Sociale uitkering
volgt minimumloon
Ontwikkelingshulp voor
Cuba en Indonesië gelijk
Leermoeilijkheden vaak te laat ontdekt
lofb*
Belangrijke mededeling
voor Zilvervloot-spaarders.
"Halfjaarlijkse aanpassing loonstijging
s Wetsontwerp Boersma
"vindt veel kritiek
De Zilvervloot
Formatie
ELSEVIERS WEEKBLAD
Schut Papier sluit
twee fabrieken
Pronk 'doodsbang' voor verandering beleid
Ongerustheid over
vervanging zebra's
door stippellijnen
eerst m'n
tfoudKhanjfe
opeteru
Leids instituut ontwikkelt methode voor vroegere opsporing
donderdag
8 december 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
et
Jl Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAG De AOW en de andere sociale bodemuitkeringen volgen ook op 1 januari weer het
netto minimumloon. De AOW voor gehuwden en het weduwenpensioen gaan omhoog met 65
gulden bruto naar 1281 gulden per maand. Op dit bedrag wordt dus nog loonbelasting ingehouden.
De verhogingen vloeien voort uit de halfjaarlijkse aanpassing aan de algemene loonstijging. Die
stijging is 5,1 procent. Deze verhoging geldt ook voor de kinderbijslag.
ADVERTENTIE
j Hieronder volgen de nieuwe bedra-
gen per maand, met tussen haakjes
de huidige bruto-bedragen, in gul
dens. De verhoogde AOW wordt eind
januari voor het eerst uitbetaald.
dt AOW:
Gehuwden
ld ongehuwden
1281.— (1216,—)
874,50 831,—)
AWW:
al weduwe alleen874,50 831.—)
weduwe met kinderen 1281,— (1216,
wezen lol 10 jaar 282,50 268,50)
H wezen 10-16 jaar 415,50 395,—)
n 16-27 jaar 542.— (515,—)
De kinderbijslag wordt pas na afloop van het
kwartaal uitbetaald. De verhoogde kwartaal-
bedragen gelden dus vanaf april. In januari
worden nog de oude bedragen uitbetaald. Elk
bedrag in het staatje hieronder is per kind
Kinderbijslag:
eerste kind 164,58 (164,58)
2e en 3e kind 334.62 (318,24)
4e en 5e kind 446,95 (425,10)
6e en 7e kind 494,52 (470,34)
8e en volgende kind 546.78 520,26).
Het ministerie van sociale zaken
heeft ook de nieuwe bedragen be
kendgemaakt voor de ziekenfonds
premie voor bejaarden. Bejaarden
met een bruto-inkomen minder dan
20.409 gulden (AOW met 4000 gul
den neven-inkomsten), moeten ver
plicht in het ziekenfonds. Bejaarden
met een wat hoger inkomen, maar
minder dan 25.340 gulden bruto, mo
gen vrijwillig in het ziekenfonds. Be
jaarden met een nog hoger inkomen,
moeten zelf zorgen voor een —mees
tal duurdere particuliere verzeke-
-
Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAG CDA en VVD in de Tweede Kamer zijn het nog
niet eens met het wetsontwerp van minister Boersma (sociale
zaken) inzake beheersing van niet-CAO-lonen. CDA en VVD,
samen een meerderheid in de Kamer, vragen zich af of de nieuwe
wet wel nodig is. De VVD vindt de nieuwe wet een „onvoldoende
doordachte, onvoldoende gemotiveerde en in zijn werking discri
minerende regeling."
ring tegen ziektekosten. Hieronder
volgen de fondspremies per maand.
