3oom met kluit niet mooi
i
VFW-Fokker
stopt met 614
Verdeelde OPEC begint prijsdebat
wp
Telefoon op zonneenergie
Europarlement wil verbod
haringvangst in Noordzee
Vijzen maken teelt in Nederland weer interessant
Uitbreiding E6
kan Nederland veel
geld gaan kosten
Zonnepanelen van Philips naar Australië
a c
Treinverkeer met
kerstdagen en
oudjaar beperkt
Cambodja valt Thais dorp aan
Verlies duizenden arbeidsplaatsen
Geringe invloed in Nederland
RDAG 17 DECEMBER 1977
FINANCIËN EN ECONOMIE
Trouw/Kwartet
35
loor Peter van Lakerveld
ULVERSUM „Ze kopen een kerstboom met kluit maar
olgend jaar zie je dezelfde klanten weer. Misschien is hun
oompje wel dood gegaan. Vaak echter laten ze het sparretje
ever in de tuin staan en komen ze hier voor een nieuw dat in de
amer moet."
>at is de ervaring van de Hilversum-
t kerstboomhandelaar F. Puik. Hij
nporteert de bomen, kweekt ze in
escheiden mate ook zelf, levert ze
an winkeliers of marktkooplui en
fnslotte ook nog aan het publiek.
Daarom denk ik het hele jaar aan
erstbomen." zegt Puik in het hou-
tn optrekje dat dient als kantoor
oor zijn opslagplaats.
•uik verliest geen kopers van bomen
iet kluit (hij spreekt bij voorkeur
i an wortels), daarom is hij best be-
j eid uit te leggen hoe je zo'n boom
i iverlevenskansen geeft, zolang hij in
jj ie warme kamer staat. „Plant hem
u tuinturf en houd hem vochtig
i naar beslist niet te nat," is het ad-
•lories. „Belangrijk is dagelijks het
en fris te houden met de nevel-
ulpuit." Puik constateert, dat de be-
angstelling voor de boom mét kluit
^et meer groeit. De interesse is nu
abiel.
1 )e boom met wortels is durder (ho-
;ere rooi- en transportkosten) dan
5 jen afgezaagde stam, in veel geval
len echter niet mooier. Het boompje
5 er niet op gekweekt om het te
ewaren. Van een afgezaagd exem-
laar kan je van onderen nog wel
^ens een extra stukje afhalen om het
aaier te maken maar een boom met
luit moet je nu eenmaal nemen
jals die is, legt de Hilversumse on-
|ernemer uit. Daarom geeft hij zelf
e voorkeur aan een speciaal type
lauwspar, de Abiës Nobilis, dat het,
Idus Puik, in een tuin beter doet
de fijnspar.
Die Abiës Nobilis (niet te verwarren
met de zaailingblauwspar) is de
kerstboom van de toekomst, meent
Puik. Je kunt hem als je dat wilt
om het jaar tegen Kerst in huis halen
en hem daarna weer in de grond
zetten. Het grote voordeel is dat de
naalden niet uitvallen. Bloemisten
gebruiken dit groen dan ook graag
voor hun kerststukjes. Die kunnen
ze geruime tijd van tevoren maken
zonder het risico te lopen dat ze hun
groen verliezen. Nadeel is dat „Nobi
lis'-boompjes van één meter hoog
rond de vijf en veertig gulden kosten
tegen de gewone kerstboom van die
maat (de fijnspar) een tientje.
Van die gewone kerstboom zullen er
ook dit jaar weer zo'n twee miljoen in
de huiskamers terechtkomen. Vroe
ger was anderhalve meter de meest
gangbare hoogte, nu is dat twee me
ter, zegt Puik. Die bomen kosten een
gulden of vijftien, ieder jaar is de
prijs weer wat hoger.
Schaarste
Waarom zo duur? Daar zijn in de
eerste plaats zoals overal de
stijgende loonkosten, een perceel
kerstbomen (5.000 per hectare) moet
vier tot vijfmaal per jaar geschoffeld
worden, een moeizaam karwei. Tran
sport is kostbaar maar wellicht is
schaarste aan bomen in Nederland
de belangrijkste factor.
