Drie weken
verstandig
vermageren
De tekening van een lezer
Trouw
commentaar
Elke dag een gezond menu in de krant om u te helpen
i
Hoeveel calorieën?
...en een
T
I
'UU1 üpULUig r
Afirt - en-
Ontwerp Sanctiewet
rnnrcnnpH i o*
npcrp'
n+.ipn VinnrlprH- "'"4
Doordravers
Dagmenu voor
zondag 1 januari
,,een laakbare
overdrijving"
scheurkalender
spreektrant
oudej aarsrede
inzamelingen
heidenoord
kerstnummer
■'ZATERDAG 31 DECEMBER 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
De CDA-fraclie in de Eerste Kamer
heeft een nogal delicate situatie doen
ontstaan nu zij min of meer heeft aange
kondigd dat zij de VVD een handje zal
helpen bij het doen stranden van het
ontwerp sanctiewet dat onder verant
woordelijkheid van het kabinet Den
Uyl was ingediend en door de Tweede
Kamer in meerderheid aanvaard.
Het betrokken wetsontwerp moet het
mogelijk maken, bij wet sancties uit te
vaardigen een handelsboycot bij
voorbeeld met het doel, het beleid
van andere staten te beïnvloeden en zo
,,de internationale rechts-orde te bevor
deren", zoals de vorige CD A-staatsse
cretaris Kooijmans van Buitenlandse
Zaken, eerste ondertekenaar van het
wetsontwerp, het in de Tweede Kamer
heeft omschreven.
Het bestaande middel van de door de
veiligheidsraad van de Verenigde Na
ties uitgevaardigde, verplichte sancties
blijkt een te beperkt bereik te hebben
omdat binnen die raad immers één
enkele, al dan niet toevallig aanwezige
delegatie, een door de Verenigde Na
ties noodzakelijk geachte sanctie kan
tegenhouden. Het wetsontwerp Kooij
mans zou het mogelijk maken ook sauc-
I ties die in andere internationale verban
den de Ver-enigde Naties, de Euro
pese Gemeenschap worden overeen
gekomen, rechtskracht te geven zodra
de noodzaak daarvan zich aandient.
Met die laatste toevoeging is een marge
van beleid aangegeven. Het is immers
duidelijk dat de geneigdheid, ook in
Nederland, om een middel als de eco
nomische boycot ter hand te nemen,
verschilt per partijformatie. Om con
creet te zijn: een Minister van Buiten
landse Zaken afkomstig van De PvdA
zal in de meeste gevallen er eerder toe
besluiten een sanctie voor te stellen dan
een van de VVD.
Er is natuurlijk niet aan te ontkomen,
deze politieke nuance in rekening te
brengen bij het beoordelen van de nog
al kritische opmerkingen die de CDA-
senatoren bij de schriftelijke voorbe
handeling van het wets-ontwerp door de
Eerste Kamer hebben gemaakt. De
sanctiewet is met unanieme steun van
het CDA in de Tweede Kamer aan
vaard. Dat gebeurde op een moment, 6
oktober jl, waarop nog mocht worden
gedacht dat de regeringssamenwerking
van de christen-democraten met de
PvdA zou worden voortgezet. Twee
maanden later, 13 december, komt de
CD A-fractie in de Eerste Kamer met de
mededeling dat het ,,haar wel uitermate
moeilijk zal vallen, haar steun aan het
onderhavige voorstel te geven" een
boodschap die juist werd geformuleerd
op het moment dat de steven naar de
VVD was gewend. Het zal best zo zijn
dat dit alles toeval is en dat de christen
democraten uit de Eerste Kamer ook zo
zouden hebben gereageerd wanneer het
tweede kabinet Den Uyl toch tot stand
was gekomen. Maar dan moet men toch
spreken van een ongelukkig toeval dat
voor de beeldvorming van het CDA zijn
negatieve gevolgen niet zal missen. En
daar moet ook de Eerste-Kamerfractie
van het CDA wel eens een beetje om
denken.