Bejaarden-ziekenfonds
Inkomen tot 1S.812premie 25,10
15.812-16.252 50,05
16.252-16.694 74,95
16.694-18.552 99,85
18.552-20.409 ongehuwde 99.85
Echtpaar 149,75
20.409-22.875 per persoon 92,80
22.875-25.340 per persoon 107,80
De uitkeringen voor WW, WWV,
Ziektewet en WAO gaan ook om
hoog met 5,1 procent. De AAW-uit-
kering (Arbeidsongeschiktheid)
gaat nog wat extra omhoog, zodat
de uitkeringen voor gehuwden of
ongehuwden met kinderen netto ge
lijk blijft aan het netto minimum
loon. Deze uitkering bedraagt maxi
maal 80 procent van 87,79 gulden
per werkdag. Voor ongehuwden is
dit normbedrag 61,73 gulden, terwijl
voor ongehuwden beneden de 21
jaar nog wat lagere bedragen
gelden.
De hoogste uitkering van WAO,
Ziektewet, WW en WWV bedraagt
vanaf 1 januari 80 procent van
55.954,60. Dit is vrijwel hetzelfde be
drag waarover de sociale premies
voor deze werknemers verzekerin
gen wordt geheven. Wie meer ver
dient, betaalt over het meerdere
geen premie, maar kan over dat
meerdere ook geen uitkering ont
vangen.
rt,e&c^
6ver<^seV
.„jndetoe'
Een werkster is ook maar een me"5
ekomst
en vele andere
onderwerpen van deze
week. Kort en bondig
geschreven informatie
over bedrijfsleven en
maatschappij.
*met honderden betere banen in de Nationale Personeelgids
EERBEEK Schut Superieur gaat
de papierfabrieken sluiten in Eer
beek (75 personeelsleden) en Nijme
gen (55). Voor 50 man van de fabriek
in Eerbeek is ontslag aangevraagd.
De overige 25 zullen of hebben het
bedrijf inmiddels met een vertrek
premie verlaten. Voor het personeel
van de Nijmeegse fabriek zal de
overheid om een overbruggings- enI
of omscholingssubsidie worden ge
vraagd. Het ligt in de bedoeling in
Nijmegen met tapefabricage te be
ginnen, aldus directeur G. G. J.
Schut.
De vakorganisaties zijn op de hoog
te gesteld en hebben zich volgens
Schut Superieur akkoord verklaard.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Indonesië en
Cuba krijgen volgend jaar even
veel ontwikkelingsgeld van Ne
derland als in 1977. Minister
Pronk van ontwikkelingssa
menwerking heeft dat gisteren
meegedeeld. Voor het eerst
heeft Pronk ook steun aan en
kele zogeheten „concentratie-
landen" beperkt.
De PvdA in de Tweede Kamer stemt
„hartelijk" in met het wetsontwerp.
Wel pleit de PvdA voor openbaar
making van de individuele inko
mens van werknemers die niet on
der een CAO vallen. D'66 vindt het
i nieuwe wetje „in principe te billij-
ken". Het CDA is het eens met de
bedoeling van de minister, maar
twijfelt aan de noodzaak van het
wetje, en heeft daarnaast nog een
reeks kritische vragen.
VNO en NCW vinden het wetsont
werp „ondeugdelijk haastwerk".
IJ Complicaties
De nieuwe wet is bedoeld om niet-
CAO-werknemers, met name het ho
gere personeel, dwingend eenzelfde
loonmatiging te kunnen opleggen
als de werknemers die wel onder een
CAO vallen. Het wetje is voor de
vakbeweging erg belangrijk. Die wil
de zekerheid dat bij matiging van de
CAO-lonen ook de (hogere) lonen
buiten de CAO's meedoen, en zich
niet aan de matiging kunnen ont
trekken. Het nieuwe wetje zou 1 ja
nuari moeten ingaan. Het parlement
werkt er al aan mee om in elk geval
het wetsontwerp nog deze maand af
te handelen.
De CDA-fractie vraagt nu partijge
noot Boersma aan te tonen dat het
wetje nodig is. en dat de beoogde
mee-matiging door de niet-CAO-
werknemers zonder het wetje niet
vanzelf al tot stand zal komen. Ook
de VVD wil weten welke gronden de
minister heeft om te denken dat de
niet-CAO-werknemers niet vrijwillig
de gewenste matiging mede zullen
ondergaan.
