4
benliet
woordenboek R
Gronings
Uit brieven van lezers
Ontbinding gevraagd
van neo-fascistische
partij Glimmerveen
De ware halfzware.
Drukkerij te Zaandam.
mMï I
Bronzen kop van Ko van Dijk
AMSTERDAM De Amsterdamse officier van justitie, mr.
J. H. C. Pieters heeft ontbinding gevraagd van de neo-
fascistische Nederlandse Volksunie van Joop Glimmerveen.
DINSDAG 13 DECEMBER 1977
Het Is voor zover mr. Pieters
weet de eerste keer dat in Ne
derland ontbinding van een poli
tieke partij wordt gevraagd op
grond van een artikel (art. 15, deel
2) van het Burgerlijk Wetboek.
Mr. Pieters heeft een rekest inge
diend bij de civiele kamer van de
rechtbank. De ontbinding van
Ollmmerveens partij wordt ge
vorderd op grond van het feit dat
doel of werkzaamheden van de
Nederlandse Volksunie (NVU) in
strijd zijn met de openbare orde
of de goede zeden.
Artikel 15 van het Burgerlijk Wet
boek bepaalt dat een „rechtsper
soon" verboden kan worden als
deze in strijd is met de openbare
orde en de goede zeden.
De behandeling van het rekest is
een z.g. raadkamerprocedure. Dat
houdt een besloten behandeling
ia
Intussen is Joop Glimmerveen
niet van plan zich voor één gat te
laten vangen. „Desnoods stel ik
het programma van mijn partij
wat bij," zo beweert hij nu reeds.
In beroep
Hij zal, als de rechter zijn partij
ontbindt, in hoger beroep gaan,
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor korte reacties op in deze krant gelezen
benchten, artikelen en commentaren, en niet voor gedichten, open bneven, oproepen
of readies op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gencht te worden). De
inzendingen voor deze rubnek dienen zo beknopt mogeli|k te zijn. De redactie behoudt
zich het recht van bekorting voor. Het is ons helaas niet mogelijk over elk geval
van bekorting of nietplaatsing (doorgaans een gevolg van een te groot aanbod) te
corresponderen. Brieven adresseren aan: Secretaris hoofdredactie Trouw,
Postbus, 859, Amsterdam. Bij publicatie worden naam en woonplaats van de
schrnver vermeld
Kind en verkeer (5)
Uit angst voor een strenge straf, o.a.
hoge geldboete, behandelt de auto
mobilist in Canada, de voetganger
en de fietser zeer hoflijk. Gevolg:
aanzienlijk minder gewonde en
dode medeburgers. Misschien de
enige afdoende maatregel. Verder
bepleit ik dagelijkse snelheidscon
trole. Militairen en vrijwilligers zou
den de overbezette politie kunnen
assisteren. En de fiets: wit of geel
van kleur met reflecterende spat
borden en banden.
Elburg J. Valstar-Bomhof
Kind en verkeer (6)
Er wordt gesproken over fietspaden
die er moeten komen en over erbar
melijk gedrag van de fietsende kin
deren op de rijweg. Zolang er geen
fietspad is, zijn de automobilisten
honderd procent verantwoordelijk.
Stel een lagere maximum snelheid
in op wegen, waar ook gefietst
wordt.
Amsterdam H. Heskes
Kind en verkeer (7)
Ook nu nog wordt veel te weinig
aandacht besteed aan de veiligheid
van fietsers. Door de aanleg van
rijksweg 50 Apeldoorn-Zwolle zijn
de verbindingen tussen Oene en Epe
afgesneden. In de plaats van de
mooie, kronkelende binnenwegge
tjes Is er nu een hoog viaduct over
Rijksweg 50 gekomen. Hoe onge
looflijk het ook moge klinken, er is
geen enkele voorziening voor fiet
sers: geen fietspad, geen uitwijkmo
gelijkheid, fietsers en schoolgaande
kinderen moeten gebruik maken
van dezelfde baan waarop de auto's
rijden. Links gaan auto's langs je
heen, rechts kijk je in een griezelige
diepte. Als je deze weg voor het eerst
op de fiets passeert, sla Je van verba
zing de handen ineen, hoe zoiets in
deze tijd mogelijk is.
