lolukkers terug uit Indonesië
Regel uw bankzaken
tijdig vóór de kerst
Arnhems 'dubbelstad'wordt werkelijkheid
Onderzoek
poging tot
naar
moord
G/axo'
Rij 25 km méér per volle tank.
MobilD de olie
die benzine bespaart.
ies Soulissa en Theo Thenu terughoudend met commentaar
eerst m n
§eudfêidï§e
opeten j
Nederlands
oudste
vandaag 109
De laatste dagen van het jaar
zijn razend drukke dagen voor uw bank.
Daarom deze goede raad:
regel uw bankzaken die u vóór de
jaarwisseling afgewerkt wilt hebben
nog deze week.
De gezamenlijke banken en spaarbanken.
Actie voor Chili
levert ton op
Controls Europa
in Deense handen
UITNODIGING
20 December 1977
PROGRAMMA
Minister opent zaterdag Roermondspleinburg
'AG 13 DECEMBER 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
|i een onzer verslaggevers
BIPHOL Noes Soulissa en Theo Thenu, twee actieve Zuidmolukkers, zijn
ig in ons land na een rondreis van drie weken door Indonesië, waarvan vijf
n op Ambon.
ijn nogal terughoudend met hun
frentaar, mede ook gezien de
kelijk korte duur van hun ver-
Tdaar tegen de achtergrond van
icompliceerdheid van het pro-
Zij willen bovendien eerst
j Zuidmolukkers hier spreken
[oveel mogelijk de eenheid onder
herstellen en van die eenheid
iet gesprek op gang brengen met
uidmolukkers in Indonesië,
is Noes Soulissa en Theo Thenu
Ik geval opgevallen, dat er alle
(eiding is een dialoog te begin
nen. Niet alleen van de Indonesische
autoriteiten ondervonden zij alle
vriendelijkheid en medewerking,
„ook de mensen op straat beschou- Achterstand
wen en behandelen ons nog steeds
als familieleden," aldus Noes Soulis
sa. Er is volstrekt geen sprake van
een haat en nijd-verhouding.
beurs van de Indonesische regering
op Ambon te komen studeren.
In een gesprek met de rector-magni-
ficus van de Pattimura-universiteit
op Ambon hebben zij de officieuze
uitnodiging gekregen voor een aan
tal Zuidmolukkers hier om met een
Beide reizigers zijn wel onder de in
druk van de economische achter
stand van Ambon, die o.a. wordt
veroorzaakt door de grote zuig
kracht van Java. Daardoor trekken
veel afgestudeerden uit Ambon weg
of keren er na het beëindigen van
hun studie niet terug. Er is weinig
werkgelegenheid en een grote maat
schappelijke ontevredenheid. „Men
voelt zich geremd, omdat er te wei
nig perspectief is voor de toekomst,"
aldus Noes 8oulissa.
Hij heeft ook ter plaatse geconsta
teerd, dat er sprake is van twee ver-'
schillende interpretaties van de ge
schiedenis. Hoewel er heel wat men
sen zijn, die heel goed op de hoogte
zijn van het reilen en zeilen van de
Zuidmolukkers in Nederland en de
verschillende groepen in kaart kun
nen brengen, overheerst anderzijds
de visie dat de RMS een Nederlandse
constructie is. Wat de kijk van de
Zuidmolukkers in Nederland be
treft: Noes Soulissa en Theo Thenu
lieten doorschemeren dat zij nu wat
sceptischer aankijken tegen het ver
haal van een door Javanen op Am-
bon bedreven neo-kolonialisme.
Veel aandacht
Deze reis van het tweetal heeft in
Indonesië veel aandacht getrokken.
De kranten schreven er over en Noes
en Theo zijn twee keer voor de televi
sie geweest. Er is dus wel belangstel
ling aanwezig om daar bij te kunnen
aanknopen. Als concrete suggestie
noemde Noes Soulissa een gezamen
lijke beschrijving (door Zuidmoluk
kers in Nederland en Indonesië) van
de geschiedenis, die beide groepen
gemeen hebbea
Nous Soulissa en Theo Thenu heb
ben de reis gemaakt op uitnodiging
van de Gemeenschappelijke Pers
dienst. Bob Mantiri, die de reis na
mens de GPD heeft meegemaakt,
vertelde nog dat de jongste berich
ten uit Indonesië over plannen tot
decentralisatie moeten worden ge
zien als plannen voor een grote eco
nomische zelfstandigheid van be
paalde gebieden. Een meer politieke
zelfstandigheid zit er beslist niet in.
