m
IKV vraagt geld voor
actie tegen kernwapens
Geen wonder dat paus Paulus soms treurig kijkt
Ted Scott weigert
naar Zuid-
Afrika te gaan
r f
Braziliaanse kerk
zoekt bressen in
onderdrukking
li
1
Pastoraal overleg
moet verdeeldheid
overwinnen
Gereformeerd
kerkewerk
in Londen
krimpt in
VANDAAG n
VOORBUGANGEI
DONDERDAG 29 DECEMBER 1977
KERK
Trouw/Kwartet
^DE
door dr. A. v. d. Wey O. Carm.
Paus Paulus ligt nog wakker
door de nasleep van Joannes
de XXXIIIste, ofwel de
Goede s Concilie-bevlieging
(19621 Nu heelt Joannes me
ook wat losgewoeld in de
katholieke kerk: haast geen
steen is op de andere gebleven.
..De Kerk op hol" luidt de titel
van een pas in Nederland
uitgekomen boek van de
concilie-deskundige
Hebblethwaite Inderdaad, een
groot deel van het „Godsvolk"
luistert niet meer naar de
commando's en leidsels van de
kerkelijke voerlui. Het oude
evenwicht is verbroken en
velen zoeken nu in een „loyale
oppositie" (in naam van het
conciliaire geloof) een nieuw
evenwicht via nog niet
vrijgegeven wegen!
De clerus ts van zijn oude voetstuk
gevallen en de spraakmakende
gemeente zit op de troon. Theologen
hebben van paus en bisschoppen de
leerstoel genaast en het oude
'adagium ..Roma locuta. causa
finlta" omgetoverd in: „Rome
gesproken, de zaak nog helemaal
open!" 's Pausen invloed en macht
zijn in principe danig besnoeid door
de „collegialiteit der bisschoppen"
en het Godsvolk is vrijheid van
religie en geweten geschonken.
Erkenning
De andeie christelijke
genootschappen worden als „kerken
en ..broeders" erkend en een open
dialoog is begonnen met humanisten
en marxisten. Van de oude
mls-llturgle. door Pius V ..ten
eeuwigen dage" vastgesteld, lijkt
maar een schijntje over. Dit raakt
vooral vele traditionalisten in het
hart Op seksueel en
huwelijksterrein is de paus een
roepende in de woestijn geworden
de verboden pil is dagelijks voedsel
van de geëmancipeerde gemeente
Paus Joannes wilde via het concilie
de Kerk onder meer een „menselijk"
gezicht geven, ja zelfs.zonder vlek
en rimpel." Hij meende ongestraft de
kluisters van eeuwen met haar straf
Paus Paulus.
centraal gezag losser te mogen
maken, meer vrijheid laten aan het
Godsvolk.
met kans op veel pijn en
teleurstelling, van onenigheid en
wanbegrip bij vele oud-gelovigen. En
die zijn er gekomen naast grote
verblijding bij vele anderen. Geen
wonder, dat de boelberedder van het
concilie paus Paulus soms treurig
kijkt en de slaap niet kan vatten. Hij
meent het zo verschrikkelijk ernstig
met zijn verantwoordelijkheid en
vertrouwt moeilijk iets toe aan het
bisschoppen-college en de Heilige
Geest
Waagstuk
Dit bleek weer sterk bij het bezoek
aan Rome van de Nederlandse
bisschoppen. Bij Joannes lag dit heel
anders. Zelfs na zware zittingen met
moeilijke problemen at Angelo
Roncalli goed en stapte rustig in bed
met de gelovige woorden: „Ontspan
je Angelo De Heilige Geest bestuurt
de Kerk; niet jij!" Ja. Joannes
praktizeerde al het „primaat van de
heilige Geest". Hij wist zelf ook niet
precies wat zijn concilie-inspiratie
wel niet zou kunnen loswoelen in de
Kerk, maar hij waagde het met de
Heilige Geest
geworpen en toen ging het borrelen,
gisten en oorverdovend knetteren.