Boeren op de Nederlandse zand
gronden plachten vroeger menig
maal kerstbomen te verbouwen op
hun schraalste stukje land dat nau
welijks voor andere gewassen ge
schikt was. De boompjes leverden
echter zo weinig op dat men ze maar
liet uitgroeien voor het hout. Nu de
prijzen voor de boer gunstiger zijn,
is hij weer met kerstbomen begon
nen Voor ze kaprijp zijn, duurt ech
ter een jaar of zeven, acht en de
schaarste duurt dus nog even voort.
Die periode geldt overigens vanaf
het moment dat de kweker een twin
tig centimeter hoog miniboompje
aan de boer aflevert.
De groeitijd varieert sterk binnen
Europa. Kerstbomen van twee me
ter uit Luxemburg of Noord-Frank
rijk hebben slechts vijf tot zeven
jaar nodig om dat formaat te berei
ken Ze groeien snel. lopen het ge
vaar „door te schieten" (de bekende
kale piek) en hebben een vrij grote
afstand tussen de takken.
Het andere uiterste wordt gevormd
door mooie, volle bomen met takken
dicht op elkaar. Ze komen uit Dene
marken. De boom is vol, omdat het
groeiseizoen in het noordelijk gele
gen land kort is. Hij doet er dan ook
dertien tot veertien jaar over om
twee meter hoog te worden. Dat het
verbouwen toch nog de moeite loont
is te danken aan de goedkope grond
en aan de goede prijzen die de
Noord-Duitsers en merkwaardig
genoeg ook de Zweden bereid zijn
te geven.
In Nederland komen de meeste bo
men uit Duitsland en Luxemburg en
in mindere mate uit België. Dene
marken en het eigen land Maar
waar de bomen ook vandaan ko
men. het blijft voor de inkoper een
kwestie van selecteren. „Bomen ge
noeg. maar zeventig procent is
slecht van vorm" stelt de heer Puik
vast.
Vlaggestokken
Tijdens de groei kan er van alles
misgaan. Door overbemesting krijg
je „vlaggestokken" (lange stam, wei
nig tak). Door spint (een ziekte) kan
de boom scheef groeien wat in nog
sterkere mate gebeurt door nacht
vorst. De jonge lichtgroene loten
sterven af en het volgend jaar zoekt
de boom nieuwe expansie naast de
Dat jaarlijkse gevecht is inmiddels
weer achter de rug. Met de leveran
ties aan de detaillist heeft Puik ook
de drukste tijd gehad, er resteren
slechts een paar drukke dagen bij de
verkoop aan het publiek.
Midden volgende week zal ieder zijn
kerstboom wel in huis hebben en
dan krijgen we weer het jaarlijkse
probleem van de uitvallende naal
den. Hoe erg dat is. hangt in niet
geringe mate af van het weer in de
laatste weken dat de bomen (afge
zaagd) op straat stonden. Bij zacht,
regenachtig weer zijn de bomen
vochtig, bij droog vriezend weer
niet. ze krijgen dan een knauw te
meer door de grote temperatuurwis
seling. Puik raadt ook hier een dage
lijks sproeibad met de nevelspuit
aan. In de vaas met water gelooft hij
niet zo erg, al kan hij niet tegenspre
ken dat de bomen toch frisser blij
ven. Zijns inziens eerder door het
verdampen langs de stam dan door
opzuigen.
Tenslotte de vraag waar de bomen
blijven die op 24 december onver
kocht bleven. Soms kan Puik ze
kwijt op tentoonstellingen in janua
ri waar groen versiering nodig is.
Heel wat takken worden als dek-
groen op het land gebruikt. De rest
wordt verbrand.
Van onze soc. econ. redactie
DEN HAAG De toetreding van
Spanje. Griekenland en Portugal
tot de EG kan Nederland veel geld
gaan kosten. In de Sociaal-Econo
mische Raad werd gisteren gespro
ken over een miljard gulden per jaar
gedurende negen jaar. Maar dr Van
den Beid, directeur van het Centraal
Planbureau en (onafhankelijk)
Kroonlid van de SER, dacht dat dit
bedrag wel gedurende 25 jaar nódig
zal blijken.
Het geld is de Nederlandse bijdrage
in de hulp van de.rijkere EG-landen
aan de nieuwkomers. Die zijn alle
drie, maar Portugal vooral, minder
economisch ontwikkeld, en hebben
een veel lager gemiddeld Inkomen
dan de huidige negen EG-landen.