Die zou in strijd zijn .met het hele
concept van de Pantja Sila („de vijf
zuilen") van de Indonesische staat,
zo had men hem nadrukkelijk in
Djakarta verzekerd.
ADVERTENTIES
STEENBERGEN (ANP) De oud
ste inwoonster van Nederland Cor
nelia La Fors-van Geel wordt van
daag 109 jaar. Hoewel ze wat hard
horend is en niet zo best meer ziet is
haar gezondheid verder redelijk. Ze
is op een griepje na nooit echt ziek
geweest. Toen ze honderd was brak
ze alleen haar heup en moest ze
geopereerd worden.
Haar verjaardag zal worden gevierd
in het tehuis in Steenbergen waar
mevrouw La Fors sinds 1973 woont.
's Middags zal er in het tehuis een
receptie zijn voor de bewoners en de gebraden KJrrtnuten haantje
kennissen van mevrouw La Fors. De
jarige zal daar zelf niet bij zijn om
dat ze 's middags altijd rust en van
deze gewoonte zelfs op haar verjaar
dag niet wil afwijken.
van Herman Kramer. Joure
"t ligt bi| de vleeswaren
ADVERTENTIE
De Neutronenbom?
Méér bezuinigen en minder werk?
Let op de PPR:
Klaar voor kreatieve oppositie
Politieke Partij Radikalen
Postbus 10
Lelystad
DEN HAAG (ANP) De actie voor
de illegale Chileense vakbeweging
CUT (Central Unica de Trabajado-
res) heeft honderdduizend gulden
opgebracht. Ze was georganiseerd
door jongeren van de Algemene
Bond van Ambtenaren (ABVA) en de
Katholieke Bond voor Overheids
personeel (KABO).
Door inzamelingen onder het motto
„Een piek voor Chili" werd in de
afgelopen maanden ruim dertigdui
zend gulden bijeengebracht.
De minister van ontwikkelings
samenwerking, drs. Jan Pronk, had
toegezegd dat bedrag te zullen ver
dubbelen.
Van een onzer verslaggevers
DORDRECHT De recher-
chegroep van de rijkspolitie
district Dordrecht is bezig de
ware toedracht vast te stellen
van een poging tot moord op de
42-jarige mevrouw J. O. uit
Hardinxveld-Giessendam.
In opdracht van haar echtgenoot, de
bedrijfsleider van een Rotterdamse
bedrijf W. J. O. (42), zouden twee
Rotterdammers, de autoverlader H.
P. de H. (32) en de zandstraler N. P.
(29) haar in de nacht van maandag 28
op 29 oktober van huis hebben weg
gelokt, haar met chloroform hebben
bedwelmd en haar vervolgens in het
Zederikkanaal tussen Meerkerk en
Lexmond hebben gegooid. Tegen
hun verwachting in was mevrouw O.
niet verdronken, maar was zij in het
koude water tot bewustzijn geko
men en had zij kans gezien tegen de
hoge oever van het kanaal op te
klauteren waar haar de hand werd
gereikt door haar man.
De H. werd vorige week op de rijks
weg 16 bij Dordrecht gearresteerd
wegens illegale wapeninvoer. Hij
kwam uit België terug en had twee
geweren in zijn auto. Het ging bij zijn
aanhouding echter in de eerste
plaats om de poging tot moord op
mevrouw O. De man verklaarde door
haar man te zijn benaderd met het
verzoek voor vierduizend gulden zijn
vrouw om het leven te brengen. Het
motief hiervoor was dat zij te weinig
met hem was meegegroeid om hem
in zijn carrière te kunnen volgen.
