jfedding mogelijk
lor Europese
iegtuigindustrie
Eerlijk is eerlijk
EL BANQUE DE PARIS ET
Stabilisatie in
lederwarenbranche
Noemen „echte"
rente op leningen
moet worden verplicht
Melkman zoekt wegterug
Ormas
tekst
systemen
"tl/O/ J
wie echt 3/2 7o en
een Be maand rente wenst
zonder opzegtermijn^ boete
ofrentekoi
reservegektrekemng dij ae.
Bei020-52 04911 en vraag naar afdeling Telébanque.
Geen grotere belastingvrije
invoer drank en sigaretten
Jkwart van orders in EG blijft
Flexibiliteit hard
nodig in textiel
Bedrijven krijgen allengs meer lucht
Zonder wettelijke regeling
consument in zwakke positie
Elastische tochtstrip op maat
Klokthermoötaat: geen sprake van energiebesparing
Mening over reclame (37)
-
\G 10 JANUARI 1978
FINANCIËN EN ECONOMIE
Trouw/Kwartet PHS 15 - R 17
£"ien
onzer verslaggevers
'ERDAM De Westeuropese luchtvaartmaatschappijen
26,in de komende dertien jaar hun vloten vernieuwen en
iiden met materiaal ter waarde van 70 miljard gulden,
eer het aandeel van de West-Europese luchtvaartindustrie
leveranties net zo groot zou zijn als West-Europa's aandeel
burgerluchtvaart, namelijk 25 procent, dan zou die
ligindustrie uit alle moeilijkheden zijn. Sterker nog, de
siteiten zouden op volle toeren moeten draaien om vol
le deskundige vliegtuigbouwers af te leveren.
■ze uitspraak kwam mr C. G.
ijk, voorzitter van de raad van
!sv. r van VFW-Fokker tijdens
eenkomst van ondernemers in
xlam. Zijns inziens is er bin-
EG een mentaliteitsverande-
jdig wil de eigen industrie een
,van de orders binnen krijgen,
pdert die mentaliteit niet, blij-
itionale prestigeoverwegingen
•Europese langs elkaar heen
ren de overhand houden, dan
le Europese vliegtuigindustrie
jekomst achter zich, net zoals
geval is in de computerindu-
apwijk betoogde dat de vier
iuropese landen die nog een
ndustrie hebben voor de bur-
ïtvaart, Engeland, Frankrijk,
Juitsland en Nederland, sa-
Rechts zeven procent van alle
iersvliegtuigen produceren.
'•*j nerikaanse fabrieken beheer-
6.00 wereldmarkt met een aandeel
procent. Daar staat echter
also »ver dat het Amerikaanse aan-
«.ooh het luchttransport niet ver-
T)mt dan 46 procent waar de
luropese luchtvaartmaat-
lenbijen samen tot een kwart
"ivinisme
94
zaak van de Amerikaanse he-
94 lie in de produktie is volgens
apwijk dat de Amerikanen als
«nigszins kan vliegtuigen van
'°J bodem kopen. Daarnaast pro-
94 de industrie in de VS van 5
it invoerrechten die op niet-
,oi kaanse vliegtuigen betaald
f n worden, terwijl aan de ande-
ut de Europese landen geen
«^rechten op vliegtuigen
pman van VFW-Fokker vroeg
if waarom de EG-regeringen
;aans de grootste aandeelhou-
van de nationale luchtvaart
schappijen) niet net als bij de
ire orders (denk aan de F-16)
irestaties verlangen van de
kanen. In het geval van het
ïtsvliegtuig vindt 60 procent
de produktie in Nederland
2'Mr Klapwijk wilde niet be-
dat Fokker in het vervolg de
ïls van de DC-10 zou maken,
elde hij voor dat wanneer Eu-
len jumbojets bestellen, zij
goed, op voorwaarde dat jul-
wfnerikanen onze Airbus of F 28
strobreed in de weg leggen,
oor is echter de al eerder gesig-
de mentaliteitsverandering
vraagd gaf mr Klapwijk toe
ok de landen buiten Noord-
ika en West-Europa veelal
ikaanse toestellen kopen. Dat
•ojn kwestie van technische ach-
ind in Europa, zo zei hij. Op het
van supersonisch vliegen en
jrfcrticaal opstijgen zijn de Euro-
Mln de VS de baas; de Amerika-
jeven dat zelf ook toe. Wel is de
ïkaanse vliegtuigindustrie
Aardiger. Hier is bij voorbeeld
iteeds geen Europese vennoot-
isrecht.
