3oom met kluit niet mooi i VFW-Fokker stopt met 614 Verdeelde OPEC begint prijsdebat wp Telefoon op zonneenergie Europarlement wil verbod haringvangst in Noordzee Vijzen maken teelt in Nederland weer interessant Uitbreiding E6 kan Nederland veel geld gaan kosten Zonnepanelen van Philips naar Australië a c Treinverkeer met kerstdagen en oudjaar beperkt Cambodja valt Thais dorp aan Verlies duizenden arbeidsplaatsen Geringe invloed in Nederland RDAG 17 DECEMBER 1977 FINANCIËN EN ECONOMIE Trouw/Kwartet 35 loor Peter van Lakerveld ULVERSUM „Ze kopen een kerstboom met kluit maar olgend jaar zie je dezelfde klanten weer. Misschien is hun oompje wel dood gegaan. Vaak echter laten ze het sparretje ever in de tuin staan en komen ze hier voor een nieuw dat in de amer moet." >at is de ervaring van de Hilversum- t kerstboomhandelaar F. Puik. Hij nporteert de bomen, kweekt ze in escheiden mate ook zelf, levert ze an winkeliers of marktkooplui en fnslotte ook nog aan het publiek. Daarom denk ik het hele jaar aan erstbomen." zegt Puik in het hou- tn optrekje dat dient als kantoor oor zijn opslagplaats. •uik verliest geen kopers van bomen iet kluit (hij spreekt bij voorkeur i an wortels), daarom is hij best be- j eid uit te leggen hoe je zo'n boom i iverlevenskansen geeft, zolang hij in jj ie warme kamer staat. „Plant hem u tuinturf en houd hem vochtig i naar beslist niet te nat," is het ad- •lories. „Belangrijk is dagelijks het en fris te houden met de nevel- ulpuit." Puik constateert, dat de be- angstelling voor de boom mét kluit ^et meer groeit. De interesse is nu abiel. 1 )e boom met wortels is durder (ho- ;ere rooi- en transportkosten) dan 5 jen afgezaagde stam, in veel geval len echter niet mooier. Het boompje 5 er niet op gekweekt om het te ewaren. Van een afgezaagd exem- laar kan je van onderen nog wel ^ens een extra stukje afhalen om het aaier te maken maar een boom met luit moet je nu eenmaal nemen jals die is, legt de Hilversumse on- |ernemer uit. Daarom geeft hij zelf e voorkeur aan een speciaal type lauwspar, de Abiës Nobilis, dat het, Idus Puik, in een tuin beter doet de fijnspar. Die Abiës Nobilis (niet te verwarren met de zaailingblauwspar) is de kerstboom van de toekomst, meent Puik. Je kunt hem als je dat wilt om het jaar tegen Kerst in huis halen en hem daarna weer in de grond zetten. Het grote voordeel is dat de naalden niet uitvallen. Bloemisten gebruiken dit groen dan ook graag voor hun kerststukjes. Die kunnen ze geruime tijd van tevoren maken zonder het risico te lopen dat ze hun groen verliezen. Nadeel is dat „Nobi lis'-boompjes van één meter hoog rond de vijf en veertig gulden kosten tegen de gewone kerstboom van die maat (de fijnspar) een tientje. Van die gewone kerstboom zullen er ook dit jaar weer zo'n twee miljoen in de huiskamers terechtkomen. Vroe ger was anderhalve meter de meest gangbare hoogte, nu is dat twee me ter, zegt Puik. Die bomen kosten een gulden of vijftien, ieder jaar is de prijs weer wat hoger. Schaarste Waarom zo duur? Daar zijn in de eerste plaats zoals overal de stijgende loonkosten, een perceel kerstbomen (5.000 per hectare) moet vier tot vijfmaal per jaar geschoffeld worden, een moeizaam karwei. Tran sport is kostbaar maar wellicht is schaarste aan bomen in Nederland de belangrijkste factor. Boeren op de Nederlandse zand gronden plachten vroeger menig maal kerstbomen te verbouwen op hun schraalste stukje land dat nau welijks voor andere gewassen ge schikt was. De boompjes leverden echter zo weinig op dat men ze maar liet uitgroeien voor het hout. Nu de prijzen voor de boer gunstiger zijn, is hij weer met kerstbomen begon nen Voor ze kaprijp zijn, duurt ech ter een jaar of zeven, acht