Soeharto verliest steun Indonesische volk
RENAULT4
Voor rond10.000/ zóveel ruimte,
toegankelijkheid,ekonomie en betrouwbaarheid,
dat doen ze in Turijn en Tokio nog steeds niet na.
Toenemende kritiek op sociaal-economisch beleid
Win een 4 met 2500,-
jubileum-voordeel.
Renault Nederland n.v.
Auto Haag b.v.
Haal 'tVijf miljoen xVier wedstrijdformulier bij de Renaultdealer.
ONDERDAG 12 JANUARI 1978
TROUW/KWARTET H 11
t twee beelden van „Het Huls met de Beelden" aan de Wagenweg
Haarlem zijn deze winter voor het eerst verpakt in vitrines om
[t publiek ook in de winter de gelegenheid te geven de beelden te
donderen. De beelden worden ieder jaar tegen de vorst be-
hermd, maar tot nog toe gebeurde dat door verpakking in houten
tten.
Van een medewerker
Nu de datum van de zitting
;van het Indonesische Volks
congres Majelis Permusya-
;warataan Rakyat (MPR)
nadert, wordt het duidelijk
dat het bewind van president
Soeharto niet meer over de
Ivólledige steun van het Indo
nesische volk beschikt.
Dit MPR, het hoogste lichaam van
de Indonesische Staat, komt over
eenkomstig de bepalingen van de
Indonesische Grondwet tenminste
Éénmaal in de vijf jaar bijeen. In
deze bijeenkomst geeft het MPR
een oordeel over het door de Indo
nesische president in zijn hoeda
nigheid van uitvoerder van het vijf
jaar geleden door het MPR uitge
stippelde beleid, stelt vervolgens
de grote lijnen op van het te voeren
beleid in de volgende vijf jaar en
benoemt voor de uitvoering van dit
beleid een mandaathouder die als
president van Indonesië wordt
beëdigd en dat vijf jaar blijft.
liet MPR telt 920 leden. Het wordt
gevormd door de 460 leden van het
larlement Dewan Perwakilan
üakyat (DPR) en de 460 afge
vaardigden van de provinciale par
lementen. Door het Kiesstelsel dat
ln 1969 van kracht is geworden,
heeft de president het recht om
zowel 120 van de 460 leden van het
DPR als weer 120 leden van de
afgevaardigden van de provincies
zonder verkiezingen te benoemen.
Van de overblijvende 340 zetels uit
de DPR wordt door de uitslag van
de verkiezingen van 1977, ongeveer
60 procent bezet door leden van de
als regeringspartij opererende
GOLKAR (Golongan Karya). In de
provinciale parlementen vindt men
dezelfde verhouding voor leden van
de GOLKAR terug.
Dit betekent, dat president Soehar-
in het MPR kan beschikken over
de stemmen van de 240 benoemde
lieden en over nog eens 60 procent
Ijan de overblijvende 680 stemmen.
Intimidatie
In kritische gesprekken met politi
ci van de twee andere partijen,
PPP (Islamitische Partij) en PDI
(Democratische partij) wordt er wel
eens op gewezen dat de GOLKAR
eigenlijk geen politieke partij is in
de ware betekenis van dit woord.
Zij is een instelling die van bovenaf
ior generaals namens president
ieharto wordt geleid, waarvan ie-
:re ambtenaar die niet van huis
it lid was van de PPP of de PDI,
ld moet zijn. Gezegd wordt, dat
net allerlei vormen van intimidatie
bij de verkiezingen een dergelijk
groot aantal stemmen voor deze
Golkar werd gewonnen.
Dank zij deze constellatie beschik
ken Soeharto en de mensen om hen
heen zoals de burgerministers,
hoge ambtenaren en zakenlieden
die in materieel opzicht van het
bewind mee-profiteren over een
dusdanige meerderheid in MPR en
DPR, dat zij voor een groot aantal
jaren veraekerd zijn van het voort
duren van hun welstand. Gezien dit
stelsel is het helemaal ondenkbaar,
dat langs parlementaire weg verbe
teringen in het regeringsbeleid op
sociaal economisch gebied en an
dere terreinen, zouden zijn te be
werkstelligen. Daar komt dan nog
bij, dat het bewind van president
Soeharto al vanaf diens optreden
in 1966 door de rijke landen die zich
vanaf die tijd hebben verplicht dat
bewind jaarlijks met vele miljar
den guldens aan politieke steun te
helpen, dat beMnd als het beste in
dit deel van de wereld beschouwen
t m wjmsm
V
President Soeharto
vanuit een oogpunt van competitie
met het communisme.
