erzekeringswereld zou
10.000 banen verliezen
13E MAAND RENTE OP UW
RESERVEGELD-REKENING
^Opmerkelijk
herstel dollar
Gevaar van globale
stagnatie doemt op
Groei verwacht in
doe-het-zelf markt
BEL 020-5204911
UNIEK BANQUE NIEUWS
Hogere winst
bij Heineken
CSM misschien
ook in KSH
BANQUE DE PARIS ET DES PAYS-BAS NV
isuradeuren spreken NW-bond Mercurius tegen
OrmasU
Sharp Mm
zakreken-
machines
voorweten
schappersen
technici In 6 modellen
Eerder op de dag dieptepunt
Pessimisme
over economie
Banken verhogen
hypotheekrente
Ir. Lardinois: door nationale restricties
Omzet dit jaar 2,5 miljard gulden
Jaarverslagen ICV
en Ballast-Nedam
vallen in de prijzen
Grote legerorder
bij DAF-Trucks
ENSDAG 7 DECEMBER 1977
FINANCIEN EN ECONOMIE
Trouw/Kwartet
t3
j l/an een onzer verslaggevers
J UTRECHT/AMSTERDAM Volgens voorzitter J. Brouwer van de NW-dienstenbond Mercurius
<^cal de komende vijf jaar het aantal arbeidsplaatsen in de sector commerciële verzekeringsbedrij-
ven met tienduizend verminderen als gevolg van automatiseringsprojecten. Het cijfer komt mr. P.
J ftdriaanse, sprekend namens de levensverzekeringmaatschappijen, erg onwaarschijnlijk voor.
ADVERTENTIES
#\ORMAS BV
Billhoven Retntcanciiëin 9
Tei i030i78 704J* Teie»40i:
{jDe heer Brouwer, die sprak tijdens
2*het congres van zijn bond in Utrecht,
aoemde het getal van tienduizend
een schatting. Hij was daarop geko-
nen op grond van automat iserings-
49 projecten waarover de bonden voor-
'Vaf overleggen op de betrokken be-
drijven. „We kunnen uit die cijfers
i concluderen dat meer winst niet au-
tomatisch hoeft te leiden tot meer
rk," zei Brouwer.
Het leek hem op zijn minst twijfel-
achtig dat er in de dienstverlenende
sector nog arbeidsplaatsen zouden
is^zijn te creëren. Daarom vond de heer
Brouwer het nodig dat op korte ter-
-ijmijn met de werkgevers arbeids-
plaatsenovereenkomsten zouden
worden gesloten. Voorop moet dan
komen te staan dat automatiserings
projecten in vertraagd tempo wor
den doorgevoerd.
Mr. Adriaanse zei desgevraagd dat
de verzekeraars over de arbeids
plaatsafspraken nog geen standpunt
hadden bepaald. Hij is op de hoogte
van de algemene uitspraken van de
FNV daarover, maar Mercurius heeft
de eisen op dit punt nog niet gecon
cretiseerd tegenover de verzeke
ringswerkgevers, aldus Adriaanse.
Werkgelegenheid
De heer Adriaanse, in het dagelijks
leven voorzitter van de raad van
bestuur van Delta Lloyd, vertelde
dat, de tussenpersonen niet meege
rekend, de verzekeringsmaatschap
pijen werk bieden aan 35.000 men
sen. Hij kon zich niet voorstellen, dat
daarvan binnen enige jaren 10.000
zouden verdwijnen. Van de bereke
ning van Mercurius was hem niets
bekend, zei de heer Brouwer, die
AMSTERDAM Een verklaring van de Duitse minister van
financiën Hans Apel dat de koersdaling van de dollar niet
overeen komt met een objectieve beschouwing van de economi
cs sche feiten heeft gisteren later op de dag tot een opmerkelijk
herstel van de Amerikaanse munt aanleiding gegeven. Ook het
bericht dat Saoedi-Arabië de olieprijzen niet wil verhogen speel
de een belangrijke rol.
Het slot in Amsterdam kwam daar
om op 2,36. De dollar was gister
morgen in Amsterdam geopend op
2,3560 maar in de loop van de dag
was de notering verder gezakt naar
ƒ2,34, nog slechts een cent boven
het diepterecord van 2,33 uit maart
1975. Overigens lag het slot van
2,36 nog beneden de afsluiting van
maandag (2,3745). In Frankfort was
de koersstijging nog iets groter dan
in Amsterdam. De dollar kwam daar
op de recorddiepte van DM 2,1583
maar liep later weer op tot boven de
DM2,18.