en de schaarste duurt dus nog even voort. Die periode geldt overigens vanaf het moment dat de kweker een twin tig centimeter hoog miniboompje aan de boer aflevert. De groeitijd varieert sterk binnen Europa. Kerstbomen van twee me ter uit Luxemburg of Noord-Frank rijk hebben slechts vijf tot zeven jaar nodig om dat formaat te berei ken Ze groeien snel. lopen het ge vaar „door te schieten" (de bekende kale piek) en hebben een vrij grote afstand tussen de takken. Het andere uiterste wordt gevormd door mooie, volle bomen met takken dicht op elkaar. Ze komen uit Dene marken. De boom is vol, omdat het groeiseizoen in het noordelijk gele gen land kort is. Hij doet er dan ook dertien tot veertien jaar over om twee meter hoog te worden. Dat het verbouwen toch nog de moeite loont is te danken aan de goedkope grond en aan de goede prijzen die de Noord-Duitsers en merkwaardig genoeg ook de Zweden bereid zijn te geven. In Nederland komen de meeste bo men uit Duitsland en Luxemburg en in mindere mate uit België. Dene marken en het eigen land Maar waar de bomen ook vandaan ko men. het blijft voor de inkoper een kwestie van selecteren. „Bomen ge noeg. maar zeventig procent is slecht van vorm" stelt de heer Puik vast. Vlaggestokken Tijdens de groei kan er van alles misgaan. Door overbemesting krijg je „vlaggestokken" (lange stam, wei nig tak). Door spint (een ziekte) kan de boom scheef groeien wat in nog sterkere mate gebeurt door nacht vorst. De jonge lichtgroene loten sterven af en het volgend jaar zoekt de boom nieuwe expansie naast de Dat jaarlijkse gevecht is inmiddels weer achter de rug. Met de leveran ties aan de detaillist heeft Puik ook de drukste tijd gehad, er resteren slechts een paar drukke dagen bij de verkoop aan het publiek. Midden volgende week zal ieder zijn kerstboom wel in huis hebben en dan krijgen we weer het jaarlijkse probleem van de uitvallende naal den. Hoe erg dat is. hangt in niet geringe mate af van het weer in de laatste weken dat de bomen (afge zaagd) op straat stonden. Bij zacht, regenachtig weer zijn de bomen vochtig, bij droog vriezend weer niet. ze krijgen dan een knauw te meer door de grote temperatuurwis seling. Puik raadt ook hier een dage lijks sproeibad met de nevelspuit aan. In de vaas met water gelooft hij niet zo erg, al kan hij niet tegenspre ken dat de bomen toch frisser blij ven. Zijns inziens eerder door het verdampen langs de stam dan door opzuigen. Tenslotte de vraag waar de bomen blijven die op 24 december onver kocht bleven. Soms kan Puik ze kwijt op tentoonstellingen in janua ri waar groen versiering nodig is. Heel wat takken worden als dek- groen op het land gebruikt. De rest wordt verbrand. Van onze soc. econ. redactie DEN HAAG De toetreding van Spanje. Griekenland en Portugal tot de EG kan Nederland veel geld gaan kosten. In de Sociaal-Econo mische Raad werd gisteren gespro ken over een miljard gulden per jaar gedurende negen jaar. Maar dr Van den Beid, directeur van het Centraal Planbureau en (onafhankelijk) Kroonlid van de SER, dacht dat dit bedrag wel gedurende 25 jaar nódig zal blijken. Het geld is de Nederlandse bijdrage in de hulp van de.rijkere EG-landen aan de nieuwkomers. Die zijn alle drie, maar Portugal vooral, minder economisch ontwikkeld, en hebben een veel lager gemiddeld Inkomen dan de huidige negen EG-landen. De SER was unaniem van mening dat hun toetreding tot de EG toch- bevorderd moet worden. Gedacht werd aan een overgangsperiode van eenjaar of negen, waarna de drie nieuwkomers volledig als lidland in de EG zouden moeten meefunctio- neren. Hun economische ontwikke ling moet dan passen in de rest van de EG. Maar volgens dr Van den Beid zal dat veel langer