L
pü»
Advocaat moet
xamen doen'
Den Uyl waarschuwt voor spanningen
Ustuui
uw wensen toch
wel op tijd!
Prof. De Ruiter
niet de eerste
VU-rector die
minister wordt
Hafijnjrafiin
eenborrel
vanïïoi)!!.
MmDmZa
y
lezoek Manusama aan
ndonesië is niet zeker
'Gratis' tramkaartjes
in hoofdstad verspreid
Staatssecretarissen
Rij 25 km méér per volle tank.
1 I Mobiltl de olie
die benzine bespaart.
=^oep op overheid voor kosten
pttpost
Vervoerbedrijf dient klacht in
Kamerlid Faber verwijt de PvdA machtsdenken
)AG 16 DECEMBER 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet 3
*-
17
te een onzer verslaggevers
ala5TERDAM Om de ongelijkheid tussen de overheid en de burger te verkleinen, is het volgens
Nederlandse orde van advocaten dringend noodzakelijk dat op de Rijksbegroting gelden
n flen uitgetrokken voor een opleiding van advocaten. Gedacht wordt aan een opleiding van
fctens een half jaar, af te sluiten met een examen zoals de meeste omringende landen dat
|ien.
en
fctellen daartoe zijn uitgewerkt
|t rapport „De opleiding van de
:aat", dat dezer dagen ver-
it, en dat op verzoek van de
lene raad (het bestuur) van de
is opgesteld door een in 1973
;lde commissie, bestaande uit
ntal hoogleraren, lectoren en
:aten. De overheid zou voor
opleiding jaarlijks ongeveer
jlf miljoen gulden beschikbaar
ten steller),
üdl
I ifax G. Rood, sinds 25 november
|n van de Nederlandse orde van
caten, wees gisteren op een
enpemende discrepantie" tussen
opleidingsmogelijkheden van
?rs en officieren van justitie
ijds en advocaten anderzijds,
iverheid zal ons te hulp moeten
n", zei hij, onder verwijzing
de opleiding van rechterlijke
ïaren, de zogeheten RAIO'S,
oor jaarlijks op de begroting
eer twee miljoen gulden be-
;baar is.
|e berekening van de kosten is er
uitgegaan dat er ongeveer 130
O's zijn, en dat voor ieder van
(jaarlijks circa 15.000 gulden voor
Ees jaar durende opleiding wordt
jetrokken. De orde vindt dat er
j enigszins vergelijkbare oplei-
moet komen voor de ongeveer
idvocaten die nu een drie jaar
ide stage op een advocatenkan-
volgen.
op de overheid wordt gedaan, in het
oog worden gehouden dat het recht
op rechtsbijstand grondwettelijk
verankerd is, dat in een niet te ver
waarlozen aantal gevallen de rechts
hulp gratis (dat wil zeggen: volgens
het zogenaamde pro-deo-systeem)
wordt verleend, en dat andere beoe
fenaren van een vrij beroep, zoals
artsen, psychologen en accountants,
ADVERTENTIES
>e,
jfjgere eisen
ir een beroepsopleiding wordt
alleen gepleit om de advocaten
meer op het niveau van de over-
Jsdienaren binnen het justitiële
©raat te brengen, maar ook om-
aan de advocaat steeds hogere
worden gesteld, mede als ge-
van de uitbreiding van zijn
kgebied, en omdat er plannen
taan de universitaire rechtenstu-
te bekorten.
.gens de deken van de orde van
facaten moet bij het beroep dat
m i
t V
kge
taa
L^OC
'■j zich tijdens dit bezoek vrij zou
fgen bewegen in dit land, dat hij
jt politieke gevangenen zou mo-
b praten en dat hij van overheids-
zou worden beschermd.
