let fietsprobleem los je niet p achter een autoraampje Produktiviteit is de hoeksteen van Japans stijgende auto-export Rechter wijst verzoek Franse kalimijnen af AUTOBIOGRAFIE Irijdersbond verwijt overheid dat zij te weinig doet Vrouw verongelukt Consumentenbond: 'Opzet rijexamen moet anders' Alfa Giulietta met zuinige aparte vorm Britse Shell: verbruik van benzine valt te halveren AG 29 NOVEMBER 1977 TROUW/KWARTET RH 13 Dick Ringlever RSFOORT Op zijn vo- veek gehouden studiedag de Eerste Enige Echte rlandse Wielrijdersbond B weer eens luidruchtig ie bel getrokken. Een was- ran kritieken op het rege- oeleid kwam op tafel en in ssie. Wat de bond daar in ieder geval bereikte, pat hij duidelijk maakte ds te bestaan. |meer dan menigeen twee jaar rerwachtte. Een ENWB naast wielrijdersbond werd ichouwd als een grap van :e idealisten dan als een serieus 1de actie. Ruim twee jaar na de iting blijkt de bond ruim [duizend leden te hebben, ver- I over 35 afdelingen en komen ïaand nog steeds zo'n vierhon- bij: een resultaat dat zelfs de iters niet hadden kunnen voor- n. Evenmin trouwens als die e bond, de ANWB. die altijd tam beweerde elk initiatief van e organisaties voor de belan- jhartiging van de fietser toe te »n, maar vorige maand toch echterlijke procedure instelde bond te dwingen zijn naam te deren. De gelijkenis tussen bei amen zou te veel verwarring »n, was het argument. schil NWB heeft de handschoen op- -iien, zegt dat in de afgelopen - jaar van verwarring niets is ken en dat dit ook in toekomst 1 kunnen gebeuren omdat het "èheel verschillende organisaties De ANWB als club voor vooral jnobilisten en recreërende wiel de ENWB alléén voor die die hun twee wieier in het jijkse woon-werk-verkeer ge- ten. ■voorzitter Jan Wittenberg: -.vinden dat er al genoeg, liever plleel, voor de automobilist is ge- Veel meer dan voor het langza- j erkeer en het openbaar vervoer. Oatom gaan wij ook alleen déér- %op de bres staan. Die éénduidig- b houdt al meteen in, dat er geen ||||<arring kén zijn over namen." de ENWB in de afgelopen twee nog weinig op dat gebied heeft ikt, ontkent het bestuur niet. al a'^ert het als winstpunt wél dat de m serieuzer wordt genomen dan iet begin. Ook al doordat het y I nbestand zich niet meer beperkt Llischolieren en studenten, maar verkeersdeskundigen en stede- :il|*ers telt- Het gevolg daarvan is .IV in veel gemeenten met minder retand dan voorheen wordt ge in Iterd naar adviezen.. rnitiek in praktische zaken lijkt nog ra r^ks iets bereikt te zijn. De 'B lerkingen op de studiedag ge- den daarvan. Enkele harde be- irsuitspraken: van een duidelijk I ibeleid om autogebruik te beper- en openbaar vervoer en lang- IVQri verkeer te bevorderen is nog II gelijks iets te merken: de rijks- leid schiet ernstig tekort in het leren van gemeenten om voor- igen te treffen die de fietser r ruimte geven; wéér al fietspad- »rimenten werden uitgevoerd Tilburg en Den Haag waren onnodig duur en weinig effec- voor de rest beperkt de overheid tot het strooien van pepernoten e vorm van slechts enkele tien- in kilometers fietspad in veertig !6I"(eenten. i treurige zaak, noemt dat de jend jaar in Delft als stedebouw- Idige afstuderende voorzitter. De nfip rheid verwijt hij gebrek aan vi- het niet stellen van duidelijke els, waaraan fietspad-plannen pten voldoen. Voor de inrichting i woonerven is dat wél gebeurd, fcrom hier niet? duur il voorbeeld noteert hij de experi- fiten in Tilburg en Den Haag. bedoeld, maar met één mil- gulden per kilometer veel te Bovendien: zonder veel effect, nt met één lang fietstraject ben £r natuurlijk niet. Wil zo'n proef dan zal je moeten zorgen een heel netwerk van fietspa- door de hele stad heen en zon- obstakels; aansluitend op tuwbouwwijken en rond de stad leende recreatiegebieden. Zodra —In zo'n fietstraject ook