Wilde staking in Oss
Merkwaardige haast minister Gruijters
Aantjes wellicht
fractievoorzitter
't Is een filter,
't Blijft een Camel.
Visserijoverleg nauwelijks op gang
Rij 25 km méér per volle tank.
MobilO de olie
die benzine bespaart.
ennies
moet je altijd bij
je hebben.
Geschil over parkeren:
bedrijf biedt Geldrop
half miljoen garantie
BINNENLAND
Werk neergelegd door 200 man tapijtfabriek
mnof i
Dmk op de maag? Kennies helpen direkt
Oriëntatiereis
Zuidmolukkers
naar Indonesië
Organisatie voor
landbouw in derde
wereld opgericht
eerst m'n
§oiulföidi§e
opeten
Bij uitwijken voor
autoportier gedood
Geen getuigen
voor Folkerts
Afschaffing van het beroep op de Kroon toch nog onverwachts
DINSDAG 6 DECEMBER 1977
Trouw/Kwartet 3
OSS (ANP) Bij de tapijtfabriek Desseaux in Oss is gisteren een wilde staking uitgebroken.
Volgens het Arbeidsmachtcomité Oss hebben tweehonderd werknemers het werk neergelegd.
Oorzaak is een nieuw beloningssysteem waarbij de lonen in sommige gevallen achteruit kunnen
gaan. De vakbonden hebben onlangs ingestemd met dit systeem.
De stakers hebben gistermiddag ge
weigerd met de directie te praten.
Deze had zich bereid verklaard tot
een gesprek op voorwaarde dat eerst
het werk zou worden hervat. Het
Arbeidersmachtcomité start van
daag in Oss een steunactie. Ook zul
len bij andere bedrijven pamfletten
worden verspreid, waar de situatie
bij Desseaux uit de doeken wordt
gedaan. De stakers eisen een aanpas
sing van het klassificatiesysteem dat
AOVERTENTlE
Maagzuur overvalt je. Komt
onverwachts. Goed als je dan
een paar Rennies bij je hebt.
Brandend maagzuur? W W
Opgeblazen gevoel? S
Vervolg van pagina 1
was alleen het regeerprogram aan
de orde, vandaag de totaal-beoorde
ling." aldus De Kwaadsteniet, voor
wie die totaalbeoordeling negatief
uitviel.
Informateur Van der Grinten kreeg
gisteren behalve van Van Agt en
Wiegel ook van de andere fractie
voorzitter uit de Tweede Kamer te
horen hoe die fracties zich denken
op te stellen tegenover het nieuwe
kabinet. Van enkelen. SGP (drie ze
tels). GPV (één zetel), BP (één zetel),
en DS'70 (één zetel) kreeg de infor
mateur wat genoemd wordt beperk
te gedoogsteun voor het kabinet
toegezegd: Men zal het kabinet steu
nen tenzij het eigen verkiezingspro
gram niet gevolgd wordt. Daarmee
heeft het te vormen kabinet dus
parlementaire steun van zeventig
Kamerleden, en gedoogsteun in
meerdere of mindere mate van der
tien Kamerleden.
In delen van het CDA ontstond gis
teren irritatie over het feit dat de
informateur de mate van steun bij
de splinter-partijen ging peilen. Bij
de gedogers vroeg men zich af of de
mate van hun loyaliteit wellicht
werd beproefd. Bovendien vreest
men dat bij steun van de kleine
rechtse partijen het beleid verder
naar rechts zal worden afgebogen.
De PvdA en D'66 en de kleine linkse
partijen lieten weten het CDA-VVD
kabinet te zullen bestrijden.
Fractievoorzitter
In WD en CDA zijn inmiddels de
bewegingen begonnen ter verkrij
ging van een nieuwe fractievoorzit-
i ter. nu zowel Van Agt als Wiegel het
kabinet ingaan. In de WD denkt
men vandaag al de nieuwe fractie
voorzitter bekend te kunnen maken.
De huidige voorzitter Wiegel en vice-
voorzitter Tuijnman ontvingen alle
fractieleden apart om te horen wie
zij als nieuwe fractieleider zouden
willen zien. Bij die persoonlijke con-
sultaties leek het fractielid Riet
kerk, voormalig staatssecretaris so
ciale zaken, hoge ogen te gooien.
