs blijkbaar ook al
de bevoegdheid heeft verworven,
kandidaat-staatssecretarissen te
werven en er ministers nota bene
zelfs als zij afkomstig zijn uit andere
politieke partijen mee op
schepen.
door P. L. van Enk
DEN HAAG Verwarring, onzekerheid, mistigheid de trefwoorden waarmee de politieke
situatie moet worden aangeduid aan de vooravond van de eerste ontmoeting van het kabinet-Van
Agt met de Tweede Kamer. Premier Van Agt legt maandag de regeringsverklaring van zijn
kabinet af op een moment dat de drie grote partijen geen van alle nog precies weten hoe zij zich
jegens het kabinet en elkaar zullen gedragen.
Het is aan de minister om, natuur
lijk in goed overleg met de premier
en de betrokken fractieleiders, kan-
didaat-staatssecretarissen aan te CDA nOQIQ
trekken en hun taakomschrijving
vast te stellen.
De situatie is buitengewoon onwen
nig natuurlijk in de eerste plaats
omdat het kabinet-Van Agt een on
gedachte en onverwachte uitkomst
van de formatie is en zijn ontstaan
posities heeft geschapen die nie
mand had voorzien of doordacht. De
bezinning op de nieuwe situatie is
nog nauwelijks op gang gekomen;
het debat van de komende week zal
dan ook nog weinig kunnen verhel
deren.
Het zal. om te beginnen, bijvoor
beeld weinig beslissen over de wijze
waarop voortaan oppositie zal wor
den gevoerd. De vroegere minister
president, Den Uyl, is kennelijk van
plan het ernstig en matig te houden.
De Tweede Kamerfractie heeft op
zijn voorstel in meerderheid beslo
ten dat het regeerakkoord dat tij
dens de formatie-Den Uyl met het
CDA was gesloten het uitgangspunt
voor de oppositie zal zijn, en dus niet
het eigen verkiezingsprogramma
van de PvdA. Den Uyl is niet van
plan toe te staan dat anti-CDA-mo-
ties worden voorbereid; hij wil op elk
moment de wacht kunnen overne
men en dat op een geloofwaardige
manier, zonder dat er, zoals vroeger
al te vaak nodig is gebleken, kram
pachtige kunstgrepen moeten wor
den toegepast om zijn partij van
overspannen verlangens te be
vrijden.
Van onze soc.-econ. redactie
DEN HAAG De FNV is niet erg
tevreden met het tarievenbeleid
voor de vrije beroepen. Onder ande
ren medici, notarissen, architecten
mogen hun tarieven dit jaar met 4,5
percent verhogen van de regering.
De FNV acht deze verhoging in
strijd met het principe dat de sterk
ste schouders de zwaarste lasten
moeten dragen. Het CNV vindt de
verhoging op het eerste gezicht niet
onredelijk.
Het CNV meent dat de tariefsver
hoging aansluit op hetgeen er met
de werknemers in loondienst ge
beurt op inkomensgebied. De FNV
is tot dezelfde conclusie gekomen,
maar is juist daarom toch ontevre
den met deze tariefsverhoging. De
FNV vindt dat een grotere tariefsbe
perking voor de vrije beroepen op
zijn plaats was geweest. De FNV
wenst een tarievenbeleid per be
roepsgroep van vrije beroepen.
Het CNV is verbaasd dat nu nog
allerlei enquêtes gehouden gaan
worden naar de inkomensvorming
in de vrije beroepen. Het CNV herin
nert eraan dat de regering in 1975 al
een onderzoek heeft aangekondigd
naar deze inkomensvorming. Over
dat onderzoek is daarna niets meer
vernomen.
Den Uyl heeft in het laatste nummer
van het PvdA-orgaan onbewimpeld
te kennen gegeven dat ook na het
geen er in de slotfase van de formatie
is geschied, de PvdA het CDA nodig
zal hebben om te zijner tijd de rege
ringsmacht te heroveren. Maar ook
Den Uyl weet niet of zijn partij er zo
over denkt dan wel of zij er zo over
zal blijven denken. Nog tijdens de
laatste fase van de formatie-Den Uyl
kon nog eens precies worden geme
ten welk een aanzienlijk gedeelte
van het partijkader het CDA slechts
in geknevelde toestand aan de zijde
van de PvdA duldt.