maar één l^lpunt zit verliest het aan _Jarde." bond over die knelpunten ver- r: behalve door auto's verstopte '%en zijn dat de eenrichtings-stra- De bond pleit ervoor, dat die 3*aten door fietsers In beide richtin- n bereden mogen worden. Als je 3üt langzaam verkeer wilt bevorde- -a zul je ervoor moeten zorgen, dat 4i kortste routes worden voorbe- _Ijüden aan de fietser. Die moet j,en blokken ver hoeven om te rij- fc om ergens te komen. extf )k doorgaande routes binnen de Men voor de auto vindt de bond t den boze. Als je de auto uit de -ftnenstad wilt weren, moet je het {automobilist niet gemakkelijker aken Binnen de stad moeten de irbindingen veel meer afgestemd tirden op de fietser. Dat betekent ^k. dat de maximumsnelheid te- ■Bgebracht moet worden tot twin- f IVVCL }|Ïp 51 «ngi Vrij baan voor de fietser: massale protestdemonstratie in Amsterdam. tig kilometer en dat de stoplichten werken op die snelheid. Nu gebeurt het nog te vaak, dat auto's maar kunnen doorrijden in de „groene golf" en de fietser bij elk stoplicht moet stoppen. Leefbare stad Een van de weinige goede maatrege len om de auto uit de binnenstad te weren noemt de bond het verkeers circulatieplan in Groningen. Een ringweg om de stad, vanwaar een beperkt aantal wegen naar bepaalde stadsgebieden leidt en waartussen onderling geen verbindingen zijn. De automobilist die van het ene naar het andere stadsdeel wil, zal dus eerst weer naar de ringweg moe ten rijden. Dat zulke plannen de stad leefbaarder maken, blijkt, vol gens de bond, uit de positieve erva ringen van winkeliers. Hoewel zij aanvankelijk fel protesteerden om dat zij verlies van klandizie vrees den, hoor je er nu niets meer over, aldus de ENWB. In Den Haag en Tilburg werden met het fietspad- project gelijke ervaringen opge daan: de klanten bleken ook zonder auto te komen. Maar dit soort voorzieningen wordt, vindt de bond, nog te weinig getrof fen. In dit verband wijst hij ook op de noodzaak het openbaar vervoer beter bereikbaar voor de fietser te maken. Onderzoeken hebben uitge wezen, dat men hooguit bereid is twee drie kilometer te fietsen naar de bus-, tram- of treinhalte. Is die afstand groter dan neemt men de auto en zit men eenmaal in die auto, dan komt men er niet meer uit. Die afstandsgevoeligheid zou men, vol gens de bond, kunnen verkleinen door meer rechtstreekse fietsroutes naar de halteplaatsen te leiden. Plannen Voor het openbaar vervoer zou dit van belang zijn omdat juist onder de fietsers (en voetgangers) de meeste mogelijke nieuwe klanten zitten. In de vier grote steden gaat maar 24 procent van de mensen per open baar vervoer naar het werk, 23 pro cent doet dat per auto, dertig pro cent op de fiets. Zeker in die laatste groep zit een groot deel reizigers, die best het openbaar vervoer zouden nemen als de halteplaatsen beter bereikbaar waren, meent de bond. Die filosofie heeft enige gestalte ge kregen in een samen met NS opge zet plan om in drie proefsteden, Delft, Groningen en Amersfoort, rechtstreekse fietsroutes naar de stations aan te leggen. Zonder knel punten zullen deze routes direct in de fietsenstalling van de stations uitmonden. In combinatie hiermee wordt ook gedacht aan het invoeren van een trainabonnement, waarin de prijs van de stalling is begrepen. Aantekening van Jan Wittenberg daarbij: „Eigenlijk zou dat stallen gratis moeten zijn. Bovendien zou den er meer mogelijkheden moeten komen voor het huren van fietsen bij de stations. Dat zou vooral van belang kunnen zijn bij het natrans port: eenmaal op het station van bestemming moet de reiziger in de gelegenheid worden gesteld, gemak kelijk per fiets naar zijn bestem ming te reizen. Te denken valt aan een witte-fietsen-plan, analoog aan de Amsterdamse witkar." Een ander ENWB-idee voor vooral de gebieden, waar behalve de bus geen openbaar