Dr. Arie Pais politiek
beslist geen groentje
De KLM zorgt voor 100% zekerheid.
Waarschijnlijk nog deze week minister van onderwijs
Kamervragen over
de affaire Kalma
Drie doden bij
frontale botsing
Een Amerika-vakantie
Nu bereikbaarder dan ooit
DINSDAG 13 OECEMBER 1977
TROUW/KWARTET PS10-RH 12
door Hanneke Wijgh
AMSTERDAM Prof. dr Arte Pals (47) Is een man vol ambities.
„Ik wil Of professor öf minister worden," liet hij zich eens in
kleine kring ontvallen. In 1974 werd hij benoemd tot hoogleraar
in de economie aan de Universiteit van Amsterdam. Waarschijn
lijk nog deze week zal dr Pais zijn intrede doen als minister van
onderwijs in het kabinet-Van Agt.
Dat Arie Pal» graag minister wilde
worden was in WD-krlngen bekend.
Zijn naam stond op een geheime lijst
van WD-ministeriabelen, die in
maart van dit Jaar de ronde deed. Op
die lijst werd hij genoemd als kandi
daat voor de post van financiën. Die
keuze was niet van logica gespeend.
Pais is immers doctor in de sociale
economie. Hij promoveerde in de be
ginjaren zeventig op een proefschrift
over het consumptief krediet in het
Nederland van de jaren zestig.
De liberale econoom Pais is nu voor
gedragen voor de post van onder
wijs. Politieke tegenstanders van de I ectOr
toekomstige minister vrezen een fi
nanciële ingreep in het tot dusverre
gevoerde beleid. Op de manier van
de liberale staatssecretaris Henk
Vonhoff, die destijds op CRM al het
dorre hout in het welzijnswerk liet
kappen.
geluiden in die richting ontvallen.
Maar of de verwijten nu al terecht
zijn, blijft de vraag. In een interview
met Het Parool heeft dr Pais van
zichzelf gezegd: ,Jk beschouw mij
zelf in flnancleel-economisch opzicht
als rechts maar maatschappelijk-
cultureel als links. Alleen een gezon
de. noem het conservatieve, econo
mische basis kan voorwaarde zijn
voor het bekostigen van de hoogno
dige voorzieningen op het maat
schappelijke en culturele vlak. An
ders wordt elke belofte een slag in de
lucht"
De bijna ex-minister Jos van Keme-
nade liet zich zaterdag in het VARA-
programma In de Roole Haan enige
Arie Pais werd in 1930 in Den Haag
geboren. Hij zou er niet lang blijven
wonen. Steeds als zijn vader promo
tie maakte bij de PTT, verhuisde het
gezin naar een andere plaats. Pas in
1937 kwam er een einde aan dit ge
sjouw door de benoeming van vader
Pais tot directeur van het postkan
toor in Amsterdam. Arie Pais zou er
nooit meer weggaan. Hij bezocht in
..Wie heeft
dese blikken
opgestapeld?"
de hoofdstad het Vossius-gymnasi-
um en behaalde er zowel het alpha
als het bêta-dlploma. Aan de ge
meente-universiteit studeerde hij
economie.
Na zijn doctoraal examen werd hij
wetenschappelijk medewerker van
de Rijks Post Spaarbank, vervolgens
hoofd economische zaken van de
RPS en daarna persoonlijk adviseur
van de directeur-generaal der PTT.
Voor zijn benoeming tot hoogleraar
was dr Pais lector in de staatshuis
houdkunde aan de universiteit van
Amsterdam.
Op het gebied van de politiek is de
nieuwe minister beslist geen groen
te. 8inds 1967 maakt hij deel uit van
de WD-fractie in de gemeenteraad
van Amsterdam. Hij is tevens lid van
de Eerste Kamer. Pais heeft in de
gemeenteraad zijn stem in menig
debat verhevea Acties tegen de ge
luidshinder van Schiphol, acties te
gen de metro, acties tegen de fluori
dering van het drinkwater, acties
tegen buurtsanering kregen in hem
een krachtig woordvoerder.
Vooral in de metrodebatten, die met
regelmaat van de klok in de Amster
damse gemeenteraad werden ge-
houdea heeft Pais zich geweerd. In
1968 was hij nog voorstander van de
metro geweest, maar bij het stijgen
van de kosten werd het de financieel
deskundige Pais te bar. In januari
1973 interpelleerde hij in de raad
over de metro-aanleg. De kosten wa
ren Inmiddels gestegen van 250 mil
joen naar 1-2 miljard gulden. Pais
sprak toen de historische woorden:
„In de periode van ruim vier jaar is
de metro per dag ruim een half mil
joen gulden duurder geworden.