jcherming
van VFW-Fokker toonde
in het speciale geval van de
;uigindustrie dus een voorstan-
an een zekere vorm van be-
iing van de eigen nijverheid,
t algemeen echter verklaarde
C. Maas, voorzitter van de
van bestuur van de Nationale
fteringsbank (een van de ande
leiders) zich een tegenstander
protectie. Die dreigt op het
Jblik van alle kanten. Vooral
een land als Nederland, dat zo
e export is aangewezen, is pro-
Ie dodelijk, aldus mr. Maas.
en vanuit de exportkansen, gaf
^de waardedaling van de dollar
"laas reden tot zorg. Die zorg
tijdens de discussie tussen de
trnemers gedeeld door prof.
pten van de AMRO Bank die de
rikanen ervan verdacht zo wei-
[in te grijpen in de dollarkoers
nun eigen export te stimuleren,
ger devalueerde een land zijn
AMSTERDAM In verschillende
sectoren van de textielindustrie is
men op het ogenblik bezig met her
structureringen. Toch moeten we
niet denken dat we er zijn als deze
processen zijn voltooid. Dan begin
nen we pas. Deze waarschuwing liet
de voorzitter va» de raad van bestuur
van Gamma Holding, drs. P. W. A.
Roef, horen tijdens een bijeenkomst
van ondernemers in Amsterdam. De
heer Roef wilde de oorzaak van alle
textielnarigheden niet uitsluitend
toeschrijven aan de goedkope import
uit het Verre Oosten. Zijns inziens
zijn de Nederlandse textielbedrijven
over het algemeen niet flexibel ge
noeg. De produktie per werknemer in
de textiel is binnen de EG sinds 1970
nergens zo gestegen als in Nederland.
Aan de efficiency ligt het dus niet.
,,Maar we moeten omschakelen naar
flexibele specialisten'', meende de
Gamma-topman. Het nieuwe multi-
vezelakkoord geeft de Nederlandse
textiel daarvoor enige adempauze,
maar die zal zijns inziens kort zijn.
De heer Roef vertelde dat de Neder
landse textielproduktie in 1976 nog
slechts 78 procent was van de omvang
in 1970. In Duitsland is dat 108 pro-
dent. De grote klap moet naar zijn
mening in Duitsland echter nog ko
men. De vermogensstructuur van
veel bedrijven daar, is verre van
gezond.
munteenheid wel om die redden,
wat dan tijdelijk een opleving te
weegbracht. De recente devaluatie
van de Zweedse kroon tendeert ook
in die richting, vond prof. Karsten.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Onder het motto „Graag gedaan, vers van
uw melkman" gaat de ambulante melkhandel proberen een
deel van het in de afgelopen jaren verloren terrein terug te
winnen. De reclamecampagne is een van de onderdelen van
een programma dat is opgesteld door het Beleids Advies
Centrum ambulante melkdetailhandel BAC.
Volgens het BAC moet een melk
handelaar die met zijn wagen
langs de huizen gaat, voor een
verbeterd assortiment zorgen, zo
wel in de rijdende winkel als bij
de bezorging aan huis. Plannen
zijn er verder voor de werving van
nieuwe ondernemers, voor verbe
tering (onder meer door scholing)
van de commerciële instelling en
het bedrijfsmatig inzicht bij de
melkboer en ook nog voor het
zoeken naar mogelijkheden van
bediening van afwezige huis
vrouwen.
Achtergrond van de actie is dat
het in de eerste helft van de jaren
zeventig bergafwaarts ging met
de ambulante melkhandel. Tus
sen 1970 en 1976 verminderde het
aantal zelfstandige melkboeren
van 9.000 tot 6.000 waarbij het
marktaandeel van de thuisbe
zorgde melk terugliep van 73 tot
49 procent. Oorzaak was enerzijds
de kostenstijging van de melk
boer (die zich zelf bij voorkeur
melkman noemt) en anderzijds
het goedkope aanbod van melk in
de supermarkt en bij de dis
counter.
Naar aanleiding van deze ontwik
keling is in 1976 het BAC opge
richt. Het bijzondere bij dit initia
tief was dat voor het eerst de
melkhandel, melkindustrie, com
merciële organisaties en de pro-
dukt- en bedrijfschappen gingen
samenwerken.