Maar dat is nog niet eens alles: een
misschien niet eens zo klein, maar
zeker niet onbetekenend groepje
binnen de PvdA begint bovendien te
ontdekken dat behalve het CDA
straks ook de WD een mogelijke
regeringspartner van de PvdA zou
kunnen zijn. Oud-minister Pronk
heeft in een interview met de Haagse
Post van deze week, in het negatieve
dan, een opmerking in die richting
laten vallen toen hij zei dat het CDA
wat hem betreft net zo conservatief
is als de WDMaar verder
plaatst, deze week in NRC-Handels-
blad, ook het Kamerlid De Vries
enige nuchtere opmerkingen over de
liberale erfvijand van de PvdA.
Filosoferen
Nu zal men zeggen; dat zijn maar
twee voorlieden die zomaar wat op
merken, maar er wordt binnen de
PvdA zoveel afgefilosofeerd over
strategie en dat soort dingen, dat je
er zeker van kunt zijn dat die uitin
gen niet zomaar uit de lucht komen
vallen. Van Den Uyl is weliswaar
bekend dat hij een wending van de
steven naar de WD nog lang niet in
het verschiet heeft, maar zijn partij
genoten trekken zich daar niks van
aan. Zodra zij in de gaten krijgen dat
hier wellicht een nieuwe mogelijk
heid zit om het CDA de voet dwars te
zetten, zal Den Uyl braaf hebben te
doen wat in hun strategische denk
raam is beslist als hij er tegen die
tijd nog is natuurlijk. Of, van haar
kant, de WD ontvankelijk zou zijn
voor toenadering van de socialisten,
zal verderop ter sprake komen.
Binnen het CDA worden inmiddels
sinds het ontstaan van het kabinet-
Van Agt al bewegingen waargeno
men die erop duiden dat „het mid
den" zijn natuurlijke houding die
het in samenwerking met „rechts"
pleegt in te nemen, al gevonden
heeft. Er is vaak en niet zonder reden
gezegd dat het CDA in coalities met
links het rempedaal en met rechts
het gaspedaal pleegt te bedienen, in
een rolverwisseling die niet uit een
vooropgezette bedoeling voortvloeit,
maar zoals Andriessen eens heeft
gezegd in de praktijk nu eenmaal
onvermijdelijk blijkt te zijn.
Ook nu weer lijkt het CDA, samen
werkend met de WD, uit alle macht
naar links te willen gaan hangen om
zich ten opzichte van de coalitie
partner te profileren en de PvdA de
wind uit de zeilen te nemen. Ver
scheidene CDA-fractieleden zijn zich
ineens dik gaan maken voor de be
faamde hervormingsvoorstellen van
het kabinet-Den Uyl die ten tijde
van het vorige regime in christen
democratische kring nog onderwerp
van een moeizame discussie waren.
Deze nieuwe wind in de CDA-fractie
blaast trouwens in de rug van haar
nieuwe vooizitter, Aantjes, die tij
dens de formatieperiode ter linker
zijde nogal wat sympathie heeft in
geboet en er nu op uit zal zijn. vurige
kolen te stapelen op het hoofd van
zijn vroegere progressieve vrienden.
Daarbij wordt Aantjes ijverig bijge
staan door oud-minister Lubbers die
vice-voorzitter is geworden zonder
twijfel om later in de komende kabi
netsperiode Aantjes op te volgen
en die, naar het schijnt, in de Kamer
als een paard aan het werk is gegaan.
Progressief
Het is intussen de vraag of de WD in
de toekomst de nieuwste CDA-profi-
lering lijdelijk zal blijven gadeslaan.
Ten tijde van het kabinet-De Jong
had zij er geen bezwaar tegen dat de
christen-democraten een beetje pro
gressief deden: de WD was toen
immers de enige partij die tegen
verzwaring van de belastingdruk
was (in die dagen was de belasting
druk nog de enige graadmeter van
progressiviteit) en overigens hebben
de liberalen altijd veel kunnen ver
dragen als het erom begonnen was,
Den Uyl uit het Catshuis te houden.
