In onderwijs ontstaat
gigantische ambtenarij'
BOEKEN
Vervanging Moerdijkbrug rond
Overleg over federatie opgeschort
't Zit erop.
1 Mobil 1
boefjes in boekhouding
ioor investeringspremie
Patat is
stukken
te duur
Spanning in CDA-fractie
Auto tegen
boom:
drie doden
lgemeen bijzonder onderwijs is voor één front
Rij 25 km méér
per voile tank.
M®bilD de olie die
benzine bespaart.
Verontrusting onderzoek Kalma
BELANGRIJKE
Wandelaars vinden
menselijk skelet
Geef om de
natuur haalt
30 miljoen
Aanvaring: schip
in twee stukken
Industriebond NVV wil meer concessies van industriebond NKV
Turk gewond door
kogel van politie
ANDAG 28 NOVEMBER 1977
BINNENLAND
in onze onderwijsredactie
JNNIK In het onderwijs ontstaat een gigantische bureaucratie. Op het ministerie van
Herwijs groeide in vier jaar tijd het aantal ambtenaren van 1900 tot 2600. Ook buiten het
Inisterie nam het aantal deskundigen in het onderwijs snel toe. Voor onderwijsland is „1984" van
•well dichterbij dan ons lief is.
;hpe waarschuwing was zaterdag te
ren op de jaarvergadering van de
nd van bijzonder onderwijs op al
piene grondslag. Dit is een van de
ie landelijke besturenbonden voor
F bijzonder onderwijs (naast de
btestants-christelijke en rooms-
tholieke bonden). De voorzitter Het ministerie van onderwijs stelt
n ADVERTENTIE
van de bond. de heer J. M. L. M.
Kersten, riep de zusterorganisaties
van het confessionele onderwijs op
om samen één front te maken tegen
over de oprukkende bemoeienis van
de staat.
I
ij
ie ndustriebond NVV over frisdrankenbedrijf:
lan onze soc.-economische redactie
(MSTERDAM De Industriebond NVV heeft het Amerikaanse
tisdrankenbedrijf Mineral- and Softdrinks Enterprises in Heer-
m er van beschuldigd dat het boekhoudkundige foefjes heeft
litgehaald om van het ministerie van economische zaken inves-
fcringspremies los te krijgen.
steeds hogere eisen aan het bestuur
van scholen. Veel van dat werk
wordt door de scholen doorgespeeld
naar hun besturenbonden. Maar
deze worden niet gesubsidieerd en
kunnen afzonderlijk moeilijk op te
gen het apparaat van de overheid.
Meer samenwerken
Volgens de heer Kersten zou het
goed zijn wanneer de koepelorgani
saties van het (prot.-chr., rooms-ka-
tholiek en algemeen) bijzonder on
derwijs meer samen gingen doen.
Een soort federatie met één bureau
zal wel een onbereikbaar ideaal blij
ven. ook al zou men daarin ruimte
inbouwen voor een eigen aanpak van
identiteitsvragen. Maar meer samen
werking blijft bitter nodig, aldus de
heer Kersten.
„Met ingehouden woede" sprak de
heer Kersten tenslotte over het uit
elkaar groeien van zijn eigen bond
van Verenigde Bijzonder Scholen en
de Algemene Bond voor Beroepson
derwijs. Jarenlang is tussen deze
zeer verwante organisaties gespro
ken over fusie. Tenslotte zijn deze
besprekingen mislukt vanwege een
diepgaand meningsverschil over de
positie van deze tak van onderwijs.
Volgens de heer Kersten legt zijn
eigen bond meer nadruk op het bij
zondere karakter van de scholen.
Bijzonder onderwijs wordt gezien als
de beste garantie tegen staatsbu
reaucratie in het onderwijs. De alge
mene bond voor beroepsonderwijs
zou meer een „algemeen" karakter
hebben en de grens tussen overheid
en particulier initiatief minder
scherp trekken.
mburg is een van de wat de werk-
fclegenheid betreft zwakke gebie-
Itn, waar de overheid een kwart van
t investeringen terugbetaald, zodra
Sen bedrijf zelf veertig procent op
fcfel heeft gelegd. In december 1974
lende het Amerikaanse bedrijf een
eizoek om een investeringspremie
en in oktober 1975 verklaarde het
tlmondse accountantskantoor Dij
en Doornbos dat er ruim 1,7
Ijoen gulden van de in totaal
miljoen was geïnvesteerd. Bij
accountantsverklaring was een
erzicht van alle betalingen
oegd.
