Pleisterplaats wilde ganzen bedreigd De tekening van een lezer DICHTBIJ i. n w n 1 Trouw commentaar Tegen de wanhoop in Ruilverkaveling zou wintergasten uit polder verdrijven Man overleden aan steekwonden v V, Spoedig besluit over 'oude land van Strijen' Het blijft winters tv-kijken minder in trek reservist SI "1 daar woont de echte sint Stuur een kaart ok? k.o.! ZATERDAG 3 DECEMBER 1977 BINNENLAND Trouw/Kwartel5 Met alle sympathie die het optreden van de jongerensynode in de gere formeerde kerken bij ons wekt, moet ons van het hart dat wij het bezwaar dat de jongeren aanvoeren tegen de aanstaande reis van het bestuur van de grote-mensen-syno- de niet kunnen meevoelen. Wat de laatste anderhalf jaar in Zuid-Afrika gebeurt, is zeer ern stig. De afgelopen week, met zijn verkiezingsoverwinning voor de Na tionale Partij van John Vorster, draag bij aan onze vrees dat een kladderadatsch onvermijdelijk is. De uitslag is een bewijs dat de polarisatie nog toeneemt. Nadat eerst uit de revoltes in Soweto en elders was gebleken dat de zwarte, bruine en Zuidafrikanen van India se afkomst zich steeds meer vereni gen in hun verzet tegen de apart- heidskoers, blijkt nu dat de twee blanke stammen van het land hun hoop stellen op een weinig ontziend beleid van voortgezette rassente genstelling. Dat kan menselijker wijs gesproken niet goed gaan. Het overgrote deel van de Neder landse gereformeerden laat niet na dit als zijn overtuiging rond te ba zuinen. En over deze vierkante af wijzing van de beginselen en de praktijk van de apartheid bestaat geen onduidelijkheid; dit geheel in tegenstelling tot anderen die naar Zuid-Afrika reizen om daar hun vooroordelen bevestigd te krijgen. De Nederlandse gereformeerden zijn de enige betekenisvolle kerk in de wereld die nog een zij het uiterst smalle gespreksbasis met de blanke gereformeerden in Zuid- Afrika deelt. Als wij het goed be grijpen is hun overweging daarbij dat het aanhoudende gesprek mo gelijk ruimte kan scheppen voor het wonder van de belcering. Helaas moet echter vastgesteld wor den dat zichtbare wonderen naar menselijke berekening en inzicht uiterst zelden binnen kerken plaats hebben. Bovendien moet er tegen overspannen verwachtingen ge waarschuwd worden. Zelfs wanneer het zo verhoopte wonder van beke ring van de blanke gereformeerden in Zuid-Afrika zou geschieden, zelfs wanneer zij bevrijd zouden worden van de rassenwaan, blijft het bloedbad dreigen. Daarvoor heeft de kerk in Zuid-Afrika, blij kens de oproep van dr. Beyers Nau- dé, die gisteren in onze krant stond, al te veel geloofwaardigheid verlo ren. Ook de Bekennende Kirche, die in 1934 in Duitsland tot stand kwam, kon de wereldoorlog helaas niet meer voorkomen. De gereformeerden trotseren met hun volgehouden streven naar een voortgezet gesprek met de Zuidafri- kaanse blanke geloofsgenoten de hoon van een groeiende groep men sen. Zijzelf buigen tot in het stof om nog maar aanvaardbaar te blijven voor de Zuidafrikanen. Het lid maatschap van de wereldraad van kerken zullen zij er dan weliswaar niet voor opgeven, maar hoe zij omspringen met het wereldraadpro gramma tegen de rassenwaan grenst aan het ongerijmde. Toch blijven de gereformeerden steun voor hun streven naar dialoog ontvangen uit Genève en ook de andere Nederlandse kerken staan achter de aanhoudende pogingen. Zelfs de leiders van de zwarte gere formeerde kerken in Zuid-Afrika geven de Nederlanders nog krediet voor deze zo weinig dankbare laat ste inspanningen. Maar laatste wan hopige inspanningen zijn het. Ook al gebeuren de wonderen naar wij menen maar zelden in de kerk, op die plaats meer dan elders is men gerechtigd op wonderen te blijven hopen tegen de wanhoop in, die ons elke keer weer bevangt. DEN HAAG (ANP) De 52-jarige zanger