Hij had kennis gemaakt met een
andere vrouw die hem echter voor de
keus had gesteld zijn vrouw te veria-,
ten of de verhouding met haar te
beëindigen. O. had niet willen schei
den omdat dat te grote financiële
gevolgen voor hem zou hebben. Van
daar dat hij De H. had benaderd van
wie hij wist dat hij in de illegale
wapenhandel zat en die hij wel in
staat achtte een oplossing voor zijn
problemen te vinden.
De H. had zich bij mevrouw O. als
politieman voorgedaan. Hij had haar
verteld dat haar man na een ongeluk
te hebben gehad in een ziekenhuis in
Gorinchem was opgenomen en dat
hij haar wilde zien. In zijn auto had
hij haar met hulp van zijn handlan
ger P. bedwelmd en haar een eind
verderop in het kanaal gegooid. O.
ontkent vooralsnog dit verhaal. Voor
zijn aanwezigheid op de plaats waar
zijn vrouw volkomen overstuur de
oever opklauterde heeft hij echter
geen aannemelijke verklaring. Hij
had zijn vrouw naar huis gebracht en
had zelf de politie gewaarschuwd.
Die zag in zijn verwarde verhaal aan
leiding hem onmiddellijk te arres
teren.
NEW VORK Het Amerikaanse
Singer-concern heeft Controls Maat
schappij Europa in Nijmegen en de
Duitse Controls verkocht aan het
staalconcern Rustfri uit Dene
marken.
Controls Maatschappij Europa zal
de produktie- en verkoopaktivitei-
ten gewoon voortzetten, aldus de
mededeling. Bovendien wordt nog
opgemerkt, dat deze transactie in
geen enkel opzicht gevolgen zal heb-
ben voor de overige aktiviteiten van De nieuwe brugverbinding over de Rijn, die ertoe moet bijdragen dat Arnhem-Zuid in alle opzichten
Singer in Nederland en Duitsland. ontwaakt".
GLAXO B V. en de Stichting Bio-Weten-
schappen en Maatschappij
hebben dc eer u uit te nodigen tot bijwoning van
een gezamenlijke bijeenkomst op
in het Koninklijk Instituut voor de Tropen.
Mauritskadc 63 te Amsterdam.
13.00 uur Uitreiking door Z.K.H. Prins Claus
van de GLAXO Wetenschapsprijs voor publi
cisten.
Juryleden: Prof. dr. D W. van Bekkum (voor
zitter), Hans Hermans, Drs. F. Lagerwey, Ton
Neclissen, Prof. dr. D. dc Wied.
14.00 uur Symposium, georganiseerd door de
Stichting Bio-Wetenschappen en Maatschappij,
onder de titel: „HART EN VATEN - Achilles
pees van een beschaving".
Sprekers: Prof.dr. A.C. Arntzenius. dr. A. Appels
en Prof. dr. F. L. Meylcr.
Gratis toegangskaarten kunnen aangevraagd
worden bij
Postbus 104 Hoofddorp.
Van een onzer verslaggevers
ARNHEM Een droom die Deventer ooit vergeefs
heeft gedroomd, namelijk de sprong over de rivier
(in dat geval was het de IJssel) wordt in Arnhem
werkelijkheid. Arnhem bouwt aan de overal jde van
de Rijn een „dubbelstad", een ideaal waaraan het al
jaren werkt, maar dat met de totstandkoming van
de Roermondspleinbrug pas goed gestalte gaat krij
gen. Het wordt van een slaapstad, wat het tot nu toe
is geweest, een woon-, leef- en werkstad. Zaterdag 17,
december wordt de nieuwe brug geopend door de
minister van verkeer en waterstaat.
De Roermondspleinbrug, die
op enige afstand ligt van de
Ouderijnbrug, de historische
brug uit de dramatische Slag
om Arnhem wordt in de Gel
derse hoofdstad een unicum
genoemd. Zij heeft een op
merkelijke vorm gekregen.
De brug ligt als een lineaal
over de rivier, maar in het
bijzonder de noordelijke af
ritten die aansluiten op de
oude binnenstad vertonen
een zwierige kroon, waarvan
de binnenruimte is vooreien
van golvende banen, be
staande uit blauwe en witte
stenen. Een en ander naar
ontwerp van de kunstenaar
P. Struycken en de land
schapsarchitect B. van der
Vliet. De brug zelf is 37,5 me
ter breed en heeft drie maal
twee rijstroken, stroken voor
het langzame verkeer en
aparte busbanen (waar
schijnlijk de langste van
Europa).