^e7olgens het blad WIK van de indu
striebond was het grootste bedrag
"0.07.500 gulden betaald aan Servo-
kfrap in Rotterdam voor een pakma-
<shine. Maar, aldus WIK, in het over-
glcht stond niet dat Servo-Wrap aan
Ir^dineral- and Softdrinks een week na
i storting 80.000 heeft terugbe-
ruV
taald. Het Heerlense bedrijf lost
maandelijks 5000 gulden af aan Ser
vo-Wrap. De Industriebond NW is
geneigd tot de conclusie dat de
107.500, aanvankelijk alleen is be
taald om aan de voorwaarden van
het ministerie te voldoen. Ook over
andere betalingen heeft het bedrijf
volgens de bond weer bedragen
terugontvangen.
Het blad vraagt zich af of de controle
van het ministerie van economische
zaken wel voldoende is en of de Hel-
mondse accountants hebben zitten
slapen. Een andere vraag is, watir. P.
W. A. Niessen, directeur van het Lim
burgs Instituut voor ontwikkeling en
financiering (LIOF) met zijn kennis
over de gang van zaken bij Mineral-
and Softdrinks heeft gedaan. Vol
gens de bond, die ook kritiek heeft
op het sociale klimaat in de fabriek,
heeft districtsbestuurder A. van de
Brandt hem al eind 1976 van de
feiten op de hoogte gesteld.
ROTTERDAM - In Rotterdam be
staat verontrusting over een onder
hoek naar de vraag of hoofdinspec-
1 eur Kalma in het Rotterdamse poli-
aa lekorps kan worden gehandhaafd,
i !en dergelijk onderedek zal de ko-
nende week worden ingesteld op
J^èandringen van baron Van der
'eltz, de procureur-generaal.
[™De verontrusting is uitgesproken
f^door de stuurgroep Kalma, die ge-
is uit verontruste Rotter-
'"■ttammers. Deze groep ziet in het
Onderzoek een aantasting van het
^•lrecht van vrije meningsuiting en de-
"^monstratie.
iantyoor Kalma zelf komt een eventuele
erwijdering neer op een „Berufs-
erbot" (beroepsverbod), aldus de
Toep.
ADVERTENTIE
Fijne boeken om te geven
en te vragen.
Ofom direkt zelf te kopen.
Jan van Exter
GA SCHILOEREN
Een unieke handleiding tn woord en
beetd mei 13 grote platen m kleur
over de mogeli|kheden met penseel
en palet Grootformaat 719,50
Eric Beme
VAN 0R00M TOT HASPEL 2e druk
Mensen, liefde, seks Pb 115,50
John Hot mee
UW MONO OHOtA AFfU
Spod voor baas en hond
Geittustreerd Pb F 19,75
Bij iedere
boekhandel verkrijgbaar.
Intussen heeft de Nederlandse vere
niging tot integratie van homosek
sualiteit, het COC, zaterdag op een
congres in Delft haar afkeuring uit
gesproken over de houding vdn ba
ron Van der Feltz in de zaak Kalma.
De heer Kalma is bij voortduring,
aldus het congres, opgekomen voor
minderheidsgroepen, niet in de laat
ste plaats voor die van homoseksue
len. Het congres ziet het handhaven
van Kalma als een toetssteen voor
de democratische gezindheid van
het Nederlandse justitie en politie
apparaat.
De affaire-Kalma heeft ook gevol
gen gehad in Nijmegen, waar de
scheidende burgemeester Th. de
Graaf over de heer Kalma had ge
sproken als over iemand met„zieke-
lijke frustraties". Daardoor verliep
de laatste afscheidsreceptie vrijdag
avond wat chaotisch.
Voor het stadhuis demonstreerden
leden van de PSP met sandwichbor-
den en in het stadhuis kwamen ook
incidenten voor. Een jongeman
werd door bodes weggevoerd omdat
hij weigerde de burgemeester een
hand te geven.