Indonesische ambassadeur in Niet getuigen
land, de heer Sutopo Yuwono
johandoko, liet in een vraagge-
ik gisteren voor de radio weten,
de Indonesische autoriteiten
al deze voorwaarden voor hun
ing kunnen nemen. „Zich vrij
bewegen en tegelijkertijd in-
eI\an voor de veiligheid van Manu-
tna is niet te combineren," aldus
j| Indonesische ambassadeur, die
^der deze maand zei, dat Manusa-
hun opleiding ook door de overheid
bekostigd zien.
Monopolie
In het rapport „De opleiding van de
advocaat" wordt ook gepleit voor
cursussen die zouden moeten open
staan voor alle beginnende rechts-
helpers, dus niet alleen advocaten,
maar ook stafmedewerkers van bu
reaus voor rechtshulp, deurwaar
ders, notarissen, wetswinkeliers, en
anderen.
De zogeheten eerstelijns-rechtshulp
(waarbij degenen die een juridisch
probleem menen te hebben, te
woord worden gestaan en vervol
gens de weg naar de oplossing wor
den gewezen) vereist volgens de
orde van advocaten ten dele een
andere kennis en andere vaardighe
den dan afgestudeerde juristen tij
dens hun studie hebben meege
kregen.
Uit dit voorstel blijkt volgens de
orde ook dat de balie (de veraamelde
advocaten) voor zichzelf geen mono
poliepositie op het gebied van de
rechtshulpverlening opeist. Rood
toonde zich gisteren pijnlijk getrof
fen door de uitspraak die de minis
ter van justitie onlangs heeft ge
daan dat de advocaten die positie
niet langer toekomt. Ze hebben,
vindt hij, die pretentie ook nooit
gehad.
Mr. Max G. Rood
De nieuwe deken ging ook in op de
positie van advocaten die optreden
in zaken tegen bijvoorbeeld terroris
ten. Hij stelde zich op het standpunt
dat het tot de beginselen van de
rechtsstaat behoort dat deze advo
caten hun taak zonder belemmering
kunnen verrichten, dat ze daarvoor
in de wet vastgelegde privileges ge
nieten, en dat de balie op de bres
dient te staan voor de handhaving
daarvan. Anderzijds vond hij dat de
advocaten zich hebben te houden
aan de gedragsregels die de balie
zichzelf oplegt, en van de privileges
geen misbruik mogen maken.
Hij zei van mening te zijn dat een
advocaat er in het algemeen goed
aan doet een zekere afstand te be
waren ten opzichte van de verdach
te en diens motieven. Maar als een
advocaat anders verkiest, mag daar
aan naar zijn mening geen wettelij
ke beperking in de weg staan.
Het getuigt, vond hij, van onbegrip
een advocaat zwart te maken, om
dat hij een bepaalde verdachte ver
dedigt, „of dat nu iemand is die
wordt verdacht van RAF-terrorisme
of van oorlogsmisdrijven".
(ADVERTENTIE
„M E T Z L E R -
bril: ieders oogmerk!
0.1
in een onzer verslaggevers
d&fN HAAG Ir. J. A. Manusama, president van de republiek
'ijj Zuid-Molukken in ballingschap zal naar alle waarschijnlijk-
dit voorjaar geen bezoek brengen aan Indonesië.
Ihad als voorwaarden gesteld, dat ma best een kijkje op Ambon kan
nemen. Nu verklaarde hij, dat ir.
Manusama niet alleen in Indonesië
zelf, maar ook op Ambon gevaar zou
lopen voor zijn eigen veiligheid.
De oud-handelsvertegenwoordiger
van de RMS, de heer H. Owel en zijn
eerste secretaris mej. B. Risamena-
patty zullen geen gehoor geven aan
de oproep van de rechter-commissa-
ris in Assen om als getuigen te ver
schijnen in de zaak-Soumokil. Dit
heeft mej. Rlsamenapatty gisteren
bekend gemaakt.
In deze zaak is mevrouw Soumokil
zelf zij het gedwongen al wel
gehoord. Het gaat hier om wel of niet
medeplichtigheid aan de treinka
ping bij De Punt. Eerder werd bij de
handelsvertegenwoordiging in Baar-
le Hertog al huiszoeking gedaan naar
eventueel belastende papieren. De
heer Owel heeft verklaard niets met
de zaak te maken te hebben en mej.