Pais. die door vriend en vijand
wordt geprezen om zijn scherpzin
nigheid en zijn humor, lag in de
gemeenteraad menigmaal in de
clinch met burgemeester dr Ivo
Samkalden. Meestal om de uitleg
van een woord. In een enkel geval
moest de woordenstrijd met behulp
van de Dikke Van Dale worden be
slecht
Tot het liberalisme heeft Pais zich
pas in 1962 bekeerd. Daarvoor is hij
dertien actief geweest in de Partij
van de Arbeid. „Op mijn achttiende
stond ik op partijbijeenkomsten
Morgenrood te zingen." Nochtans
wordt hij ongaarne aan deze periode
herinnerd. „Waarom moet dat nu
altijd worden opgerakeld?" zei hij
tegen Het Parool.
Toch heeft Arie Pais een zekere
rol in de PvdA gespeeld. Hij bracht
het tot gewestelijk bestuurder. In
1958 schreef hij in Socialisme De
mocratie, het theoretisch orgaan van
de PvdA een stuk onder de titel
„Een jonge socialist kijkt naar zijn
partij". Hij waarschuwde voor een
te rechtse koers. Pais uitte de vrees
dat de partij geen aantrekkings
kracht op de Jeugdige kiezer zou
hebben. „De Partij van de Arbeid is
niet de partij van zondagwetjes; het
is ook niet de partij van een bureau
cratie la Kafka. Wij moeten het
Nederlandse volk en in het bijzon
der de Nederlandse Jeugd duidelijk
maken, dat de PvdA een samenle
ving waarin het individu door een
ambtelijk apparaat wordt verstikt,
eveneens afwijst als een maatschap
pij waarin sociale Junglemoraal
heerst."
Pais' waarschuwende woorden zijn
goed te begrijpen in het licht van de
jaren vijftig. De Partij van de Ar
beid leed in die dagen aan aderver
kalking. De pas opgericht PSP met
acties tegen de atoombom sprak de
jongeren meer aan dan de vergrijsde
strijdliederen over honger en leed
van de socialisten.
Nieuwe thuishaven
In 1962 stapte hij uit de partij. Hij
sloot zich aan bij een groepje jonge
liberalen, bij wie hij meer politiek
élan vond dan bij zijn vroegere vrien
den. Mensen als Jacobse, Oruijters
en Vonhoff leidden Pais bij het zoe
ken naar een nieuwe thuishaven. Het
werd de WD.
De Amsterdamse WD onderscheidt
zich in vele opzichten van de lande
lijke liberalen. Vaak in gunstige zin.
Conservatieve elementen hebben er
weinig kans gekregen. Kwalitatief
gezien steekt de WD-fractie in de
Amsterdamse gemeenteraad met
kop en schouder boven de andere
fracties uit. Als er al een briljante zin
wordt gesproken, komt hij meestal
uit de hoek van de WD.
De overstap van Pais van de PvdA Drie jaar later heeft hij zich toch
Van onze parlementsredactle V
DEN HAAG Het Tweede-K»! a
merlid H. Roethof (PvdA) heeft mlkU
nister De Gaay Fortman van juftltttf
gisteren gevTaagd, in welk stadluaki i
het onderzoek is van de Haagse pro-fU
cureur-generaal Van der Feltz in
zaak Kalma.
Het Kamerlid vraagt de mlnisterï d<
ook of de procureur-generaal er wel
rekening mee houdt dat de heer
Kalma van Rotterdams burgemee» is
te Van der Louw een berisping heeft^nle
gehad over de juistheid waarvn Cl
thans voor de ambtenarenrechte n E
wordt geprocedeerd. ii
„Acht de minister het niet zijn
taak om onder alle omstandigheden
te voorkomen dat, gezien de ondeel
baarheid van het bevoegd gezag,
aan een ambtenaar tweemaal een
zelfde maatregel zou worden opge- bai
legd voor eenzelfde feit, dat boven
dien aan de beoordeling van een
onafnhankelijke rechter is voorge
legd?", aldus de heer Roethof.
Prof. dr. Arie Pais: veelzijdig
naar de WD werd door sommigen
als opportunisme betiteld. Pais zou
op een onverkiesbare plaats zijn ge
zet door de socialisten.
Opportunisme is hem later nog eens
verweten, toen hij een wethouders-
post liet schieten voor een staatsse
cretariaat voor financiën. Een post
die hij overigens niet kreeg. Ook is er
op de universiteit geharrewar ge
weest rond zijn benoeming tot hoog
leraar. Pais had al in 1970 naar deze
post gedongen, maar het college van
bestuur vond hem nog te licht. Hij
moest eerst maar eens promoveren
en publiceren. Pas in 1974, toen er
ook van buiten de universiteit pres
sie op het bestuur werd uitgeoefend,
werd het lectoraat omgezet in een
hoogleraarschap. Pais leek definitief
'gekozen te hebben voor de weten
schap. „De wetenschap trekt me
meer dan de politiek, waar het toch
vaak uitloopt op gekissebis."
Vegetariër
voor een politieke carrière laten
strikken. Pafs wordt minister van
onderwijs. Een beslissing die hem als
financieel deskundige het meest
moet hebben verrast. Maar Pais
staat bekend om zijn scherpe intelli
gentie, een man die zich snel kan
inwerken, nota's tot het bot weet te
analyseren. Kwaliteiten die hem als
minister van onderwijs zeker van pas
zullen komen.