Joannes (die privé nog een
ouderwetse seminarie-spiritualiteit
cultiveerde) keek vol verwondering
en optimisme toe bij dit smeltproces
in het vuur van de Heilige Geest. Hij
was benieuwd wanneer de
smeltkroes alvast wat zuiverder en
menselijker trekken zou vertonen.
Hij lonkte naar het verschijnen van
een mondiale broeder-kerk en
wereld.
Begeleiden
Joannes de Goede heeft het gewaagd De Kerk werd in de smeltkroes
Paus Paulus moest dit proces verder
begeleiden; een vrijwel hopeloze
taak voor deze zorgelijke mens.
Joannes de Goede ging rustig onder
zeil en liet de Heilige Geest volop
kapitein! Paulus meent in zijn
bezorgdheid zelfs de Heilige Geest
een steuntje te moeten geven.
Joannes werd een paus van en voor
allen, dus een oecumenicus met hart
en ziel. Daarom moet Rome Joannes
ook niet officieel heilig verklaren,
want dit zou een enorme verenging
betekenen, lijkt mij. HIJ is nu nog de
gerespecteerde en vriend van vrijwel
alle mensen. Joannes had het geluk
geen „Humanae vitae" te hoeven
schrijven en ontving zelfs de
Balsacprijs voor zijn „Pacem in
terris".
Ofschoon „Populorum progressio"
ook paus Paulus in de wereldprijzen
had kunnen laten vallen, vernietigde
helaas „Humanae Vitae" het krediet
dat hij in de wereld genoot. Paus
Paulus kwam trouwens voor een vrij
hopeloze opgave te staan. Op de
wijze van Pius XII met opgelegd
gezag regeren ging niet meer en het
charismatische en menselijke van
Joannes ontbreekt hem. Hij blijft
zweven tussen die twee typen en dit
lijkt me de tragiek van paus Paulus.
De recente geschiedenis noteert
Paulus niet hoog (vooral in
Nederland), toch is het niet
onmogelijk, dat hij hoger ogen gooit
in de verre toekomst.
Pater v. d. Wey te Boxtel schrijft naar
aanleiding van: ,,De Kerk op hol"
door Peter Hebblethwaite, uitg.
Wereldvenster te Baarn; prijs 34,50.
"Allium
QUEBEC Aartsbisschop
Ted Scott, de leider van de
anglicaanse kerk in Canada en
voorzitter van de wereldraad
van kerken, heeft zijn voorge
nomen reis naar Zuid-Afrika
afgezegd in verband met de ac
ties tegen anti-apartheidsorga
nisaties in dat land.
Het Canadese House of Bishops en
de nationale uitvoerende raad van
de anglicaanse kerk hebben tegelij
kertijd een beroep op de regering
van hun land gedaan, alle diploma
tieke. economische en militaire ban
den met Zuid-Afrika door te snijden
De uitvoerende raad is het hoogste
beleidsorgaan van de kerk. tussen de
vergaderingen van de synode in.
De raad gaf in zijn oproep aan de
regering uiting aan zijn diepe veront
rusting over de maatregelen tegen
de achttien anti-apartheidsorganisa
ties „Door deze daad heeft de Zuid-
afrikaanse regering opnieuw haar to
tale minachting getoond voor chris
telijke overtuiging in en buiten het
land," aldus de raad.
Het Canadese anglicaanse episco
paat zei te zijn „ontzet door het
toenemende regeren bij decreet en
de verdergaande ontzegging van
mensenrechten voor de meerderheid
van de mensen in Zuid-Afrika door
een regering, die totaal het omge
keerde doet van wat zij voorgeeft te
doen. regeren in de naam van de
christelijke beschaving." „Naar onze
mening kan hier alleen weerstand
tegen geboden worden door de isole
ring van deze regering op alle ni
veaus."
