Programma met de MAP over schoolverlaters door Ton Hydra Ernesto Cardenal en zijn psalmen Wat te doen om aan werk te komen? Formule 3 plus met Den Uyl FLEUR ÓP Minister blijft bij vordering van promessen Noes Souiissa gaat bij welzijnsinstelling in Assen werken WOENSDAG 14 DECEMBER 1977 RADIO EN TELEVISIE Trouw/Kwartet Al meer dan veertig jaar is in Nicaragua de dictatoriale macht in handen van slechta één familie. De 8omoza's steunen op de Nationale Garde. Dit door de Verenigde Staten gevormde en betaalde leger fungeert ook als politieapparaat en oefent op grote schaal martelpraktijken uit Alleen omdat hij zich met een gedicht had gekeerd tegen de dictatuur folterden de gardisten in 1952 de toen 27-jarige intellectueel Ernesto Cardenal. Daarmee maakten ze hem tot revolutionair. Zodra hij vrij kwam, verdween hij in het verzet. Toen in 1956 massaal arrestaties werden verricht en honderden executies uitgevoerd als gevolg van de aanslag op dictator Anastazio Sornoza. dook Ernesto onder. Hij raakte in een diepe crisis, want hij doorzag dat het dictatoriale in ieder mens hulst en dus een zaak van de geest is. Ernesto besloot monnik te worden. De door het bekeringsverhaal Louteringsberg beroemd geworden Thomas Merton werd in Kentucky zijn novicenmeester Na in 1965 tot priester te zijn gewijd, keerde hij het daarop volgende jaar naar zijn land terug om een religieuze gemeenschap te stichten met het doel de arme bevolking bij te staan. Sinds zijn bekering pleegt hij niet meer met wapens verzet, doch keert hij zich tegen de onderdrukking via de geweldloosheid in de geest van Martin Luther King. De overeenkomst blijkt uit de poëtische kracht van Cardenals woorden. Over deze priester-dichter gaat vanavond het door André Truyman samengestelde KR O-programma. Bij het verwerken van de indrukken dient men wel te beseffen dat de toestanden in Latijns-Amerika finaal afwijken van wat wij normaal vinden. De mensen daaren zeker zij die radicaal aansturen op bevrijding van de dictatuur moeten wel anders denken en handelen. Wij komen een beetje in hun buurt als we parallellen gaan zoeken in de Nederlandse bevrijdingsgeschiedenis. Zowel in de 80-jarige oorlog als tijdens de bezettingsjaren van '40-'45 werden velen bemoedigd door geuzenliederen. En zoals Petrus Dathenus als prediker in een vluchtelingengemeenschap omstreeks 1566 de psalmen Davids in eigen taal overzette en tegelijk in de opstand een werkzaam aandeel had, zo greep 400 Jaar later Ernesto Cardenal naar diezelfde psalmen om in de bewerking daarvan de gevoelens van zijn eigen volk onder woorden te brengen. In de grote geïllustreerde bijbeluitgave schrijft ds. Buskes: „De psalmen van Ernesto Cardenal zijn bijbels en eigentijds De machthebbers en uitbuiters van Latijns-Amerika", zegt hij verderop, „zijn de dwaze atheïsten van psalm 14. die leven alsof er geen God is. Zij verachten God en zij verachten de mens". Het is boeiend, de ons vertrouwde Nederlandse vertalingen te vergelijken met de bewerkingen van Ernesto Cardenal, die bij Ten Have, Baarn, zijn verschenen onder de titel Protest achter prikkeldraad. Voor het programma deed Huub Oosterhuis een keus en het reciteren daarvan door Mies de Heer en Henk Batenburg is een indrukwekkend onderdeel van de uitzending. ZDaarin wordt men van de mens Cardenal eigenlijk meer gewaar dan uit zijn in Venezuela gevoerde gesprek met KR O-correspondent Jan van der Putten. Ds. Buskes noemt Cardenals psalmen hard maar nooit