De SER was unaniem van mening
dat hun toetreding tot de EG toch-
bevorderd moet worden. Gedacht
werd aan een overgangsperiode van
eenjaar of negen, waarna de drie
nieuwkomers volledig als lidland in
de EG zouden moeten meefunctio-
neren. Hun economische ontwikke
ling moet dan passen in de rest van
de EG. Maar volgens dr Van den
Beid zal dat veel langer duren, wel
licht eenkwart eeuw.
Voor de inkoper wordt het dus goed
ïs
97afINDHOVEN Philips levert Australië duizend zonnepanelen
jer waarde van ruim een miljoen gulden voor een telecommuni
catienet, dat zal worden gevoed door zonne-energie. Het net
wordt aangelegd in het woestijngebied in Midden-Australië
tussen Alice Springs en Tennant Creek, een afstand van 580
kilometer. - v
Tussen deze plaatsen komen der
tien zonne-energiestations te staan,
amen vormen zij een straalverbin-
ing. Begin 1979 neemt de Australi
sche PTT het net, dat dient voor
ïfoongesprekken, tv-uitzendingen
itelex- en telegraafverbingingen,
gebruik.
^lefoc
%tel
«et
meegedeeld het eerste telecom
municatienet van een dergelijke om
vang, waarbij voor de hoofdverbin
dingen gebruik wordt gemaakt van
zonne-énergië.
zoeken naar mooie exemplaren. In
september/oktober gaat hij kijken,
hij voorziet de gewenste sparretjes
van een gekleurd plastic bandje
waarna hij zijn bestelling eind no
vember kan ophalen. Ook dat is een
hoofdstuk apart. De kerstboom-ver
bouwer blijft natuurlijk niet graag
met de slechte boompjes zitten. Als
er dan een stapel gekapte bomen
ligt, is het voor de inkoper oppassen
of het wel zijn eigen sparretjes zijn.
Voor de bosbouwer is het natuurlijk
bovendien nog gemakkelijker de
eerste tien rijen te rooien dan hier of
daar een keuze-exemplaar af te
zagen.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT De Nederlandse
Spoorwegen hebben, zoals al enkele
jaren gebruikelijk is, het treinver
keer voor de eerste kerstdag en ou
dejaarsavond drastisch beperkt.
Voor de eerste kerstdag betekent
dat in een aantal gevallen de norma
le kwartiersdienst tot een halfuurs-
dienst wordt teruggebracht en dat
op de lijnen waar normaal elk half
uur een trein rijdt met een uur per
trein wordt volstaan.
De dinsdag na de Kerst zal er gere
den worden als op maandag, dus
met een uitgebreid aantal forensen
treinen. Weekendretours zullen ook
op zondag 25 december verkrijgbaar
zijn. Zij kunnen dan ook op maan
dag tweede kerstdag worden ge
bruikt. Meermanskaarten zullen op
die dag alleen voor negert uur 's och
tends gebruikt mogen worden. Op
tweede kerstdag rijden de treinen
als op een normale zondag.
Op oudejaarsdag wordt de trein
dienst al vroeg stopgezet. De reizi
gers zullen er rekening mee moeten
houden dat zij voor 's avonds acht
uur op hun bestemming zullen moe
ten zijn. Behalve internationale trei
nen plus een aantal dat voor directe
doorvoer van de reizigers niet kan
worden gemist, zullen er na die tijd
geen treinen meer rijden.
Spinnerijen dicht
Werkloosheid
bedreigt ruim
duizend mensen
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Van de
twaalf Nederlandse katoen
spinnerijen zullen er op korte
termijn vier worden gesloten.
Hierdoor zullen 1027 werkne
mers zonder werk komen.
De vier spinnerijen zijn: de Ensche-
dese spinnerij Van Heek (246 man»,
de spinnerij waarin Tubantia en De
Tol gezamenlijk deelnemen even
eens in Enschede (317 mam. Room
beek in Enschede «eigenaar Bams-
hoeve. 295 mam en Twijnerij Bams-
hoeve in het Groningse Leek (170
man) De laatste drie spinnerijen
zijn staatsondernemingen.
De resterende acht spinnerijen, die
eigendom zijn van zeven onderne
mingen, worden zoals bekend
ondergebracht in een nieuwe onder
neming Spinnerij Nederland De ze
ven textielondernemingen die hierin
deelnemen, krijgen een belang in de
onderneming in de mate waarin ze
waarde aan machines inbrengen
Ook de overheid krijgt een pandeel
via de textielconcerns Bamshoeve
en Enschedese Spinnerij Tubantia.
die aan de staat behoren.