Arie Pais ls bovendien een veelzijdig
man. Hij was hoofdbestuurslid van
de Nederlandse Vereniging tot Be
scherming van Dieren, hij was te
vens actief in de Vegetariërsbond.
Sinds 1972 verzorgt Pais wekelijks
een column in de Telegraaf.
Hij schaakt, speelt piano, liep vroe
ger de 100 en de 200 meter in een
knappe tijd en spreekt Frans, Duits,
Engels, Spaans, Noors en IJslands.
Vooral die uitgebreide talenkennis
zal hem bij zijn ministerschap van
pas kunnen komen.
BLOKKER (ANP) - BIJ een ernstig
verkeersongeval op de provinciale
weg Hoom-Enkhuizen in de ge
meente Blokker zijn drie doden ge
vallen toen twee auto's door nog
onbekende ooizaak met elkaar io
botsing kwamen. Van de ene wagen
kwamen twee Inzittenden om het
leven. Van de andere auto kwam de
bestuurder om. De slachtoffers zijn
de 38-jarige P. C. Ooteman, zijn 35-
jarige echtgenote M. A. O. Nan uit
Lutjebroek en de 35-jarige G. N. M,
Bot uit Enkhuizen.
Een achttienjarige scholier uit Am
sterdam is bij een verkeersongeval
om het levep gekomen toen ziji
auto, waarin nog vier anderen zate*
op de De Boelelaan mét een anden
auto in botsing kwam. De vier inzit
tenden werden zwaar gewond. V<
gens de politie verleende de auto
geen voorrang.
Door vermoedelijk te hoge snelheid
is de 19-jarige J. W. M. Wieskamp uit
Bredenbroek met zijn auto uit de
bocht gevlogen en tegen een boom
tot stilstand gekomen. Een medeln-
zittende liep daarbij alleen lichte
verwondingen op.
De 63-jarige S. Looman uit Ellecom
is aan zijn verwondingen overleden
toen hij op zijn fiets van achteren
werd aangereden door een auto. De
automobilist reed door, maar kon
later in zijn woonplaats Veendam
worden aangehouden.
sit- f
ol-
ito
Als mensen vroeger naar Amerika gingen, dan was dat
meestal voorgoed. Ze pakten hun boeltje en waagden de
sprong. De Nieuwe Wereld, dat kon niet anders dan een nieuw
leven betekenen. Nu pakken we onze koffer en gaan er naar
toe voor een week of wat Alsof het de normaalste zaak van de
wereld is. En dat is het in feite ook. Amerika is ons een heel
eind tegemoet gekomen.
Wat betreft de reisduur (niet veel langer dan
een autoritje naar Parijs) en wat betreft de reiskosten
(een retourtje New York
kost vandaag geen kapi
talen meer). Amerika ligt bij wijze van spreken
naast de deur.
Toch denken de meeste Nederlanders nog
steeds dat zo'n vakantie een onbetaalbare luxe
is. Weggelegd voor een handjevol mensen.
De KLM bewijst het tegendeel. Amerika is
voor veel meer mensen weggelegd. Niet voor
niets opent de KLM een Vakantieluchtbrug op
Noord-Amerika. En maakt de Nieuwe Wereld
nog een stuk bereikbaarder voor u In de vorm van
voordelige vliegreizen. In de vorm van extra
service en faciliteitea In de vorm van uitgebreide
informatie en een perfekte begeleiding. Dus wie houdt
u tegen? Doe Amerika nu Ga met eigen ogen zien dat
Amerika een eindeloos land is. En beleef de vakantie van
uw leven.
De KLM biedt zijn Amerika-gangers meer
zekerheid dan ooit
Ontvangst ter plaatse. Iedere "Doe Amerika
nii"-ganger die per KLM lijnvlucht^
naar Amerika op vakantie gaat,
wordt door een Nederlands
sprekende KLM-employee
opgevangen en verder geholpen.
Gratis en in het Nederlands telefoneren met
de KLM Door heel Amerika. Als u problemen
hebt kunt u de KLM altijd bereiken 7 Dagen
per week, 8 uur per dag. •Uitgebreide infor
matie-service. Zowel in Nederland (Museum
plein, Amsterdam) als in Amerika. Met een
Voorzien van alle noodzakelijke informatie. En
compleet met o.a. suggesties voor goede en voor
delige hotels en motels.
Informatie Reistas. Een stevige tas vol onmis
bare reisartikelen Zoals een kaart van Noord-
Amerika, een boekje over winkelen in de belang-
schat aan informatie over uw Amerika-vakantie. rijkste steden, algemene informatie over de
Route beschrijvingen De KLM heeft voor u streek die u gaat bezoeken en nog extra verras-
een 6-tal interessante reisroutes uitgestippeld, singen, maar dat moeten verrassingen blijven