Risamenapatty beroept zich erop,
dat diplomatieke geheimhouding in
de betrekkingen tussen naties een
allereerste gebod is. Dat RMS-verte-
genwoordigers tijdens de treinka
ping contact hebben opgenomen
met diplomaten van bevriende mo
gendheden om dit gijzeldrama zon
der bloedvergieten te kunnen beëin
digen is niet meer dan normaal, al
dus mej. Risamenapatty in haar ver
klaring.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM In Am
sterdam zijn woensdag
avond op grote schaal „val
se" vier-rittenkaarten van
het Gemeentelijk Vervoer
bedrijf verspreid. De kaar
tjes, die nauwelijks van echt
te onderscheiden zijn, wer
den gemaakt door een groe
pering, die pleit voor gratis
openbaar vervoer.
Bij het kaartje, dat een waarde
heeft van meerdere guldens, werd
een folder in de Amsterdamse
brievenbussen gestopt waarin
vermeld staat: „De gemeente
zorgt niet voor gratis openbaar
vervoer! Daarom moeten we er
zelf voor zorgen! Gratis rijden be
tekent: Geen gewacht door die
kaartjesverkoop, meer mensen
met tram en bus mee, minder
auto's op de weg en betere en
snellere verbindingen," aldus de
folder.
Personeel van het Amsterdamse
vervoersbedrijf heeft gisteren al
honderden mensen aangetroffen
met een nagemaakt kaartje. Men
vermoedt dat er duizenden in om
loop zijn. De kaartjes zijn voor
een onwetende trampassagier
niet van echte kaartjes te onder
scheiden. Het Amsterdamse ver
voerbedrijf wijst erop dat het pa
pier iets stugger is, de kleur een
3K Ry
VOOR NIKS; C
Een tekening op de folder van
de groepering, die de kaartjes'
in Amsterdam heeft ver
spreid.
tint anders en de begrenzing van
de witte balken verschilt. Aan
vankelijk dacht men dat alle „val
se" kaartjes gelijk waren, maar
later bleek dat er verschillende
series nagemaakte plaatsbewij
zen in omloop zijn gebracht met
andere serienummers op de ach
terkant.
Het gemeentevervoerbedrijf wil
in de verspreiding van de kaartjes
geen grap zien en heeft bij de
politie een aanklacht wegens
„valsheid in geschrifte" gedaan.
De politie heeft nog geen vermoe
dens welke groepering achter de
„grap" zit.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Prof. dr. J. de Ruiter, rector-
magnificus van de VU, die zich gisteren tegen
over formateur Van Agt bereid verklaard
heeft om minister van justitie te worden in het
nieuwe CDA-WD-kabinet, is niet de eerste
VU-rector, die minister wordt.
In het nabije en wat verdere verleden blijkt de combi
natie minister-VU-rector vaker voorgekomen te zijn.
Zo was prof. mr. W. F. De Gaay Fortman jarenlang
rector-magnificus van deze universiteit en later minis
ter, evenals prof. mr. I. A. Diepenhorst. Verder terug
gaande in de geschiedenis was er prof. dr. V. H.
Rutgers die in de twee eerste oorlogsjaren rector van
de VU was. Hij was enige maanden minister van
onderwijs in het eerste kabinet-Colijn. (1925/1926).
De heer De Ruiter is nog niet lang rector van de VU: hij
werd het in september 1976. Sinds 1970 was hij hoogle
raar in het privaatrecht aan de VU. De heer De Ruiter,
die 47 jaar en a.r. is, heeft enkele jaren op een advoca
tenkantoor gewerkt na het afronden van zijn studie in
Utrecht. Daarna werd hij substituut-griffier bij de
rechtbank in Utrecht. In 1963 promoveerde hij op een
proefschrift over „Beschouwingen over de algemeen
heid van goederen in het ontwerp burgerlijk wetboek".