De werkgeversverbonden VNO en
NCW zijn tegen het wetsontwerp,
omdat zij het overbodig vinden. Zij
zeggen dat een klemmend beroep
van de verbonden op hun leden
werkgevers voldoende is om de ma
tiging voor hoger personeel te berei
ken. Daarnaast hebben VNO en
NCW nog vele andere juridische en
praktische bezwaren.
Instemming
De werkgevers wijzen er op dat veel
CAO's minimum-voorwaarden be
vatten. De werkgever mag dus meer
betalen dan de CAO voorschrijft. Als
het nieuwe wetje voor hoger perso
neel een maximale verhoging op
grond van de CAO voorschrijft, zou
de werkgever het hoger personeel
niet, maar de CAO-werknemers nog
wel meer mogen betalen. Een ander
probleem zal ontstaan in bedrijfs
takken waar meerdere CAO's gel
den. Wat zal daar dan gelden als
richtsnoer voor de lonen van het
niet-CAO-personeel? VNO en NCW
vinden het vooral verkeerd dat het
nieuwe wetje de minister de be
voegdheid geeft om zonder inspraak
of controle vooraf te beslissen in al
dit soort vragen.
VNO en NCW betogen dat vooral de
lonen van het hoger personeel wor
den bepaald door prestatie, inzet,
wijziging van functie-inhoud, en der
gelijke. Als onder het nieuwe wetje
algemene voorschriften voor de
maximale loonstijging worden uitge
vaardigd voor het hoger personeel,
wordt de huidige praktijk door
kruist. VNO en NCW zien niet in hoe
bij de toepassing van het wetje reke
ning kan worden gehouden „met de
realiteit en de complexiteit van het
bedrijfsleven." Er dreigen „grote
spanningen" te ontstaan tussen het
geen de werkgever als zijn juridische
en morele plicht ziet tegenover zijn
hogere werknemer, en hetgeen de
werkgever verplicht zal zijn op gron^
van het nieuwe wetje.
Rechtsonzekerheid
Rechtsonzekerheid zal er volgens de
werkgevers ontstaan door de bepa
ling dat alleen schriftelijk afgespro
ken verhogingen mogen doorgaan
buiten het nieuwe wetje om. VNO en
NCW wijzen er op dat veel heel dui
delijke afspraken al zijn gemaakt,
maar dat die dan niet schriftelijk
vastliggen. Op zijn minst zou moeten
worden toegestaan dat dit soort af
spraken mogen worden uitgevoerd
wanneer die berusten op „een be
stendig gebruik".
Als u meevaart op de Zilvervloot is het
in uw eigen belang om nü direct na te
kijken wanneer u daarmee bent begonnen.
Want was dat in 1968, dan hebt u
uiterlijk tot het eind van deze maand
de tijd om uw spaarpremie binnen te halen, aanmonsteren. Vraag een folder aan bij
U weet wel: die 10 procent (belastingvrij) „De Zilvervloot",
over spaarbedrag-plus-rente. Postbus 51, Den Haag.
U moet de premie aanvragen bij de
instelling waar u hebt gespaard. Doe dat
nü, vóór u het vergeet!
Overigens, de Zilvervloot blijft varen.
Iedere jongere van 15 t/m 20 jaar kan
Publikatie van het ministerie van Sociale Zaken.
DEN HAAG (ANP) De Nederland
se Vereniging Bescherming Voet
gangers heeft in een brief aan de
minister van verkeer en waterstaat
haar ongerustheid uitgesproken
over de vervanging in een groeiend
aantal gemeenten van de zebra-pa
den door simpele stippellijnen. Een
dergelijke oversteek suggereert voor
voetgangers enigerlei vorm van be
scherming, terwijl deze in het geheel
niet bestaat.
Bovendien zijn deze oversteekplaat
sen voor het rijdend verkeer on
zichtbaar, aldus de vereniging. In
haar brief aan de minister dringt de
vereniging aan op een onderzoek
naar het verschijnsel.Met het oog op
de autonomie van de gemeente pleit
de vereniging voor wettelijke maat
regelen.