Maar menigeen houdt er rekening
mee dat de komst van Rietkerk het
begin van een nieuwe koers mar
keert. Al tijdens de formatieperiode
was de voorkeur van de WD voor
een nationaal kabinet dat had moe
ten steunen op een brede Kamer
meerderheid een eerste, wat onbe
holpen teken dat zij bezig was af
scheid te nemen van haar houding
van onverzoenlijkheid jegens de so
cialisten. De polarisatie heeft zowel
PvdA als WD veel stemmen ten
koste van het christen-democrati
sche midden opgeleverd, maar het
heeft er de schijn van dat het reser
voir uitgeput raakt.
WD-fractieleider Rietkerk
Hij zal voor de christen-democraten
een weerbarstige, lastige partner
kunnen zijn. niet in het minst dank
zij de bijstand van de vice-voorzitter
van de fractie, mevrouw Kappeyne
van de Coppello die van het CDA in
het algemeen en van de heer Van Agt
in het bijzonder niet de grootste poli
tieke vriendin is. Zij koestert, inte
gendeel. de nog min of meer heime
lijke voorkeur voor regeringssamen
werking, zo mogelijk, met de PvdA.
Zo zijn er ook bij de WD, nog vaag
en ver weg, tekenen die wijzen op
een kerend tij. De mogelijkheid van
regeringssamenwerking met de soci
alisten is binnen korte tijd, zeg een
half jaar, bespreekbaar geworden
zoals dat tegenwoordig heet, al zal
het een tijd duren voordat nieuwe
coalities binnen bereik komen. Het
is niet genoeg dat taboes worden
doorbroken, er moeten evengoed
aanknopingspunten van inhoude
lijk beleid zijn en die zijn er. behalve
op het gebied van vrijheidsrechten
en zedelijkheidswetgeving, niet in
overmaat.
Rijping
Nieuwe lijn
Wiegel heeft de niet meer renderen
de koers nog "helpen afschaffen;
Rietkerk zal een nieuwe lijn kunnen
uitzetten. De nieuwe fractievoorzit
ter is minder dan zijn voorganger
belast met een „rechts" image. Zijn
optreden naar buiten toe is veel min
der opzwepend, hij zal minder weer
klank vinden bij de zich bedreigd
voelende burgerstand, maar naar
binnen toe zal hij met meer effect en
inhoud kunnen opereren.
Het proces van heroriëntering dat in
de grote partijen op gang zou kun
nen komen, zal jaren nodig hebben
om tot rijping te komen en het ziet
er naar uit dat er aan tijd geen
gebrek zal zijn. Het Kabinet Van
Agt is door vriend en vijand een lang
leven voorspeld en waarschijnlijk
terecht Het zal om te beginnen stel
lig niet openlijk door een Kamer
meerderheid naar huis worden ge
stuurd. want wie zou de PvdA-frac-
tle daarvoor willen meebrengen?
Een groepje CDA-Kamerleden?
Maar geen enkel CDA-Kamerlid kan
het voor zijn rekening nemen, de
vereerde lijsttrekker Van Agt heen
te zenden. Een tiental WD-leden
dan0 Maar wou dat de oude leider
Wiegel daarvan denken?
Is dan eerder te verwachten dat het
kabinet door innerlijke spanningen
zal ondergaan? Een taxatie van de
kans daarop is nog niets waard. Men
kan bedenken dat er veel nog onbe
proefd politiek talent in het kabinet
is geïnvesteerd, maar evengoed dat
met figuren als Andriessen en Wie
gel parlementiar-politieke gehaald
heid er ook in zit.
Premier Van Agt blijft, als eerste
presentator van het regeringsbeleid,
een niet te berekenen factor. In de
kring van zijn vrienden in de minis
terraad voelt hij zich veilig verbor
gen. maar zodra hij daarbuiten
treedt wordt het een stuk minder.
Vorige week had hij een delegatie
van het kabinet zullen leiden tijdens
een eerste gesprek met niet bijster
vriendelijk gestemde vakbondsver
tegenwoordigers. Van Agt bereidde
zich uitvoerig voor. maar liet zich op
het laatste moment wegens onge
steldheid verontschuldigen zoals
hij vroeger zo vaak had gedaan als
er in de ministerraad van het kabi
net Den Uyl zwaar weer op komst
was.