Tegelijkertijd lag de Westduitse
mark zodanig gevraagd in de markt,
dat De Nederlandsche Bank, volgens
schattingen uit geldmarktkringen,
genoodzaakt was om 200 miljoen
mark (ca. 216 miljoen) te verkopen
om te voorkomen dat de Westduitse
valuta boven het vastgestelde pla
fond van 108,70 zou stijgen.
Voorts kocht de centrale bank ter
ondersteuning van de geldmarkt 60
miljoen dollar (ongeveer 141 mil
joen) op een maands termijn, aldus
schattingen van valutahandelaren.
Oorzaken
Het herstel van de dollar neemt niet
weg, dat deze munt nog zeer laag
staat. Over de oorzaken, die aan de
voortdurende daling van de dollar
ten grondslag liggen, kan men in
valutakringen verschillende menin
gen horen. O.a. wordt in dit verband
gewezen op de zwaar onder druk
staande Amerikaanse handelsba
lans. Dit als gevolg van de grote olie
importen van de Ver. Staten. Verder
wordt de aandacht gevestigd op het
feit, dat met het jaareinde in zicht,
de Europese banken een begin heb
ben gemaakt met het opheffen van
dollartegoeden in de Ver. Staten en
op de Eurodollarmarkt en de repa
triëring van de tegenwaarde daar
van. Ook het uitbreken van de natio
nale staking in de kolenmijnbouw in
de VS deed geen goed aan de positie
van de dollar.
Al met al is de Amerikaanse munt
sedert het begin van dit jaar nu al
met zo'n tien procent gedaald ten
opzichte van het hoogst bereikte peil
in 1977 (eind januari). Een ontwikke
ling, die voor de concurrentiepositie
van het Europese (en dus ook het
Nederlandse) bedrijfsleven dat zich
bezighoudt met de export naar de
Ver. Staten niet bepaald gunstig is te
noemen.
DEN HAAG De Nederlander
is pessimistischer geworden
over zowel de economie als zijn
eigen financiële situatie. Dit
valt af te leiden uit een verge
lijking tussen een enquête die
het CBS van 3 tot en met 16
oktober heeft gehouden onder
3000 huishoudens en eenzelfde
enquête die het CBS in mei
hield. Deze enquêtes, waarvan
er dit jaar drie in Nederland
zijn gehouden, worden sedert
1972 in Europees Gemeen
schapsverband uitgevoerd.
Niet minder dan 82 procent
van de ondervraagden meende
thans dat het aantal werklozen
in de loop van de komende 12
maanden zal stijgen (mei: 68
procent). Slechts 5 procent ver
wachtte een daling (mei: 9 pro
cent).
Ook de verwachtingen ten
aanzien van de ontwikkeling
van de „algemene economi
sche situatie" in de komende
12 maanden waren dit keer on
gunstiger dan in mei. 56 pro
cent verwachtte dat de econo
mische situatie zal verslechte
ren; in mei was dit percentage
34.
Wat betreft de verwachtingen
ten aanzien van de eigen finan
ciële situatie, deze waren ook
wat ongunstiger dan in mei j.l.:
17 procent meende dat de fi
nanciële situatie in de komen
de 12 maanden zal verbeteren
(mei: 20 procent) en 20 procent
verwachtte een verslechtering
(mei: 18 procent).
daar overigens aan toevoegde dat hij
de tekst van de rede van de Mercuri-
usvoorzitter niet had gezien en zijn
commentaar daarom onder een ze
ker voorbehoud moest geven. Het
zou hem niet verbazen als de uit
spraak van Brouwer een schot voor
de boeg was voor de komende CAO-
onderhandelingen.
Wel is het waar, zei de heer Adriaan
se, dat het personeelsbestand niet
meer zo groeit als enige jaren gele
den en op enkele plaatsen zelfs iets
vermindert. Daar heeft de al jaren
aan de gang zijnde automatisering in
het verzekeringswezen zeker mee te
maken. Aan de andere kant moest
de Delta Lloyd-bestuurder vaststel
len dat zonder die automatisering de
hele assurantiewereld nooit zo had
kunnen groeien als in de afgelopen
jaren het geval was.
CAO-onderhandeling
Bij de komende onderhandelingen
voor een nieuwe verzekerings-CAO
brengen zowel werkgevers als werk
nemers punten in voor de vergade
ring. Adriaanse wilde zich niet bij
voorbaat verzetten tegen bepaalde
punten die de vakbonden zouden
willen bespreken.