Als voornaamste reden voor hun afwij
zende houding voeren de CDA-senato-
ren een overweging aan die minder met
het buitenlands beleid dan met ons
eigen 'echtsbestel te maken heeft. Het
wetsontwerp voorziet namelijk in een
uitbreiding van de rechts-macht van de
Nederlandse rechter tot diegenen die
zich ook buiten het Nederlandse grond
gebied schuldig maken aan overtreding
van de sanctiebepalingen.
Nu zal niemand kunnen of mogen be
twisten dat het hier om een gewichtige,
ja principiële kwestie gaat die niet in
een handomdraai kan worden beslist.
Maar dan is weer enigszins ongerijmd
dat de CD A-senatoren in de schriftelij
ke gedachtenwisseling die nu in de Eer
ste Kamer op gang is gekomen, ternau
wernood aangeven waar en waarom
precies het betrokken wetsontwerp in
zodanige mate over de schreef gaat dat
het zou moeten worden verworpen.
Daarbij moet er ook maar even aan
worden herinnerd dat de CDA-woord-
voerder in de Tweede Kamer drs D.
F. van der Mei, thans Staatssecretaris
van Buitenlandse Zaken tijdens het
debat over de sanctiewet welgeteld één
alinea van zijn overigens nogal wijdlopi
ge betoog heeft besteed aan de kwestie
die zijn partijgenoten in de Eerste Ka
mer nu in zo hevige mate blijkt bezig te
houden.
Tijdens dat debat in de Tweede Kamer
is niet verbloemd dat mogelijkerwijs
Zuid-Afrika het eerste doelwit van het
nieuwe sanctie-instrumentarium zou
kunnen zijn. Het wetsontwerp is uiter
aard niet uitsluitend voor Zuid-Afrika
gemaakt, maar het ontleent misschien
wel zijn urgente karakter aan de zich
gevaarlijk toespitsende situatie ter
pjaatse. Het is dan ook opnieuw een
netelig toeval dat de meningsvorming in
de CDA-fractie uit de Eerste Kamer in
de publiciteit is getreden op hetzelfde
moment dat ons berichten bereiken
over een ernstige discussie tussen CDA-
VVD-ministers over een passage in dt
regeringsverklaring die aan de Zuidafri-
kaanse situatie en aan de Nederlandse
houding daartegenover zou moeten
worden gewijd.
Het is duidelijk en zeker niet ten on
rechte dat het nieuwe kabinet-Van Agt
mede zal worden getoetst aan zijn be
leid inzake Zuid-Afrika. Het is zeer te
hopen dat het, noch in de regeringsver
klaring, noch bij de verdediging van de
sanctiewet in de Eerste Kamer, terzake
misverstanden of onduidelijkheden zal
laten bestaan.
door Willem Schrama
Op de valreep van deze feestelijke decembermaand zullen velen
ongetwijfeld tot de ontdekking zijn gekomen dat het lichaams
gewicht behoorlijk is toegenomen. Om maar meteen met de deur
in huis te vallen: we zijn van plan daar iets aan te gaan doen. We
gaan drie weken vermageren op een verstandige manier. Als u
ook goede voornemens in deze richting heeft, kunt u zonder
problemen meedoen. Vanaf vandaag treft u drie weken lang
dagelijks in deze krant een menu aan dat u daarbij helpt.
Dat menu is niet bindend. Als u
bijvoorbeeld worteltjes wilt vervan
gen door bloemkool, dan is dat geen
bezwaar. U moet zich alleen houden
aan de hoeveelheid. Maar ook weer
niet te strikt. We kijken niet op een
calorie meer of minder. U hoeft geen
grammenweger aan te schaffen. De
menu's zijn gebaseerd op gegevens
van het VoorÜchtingsbureau voor de
Voeding in Den Haag en leveren da
gelijks ongeveer 1000 k 1100 calori
eën. Dat is ongeveer de helft van wat
een man met een normaal postuur
per dag bij zeer lichte arbeid ver
bruikt (bij een vrouw is dat iets
minder).