vervoer is: een rek achterop de bus. waarop iedere fiet ser zijn rijwiel kan ophangen en dus, eenmaal op de bestemmingshalte aangekomen, zijn tweewieler ook verder kan gebruiken. Stimulans Zomaar wat ideeën. Of nooit te ver werkelijken fantasieën? Wittenberg: „Natuurlijk bereik je dit allemaal nooit van de ene op de andere dag. De maatregelen zijn dikwijls ingrij pend. Neem nou ons ideaal in ieder geval alle langparkeerders uit de binnensteden te weren. Dat kan je pas doen als het openbaar vervoer redelijke alternatieven biedt en die bus en die tram ook beter bereik baar zijn." „Dat zijn zaken, die een door de overheid gestimuleerde aanpak vra gen. Er moeten regels komen, de overheid moet ideeën inbrengen bij de gemeenten. Noem het blauw drukken. Wij willen daarbij helpen nadenken. Als fietsers. Want het fietsprobleem is niet op te lossen vanachter een autoraampje. Je moet zelf fietsen, wil je de problema tiek op de juiste manier kunnen benaderen." De aanleg van fietspaden wordt de gemeente door de middenstand lang niet altijd in dank afgenomen. Weg vrij voor proces Rijnverzilting ROTTERDAM (ANP) De rechtbank in Rotterdam heeft een verzoek van de Franse kalimijnen om achttien andere Rijnverzil- ters op te roepen voor het proces over vervuiling van deze rivier afgewezen. De behandeling van de hoofdzaak waarom het in dit proces gaat, het verzoek van de Stichting Reinwater en van Westlandse tuinders om het lozen van zouten door de Elzasser kalimijnen in de Rijn onrechtmatig te verklaren, zal nu plaats vinden op 19 december. De Stichting Reinwater toonde zich verheugd over de uitspraak van de rechtbank. „Na jarenlang touwtrek ken over de vraag of de rechtbank in Rotterdam wel of niet bevoegd is een uitspraak over de onrechtmatigheid van de lozingen te doen en het oponthoud door het verzoek van de kalimijnen kan nu eindelijk aan de zaak zelf begonnen worden." aldus een woordvoerder van de stichting. Begin oktober 1974 daagde de stich ting de Franse kalimijnen voor de rechtbank in Rotterdam, die zich niet bevoegd achtte een uitspraak te doen. Zij verwees de zaak naar een Franse rechter. Het Haagse ge rechtshof. waarbij de stichting in hoger beroep was gegaan, verwees de competentiekwestie naar het Euro pese hof, en dit achtte de Nederland se rechter wel bevoegd. Het hof in Den Haag sloot zich daarbij in april van dit jaar aan. De zaak werd toen terugverwezen naar de rechtbank in Rotterdam. 'Niet alleen' De Elzasser kalimijnen hadden de rechtbank in Rotterdam verzocht, alvorens een uitspraak over de hoofdzaak te doen, achttien andere Rijnverzilters in Zwitserland, Frank rijk, Duitsland en België op te roe pen ieders aandeel vast te stellen. De onderneming zei niet alléén verant woordelijk te zijn voor de miljoenen- schade, die door het vele afvalzout met name onder de tuinders in het Westland wordt aangericht. Tijdens de behandeling voor de rechtbank op 31 oktober zei de advo caat van de Stichting Reinwater, dat de eisers de kalimijnen alleen ver antwoordelijk stellen voor hun aan deel in de hoge zoutlast van de Rijn. De Stichting Reinwater beschuldigt de kalimijnen ervan de rechtsgang door het oproepen van medeverant woordelijken te hebben willen ver tragen. Intussen gaan de lozingen gewoon door. De mijnen zijn verant woordelijk voor 45 procent van de totale zoutlast van de Rijn. die in de eerste helft van dit jaar hoger was dan ooit. VLAARDINGEN De 29-jarige me vrouw A. M. Hartman-Broddel uit Vlaardingen is gisteren in haar woonplaats om het leven gekomen. De vrouw werd op haar fiets ge schept door een bestelwagen. Zij werd zeer ernstig gewond naar het Dijkzigtziekenhuis in Rotterdam ge bracht, waar zij later overleed. Haar achteropzittend driejarig zoontje is ter observatie in het Holy-ziekenhuls in Vlaardingen opgenomen met een