Toelaran is in de nacht van donderdag op vrijdag in een zieken huis overleden aan de steekwonden, die een onbekende man hem enkele uren daarvoor in de woning aan de Haagse Vaillantlaan had toege bracht. Volgens de verklaringen van de vrouw van het slachtoffer werd er donderdagavond aangebeld op het moment dat zij en haar man al naar bed waren gegaan. Haar man is naar de voordeur gegaan om met de on bekende te praten en kwam even later strompelend de slaapkamer weer binnen, waar hij kort daarna in elkaar zakte. Uit het recherche-on derzoek bleek dat de zanger vijf messteken in borst en buik waren toegebracht. door Hans Schmit MAASDAM De komende weken keren de wilde ganzen weer ln groten getale terug ln het oude land van Strijen, een meer dan tweeduizend hectare grote graslandpolder ln het oosten van de Hoekse Waard. Ongeveer twintigduizend kol- ganzen, brandganzen en riet- ganzen uit noordelijker streken vinden gedurende enkele maanden in deze open, nage noeg onbebouwde polder vol doende voedsel, terwijl zij slechts een tiental kilometers verder, op de Ventjagers- plaat ln het Haringvliet, een geschikte plaats om te over nachten vinden. Het ls echter de vraag hoe lang nog het oude land van Strijen een ge schikte pleisterplaats voor deze gan zen zal blijven. Want het oude land van Strijen is het laatste onderdeel van de ruilverkaveling Hoekse Waard-Oost en de commissie die deze verkaveling voorbereidt (de „voorbereidingscommissie"), heeft in eerste Instantie negatief gerea geerd op plannen om in het gebied een ganzenreservaat in te richten. Binnenkort valt een definitieve be slissing te verwachten en Indien ook deze negatief uitvalt, ziet het er som ber uit voor de ganzen die in de winter in het noordelijk deel van de delta te gast zijn. Drempels J&- W f fe*? am Want de voorgenomen ruilverkave ling zal, zo valt te vrezen, zulke hoge drempels opwerpen dat de ganzen er geen plaats meer zullen vinden. De verkaveling zal door de uit te voeren werkzaamheden veel onrust met zich meebrengen en rust is juist een van de belangrijkste levensvoor waarden voor de ganzen. Tevens zal bij de ruilverkaveling het polderpeil verder worden verlaagd, waardoor in versneld tempo de graslanden zullen worden omgevormd tot bouwland, waar voor de ganzen niets van hun gading te grazen valt. De laatste Jaren wordt in verspreide percelen al veel grond gescheurd, onder meer omdat het bij ruilverkaveling gunsti ger is akkerland ln te leveren en omdat het voor kleinere melkveebe drijven vaak een te grote investering is de verplichte melktanks aan te schaffen. Het belang van het oude land van Strijen als pleisterplaats is de afgelo pen Jaren sterk toegenomen. Vooral Ganzen in het Oude Land van Strijen in de Hoeksche Waard sinds het begin van de Jaren zestig nam het aantal ganzen in het oosten van de Hoekse Waard toe. Hierbij speelde met name het verlies van andere pleisterplaatsen een rol. In het noorden van West-Duitsland werden de ganzen door de uitvoering van grote technische werken van vele plaatsen verdreven, terwijl ook de grote waterstaatkundige werken in de Zuidhollandse en Zeeuwse del ta grote veranderingen teweeg brachten. Met de deltawerken werd in dat deel van Nederland ook het wegennet uitgebreid, verrezen nieu we woonkernen en nam de recreatie een grote vlucht. Het gevolg: in het gebied van het Hollands Diep en het Haringvliet verdwenen de laatste tien jaar zeven belangrijke pleister plaatsen. Belangrijk Nederland is voor veel wilde ganzen in de poolgebieden een belangrijke overwinteringsplaats. In de winter maanden verblijven in Nederland meer dan tweehonderdduizend gan zen, hetgeen (voor zover bekend) meer is dan hier vroeger huisde. Vol gens de vogelkenner G. L. Ouweneel uit Maasdam verbleven