Het doel van dit dieët is tweeledig.
Uiteraard beoogt het overtollig li
chaamsgewicht te verwijderen, maar
belangrijker is nog het veranderen
van onze voedingsgewoonten. En dat
betekent voor de meesten van ons:
minder en gezonder eten.
Fabels
Daar zijn drie dingen voor nodig: de
wil, het doorzettingsvermogen en
een beknopte kennis van de voe
dingsleer. Bent u die de baas, dan
kunt u afrekenen met de fabels die
ons de laatste jaren overspoelen. U
kent ze vast wel: sherrykuren, kool-
hydraatarme diëten, vermagerings
koekjes en -dranken. Achter al deze
franje ligt altijd één koe van een
waarheid: afvallen kan alleen maar
door minder te eten.
Nemen we meer op dan we verbrui
ken, dan wordt dat teveel in de vorm
van vet in ons lichaam opgeslagen.
We worden dikker, en daarmee
groeit de kans op hoge bloeddruk,
suikerziekte, galstenen, gewrichts
klachten en niet het minst de ge
vreesde hart- en vaatziekten. Kort
om: ons lichaam degenereert.
Is het voedselverbruik p-oter dan de
opname, dan worden die opgeslagen
vetten aangesproken. Zelfs de meest
moedelozen moeten hieraan gelo
ven. Dik worden van een glas water
bestaat niet. De fout zit in de keuze
van het voedsel, en vaker nog in die
ogenschijnlijk onschuldige tussen
doortjes. Slechts een heel klein deel
(ongeveer vijf procent) van de mens
heid is zwaarlijvig als gevolg van een
klieraandoening.
Ons vermageringsprogramma duurt
drie weken. Waarom drie weken?
Eén week zet geen zoden aan de dijk.
Pas in de tweede week gaat u zicht
baar winst boeken, maar pas na drie
weken bent u serieus in staat om
opname en verbruik van voedsel in
evenwicht te brengen. Het hongerge
voel is weg. En dan kunt u doorgaan
op uw eigen manier. Totdat een bete
re voeding een manier van leven is
geworden.
Wat is een calorie?
Dit moet u weten voordat u begint.
Eten levert energie op. Of liever ge
zegd: door te eten zet ons lichaam
een bepaalde vorm van energie om
in een andere. Zoals een auto benzi
ne verbruikt om te kunnen rijden,
verbrandt ons lichaam voedingsstof
fen om te kunnen leven. Daartoe zijn
brandstoffen nodig in de vorm van
koolhydraten, vetten en eiwitten, die
elk een bepaalde hoeveelheid ener
gie leveren. Die hoeveelheid wordt in
de voedingsleer uitgedrukt in de ver
brandingseenheid kilocalorie, beter
bekend als calorieën. Een calorie is
dus niet iets tastbaars, iets wat je
kunt eten („daar zitten veel calori
eën in" is een veel gehoorde misvat
ting; „dat levert veel calorieën" is
juister).
Tot zo ver de verbranding. Maar het
i
dranken (per glas):
cal.:
•pijzan:
cal.:
rosé. rode of witte wijn
80
1 dropje
3
sherry
55
1 chocolaatje
35
jenever of vieu
70
1 volkorenbiscuit
45
vermouth, port
75
1 Hollandse nieuwe
100
zoete wrtte wijn
95
1 klem zakje chips (27 gr.)
145
pils, druivesap
110
1 croquet
150
zoete Spaanse wijn
165
1 slagroomgebakje
160
frisdrank of limonade
75
1 appelgebakje
250
volle melk
90
1 amandelbroodje
400
halfvolle melk
75
1 broodje paling
225
magere melk
50
1 saucijzebroodje
260
karnemelk
45
1 zakje frites zonder saus
280
magere yoghurt
45
1/3 rookworst
330
magere chocolademelk
95
1 pasteitje met ragout
600
lichaam heeft ook bouwstoffen no
dig. die we kennen in de vorm van
mineralen en ook weer eiwitten (die
dus een dubbele functie hebben). De
derde categorie waarin we onze voe
dingsstoffen kunnen verdelen, zijn
de beschermende stoffen zoals vita
mines en (wéér een dubbelfunctie)
mineralen.