cynisch. „Er wordt geleden en geprotesteerd, maar ook geloofd". Ik beluister er tevens de gespletenheid in, waarvoor ieder mens komt te staan die zijn inzet voor de vrijheid en de bevrijding van de geest met elkaar in overeenstemming probeert te krijgen. Ze met elkaar in evenwicht te houden blijkt daarna nog veel moeilijker te zijn, vooral wanneer bevrijders op hun beurt onderdrukkers dreigen te wordea De spiraal van de tijd geeft er helaas vele voorbeelden van te zien". Van onze radio- en tv-redactie HILVERSUM - In het pro gramma met de MAP, dat de NOS-televisie vanavond uit zendt, wordt aandacht be steed aan schoolverlaters. Met name wordt gedacht aan de problemen van die jongens en meisjes die het lager huis- houdonderwijs, het lager technisch onderwijs en het la ger economisch en admini stratief onderwijs gaan verla ten. De uitzending is van 20.55 tot 21.30 uur op Nederland L Een aantal gaat door met een ver dere opleiding. Anderen gaan wer ken, maar een deel van hen zal het niet lukken werk te vinden. Ze wor den direct werkloos. Wat uitspraken zeggen iets over de verwachtingen van de leerlingen. Zo zegt er een: „Het vinden van een baan is geen probleem, als je er maar een beetje Je best voor doet." Een ander: „En als je eenmaal werkt, heb Je eigen geld, waarmee je kunt doen wat Je wilt, zodat je niet meer zo afhankelijk bent van Je ouders." „Je wordt als je werkt veel meer voor vol aangezien." Maar er zijn ook uitspraken van Jongeren die al een Jaar werken. De baan, als ze die hebben kunnen Het Engelse tv-spel „Kunt u een geheim bewaren?" brengt de KRO vanavond op het scherm. Het is het verhaal van de pas weduwe geworden Janet Pierce (Mary Peach) die verliefd wordt op Jeremy Dent (Michael Bryant). Ze durven echter niet voor hun wederzijdse liefde uit te komen, zo kort na de dood van de echtgenoot van Janet. De uitzending is om acht uur op Nederland 1. vinden, blijkt niet precies de baan te zijn geworden die ze in gedach ten hadden. De verdiensten vallen tegen. Je kunt er niet zelfstandig van wonen. Wat je moet gaan doen als er problemen op het werk zijn weet je helemaal niet. Je weet niet of je met je baas over geld en vakantie kunt praten. Verandering Op sommige scholen is er de leraar maatschappijleer of decaan die de leerlingen voorbereidt op de ko mende veranderingen. In de klas worden sollicitatie-gesprekken ge voerd. De leerlingen brengen een bezoek aan het gewestelijk arbeids bureau. Iemand van de vakbond komt een praatje houden. Er zijn „schoolverlatersprojecten" die door een aantal organisaties in ons land worden opgezet. De scholen kunnen van het aangeboden mate riaal gebruik maken. Voor deze aflevering van het pro gramma met de MAP is schriftelijk informatiemateriaal samenge bracht, vol praktische tips en ach tergrond-informatie voor school verlaters, leerkrachten in het lager beroepsonderwijs en ouders. De MAP gaat ondermeer in op vragen als: wat kun je doen om aan het werk te komen? Welke rechten en plichten heb je als je werkt? Hoe kom je, als je werkloos bent, aan een uitkering? Verder informatie over werkende jongeren-organisa ties, experimentele werkbemidde- ling, projecten voor jongeren zon der werk en voorbeelden van schoolverlatersprojecten. De map kan worden besteld door 4,50 gulden over te maken op giro 9955 ten name van NOS-MAP te Hilversum. Er moet bij worden ver meld: Schoolverlaters. De samen stelling van het programma berust bij Fred Anhalt en Mieke van