duren, wel licht eenkwart eeuw. Voor de inkoper wordt het dus goed ïs 97afINDHOVEN Philips levert Australië duizend zonnepanelen jer waarde van ruim een miljoen gulden voor een telecommuni catienet, dat zal worden gevoed door zonne-energie. Het net wordt aangelegd in het woestijngebied in Midden-Australië tussen Alice Springs en Tennant Creek, een afstand van 580 kilometer. - v Tussen deze plaatsen komen der tien zonne-energiestations te staan, amen vormen zij een straalverbin- ing. Begin 1979 neemt de Australi sche PTT het net, dat dient voor ïfoongesprekken, tv-uitzendingen itelex- en telegraafverbingingen, gebruik. ^lefoc %tel «et meegedeeld het eerste telecom municatienet van een dergelijke om vang, waarbij voor de hoofdverbin dingen gebruik wordt gemaakt van zonne-énergië. zoeken naar mooie exemplaren. In september/oktober gaat hij kijken, hij voorziet de gewenste sparretjes van een gekleurd plastic bandje waarna hij zijn bestelling eind no vember kan ophalen. Ook dat is een hoofdstuk apart. De kerstboom-ver bouwer blijft natuurlijk niet graag met de slechte boompjes zitten. Als er dan een stapel gekapte bomen ligt, is het voor de inkoper oppassen of het wel zijn eigen sparretjes zijn. Voor de bosbouwer is het natuurlijk bovendien nog gemakkelijker de eerste tien rijen te rooien dan hier of daar een keuze-exemplaar af te zagen. Van een onzer verslaggevers UTRECHT De Nederlandse Spoorwegen hebben, zoals al enkele jaren gebruikelijk is, het treinver keer voor de eerste kerstdag en ou dejaarsavond drastisch beperkt. Voor de eerste kerstdag betekent dat in een aantal gevallen de norma le kwartiersdienst tot een halfuurs- dienst wordt teruggebracht en dat op de lijnen waar normaal elk half uur een trein rijdt met een uur per trein wordt volstaan. De dinsdag na de Kerst zal er gere den worden als op maandag, dus met een uitgebreid aantal forensen treinen. Weekendretours zullen ook op zondag 25 december verkrijgbaar zijn. Zij kunnen dan ook op maan dag tweede kerstdag worden ge bruikt. Meermanskaarten zullen op die dag alleen voor negert uur 's och tends gebruikt mogen worden. Op tweede kerstdag rijden de treinen als op een normale zondag. Op oudejaarsdag wordt de trein dienst al vroeg stopgezet. De reizi gers zullen er rekening mee moeten houden dat zij voor 's avonds acht uur op hun bestemming zullen moe ten zijn. Behalve internationale trei nen plus een aantal dat voor directe doorvoer van de reizigers niet kan worden gemist, zullen er na die tijd geen treinen meer rijden. Spinnerijen dicht Werkloosheid bedreigt ruim duizend mensen Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM Van de twaalf Nederlandse katoen spinnerijen zullen er op korte termijn vier worden gesloten. Hierdoor zullen 1027 werkne mers zonder werk komen. De vier spinnerijen zijn: de Ensche- dese spinnerij Van Heek (246 man», de spinnerij waarin Tubantia en De Tol gezamenlijk deelnemen even eens in Enschede (317 mam. Room beek in Enschede «eigenaar Bams- hoeve. 295 mam en Twijnerij Bams- hoeve in het Groningse Leek (170 man) De laatste drie spinnerijen zijn staatsondernemingen. De resterende acht spinnerijen, die eigendom zijn van zeven onderne mingen, worden zoals bekend ondergebracht in een nieuwe onder neming Spinnerij Nederland De ze ven textielondernemingen die hierin deelnemen, krijgen een belang in de onderneming in de mate waarin ze waarde aan machines inbrengen Ook de overheid krijgt een pandeel via de textielconcerns Bamshoeve en Enschedese Spinnerij Tubantia. die aan de staat behoren. M'MMEROVA: Deze fabriek van etiketteermachines wil gaan reorga niseren en heeft daarover gisteren met de vakbonden overlegd ge voerd Hoeveel van de 38 