hersenschudding. Siccode Jong DEN HAAG (ANP) De consumen tenbond heeft zich uitgesproken te gen de monopoliepositie, die het Centraal Bureau Rijvaardigheids bewijzen (CBR) heeft bij het afne men van de rijexamens. Die mono poliepositie bestaat hierin, dat uit sluitend en alleen de examinator van het CBR bepaalt of iemand in aanmerking komt voor een rijbe wijs. Het CBR probeert natuurlijk de beoordeling zo objectief mogelijk te maken, maar, zegt de consumen tenbond. iedereen kent wel de ver halen, dat de ene examinator heel wat schappelijker is dan de andere. Met de meeste rijschoolhouders is de consumentenbond van oordeel, dat de opzet van het rijexamen moet worden veranderd. Het oor deel van één man mag niet langer bepalend zijn voor de uitslag, dat gebeurt bij andere examens ook niet. Een oplossing die de bond aan beveelt is de beoordeling mede over te laten aan de rij-instructeur, die beter in staat is dan de examinator om de rijvaardigheid van de kandi daat te beoordelen, omdat hij de kandidaat gedurende de hele oplei ding heeft meegemaakt. TOKIO Wanneer de robots in de Nissan-fabriek te Tochigi benoorden de Japanse hoofd stad al hun laswerk aan de car rosserieën gedaan hebben, klinkt een vrolijk muziekje. Het is typerend voor de wijze, waarop een Japanse autofa- briek werkt: efficiënter, veel schoner en minder onaange naam dan de eerste de beste autofabriek in Europa. De Japanse auto-industrie bevindt zich slechts in één opzicht in een netelige positie. De vraag is hoe de geweldige groei van het verleden ook in de toekomst waargemaakt kan worden, nu de export de helft van de produktie uitmaakt en vooral in Eu ropa stemmen opgaan om de Japan se auto-import aan banden te leg gen. Er is namelijk voor de Europese auto-industrie niet tegen Japan te concurreren, althans niet op gelijke voet. Dit komt niet door een verschil in lonen, maar door een enorme voorsprong, waar het om de produk tiviteit van de Japanners gaat. De directie van de fabriek te Tochigi legt alle mogelijke Jeiten op tafel, om aan te tonen hoezeer het deze jong ste en grootste fabriek van Datsuns de produktie begon in 1971 voor de wind gaat Wanneer we de Japan se yen gelijk aan onze cent stellen (dat klopt vrij nauwkeurig) dan be dragen- de loonkosten per werkne mer voor Nissan hier maandelijks 2.470 gulden. Daarvan gaat slechts 410 gulden af voor sociale lasten en pensioenen, want de sociale verzor ging is een kostenfactor, die direct bij de produktie behoort: is een Ja panse werknemer ziek, dan zorgt zijn werkgever voor hem in het bedrijfs- hospitaal. Voor de werknemer blijft dus 2.060 over, waarvan hij maandelijks 1,370 gulden ontvangt en het resterende bedrag in de vorm van twee bonus sen in juli en december van samen 8.280 gulden. Daarvan koopt menig Japans gezin zijn duurzame ge bruiksgoederen, zoals kleuren-tv. huishoudelijke apparaten en ook auto's. De fabriek biedt in Tochigi trouwens ook appartementen aan, waarbij de huur van een tweekamerflatje 75 gulden per maand kost en een drie kamerflat 90 gulden per maand. Het zijn naar onze normen krappe wo ninkjes. Maar de Japanners zijn een kleine behuizing gewend en slapen nog vaak op de grond. Ziek thuis zijn is er ook om die reden al niet bij en zo is één van de uit gangspunten, waarin een Japanse autofabriek met een Europese auto- fabriek verschilt, het geringe „absen teïsme". Gemiddeld wordt in Euro pese fabrieken zeven procent van al het personeel gemist; in Japan is dat één procent, afgezien van drie pro cent, die snipperdagen hééft: maar dat tellen de Europese autoctmcerns evenmin mee. Er wordt trouwens ook iets minder vakantie in Japan gegeven: twee weken voor nieuwe werknemers en dan op den duur drie weken voor ouderen, terwijl in Euro pa vier weken gebruikelijk is. Geen stakingen Stakingen kent men in Tochigi niet: sinds 1952 heeft Nissan geen mo ment van arbeidsonrust meer mee gemaakt. Dat verklaren de Japanse directeuren uit het harmonieus uit gangspunt voor het bedrijfsleven, waaraan ook de vakbonden meewer ken. De uitzondering, .die deze regel bevestigt, zijn Japans nationale spoorwegen, waar elk voorjaar ge staakt wordt om hoger loon. zonder dat daar hogere produktiviteit te genover gesteld kan worden. Lasrobots helpen Nissan nóg efficiënter auto's te maken. De efficiency kan nog jaarlijks met tien procent verbeterd worden, zo zegt de directie van de grootste fabriek, die dit Japanse concern te Tochigi bouwde. Het is de produktiviteitsstijging, die via loonsverhogingen en winstuitke ringen o m. voor pensioenen toch weer bij de werknemers van Nissan terechtkomt en de vakbon den willen die produktiviteitsstij ging boven alles veilig stellen. Er is dus ook geen verzet tegen automati sering. Integendeel, men juicht dat vooral toe omdat robots en andere automatische apparatuur de men sen het zware werk uit handen Van de lasrobots, de in Amerikaanse licentie door Kawasaki gebouwde Unimates, heeft Nissan er nu bijna tweehonderd. Dit jaar werden er ze ventig aangeschaft voor gemiddeld 120.000 gulden per stuk. De Tochigi- fabriek heeft er 32. Nissans aantal is het dubbele van dat bij Fiat of Re nault. welke concerns in Europa qua automatisering met Volkswagen koplopers zijn Organisatie het VDA te Frankfort, schat Japans voordeel van de hoge arbeidsinzet en automatisering op twintig tot dertig procent vergeleken bij de produktie- kosten in de Duitse bondsrepubliek. De Japanner verdient vijftien pro cent minder dan de Duitser in een autofabriek, maar tien procent meer dan een Engelsman en ongeveer evenveel als een Fransman. Bijko mende voordelen zijn echter ook dat in Japan staal goedkoper is, dank 2iJ de al even hecht georganiseerde gro te staalindustrie, en dat de autofa- brieken meer terugvallen op kleine toeleveranciers, die tegen lage kos ten werken doordat men een klein kantoor, heeft Omdat Japan minder sociale proble men kent zijn er minder mensen nodig om die problemen op te lossen voorzover daaraan gedacht wordt en dat spaart ook nog kosten Problemen, onenigheid, een negatie ve instelling, dat past niet in de culturele achtergrond van het oude keizerrijk, dat eigenlijk gewoon is om ieder zijn eigen zorgen te zien oplossen met als uiterste harakiri In het eigen zwaard Wat het meest opvalt in de nieuwe Nissan-fabrlek is de zeer gestroom lijnde organisatie. Japanners blijken ook hier weer ware meesters in het organiseren, hoewel ze niet erg sterk GeZdfTienlijk zijn in het improviseren. De plan ning is een gegeven, waaraan niet getornd wordt. Deze planning komt namelijk tot stand door een uniek „inspraak-systeem": beslissingen worden in Japan niet door de toplei ding genomen dan na een stelselma tige totstandkoming daarvan in de hiërarchie van de onderneming. Dit heeft het voordeel, dat iedereen met de beslissing op de hoogte is, op grond van zijn eigen inbreng gemoti veerd zal zijn en de uitvoering dus slechts een kwestie wordt van punc tualiteit. Aangezien Japanners zeer punctueel zijn loopt alles perfect zo lang zich maar geen onvoorziene om standigheden voordoen. Bij een vorig bezoek aan Japan in januari 1974, kort na de oliecrisis viel op hoe moeilijk men het nog had om deze schok („shokku" op z'n Ja pans» te verwerken. Maat nu worden de hogere olieprijzen ingecalculeerd en zijn de economische veranderin gen in het denkpatroon opgenomen. Er zijn minder schepen te bouwen, maar dank zij de reeds bereikte effi ciency meer auto's. De auto-export is het succesnummer van het heden daagse Japah, dat all eerder met foto-apparatuur, radio en tv, motor fietsen. enz. de wereld overstroomde. Voordeel De Duitse tegenpool van de Japanse organisatie van de