Meer moed
Ook voor het debat over de rege
ringsverklaring zal hij meer moed
moeten vatten dan hij voor zoiets
onbetamelijk als de politiek eigen
verantwoord acht. Weinig premiers
voor hem zullen zich zo onwennig en
onzeker hebben gevoeld in het be
drijf waarin zij een hoofdrol hebben
te spelen als Van Agt. maar zo is het
nu eenmaal. Toch vormt Van Agts
vreemde verhouding tot de politiek
geen wezenlijke bedreiging voor de
coalitie.
Tegenover het parlement zal de
nieuwe premier zwaar op Andries
sen kunnen steunen en ook op
Wiegel die. nu het winnen van stem
men zijn eerste zorg niet meer is.
zich van de verstandige en coöpera
tieve kant zal laten zien. En in zijn
verhouding tot de werknemers (en
werkgevers) zal het kabinet het ge
heel en al van Albeda moeten heb
ben. Zo zal mogelijk blijken dat het
land ook gewoon kan blijven be
staan zonder een minister-president
die het al bestiert
Het kabinet Van Agt zal in menig
opzicht op het kabinet-De Jong lij
ken; zonder vertoon van grote da
den. maar integendeel dikwijls ge
plaagd door menselijke zwakheid
zal het rustigjes een aantal jaren op
de winkel passen, daarmee de grote
partijen tijd en gelegenheid biedend
met zichzelf in het reine te komen.
Tekeningen, bij voorkeur in liggend formaat, sturen aan: Trouw, jury politieke prent, Postbus 859,
Amsterdam Naam en adres aan de achterzijde vermelden. Voor geplaatste prenten is er een boekenbon.
e* Jo'érgout vcckttC, efames en keren,
o»Jerfteunrf door vjn knechtti,/...
HET WEER door Hans de Jong
Vanuit de verte aangekondigd
door een schitterend (voor)
avondrood gisteren in het zuid
westen, maakte zachtere oce-
aanlucht zich op dit weekeinde
het hele Noordzeegebied in bezit
te nemen. Het is een sterk hoge-
drukgebied ten zuidwesten van
Engeland weer-eens gelukt de
wind in de west- tot zuidhoek te
krijgen. Tot in Denemarken en
zuid Skandinavië gaat die oce-
aanlucht de thermometers om
hoog brengen. De kans op wat
regen of motregen wordt gaan
deweg groter, maar in onze om
geving zal de neerslag dit week
einde vermoedelijk wel meeval
len met name in de zuidelijke
helft van het land. Enkele kleine
schaapjeswolken wekten overi
gens wel de indruk van enige
onstabiliteit. Door de warmere
luchtstroom van negen tot tien
graden C. zal de sneeuw in
Schotland snel wegsmelten. In
ons land zal de weekendtempe-
ratuur een niveau tussen vijf
zes graden kunnen halen en met
een nachtelijke vorst is het ver
der gedaan.
Het moet me toch even van het
'hart dat deze Atlantische ont
wikkeling zeer zuiver is aange
geven, al zo'n dag of drie vier
geleden, door de Engelse en
Franse computers en van nog
verder terug door de Ameri
kaanse, die toen al geen enkele
twijfel meer lieten voortbestaan
over een in volle fleur opbloeien
van de zuidwestelijke tot weste
lijke stromingen. Mijn verhaal
wordt eentonig, maar wat valt er
aan te doenWat verder weg
over de oceaan is vanuit het
west- noordwesten, net als vori
ge week, een stroming van pool-
Jucht onderweg naar West-Euro-
pa.