Bij de oprichting van de BAC
verscheen een rapport van de Wa-
geningse hoogleraar Meulenberg
over de mogelijkheden van de be
zorgende melkhandel. Dat heeft
er nu al toe geleid dat de branche
gaat opleven. Het marktaandeel
blijft nagenoeg stabiel, de be
drijfsresultaten worden gunstiger
en het aantal deelnemers aan
vakcursussen stijgt.
UTRECHT Vitatron Medical in
Dieren gaat in San Diego Califor-
nië) een fabriek voor halfgeleiders
bouwen. Dat gebeurt onder de naam
Vitatrel Inc. Vitatron ipvesteert er
drie miljoen gulden in. In de loop
van dit jaar zal de fabriek de eerste
halfgeleiders, electronische onder
delen voor pacemakers („hartgang-
makers") afleveren. De veertig per
soneelsleden zullen alleen voor het
Nederlandse bedrijf en niet voor
derden produceren.
ADVERTENTIE
#\ORMAS BV
ADVERTENTIE
banque
*Tot f5.000 per maand direkt opvraagbaar. Daarboven geldt 1 maand
opzegtermijn. «Indien U in de loop van 1978 minder dan de helft van Uw
gemiddelde jaarsaldo opneemt krijgt U I maand extra rente. Voor meer
informatie kunt U een folder aanvragen. «Spaar bij de Banque via Uw eigen
Bank-Post- of Gemeentegirorekening.
Telefonisch kunt U een rekening openen of informatie aanvragen.
U kunt ook terecht bij een van de onderstaande kantoren.
PARIBAS DESPAYS-BASNM
AMSTERDAM-ARNHEM-BREDA-DORDRECHT-EINDHOVEN-ENSCHEDEGRONINGEN-DEN HAAGHAARLEM-
HEERLEN-HENGELO-MAASTRICHT- N'IJMEGEN-ROERMON'D-ROTTERDAMUTRECHT-VENLOAVEERT.
een onzer verslaggevers
ECHT Het lijkt erop,
thans een zekere stabilisa
tie lederwarenbranche is
treden in het beeld van de
lenlandse produktie en de
r. Weliswaar overheerst
port nog altijd, maar de
jven die het hebben over-
krijgen allengs meer
ht, nu de kostenstijgingen
t afvlakken.
blijkt uit een mededeling van de
(beurs in Utrecht, waar gisteren
akbeurs voor koffers en lederwa-
is geopend, die tot en met don-
lag 12 januari zal duren.
de Jaarbeurs zijn het te
peil van lonen en sociale lasten
ns land en de ongebreidelde im-
porten van lederwaren uit goedkope
landen geweest, die vele bedrijven
de afgelopen twaalf jaar hebben ge
noopt hun deuren te sluiten. Vele
bedrijven moesten de produktie
stopzetten, waarna ze ofwel geheel
verdwenen of zich toelegden op de
import van produkten die ze voor
dien geheel of gedeeltelijk zelf had
den vervaardigd
Daarbij nam de onderlinge concur
rentie nog toe, waardoor aan de tóch
al smalle winstmarges nog verdere
afbreuk werd gedaan.
Het aandeel van de eigen industrie
in de lederwarenbranche steeg nog
tot 1965 en wel tot ongeveer 75 pro
cent. In 1970 was dat aandeel terug
gelopen tot 58 procent en in 1977 was
dat verder ineengeschrompeld tot
niet meer dan 40 procent.
In ons land hebben bijna alleen de
fabrieken die „kleinlederwaren" ver
vaardigen het hoofd boven water
kunnen houden. Dat is te danken
aan het feit, dat portemonnees en
portefeuilles in ontwikkelingslanden
nog onbekende artikelen zijn, aldus
de Jaarbeurs.
Gelijktijdig met de vakbeurs voor
koffers en lederwaren wordt ook de
internationale souvenirbeurs gehou
den. Wat deze laatst genoemde beurs
betreft wordt meegedeeld, dat voor
detaillisten in ons land per jaar voor
ongeveer 95 miljoen gulden aan sou
venirs wordt verkocht. Een groot
deel van deze souvenirs gaat in de
tassen van toeristen naar het buiten
land
De verkoop van souvenirs is sterk
tijdgebonden. Het seizoen begint
even voor Pasen en is in september
praktisch afgelopen.