4ls extra zekerheid tegenover ex
perimenten van het bewind Soe
harto, bepaalde de IGGI (Inter
Gouvernementele Groep voor In
donesië) zoals deze rijke landen
worden genoemd, dat de IGGI hulp
alleen bestendigd zal worden wan
neer het gehele financieel-economi-
sche beleid in Indonesië geheel in
handen blijft van de Indonesische
economen onder prof. dr. Widjojo
Nitisastro. Deze Indonesische eco
nomen moesten in het Indonesi
sche Nationale Planbureau BAP-
PENAS waarvan Widjojo Voorzit
ter was, een geheel van de Indone
sische regering onafhankelijke po
sitie innemen bij het bepalen van
het te voeren financieel-economi-
sche en sociale beleid van het be
wind Soeharto. Later is er nog bij
gekomen, dat terwille van de syn
chronisatie van de uitvoering van
dat beleid, Prof. Widjojo tevens
coördinerend minister voor econo
mie, financiën en industrie moest
worden naast voorzitter van het
planbureau BAPPENAS. Ter illu
stratie van de positie van de Indo
nesische economen in de relatie tot
andere landen als bijvoorbeeld Ne
derland (dat een zeer belangrijk lid
is van de IGGI) moge dienen, dat
het Nederlandse ministerie voor
Ontwikkelingssamenwerking en in
ieder geval de leidende ambtena
ren van dit departement, BAPPE
NAS als hun gesprekspartner in
Indonesië zien en niet het Indonesi
sche ministerie van Buitenlandse
Zaken zoals eigenlijk het geval had
moeten zijn.
Dat is ook wel begrijpelijk. De be-
leidvoerdende ambtenaren van het
Nederlandse ministerie van Bui
tenlandse Zaken/Ontwikkelingssa
menwerking zijn immers ook me
de-opstellers en uitvoerders van de
als geheel mislukte saneringsmaat
regelen van oktober 1966 te be
schouwen. Deze saneringsmaatre
gelen lieten Indonesië achter met
een ambtenaren-apparaat dat door
een niet in de salarissen gecompen
seerde daling van de koopkracht
van de Indonesische munt tot een
vierde van haar oorspronkelijke
waarde, stevig onderbetaald werd.
Corruptie
Aan deze ver onderbetaalde ambte
naren werd met grote instemming
van de IGGI vervolgens de uitvoe
ring van de Indonesische 5-Jaren
plannen opgedragen. De IGGI en
in bijzondere mate de betrokken
ambtenaren van het Nederlandse
ministerie van Buitenlandse Za
ken/Ontwikkelingssamenwerking
zijn dus in hoge mate mede schul
dig aan de enorme vlucht die de
corruptie in Indonesië sindsdien
heeft genomen. Drs. J. P. Pronk
heeft zich tijdens zijn vierjarige mi
nisteriële periode bijna geheel aan
de macht van deze ambtenaren
overgeleverd terwille van het be
houd van zijn ministersschap. Daar
is men het in Indonesië zowel in
regeringskringen als bij de opposi
tie volledig over eens.
Het is hoofdzakelijk om de thans in
sociaal en economisch opzicht vol
komen scheef gegroeide toestand
in Indonesië, dat het Indonesische
volk zich bij de naderende zitting
van het MPR op een aantal fronten
roert.