Brongebied: Het ijskoude
Noord-Canada. De lucht wordt
op zo'n lange reis over het oce
aanwater in de onderste lagen
aangewarmd, maar behoudt in
de hogere lagen zijn oorspronke
lijke kille inslag. In die stromin
gen zijn enkele koufronten „ein-
gelagert" en op de weerkaarten
voor de luchtvaart was te zien
dat in de buurt daarvan buien
wolken tot 10.000 meter hoogte
tot ontwikkeling waren geko
men met ten west-zuidwesten
van Ierland onweer. Nog wat
verder noordwestelijk op de oce
aan volgt een tweede kou-front
met daarachter vooral CAT:
sterke luchtwoelingen in helde
re Arctische luchtsoort op 12,5
km hoogte: centrum van nieuwe
onrust dus op weg naar west-
Europa, en reden om ook vol
gende week stand-by te blijven,
want u weet hetals er één
storm is geweest kunnen er licht
meer volgens als tenminste de
algemene stromingen in princi
pe ongewijzigd blijven. En reken
maar, dat door het afstromen
van koude Canadese en Ameri
kaanse lucht de depressiege
boorten niet al te zwaar zullen
zijn. De Jongste loot ontwikkelt
zich op het ogenblik boven Flo
rida en die zal naar „Bracknell"
verwacht, maandag bij New
Foundland aankomen. Inmid
dels trekt er van die kant een
hogedruk naar het zeegebied bij
de Azoren.
„Kreeften op de afslag, teken
van koud weer," zei de heer Van
de Valk in IJmuiden, toen daar
deze beestjes tussen de vissen
aanwezig waren, meer een con
statering dan een voorspelling.
De laatste tijd zijn dagen
achtereen op 58 tot 59 graden
noorderbreedte veel zware ha-
gel- en sneeuwbuien door de
flessehals tussen Schotland en
zuidwest Noorwegen doorge
jaagd, vandaar. Op een kaart
met een gemiddelde zeewater
temperatuur van 8 tot 13 januari
is te zien dat zich een tong van
vrij koud water (zeven tot zes
graden) de Noordzee binnen
dringt; dus zes graden celsius-
zee-lsotherm verloopt vanuit
het Skagerrak via de Duitse
Bocht tot vlak ten noorden van
de Waddeneilanden.
Van medewerker Alderliesten in
Almkerk hoorde ik, dat tijdens
het zeer zware winteronweer van
dinsdag drie Januari een vlucht
ganzen door de bliksem was ge
troffen. Er waren zo'n twintig
slachtoffers
Amsterdam
zw. bew
4
De Bilt
hall bew
2
Deelen
licht bew
0
Eelde
zw bew
2
Eindhoven
zw bew
1
Den Helder
zw bew
4
Rotterdam
licht bew
2
Twente
zw bew.
0
Vllssingen
onbew
3
Zd Limburg
geh bew.
Aberdeen
zw bew
9
Athene
zw bew
15
Berlijn
geh. bew.
3
Bordeaux
zw bew.
3
Brussel
zw bew
1
FrankJort
licht bew.
4
Oeneve
geh bew
2
Innsbruck
zw bew
2
Klagenfurt
regen
4
Lissabon
zw bew
9
Locarno
geh bew
3
Londen
geh bew
4
Luxemburg
zw bew
Madrid
zw bew
4
Malaga
zw bew
10
Mallorca
zw bew
9
Munchen
geh bew
0
Nice
zw bew
7
Parijs
zw bew.
3
Rome
geh bew
13
Spilt
geh bew
13
Stockholm
molsnecuw
-3
Wenen
onbew
4
Zürich
geh bew
1
Casa Blnnca
zw bew
11
Tunis
regen
HOOGWATER, zondag 15 Januari: Vllsslngen
8.06-18.42, Harlngvlletsluizen 6.28-18.48, Roller-
dam 8 15-20 55, 8chevenlngen 7.22-18.45, IJmui
den 8.09-20.32, Den Helder 11.31, Harllngen 1.57-
14.14. Delfzijl 4.02-1640.
HOOOWATER, maandag 16 Januari VUssIn-
gen 7 02-18 42, HaiingvIleUlulzen 7.15-18.40,
Rotterdam 8 01-21 43. 8chevcningcn 6 11-20 40.
IJ muiden 8 00-21 29. Den Helder 001-12.02. Har
1 Ineen 2.30-14 47. Delfzijl 4.43-17.27
onder redactie van Loes Smit
Een hele wereld ligt er tussen. Je
zou door Pakistan moeten trekken,
Afghanistan door, dan nog dwars
door Perzië en Turkije en vervol
gens via Bulgarije, Roemenië. Hon
garije, Oostenrijk en West-Duits-
land moeten reizen om er te komen.