Brouwer zei in dit verband tijdens
zijn rede dat het een misverstand
was om te denken dat met Mercuri
us niet te praten zou zijn over auto
matiseringsprojecten. De vakbewe
ging is zich er naar zijn zeggen van
bewust, dat automatisering een van
de weinige mogelijkheden is om tot
produktiviteitsgroei en toeneming
van de welvaart te komen. De bon
den stellen daarbij echter de eis, dat
ze betrokken worden bij de manier
waarop automatisering wordt inge
voerd. „Het is onredelijk, onbillijk
en onverantwoord deze beslissingen
uitsluitend aan de werkgevers over
te laten. De gevolgen worden name
lijk niet gedragen door de werkge
vers, maar door de werknemers".
Op de lange termijn, zei Brouwer,
zal de dienstverlening net als de
produktie door de vakbeweging
worden getoetst aan de behoeften
van de samenleving. „Op de voor
hand staat niet vast, dat de samen
leving zoveel behoefte heeft aan de
service die de banken denken te
moeten geven en waarmee ze hun
automatiseringsprojecten proberen
te rechtvaardigen. Ook staat niet
vast, dat alle verzekeringsvormen
die worden aangeboden werkelijk
voorzien in een maatschappelijke
behoefte", aldus Brouwer.
AMSTERDAM Heineken heeft in
het op 30 september geëindigde
boekjaar een winst geboekt van
109.6 miljoen. Dat is 18,8 procent
meer dan de 92,2 miljoen van 1975/
76. De omzet steeg van 2,14 tot 2,47
miljard.
Voorgesteld wordt een onveranderd
dividend in contanten van 3,50.
Voorts wordt een herkapitalisatie
van 25 pet. voorgesteld door middel
van uitgifte van aandelen ten laste
van de reserves alsmede een daar
mede verband houdende uitkering
van een belastingdividend. De
nieuw uit te geven aandelen zullen
volledig delen in de winst over 1977-
1978.
HOLLAND INTERNATIONAL,
de grootste Nederlandse reisorgani
sator, heeft dit jaar 318.000 reizen
verkocht tegen 306.000 in 1976. Van
het totaal in dit jaar waren 206.000
vliegreizen. Holland International
behaalde een omzet van 662 mil
joen in 1977 waarvan 350 miljoen
voor rekening komt van de reisbu
reaus van de organisatie. De afde
ling touroperating zette 250 mil
joen om.
Algemeen directeur Houtzager zette
de 662 miljoen van zijn organisatie
tegenover die van de concurrenten
(volgens naar zijn zeggen be
trouwbare schatting). Zo kwam Ra-
boreizen tot 140 miljoen omzet,
Wagon Lits tot 120 miljoen, Chris-
toffel tot 100 miljoen en Arke-rei-
zen tot f 80 miljoen.
AMSTERDAM Twee banken heb
ben met onmiddellijke ingang de
hypotheekrente met een kwart pro
cent verhoogd. Bij de AMRO-bank
krijgt een hypotheeklening met een
vijf jaar vastliggende rente met ge
meentegarantie 8,75 procent. Top-
hypotheken krijgen een rente van 9
procent. Hypotheken met een varia
bele rente zijn een kwart procent
goedkoper geworden.
Bij de ABN wordt „vijf jaar vast"
met en zonder gemeentegarantie
8,75 procent. De rente van de een
jaar vastliggende leningen krijgen
een rente van 8,5 procent, met en
zonder gemeentegarantie.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Eenzijdig overheidsingrijpen veroorzaakt een
wedloop van nationale restricties met alle nadelige gevolgen
vandien voor het functioneren van de Europese economie en van
de wereldeconomie. Het gevaar van globale stagnatie doemt op.
Tot deze conclusie kwam ir. P. J.
Lardinois, voorzitter van de hoofddi
rectie van de Centrale Rabobank, in
een toespraak over het onderwerp
„Het Nederlandse bedrijfsleven in
een internationale context". De heer
Lardinois sprak ter gelegenheid van
de uitreiking van de Sijthoff-prijs.
Hij stelde vast. dat tegen deze ach
tergrond dan ook een herbezinning
op bestaande, oorspronkelijk op het
bevorderen van het vrije handelsver
keer afgestemde, overeenkomsten
gepast zou zijn. Hij doelde daarmede
op de binnen EG-verband gesloten
overeenkomsten met betrekking tot
bepaalde bedrijfstakken, zoals de
textiel- en de staalindustrie.