volgens tel lingen tijdens de laatste strenge vorstperiodè (eind Januari 1976) meer dan vijftigduizend wilde gan zen in het gebied rond het Haring vliet en het Hollands Diep, waarvan zo'n twintigduizend in het oude land van Strijen. Dit gebied fungeert bo vendien nog als een soort overloop- gebied voor de ganzen die in Fries land en Groningen overwinteren. Daar liggen de weilanden veelal eer der onder de sneeuw en gebleken is dat de ganzen dan soms wel een paar keer per Jaar „overwippen" naar het deltagebied. De vaste winterbevol- klng in dit gebied wordt dan nog eens aardig aangevuld. De betekenis van Nederland voor de ganzen laat zich aardig illustreren aan de hand van de brandgans, een wat verenkleed betreft opmerkelij ke vogel, bij wie vooral het „witte kapje" op het hoofd opvalt. De brandgans broedt op Groenland, Spitsbergen en Nova Zembla. Het aantal brandganzen in de wereld is gering: naar schatting 65,000 tot 80.000. Hiervan overwinteren er ech ter ongeveer 50.000 in Nederland, vooral in het Lauwersmeergebied. Elf Jaar terug al zei prof. dr. K. H. Voous, emeritus hoogleraar aan de Vrije Universiteit, dat op Nederland de taak rust het behoud en het be heer van de hier overwinterende ganzen niet alleen in nationaal ver band te zien, maar veel meer de internationale verantwoordelijk heid te laten meespreken. Wat de noordelijke delta betreft, van die internationale verantwoor delijkheid ln het beleid ls daar nog weinig terug te vinden. Zoals gezegd verdwenen hier zeven pleisterplaat sen. Een aantal buitendijkse gras landgebieden werd weliswaar aan gewezen als beschermd natuurge bied (na de afsluiting van het Ha ringvliet in 1971), maar desondanks is het tengevolge van problemen met de uitvoering met een aantal van deze gebieden (met name de Bommelse gorzen) voor de ganzen niet best gesteld. De heer Ouweneel: „Het oude land van Strijen is thans een van de laatste terreinen in het noordelijke deltagebied dat in staat ls grote ganzengezelschappen voor lange perioden aan zich te binden, en dit ook doet." 'Kerngebieden' Tijdens de voorbereiding van de ruilverkaveling kwam Staatsbosbe heer Zuid-Holland met het plan voor de ganzen speciale voorzieningen te scheppen. Er zouden twee kernge bieden van totaal driehonderdvijf tig hectare moeten komen met daar omheen een bufferzone, totaal ruim vijfhonderd hectare. In de kernge bieden zou een aantal maatregelen ten behoeve van de ganzen moeten worden genomen, zoals het stopzet ten van de onderbemaling, het be perken van het gebruik van kunst mest en het niet omvormen van grasland tot bouwland. Voorts zou den geen nieuwe boerderijen moe ten worden gebouwd, geen nieuwe wegen moeten worden aangelegd en de jacht zou moeten worden verbo den. In het gebied wordt niet alleen op ganzen gejaagd, maar ook op andere dieren. Dat betekent dat de ganzen in de toch al korte winterda gen veel worden verstoord en te wei nig aan de grond kunnen komen. De voorbereidingscommissie uitte echter twijfel over dit plan, omdat men het niet aanvaardbaar acht de grond aan een goed agrarisch ge bruik te onttrekken. Ook wordt schade gevreesd aan de gebieden rond het „reservaat". De voorberei dingscommissie heeft daarom een studie laten maken (door een parti culier bureau) naar de economische gevolgen van de realisering van de kerngebieden. Het rapport hierover werd afgelopen zomer voltooid en is momenteel onderwerp van studie in de voorbereidingscommissie, die binnenkort een beslissing neemt. De heer Ouweneel: „Het moet mogelijk zijn de ganzen te behouden en toch ook de belangen van de landbouw in het oog te houden." Van heling verdachte agent blijft geschorst DEN HAAO (ANP) - De van he- ling van kleding verdachte politie agent is vrijgelaten, maar hij blijft uit zijn