Al deze stoffen zijn nooit in één
produkt verenigd. Daarom is een ge
varieerde maaltijd belangrijk voor
de instandhouding van ons lichaam.
Door gevarieerd te eten kunnen ont
brekende stoffen elkaar aanvullen.
Kiezen
Om het lichaam nu maar voldoende
van al die stoffen te verschaffen, is
de Schijf van Vijf (zie elders op deze
pagina) ontworpen, waarop vijf
groepen voedingsmiddelen zijn sa
mengebracht die nodig zijn voor
onze dagelijkse voeding. Die groe
pen zijn: melk en melkprodukten:
aardappelen, groente en fruit; kaas
en vlees of vis of ei of peulvruchten;
boter of (dieet)margarine; en ten
slotte bruin of volkorenbrood en
grove graanproducten als haver
mout en grutten.
Met elke dag precies voldoende van
elk van deze vijf groepen, gaan we
vermageren. Twee pond per week
moet er inzitten, maar niet teleur
gesteld zijn als het iets minder is.
Radicaler afvallen is altijd onge
zond. Bovendien moet u zich fit blij
ven voelen, anders houdt u het niet
lang vol. Het lichaam zal zich bij
ondervoeding of gebrek aan vitami
nes binnen de kortst mogelijke ke
ren revancheren.
Heeft u klachten over uw lichamelij
ke conditie (bijvoorbeeld nier-, gal-
of leveraandoeningen), raadpleeg
dan uw arts. die het duizend-calori-
eëndieet ongetwijfeld kent. Zijn die
klachten er niet. dan kunt u zonder
meer meedoen.
Nogmaals, de dagmenu's zijn varia
bel. Elke dag zijn er keuzemogelijk
heden. Met een portie groente be
doelen we simpelweg een derde deel
van het bord. Een portie aardappe
len houdt u op ongeveer 100 gram,
een portie fruit op ongeveer 150
gram. Om u een beetje vertrouwd te
maken van de calorische waarden
van veel gebruikte dranken en spij
zen, drukken we hiernaast een staa
tje af. U weet alles als u bij het
Voorlichtingsbureau voor de Voe
ding de zogeheten voedingsmidde
lentabel bestelt voor een luttel be
drag. (Tel. 070-469512).
Alcohol
Kunt u niet buiten alcohol, laat u
dan niet ontmoedigen door dit dieet.
Alcohol heeft ook goede eigenschap
pen, mits matig gebruikt. Het ver
wijdt de bloedvaten en verlaagt de
bloeddruk. Maar beperk u ook al
vanwege de hoge calorische waarde,
op één glas bier of wijn of gedistil
leerd per dag als slaapmutsje. Kof
fie en thee leveren (zonder suiker en
melk) nauwelijks calorieën, even
min als ontvette bouillon of mine
raalwater. Suiker is slechts brand
stof en geeft dus energie, maar is
verder nergens goed voor. Probeer
eens een zoetje, doe het zonder, of
neem er heel weinig van. Ban de
frisdrank uit uw bestaan.
Wees voorzichtig met de talloze ver
borgen dierlijke vetten (in vlees
waar. automatiekprodukten enz.).
Verzadigde of harde vetten zijn lui
en geneigd te blijven steken in de
vaatwand. Onverzadigde vetten
(veel plantaardige) daarentegen
niet.
Tenslotte nog een paar tips. Haal
niet in huis wat u niet wilt eten.
Weeg u elke dag, resultaat geeft
moed, Ga vroeg slapen (wie slaapt
die eet niet). En vooral: veizin voor
uzelf geen uitvluchten.