Van een on2er redacteuren
DEN HAAG Het Interkerkelijk Vredesberaad IKV ergert zich aan het feit, dat onbekenden om
veiligheidsredenen concrete informatie achterhouden over aantallen en soorten kernwapens, die
in Nederland zijn opgeslagen. Noch de opslagplaatsen zijn bekend, noch de wijze van bewaking.
Evenmin is er enige informatie te krijgen over de geruchten, dat de kernwapens geregeld worden
verplaatst. In IKV-berichten vraagt secretaris dr. Mient Jan Faler van het IKV zich af welke die
veiligheidsredenen zijn.
Aartsbisschop E. W. Scott. voorzitter
van het centraal comité van de wereld
raad van kerken.
CONFERENTIES
Oriëntatie op zending. Wat wordt
in deze tijd onder zending verstaan?
Dinsdag 17 januari m.m.v. ds. J. J.
Oranje en zaterdag 4 februari
m.m.v. dr. L. Schuurman (zelfde pro
gramma). Toerustingscentrum,
Leusden (tel. 033-43244).
Hij wijst erop, dat bescherming bur-'
gerbevolking op vragen wat ons te
wachten staat in tijden van crises en
oorlog en welke beschermende
maatregelen ontworpen zijn, ontwij
kend antwoordt. Het IKV vraagt
zich af of bescherming burgerbevol
king het ook niet weet of het niet
mag weten.
Naar aanleiding van vragen in pro
vinciale staten van Zuid-Holland
over een opslagpolaats van kernwa
pens in Rotterdam-Noord, die door
het IKV was genoemd, kwam als
officieel antwoord, dat provinciale
staten ook vinden, dat opslag van
nucleaire wapens in de buurt van
grote bevolkingscentra om veilig
heidsredenen ongewenst is. Maar
provinciale staten zeggen ook: op
slagplaatsen van nucleaire wapens
zijn geheim. Daarom kunnen we op
de aanwijzing van Rotterdam-Noord
niet ingaan.
Het IKV merkt over dit antwoord
op: een eerlijk antwoord, maar zake
lijk gezien nogal merkwaardig. Het
college vindt ook dat er in Rotter
dam-Noord geen kernwapens horen
te liggen, maar.het mag niet we
ten of ze er liggen. Dat is geheim. Het
IKV commentarieert: „Kernwapens
zijn zo geheim, dat ze er eigenlijk
niet zijn". Het commentaar besluit
met de opmerking: „Misschien is het
alleen aan onze vijand bekend waar
onze geleende kernwapens liggen en
van welke type ze zijn. De Neder-
Van een onzer verslaggevers
LONDEN Er komt geen Neder
landse gereformeerde predikant
meer ln Londen Het is volgens de
kerkeraad onder de huidige omstan
digheden niet mogelijk, een predi
kant met volle dagtaak aan te trek
ken Dat betekent, dat de vacature,
die deze zomer ontstond doordat ds.
J W. Bats een beroep naar Hengelo
aannam, onvervuld blijft
Tevens heeft de kerkeraad besloten,
het aantal kerkdiensten ln Londen
aanzienlijk te beperken Met ingang
van Januari zal er voortaan nog
maar één dienst per maand worden
gehouden, en wel op de vierde zon
dag van de maand Deze beslissing
is genomen op grond van de relatief
geringe opkomst in de diensten, de
naar verhouding hoge kosten ver
bonden aan het doen overkomen uit
Nederland van gastpredikanten. als
mede op grond van de overweging,
dat er elke week ln Londen een
Nederlandse kerkdienst Is In Austin
Friars
Ten behoeve van gereformeerde Ne
derlanders. die tijdelijk of voorgoed
in Engeland gingen wonen, werd in
1939 de gereformeerde kerk van
Londen gesticht
De behoefte aan deze vorm van pas
toraat is de laatste Jaren sterk afge
nomen. voornamelijk doordat dege
nen die nu in Engeland komen, ge
makkelijker aansluiting vinden bij
Engelse kerken.
door Koos Koster
„Onze regering probeert de theologie van Hitler in Brazilië in
praktijk te brengen," zegt een protestantse ouderling in Rio de
Janeiro. I)e militairen zeggen tegen ons: „Bemoeien jullie je met de
hemel; wij knappen de aardse zaken op."