Fataal neveneffect
Sprekende over nationale subsidies
ter tijdelijke bescherming van ar
beidsplaatsen zei de heer Lardinois,
dat de toegeeflijkheid bij regeringen
om in nood verkerende bedrijven
financieel te ondersteunen een fa
taal neveneffect heeft. En wel dat de
nog iets sterkere bedrijven in dezelf-
Ir. P. J. Lardinois
de branche op hun beurt in de rode
cijfers worden geduwd.
Deze handelwijze is volledig in strijd
met de EG-concurrentieregels. Deze
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Bij eventuele beperkingen van de bestedin
gen, zullen de uitgaven voor doe-het-zelf-produkten een nog
belangrijker plaats gaan innemen dan nu al het geval is.
Hierop wijst de ontwikkeling van de
doe-het-zelfmarkt in de afgelopen ja
ren, aldus het bureau voor industri
eel en distributief marktonderzoek
Ecoplan in Amsterdam.
Een van de belangrijkste oorzaken is
dat het publiek, in tijden dat het
(netto) inkomen niet of nauwelijks
toeneemt, economische motieven
(goedkoper om het zelf te doen) ster
ker gaan spelen.
Doordat steeds meer aanbieders in
de doe-het-zelfmarkt een nieuw af
zetkanaal vinden of hun bestaande
aandeel in de doe-het-zelfmarkt wil
len vergroten of behouden, is de con
currentie tussen fabrikanten, impor
teurs en groothandelsbedrijven
sterk toegenomen. Daarnaast heeft
de schaalvergroting ertoe geleld, dat
vele verouderde en te kleine detail
handelszaken in de verdrukking zijn
gekomen.
Over het geheel genomen biedt de
doe-het-zelfmarkt leveranciers en
winkeliers echter ook de komende
jaren perspectieven.
Groei
Intussen blijkt de doe-het-zelfmarkt
de afgelopen Jaren een bijna explo
sieve groei te hebben gegeven. De
totale omzet (exclusief tuinartike-
len) steeg van 1.400 miljoen in 1974,
via 1.540 miljoen in 1975 naar 1.780
miljoen in 1976.
Inclusief tuinartikelen steeg de om
zet in doe-het-zelfartikelen van
1.880 miljoen in 1975 tot 2.170
miljoen in 1976. Voor het lopende
Jaar zullen de verkopen uitkomen op
'naar schatting 2.5 miljard.
Van een onier verslaggevers
AMSTERDAM - De Henri SijtkW!
prijs (de prijs veer het beste jaarver
slag van ondernemingen) ia dit jaar
voor het jaarverslag over IfTf toege
kend aan de Ballast Nedam-Grneg
(categorie ondernemingen met een
zichtbaar eigen vermogen vnn beven
100 miljoen gulden) en aan IClVInfer»
matie en Communicatie Unie (catego
rie ondernemingen met een zichtbaar
eigen vermogen tot 100 miljoen
gulden).
Bij de beoordeling moeten de jnnr-
verslagen aan een aantal primaire
eisen voldoen. Daarbij wordt de lega
le berichtgeving van de endememing
centraal gesteld, derhalve niet alleen
de jaarrekening. De prijs (een bron
zen beeldje) wordt sinds 1«M jaar
lijks beschikbaar gesteld door Het
Financieele Dagblad.
zijn echter de laatste tijd op 20 gróte
schaal overtreden, dat het erop lijkt
of Brussel de vloedgolf maar oref
zich heen laat komen. „Het U", aldus
de heer Lardinois, „vechten tegen de
bierkaai".
Indien deze vorm van zelf-justitie tot
aanvaard recht zou worden, dan zal
dit een extra nadelig effect hebben
voor de kleinere landen binnen de
EG Immers er is slechts een kleine
afstand tussen nationale bedrljfs-
subsldies en nationale exportsubsi
dies. De kleine landen met een teer
hoog percentage export-afhankelijk
heid zijn dan duidelijk in het nadeel
ten opzichte van de grotere landen."
Open markteconomie
Volgens ir. Lardinois moet handha
ving en versterking van de open
markteconomie het leidende princi
pe zijn als wij in eigen regie een
zekere ommekeer teweeg willen
brengen in de huidige moeilijkhe-'
den van het bedrijfsleven. .AI Mar
gelang de invalshoek worden wij de
laatste maanden van zeer uiteenlo
pende geneesmiddelen voorzien oip
het bedrijfsleven weer gezond te ma
ken. De wortel van de huidige moei
lijkheden," aldus de heer Lardinolt,
„ligt echter bij de binnenlandse eco
nomische situatie.