Vee- len. Eindredacteur is Simon Jelsma. ADVERTENTIE Van een onzer verslaggevers HILVERSUM Drie kwartier zal de demissionaire minister-president Den Uyl zich morgenavond op de televisie verdedigen tegen het CDA- Tweede Kamerlid Sietze Faber, Pa rool-Journalist Harry van Wijnen en een publiek, dat is samengesteld uit voor- en tegenstanders van zijn beleid. Den Uyl treedt op als hoofdagent in het discussieprogramma „Formu le drie plus", dat de NOS donder dagavond van 22.05 tot 22.50 uur via Hilversum I uitzendt. Behalve op de formatie-perikelen, het regeerak koord CDA-WD zal Den Uyl ook zijn visie geven op de politieke actu aliteit van de laatste dagen. Het programma, waarvan Dick van Reeuwijk de eindredactie heeft, wordt gepresenteerd dooi; Herman Wigbold. Kerstmis nadert. Snel. Bestel uw Kerst- bloemengroet op tijd. Uw Fleurop- bloemist is ook moar een mens. Fleurop Interflora slaat ervoor in. Koninginnegracht L 135,'s-Gravenhage. Van onze parlementsredactle DEN HAAG - Minister Van Keme- nade (onderwijs) heeft het landelijk overleg grondraden het overkoe pelend orgaan van studentenorgani saties in een brief laten weten dat hij onverkort vasthoudt aan de in vordering van een stuk studieschuld de zogeheten promessen voor colle gegeld. Speciaal vandaag In Van Gewest tot Gewest: tweede Rijnbrug in Arnhem, dijkverzwaring in Zeeland en waarschijnlijk krijgt het Friese dorp Kollum een militair oefen terrein. Ned. 1/19.04 De IKON start de jeugdserie Kon HesV Baka, geregisseerd door de schrijver van het gelijk namige boek, die daarmee de Gouden Griffel verwierf: Henk Barnard. Aansluitend gaat Kenmerk over de wereldhoofd stad van de autoindustrie De troit. Het welzijn in deze stad is afhankijk van deze industrie. Ned. 2/19.04 Jo Erkens en Maurice Nij- sten maakten een film over flora en fauna in Limburg. Ned. 2/20.30 Het programma met de Map gaat over schoolverlaters. Ned. 1/20.55 In Panoramiek een reportage over de regeringscrisis in Por tugal. Ned. 1/22.05 De KRO presenteert een ge filmde ontmoeting met de pries ter-dichter Ernesto Cardenal die zich keert tegen de dictatuur in zijn geboorteland Nicaragua. Ned. 2/22.10 In Hoorn en Oldeholtpade bespeelt Jan Jongepier oude ka binetsorgels. Hilv. 4/14.30 Van een onzer verslaggevers ASSEN Noes Souiissa, een Zuid- molukse jongerenleider uit Boven- smllde, treedt in dienst bij de stich ting Opbouw Drente, een in Assen gevestigde welzijnsinstelling. Deze stichting reageert hiermee op spon taan van de grond gekomen contac ten met Zuidmolukkers. „Ze komen hier uit zichzelf binnen en als stich ting zijn we verantwoordelijk voor hun opvang. Dat brengt zoveel werk mee dat Noes Souiissa er een druk bezette dagtaak aan zal hebben," aldus directeur mr. A. Hijmans. Souiissa gaat secretariaatswerk doen van een werk- en denkgroep die zich gaat bezighouden met pro blemen als wonen, druggebruik, on derwijs en dergelijke onder Zuidmo lukkers. Zijn aanstelling heeft niets te maken met zijn pas geëindigde reis naar de Zuidmolukken en mr. Hijmans benadrukt dat de aanstel ling niet tegen een politieke achter grond moet worden gezien. Souiissa is onlangs geslaagd voor het exa men pedagogische academie en zijn aanstelling zat al een poos in de pen. Radio vandaag HILVERSUM I (298 m en FM-kuulea). TROS 7.00 Nieuw». 7.02 (S> Rustig bijko men 7.30 Nieuws. 7 41 (S) Aktua. 8.30 Nieuws 8 36 Gymnastiek voor de vrouw. 8 45 (S) Kom er maar eens bij. 10.00 (S) Wat /en je me nou 10 30 Nieuws. 