ËnTTelho que „no O que "habeas-corpus"?
paruva: Munuioii
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/
DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 4. Rot
terdam
Tel. 010-115588 (red)
Schiedamsevest 52
Tel 010-115700 (adv).
DEN HAAG/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22, Den
Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN
Postbus 3
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030
Deze theologie schijnt er als koek in
te gaan bij de meeste protestantse
kerkleiders in dit meer dan 100 mil
joen inwoners tellende land De pro
testanten reppen met geen woord
over de schending van de mensen
rechten in Brazilië. Ze zwijgen over
de hongerlonen voor de Braziliaanse
arbeiders en boeren. De reden1 Ze
willen hun president, de lutherse ge
neraal Ernesto Gelsel, liever niet
voor de voeten lopen en sussen hun
geweten met de gedachte dat alles in
orde is ln dit paradijs voor multinati
onale ondernemingen. Met een be
roep op Romeinen 13 aanvaarden ze
de militaire dictatuur sinds 1964
in het zadel dankzij een mengeling
van technocratie en onderdrukking
van de Braziliaanse bevolking als
van God gegeven.
Bressen
Een kleine groep, rondom de theo
loog Ruben Alvez. staat kritisch te
genover het gedrag van de meeste
protestantse kerken. Sommige van
deze protestantse „dissidenten" ge
loven evenmin in de toepasbaarheid
van de theologie van de bevrijding in
Latijns Ameerika. Zij wijzen daar
voor op het in elkaar storten van
verschillende progressieve groepen,
vanaf de protestantse ISAL-groep
tot aan de katholieke Christenen
voor het Socialisme in Chili De oor
zaak daarvan1 De bewuste groepen
vereenzelvigden zich met een be
paalde politieke partij of zagen te
snel de functie van de officiële kerk
als paraplu en schuilplaats, over het
hoofd.
Deze protestante Gideonsbende
zoekt in Brazilië naar de theologie
van de „bressen": Hoe kun Je als
christenen op die momenten inha
ken. wanneer er mogelijkheden en
openingen voor veranderingen aan
wezig zijn in de maatschappij, zoals
een kerkelijke zegsman formuleert
Ze deden dat op 18 september, toen
de beweging voor gerechtigheid en
bevrijding een coalitie van katho
lieken. protestanten, onderwijzers,
studenten en arbeiders in een van
de kerken van Sao Paulo. Brazilie's
Industriële monterstad. een bijeen
komt belegde 5000 mensen hoorden
een advocaat, samen met een arbei
der en een dominee pleiten voor het
recht op democratische vrijheden m
Brazilië. De politie had de IniUaUef-
nemers van te voren gewaarschuwd
dat een dergelijke vergadering ver
boden was. Na afloop werden ver
schillende studenten, die de straat
opgingen, gearresteerd.
Vernieuwingsdrang
Binnen de katholieke kerk zijn drie
haarden van vernieuwing aan te wij
zen. In Sao Paulo is onder de bezie
lende leiding van de moedige kardi
naal Don Paulo Evaristo Arns een
nieuwe pastorale lijn uitgestippeld:
vechten voor de mensenrechten
aandacht geven aan de randstede
lingen in deze acht miljoen mensen
tellende metropool
inzet van teams in de arbeiders
wereld
vorming van basisgroepen van
christenen
Deze massale beweging rondom de
inspirerende persoonlijkheid van
kardinaal Ams is een hoopvol teken
doordat de leken er actief aan deel
nemen en het bisschoppelijk initia
tief in de praktijk van het werk kun
nen ombuigen naar grotere verant
woordelijkheid van de basisgroepen.