En dan nog ben je niet helemaal
waar je moet zijn. Dan nog moet je
een paar provincies door om te
komen in Friesland, waarin de In
diër Joti Guha zoveel overeenkom
sten ziet met dat deel van India
waar hijzelf geboren is: Bengalen,
m het noordoosten van het land.
Dat Guha iets van Friesland weet.
komt doordat hij er eens met va
kantie was en er toen ook zijn
vrouw gevonden heeft. Bovendien
woont hij afwisselend in India en
Europa, zodat hij nog wei eens in
de buurt zal komen. Hij ziet over
eenkomsten tussen de beide land
streken. de lekkernijen, de koeien,
de namen en nog veel meer Die
namen bijvoorbeeld. Guha is er
achter gekomen dat je een echte
Fries vaak direct aan zijn achter-,
naam kunt herkennen. Een Atte-
ma, Hidma en Bokma, denkt hij,
komen vast uit Friesland, en dat
zelfde verschijnsel zie je ook in
Bengalen. Aan zijn eigen naam,
Guha, kan een Indiër zien dat hij
een Bengali is. en zo is het ook met
namen als Saha en Raha. Veel Ben
gaalse achternamen eindigen op
„jee": Chatterjee, Banerjee, Muk-
herjee zijn net zo typisch Bengaals
als Heemstra en Hoekstra Fries.
Bij voornamen ligt dat net zo. In
Friesland heb je de Baukjes (wel
licht is Guha in Friesland ook veel
Saskia's tegen het lijf gelopen,
want die naam noemt hij ook), en
in Bengalen de Khoka's en de
Boka's.
Een ander voorbeeld: de koeien,
waarvan er zowel in Friesland als in
Bengalen troepen rondlopen, zij
het dan dat het Friese stamboek
vee er heel wat mooier en gezonder
uitziet dan de Indiase exemplaren
maar daar zijn het dan ook geen
melkkoetjes. Zoals in heel India
en volgens de heer Guha in zijn
geboortestreek in het bijzonder
vereren de Bengali hun koeien.
Voor hindoes zijn koeien als een
symbool van de aanwezigheid van
hogere machten. Een koe geeft het
gevoel van veiligheid en bescher
ming. De oorsprong van die „heilig
heid" stoelt, zegt Guha, op prakti- i
sche overwegingen: heel vroeger
waren ze in Bengalen zo verzot op
kalfs- en rundvlees, dat er maatre
gelen genomen moesten worden
om de dieren voor uitsterven te
behoeden. De priesters en wereld
lijke autoriteiten vaardigen toen
wetten uit ter bescherming en in
standhouding van de soort. Sinds
dien hangt er een geur van onaan
tastbaarheid rondom de koe. Vrij
wel al haar lichaamsdelen worden
in sprookjes bezongen. Elke Benga
li zou verrukt zijn bij het zien van
zoveel Friese koeien in zulke grazi
ge, groene weiden en vermoedelijk,
zegt Guha, zou hij uitdrukking aan
zijn bewondering geven door rond
om „us mem" het standbeeld
van een koe in Leeuwarden on
middellijk een tempeltje te
bouwen
En zo ziet de Bengali Joti Guha nog
'meer overeenkomsten. De strijd te
gen het water de Bengali's heb
ben nog altijd last met de Golf van
Bengalen en de lekkernijen bij
voorbeeld. De zoetige, kruidige
„pitha" vindt hij wel wat van Fries
suikerbrood hebben, en de „Dai
Bath", rijstepap met stroop en een
snufje zout en citroen, op „suppen-
grottenbrij" (Fries voor karnemelk-
sepap). Een groot verschil ziet hij
trouwens ook: de Friezen hebben
alles en de Bengali's maar erg wei
nig. De .haves" en de „have-nots"
noemt hij ze. Hij hoopt dat de vroe
gere FAO (landbouw- en voedselor-
ganisatie van de V.N.)-directeur dr.
Addeke Boerma geen Fries on
danks Guha's vermoeden, maar
een Drent en diens voorganger,
de Bengali dr. Benoy Ranjan Sen,
daar onder het genot van een Fries
kopje koffie met Bengaalse koek
jes samen nog eens over zullen
praten.