De studenten van de belangrijkste
Indonesische universiteiten bij
voorbeeld, vallen vooral het so
ciaal-economische en financiële be
leid van de regering en dus in het
bijzonder het beleid van de econo
misten in de regering en hun vrien
den in de IGGI aan. Meer dan
voorheen zijn zij er zich nu echter
van bewust, dat dit beleid Indone
sië in de na-koloniale periode van
de jaren 70, weer heeft terugge
bracht tot de status van wingewest
van het rijke, geïndustrialiseerde
buitenland. Het enige verschil is,
dat de blanke kolonialen zijn ver
vangen door Indonesiërs die zich
dezelfde allures hebben aangeme
ten als de vroegere Nederlands-In
dische ambtenaren. Men vergelijkt
Prof. dr Widjojo NitisaStro
de rijkdom die deze nieuwe kolo
nialen hebben vergaard met de in
komsten welke de Indonesische
boeren, de Indonesische vissers en
de kleine neringdoenden hebben.
Waarschuwend
Maar zolang deze studenten in hun
kritiek niet tot grote demonstraties
overgaan, behoeft het regime van
president Soeharto niets te vrezen.
En om zulke grote demonstraties te
voorkomen, laten de regionale mili
taire commandanten bij tijd en wij
le waarschuwende woorden horen.
Naast deze studentenkritiek, heeft
het Indonesische publiek echter
een nieuwe en misschien meer ef
fectieve manier uitgevonden om
het de regering lastig te maken. De
laatste tijd verschijnen er in de
Indonesische dagbladen meer en
meer openlijke discussies over bij
voorbeeld de vraag, waarom het
MPR dat tenslotte de nieuwe presi
dent moet kiezen, ook de kandi
daat voor dat presidentschap vast
stelt. Zou het. zo vragen de schrij
vers zich af, eigenlijk niet demon-
cratischer zijn wanneer iedere In
donesische burger die daar de am
bitie toe heeft zichzelf ook kandi
daat voor het presidentschap kan
stellen en ook de kans krijgt daar
naar te dingen? De redacties van
de dagbladen wierpen zich in hun
commentaar-rubrieken op hun
beurt op dit onderwerp en schreven
hun bijdrage tot de discussie.
Totdat die discussie voor het leger
kennelijk vervelend werd en een
regionaal commandant de op
dracht kreeg van de legerleiding
om te zeggen, dat hij over een volle
dige lijst van namen van machts
wellustelingen beschikte die de
ambitie hadden om president te
worden. Een duidelijke aanwijzing
aan het publiek dat iedere mogelij
ke tegenkandidaat van president
Soeharto door de gewapende
macht ongewenst werd geacht.
Instrument
Andere discussies over soortgelijke
onderwerpen in de dagbladen ga
ven de top van de Indonesische
staat tenslotte de indruk dat er een
georganiseerde kritiek op de rege
ring bestond. De leiding van de
Indonesische strijdkrachten rea-
geerde erop met een plechtige ver
klaring van de commandant van de
Indonesische strijdkrachten gene
raal Maraden Panggabean voor de
televisie Omringd door de bevel
hebbers van alle strijdmachtonder
delen verklaarde hij, dat de strijd
krachten „als instrument van de
regering'' iedere poging om deze
regering omver te werpen krachtig
zou onderdrukken. Het is nog niet
zover Maar ongetwijfeld zal bin
nenkort in de dagbladen de discus
sie losbarsten over de vraag of de
Indonesische strijdkrachten nu het
instrument van een zittende rege
ring of van de Indonesische staat
zijn. Niemand gelooft echter dat al
deze speldeprikken een gevaar
voor het bewind van president Soe
harto vormen. Maar meer dan wat
ook, versterken zij de indruk dat
het bewind bezig is de sympathie
van het volk volledig te verliezen.
De Renault 4 heeft ruimte voor 8 volwassen
Nederlandse benen.
Sommige auto's beloven véél aan de buitenkant.
Maar als je er met je hele gezin instapt en je bekijkt (en voelt)
eens heel nuchter wat je nu krijgt voor je geld., dan kom je vaak
tot énge ontdekkingen,
Renault weet dat allerlei foefjes en franje weinig waard
zijn als je niet de ruimte krijgt om van je komfort te genieten.
En de Renault 4 geeft in z'n prijsklasse zit-, been- en
bagageruimte als géén ander. Is de enige die zoveel ruimte met
5 deuren toegankelijk maakt. En optimaal te benutten via de
opklapbare achterbank.