Aan de andere kant doen lang niet
alle parochies in 's werelds grootste
diocees mee aan deze kerkelijke ver
nieuwingsbeweging De kardinaal
heeft in november een proces aange
spannen tegen de autoriteiten, ver
antwoordelijk voor de censuur op
zijn kerkblad O Sao Paulo. terwijl hij
hardnekkig vecht voor de autonomie
van de katholieke universiteit, die
eveneens in november bezet werd
door politietroepen van de vijandige
chef van politie, kolonel Antonio Er-
asmo Dias.
Een tweede brandpunt van vernieu
wing komt in de staat Pernambuco.
in het noorden van Brazilië, van de
grond. Straatarme boeren en honge
rige landarbeiders organiseren zich
in deze streek in basisgroepen, die
druk uitoefenen op de autoriteiten
om de situatie op het platteland in
grijpend te verbeteren Tenslotte is
er de beweging in de staat Mato
Grosso, tegen het Amazonegebied
aan. waar de onverschrokken bis
schop Pedro Casaldaliga door een
collega-bisschop ervan beschuldigd
communist te zijn de boeren op
hun rechten leert staan tegenover de
vraatzucht van multinationale on-
landse bevolking wordt in het onge
wisse gelaten. Wij worden goed be
waakt. Wij zijn immers de vijand van
onze eigen bewapening".
IKV heeft nu. drie maanden na het
begin van de campagne „Help de
Kernwapens de wereld uit, om te
beginnen uit Nederland" circa 150
plaatselijke (kerkelijke) groepen, die
van tijd tot tijd aan het bureau in
Den Haag verslag uitbrengen.
Voor het financieren van de campag
ne, die vijf tot tien jaar zal duren, is
het IKV met een financiële actie
begonnen. Het doel is ln een korte
tijd een startkapitaal van 300.000
te vergaren. Het geld is nodig voor
het aanmaken van schriftelijk mate
riaal, propaganda, reis- en verblijf
kosten en secretariaatskosten. Er is
een apart gironummer geopend:
610063. Campagne IKV. Den Haag.
In IKV-berichten wordt een over
zicht gegeven van de reacties, die de
actie tegen de kernwapens heeft op
geroepen. Binnen de kerken wordt
verward gereageerd. De grote kerken
spreken zich niet voor of tegen uit.
Het is hier al genuanceerdheid wat
de klok slaat. Het CDA-Kamerlid H.
A. de Boer stelt zich achter de actie,
maar zijn fractiegenoot Beinema
werpt de vraag op of de kerken van
zichzelf en van anderen mogen vra
gen het risico van een bezetting als
uiterste consequentie van de kern
wapenactie te aanvaarden. Ook in
het leger staan verschillende opvat
tingen tegenover elkaar. IKV-berich
ten noemt die van generaal-majoor
Von Meyenfeldt (tegen kernwapens)
en van kapitein A. C. TJepkema, die
meent dat de Sowjets rustig eenzij
dige stappen van het Westen af
pachten.
Alleen het Nederlands Instituut voor
Vredesvraagstukken geeft blijk van
eenstemmigheid, zij het dan in afwij
zing en ridiculisering van de IKV-
actie.