werkne mers ontslagen zullen worden, is nog niet bekend. AKZO: De raad van bestuur van Akzo is ingegaan op het verzoek van de Industriebond NVV een gesprek te voeren met de Irish Transport General Workers Union (een Ierse vakbond) over de sluiting van de staalkoordfabriek in Limerick. Enka ieen dochter van Akzo) wil de fabriek, waar 1400 mensen werken, sluiten wegens verliezen en een we kenlang durende staking. KNP: In tegenstelling tot eerdere uitgesproken verwachtfngen over winst, zal de Koninklijke Neder landse Papierfabrieken 1977 met een gering negatief resultaat moe ten afsluiten. De marge tussen kos ten en opbrengst is namelijk niet verbeterd BANGKOK (AFP) Bij een aan val van Cambodjaanse militairen op een Thailands dorp in het grensge bied van Aranyaprathet zijn gister ochtend vroeg 16 dorpelingen, onder wie vrouwen en kinderen gedood. Dit heeft de politie in Bangkok be kendgemaakt. De strijd bij het dorp Klong Nam Sat duurde elf uur. Daarbij werden tien huizen in brand gestoken. Sinds het begin van dit jaar zijn bij invallen van Cambod jaanse militairen in totaal ruim 50 Cambodjaanse burgers in het grens gebied om het leven gekomen. i het .betrokken gebied bestaat {ten normale elektriciteitsvoorzie- ang. De zonnepanelen zorgen hier nor energie-opwekking. De panelen aoeten voldoen aan de strenge ei- ïn, die worden opgelegd door het ?ebruik in de zandwoestijnen in het midden van Australië. Elk station pbruikt continu ongeveer 125 watt bij een gelijkspanning van 24 volt. Als de zon het hoogste punt heeft bereikt, kan per station door de zon nepanelen ongeveer 800 watt worden geleverd. Tijdens zonloze perioden wordt de stroomvoorziening ver zorgd door batterijen, die door de zonnepanelen worden gevoed. Aan de uitvoering van dit project zijn drie jaar van studie voorafge gaan. Het is naar Philips heeft BREMEN De raad van commissarissen van de Zentralgesell- schaft VFW-Fokker heeft besloten de produktie van de VFW-614 nog vóór het eind van dit jaar te staken. Dit heeft de directie van de vliegtuigfabriek in Bremen meegedeeld aan het personeel. De beslissing is het gevolg van de slechte verkoopresultaten van dit type toestel. De VFW-614 telt 44 zit- SCHIPHOL Het stopzetten van het VFW-614-programma, waartoe door de Zentral-gesellschaft VFW- Fokker is besloten, zal slechts in geringe mate consequenties hebben voor de Fokkerbedrijven in Neder land. Dit heeft een woordvoerder van Fokker VFW verklaard. Alleen in de Fokkervestiging Drechtsteden werd aan het 614-pro- gramma gewerkt. Dit bedrijf leverde de vleugels van het toestel. Deze werkzaamheden zijn enige tijd gele den, in het zicht van een stopzetting van het programma, tot een mini mum teruggebracht. „Ruime compensatie voor dit be drijf wordt gevonden in het toene mende werk voor de onderdelen van de A 300 Airbus en aan de beginnen de werkzaamheden voor het F 16 programma." Het Duitse besluit zal in Nederland dan ook niet leiden tot beperking van het personeelsbe stand of tot verdere werktijdverkor tingen bij het bedrijf Drechtsteden. De derde periode van werktijdver korting bij dit bedrijf loopt aan het einde van dit jaar af. Voor 1978 zijn geen werktijdverkortingen aange vraagd. plaatsen en is bedoeld voor gebruik op de korte afstand. De introductie van het verkeers vliegtuig VFW-614 is geen succes ge bleken. In haar jaarverslag over 1976 schrijft de Zentralgesellschaft, de overkoepelende organisatie van de Nederlands-Duitse onderneming, dit toe aan de stagnatie bij de verkoop van verkeersvliegtuigen, waarvan de oorzaak moet worden gezocht in „de algemene economische recessie en de gevolgen van de oliecrisis". Medio november waren nog maar zestien vliegtuigen van