Bodegraven G. C. Gamoen
Kind en verkeer (8)
In het artikel „Risico's voor kinde
ren groot" somt Bert de Jong vier
punten op die de veiligheid van fiet
sende kinderen ten goede kunnen
komen. Deze punten hebben onze
instemming. Het positieve effect er
van zal echter nog vergroot worden,
wanneer een vijfde punt wordt toe
gevoegd, namelijk bezinning op het
autogebruik. Het toenemende auto
verkeer is uiteindelijk de oorzaak
van de steeds groter wordende on
veiligheid (niet alleen voor het fiet
sende kind, ook voor de fietsende
volwassene en ook voor de automo
bilist zelf). Het lijkt ons beter de
zaken reëler te stellen en de auto
alleen te gebruiken, wanneer dit
strikt noodzakelijk is. Voor het ove
rige kunnen we de fiets of het open
baar vervoer nemen. Wanneer we
ons vervoersgedrag in deze zin wijzi
gen. wordt het leven van veel auto
mobilisten. fietsende volwassenen
en fietsende kinderen gespaard. De
moeite waard.
Avereest Maarten en Annelies 't Hart
„desnoods bij het Europese Hof in
Luxemburg." Dat is de laatste
beroepsmogelijkheid na de Hoge
Raad. En mocht de Volksunie
moeten verdwijnen, dan zal hij
direct een nieuwe partij oprich
ten. Hij zegt: „Ik heb nog nooit
gehoord dat een politieke strijd
gestaakt is na een verbod van een
partij."
Mr. Pieters heeft Intussen in zijn
verzoek tot ontbinding van de
NVU het basis- en verkiezingspro
gramma van de partij verwerkt.
Voorts ook verkiezingsaffiches,
en uitspraken van de gerechtsho
ven van Amsterdam en Den
Haag. BIJ die gerechtshoven zijn
leden van de Volksunie wegens
hun activiteiten veroordeeld. Ook
een groot aantal klachten die
voor en na de Kamerverkiezingen
van 25 mei bij het openbaar mi
nisterie zijn ingediend, heeft mr.
Pieters in zijn rekest opgenomen.
Het openbaar ministerie onder
zoekt al vanaf mei van dit jaar
mogelijkheden om de partij van
Glimmerveen aan te pakken. De
minister van justitie heeft name
lijk op vragen van Kamerleden
gereageerd met de opmerking dat
„de justitie met het wetboek van
strafrecht in de hand tegen de
Volksunie zal optreden."
Misdrijven
„Crime prevention". Waarschijnlijk
niet voor niets een Engelse bena
ming van deze nieuwe afdeling van
Justitie. Want prevention heeft twee
betekenissen: voorkoming en ver
hindering, terwijl ons eigen woord
preventie alleen maar voorkoming
betekent. Kennelijk is de betekenis
„verhindering" hier van belang, ge
zien de wenken op de in Trouw van 9
dec. aangekondigde kalender. Maar
waar in dit bericht sprake is van
„voorkoming van criminaliteit"
moet toch wel op een misverstand óf
op onjuist taalgebruik gewezen wor
den. Criminaliteit voorkomt men
niet op Justitie. Daarvoor zou men
bij Onderwijs of Volkshuisvesting of
Volksgezondheid (alcohol!) moeten
zijn. Een vloedgolf voorkomt men
ook niet, men kan zich er wel tegen
verweren, verhinderen dat er schade
ontstaat. Precies eender is het met
criminaliteit wat Justitie betreft.
Lochem Mr. J. van Leeuwen
Pijnlijk
Veel lezers herinneren zich nog wel
enkele jaren geleden na de via de TV
gehouden landelijke inzameling
voor de jeugdkankerbestrijding de
ruzie over de verdeling van de bin
nengekomen vele miljoenen gul
dens. Een droevige zaak. Nu, na de
inzameling voor het Wereldnatuur-
fonds: „Geef om de natuur" beleven
we weer zoiets. Grote ruzie tussen
enkele schuldeisers en de ontvan
gende instantie der gelden. Weder
om: een pijnlijk gebeuren. Het ge
volg is dat velen zich gaan afvragen:
a. moeten we bij een eventuele eerst
volgende nationale Inzameling wel
met geld over de brug komen en b.
dient bijvoorbeeld de overheid of
een andere bevoegde instantie niet
bepaalde gedragsregels vast te stel
len waaraan organiserende perso
nen en/of verenigingen moeten vol
doen om zo'n geldinzameling te kun
nen houden, zonder zulke nare en
bittere gevolgen.
Diever (Dr.) C. de Boer
Sadat en PLO
Sadt heeft meer concessies gedaan,
met als belangrijkste de erkenning
van de staat Israël en het doodzwij
gen van de PLO. Sadat heeft dus in
feite ae Palestijne zaak op de twee
meest wezenlijke punten verraden,
zonder dat hij er iets voor in de
plaats stelde. Is het dan werkelijk
zo'n wonder dat de PLO een zo inge
leide uitnodiging om te onderhande
len niet serieus kan nemen.