Naar de mening van de heer Lardi
nois moet het kader waarbinnen de
economie functioneert door geza
menlijke inspanningen van en de
overheid èn de ondernemer» èn de
werknemers worden gevormd. Hét
gaat daarbij niet uitsluitend om
maatregelen, die direct in cijfert
kunnen worden vertaald, maar ook
om die inspanningen, die het alge
mene vertrouwen in de onderne
mingsgewijs georganiseerde pro
duktie bevorderen.
AMSTERDAM (ANP) De Centra
le Suiker Maatschappij (CSM) be
kijkt de mogelijkheid mee te gaan
doen aan het reddingsplan voor
KSH. Volgens directiesecretaris drs
F. J. Frank staat er nog niets vast.
De directie zal vrijdag een definitie
ve beslissing nemen, waarna een
perscommuniqué mag worden ver
wacht.
De heer Frank voegde er aan toe,
dat er niet veel tijd meer is, omdat
KSH zich voorstelt vóór 15 januari
het reddingsplan rond te hebben.
„Wij zullen na een eventuele positie
ve beslissing contact zoeken met
KSH, om samen met de drie andere
partners Avébé, Wassanen en Sui
ker Unie om de tafel te gaan zitten",
aldus de heer Frank.
DEN HAAG Het ministerie van
defensie heeft bij DAF Trucks in
Eindhoven een aanvullende order
geplaatst voor de levering van 2500
4-tons vrachtwagens voor de
koninklijke landmacht. Met deze
bestelling, die deel uitmaakt van de
plannen tot geleidelijke vervanging
van het verouderde voertuigenpark
van de landmacht, is 232 miljoen
gulden gemoeid. De voertuigen zul
len tussen 1979 en 1982 worden afge
leverd.
Defensie bestelde reeds in novem
ber vorig jaar bij DAF Trucks 4.000
soortgelijke vrachtwagens (type
YA-4440) volgens de in de defensie
nota 1974 aangekondigde vernieu
wingsplannen. Deze investering be
liep in totaal 342 miljoen gulden
(prijspeil 1975). De eerste voertuigen
van deze bestelling zullen begin vol
gend jaar aan de landmacht worden
overgedragen.
Minister Stemerdink van defensie
heeft de vaste commissie voor de
fensie in de Tweede Kamer laten
weten dat op korte termijn ook een
aanvullende bestelling van 705 drie
kwart tons landrovers (British Ley-
land) is te verwachten.
Overigens staat nog niet vast hoe
veel 4-tonners defensie uiteindelijk
nodig heeft. Er is ook bij de trans
portpelotons van het eerste leger
korps behoefte aan 550 vrachtwa
gens. Deze mogelijke toekomstige
bestelling is nog in studie. Wel is in
verband hiermee bij DAF Trucks
een optie genomen op circa 550 4-
tons vrachtwagens.
OPEN NU EEN RESERVEGELD-REKENING
OF VRAAG NADERE BI)ZONDERHEDEN
AFDELING TÉLÉBANQUE
U kunt ook terecht bij een van de onderstaande kantoren.
Vanaf 1 januari 1978 introduceren wij voor onze
trouwe spaarders met een reservegeld-rekening
een extra maand rente.
WIE IS ZO'N TROUWT. SPAARDER?
U bent het, als u -gerekend over het hele jaar-
minder dan de helft van uw gemiddelde saldo
hebt opgenomen. De extra rente waarvoor u dan
in aanmerking komt, is l/l 2 van het normale
jaar-rentebedrag, waarop u recht hebt.
De bijschrijving geschiedt na afloop van elk
kalenderjaar, tesamen met de rente-afrekening.
Bil ALLE ANDERE VOORDELEN:
hoge rente 5'/2°/o m.i.v. 15 december 197 7 (was 5%)
geen opnamekosten of boete
tot f 5.000,- per maand direct opvraagbaar,
daarboven geldt één maand opzegtermijn
een rekening kan telefonisch worden geopend
u kunt sparen via uw eigen bank-, post- of
gemeentegirorekening
AMSTERDAM - ARNHEM BREDA DORDRECHT EINDHOVEN ENSCHEDE - GRONINGEN - DEN HAAG
HAARLEM - HEERLEN - HENGELO - MAASTRICHT - NIJMEGEN ROERMOND - ROTTERDAM - UTRECHT VENLO- WEERT