Het wordt hoog tijd dat banken, financie
ringsmaatschappijen en tussenpersonen
wettelijk worden verplicht het werkelijk ren
tepercentage op leningen te verstrekken, nu
is gebleken dat dit op vrijwillige basis een
enkele uitzondering daargelaten kennelijk
niet kan. De geldverschaffers verstrekken
dat cijfer niet zwart op wit, of geven (maar
dan wel mondeling) een verkeerd percentage.
In deze rubriek heb ik hierover al meer dan
eens geschreven.
Dat deze kwestie nu
weer aan de orde wordt
gesteld, is het gevolg van
een onderzoek door de
Consumentenbond naar
de wijze waarop geld
schieters en bemidde
laars de klant voorlich
ten. In en om Den Haag
werden 24 banken, finan
cieringsinstellingen en
kredietbemiddelaars
(waaronder garages die
auto's in huurkoop ver
kopen) benaderd met de
vraag: „Ik wil 3.000 le
nen voor de aankoop van
een auto. Dit bedrag wil
ik terugbetalen in 30 of
36 maanden. Hoeveel
rente moet ik dan be
talen?"
Van die 24 waren er maar
vijf, namelijk Alcredis,
Amro-Bank, Avista. Ne
derlandse Midden
stands-Bank en de Nuts-
spaarbank, die het juiste
rentepercentage opga
ven. Dat pleit in zekere
zin vooral voor Alcredis.
omdat deze instelling (en
intern is dat ongetwij
feld bekend) met een
rente van 23 procent tot
de duurste financiers be
hoort. Mavic en de Rot
terdamse Disconterings-
bank blijken nóg prijzi
ger te zijn.
Verschillen
In de opgaven van de 19
overige geldschieters en
bemiddelaars zaten gro
te tot zeer grote verschil
len. De meesten gaven
een veel lager percenta
ge op dan de werkelijke
rente; anderen konden
alleen maar de maande
lijkse aflossingsbedra
gen overleggen, waaruit
een leek onmogelijk het
werkelijk rentepercenta
ge kan berekenen.
Soms kostte het, zo zegt
de Consumentenbond,
nogal moeite om de geld
schieters en bemidde
laars tot het noemen van
het rentepercentage te
krijgen. Een aantal pro
beerde er in eerste aan
leg onderuit te komen
met de onjuiste dood
doener, dat het renteper
centage overal het zelfde
zou zijn.
Dat dit bepaald niet het
geval Is, valt in één oog
opslag in bijgaande ta
bel te zien. Bij sommige
geldschieters en bemid
delaars, zoals de Citroen-
garage Atam, Mabic,
Mundus, Rabo Bank,
Vola en Volkswagenga
rage Wittebrug, blijkt de
rente twee tot drie keer
zo hoog, als het percen
tage dat wordt opge
geven
Opbrengen
Zolang er nog geen wet
telijke regeling is, zit de
consument nog in een
zwakke positie. De con
sument is echter niet he
lemaal weerloos, omdat
hij (of zij) in ruime mate
kan kiezen tussen de
aanbiedingen van diver
se geldschieters en zo
doende kan eisen dat het
rentepercentage „zwart
op wit" wordt gegeven
Huurkoop blijkt intus
sen wel de duurste vorm
van financieren te zijn
Het is dus raadzaam het
werkelijk rentepercenta
ge op jaarbasis te vragen
(en te laten vastleggen)
en niet uit te gaan van de
passieve vraag, of
de maandelijkse aflos
singstermijnen wel „op
gebracht" kunnen
worden.
WERKELIJK EN OPGEGEVEN
RENTEPERCENTAGE
bij een lening van f 3000
Algemene Bank
Nederland
16
13
A
Alcredis
23
23
D
Amro Bank
16
16
A
Avista
19
19
B
Burg, J.N.
18
9
A
Citroengarage.
Atam
22
8
0
Datsungarage,
Valkenbosch
21
11
0
Fiatgarage.
Swart
21
11
c
Finata Bank
18
13
A
Gemeentelijke
Kredietbank
14
8
A
Industriële
Disconto Mij
18
8»/s
A
Mavic
25
14
D
Mundus
22
10
D
Nationale
Volksbank
18
A
Nederlandsche
Middenstandsbank
18
18
A
Nutsspaarbank
15
15
A
Rabo Bank
16
6 V,
A
Rotterdamse
Discontenngsbank
24
C
De Schakel
18
-
A
Uniek B V..