COLLECTE VOOR INDIA HO
Ml
Het is natuurlijk maar een indruk) e
en misschien een heel persoonlij
maar ik heb de gedachte dat het
kerstfeest dit jaar met name ondf
christenen soberder gevierd is. Deer'
kerken hielden een overhaast
uitgeschreven collecte voorde IC(
slachtoffers van de cycloon in Ind*^
en dat gaf een extra diepe dimens Bi
aan het vieren van deze dag. ,p
VOI
Volgens sommigen vallen dergelii dl
dingen uit de toon. 't Is toch feest*an
zeggen ze.'t Is nog niet zo lang JJen
geleden dat mensen, kerkelijke
mensen, van mening waren dat dir 01
rampen zulke volken troffen als 'en.
straffen voor hun heidense leefwi/ie'
En. werkten ze wel hard genoeg? "st
ger
Het calvinisme kende immers dit >rt
grote voorrecht boven alle andere,001
overtuigingen, dat het arbeidzame c
mensen kweekte. Dat was heel waë f<
anders. Ik denk dat die collecte er r v
heel erg bij hoorde. Dat we althans
daarmee enigszins handelden in di
geest van Hem van wie we in deze -in
dagen zo uitbundig zingen. Want H
gaat toch werkelijk in het ..ere zij rv
God" om die eer die Hij erin stelt r
een God van hulpbehoevenden'te .g,
zijn. Hun toeverlaat en uiterste th,
verwachting. Zijn kerstfeest in deJ
stal was het royaalste feest dat oolk
op aarde aangericht is: God schenf
in overstromende goedheid zijn
zoon. zichzelf aan mensen van wie
niets te verwachten is. En tegelijk
juist daarom was het't soberste loc
feest dat ooit op gang gebracht is. (e v
,Tei
Een feest van stro en „geen plaats'mc
en herders met mest aan hun (nc
voeten. Zonder romantiek, maar
echter dan iets ook maar op aarde.
Ik denk aan dat kind uit het land 'n
van de honger, dat door kennissenjn:
geadopteerd is. Het lacht en spring
en speelt en slaapt 's nachts als een t!
roos. Maar daartussendoor kan he^
nergens van afblijven. ^ie
Sinaasappelen en pisangs vinden^
op verborgen plekken terug, want et
eten moet je ergens wegleggen, en
goud en zilver is „niet veilig" voor ,rrT
het kind. En je denkt aan de
achtergrond waaruit dit komt. Wal
moet dit alles een geweldige rol ,u
gespeeld hebben in dit leven dat ni
maar pas begonnen is. ft
■MS
iw<
id\
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK hn
Beroepen te Heerjansdam: G. t
Grootjans te Dendermonde. [nc
Bedankt voor Makkum: E. C. Po^'
jes te Hoogvliet. j,
Beroepbaar: D. Penninkhof, Jaf
Edendreef 86, Utrecht (per 20 jart
(verb. ber.). [nJ
CHR. GEREF. KERKEN 131
Bedankt voor Westzaan: C. van c
Weele te Huizen.
GEREF. GEMEENTEN
pi
Beroepen te Nieuwerkerk (Zld.j:
Boogaard te Leiden. ,r£
GEREF. "KERKEN
Aangenomen naar Groningen-WelC
W. Blanken te Veenendaal.
r— CITAQAO
Herhaaldelijk worden kerkelijke bladen in Brazilië getroffen door de censuur,
zoals het blad van het aartsbisdom Sao Paulo van 12 november. Een artikel over
de jeugd kon geen genade vinden in de ogen van de censor.
UTRECHT (ANP) De r.k. bisschoppen van Nederland hope
dat het derde landelijk pastoraal overleg duidelijk zicht geeft
de situatie van de Nederlandse r.k. geloofsgemeenschap. Da:
naast zouden de bisschoppen het belangrijk vinden, dat LPO
probeert wegen te vinden waarlangs katechese en gelooi
opvoeding van jongeren en volwassenen gestalte kunni
krijgen.
De bisschoppen schrijven dit in hun
bijdrage aan het komend pastoraal
overleg, die zij hebben aangeboden
aan de agendacommissie van het
LPO. Op 20 en 21 januari wordt de
voorbereidende vergadering gehou
den in Noordwijkerhout.
dernemingen, die grote stukken
grond opkopen en de boeren van hun
land verdrijven.