UTRECHT Een zakje patat
kost veel te veel en het wordt
hoog tijd dat de minister van
economische zaken ingrijpt.
Dat concludeert Jaap Wol-
thers, districtsbestuurder van
de industriebond NW in Gro
ningen, aan de hand van gege
vens die het produktschap
voor aardappelen op zijn ver
zoek heeft verstrekt.
In september 1975 kostte een
zakje frites ongeveer zeventig
cent. De prijs voor honderd
kilo bintjes was toen 29. In de
zomer van 1976 steeg de aard
appelprijs spectaculair tot
140 per honderd kilo. De prijs
van een zak patat kwam toen
rond de gulden te liggen. In
middels hebben de aardappel
prijzen een diepterecord be
reikt van 11 per honderd kilo
bintjes, maar voor de frites
moet nog steeds meer dan een
gulden worden neergeteld.
Conclusie van de industrie
bond: de patatbakkers hebben
heel wat minder moeite met
het doorgeven van hogere
aardappelprijzen aan de con
sument dan van prijsdalingen.
De tiende en tevens laatste overspanning van de Moerdijkbrug is eergisteren door een nieuw brugdeel vervangen. Het vervangen
van de oude brugdelen heeft ruim anderhalf jaar geduurd. Het laatste nieuwe brugdeel wordt hier op de foto „ingevaren
Van een onzer verslaggevers
DORDRECHT Een treffend moment was eergisteren op het Hollands Diep het elkaar
ontmoeten van de laatste oude overspanning en het tiende nieuwe brugdeel dat de vervanging van
de Moerdijkbrug compleet zou gaan maken. De door het verkeer moe gebeukte vakwerkconstruc
tie werd langzaam naar een haventje in de buurt van Moerdijk gesleept.
De veel bredere en lichtere „dooslig
ger", getooid met vlaggen en al voor
zien van alles tot lichtmasten toe,
scheen opgewekt op weg om zijn Ondp PpÜpin
plaats in de nieuwe oeververbinding
tussen Holland en Brabant te gaan
'innemen. Alleen de onverwoestbare
pijlers in het woelige water van het
Hollands Diep herinneren nu nog
aan de oude. in 1936 in gebruik geno
men Moerdijkbrug.
saai project waarvan de uitvoering
ettelijke miljoenen kost.
Op die pijlers liggen de tien secties
van een bijna 2'/j maal zo brede brug.
Met haar 42.90 meter biedt ze ruimte
voor twee maal drie rijstroken,
vluchtstroken en een strook voor
langzaam verkeer. Een indeling die
kan worden gewijzigd als de ver
keersintensiteit voor 1980 op
47.000 voertuigen per etmaal geschat
dat nodig maakt.
De nieuwe Moerdijkbrug kan overi
gens pas over een maand of zeven
haar volle capaciteit aan het verkeer
bieden. Het „grote" werk is nu name
lijk wel gedaan maar de afwerking
vergt nog veel tijd. Bovendien is men
nog druk bezig met de inpassing van
het brugtracé in de reconstructie
van de rijksweg 16, of, zoals die te
genwoordig heet, de A-16.
De vernieuwing van de Moerdijk
brug. de wegverbreding en de op 15
november geopende Drechtunnel bij
Dordrecht vormen samen één kolos-
WESTKAPELLE Op het strand
bij Westkapelle hebben wandelaars
zaterdag een menselijk skelet ge
vonden. De golven hadden het ge
beente uit het zand losgewoeld.
Bij de Rijkspolitie bestaat het ver
moeden dat het gebeente afkomstig
is van een soldaat uit de Tweede
Wereldoorlog, waarschijnlijk een
Duitse.
De politie heeft de resten verzameld,
en opgezonden naar het gerechtelijk
laboratorium te Den Haag.
Na een dag hard werken wil je wèl
graag weer op huis aan.
Zónder omwegen. Zónder
ongemak. Zónder wachten.