M'MMEROVA: Deze fabriek van
etiketteermachines wil gaan reorga
niseren en heeft daarover gisteren
met de vakbonden overlegd ge
voerd Hoeveel van de 38 werkne
mers ontslagen zullen worden, is
nog niet bekend.
AKZO: De raad van bestuur van
Akzo is ingegaan op het verzoek van
de Industriebond NVV een gesprek
te voeren met de Irish Transport
General Workers Union (een Ierse
vakbond) over de sluiting van de
staalkoordfabriek in Limerick.
Enka ieen dochter van Akzo) wil de
fabriek, waar 1400 mensen werken,
sluiten wegens verliezen en een we
kenlang durende staking.
KNP: In tegenstelling tot eerdere
uitgesproken verwachtfngen over
winst, zal de Koninklijke Neder
landse Papierfabrieken 1977 met
een gering negatief resultaat moe
ten afsluiten. De marge tussen kos
ten en opbrengst is namelijk niet
verbeterd
BANGKOK (AFP) Bij een aan
val van Cambodjaanse militairen op
een Thailands dorp in het grensge
bied van Aranyaprathet zijn gister
ochtend vroeg 16 dorpelingen, onder
wie vrouwen en kinderen gedood.
Dit heeft de politie in Bangkok be
kendgemaakt. De strijd bij het dorp
Klong Nam Sat duurde elf uur.
Daarbij werden tien huizen in brand
gestoken. Sinds het begin van dit
jaar zijn bij invallen van Cambod
jaanse militairen in totaal ruim 50
Cambodjaanse burgers in het grens
gebied om het leven gekomen.
i het .betrokken gebied bestaat
{ten normale elektriciteitsvoorzie-
ang. De zonnepanelen zorgen hier
nor energie-opwekking. De panelen
aoeten voldoen aan de strenge ei-
ïn, die worden opgelegd door het
?ebruik in de zandwoestijnen in het
midden van Australië. Elk station
pbruikt continu ongeveer 125 watt
bij een gelijkspanning van 24 volt.
Als de zon het hoogste punt heeft
bereikt, kan per station door de zon
nepanelen ongeveer 800 watt worden
geleverd. Tijdens zonloze perioden
wordt de stroomvoorziening ver
zorgd door batterijen, die door de
zonnepanelen worden gevoed.
Aan de uitvoering van dit project
zijn drie jaar van studie voorafge
gaan. Het is naar Philips heeft
BREMEN De raad van commissarissen van de Zentralgesell-
schaft VFW-Fokker heeft besloten de produktie van de VFW-614
nog vóór het eind van dit jaar te staken. Dit heeft de directie van
de vliegtuigfabriek in Bremen meegedeeld aan het personeel.
De beslissing is het gevolg van de
slechte verkoopresultaten van dit
type toestel. De VFW-614 telt 44 zit-
SCHIPHOL Het stopzetten van
het VFW-614-programma, waartoe
door de Zentral-gesellschaft VFW-
Fokker is besloten, zal slechts in
geringe mate consequenties hebben
voor de Fokkerbedrijven in Neder
land. Dit heeft een woordvoerder
van Fokker VFW verklaard.
Alleen in de Fokkervestiging
Drechtsteden werd aan het 614-pro-
gramma gewerkt. Dit bedrijf leverde
de vleugels van het toestel. Deze
werkzaamheden zijn enige tijd gele
den, in het zicht van een stopzetting
van het programma, tot een mini
mum teruggebracht.
„Ruime compensatie voor dit be
drijf wordt gevonden in het toene
mende werk voor de onderdelen van
de A 300 Airbus en aan de beginnen
de werkzaamheden voor het F 16
programma." Het Duitse besluit zal
in Nederland dan ook niet leiden tot
beperking van het personeelsbe
stand of tot verdere werktijdverkor
tingen bij het bedrijf Drechtsteden.
De derde periode van werktijdver
korting bij dit bedrijf loopt aan het
einde van dit jaar af. Voor 1978 zijn
geen werktijdverkortingen aange
vraagd.
plaatsen en is bedoeld voor gebruik
op de korte afstand.