Een andere mogelijke kandidaat.
Koning, deed niet mee. omdat hij
staatssecretaris van binnenlandse
zaken wordt.
Bij het CDA is de situatie minder
duidelijk, maar het lijkt steeds
waarschijnlijker dat Aantjes on
danks zijn stem tegen het regeerpro
gram toch de nieuwe fractievoorzit
ter wordt. Dat wordt echter pas uit
gemaakt als het nieuwe kabinet er
eenmaal is. Aantjes zelf erover: „Het
is primair een zaak van de fractie.
De fractie moet eerst beslissen wat
zij wil". Voor Aantjes staat wel vast
dat hij het fractievoorzitterschap
zal waarnemen zo gauw Van Agt
formateur wordt. Daardoor moet
Aantjes vrijwel zeker ook aanstaan
de zaterdag op het CDA-congres het
politieke beleid van de fractie verde
digen.
Kandidaten
Intern werkten Van Agt en Wiegel
gisteren druk aan de kandidaturen
voor de zestien ministersposten, ter
voorbereiding van de definitieve for
matie, die Van Agt deze dagen ter
hand zal nemen. Van Agt sprak gis
teren over de kandidaten wel lang
durig met de partijvoorzitters van
CDA. KVP, ARP en CHU. Hieronder
volgen de departementen met de
genoemde kandidaten, met daarbij
vermeld in welke mate die kandida
turen definitief zijn.
Algemene zaken: tevens premier,
Van Agt (definitief) KVP; CRM: me
vrouw Gardeniers (vrijwel zeker)
KVP; Justitie: De Gaay Fortman sr
(vrijwel zeker) ARP; Wetenschaps
beleid: Wattel (vrijwel zeker) CHU;
Sociale zaken: Albeda, ARP, Goud
zwaard (AR) of Lubbers (KVP); Fi-
nancién: Andriessen (KVP) of Lub
bers (KVP); Defensie: Andriessen
(KVP) of Kruisinga (CHU); Ontwik
kelingssamenwerking: Kruisinga
(CHU) of Lubbers (KVP); Volkshuis
vesting: Peijnenburg (KVP) of Wes
terterp (KVP). Landbouw: De Ko
ning (ARP) of Van der Stee (KVP).
Voor de WD:
Binnenlandse zaken, tevens vice-
premier: Wiegel (definitief); Verkeer
en waterstaat: Tuijnman (zeker);
Economische zaken: Van Aardenne
(zeker); Onderwijs: Pais (zeker); Bui
tenlandse zaken: De Hoop-Scheffer,
ambassadeur in algemene dienst
(vrijwel zeker).
Volksgezondheid en milieuhygiëne:
wellicht Muntendam Jr, maar bezet
ting hangt af van de vraag of minis
ter een milieu- of volksgezondheids-
specialist moet zijn.
ADVERTENTIE
volgens het Arbeidsmachtcomité op
1 Januari ingaat maar naar de
directie zegt pas op 1 oktober
volgend jaar. De stakers willen on
dermeer dat er een garantie moet
komen dat de arbeiders niet in loon
achteruit gaan. Ook vinden zij dat
werknemers die inmiddels al zijn
veroordeeld en in een lagere klasse
zijn ingedeeld, in een hogere moeten
komen omdat ze anders volgende
maand minder zullen verdienen. Tot
slot zijn de stakers van mening dat
er een ander beoordelingssysteem
moet komen.
De Indeling in lagere klassen is vol
gens een woordvoerder van Des
seaux het gevolg van de structurele
problemen waarmee de textielindu
strie en met name de tapijtweverij te
kampen heeft. „Wij voelen niets voor
gedwongen ontslagen. Daarom vin
den intern een aantal verschuivin
gen plaats. Vervangend werk kan
echter niet altijd gevonden worden
in dezelfde loonklasse", aldus de
woordvoerder. Volgens hem hebben
slechts 150 mensen maandag het
werk neergelegd. Bij Desseaux wer
ken in totaal 400 mensen.
Gesprek
Vanmiddag is er een gesprek tussen
de directie en vertegenwoordigers
van de vakbonden. De bonden heb
ben de directie wel laten weten „er
weinig voor te voelen na afloop met
lege handen naar de werknemers te
moeten", aldus G. Hendrix van de
Industriebond NKV.