Volgende week iets over het belang
van beweging (u hoeft niet per se lid
van een trimclub te zijn), over vita
mines en over uw Ideale gewicht.
Heeft u intussen vragen of reacties,
dan graag een briefje of briefkaartje
aan Trouw, postbus 895. Amster
dam onder vermelding „Drie weken
vermageren".
Tekeningen, bij voorkeur in liggend formaat, sturen aan: Trouw, (ury politieke prent. Postbus 859,
Amsterdam. Naam en adres aan achterzijde vermelden. Voor geplaatste prenten is er een boekenbon.
Llllv/llllvllU.vl U. V AjBl
HET WEER door Hans de Jong
Het oliebollenfeest zal begeleid
worden door een stormachtige
tot krachtige wind uit west tot
noordwest en door buien van
hagel en natte sneeuw. Geleide
lijk aan wordt het echter een
beetje rustiger en dat zal ook in
de nacht op zondag het geval
zijn. Dit kan tot gevolg hebben
dat het in het binnenland tot
een graadje vorst komt en als
verdere consequentie gladheid
van de wegen. Dat komt dan
niet zo mooi uit want juist in de
Nieuwjaarsnacht zijn veel men
sen op pad en weg. Wel even
uitkijken dus.
De buienwolken die gisteren bo
ven de Noordzee ontstonden en
op ons land kwamen aanzeilen
reikten tot circa 7000 meter. Ze
gaven in de voorafgaande nacht
en ochtend al onweerverschijn
selen: In en rondom Wolvega
(Friesland) zo'n harde ramme
lende donderslag, dat kerstbal
len uit de boom vielen en ruiten
schudden. Rond half acht giste
renmorgen waren er twee ontla
dingen in Delft en eerder ook al
in het Zuidlimburgse Eysden. In
de vooravond begon het op
nieuw te onweren in het noorden
van het land onder invloed van
een naderende randstoring, die
op de Noordzee op dat moment
windkracht 9 tot 10 ontketende.
In een zóne van Schotland over
de Noordzee, onze omgeving
naar midden-Europa was het
voor de vliegtuigen tussen 6 en
12.000 meter hoogte gisteren
ook niet al te veilig: Er deed zich
daar namelijk CAT voor: Sterke
luchtwoelingen, luchtzakken bij
blauwe hemel. Het vorstgrensni-
veau van 0 graden lag boven het
noordoostelijke deel van de
Noordzee op 500 meter, in zuid
Zweden 300, in Ierland op 1500
meter. Op 5.000 meter hoogte
boven de Noordzee was de tem
peratuur tussen -30 en -35 gra
den tegen normaal -25, vandaar
de hagel en sneeuw die er is
gevallen.
Zeer lage temperaturen worden
gemeten in Noordwest-Rusland
te weten -30 tot -36 graden, in
Noord-Finland -20 tot -25,
Noord-Zweden -12 tot -16,
maar bij dalende barometer.
Er is geen Russisch maximum
te vinden, dat als transporteur
van deze winterkou kan functio
neren. Zeer sterke noordweste
lijke hoogtestromingen noodza
ken ons naar de oceaan te kij
ken of we dat nu graag willen oi
niet: Ten zuiden van Groenland
is al weer een volgende depres
sie in ontwikkeling, een zoge
naamde „break-away-depressl-
on", een soort doorbraakfiguur,
die zich op maakt om begin 1978
een positie in te nemen nabij
Noord Schotland.
Het ermee samen hangende
warmtefront met regen kan in
de loop van Nieuwjaarsdag al
ons land bereiken waarna er iets
zachtere lucht zal binnen vallen.
Eén en ander is slechts tijdelijk
en in later stadium komt er op
nieuw polaire lucht opzetten uit
westelijke richting, maar die
heeft een vrij lange weg over de
oceaan afgelegd en is dus wel
min of meer aangewarmd. Ook
op woensdag 15 januari is er wat
die hoogtestromingen uit noord
west betreft nog weinig of niets
veranderd, aldus vooruit-kaar
ten uit Noord-Amerika.