dit type verkocht, waarvan de laatste begin 1976. De directie van de fabriek in Bremen heeft in oktober een rapport aan de regering uitgebracht, waarin onder meer zou staan dat de produktie van de VFW-614 moet worden gestaakt als er niet meer overheidsgelden be- De VFW-614 schikbaar komen. De Westduitse au toriteiten hebben al 280 miljoen mark in de produktie van het toestel gestoken. Aanbod afgewezen Volgens een woordvoerder van de ondernemingsraad in Bremen heeft de raad van commissarissen onlangs een aanbod afgewezen van een Ame rikaanse luchtvaartmaatschappij voor de aapkoop van een aantal 614- toestellen. Er zouden zelfs twee Amerikaanse maatschappijen ge ïnteresseerd zijn in de aankoop van in totaal 35 stuks. Ook bij andere maatschappijen zouden er nog „ver scheidene ijzers" in het vuur hebben gelegen. De stopzetting van het pro ject betekent, volgens de onderne mingsraad. het verlies van enige dui zenden arbeidsplaatsen. Op 21 december komt het Westduit se kabinet bijeen om te praten over de saneringsplannen van VFW-Fok- ker. Medio november werd in de wandelgangen in Bonn vernomen dat de regering bereid zou zijn nog 267 miljoen mark te verschaffen om VFW-Fokker financieel weer gezond te maken. Voorwaarde daarbij was echter dat er geen risico's meer zou den worden genomen. Dat laatste werd toen opgevat als een toespeling op het VFW-614-project. De totale kosten van dit project worden ge schat op 550 miljoen mark. Roemenië De samenwerking met Roemenië op het gebied van de produktie van de VFW-614 kan uiteraard geen door gang meer vinden nu het project in Bremen is stopgezet. VFW-Fokker en Roemenië zijn eerder dit jaar, toen de vooruitzichten nog minder sofnber waren, overeengekomen om gezamenlijk in Roemenië honderd VFW-614's te bouwen. Een woordvoerder van de Zentralge sellschaft VFW-Fokker heeft vrij dagmiddag gezegd, dat de bespre kingen met de Westduitse concur rent Messerschmidt-Boelkow Blohm over een mogelijke fusie van de twee vliegtuigfabrieken begin volgend jaar kunnen beginnen. Volgens hem heeft de raad van commissarissen nog eens benadrukt, dat het waar borgen van de positie van het bedrijf het voornaamste doel blijft. STRAATSBURG (ANP) Het Europees Parlement heeft zich gisteren in Straatsburg uitgesproken voor handhaving van het haringvangstverbod in de Noordzee en de Keltische Zee gedu rende het volgend jaar. Het tweede kamerlid Jan de Koning (CDA) had voorgesteld dat het parlement zich weliswaar zou uitspreken voor handhaving van de „vangstbeperking", maar dat gespecialiseerde haringvissers beperkte hoeveelheden zou den mogen vangen om deze tak van visserij, en de markt voor consumptieharing, in stand te houden. Een meerderheid van het parlement was echter van oordeel dat er te weinig haring is, en dat de hoeveel heid die zou kunnen worden gevan gen zonder dat de haring dreigt te worden uitgeroeid zo klein is dat men haar onmogelijk over alle geïn teresseerde vissers zou kunnen ver delen. De Koning had ook voorge steld, dat het parlement het Ierse en Engelse streven naar het instel len van exclusieve 50-mijls zones ten behoeve van de eigen vissen zou betreuren. Zijn voorstel werd ver worpen. evenals dat van Engelse en Ierse algevaardigden dat het parle ment zich ten gunste van deze zones zou uitspreken. Het resultaat was een nietszeggend compromis: het parlement „erkent" dat bepaalde EG-landen exclusieve 50-mijls zones willen instellen, en meent dat meer aandacht moet wor den besteed aan de problemen van plaatselijke gemeenschappen, die sterk afhankelijk zijn van de visserij, en aan de noodzaak om zones in te stellen waar het visbestand weer op peil kan worden gebracht. Gezien de grote, sterk