Hij is getrouwd, heeft drie kinderen en is lid van de
gereformeerde kerk in Naarden.
Communisten
Ten tijde van zijn benoeming tot rector van de VU
speelde daar het conflict rondom de benoemingen van
communisten in universitaire bestuursfuncties. In een
interview in onze krant deelde de heer De Ruiter toen
mee, dat hijzelf geen tegenstander was van deze be
noemingen (in tegenstelling tot zijn voorganger prof.
Diepenhorst). Een van de onderwerpen, waarmee prof.
De Ruiter te maken zal krijgen als minister van
justitie is het vraagstuk van echtscheiding en alimen
tatie. In 1975 werd hij door Van Agt toen minister
van justitie als voorzitter benoemd in de commissie
alimentatienormen, die al gauw de naam commissie-
De Ruiter kreeg. Deze commissie had als opdracht
meer eenheid (en daardoor een grotere rechtvaardig
heid) te brengen binnen de normen, die door de
rechtbanken gebruikt worden bij het toekennen van
alimentatie. Deze commissie zou komend voorjaar
met een advies komen.
Alimentatie-termijn
In een interview heeft de heer De Ruiter als zijn
mening over dit onderwerp gegeven, dat de rechter de
macht moet krijgen om limieten te stellen aan de tijd,
waarin een man alimentatie aan zijn vrouw moet
betalen. Hij is er beslist geen voorstander van, dat een
man levenslang alimentatie moet betalen, terwijl hij
eveneens een tegenstander is van de opvatting, dat
een vrouw maar door de staat (de bijstand) onderhou
den moet worden, zodra ze gescheiden is. Een redelijke
tijd alimentatie betalen vindt hij juist, waarbij allerlei
factoren, zoals: kan de vrouw zelf in haar onderhoud
gaan vooralen door een baan, hoe oud is de vrouw, zijn
er kinderen etc. betrokken moeten worden. Daarna
zou de vrouw dan naar de bijstand moeten, wanneer ze
niet in eigen onderhoud kan voorzien.
Vorig jaar heeft professor De Ruiter in zijn dies-rede
voor de Vrije Universiteit zich ook uitgesproken over
actuele onderwerpen als abortus en het verborgen
houden van weggelopen kinderen door welzijnswer
kers. Volgens prof. De Ruiter is het recht een functie
van het menselijk welzijn. Het recht staat niet op
zichzelf. Het moet niet worden nageleefd, omdat het
nu eenmaal recht is. maar omdat het een noodzakelij
ke voorwaarde is voor de bevordering van het welzijn
in de samenleving.
Zowel ten aanzien van abortus als van het onttrekken
van kinderen aan de ouderlijke macht vertolkte prof.
De Ruiter een „realistisch" standpunt. De inhoud van
het geldende recht is een resultaat van politieke
meningsvorming en strijd, zei hij. Dat betekent niet.
dat men zo alles goed vindt. Uiteindelijk moet elke
wetgeving beoordeeld worden op de bevordering van
het welzijn.
Vervolg van pagina 1
De stagnatie in het bijeenzoeken
van ministers door Van Agt werd
gisteren opgelost door het „Ja
woord" van prof. De Ruiter, die voor
justitie de zesde of zevende kandi
daat was. Voordien was een uiterst
beroep gedaan op de Rijswijkse bur
gemeester Grosheide, en werd prof.
De Haan, bekend door zijn bemoei
ingen met de grondpolitiek-crisis,
als volgende kandidaat door de
ARP achter de hand gehouden. Na
dat justitie eenmaal geregeld was,
bleek alleen nog de positie van drs.
Peijnenburg, financieel economi
sche expert van de CDA-fractie, een
punt te zijn.Eerder was hij voor
volkshuisvesting bestemd maar Van
Agt wilde zijn kennis van zaken niet
verloren laten gaan voor het sociaal-
economische gebeuren.