De introductie van het verkeers
vliegtuig VFW-614 is geen succes ge
bleken. In haar jaarverslag over 1976
schrijft de Zentralgesellschaft, de
overkoepelende organisatie van de
Nederlands-Duitse onderneming, dit
toe aan de stagnatie bij de verkoop
van verkeersvliegtuigen, waarvan de
oorzaak moet worden gezocht in „de
algemene economische recessie en
de gevolgen van de oliecrisis". Medio
november waren nog maar zestien
vliegtuigen van dit type verkocht,
waarvan de laatste begin 1976.
De directie van de fabriek in Bremen
heeft in oktober een rapport aan de
regering uitgebracht, waarin onder
meer zou staan dat de produktie van
de VFW-614 moet worden gestaakt
als er niet meer overheidsgelden be-
De VFW-614
schikbaar komen. De Westduitse au
toriteiten hebben al 280 miljoen
mark in de produktie van het toestel
gestoken.
Aanbod afgewezen
Volgens een woordvoerder van de
ondernemingsraad in Bremen heeft
de raad van commissarissen onlangs
een aanbod afgewezen van een Ame
rikaanse luchtvaartmaatschappij
voor de aapkoop van een aantal 614-
toestellen. Er zouden zelfs twee
Amerikaanse maatschappijen ge
ïnteresseerd zijn in de aankoop van
in totaal 35 stuks. Ook bij andere
maatschappijen zouden er nog „ver
scheidene ijzers" in het vuur hebben
gelegen. De stopzetting van het pro
ject betekent, volgens de onderne
mingsraad. het verlies van enige dui
zenden arbeidsplaatsen.
Op 21 december komt het Westduit
se kabinet bijeen om te praten over
de saneringsplannen van VFW-Fok-
ker. Medio november werd in de
wandelgangen in Bonn vernomen
dat de regering bereid zou zijn nog
267 miljoen mark te verschaffen om
VFW-Fokker financieel weer gezond
te maken. Voorwaarde daarbij was
echter dat er geen risico's meer zou
den worden genomen. Dat laatste
werd toen opgevat als een toespeling
op het VFW-614-project. De totale
kosten van dit project worden ge
schat op 550 miljoen mark.
Roemenië
De samenwerking met Roemenië op
het gebied van de produktie van de
VFW-614 kan uiteraard geen door
gang meer vinden nu het project in
Bremen is stopgezet. VFW-Fokker
en Roemenië zijn eerder dit jaar,
toen de vooruitzichten nog minder
sofnber waren, overeengekomen om
gezamenlijk in Roemenië honderd
VFW-614's te bouwen.
Een woordvoerder van de Zentralge
sellschaft VFW-Fokker heeft vrij
dagmiddag gezegd, dat de bespre
kingen met de Westduitse concur
rent Messerschmidt-Boelkow Blohm
over een mogelijke fusie van de twee
vliegtuigfabrieken begin volgend
jaar kunnen beginnen. Volgens hem
heeft de raad van commissarissen
nog eens benadrukt, dat het waar
borgen van de positie van het bedrijf
het voornaamste doel blijft.
STRAATSBURG (ANP) Het Europees Parlement heeft zich
gisteren in Straatsburg uitgesproken voor handhaving van het
haringvangstverbod in de Noordzee en de Keltische Zee gedu
rende het volgend jaar. Het tweede kamerlid Jan de Koning
(CDA) had voorgesteld dat het parlement zich weliswaar zou
uitspreken voor handhaving van de „vangstbeperking", maar
dat gespecialiseerde haringvissers beperkte hoeveelheden zou
den mogen vangen om deze tak van visserij, en de markt voor
consumptieharing, in stand te houden.
Een meerderheid van het parlement
was echter van oordeel dat er te
weinig haring is, en dat de hoeveel
heid die zou kunnen worden gevan
gen zonder dat de haring dreigt te
worden uitgeroeid zo klein is dat
men haar onmogelijk over alle geïn
teresseerde vissers zou kunnen ver
delen. De Koning had ook voorge
steld, dat het parlement het Ierse
en Engelse streven naar het instel
len van exclusieve 50-mijls zones ten
behoeve van de eigen vissen zou
betreuren. Zijn voorstel werd ver
worpen. evenals dat van Engelse en
Ierse algevaardigden dat het parle
ment zich ten gunste van deze zones
zou uitspreken.