De vakbonden hebben onlangs wel
iswaar ingestemd met het nieuwe
klassificatiesysteem maar bij de di
rectie ook aangedrongen op een zo
geleidelijk mogelijke afbouw van het
Inkomen wanneer een werknemer er
eventueel op achteruit zou gaan.
GELDROP (ANP) - Het internatio
nale transportbedrijf De Rooy BV
uit Geldrop is bereid een half mil
joen gulden op een bank te storten
en dat geld verbeurd te laten verkla
ren wanneer het na 1 mei volgend
jaar een stuk grond in Geldrop nog
als parkeerterrein gebruikt.
Het bedrijf houdt zich voornamelijk
bezig met het vervoeren van nieuwe
personenauto's en trucks van Euro
pese fabrieken naar Nederlandse ga
rages. Daarvoor heeft het de be
schikking over het parkeerterrein in
Geldrop. Midden volgend jaar hoopt
De Rooy te kunnen verhuizen naar
een industrieterrein. Vóór die tijd is
uitbreiding van de parkeermogeüjk-
heden echter noodzakelijk.
Het internationale transportbedrijf,
waar ongeveer 230 mensen werken
heeft nu 4,5 hectare parkeerterrein
in gebruik. De uitbreiding betreft
een stuk grond van 3,5 hectare dat
ook eigendom is van het bedrijf. Vol
gens De Rooy is die uitbreiding drin
gend nodig.
Nu mag het terrein waarop de par-
keeruitbreiding moet plaatsvinden
volgens een bestaand bestemmings
plan daarvoor niet worden gebruikt.
B. en W. van Geldrop lieten onlangs
weten over te zullen gaan tot poli-
tiedwang wanneer het bedrijf er toch
auto's zou parkeren. Om dit te voor
komen spande het bedrijf een kort
geding aan, dat onlangs in Den
Bosch werd behandeld. Woensdag
komt de president van de Bossche
rechtbank naar Geldrop om de ver
schillende terreinen zelf te bekijken.
Pas daarna zal hij uitspraak doen.
Volgens het bedrijf weigert de ge
meente mee te werken aan een tijde
lijke oplossing van het parkeerpro
bleem, omdat men „kennelijk bang
is dat we er na 1 mei volgend jaar nog
gebruik van zullen maken." Die
vrees is volgens het bedrijf volkomen
ongegrond. „Besprekingen om elders
gronden aan te kopen op een indu
strieterrein zijn in een vergevorderd
stadium. Daarbij hebben we ver
schillende alternatieven op het oog.
Binnen enkele maanden zijn we uit
Oeldrop verdwenen."
Wanneer het Geldrops gemeentebe
stuur ln wil gaan op het voorstel van
het bedrijf wordt het kort geding
alsnog ingetrokken. B. en W. van
Geldrop hebben daarom besloten de
raad te horen over deze kwestie. For
meel ls dat niet nodig; het college
heeft zelf de bevoegdheid al dan niet
politiedwang toe te passen om te
voorkomen dat gronden anders wor
den gebruikt dan in het bestem
mingsplan staat aangegeven.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Begin volgend jaar
gaat een groep Zuidmolukkers uit
Nederland naar Indonesië voor een
oriëntatiereis. Daarbij zullen ook de
Zuidmolukse eilanden bezocht
worden.
Ook de co-voorzitter van de door de
regering ingestelde gemengde com-
missle-Köbben. de heer L. C. Man-
touw uit Tiel zal de reis meemaken,
maar „dan toch in de eerste plaats
als Zuidmolukker en niet als lid van
de commissie", zei hij gisteren.
Andere leden van de groep zijn vol
gens het plan onder andere de heren
Kuhuwael, Metekohy en Manu-
hutty.
Een definitief reisplan is er nog niet.
Er moeten eerst nog heel wat moei
lijkheden in het organisatorisch
vlak worden overwonnen. De Indo
nesische ambassade werkt echter
van harte mee bij het vinden van
een oplossing voor de moeilijk
heden.
Het initiatief voor de reis is niet door
de Zuidmolukkers zelf genomen. De
besprekingen daarover zijn „via het
ministerie van CRM" op gang
gekomen.