Vervolg van pagina 1
De AR-voorman Aantjes zei gister
avond echter: „in CDA-kring be
staat bijzonder weinig animo om
terug te keren naar een fase die na
zes maanden onderhandelen on
vruchtbaar bleek. Mijn voorkeur
gaat, zoals bekend, niet uit naar een
kabinet met de VVD, maar ook per
soonlijk vind ik het erg moeilijk nu
weer naar de PvdA terug te gaan.
Om dat toch mogelijk te maken zou
de PvdA kunnen zeggen: we herroe
pen de meerderheidsstrategie, maar
zoiets zou, afgedwongen in deze si
tuatie, toch niet een erg koninklijke
weg zijn. Er zou een algeheel herstel
van vertrouwen tussen PvdA en
CDA nodig zijn, waartoe ik de CDA-
dU Ook VNO en NCW vinden het „uiter-
dll aard noodzakelijk" dat niet-CAO-
werknemers dezelfde matiging on-
til dergaan als CAO-werknemers. Het
wetsontwerp geeft echter allerlei
ruf complicaties volgens de werkgevers,
ld Ook zonder het wetsontwerp zullen,
ell gezien de ervaringen, de lonen vooi
>nl hoger personeel worden gematigd,
otl Als de minister eenzelfde maximale
o4 verhoging oplegt als in CAO's, kan
;tq dat in een aantal gevallen tot hogere
loonstijging leiden bij het hoger per
soneel dan zonder de nieuwe wet,
aldus VNO en NCW
fractie momenteel niet in staat acht,
aldus de heer Aantjes.
Het CDA-Kamerlld J N. Scholten.
evenals Aantjes een tegenstemmer
van het CDA/WD-regeerakkoord,
meende dat de weg naar samenwer
king met de PvdA in de nieuwe
situatie niet bij voorbaat mag wor
den afgesloten.
„De Nederlandse politiek staat op
nieuw voor de keus, een instabiel
minderheidskabinet te vormen dan
wel alsnog een poging te doen, te
komen tot een meer stabiel meer
derheidskabinet, hoe onbegaanbaar
deze weg ook mag lijken," aldus
Scholten.
Aantjes ontkende stellig dat Van
Agt gisteren nog geprobeerd zou
hebben de zeven tegenstemmers in
de CDA-fractie alsnog tot een iets
positievere houding ten opzichte
van het CDA-WD-kabinet te bewe
gen, waardoor de meerderheidscon
structie van Van der Grinten alsnog
mogelijk zou worden. Van der Grin
ten zelf heeft die poging begin van
deze week wel gedaan. Hij heeft via
Van Agt de vraag gesteld of de CDA-
fractie unaniem van mening was dat
hij, Van der Grinten, terecht door
ging met de vorming van een meer
derheidskabinet. De zeven tegen
stemmers hebben die vraag toen
niet positief willen beantwoorden.
Zij toonden zich nogal geërgerd over
deze „salamipolitiek" van Van der
Grinten.
Op een persconferentie zei Pronk
gisteren „doodsbang" te zijn dat het
ontwikkelingsbeleid onder zijn op
volger drastisch zal veranderen.
Pronk ontkende, dat de vaststelling
van de hulpbedragen bedoeld is als
een poging om op de valreep „te
redden wat er nog te redden valt."
De beslissing over de hulp is niet
eerder genomen dan gebruikelijk is.
„Alleen de bekendmaking gebeurt
eerder," aldus Pronk. Vorig jaar viel
zijn beslissing, over de hulpbedragen
voor 1977, in november.
De WD-fractie reageerde gisteren
„in opperste verbazing". Volgens het
VVD-Kamerlid Waalkens is het
„staatsrechtelijk onfatsoenlijk" van
Pronk om. in het zicht van een nieuw
kabinet, een beslissing te nemen.