10.33 (S) Toerja Toernee. 11.45 (S) Café-chantai.L 12.26 Mededelingen tb.v land- en tuinbouw. 12.30 Nieuws. 12-41 (S) Aktua. 13-00 (S) TROS per Trofka 1130 (S) Sport na sport, jeugduitzending. 14.00 (S) Specialiteiten a la carte muzikaal wensprogramma. 15.00 (S) Als dat zou kunnen: verzoekplaten. (1530 Nieuws.) 16.30 (S) Kernpunt, gesprekken. OVERHEIDSVOORLICHTING: 1730 Aktua-maganne. P.P.: 18.19 D.S.70. TROS: 18.30 Nieuws. 18.41 (S) De verhalen van Vergilius. 18.45 (S) Michel en Louis. 19 05 (S) Hartje Amsterdam, licht muziek programma. 22.00 (S) Een mondje Frans. 22 30 Nieuws 22 40 (S) Aktua. 23.00 (S) Kruis en mol. 23.55-24.00 Nieuws HILVERSUM II (492 m en FM-kanalen). VARA: 07.00 Nieuws. 07.11 Ochtendgym nastiek. 07.20 In de Roode Cirkel, nieuw sprogramma. (08.00 Nieuws.) 08.50 Johan van Minnen, ombudsman. 09.00 Even mu ziek, platenprogramma. NOS: 09.20 Wat heeft dat kind? pedagogische rubriek. 09.35 Waterstanden. VARA: 09.40 Nederlandse Tekst en uitleg, uitzending van het Ministe rie van O. en W. TROS 1730 Nieuw». 17.32 Schoolradio. 10.00 Radioweekblad (11.00 Nieuws). 1130 De Franse Opera 1908, ope rafragmenten. 12.00 Lier (België) - Centraal, t gesprekken. 13.00 Nieuws. 13.11 Dingen van de dag. 13.30 Stoomradio. 16.00 Nieuw». 16.03 De Reis. hoorspel. 1630 Lichte gram- mofoonmuziek. 17.00 (S) Metro po le Orkest 17.35 R.V.U.: De betekenis van mondelinge overlevering in de volksmuziek. 17.55 Mede delingen. 18.00 Nieuws. 18.11 Dingen van de dag. 1835 (S) Tussen start en finish, sport programma. 1930 (S) Brassband Magazine. 20.00 Nieuws. 20.05 (S) VARA-Klassiek: Ra dio Filharmonisch orkest en piano: Klassie ke en moderne muziek. 21.30 (S) Op school in proza en poëzie, literair programma. 22.00 (S) Klein Radiokoor. gewijde muziek. NOS: 22.15 Internationaal Jazzfestival La ren 1977. 23.00 (S) Met het oog op morgen: 23.05 Actualiteitenoverzicht Radio-TV; 23.10 De krant van morgen; 23.20 Den Haag Vandaag en om 23.52 Even op adem komen, yoga. 23.55-24.00 Nieuws. HILVERSUM III (445 m en FM-kanalen). KRO: 7.02 (S) Drie op je boterham. 9.03 (S) Pep-op-drie. 11.03 (S) Drie draait op ver zoek: Je kunt me nog meer vertellen. 11.58 Bericht Solidaridad. 12.03 (S) Drie tussen de middag, met de kwis Zeker weten. 14.03 (S) Popkontakt: de Theo Stokkink-show. 16.03 (S) De Hitmeesters. NOS; 18.03 De vacature bank. 18.10 (S) NOS-maal. 19.30 (S) Langs de lijn. (1938 Paardekoersen. 19.52 Visru- briek.) 23.02 (S) NOS-Jazz. 00.02 (S) Metro's Midnight Music. 01.02 (S) Muzekuul. 02.02 (S) Dat wordt weer nachtwerk. 04.02-07.0 (S) De achternacht. HILVERSUM IV (FM-kanalen). NCRV: 7.00 Nieuws. 7.02 Het levende Woord. 7.08 (S) Te Deum Laudamus. 730 (S) Preludium. 9.00 Nieuws. 9.02 (S) Onder schooltijd. 10.00 (S) Orkestpalet: het Limburgs Symfonieor kest 1135 (S) Platennieuws. 12.00 (S) Piano- werken uit de Romantiek. 1230 (S) Lunc hconcert 13.30 (S) Middagsymfonie. 14.00 Nieuws. 14.02 Verhalen uit de wereldlitera tuur. 14.30 (S) Oude huisorgels in Neder land. 15.00 (S) Vertolkers beluisterd: piano muziek. 16.00 (S) Oude muziek voor klave-' cimbel. 16.25-17.00 (S) Altviool en piano: moderne muziek. TV vandaag I 1130 NOS/NOT SchooMwi» 1530 KRO: Wat heel oud. k 16.05 Oe «venturen 16-30 Mate. de t* ti 16.55 KRO s 18.25 NOS: Sesamefrael 18.55 Journaal 19 04 NOS: Van gewest lol gewest 19.50 PJ».: Ukzendng van COA 20.00 NOS: Kunt u een geheim 2135 NOS: Journaal 21.90 Oen Haag vwidaag 223S Studio Sport 23.00 Journaal NEDERLAND H 18.15 TELEAC: Natuurkunde les 2 18 45 NOS: Staatskaas 2035 Messenfabriek (Tanzania) 20.30 KRO: Wat een natuur, documentaire film 2130 Aias Smflh and Jones 22.10 Ontmoeting met Ernesto Cardenal. priester. 