Finland vierde gisteren voor de zestigste maal onafhankelijkheids
dag. Dit geschiedde onder meer met een receptie van president
Kekkonen, die hier gelukwensen in ontvangst neemt van prins
Claus, die namens Nederland naar Helsinkik is gegaan.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - Met een beginkapi
taal van één miljard gulden gaat
deze maand een nieuwe internatio
nale organisatie aan de slag om de
landbouw in de derde wereld te ver
beteren. Vooral de allerarmsten in
de ontwikkelingslanden moeten
baat hebben bij het werk van het
IFAC (International fund for agri
cultural development). De Neder
landse regering heeft zich zeer beij
verd voor de oprichting ervan.
De IFAD krijgt een opzet, die nieuw
ls voor Internationale organisaties.
De drie groepen aangesloten landen
(olieproducerende, westerse en ont
wikkelingslanden) krijgen een gelijk
stemrecht ln de nieuwe organisatie.
Daarmee wordt het stemrecht niet
langer gekoppeld aan de hoeveel
heid geld, die de deelnemers hebben
ingebracht, aldus prof. W. Tims, het
Nederlandse lid in de IFAD-raad
van bewindvoerders. Tims, die nu
verbonden is aan de Vrije Universi
teit in Amsterdam, was eerder werk
zaam bij de wereldbank.
De IFAD zal, ln de huidige plannen,
niet langer dan drie Jaar bestaan.
Jaarlijks kan een bedrag van ruim
driehonderd miljoen gulden uitge
trokken worden voor landbouwpro
jecten in de derde wereld. Dat is een
bescheiden bedrag op het totaal van
circa vijf miljard gulden, dat dit Jaar
door rijke landen en internationale
organisaties wordt besteed aan
landbouw ontwikkeling in de derde
wereld. De eerste aanvragen voor
IFAD-steun zijn al ontvangen.
Rome wordt de (voorlopige) vesti
gingsplaats van de organisatie
AOVERTENTlE
het vers gebraden K) minuten haantje
van Herman Kramer. Joure
't ligt bi| de vleeswaren
BRUSSEL (ANP) - Op de eerste
dag van het EG-visserijoverleg zijn
de negen lidstaten nog niet verder
gekomen dan de inventarisatie van
hun standpunten. De ministers van
landbouw hebben onderling overleg
gepleegd en aan het einde van de
middag moesten zijn om de beurt bij
hun voorzitter, de Belgische minister
Humblet komen om hun standpunt
MAASTRICHT De 42-jarige P. H.
Houben uit het Limburgse Eijsden
is gistermiddag in Maastricht om
het leven gekomen toen hij met zijn
fiets onder een vrachtauto terecht
kwam. De man moest uitwijken
voor een plotseling openslaand por
tier van een auto en verloor daar
door het evenwicht.
uiteen te zetten. Pas vandaag zullen
de negen bewindslieden een plenaire
vergadering houden.
Het gaat bij het visserijoverleg om
twee hoofdzaken. Ten eerste de mate
van vangstbeperking en de verdeling
van de overblijvende schaarse vis. In
de tweede plaats is er het conflict
tussen Engeland en Ierland ener
zijds en de andere staten aan de
andere kant over territoriale wate
ren. Engeland en Ierland willen voor
zich zelf een visserijzone van 50 mijl
uit de kust houden. De anderen zijn
daar tegen.
Met erg hoge verwachtingen is al
thans de Nederlandse delegatie niet
naar de conferentie getogen. Men zit
een beetje in een vicieuze cirkel, von
den Nederlandse kringen in Brussel
maandag: Met het beleid naar bui
ten toe komt men niet verder door
dat het interne beleid nog niet klaar
is en Intern komt niet klaar doordat
ADVERTENTIE
men niet weet wat er naar buiten toe
gaat gebeuren. Er zijn de afgelopen
weken, ter voorbereiding van deze
ministerraadsvergadering wel al veel
gesprekken achter de schermen ge
voerd. maar grote vorderingen zijn
daarbij niet gemaakt.
Meer over het visserijoverleg op pagi
na 15.