uiteenlopende nationale belangen die op het spel staan, heb ben de ministers van landbouw en visserij van negen EG-landen tot nu toe geen overeenstemming kunnen bereiken over de voorstellen die de Europese Commissie al een jaar ge leden heeft gedaan om de visserij- problemen op te lossen. Op de laatste bijeenkomst, 5 decem ber in Brussel, werd. aldus de Belgi sche minister Humblet, voortuit gang geboekt bij het uitwerken van maatregelen om vangstbeperking te controleren, en was men dicht bij een akkoord over maatregelen om de visstand in stand te houden Op 16 en 17 januari komen de ministers opnieuw bijeen. Dinsdag aanstaande gaat een in haar gelederen verdeelde OPEC (Organisatie van olie producerende en exporterende landen) in Caraballeda nabij de Venezolaanse hoofdstad Cara cas het debat beginnen over de hoogte van de prijzen voor ruwe olie voor het nieuwe jaar. Hoewel er deze week geruchten waren, dat de bijeenkomst naar een later tijdstip zou wor den verschoven, staat het nu toch wel vast dat de oorspron kelijke datum van 20 december zal worden aangehouden. Evenals een jaar geleden, toen zich tijdens de conferentie van olieminis ters van de OPEC-landen in Doha •Qatar) een scheuring voordeed in de gelederen van de dertien olielanden, 'ijkt het ook ditmaal erop, dat be sluiten in Caracas niet met eenstem migheid zullen worden genomen. Sa oedi-Arabië en de Verenigde Arabi sche Emiraten, die verleden jaar de knuppel in het hoenderhok gooiden met een afwijkende mening over de noodzakelijke prijsverhoging voor ruwe olie, hebben nu de steun gekre gen van Iran in hun streven naar een bevriezing van de huidige olieprij zen, bijv. op een peil van 12,70 dollar per vat (159 liter) voor ruwe olie van de meest gevraagde basiskwaliteit. De overige tien OPEC-leden, te we ten Algerije, Ecuador. Gabon, Indo nesië. Irak, Koeweit, Libië, Nigerië, Qatar en Venezuela zijn vóór een prijsverhoging, variërende van 10 procent voor de meest gematigde olielanden tot 15 a 23 procent voor de meer militante olieproducenten, t.w. Algerije, Libië. Nigerië en Irak Saoedi-Arabië. de Emiraten en Iran staan echter wel heel wat sterker dan de overige producenten. Deze drie landen controleren nl. meer dan de helft van de totale dagproduktie van de OPEC-landen, die zo'n 30 miljoen vaten bedraagt. Zij zijn op grond daarvan zeer wel in staat hun wil aan de anderen op te leggen, bijv. door de wereldmarkten te overvoe ren met ruwe olie tegen lagere dan de overeengekomen prijzen. Zoals de zaken er nu voorstaan, lijkt de huidige situatie dan ook heel veel op die van een jaar geleden. Toen verhoogden Saoedi-Arabië en de Emiraten hun olieprijzen slechts met 5 procent, terwijl de overige OPEC-landen aanstuurden op een verhoging van 15 procent in twee etappes. In juli van dit jaar kwam er tenslotte een compromis uit de bus In de vorm van een verhoging van 10 procent voor alle dertien OPEC-lan den. Inmiddels heeft er de laatste weken al een koortsachtig overleg plaatsge vonden tussen tal van OPEC-landen met de bedoeling alsnog vóór de conferentie in Venezuela de stand punten op één lijn te krijgen omdat men een situatie als vorig jaar twee verschillende prijsverhogingen liever zou willen voorkomen Tot dusverre ziet het er echter naar uit, dat men hierin ondanks alle inspan ningen nog niet is geslaagd. En zodoende komt het, dat de mees te waarnemers het met betrekking tot de komende OPEC-conferentie houden op de volgende drie moge lijkheden: 1. een bevriezing van de huidige prijzen voor de eerste helft door J. G. Wolters dan wel voor geheel 1978; 2. een algemene bescheiden prijsverhoging van 5 A 8 procent; 3. een splitsing in de OPEC-gelederen door verschil van mening