functie geschorst. Hij heeft tegenover de rijksrecherche een ge deeltelijke bekentenis afgelegd. De man werd maandag, verdacht van heling, aangehouden. De politieman heeft de aankoop van een kostuum, een jack en een bedovertrek ver beneden de gangbare prijzen toege geven, maar hij ontkent dat hij wist dat ze van diefstal afkomstig waren. HET WEER door Hans de Jong Tekeningen, bij voorkeur in liggend formaat, sturen aan: Trouw, Jury politieke prent. Postbus 859, Amsterdam. Naam en adres aan achterzijde vermelden. Voor geplaatste prenten is er een boekenbon. /»:PfZflOG-BVBN VOLHOUX>£HU UB ZW ER SU"*/ mn Weerrapporten Het hogedrukgebied bij Zuid- Scandinavië is gisteren verder toegenomen. Vrijdagmiddag was in Zuid-Noorwegen bijna de stand van 1035 mb bereikt en de barometers gingen maar door met stijgen in de richting van 1038 mb. De toevloed van war me lucht ln de hogere niveaus boven Sandinavië door een tij delijk 952 mb-diepe depressie midden op de oceaan, moet de gezondheid van het maximum sterk bevorderd hebben. Het was gistermiddag zelfs terug te vinden tot op een niveau van op z'n minst 12.000 meter hoogte (centrum Juist boven Noordzee en Nederland). Verder vond er een belangrijke versterking van uit Spanje plaats geïnspireerd door een ander maximum van 1025 millibar boven noordwest- Af rika. Nu de hogedrukgebieden niet van zins zijn de weerregeling aan andere systemen over te la ten, zal het weer bij ons niet alleen dit weekeinde vrij koud blijven met veelal lichte vorst in de nacht tussen -1 en -4 graden en helaas aanvankelijk plaatse lijk ook nog een hardnekkige mist, maar ook in de eerste helft van volgende week, in elk geval maandag, dinsdag en denkelijk ook woensdag. Het zou wel eens kunnen zijn dat het kwik dan onder het welbekende „matige" niveau onder -5 graden weg duikt. Ook zou de oostenwind wel eens kunnen gaan opleven. De nachtelijke uitstraling zal in eerste aanleg echter de kou wat sterker kunnen doen worden maar uiteraard moet dan de be wolking verdwijnen. Nu gebeurt het meermalen dat bij een ver dere versterking en in omvang toenemen van zo'n hogedrukge bied de dalende stromingen uit de bovenlucht zo goed doorzet ten, dat de wolken als sneeuw voor de zon verdwijnen, in elk geval sneller dan de meteoro loog voor ogen stond. Zo langzamerhand begin ik me toch af te vragen of er in de loop van volgende week niet voldoen de ijsdikte zal komen voor wat schaatsvertier door de jeugd. De laatste keer, dat het met Sint Nicolaas erg koud was, ligt vier jaar achter ons: Volkel -18 gra den, boven de sneeuw -22 gra den, maar voor het laatst in de cember 1963 kon er door de jeugd met Sint Nicolaas op sloot en plas geschaatst worden. Erg fraai schaatsweer op 5 december deed zich voor in 1962, tijdens de eerste aanzetten van de strenge winter van '63. Het hogedrukge bied lag toen juist boven Neder land, gaf zeer rustig stralings- weer maar ook zoveel mist, dat het verkeer in het honderd liep. Busdiensten werden stopgezet. Op 22 november was men toen voor het eerst bij Leeuwarden al op de schaats gegaan. De winterspeclalist E. de Vries te Ede (hij voorspelde destijds feilloos de strenge winter van 1947) belde mij afgelopen woensdagmorgen op met de me dedeling dat hij een koudegolf zag naderen: begintijdstip 7 de cember met een speling van twee dagen ervoor of erna. Het was hem opgevallen, dat de drukverdeling in veel opzichten leek op die vóór strenge winters (in december) met een sterke meandering van de luchtstro mingen boven de oceaan, verge lijkbaar met sterke slingerende lussen van een traag stromende rivier, en de daarmee samenhan gende blokkering met hogedruk boven Scandinavië en lagedruk ln het Middellandsezeegebied. Ontvangen een pakket weer- waarnemingen van klas 6 van