UTRECHT (ANP) Het Ziet er naar
uit, dat tijdens het proces tegen het
RAF-lid Knut Folkerts geen getui
gen k décharge voor de rechtbank
zullen verschijnen. Van de zijde van
de verdediging was gisteren nog
geen getuige opgeroepen.
Mr A. W. M. Wlllems uit Tiel. die
Folkerts samen met mr P H. Bak
ker Schut verdedigt, heeft dit ge
zegd. Zoals gemeld hadden de
raadslieden wel een getuige k dé
charge op het oog, maar volgens mr
Wlllems ls deze Inmiddels al afge
schreven.
Folkerts staat terecht wegens
moord en poging tot moord op twee
Utrechtse politieagenten. Hij wordt
ervan verdacht een brigadier van
politie te hebben doodgeschoten en
een hoofdagent zwaar te hebben
verwond.
AJle Nederlandse dagbladen
zullen met Ingang van 1 janua
ri 1978 hun abonnementsprij
zen met 10 cent per week ver
hogen.
De minister van Economische
Zaken heeft, op grond van de
gestegen kosten, hiervoor toe
stemming verleend.
Met Ingang van 1 januari a s.
worden de abonnementsprij
zen als volgt:
per maand
per kwartaal
per half jaar
per Jaar
15.47
46.40
92.80
183.40
Wij verzoeken de abonnees, die
hun abonnementsgeld via
bank of giro overmaken, wel
gebruik te maken van de ac
cept-girokaart die hun wordt
toegezonden. De nieuwe abon
nementsprijs ls daarop aange
geven.
Met betrekking tot de abon
nees. die een machtiging heb
ben verstrekt tot automati
sche periodieke afschrijving
van het abonnementsgeld van
hun bank- of girorekening, zul
len wij gaarne aannemen dat
zij ermee akkoord gaan. als bij
de eerstvolgende afschrijving
de nieuwe abonnementsprijs
wordt aangehouden.
De directie.
,,Ik kan nergens Rita's levertraan
vinden
door Hans Schmit
DEN HAAG Minister Gruijters (volkshuisvesting en ruimtelijke ordening)
legt een merkwaardige haast aan de dag waar het de afschaffing van het beroep
op de Kroon bij bestemmingsplannen betreft. In de zomer van 1976 vroeg hij „op
zeer korte termijn" een reactie op zijn plannen het kroonberoep af te schaffen,
maar hij liet deze haast weer even rap varen toen hij op het nodige verzet stuitte.
Afgelopen vrijdag legde hij het bijna verdwenen kabinet-Den Uyl in waarschijn
lijk de laatste vergadering van de ministerraad toch nog onverwachts de
afschaffing van het kroonberoep voor. Het kabinet ging op de valreep akkoord
zodat Gruijters' omstreden plannen nu tot wetsontwerp zijn verheven.
Het beroep op de Kroon is de
laatste mogelijkheid in ver
zet te gaan tegen een bestem
mingsplan. In zo'n plan be
paalt een gemeente wat er
met een deel van het grond
gebied moet worden gedaan:
huizen, wegen, recreatie, na
tuur enz. Wie het daar niet
mee eens is. kan bezwaar
aantekenen bij de gemeente
raad en. wanneer de bezwa
ren niet worden gehonoreerd,
bij het provinciaal bestuur.
De laatste mogelijkheid ls
ten slotte de Kroon (de minis
ter). die wordt geadviseerd
door de Raad van State.
Deze procedure vergt nogal
wat tijd. Onbebouwde stuk
ken grond moesten vaak Ja
ren blijven liggen voordat er
kon worden gebouwd. In mei
1975 kwam Gruijters tege
moet aan de wens van veel
bestuurders en bouwers en
zei in de Eerste Kamer „de
boom van de procedure wat
te willen snoeien en wat
krachtiger wortels te willen
geven". Hij kreeg toen onder
meer steun van de raad van
advies van de ruimtelijke or
dening. Toen hij in de zomer
van 1976 met concrete plan
nen kwam die hij (zo moge
lijk) nog datzelfde jaar aan
de Tweede Kamer had willen
voorleggen, toonde dat ad
viesorgaan echter de nodige
twijfels.