Van de kosten. 100 miljoen
gulden, betaalt Arnhem zeil
liefst 60 miljoen. Dat is veel
geld voor een stad. maar het
was noodzakelijk om de dub
belstad van de grond te krij
gen, zei burgemeester drs. J.
A. F. Roeien gisteren. Zonder
de brug zou het niet mogelijk
zijn geweest over de Rijn, in
zuid, een volwaardige stad te
maken. Een stad die beschikt
over een voldoende aantal
voorzieningen en die aan een
groot aantal mensen werk
verschaft, zodat het verkeer
relatief beperkt kan worden
behouden.
Cultureel centrum
Na de Franse tijd, zo rond
1814, mochten de vestingwal
len van Arnhem geslecht
worden. Tot dan toe was het
een stadje geweest zoals de
meeste Hanzesteden. Maar
vanaf dót moment begon de
groei in de glooiende landou
wen rondom de stad. Vooral
veel oud-Indië-gangers ves
tigden zich in deze groene
stad. Arnhem werd een cultu
reel centrum, de midden
stand ontwikkelde zich stor
machtig en ook de dienstver
lenende sector breidd? zich
enorm uit. Een echte indu
strieplaats werd het niet. Het
kreeg een witte-boorden-sta-
tus, en die zal het eingelijk
altijd wel enigszins houden,
denkt burgemeester Roeien.
Wonen ln Arnhem-zuid vond
men niet aantrekkelijk. Wie
er heen ging, deed dat omdat
de huren er laag waren, het
wonen de eerste maand gra
tis was en de woningen kos-
tenloos een behangetje kre
gen. Niettemin woonden er in
1940 slechts 4.000 mensen. Nu
Zijn het er 40.000. In 1985, als
de zaak is afgerond, zullen
het er 60.000 tot 65.000 zijn.
Het hart wordt het stadsdeel
centrum Kronenburg. Daar
komen een amfitheater, een
filmzaal, een hotel, een res
taurant. een postkantoor,
een bibliotheek, een zwem
bad, een ijsbaan enz. Verder
30.000 vierkante meter aan
winkels en 50.000 vierkante
meter aan kantoorruimte.
Rekening is verder gehouden
met enige passende, schone,
vrij hoogwaardige industrie.
Er zullen, deelde burgemees
ter Roeien mee, ruim 10.000
arbeidsplaatsen worden ge
creëerd. Nadat aanvankelijk
een Engelse projectontwik
kelaar de opdracht van de
gemeente Arnhem had gekre
gen, is het werk later overge
nomen door een Nederlandse
maatschappi Wilma Weert.
Ontlastend
De Roermondspleinbrug, die
destijds nogal een twistappel
Is geweest, waarover vragen
in de Tweede Kamer kwa
men en ln verband waarmee
kort voor de bouw nog een
kort geding heeft gediend, zal
niet alleen van betekenis zijn
voor Arnhems dubbelstad.
Zij moet ook de oude Rijn
brug (de John Frostbrug),
ontlasten, die een belangrij
ke schakel ls in de noord-
zuidverbinding. Die verwerkt
66.000 voertuigen per etmaal,
wat vooral op de spitsuren
tot files leidt, tot verkeers
technische onmogelijke toes
tanden en uiteraard veel er
gernis.
Dubbelstad Arnhem past,
vinden burgemeester en wet
houders, in het nationale be
leid op het gebied van de
ruimtelijke ordening Uit
breiding ln Gelderland, een
gewilde provincie, is prak
tisch alleen nog mogelijk ln
midden-Gelderland, met
dien verstande dat de Over-
Betuwe op zichzelf een open
ruimte behoort te blijven.
Wanneer Arnhem-zuid vol is.
dan moet er uitgebreid wor
den in de richting van Wes-
tervoort/Dulven. Aan een
derde Rijnbrug ln de Gelder-
sehoofdstad zal men. aldus is
de gedachte, niet ontkomen