Met je autootje. rwj
&gy
Dat desondanks voor de goedkoop
ste oplossing is gekozen toont rijks
waterstaat graag aan door er op te
wijzen dat de nieuwe Moerdijkbrug
op de oude pijlers rust en dat van
oud nieuw gemaakt wordt door zes
overspanningen te laten dienen voor
een uit twee bruggen bestaande
nieuwe oeververbinding bij Keizers-
veer en vier voor een nieuwe dubbele
hefbrug bij Spijkenisse.
Het tiende en laatste brugdeel,
evenals zijn voorgangers geassem
bleerd in een grote hal op het Krab-
be-eiland in de Dordtse Kil en van
daar op pontons naar het Hollands
Diep gesleept, kwam voorspoedig op
de plaats van bestemming aan.
Tegen één uur kon met het milime-
ter werk van het invaren worden
begonnen. Twee uur later hing het
gevaarte boven de oplegblokken.
Nauwelijks een kwartier later lag het
vast en kon het beginnen met het
strekken van zijn nog wat bolle rug.
Minister Westerterp van verkeer en
waterstaat sloeg het te midden van
een groot aantal binnen- en buiten
landse gasten van Kloos Kinderdijk
en de Groot Zwijndrecht aan boord
van een salonboot gaande. Ook ver
schillende Kamerleden en leden van
het corps diplomatiek waren door de
twee bedrijven die met de tiende
overspanning hun totale aandeel in
de vernieuweing van de Moerdijk
brug hadden geleverd, uitgenodigd
het altijd weer boeiende karwei van
het invaren en plaatsen bij te wonen.
Toen de tiende overspanning (de
tweede gerekend van de Brabantse
kant) .zat", hieven alle aan het werk
deelnemende vaartuigen een fluit
concert aan en ging er van de brug af
vuurwerk de lucht in.
DEN HAAG (ANP) De actie
„Gééf om de natuur" van het
Wereld natuur fonds heeft het
beoogde bedrag van vijftig
miljoen gulden niet gehaald.
Na afloop van de actie bleek
ruim twintig miljoen gulden te
zijn binnengekomen, maar de
organisatoren verwachten dat
de stand nog zal uitgroeien tot
dertig miljoen gulden.
Met het binnengekomen geld
kunnen in Nederland in ieder
geval tien natuurprojecten
worden uitgevoerd (zoals het
Naardermeer, de Veluwe en de
schaapskooi in Drente), terwijl
een groot aantal projecten zo
wel in binnen- als buitenland
behoorlijk op weg kunnen wor
den geholpen.
Het bestuur van het WNF
toonde zich niet teleurgesteld
over het feit dat het streefbe
drag niet werd gehaald. Voor
zitter ir. M. G. Wagenaar Hun-
nelinck zei wel degelijk positie
ve elementen te zien: alleen al
met praten over de natuur is
deze week iets onbetaalbaars
bereikt.
VLISSINGEN Een Belgisch bin
nenvaartschip „De Coenraad" is za
terdagmorgen vroeg door midden
gevaren door een 9600 tons vracht
schip, de „O. Higgins" uit Cuba. Het
Belgisch scheepje zonk vrijwel on
middellijk. Het schippersechtpaar
bracht het er levend af, zij het dat ze
in een ziekenhuis in Antwerpen
moesten worden opgenomen. De
scheepshond wordt vermist.
De stremming in het scheepvaart
verkeer, die volgde, kon rond half
een 's middags worden opgeheven.
Vervolg van pagina 1
senoplossingen. Andere heb ik op
het eerste gezicht goedgekeurd om
dat het duidelijk verbeteringen wa
ren van de eerste tekst. Volgens Wie
gel zijn onder meer over de vermo-
gensaanwasdeling (VAD) en het in
komensbeleid tussenoplossingen
gevonden. Beide punten zijn met
name voor de linkervleugel van het
CDA essentieel voor het al of niet
instemmen met het regeerakkoord.
De VVD-leider vond de bewering als
zou het CDA-WD-akkoord de socia
le zekerheid op de tocht zetten „vol
strekt ten onrechte".