Al 16 jaar is de Vier het schoolvoorbeeld van
ruimte door voorwielaandrijving. En omdat de r
Vier in uitrusting en zitkomfort helemaal y.
met z'n tijd is meegegaan, wint ie 't nog
steeds op de belangrijkste punten. Ook
van z'n nieuwste konkurrenten.
De Renault 4 biedt
riikomfort door voorwiel-
aandrijving en onafhankelijk
geveerde wielen.
Ook van 'n voordelig geprijsde
auto moet u een prima weggedrag
kunnen verlangen. Op de grote weg,
in de stad en op een hobbelig wegdek.
De vering en de voorwielaandrijving
van de Vier resulteren onder alle omstandigheden in een plezierig
rijkomfort. Waar u voluit van ge
niet in komfortabele stoelen.
De Renault 4 TL
heeft 'n komplete
eigentijdse uitrusting.
Let
de show. De Renault 4 TL
is nog steeds een nuchtere
funktioneleauto. En juist
daarom geeft hij u zo
kompleet wéér voor uw
geld.
1. Komfortabele voor-
stoelen met verstelbare
rugleuningen.
2. Ruitewissersmet 2
snelheden.
3. Achterruitverwarming.
4. Efficiënt ventilatie
verwarmingssysteem
5. Ruime bergvakken in en
onder 't dashboard.
6. Autogordels met oprol-
automaat voori"
7. Opklapbare en
neembare achti
bank
8. Wegklapbarehoedenplank.
9. Funktioneel dashboard.
10. Met vinyl beklede portieren.
11. Verstelbare koplampen
12. Mist-achterlicht.
13. Alarmknipperlicht-installatie.
Renault41 9 665,-.Renault 4Tl f.10
Renault 4 Salari I 10 350,-
Pnjien inkl B T W. al imporieu'
W'i
De Renault 4 heeft z'n betrouwbaarheid
5 miljoen maal bewezen.
Inderdaad: de 5 miljoenste Vier is inmiddels gefabriceerd.
En zijn betrouwbaarheid is inmiddels welhaast legendarisch.
Evenals het ekonomische benzineverbruik: 1 liter gewóne
op 15 km bij 90 km/u. konstant (hij kén veel
sneller: 120 km/u.)
Gescheiden remcircuit en remkrachtbegrenzer.
De kwaliteit van de carrosserie kunt u aflezen aan de
5 jaar ML-Carrossene-Garantie.
En 't is logisch dat een auto die zóveel jaren
achtereen alsmaar geperfektioneerd is. goedkoop
in onderhoud is.
Doe mee. ter gelegenheid van de 5 miljoenste Vier zijn
er 10 Renaults 4 TL te winnen met f. 2500,- jubileum-voordeel.
Kom naar onze showroom en ontdek die eigentijdse
Vier Maak 'n grote gratis proefrit. En maak daarna een leuk
verhaal over de Vier op uw "Vijf miljoen Vier"-formulier
En bedenk een slagzin Vraag ook 't gratis
Renaultboek '78. 't Komt van pas bij het
schrijven van uw verhaal
Inzending vóór 31 januari 1978,
bekendmaking van de 10 winnaars
uiterlijk 28 februari 1978. De inzen
dingen worden beoordeeld door
Henk Stemmer, auto-joumalist en
Ted de Braak. Kom snel uw licht
opsteken in onze shOwrooml
Vestigingen:
OEN HAAG
loosduinseweg 1
Gaslaan 2 (schade «fdellng)
Tel 070-643830
SCHEVENINGEN
Westduinweg 186-196
Dr. Lelykade 36 (pal aan de haven)
Tel. 070-552600
Showrooms: Pletterljkade 9-14 Tel. 0704J58307 (Spul.Rijsw.pl)
Stadhoudersplein 47, WASSENAAR, Tel. 01751-17400
Werkplaatsen: Calandplein 2. Tel. 070-889255
Pletterl|kade/Gouwestr., Tel. 070-859870
Okkernootstraat 82. Tel. 070-233760
Beeklaan 147. Tel 070^34854
Stadhoudersplein 47. WASSENAAR, Tel. 01751-17400
C39L