auto-industrie. Het positief -gezamenlijk iets maken is uitgangspunt in de auto-industrie, evenals elders, en de Japanner blijft zijn onderneming levenslang trouw Inspraak is er van nature; de werkge ver verschaft geborgenheid, één re den waarom in Japan de officiële werkloosheidscijfers zeer laag blijken. Een andere reden daarvoor is. dat hoewel het met de verkopen van allerlei artikelen in en in veel opzich ten verzadigde markt moeilijk gaat, de exportinspanning veel compen seert. Daarop zijn de Japanners zeer trots. Ze weten dat ze er weerstan den mee oproepen in landen, die moeilijk tegen hun gezamenlijke in spanning kunnen wedijveren. Maar het geeft ook voldoening, wanneer heel de wereld het Japanse produkt zo waardeert, dat» het veel verkocht wordt. In de kleurenfolder van de Tochigi- fabriek wordt ook een woonflat afge beeld, met daarbij de veelzeggende tekst: „Nissan verleent zijn werkne mers alle mogelijke faciliteiten. Daartoe behoren moderne woon complexen. -vrijgezellenslaapzalen, culturele clubs, cafetarlas, ziekenza len. Deze zijn alle ontworpen om de werknemers aan te moedigen zich geheel te wijden aan hun werk. in het belang van hun gezondheid, en bij te dragen tot het plezier in hun dage lijkse leven. Het Italiaanse merk Alfa Romeo heeft als opvolger van de Giulia een nieuw model Giulietta uitgebracht, dat karakteristiek van vorm is, in het verbruik wint aan zuinigheid en een nog zeer verbeterd bochtenge drag bereikt. De jongste Alfa uit Milaan heeft de tegenwoordig met oog op de aeoro- dynamica zo populaire wigvorm, die met de vijf versnellingen en een mo torische ontstekingsvervroeging be sparingen in het benzineverbruik oplevert. De voorzijde toont niette min fors. maar het opmerkelijkst is de hoekige achterkant, die zo ont worpen werd om hoofdruimte op de achterbank te winnen. De wegligging van de Giulietta blijkt opnieuw van grote klasse. Dat valt in de eerste plaats aan de gelijk matige gewichtsverdeling voor en achter te danken het is volgens de fabriek precies „fifty-fifty" wat bereikt werd door versnellingsbak en differentieel bij de achteras te brengen. De Milanese wagen heeft in tegenstelling tot de Alfasuds uit Napels weer achterwielaandrijving. De achteras is van het De Dion- principc, dat grip op de weg en com fort ideaal combineert. De voorwielophanging is onafhan kelijk. waarbij de constructie zoda- De nieuwe Alfa Romeo Giulietta, die de wat hoekiger Giulia vervangt. nig werd geperfectioneerd, dat wan neer de auto in bochten gaat hellen, de helling van de wielen minder is. wat de neiging tot zijwaarts schui ven tegengaat Motorisch is de nieuwe Giulietta pit tig. de 1300 cc-motor is goed voor 95 DIN-pk vermogen; de 1600 cc komt op 109 pk. Beide versies zijn zeer compleet van ultrustng. met o m een verstelbaar stuurwiel Het inte rieur blijkt smaakvol Ingericht De nieuwe Giulietta, waarvan de naam herinnert aan een sportief mo del uit 1955. zal binnenkort in Neder land leverbaar zijn en ongeveer ne gentienduizend gulden gaan kosten Het benzineverbruik ven auto's is volgens de Engelse Shell op den duur te halveren Per auto zou het verbruik met veertig procent kunnen worden teruggebracht i n als gemiddeld ook nog kleinere auto's gereden worden kan nog eens tien procent aan brandstof bespaard worden, zo heelt de heer H B Greenborough verklaard De veertig procent Is naar zijn mening vooral bereikbaar door het carrosse rie-ontwerp en de motorconstructie te verbeteren In belde gevallen kan dat Hen procent schelen, aldus de heer Greenborough Daarenboven valt op het gebied van de transmissie en met beter onderhoud meer dan tien procent hesparing le bereiken, terwijl ook de benzine zeil en de motorolie nog eens voor acht procent tol de besparing kunnen bijdragen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 13