Sadat stelt de nationale problemen
van Egypte boven die van zijn
„broeders" en is bereid buiten de
PLO om en over de ruggen van
Palestijnen heen tot een vergelijk
met Israël te komen, dat het spelle
tje natuurlijk graag mee speelt. Het
gemak waarmee u de kwade trouw
dan maar weer aan de kant van PLO
zoekt vind ik kwalijk en treurig.
Bruchterveld A. Struik
si
„Als ik soms m'n oude maten
van de grafische school zie, dan
valt het me weieens op dat ik niet
de enige ben die overgestapt is
op wat anders. Als ik even tijd heb,
draai ik een Drummet je. Dat rolt
gewoon goed.
't Is niet te licht of te zwaar,
maar 't is wel net even pittiger.
Daarom rook ik Drum!'
Dram als je je draai
gevonden hebt
TROUW/KWARTET PS
men overigens ook elders in Neder
land (zoals gijn voor lol en jaijum
voor jenever).
Steenhuis heeft een serie van die
woorden verzameld in een boekje,
waarvan de titel luidt „Stoere en
olderwetse Grunneger woorden". Zo
als de titel al veraadt heeft Steen
huis zich méér nog dan op het Win-
schoter bargoens, toegelegd op de
meer .zuiver" gehouden Groningse
streektaal. In het boekje is een woor
denlijst van typische Groningse
woorden opgenomen (niet uitput
tend, want dat heeft wijlen K. ter
Laan al gedaan in zijn Gronings
woordenboek).
Uit de door Steenhuis gekozen selec
tie kan men bijvoorbeeld gewaar
worden dat een Groninger die „aan-
schopperij moakt" pogingen doet
om verkering te krijgen. En als een
Groninger een uitroep van verbazing
slaakt, zegt hij: „Dè". Wie de lijst
doorneemt begrijpt waarom Gro
nings voor een buitenstaander even
moeilijk te verstaan is als het Fries.
Naast woorden heeft Steenhuis ook
Groningse liedjes, gezegden en raad
sels verzameld. Als iemand het goed
heeft, zeggen de Groningers: „Brood-
ST
krummels steken hom" en
pele kus heet: ,,'n dikke mit *i jjjj
„Stoere en olderwetse Gr
woorden", auteur F. H. Stc a
druk en besteladres „Dekken |N'
man" Wildervank (ook verkrij fa
prijs 9.50. 'f'
de boekhandel);
HlMlJlrJ
Benoeming Tot hoofd vai
recte kunsten van het mii
van CRM Is per 1 februari v
Jaar benoemd drs J. H. Knop
wordt de opvolger van drs
Velzen, die de functie hee
vaard van hoofd van de dien
schone kunsten van de gei d
Den Haag. Drs Knopper is dl e
van de Twentse schouwburg
schede. Hij is daar lid van
meenteraad voor de PvdA.
34.
AMSTERDAM A(NP) - In het Nieu
we de la Mar Theater in Amsterdam
heeft directeur Piet Meerbrug gister
middag een bronzen kop van Ko van
Dijk onthuld. De kop is door het
theaterproduktiebureau Joop van
den Ende aan het theater aangebo
den ter gelegenheid van een dubbele
mijlpaal: het 25-jarige bestaan van
het Nieuwe de la Mar en het 45-jarig
toneeljubileum van Ko van Dijk.
Vele prominente gasten, waaronder
uiteraard de acteur zelf, woonden de
onthulling bij.
Op de foto: Ko van Dijk met zijn
..kop".
door Jan Sloothaak
Elk volk met een eigen taal
heeft te maken met het ver
schijnsel van „vreemde woor
den". Dat ts ook zo in kleiner
verband en zo kan het gebeu
ren dat een dialect plaatselijk
een heel ander woordgebruik
heeft dan in de omgeving waar
de streektaal nog veel meer in
de oorspronkelijke vorm wordt
gesproken.
Zo kent men in Friese steden als
Leeuwarden en Dokkum bijvoor
beeld het „stadsfries", doorspekt
met Hollands. Volgens de heer F. H.
Steenhuis uit Stadskanaal is op een
soortgelijke manier ook het Win-
schoter bargoens ontstaan. Voor de
tweede wereldoorlog telde Winscho
ten een grote Joodse gemeenschap.
De nazi's hielden er zo rigoureus huis
dat er van deze gemeenschap nog
maar nauwelijks iets over is. Het
taalgebruik van de Joodse kooplie
den is in het woordgebruik van de
Wlnschoters vaak echter nog terug
te vinden. Veel van die woorden kent
CHOUPt RENAULT
Al een vertrouwd
gezicht op de Nederlandse wegen
0
bedrijfswagens van licht tot zwaar
Hoegen Dljkhot Handelmaatschappij b.v.
Keppelseweg 18-26, Doetinchem. Tel. (06340) 25941.