de christelijke basisschool 't Hoec- kertje in Maassluis. Ik kom er volgende week zeker op terug. HOOOWATER zondag 4 december Vlls- singen 7 30-19 58. HaringvUetsluizen 7 26- 19.57, Rotterdam 9 02-21 57. Schevenlngcn 8 21-20 52. IJmulden 9.10-21 41. Den Hel der 12.42. Harllngen 2.14-15.18. Delfzijl 4.32-17.25 HOOOWATER maandag 5 december Vlls- stngen 8.32-21 05. HaringvUetsluizen 8.30- 21.07, Rotterdam 1009-23 08. Schevenln- gen 929-22.07. IJmulden 10.18-22.56. Den Helder 0.45-13.43. HarUngen 3.07-1617. Delfzijl 5.33-1831. Amsterdam De Bilt Deelen Eelde Eindhoven Den Helder Rotterdam Twente VUsslngen Zd Limburg Aberdeen Athene Barcelona Berlijn Bordeaux Brussel Frankfort Oen*ve Helsinki Innsbruck Klagenfurt Kopenhagen Lissabon Locarno Londen Luxemburg Madrid Malaga MaJIorca MQnchen Nice Oslo Parijs Rome Spilt Stockholm Wenen Zürich Casablanca Istanbul Tunis zwaar bew 4 zwaar bew 3 zwaar bew 3 zwaar bew 3 zwaar bew 4 licht bew. 4 zwaar bow 2 zwaar bew 3 mist zwaar bew regenbul 5 zwaar bew 17 onbew 13 regen 2 zwaar bew 6 mist 2 half bew 2 zwaar bew. 2 onbew. -0 sneeuw licht bew -0 zwaar bew. 3 onbew 7 zwaar bew zwaar bew 1 geheel bew 8 onbew licht bew 16 sneeuw licht bew 12 onbew onbew half bew 6 onbew 2 snbeuw half bew onbew 18 regen II hall bew 16 Het aantal televisiekijkers in de Verenigde Staten is vorig jaar aanzienlijk minder geworden. Dat is een verheugende ontwikkeling. Volgens een van de week in New York gepubliceerde statistiek be droeg de daling acht procent voor de programma's die overdag wor den uitgezonden en drie procent voor de avondprogramma's. De statistiek moet de directies van de verschillende televisiemaat schappijen te denken geven omdat de meesten door reclame worden gefinancierd. Elke afneming van het aantal kijkers brengt automa tisch verlaging van de reclameta rieven met zich mee. Sinds een jaar hebben 1.200.000 ..dagkijkers" en 250.000 avondkij kers ..het wel gezien". Deskundi gen zeggen dat de daling te danken is aan het groeiend aantal vrou wen dat buitenhuis werkt en aan de daling van het kindertal. Dat is Amerika. Is het in Neder land anders? Nee. De afdeling kijk- en luisteronderzoek van de NOS heeft een uitgebreid onder zoek ingesteld naar de reactie van krantenlezers op het niet verschij nen van enkele dagbladen tijdens de stakingsgolf in februari van dit jaar. Bij de stakingen waren zes tien regionale en twee landelijke dagbladen betrokken. Gedupeerde krantenlezers com penseerden het wegvallen van hun krant maar op zeer bescheiden wij ze door een veranderd gedrag ten aanzien van radio, televisie of tijd schriften. Zij besteedden meer tijd aan het lezen van tijdschriften, vooral opinieweekbladen. Alleen de ..zwaardere" krantenlezer, die normaal meer dan de gemiddelde tijd van drie kwartier aan zijn krant besteedt luisterde met extra aandacht naar het nieuws op de radio of keek met meer interesse naar het journaal. Vooral plaatselijk nieuws (77%), sport (52%), politiek nieuws en commentaar (40%) nieuws over misdaad, rampen en ongelukken (46%) bleken te worden gemist. Het minst werd het weerbericht gemist (16%), het vervolgverhaal en de strips (14%) en de recepten (9%). Ieder jaargetij heeft zo zijn eigen charmes. Nu het tegen de winter loopt kan er weer van alles gebeu ren. Hoewel er eigenlijk geen enke le aanleiding toe is de laatste echte winter is immers al vijftien jaar geleden heeft de Amster damse stadsreiniging geen risico genomen. Om eventuele gladheid en sneeuwval te bestrijden heeft de stadsreiniging tweehonderd man ln dienst Honderd daarvan zijn zoge heten „reservisten", die zich de af gelopen weken hebben aangemeld. Zij krijgen een wachtgeldvergoe ding van twintig gulden per week en kunnen bij gladheid plotseling worden opgeroepen. De