Hij weet (nog) niet alles over Fries
land, deze meneer Guha. Zo meent
hij dat de provincie Friesland
West-Friesland is, omdat Oost-
Friesland in Duitsland te vinden is.
En misschien is de vergelijking ook
wat vergezocht. Tenslotte kun je
zelfs in Ho Tsji Min-stad (het vroe
gere Saigon) wel overeenkomsten
met Amsterdam zien. omdat daar
bijvoorbeeld ook zoveel mensen
fietsen Maar misschien is dit wel
de manier, waarop de volkeren uit
eindelijk begrip voor elkaar kun
nen krijgen.
Elk jaar publiceert de Hollywoodse
mode-ontwerper Blackwell een lijst
met de tien naar zijn inzichten
slechtst geklede vrouwen ter wereld.
Allemaal bekende vrouwen uiter
aard, want de grote massa onbeken
de vrouwen ziet hij natuurlijk nooit.
Bovenaan de lijst van dit jaar staan
Anita Bryant (die alle homofielen
weer in de ban wil doen, links) en
Margaret Trudcau, die nog niet zo
lang geleden bij de Canadese pre
mier weggegaan is. Andere vrouwen
op Blackwcils lijstje zijn onder meer
popzangeres Linda Ronstadt, ten
nisster Chris Evert en filmster Far-
rah Fawcett-Majors (van Charlie's
Angels).
Twee mannen die zich als politie
functionarissen voorstelden, kwa
men op 8 september de Argentijnse
onderwijzer Alfredo Bravo op
school arresteren. Bravo is tweede
voorzitter van de Argentijnse per
manente vergadering voor de men
senrechten en actief lid van de ver
eniging van onderwijzers CTERA
in zijn land. De autoriteiten ont
kenden aanvankelijk dat hij gevan
gen genomen was, maar een paar
weken later, na een intensieve, in
ternationale campagne, gaf minis
ter Albano Harguindeguy van bin
nenlandse zaken toe dat de heer
Bravo in de gevangenis van La Pla
ta, een kilometer of zestig van de
Argentijnse hoofdstad Buenos Ai
res, vastgehouden werd. Sinds de
Argentijnse organisatie voor de
rechten van de mens waarvan
veel vooraanstaande kerkelijke lei
ders en leden van de rechterlijke
macht lid zijn een jaar geleden
werd opgericht, zijn verscheidene
topfiguren gedetineerd of verdwe
nen. Onder hen is Mauricio Lopez,
hoogleraar in de theologie in Bue
nos Aires en een vroegere functio
naris van de wereldraad van Ker
ken. Of Alfredo Bravo gearresteerd
werd op grond van zijn werk voor
zijn vakbond of voor de organisatie
voor de rechten van de mens, is niet
duidelijk. Wel is zeker dat sinds de
militaire staatsgreep in Argentinië
vooral vooraanstaande vakbonds
leden het doelwit zijn geweest van
de veiligheidsdienst.
Brieven met een beleefd ver
zoek om vrijlating van de onderwij
zer Alfredo Bravo kunnen (in het
Spaans of Engels) gestuurd worden
naar: Senor Presidente de la Repu-
blica Argentina. General Jorge Ra
fael Videla Casa Rosada Bue
nos Aires. Argentina.
Pathologen in de Zuldafrikaanse
stad Durban zitten met een men
senhoofd in de maag. Of beter: een
tijgerhaal van drie meter lengte zat
er mee. Het dier is vorige week ter
hoogte van Natal gevangen en op
de ontleedtafel opengesneden, In
de maag zat een vooralsnog onher
kenbaar mensenhoofd. De snijders
kunnen alleen nog maar met zeker
heid zeggen dat het bij een blanke
man gehoord moet hebben. Eén
vermiste staat nog in de registers
van de politie van Durban: een
vakantieganger die in de buurt op
26 december in de golven verdwe
nen is en sindsdien spoorloos. Hoe
wel het een moeilijk karwei zal zijn
hebben de pathologen op zich ge
nomen na te gaan. of het gevonden
hoofd misschien van deze verdwe
nen badgast kan zijn