„Pronk wil regeren over zijn politie
ke graf heen," aldus Waalkens. Vol
gens het CDA-Kamerlid mr. Van
Dam is de handelwijze van Pronk
„niet elegant." Van Dam wees er op.
dat de hulpbedragen voor '77 pas
meer dan twee maanden na de be
slissing werden bekend gemaakt.
Het Kamerlid verbaasde zich er
over, dat beslissing en bekendma
king nu vrijwel samenvallen.
Volgend jaar krijgt India de meeste
steun, te weten 218 miljoen gulden.
Zambia krijgt met 12 miljoen het
minst. Voor Indonesië en Cuba zijn
de bedragen respectievelijk 135 en 15
miljoen. Twee landen. Tunesië en
Colombia, zien de Nederlandse hulp
volgend jaar dalen, elk met twee
miljoen gulden.
Somber beeld
Pronk ontving gisteren een rapport
van de Kommissie Ontwikkelingssa
menwerking (KOS) van de gerefor
meerde kerken, waarin een somber
beeld van de hulpverlening aan Co
lombia wordt geschetst. In opdracht
van deze commissie heeft het econo
misch en sociaal instituut van de VU
een onderzoek ingesteld naar het ge
bruik van Nederlandse ontwikke
lingsgelden in Colombia (in 1977: 22
miljoen).
De hulp komt veel te weinig ten
goede aan de armste groepen, zo
bleek uit dat onderzoek. Zowel Co-
lumbiaanse instellingen als de Ne
derlandse overheid en het Neder
landse bedrijfsleven hebben daar
schuld aan. De eerste gesprekspart
ners van Nederland, namelijk Co-
lumbiaanse overheidsinstellingen,
behartigen 'in het algemeen zeker
niet de belangen van de armste
groepen'.
Ook op de rol van de Nederlandse
ambassade heeft de Kommissie
Ontwikkelingssamenwerking kri
tiek. Aanvragen om hulp worden te
veel beoordeeld op hun technische
en economische levensvatbaarheid,
te weinig op hun belang voor de
zwakste groepen in Colombia. De
onderzoekers vinden het jammer,
dat een zeer groot deel van de Ne
derlandse hulpverlening loopt via
het Nederlandse bedrijfsleven. Het
hele ontwikkelingsbeleid wordt
'doordrenkt van de technische en
ADVERTENTIE
Van onze onderwijsredactie
LEIDEN Kinderen met leerstoornissen worden doorgaans te laat ontdekt.
Pas in de derde of vierde klas van de lagere school komen leermoeilijkheden op
het gebied van taal, rekenen, lezen en schrijven aan het licht. In veel gevallen is
de achterstand dan al te groot. Bovendien zijn de schoolervaringen dermate
negatief, dat de animo voor het leren goeddeels Is verdwenen.
i Lt.
het vers gebraden
10 minuten haantje van
Herman Kramer
Vroegtijdig herkenning van
deze probleemkinderen is
dus noodzaak. Dit is vooral
belangrijk omdat leerstoor
nissen niet altijd met intelli
gentie te maken hebben. Ook
kinderen met een normale in
telligentie kunnen last heb
ben van een stoornis in het
leervermogen.
Het Nederlands Instituut
voor Praeventleve Genees
kunde TNO te Leiden heeft
een methode ontwikkeld,
waarmee leerstoornissen bij
vijf- en zesjarige kleuters
kunnen worden opgespoord.
Zij kunnen hierdoor al in een
vroeg stadium geholpen wor
den, voordat de leerstoornis
tot een probleem is ge
worden.
De opgave waar het Leidse
instituut voor stond was niet
gering. Elke leeftijdsgroep
bestaat uit zo'n 200.000 kin
deren. Er moesten hoge eisen
worden gesteld aan de effi
ciëntie. Het is nu eenmaal
onmogelijk om elk kind op
vijf- of zesjarige leeftijd indi
vidueel te testen. Daarvoor
ontbreekt het aan geld en
mankracht.