over de noodzakelijk geachte prijsverhoging. Voor een hooguit gematigde prijs verhoging pleit de huidige situatie op de markt voor ruwe olie, tfie ge kenmerkt wordt door een overschot aan de aanbodzijde. Verder dient ook te worden bedacht, dat de Ame rikaanse regering van president Car ter al haar invloed aanwendt om de olieprijzen zo laag mogelijk te hou den. Nu al heeft Amerika te kampen met een reusachtig overschot op zijn handelsbalans als gevolg van o m. grote olie-invoeren en het voelt er bepaald weinig voor dit tekort in de toekomst nog verder te zien aan groeien. In zijn streven naar een bevriezing of desnoods een gematigde verhoging van de olieprijzen wordt Carter ge steund door een land als Saoedi- Arabië, dat voor zijn bewapening en economische ontwikkeling voor een belangrijk deel afhankelijk is van de VS. Iran. vroeger voorstander van flinke olieprijsverhogingen, heeft zijn standpunt gewijzigd na het be zoek van de Sjah aan president Car ter in november j.L, waarbij het van de VS eveneens de toezegging kreeg voor wapenleveranties. Op de achtergrond bij de komende besprekingen in Caracas speelt we wezen er al even op het huidige overschot aan de aanbodzijde een niet onbelangrijke rol. Door het ach terblijven van de economische ople ving in de wereld, de verwachtingen voor een betrekkelijk zachte winter in de Ver Staten en Europa, alsme de door de plaatsgehad hebbende voorraadvormlflg in tal van landen, staat de vraag naar ruwe olie in de wereld momenteel op een betrekke lijk laag pitje. Daar komt nog bij. dat ook nieuwe ruwe oliebronnen steeds rijkelijker gaan vloeien De Noordzee levert in toenemende mate ruwe olie. En dat is ook het geval met Alaska. Dit heeft er mede toe geleid, dat de olie uit de OPEC- landen wat in de verdrukking is ge komen. hetgeen zich weerspiegelt in de prijzen die zich momenteel bene den de officiële niveaus bewegen Zou dit dus pleiten voor een bevrie zing van de prijzen of op zijn hoogst voor een zeer matige verhoging, aan de andere kant zijn er ook voldoen de argumenten aan te voeren door de olielanden, die spreken vóór een prijsverhoging Gewezen behoeft in dit verband slechts te worden op de inflatie in de westerse wereld en niet in de laatste plaats op de aanhou dende daling van de dollar die de koopkracht van de OPEC-landen vermindert. Vele landen in hel Mid den-Oosten zien met grole bezorgd heid de almaar verdergaande val van de dollar, gezien de nauwe bin ding die er bestaat tussen de olie prijs en de dollar Dan menen vele OPEC-landen ook. dat een geleidelijke verhoging van de olieprijs alleen maar bevorderlijk kan zijn voor de ontwikkeling van alternatieve energiebronnen in de wereld. In ieder geval, zo zeggen zij, zullen hogere prijzen kunnen bijdra gen tot een verspilling van energie door de verbruikers. Bij het vaststellen van de prijspoli tiek door de OPEC-landen spelen hoe kan het anders tenslotte poli tieke overwegingen ook een rol. Hoewel meer dan eens is beweerd, dat dit geen dominerende rol is. is het toch wel zo dat met name de radicale OPEC-leden als Algerije. Irak en Libië in Caracas uit politieke beweegredenen een hard standpunt zullen innemen. Een standpunt, dat niet alleen de onderlinge rivaliteiten tussen de OPEC-landen zal weer spiegelen, maar ook de splitsing die is ontstaan in de Arabische wereld na het bezoek van de Egyptische president Sadat aan Israël. Zo is dus de situatie wanneer dins dag OPEC president sjeik Abdel Aziz bin Khalifa al-Thani, olie mi nister van Qatar, met zijn voorzit tershamer een tik op de tafel zal geven ten teken van het feit. dat een nieuwe OPEC conferentie is geopend.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 35