reservisten zitten op strooiwagens, waarvan Amsterdam er 58 heeft. Bovendien zijn er tachtig sneeuwploegen en zes sneeuw blazers paraat. Tiendui zend ton pekel ligt er gereed om eventuele ongemakken te onder vangen. Als alle twee honderd man worden ingezet en alle pekel moet worden gebruikt betekent dat per man vljdulzend kilo pekel moet worden gestrooid. Dat lijkt ons een behoorlijke klus. S 'ite' fj Nog iets vergeten aan Sinterklaas te vragen? Hier is dan zijn adres in Madrid: de Calle de San Nicolas. Het staat met grote letters op het naambordje in deze „straat van Sinterklaas", een zijstraat van een Madri- leense hoofdstraat. Loop je die hoofdstraat, de CaJIe Mayor, helemaal uit, dan kom je op het Plaza d'Oriente, waar het koninklijk paleis staat. Sinds 1972 zit de vroegere minister van economische zaken van Tanza nia, Abdulrahman Mohammed Babu, zonder enige vorm van be schuldiging of proces in de gevan genis in Dar es Salaam. Hij wordt in voortdurende afzondering ge houden. Sinds het beging van dit jaar is zijn gezichtsvermogen als gevolg van een slechte behandeling en door aan gebrek aan medische hulp sterk verminderd. Waarom dit alles? Babu werd aan gehouden op verdenking van het beramen van plannen tot moord op de president van Zanzibar, Sheikh, en ook op verdenking van het wil len omverwerpen van de revolutio naire gemeenteraad van Zanzibar. Abdulrahman Mohamed Babu ls 53 Jaar en heeft ln Londen een univer sitaire opleiding genoten. Hij was actief lid van de Britse Labourpar- tij en ook vakbondslid. In 1957 deed hij zijn Intrede ln de politiek als secretaris-generaal van de Zan- zibar-NationallstrParty (ZNP). Te vens was hij in die periode werk zaam als journalist. In 1963 trok hij zich uit de ZNP terug om de marx istische Umma-partij te stichten, maar deze werd reeds na enkele maanden verboden. Hij vluchtte naar Dar es Salaam, maar in 1964, spoedig na de revolutie in Zanzibar werd hij aangezocht om minister van defensie of van buitenlandse zaken te worden. Door de oppositie tegen zijn marxistische ideeën werd hij overgeplaatst naar het vasteland. Hier bekleedde hij di verse kabinetsfuncties. Voor zijn arrestatie was hij minister van eco nomische zaken en ontwikkeling in Tanzania, totdat hij begin 1972 door president Nyerere uit zijn ambt werd gezet. Vanwege zijn po litieke gezindheid kon hij niet te rugkeren naar Zanzibar. U kunt in het Engels gestelde ver zoeken om zijn onmiddellijke vrij lating richten tot: President Mwali- mu Julius Kambarage Nyerere, State House, P.O.Box 9120, Dar es Salaam, Tanzania. Indianen hebben het moeilijk. Al eeuwenlang wordt hun bestaan be dreigd. Het woord „okay", waarvan velen de herkomst toeschreven aan de Choctaq-Indianen, blijkt vol gens de samenstellers van de Merri- am Webster Dictionary (een woor denboek dus) niet van deze India nen afkomstig te zijn. Wel gebruik ten ze het woord „okeo" (Juist) en „hoke" (Ja). In het laatste nummer van hun nieuwsbrief over de herkomst van woorden, schrijven de samenstel lers dat „ok" een uitvinding is ge weest van een aantal journalisten die in de Jaren dertig van de vorige eeuw werkzaam waren in Boston. De samenstellers van het woorden boek zeggen dat de Journalisten „ok" gebruikten als afkorting voor „oll korrect", zoals zij bijvoorbeeld ook termen hadden als „no go" (n.g.), "r.t.b.s." (remains to be seen) en s.p. (small potatoes). De samenstellers beweren dat „ok" één van de afkortingen was met een opzettelijk onjuiste spelling. Het is de enige overlevende ge worden. De uitspraak van de samenstellers zet natuurlijk wel de herkomst van alle afkortingen op de toéht. Wat te denken van: k.k., z.g.a.n., b.b.h.h., p.st.t.k., br. o. nr., a.u.b., o.e.r.?.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 5