Het resultaat was een nietszeggend
compromis: het parlement „erkent"
dat bepaalde EG-landen exclusieve
50-mijls zones willen instellen, en
meent dat meer aandacht moet wor
den besteed aan de problemen van
plaatselijke gemeenschappen, die
sterk afhankelijk zijn van de visserij,
en aan de noodzaak om zones in te
stellen waar het visbestand weer op
peil kan worden gebracht. Gezien de
grote, sterk uiteenlopende nationale
belangen die op het spel staan, heb
ben de ministers van landbouw en
visserij van negen EG-landen tot nu
toe geen overeenstemming kunnen
bereiken over de voorstellen die de
Europese Commissie al een jaar ge
leden heeft gedaan om de visserij-
problemen op te lossen.
Op de laatste bijeenkomst, 5 decem
ber in Brussel, werd. aldus de Belgi
sche minister Humblet, voortuit
gang geboekt bij het uitwerken van
maatregelen om vangstbeperking te
controleren, en was men dicht bij
een akkoord over maatregelen om de
visstand in stand te houden Op 16
en 17 januari komen de ministers
opnieuw bijeen.
Dinsdag aanstaande gaat een
in haar gelederen verdeelde
OPEC (Organisatie van olie
producerende en exporterende
landen) in Caraballeda nabij de
Venezolaanse hoofdstad Cara
cas het debat beginnen over de
hoogte van de prijzen voor
ruwe olie voor het nieuwe jaar.
Hoewel er deze week geruchten
waren, dat de bijeenkomst
naar een later tijdstip zou wor
den verschoven, staat het nu
toch wel vast dat de oorspron
kelijke datum van 20 december
zal worden aangehouden.
Evenals een jaar geleden, toen zich
tijdens de conferentie van olieminis
ters van de OPEC-landen in Doha
•Qatar) een scheuring voordeed in de
gelederen van de dertien olielanden,
'ijkt het ook ditmaal erop, dat be
sluiten in Caracas niet met eenstem
migheid zullen worden genomen. Sa
oedi-Arabië en de Verenigde Arabi
sche Emiraten, die verleden jaar de
knuppel in het hoenderhok gooiden
met een afwijkende mening over de
noodzakelijke prijsverhoging voor
ruwe olie, hebben nu de steun gekre
gen van Iran in hun streven naar een
bevriezing van de huidige olieprij
zen, bijv. op een peil van 12,70 dollar
per vat (159 liter) voor ruwe olie van
de meest gevraagde basiskwaliteit.
De overige tien OPEC-leden, te we
ten Algerije, Ecuador. Gabon, Indo
nesië. Irak, Koeweit, Libië, Nigerië,
Qatar en Venezuela zijn vóór een
prijsverhoging, variërende van 10
procent voor de meest gematigde
olielanden tot 15 a 23 procent voor
de meer militante olieproducenten,
t.w. Algerije, Libië. Nigerië en Irak
Saoedi-Arabië. de Emiraten en Iran
staan echter wel heel wat sterker
dan de overige producenten. Deze
drie landen controleren nl. meer dan
de helft van de totale dagproduktie
van de OPEC-landen, die zo'n 30
miljoen vaten bedraagt. Zij zijn op
grond daarvan zeer wel in staat hun
wil aan de anderen op te leggen, bijv.
door de wereldmarkten te overvoe
ren met ruwe olie tegen lagere dan
de overeengekomen prijzen.
Zoals de zaken er nu voorstaan, lijkt
de huidige situatie dan ook heel veel
op die van een jaar geleden. Toen
verhoogden Saoedi-Arabië en de
Emiraten hun olieprijzen slechts
met 5 procent, terwijl de overige
OPEC-landen aanstuurden op een
verhoging van 15 procent in twee
etappes. In juli van dit jaar kwam er
tenslotte een compromis uit de bus
In de vorm van een verhoging van 10
procent voor alle dertien OPEC-lan
den.
Inmiddels heeft er de laatste weken
al een koortsachtig overleg plaatsge
vonden tussen tal van OPEC-landen
met de bedoeling alsnog vóór de
conferentie in Venezuela de stand
punten op één lijn te krijgen omdat
men een situatie als vorig jaar
twee verschillende prijsverhogingen
liever zou willen voorkomen Tot
dusverre ziet het er echter naar uit,
dat men hierin ondanks alle inspan
ningen nog niet is geslaagd.
En zodoende komt het, dat de mees
te waarnemers het met betrekking
tot de komende OPEC-conferentie
houden op de volgende drie moge
lijkheden: 1. een bevriezing van de
huidige prijzen voor de eerste helft
door J. G. Wolters
dan wel voor geheel 1978; 2. een
algemene bescheiden prijsverhoging
van 5 A 8 procent; 3. een splitsing in
de OPEC-gelederen door verschil
van mening over de noodzakelijk
geachte prijsverhoging.