Daarom werd ook eerst voor Peij
nenburg gedacht aan een staatsse
cretariaat op algemene zaken, om
van Agt in sociaal-economische
vraagstukken bij te staan. Maar uit
eindelijk werd voor hem toch een
ministerspost gezocht, waarin hij de
handen in redelijke mate vrij kan
houden voor het adviseren van Van
Agt.
In een tussen-stadium werd er bij
het CDA in verband daarmee nog
overwogen de minister voor weten
schapsbeleid toe te voegen aan het
ministerie van economische zaken,
maar daarover kon met de VVD
ADVERTENTIE:
geen overeenstemming worden
bereikt.
Peijnenburg wordt dus toch, zoals
nu nog Trip, bij onderwijs ingekwar
tierd.
De fracties van CDA en WD krijgen
vanochtend de uiteindelijke minls-
terslijst ter goedkeuring voorgelegd
en moeten dan ook tegelijkertijd het
definitieve „ja" laten horen. Het ligt
in de bedoeling van formateur Van
Agt om zaterdag of uiterlijk maan
dagochtend de oprichtingsvergade
ring (het constituerend beraad) van
het nieuwe kabinet te houden om
dan uiterlijk maandag aan te
treden.
Inmiddels overlegde Van Agt giste
ren al enkele malen met de fractie
voorzitters Wiegel en Aantjes over
de toedeling van de staatssecretari
aten. Besloten werd uiteindelijk om
toch vast te houden aan het totaal
van veertien staatssecretarissen (ne
gen CDA, vijf WD), al werd in de
loop van de dag wel overwogen om
het aantal tot zestien uit te breiden,
vooral om twee CDA-staatssecreta-
rissen bij economische zaken moge
lijk te maken. Overeengekomen is
nu dat de WD de posten van staats
secretariaten bezet van verkeer,
volksgezondheid, binnenlandse za
ken, defensie en CRM. De andere
posten komen aan het CDA. Intern
Is in het CDA overeengekomen, dat
de KVP vier, de ARP drie en de CHU
twee staatssecretarissen levert.
Bij de WD zijn de genoemde kandi
daten de Kamerleden mevrouw
Smit-Kroes (verkeer), Koning (bin-
nenlandze zaken), Ploeg (defensie),
en de directeur van het Elisabeth-
ziekenhuis in Haarlem Mansveld
(volksgezondheid). Wie op CRM
moet komen, is nog niet duidelijk.
In CDA-kring genoemdde kandida
ten van Van Rooyen (KVP, finan
ciën), De Graaf (ARP, vice-vooralt-
ter CNV, sociale zaken), Scholten
(AR, volkshuisvesting of buiten
landse zaken), Hermes (KVP, onder-
"wijs), DeJong (AR, onderwijs), Haze-
kamp (economische zaken) en Van
der Mei (CHU).
Zeggenschap
De bedoeling is, dat de staatssecre
tarissen pas definitief worden aan
gezocht na de beëdiging van het
nieuwe kabinet, waardoor dus de
nieuwe ministers de volledige zeg
genschap kunnen hebben over aan
stelling en taakinhoud van hun
staatssecretarissen. Het ligt in de
verwachting dat in de week van 9
januari het nieuwe kabinet in de
Tweede Kamer de regeringsverkla
ring zal afleggen. Voordien echter
zal de nieuwe minister van sociale
zaken Albeda aanstaande donder
dag al het wetsontwerp van dan ex-
minister Boersma over de niet-cao-
lonen in de Tweede Kamer komen
verdedigen.
ADVERTENTIE.
Van een onzer verslaggevers
HILVERSUM De demissionaire minister-president Den Uyl heeft ervoor
gewaarschuwd dat door het optreden van het CDA-WD kabinet er zich in de
samenleving rampzalige en fatale spanningen kunnen gaan ophopen.
„Door het wegvallen van de
noodzakelijke maatschappij
hervormingen, die het de
mensen mogelijk moet ma
ken te leven zonder materiële
vooruitgang, worden er span
ningen gekweekt", aldus Den
Uyl gisteravond in het NOS-
discussieprogramma „For
mule drie plus". De toekom
stige oppositieleider gaf zijn
visie op de actuele politiek,
kritisch gevolgd door dr. S.