Weerstand
Ook bij natuurbeschermers
en Juristen riep het plan
Gruijters om „nlet-zakelijk
belanghebbenden" (dat wil
zeggen: vooral natuur- en mi
lieubeschermers) van het
Kroonberoep uit te sluiten,
veel weerstand op. Uit het
jaaroverzicht van 1975 van de
Raad van State bleek dat
slechts tien tot vijftien pro
cent van de bestemmings
plannen aan het oordeel van
de Kroon wordt onderworpen
en dat van dat aantal zestien
procent van niet-zakelljk be
langhebbenden afkomstig ls.
Dat betekent dat slechts ln
1.6 tot 2.4 procent van de
gevallen van een kortere pro
cedure sprake zou zijn. Ook
het voorstel om. wanneer het
kroonberoep (de takken)
wordt afgeschaft, juist de in
spraak (de wortels) te verster
ken. vond geen weerklank:
Inspraak en beroep zijn we
zenlijk verschillende zaken,
die niet naar believen tegen
elkaar weg kunnen worden
geschrapt.
Minister Gruijters liet zijn
haast schieten, waarna de
zaak van het kroon-beroep
nauwelijks nog in de open
baarheid kwam. Tot vorige
week vrijdag onverwacht de
ministerraad akkoord ging
met de voorstellen van Gruij
ters. In deze nieuwe voorstel
len zal de inspraak worden
verzwaard, maar zal niemand
meer (ook geen zakelijk be
langhebbenden) zoals gedu
peerde hulseigenaren) in be
roep kunnen gaan bij de
Kroon, behalve de inspecteur
ruimtelijke ordening, een
ambtenaar van de minister
(die de Kroon is). Wie per
soonlijk nadeel ondervindt
van het bestemmingsplan
kan nog terecht bij de wet-
AROB, die iedere burger de
mogelijkheid biedt ln beroep
te gaan tegen een overhelds-
beslisslng. Dit beroep ls ech
ter alleen een Juridische toet
sing. waarbij de vraag naar
de redelijkheid van de over-
heldsbeslissing achterwege
blijft.
Premier Den Uyl deed vrij
dagavond een dringend be
roep op de actiegroepen hun
verzet te laten varen, omdat
zou zijn gebleken dat in de
meeste gevallen het beroep
op de Kroon wordt ge- en
misbruikt door mensen die
de „belangen van de geves-
tigden en de rijken vertegen
woordigen". Dat zou tot de
gedachte kunnen leiden dat
de overheid met planologi
sche beslissingen vrijwel al
tijd de zijde zou kiezen van
de zwakkeren in de samenle
ving. hetgeen zonder meer
onjuist is gezien bijvoorbeeld
de verloedering van woonwij
ken door het toestaan van de
bouw van grote kantoren
complexen. „ontslultingswe-
gen" en andere grootschalige
projecten op plaatsen waar
die niet thuishoren.
Dat vaak voorbij wordt ge
gaan aan niet-materiële be
langen. moge blijken uit het
feit dat in de helft van de
gevallen waarin natuur- en
milieu-organisaties een be
roep op de Kroon deden, zij
ln het gelijk werden gesteld.
Hierdoor werd bijvoorbeeld
voorkomen dat hoge flats
werden gebouwd aan de Waal
en ln het open heideland
schap van Geldrop. Het nieu
we voorstel sluit geenszins
uit dat gemeente en provin
cie de zijde kiezen van bij
voorbeeld projectontwikke
laars. En dan staan de mach
telozen bij planologische be
slissingen nog machtelozer
dan zij ooit stonden.
Bevoegdheid
In de voorstellen van minis
ter Gruijters wordt ook de
aanwijzingsbevoegdheid van
de minister vergroot De mi
nister kan met deze bevoegd
heid een tegenspartelende
gemeente, bijvoorbeeld wan-
neer deze geen olieboringen
in de duinen op haar grond
gebied wil toestaan, verplich
ten die toestemming toch te
geven. Nu die bevoegdheid
wordt vergroot, kan dat in de
praktijk nog verstrekkender
gevolgen hebben. Bij natuur
beschermers bestaat de vrees
dat bijvoorbeeld de gemeen-
te Vlagtwedde kan worden
verplicht radio-actief afval inr
de grond op te slaan en dau'
een kleine gemeente die niet*,
wil groeien, mei' een groot
aantal bouwvergunningen
wordt opgezadeld.