19.04 KON: Kon hesa baka- kom gauw terug. «Mr 00 '«voiuttonair in Latijns Amerika jeugdserie 1939 Kenmerk 22.45 NOS: Journaal 1252: De schatkist van Jacob van Uylen bleek tot aan de rand gevuld te zijn met glinsterende gouden rij ders, gouden thalers en gouden du bloenen. „En allemaal eerlijk ver diend. mompelde hij. „Opzij ge legd voor kmijn lieve Julia en mijn nageslacht. Eilaas.zoals seigneur Verholen reeds zeide:het rad der geschiedenis wentelt onweerstaan baar voort. Mijn lot is dus beslist. Maar.wel sakkerloot Wij van Uy- lens zijn er óók nog! Zó gauw laten we ons niet klein krijgen! Wat denkt die Sijmen Knoet wel! Eerst gaan we ons goud veilig stellen. En onze familiekroniek moet ook gered wor den, want daar staat de hele ge schiedenis van ons geslacht in." Toen Jacob de Rechtvaardige tot deze vastberaden conclusie geko men was, zou blijken, dat ook smid- je Verholen geroepen was een rol te spelen in dit schokkende familiedra ma. De volgende ochtend, héél 'vroeg, was het de trouwe dienaar Kobus, die hem zachtjes wakker schudde. „Mijn meester vraagt of ge zo goed wilt zijn op te staan," fluis terde Kobus. „Er is namelijk belang rijk werk te verrichten in het b Daarna rijden we meteen naar1', stad.„Zeg aan uw meesf dat ik kom," antwoordde smim Verholen. Hij sprong uit de beds!e waste en kleedde zich en voef" zich nog geen kwartier later bijlel heer Jacob van Uylen. En daar z ki we ons drietal de donkere na ac ingaan. Voorop liep de trouwe 10. bus, die een zware kist torste. H st Jacob van Uylen droeg een lantaa die een flauw licht wierp op het ki besneeuwde landschap. FERD'NAND ol V - 4- „En dat was ik niet. Dat was fout van mij. Je moet nooit terugkomen uit het dodenrijk dat vindt men gewoon onfatsoenlijk". „Dat moet je niet zeggen. Toen Em- meline mij schreef dat je nog in leven was, zei zij: „Ik ben overge lukkig!" „Ja, ik geloof dat zij er echt blij om was. Op iedere regel moet er wel een uitzondering zijn, en het maakt het humoristische van de situatie nog sterker dat de enige die het niet erg vond dat ik nog leefde, mijn stief moeder was. Wat heeft zij je nog meer verteld?" „Nou, je kent Emmeline's brieven wel. Er stond een en ander in over de katten Scheherazade had net een stel niet zo fraaie jongen gehad, en daar was zij nogal ontdaan over, tussen het vreugdebetoon over jou door, maar ik maakte er uit op dat je een herhalingscursus voor rent meester volgde. En toen zij mij laatst schreef stond er iets in over dat Lord Burlingham haar verteld had dat je voor hem zou gaan wer ken, en hóe plezierig het was je weer in de buurt te hebben". Zij zag hem glimlachen. „Heerlijk voor iedereen! In het bij zonder voor Arnold!" Susan had een hekel aan mensen die om de hete brij heendraaiden. Zij waagde de sprong. „Nu moet je eens luisteren, Edward, wat is dat nu allemaal? Waarom zou je oom Arnold dat niet prettig vin den? Want zie je, als er een afschu welijke familieruzie is geweest, moet ik dat maar liever weten, anders bega ik beslist de een of andere stommiteit". „Meer dan een, zou ik denken! Het is niet zozeer een ruzie als wel. een moeilijke situatie, en daar jij met de hele familie Random te maken krijgt kan lk Je beter even op de hoogte brengen". Hij zwaaide met de beide koffers en stak