Pragmatisch
Aan de top probeert de kerkleiding
hier onnodig dwars te liggen. Som
mige Braziliaanse generaals, onder
aanvoering van president Geisel, zet
ten namelijk aarzelende stappen op
de lange weg naar de democratise
ring van de Braziliaanse maatschap
pij. De Braziliaanse bisschoppencon
ferentie. de CNBB. heeft haar zetel
van Rio de Janeiro naar de hoofd
stad Brasilia verplaatst waar het
parlement vergadert Op die manier
wil ze de regeringspolitiek van dicht
bij volgen en de militairen aanmoe
digen ernst te maken met het herstel
van de democratische vrijheden. De
halfslachtigheid en de tegenstrijdig
heid van Geisels politiek ontgaat de
bisschoppen echter niet. Zij dringen
daarom aan op de deelname van 111 e
bevolkingsgroepen bij het door de
regering met veel fanfare aangekon
digde democratiseringsproces.
Veel katholieke Braziliaanse theolo
gen spreken en schrijven over de
theologie van de gevangenschap in
hun land. In die gevangenschap
beeld voor de onderdrukking van het
volk zien ze af en toe tekenen van
hoop en bevrijding, geïnspireerd
door Christus, de bevrijder. De span
nende vraag waarvoor de kerk in
Brazilië staat is. of de theologie van
Hitier uiteindelijk opgewassen blijkt
te zijn tegen de inspiratie van de
Christusfiguur.
(Koos Koster is free-lance journalist
in Latijns-Amerika. Hij woont in
Lima)
In het geloof zijn wij één gemeen
schap. zo schrijven de bisschoppen.
De brochure „Een stap verder" be
wijst volgens hen overduidelijk, dat
ook de gelovigen naar die gemeen
schap verlangen. Deze brochure is
een samenvatting van vijftienhon
derd reacties van rooms-katholieken
op de vraag wat zij denken van sa
men geloven en samen kerk-zijn.
De bisschoppen vinden in die ant
woorden twee tendenzen. Eerzijds is
er een heimwee naar vroeger, naar de
gemeenschap als geborgenheid, naar
de tradities, de katholieke instellin
gen en organisaties. Andeizijds is er
verlangen naar een gemeenschap,
die zich wil bezinnen op wat geloven
betekent voor deze tijd, die vraagt
naar nieuwe vormen van geloofsbele
ving. meer dienstbaarheid, meer be
leving van de blijde boodschap als
boodschap van gerechtigheid en be
vrijding van de verdrukten.
De bisschoppen hopen, dat het pas
toraal overleg duidelijkheid zal ge
ven over de vraag, of deze twee bewe
gingen werkelijk tegenover elka
staan en er werkelijk oorzaak v
zijn, dat er geen gemeenschap mé
bestaat, geen samen kerk-zijn. ge
samen geloven. Fundament van o
geloof is Jezus Christus, in wie i{
gemeenschap hebben met God, i
dus de bisschoppen. Maar zond
gemeenschap met elkaar is er gë/
gemeenschap met God. Tweeheid
de kerk brengt een geest van
macht, verscheurt de gemeensch
De bisschoppen pleiten voor „diei
aan elkaar". Co-existentie en
draagzaamheid alleen zijn
genoeg.
De katechese is volgens de bisschr
pen een van de belangrijkste ond
werpen, die het pastoraal overleg a
kunnen bespreken. Om een goi
geloofsopvoeding van kinderen
jongeren mogelijk te maken, is
eerst nodig, dat er een goed i
gramma komt voor de volwassen
katechese. Ouders en andere volw
senen kunnen immers moeilijk
tuigen van een geloof, dat voor h
zelf vaag en duister blijft. De
schoppen benadrukken daarbij,
niet de boodschap zelf mag wor<
aangepast, maar alleen de ov
dracht van de boodschap. Doel m
zijn: de mens te brengen tot
persoonlijke relatie met Je
Christus.