Volgens mijn bescheiden me
ning is er wel degelijk aanlei
ding voor de liefhebbers van
schaatspret om met zorg verde
re verloop van de winter tege
moet te zien. De kans dat het
huidige onwinterse luchtdruk
patroon zich verder in januari
en februari in grote trekken zal
handhaven, is groter dan die op
een radicale wijziging in een
oost-west circulatie zoals dat in
voorafgaande jaren ook wel
eens is vertoond.
HOOGWATER zondag 1 Januari Vllssingen
5.59-18 23. Harlngvlietsluizen 6.06-18 25. Rot
terdam 7 42-20 22 Schevenlngen 7 01-19 23.
IJmuiden 7 48-20.10, Den Helder 11 34-23.29,
HarUngen 1.18-14.10, Delfzijl 3.29-16.08.
HOOOWATER maandag 2 Januari Vllssin
gen 6.48-19 15, Harlngvlletalulzcn 6 52-19 17,
Rotterdam 8 32-21 16, Schevenlngen
7 48-20 14, IJmulden 8 37-21.03, Den Helder
12.09—, HarUngen 1.52-14 45, Delfzijl 4 11
16.55
ontbijt
1 dun besmeerde snee bruin- of
volkorenbrood met rookvlees
of pekelvlees of magere ham.
1 glas halfvolle melk
koffie of thee zonder suiker of
melk
's morgens
koffie of thee zonder suiker of
melk
lunch
1 dun besmeerde snee bruin- of
volkorenbrood met ongelar
deerde lever, magere smeer
kaas of Zwitserse strooikaas.
1 sneetje knöckebrot met plak
jes tomaat en komkommer
1 beker magere yoghurt met
een halve appel of een manda
rijn.
's middags
thee zonder suiker of melk
warme maaltijd
kop heldere soep naar keuze
(bouillon ontvetten door in
koude toestand het gestolde
vet te verwijderen, hetzelfde
geldt voor jus)
100 gram kippevlees (zonder
vel) of biefstuk
portie groente naar keuze
(geen doperwten)
kleine portie aardappelen met
een weinig jus (ontvet)
toostje met camembert of
smeerkaas
koffie zonder suiker
's avonds
1 glas magere of halfvolle
melk, karnemelk of magere
yoghurt. Niet doen als u één
glas bier, wijn of gedistilleerd
wenst.
„Er is in vele gezinnen een laakbare
overdrijving. Ik beklaag meisjes
die in de vierde of vijfde klas al met
een echt armbandhorloge zitten te
pronken. Waar zouden die blij mee
gemaakt kunnen worden als ze zes
tien, als ze achttien zijn? De over
drijving uit zich ook in de kleeding,
in het maken van reizen en in ande
re dingen. Maar speciaal toch in het
geven van speelgoed en sieraden.
Men maakt de kinderen bla
sé door te veel en te mooie ca-
deaux. Laat ons tot den een
voud terugkeeren. Niet alles wat
blinkt en schittert en veel kost ver
rijkt het leven van onze kinderen."
Een vermanend woord van „het
hoofd eener Chr. School te Rotter
dam," dat op zaterdag 3 december
1927 in De Nieuwe Haagsche Cou
rant in de rubriek Schoolnieuws
wees op „een kenmerkende fout
van de Sinterklaasviering" Voor
de rest besteedde die krant vijftig
Jaar geleden weinig aandacht aan
Sinterklaas, stukken minder dan
aan het kerstfeest en oudjaar. Op 5
en 6 december werd er zelfs geen
toespeling op gemaakt. Dat kwam
pas op 7 december: Enkhuizer vis
sers snelden een „schip in nood" op
de Zuiderzee te hulp; aan boord
was Sinterklaas met een paar Pie
ten, op weg naar een officiële ont
vangst. En op 14 december werd
nog gemeld dat de kinderen van
het personeel van de „Vulcaan Mij"
zo'n heerlijk Sinterklaasfeest ge
vierd hadden.