Boersma
Die bewering werd het weekeind on
der meer gedaan door de AR-minis-
ter van Sociale Zaken Boersma, die
bij een CDA-WD-kabinet lid wordt
van de CDA-fractie.' „Het CDA-
WD-akkoord zoals het er nu ligt
betekent voor vijftig tot tachtig pro
cent ontkrachting van het beleid
dat ik tot nu toe met volle overtui
ging heb gevoerd. Er zijn bezuinigin
gen nodig van tien tot vijftien mil
jard gulden en die zullen met name
ten koste gaan van de sociale uitke
ringen. Het gaat dus over bejaarden,
zieken, werklozen, mensen voor hon
derd procent afhankelijk voor be
slissingen van de overheid," aldus
Boersma. Hij vond dat degenen die
een kabinet met de VVD niet willen
voor een „afschuwelijk moeilijke be
slissing staan als hun beslissing zou
leiden tot scheuring van het CDA."
Op de KVP-partijraad in Den Bosch
gaf de KVP-voorman Andriessen
toe dat 77 zetels voor een kabinet
een smalle basis is. Maar. zei hij.
vraag eens wat een minderheid die
tegen samenwerking met de VVD is,
doet als de meerderheid van de frac
tie toch tot een positief besluit
komt. Ik heb geen reden om te twij
felen aan de loyaliteit van wie dan
ook in de fractie, aldus Andriessen,
die daarmee in feite zei dat die min
derheid zich gewoon bij de meerder
heid zal aansluiten. Andriessen ont
kende dat het CDA-WD-akkoord
Van onze sociaal-economische redactie
AMSTERDAM De Industriebond NW heeft besloten de gesprekken met de
Industriebond NKV over de vorming van een zware federatie, uitlopend op een
volledige fusie, op te schorten. De concessies, die de Industriebond NKV
inmiddels heeft gedaan om het overleg over de federatieve samenwerking
gaande te houden, gaan volgens de NVV-bond niet ver genoeg.
Ondanks de afwijzende hou
ding van de Industriebond
NVV heeft de centrale raad
van de Industriebond NKV
de wens uitgesproken om zo
snel mogelijk te beginnen
met de officiële onderhande
lingen over de vorming van
een federatie. Op beide, af
zonderlijk gehouden bonds
raadsvergaderingen, bleek
het kader van mening te zijn
dat het conflict over de fede
ratieve samenwerking zich
voornamelijk in de toppen
van de bonden afspeelt. De
samenwerking aan de voet
tussen de leden van de twee
bonden is op veel plaatsen
uitstekend, zo werd er van
verschillende kanten opge
merkt.
Standpunten
Vooraitter Piet Spijkers van
de Industriebond NKV deel
de de centrale raad mee dat
NW-bondsvoorzitter Arie
Groenevelt hem al had laten
weten, dat de NKV-bond te
laat zou zijn gekomen met
een aantal duidelijke stand
punten over de federatievor
ming. Dit gebrek aan duide
lijkheid heeft de NVV-bond
al eerder tot de conclusie ge
bracht. dat de NKVers blijk
baar nog niet rijp zijn voor
het aangaan van een federa
tie. Groenevelt heeft daar
nog aan toegevoegd dat van
dit standpunt niet zal worden
afgeweken, ondanks de nieu
we gezichtspunten, die de In
dustriebond NKV heeft aan
gedragen.
Een van die nieuwe gezichts
punten betreft de bereidheid
van de Industriebond NKV
om akkoord te gaan met een
bemanning van de verschil
lende bondsorganen en be
sturen volgens een verhou
ding negen staat tot zes. Aan
vankelijk wilde de NKV-
bond een fifty-fifty verdeel
sleutel. Ook heeft de NKV-
bond laten weten dat binnen
de bond de uitgesproken
wens leeft om te komen tot
een zware federatie, die even
tueel in 1981 in een fusie zou
kunnen worden omgezet.
Een andere kwestie die nog
speelt is de plaats van de
huisvesting. De Industrie
bond NVV wil in Amsterdam
blijven. De Industriebond
NKV wil het liefst naar Woer
den. maar sluit nu Amster
dam als mogelijke vesti
gingsplaats niet uit.