Faber. hoofdredacteur van
het Friesch Dagblad en CDA-
kamerlid, door Parool-Jour
nalist H. van Wijnen en door
een breed samengesteld
publiek.
Essentieel voor de komende
jaren is volgens Den Uyl het
ontbreken van economische
groei, waardoor er voor de
particuliere inkomens geen
ruimte is om te stijgen. Gaat
die inkomensstijging wèl
door, dan wordt de Neder
landse produktie te duur en
komt de werkgelegenheid in
gevaar.
„Wij hebben," zei Den Uyl,
met pijn en moeite de koop
kracht van de doorsnee werk
nemer kunnen handhaven,
maar de mensen die 60.000
gulden per jaar verdienen
moesten terug, fors terug. Hij
verweet CDA en VVD dat zij
de inkomenstrekkers tot
60.000 gulden loonsverhogin
gen hebben beloofd. Dat be
tekent dat er gesneden moet
worden in de collectieve uit
gaven, met name in de socia
le uitkeringen. „De lasten
zullen de komende jaren wor
den afgewenteld op de men
sen. die moeten leven van een
sociale uitkering, op de men
sen met een kleine portemon-
naie. Daarom is het vervloekt
erg dat dit kabinet er komt",
riep Den Uyl.
'Boter op je hoofd'
CDA-kamerlid Faber teken
de deze uitspraak bezwaar
aan: „Dat mag je niet zeggen,
zeker niet als je zoveel boter
op je hoofd hebt als Den
•Uyl".
Faber verweet de PvdA
machtsdenken. Er is voort
durend een neiging geweest
de christen-democraten in de
hoek te zetten. Wie stuurde
steeds aan op de meerder
heidsstrategie, voor welke
partij moesten christen-de
mocratische leiders examen
doen? Wie wilde Van Agt niet
op Justitie toelaten en wie
meende dat staatssecretaris
sen een waakhondfunctie
moesten hebben, wanneer
het om CD A-ministers ging?
vroeg hij.
„Het CDA heeft" aldus Faber
.'.vijf maanden oprecht gepro
beerd om met de PvdA tot
overeenstemming te komen.
Maar op een gegeven mo
ment is er iets geknapt. Ik zit
hier daarom een beetje met
een bloedend hart", aldus het
CDA-Tweede Kamerlid.
Breukpunt
Als breukpunt in de forma
tiepoging tussen CDA en
PvdA wees Den Uyl het ver
schil van mening over de
vraag wie er in het tweede
kabinet Den Uyl minister van
economische zaken zou wor
den: de huidige minister Lub
bers en de ex-KVP-leider An-
driessen. Den Uyl gaf de
voorkeur aan Lubbers.
„Het CDA heft de kans om
samen met de PvdA de eco
nomische problemen te lijf te
gaan niet wijlen aanpakken.
Het is voor mij nog maar de
vraag wie er daarbij een his
torische kans heeft gemist:
het CDA of ik", aldus Den
Uyl
Hij ontkende dat er aan de
onderhandelingstafel ooit is
gesproken over de meerder
heidsstrategie. „Het gesprek
over de 8-7-1 formule is van
het begin af aan door Van
Agt geblokkeerd, alhoewel er
goede argumenten voor een
dergelijke formule waren'.
„Ik heb," aldus Den Uyl,
„dwars tegen de partijraad
van de PvdA in geformeerd.
De ketelmuziek van de par
tijraad heeft een rol gespeeld,
maar niet aan de onderhan
delingstafel. Daar hebben
Van Thijn en Ik een redelijk
standpunt Ingenomen."
De PvdA heeft volgens hem
ook niet overvraagd. „Ik ben
als formateur vier maal mis
lukt. Was dat overvragen of
was dat een uiterste poging
•om tegen het wantrouwen in
te voorkomen dat het kabi
net Van Agt-Wiegel er zou
komen", vroeg Den Uyl.