Computer
Het instituut heeft een proce
dure ontwikkeld, die naast
doelmatig ook kostenbespa
rend is. De computer speelt
daarbij een grote rol. Door
een speciale codering op het
zogeheten stroomdiagram
kan vrij snel een beeld wor
den verkregen van de sterke
en de zwakke punten van het
onderzochte kind. Vrij snel
na het afnemen van de test
kan door de leerkracht of
door de schooladviesdienst
aan een speciaal hulppro
gramma worden begonnen.
De procedure van het insti
tuut valt in een aantal fases
uiteen. In de hoogste klassen
van de kleuterschool worden
de kinderen aan groepstesten
onderworpen In de testen
wordt de intelligentie geme
ten. maar ook de vaardigheid
waarmee nieuwe dingen kun
nen worden aangeleerd. Het
leren is namelijk een inge
wikkeld systeem, waarbij za
ken als geheugen, concentra
tie, motorische vaardigheid
en analyse aan de orde ko
men. In elk van deze onder
delen kunnen zich moeilijk
heden voordoen. Daarnaast
worden de kleuters lichame
lijk onderzocht, omdat een
slechte conditie en bijvoor
beeld gebrekkig zien en ho
ren ook van invloed zijn op
de schoolprestaties
Individueel
Via deze klassikale testen,
die door de leerkrachten kun
nen worden verricht, wordt
tien procent uitgeselecteerd,
nog altijd zo'n 20.000 kinde
ren, die meer kans maakt op
leerstoornissen dan de rest
economische aspecten van ontwik
keling'. Die eenzijdigheid betekent,
dat de hulpverlening vaak in het
nadeel van de armste en onderdruk
te groepen uitvalt.
Niet achterhaald
Minister Pronk wilde de conclusies
niet achterhaald noemen, maar hij
gaf wel aan dat tal van verbeterin
gen niet in het rapport terechtgeko
men zijn. De lange duur van het
onderzoek enkele jaren en te
weinig contact met het ministerie
zijn daar volgens Pronk de oorzaak
van. „Het is eigenlijk een rapport
voor mijn voorganger." aldus de be
windsman
De afgelopen jaren is een aantal
projecten, dat verkeerd uitpakte,
stopgezet. Steeds meer worden be
drijven en burgers in het geholpen
land zelf ingeschakeld bij de activi
teiten. die met Nederlands geld uit
gevoerd worden. „Meer dan welk
ander rijk land dan ook doen wij een
beroep op bedrijven en mensen ter
plekke." Nederlandse bedrijven spe
len ook steeds beter in op het ont
wikkelingsbeleid. Dat is niet zozeer
een kwestie van vrijwilligheid, als
wel van de vrees om niet te mogen
meedoen." aldus Pronk Dat alles
neemt niet weg. betoogde Pronk,
dat de hulp aan Colombia volgend
jaar juist wordt teruggebracht, om
dat de armste groepen nog te weinig
haat hebben.
De Kommissie Ontwikkelingssa
menwerking hoopt op een spoedig
gesprek van de gereformeerde ker
ken met de Nederlandse bedrijven
in Colombia en met de nieuwe mi
nister van ontwikkelingssamenwer
king.
ADVERTENTIE
Zij worden in de tweede fase
individueel getest. Voor dit
onderzoeksgedeelte ls door
het Instituut zelf een test ont
worpen, omdat er geen mate
riaal voorhanden was. In de
definitieve versie bestaat de
Individuele test uit acht deel
taken, waarmee een vrij goed
inzicht wordt verkregen van
de leercapaciteiten en de
eventuele defecten.
De procedure van het insti
tuut Is op diverse scholen
reeds uitgeprobeerd. De
mate van betrouwbaarheid
van de voorspellingen is hoog
te noemen. Het onderzoek op
het instituut is nog niet afge
sloten, maar nu al blijkt de
methode zijn vruchten af te
werpen.
ANDRÉ KERSTENS
1 Ui