Fusie
Op de bondsraadsvergade
ring van de Industriebond
NVV herinnerde Arie Groene
velt eraan dat zijn bond bij
de oprichting van de Federa
tie Nederlandse Vakbewe
ging in een motie heeft uitge
sproken, dat alleen een volle
dige fusie van NVV en NKV
en van de daarbij aangeslo
ten bonden een werkelijke
stap in de richting van de
eenwording in de Nederland
se vakbeweging zou zijn. Bij
die gelegenheid heeft de In
dustriebond NVV ook laten
weten dat de bond het NVV
zou verzoeken om zich uit de
federatie met het NKV terug
te trekken, „indien en zodra
duidelijk zou worden dat de
federatie niet binnen afzien
bare tijd tot een volledige fu
sie zou leiden"
Als het niet lukt een federatie
op te bouwen, die eindigt in
een fusie dan zal de Indu
striebond NW volgens Groe
nevelt naar het NVV terug
moeten met de mededeling:
„8top de zaak maar, breek
maar weer af. Als het toch
niet tot een fusie kan komen,
dan is de opdracht te zorgen
dat de federatie weer wordt
ontbonden." Forceren en la
ter met de brokken zitten
heeft volgens Groenevelt
geen zin.
Voordat er verder kan wor
den gepraat zal de Industrie
bond NKV volgens de Indu
striebond NW in nota's dui
delijk moeten laten blijken
dat men werkelijk een zware
federatie, uitlopend op een
fusie, wil.
een kapitalistisch akkoord is dat
alle hervormingen zou verstikken.
Hij benadrukte dat het CDA ook nu
herkenbaar zou moeten blijven,
„daarvoor hebben we te zorgen op
straffe van verlies van eigen identi
teit. Dat behoort beslissend te zijn
voor een ja of nee tegen de WD",
aldus de KVP-voorman.
Vergeer
Vergeer, de KVP-voorzitter. was kri
tischer over hert eerste resultaat
van de besprekingen tussen Van Agt
en Wiegel: „Het CDA-program biedt
geen ruimte aan onverantwoorde in
komensverschillen en het laat niet
toe uit gelegenheidsoverwegingen
een beetje begrip te tonen voor het
blanke bewind in Zuid-Afrika". Het
CDA dient zich van zijn verantwoor
delijkheid voor het tot stand komen
van een nieuwe regering bewust te
blijven, maar, zo voegde Vergeer er
aan toe. het CDA-program kan en
mag niet verloochend worden. De
KVP-partijraad stemde in ruime
meerderheid in met de besprekin
gen die nu met de VVD gevoerd
worden en dus met het door de
CDA-fractie en Van Agt gevoerde
beleid in deze. Men had grote lof
voor de verrichtingen van de fractie
leider.
BLOKKER Drie doden en twee
zwaargewonden vielen in de nacht
van zaterdag op zondag, toen in
Blokker een auto met vermoedelijk
erg hoge snelheid tegen een boom
sloeg en in tweeën brak. Brokstuk
ken werden over een afstand van
veertig meter teruggevonden.
De drie doden zijn de 28-jarige K, J.
Smidts, de 18-Jarige H. Dekkers en
de 16-jarige mejuffrouw Y. Kooy-
man, allen uit Enkhulzen. Twee an
dere Inzittenden moesten zwaarge
wond in een ziekenhuis worden op
genomen.
Volgens de politie moet de bestuur
der van de wagen de macht over zijn
stuur zijn kwijtgeraakt. Hij ramde
enkele bomen.
VOORST Vermoedelijk eveneens
door te hoge snelheid is de 22-jarige
J. Dljksterhuts uit Deventer zater
dagmorgen in de Gelderse gemeente
Voorst om het leven gekomen, na
dat hij met zijn wagen uit de bocht
was gevlogen. De man was op slag
dood.
ROTTERDAM (ANP) De 28-Jart-
ge Turk K. A. is in de nacht van
vrijdag op zaterdag gewond door
een kogel uit een politiepistool. BIJ
een controle van de drankwet in een
Turks café aan de Persoonsdam in
Rotterdam, vluchtten vier Turkse
gasten vla de achterdeur de tuin in.
Bij de achtervolging trok een agent
zijn pistool. Volgens de politie ging
het pistool af, toen de agent A. vast
pakte.