Voor een hooguit gematigde prijs
verhoging pleit de huidige situatie
op de markt voor ruwe olie, tfie ge
kenmerkt wordt door een overschot
aan de aanbodzijde. Verder dient
ook te worden bedacht, dat de Ame
rikaanse regering van president Car
ter al haar invloed aanwendt om de
olieprijzen zo laag mogelijk te hou
den. Nu al heeft Amerika te kampen
met een reusachtig overschot op zijn
handelsbalans als gevolg van o m.
grote olie-invoeren en het voelt er
bepaald weinig voor dit tekort in de
toekomst nog verder te zien aan
groeien.
In zijn streven naar een bevriezing of
desnoods een gematigde verhoging
van de olieprijzen wordt Carter ge
steund door een land als Saoedi-
Arabië, dat voor zijn bewapening en
economische ontwikkeling voor een
belangrijk deel afhankelijk is van de
VS. Iran. vroeger voorstander van
flinke olieprijsverhogingen, heeft
zijn standpunt gewijzigd na het be
zoek van de Sjah aan president Car
ter in november j.L, waarbij het van
de VS eveneens de toezegging kreeg
voor wapenleveranties.
Op de achtergrond bij de komende
besprekingen in Caracas speelt
we wezen er al even op het huidige
overschot aan de aanbodzijde een
niet onbelangrijke rol. Door het ach
terblijven van de economische ople
ving in de wereld, de verwachtingen
voor een betrekkelijk zachte winter
in de Ver Staten en Europa, alsme
de door de plaatsgehad hebbende
voorraadvormlflg in tal van landen,
staat de vraag naar ruwe olie in de
wereld momenteel op een betrekke
lijk laag pitje. Daar komt nog bij.
dat ook nieuwe ruwe oliebronnen
steeds rijkelijker gaan vloeien
De Noordzee levert in toenemende
mate ruwe olie. En dat is ook het
geval met Alaska. Dit heeft er mede
toe geleid, dat de olie uit de OPEC-
landen wat in de verdrukking is ge
komen. hetgeen zich weerspiegelt in
de prijzen die zich momenteel bene
den de officiële niveaus bewegen
Zou dit dus pleiten voor een bevrie
zing van de prijzen of op zijn hoogst
voor een zeer matige verhoging, aan
de andere kant zijn er ook voldoen
de argumenten aan te voeren door
de olielanden, die spreken vóór een
prijsverhoging Gewezen behoeft in
dit verband slechts te worden op de
inflatie in de westerse wereld en niet
in de laatste plaats op de aanhou
dende daling van de dollar die de
koopkracht van de OPEC-landen
vermindert. Vele landen in hel Mid
den-Oosten zien met grole bezorgd
heid de almaar verdergaande val
van de dollar, gezien de nauwe bin
ding die er bestaat tussen de olie
prijs en de dollar
Dan menen vele OPEC-landen ook.
dat een geleidelijke verhoging van
de olieprijs alleen maar bevorderlijk
kan zijn voor de ontwikkeling van
alternatieve energiebronnen in de
wereld. In ieder geval, zo zeggen zij,
zullen hogere prijzen kunnen bijdra
gen tot een verspilling van energie
door de verbruikers.
Bij het vaststellen van de prijspoli
tiek door de OPEC-landen spelen
hoe kan het anders tenslotte poli
tieke overwegingen ook een rol.
Hoewel meer dan eens is beweerd,
dat dit geen dominerende rol is. is
het toch wel zo dat met name de
radicale OPEC-leden als Algerije.
Irak en Libië in Caracas uit politieke
beweegredenen een hard standpunt
zullen innemen. Een standpunt, dat
niet alleen de onderlinge rivaliteiten
tussen de OPEC-landen zal weer
spiegelen, maar ook de splitsing die
is ontstaan in de Arabische wereld
na het bezoek van de Egyptische
president Sadat aan Israël.
Zo is dus de situatie wanneer dins
dag OPEC president sjeik Abdel
Aziz bin Khalifa al-Thani, olie mi
nister van Qatar, met zijn voorzit
tershamer een tik op de tafel zal
geven ten teken van het feit. dat een
nieuwe OPEC conferentie is
geopend.