Neringdoenden braken in adver
tenties zowat hun tong over de aan
prijzingen van Sinterklaas-cadeau
tjes. ,,'n Electrtsch toestel is het
mooiste en nuttigste St. Nicolaas
Geschenk!" roep er één uit „Geef
daarom aan grootmoeder een voet-
stoof, aan grootvader een verwar-
mingskussen, aan moeder een
broodrooster, aan vader een straal
kacheltje, aan groote broer een
scheerbakje. aan Zus een wafelij
zer, aan baby een bedkruik, aan
„Haar" een haardroger, aan „Hem"
een bureaulamp". Een andere ad
vertentie: „Dames: meer nog dan
ooit moet een St. Nicolaascadeau
zijn: nuttig, praktisch, mooi. De
tijdsomstandigheden gebieden
dit". Daarom moesten de dames
nodig een veiligheids-scheerappa-
raat voor man, zoon of verloofde
aanschaffen. Ook pijptabak werd
van harte als cadeau aanbevolen,
voorts „de goedkoopste en meest
volmaakte vulpenhouder," en
„voor de jeugd is een boek het
beste geschenk". De banketbakker
had boterletters (16 cent per ons),
chocolade letters, beestjes van sui
kerwerk en chocola, speculaaspop
pen. taai-taai, peper- en kruidnoot
jes in voorraad.
„Koop den Maranatha Scheurka
lender 1928 onder redactie van Ds
J. J. Knap Czn. Deze Kalen
der met zijn prachtige schild is een
sieraad voor de huiskamer
Een andere kerst-advertentie be
looft extra kortingen bij aankoop
van een huisorgel, en bovendien
„een bank cadeau en eenige num
mers schoone Kerstmuziek. Wacht
vooral niet langer, vlak vóór het
Kerstfeest hebben wij het zoo druk.
omdat zooveelen met Kerstmis in
het zicht, het gemis van een orgel
des te sterker gevoelen".
„De Kerstklokken luiden!! Vrede
en vreugde heerschen op aarde! Nu
dient U nog zorg te dragen, dat Uwe
kleeding de feestelijke stemming
niet verstoort".
Aan het kerstfeest werd vrij veel
aandacht besteed, al zijn verslagen
en aankondigingen vóór de kerst
dagen maar sporadisch te vinden.
Een enkele kerstwijding of -viering
werd wel aangekondigd en dan ui
teraard in de trant van toen. Oude
re mensen waren meteen „oudjes",
joodse kinderen „Jodenkinder
tjes". Zo was er in Schevenlngen
een „Kerstfeest voor oudjes", zoals
boven het verslagje stond:het
jaarlijksch Kerstfeest voor ouden
van dagen uit Scheveningen, waar
bij ongeveer zeventig oudjes aan
wezig waren". Boven het tweede
verslag de kop: „Een roerend
Kerstfeest. Bij het oude Bonds
volk". Eerst een paar regels inlei
ding over een „Jodenvoordracht",
waarbij de zaal „gierde van het
lachen Die Joden toch ook
Vervolgens het eigenlijke verslag
van een gezamenlijke joods-chris
telijke kerstviering: „Nee. geen
voordracht-Joden, maar rasechte
afstammelingen van het oude
Bondsvolk. En die allen vierden het
Kerstfeest. Zelden hebben wij het
zoo ontroerend zien vieren. Daar
zaten ze voorin, de Jodenkinder
tjes En zo gaat het verslag nog
een tijdje door
De NCRV had op die oudejaars
avond van 1927 geen zendtijd en
zond de oudej aarsrede dus maar
vast op de 29ste uit: „Naar wij
vernemen hoopt de Voorzitter der
Ned. Chr. Radio ver eeniging, Mr. A.
van der Deure, zijn gebruikelijke
oudejaarsrede te houden op Don
derdag 29 December a.s., den laat-
sten gewonen uitzendavond van de
NCRV in dit Jaar, vla den zender te
Huizen."