8SS kantoor
20
11
C
Vola
18
7
A
VW-garago,
Wittebrug
20
7
B
West Holland Bank
18
12
A
v.d. Wetering, A.C..
ass. kantoor
18
9
A
'IA - persoonlijke lening, af te loaaon In 36
maanden
B - huurkoopkrediet voor een nieuwe
auto, af te losaan in 36 maanden
C huurkoopkrediet voor een oude auto,
af te losten in 36 meenden
D - huurkoopkrediet voor een oude auto,
af te lossen in 30 maanden
- - rentepercentage kon niet opgegeven
worden
De Europese Commissie
ziet vooralsnog geen mo
gelijkheid de landen van
de Europese Gemeen
schap ertoe te bewegen
de hoeveelheid sigaret
ten, drank, parfum etc.
die hun onderdanen be
lastingvrij uit andere
EG-landen mogen mee
nemen, te vergroten.
Dit blijkt uit het ant
woord op vragen die de
Luxemburgse socialist
Dondelinger als lid van
het Europees parlement
had gesteld.
Dondelinger had aan
zienlijke vermindering of
afschaffing van de huidi
ge beperkingen voorge
steld als „een maatregel,
die meer indruk op de
mensen zou maken dan
talloze andere heel wat
kostbaarder communau
taire initiatieven".
De „pietluttige" contro
les wekken bij de miljoe
nen toeristen die elk jaar
de binnengrenzen van de
gemeenschap overgaan
twijfel of de gemeen
schap wel bestaat,
meent Dondelinger.
De Europese commissie
is het met hem eens, dat
deze controles, twintig
jaar na de ondertekening
van het EG-verdrag.
„een negatief psycholo
gisch effect op de publie
ke opinie" hebben
De verschillen in de ac
cijnzen, die de diverse
EG-landen heffen, zijn In
het algemeen de afgelo
pen jaren alleen maar
toegenomen. Daarom is
het onmogelijk geble
ken, de hoeveelheden die
belastingvrij mogen wor
den ingevoerd te ver
groten.
Er is tegenwoordig
tochtstrip te koop, waar
mee een kier volledig
kan worden opgevuld,
ongeacht de staat waar
in de ramen, deuren of
kozijnen verkeren. Het
produkt heet Thomsit
„tochtstrip op maat".
Ik zou er niet over heb
ben geschreven, als niet
het (afdoende) dichten
van kieren meestal grote
problemen geeft en als
niet het Houtinstituut
TNO over deze tocht
strip een gunstig advies
had uitgebracht.
Aan de hand van de fol
der bij het produkt (een
doe-het-zelver kan het
dus ook) werd door het
Houtinstituut TNO een
zeer brede naad met deze
tochtstrip op maat be
werkt en vervolgens op
wind- en waterdichtheid
beproefd. Op beide
„fronten" voldeed het
produkt aan de gestelde
eisen. Een bijkomend
voordeel is dat de (elasti
sche) afdichting vele Ja
ren mee gaat.
Het artikel is te koop In
doe-het-zelf zaken, ijzer
warenhandels en verf- en
behangwinkels.
De energiebesparing met
een klokthermostaat,
waarmee Honeywell ad
verteert. is flauwekul.
Deze kritiek levert de
Vereniging Eigen Huis in
Amersfoort. Honeywell
moet de energiebespa
ring niet als koopargu
ment erbij halen, maar
gewoon zeggen waar het
op staat.
Zo'n klokthermostaat
kost 250. Deze uitgave
verdient zichzelf niet te
rug, aldus deze consu
mentenvereniging.
Opgemerkt wordt in dit
verband dat vrijwel ie
dereen (een uur?) voor
het naar bed gaan de ka
mertemperatuur voor de
nacht 5 graden lager in
stelt en 's morgens de
thermostaat weer op de
gewenste kamertempe
ratuur zet. Dat gebeurt
meestal ook als mensen
overdag voor wat lange
re tijd het huls verlaten.
Op deze manier valt nog
méér dan 15 procent op
de stookkosten te bespa
ren. óók met een „han
domdraai". aldus de Ver
eniging Eigen Huis.
Het enige voordeel van
de klokthermostaat is
het groter comfort. De
thermostaat is namelijk
zo in te stellen, dat het
huis al warm is voor het
opstaan.
C. F. Karsten (bankier): Ik betrap mij erop dat, terwijl
ik reclame met een zekere intellectuele hovaardij
bekijk, ik er toch door wordt beïnvloed. Blijkbaar
speelt de herkenbaarheid bij mijn keuze toch een rol.
(Bijeengebracht door FHV/BBDO)