zijn kin naar voren. „Nou, daar gaat-le dan wij zullen beginnen met een be knopt overzicht". In de vorige generatie waren er drie Randoms mijn oom James, mijn vader Jonathan, en mijn oom Ar nold. James verloor zijn vrouw en kind en is niet hertrouwd. Jonathan Is tweemaal getrouwd toen hij al van alles had geprobeerd zonder dat er lets van terechtkwam, waarna hij is gestorven, en een zoon, mij, en een weduwe, Emmeline, achterliet met een behoorlijk aantal schulden die oom James het zijn plicht achtte te betalea Hij had een bijzonder sterk plichtsgevoel. Hij zette Emmeline in de portierswoning bij de zuidelijke uitgang en bracht mij groot zonder zich om de kosten te bekommerea" „Ja?" Het klonk als een vraag. Patricia Wentworth A.W.Sijthoff Alphen HIJ lachte. „Nou, het was geen „Ja," lieve kind, het was een keihard „Nee." Wij had den een enorme ruzie, en ik ging er vandoor." Susan herinnerde zich die ruzie nog wel. Die ging over Verona, omdat Edward tot over zijn oren verliefd op haar was, en James Random op het standpunt stond, dat als hij met haar wilde trouwen hij zijn gang kon gaan, maar dat hij dan wel zichzelf zou moeten bedruipen, omdat zijn toelage automatisch stopgezet zou worden op zijn huwelijksdag. Som migen prefereerden een meer dra matische versie, waarin James Random de opmerking werd toege schreven dat hij Edward liever zijn doodkist zag dan getrouwd m Verona, maar gedachtig aan mene Randoms waardige persoonlijkht en de gematigde wijze waarop 1 zich uitdrukte had Susan dit, ze toen zij nog maar zeventien ja was, niet kunnen geloven. Met dit haar achterhoofd vond zij het bet alleen maar geïnteresseerd te k ken. Het was altijd veiliger om - mond te houden dan het risico lopen iets verkeerds te zeggen, ma dat bedacht zij gewoonlijk pas i het al te laat was. Edward zwaai met de koffers en vervolgde op zelfde luchthartige doch bltt< toon: „Nu slaan wij vier en een half ja^ over. Drie van die jaren ben ik dof geweest volkomen geloofwaarqc en aanwijsbaar dood. Vanzelfsprekend heeft oom Jarry toen een nieuw testament gemaal Ook al was ik dan niet formeel o erfd, je laat je familiebezittingen y eenmaal niet na aan een lijk. D/ daar Edward dood is, en James o dood is, sleept die beste brave odL- Arnold de hele buit ln de wacht. zit de zaak. Heeft Emmeline Je d! niets van verteld?" Susan schudde het hoofd. Even puzzelen Horizontaal: 1. stuk stof, 5. keurig, 8. handelsbetrekking, 10. water in N.Br., 12. niet gespannen, 14. echtge noot, 15. water in Utrecht, 17. baan voor balspel, 18. bloem, 20. doorn achtige sierplant, 21. Myth, figuur, 22. reeks, 24. hoofddeksel, 26. spin- neweb, 27. Europeaan, 29. zijtak Do- nau, 31. iedere, 32. voetjicht, 33. noorse god, 34. loot. Verticaal: 2. palmboom, 3. door, 4. hoofddeksel, 5. holte in een muur, 6. verharde huid, 7 teken ln de dieren riem, 9. familielid, 11. zonnescherm, 13. versieringsmotief, 15. organische verbinding, 16. onbep. telwoord. 18. meisjesnaam, 19. meisjesnaam, 23. hulpmiddel op schepen, 24. kern, 25. spits toelopend, 27. aanloop, 28. ogenblik, 30. stok, 31. roem. Oplossing vorige puzzel: Verticaal: 1. gamma-Leng; 2. avé- eren-Aa; 3. ramee-vaal; 4. fles-ter d 5. aal-ren-Ede; 6. ratel-adat; 7. Ej4>e madera; 8. nor-Ares-el; 9. dampkrip Horizontaal: 1. garf-arend; 2. aval-a f oa; 3. memel-term, 4. mees-rem-/ 5. are-tel-ark; 6. leven-ader; 7. Enalc de-si; 8. naald-aren; 9. gal-aet-alj n

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 4