Rondom Kerst was het ook in 1927
al gewoonte, dat particulieren en
instellingen een beroep deden op
de goedgeefsheid van de burgerij.
Het Lger des Hells had tienduizend
gulden nodig „voor het Kerstfeest
der Haagsche Armen". Het plaat
ste een advertentie met deze in
houd: „Wij willen: 5000 Haagsche
armen voeden; 1000 Haagsche
kleintjes feest bereiden; 650 Haag
sche kleintjes kleeden; 350 ver
pleegden in onze Haagsche Inrich
tingen gedenken, alsook den ge
vangenen een verrassing bereiden.
Wij willen Kerstvreugde brengen,
overal waar het noodig en mooge-
lljk is
De hervormde predikant ds. J. A.
Visscher uit Groesbeek hield in z'n
eentje een collecte: Mag van
het vele, dat u voor anderen over
hebt, ook niet een klein zilverstuk-
Je rollen naar mijn adres, van waar
ik het wel ter plaatse bezorg?" En
ook een verzoek van de Jeugdbond
voor Dierenbescherming te Sche
veningen: „Wij wilden zoo gaarne
met de a.s. feestdagen weder onder
toezicht van onze geleiders de
paardjes en honden van de woon
wagens aan de Loozerlaan en de
paarden van de verhuurstallen een
extra-maal uitreiken. Wie helpt
mede?"
Eén kerstgedichtje kregen de Jon
gens en meisjes op 24 december in
hun hoekje voorgeschoteld tussen
puzzels en mopjes, maar een week
eerder werd er nog met geen woord
over het naderende kerstfeest ge
sproken. Wel was er toen een zen
dingslied voor de kinderen opgeno
men, waarvan we drie coupletten
citeren: „Houten beelden, steenen
goden/Bidt hij in zijn blindheid
aan/Leer hem in zijn zonde en noo-
den/Slechts tot U om hulp te gaan. -
Zie hoe hij, van wraakzucht be
vend/Zijne naasten zelfs verslindt;
Toon hem. Jezus, hoe Gij snevend/
zelfs Uw vijand hebt bemind. - Och.
dat Uwe zendelingen/In het duistre
Heidenoord/Mcènge ziel nog voor U
vingen/Met de netten van Uw
Woord".
Elke zaterdag bracht de Nieuwe
Haagsche Courant als extra een
„Zondagsblad", dat op zaterdag 24
december in een kerstnummer was
omgetoverd. In een kader op de
voorpagina werd dat aldus aange
kondigd: „Aan ons Zondagsblad,
hetwelk gedurende de kerstdagen
bij de lezers ter tafel zal liggen, is
meer dan gewone zorg besteed. WIJ
hopen, dat het mede mag dienen,
om het voorname feest der Chris
tenheid in de gewenschte stem
ming te brengen". Die voorpagina
liet er trouwens geen twijfel over
bestaan, dat het hier om een kerst
krant ging: waar anders uitvoerige
verslagen en beschouwingen uit de
Eerste en Tweede Kamer stonden,
was nu de halve pagina gevuld met
een hoofdartikel over het kerst
feest, en een gedicht: „Israels Kers
tfeest". Op de pagina Voor de
Vrouw werd met geen woord gerept
over het feest, maar de zondagsblj-
lage stond er vol van: gedichten,
twee verhalen ('Het Kerstfeest van
Dirk van Dam' en 'Het Kerstfeest
van Mad Ben'), een groot aantal
artikelen en beschouwingen (onder
meer over bekende kerstliederen,
kerstgebruiken en 'het schoone
land der papoea's, waar het nog
veelszins donker is') en veel stem
mige fotootjes, zoals die van een
molen onder de titel 'Een mooi win-
terkiekje".
