ioger personeel kan altijd een CAO afsluiten
Zo uit cel op ministerszetel
\c
waliteit van verpleging
;ïrhiet noodgedwongen tekort
ISRAEL
INDONESIA
AFRIKA
iROOT NIEUWS VOOR U
\WL
Wettelijke
maatregel
vervalt dan
Amende wet geen belemmering contractvrijheid
ïïtfef van ziekenhuisdirecteuren
"les op alles!
'Het gezicht van Karei Appel' te koop
Inbrekers actief in Noord-Brabant
Nederlanders
willen geen twee
partijenstelsel
Psychiater spreekt
over ervaringen
in Sowjet-Unie
Nieuwe kabinet
geeft nota over
Zuidmolukkers uit
Kernvraag bij formatie in Suriname:
llflI1 T. WEVER B.V.
Wh FRANEKER
Hoort gij
de donder niet?
Besturen overzee
De geschiedenis
van Ambon en de
Zuid-Molukken
Vaarwel,
tot betere tijden!
Het pannetje
van Oliemans
De Japanse
internerings
kampen voor
burgers
gedurende de
tweede
wereldoorlog
T. WEVER B.V.
fi FRANEKER
:RDAG 26 NOVEMBER 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
onze sociaal-economische
,e ftle
bejp' HAAG Het komende
"„Ontwerp voor niet-CAO-lo-
■jteitvormt geen belemmering
n is hde vrijheid van vakorgani-
iaal s en werkgevers om CAO'S
iwer sluiten. Zelfs wanneer een
;regel op basis van de nieu-
wet voor een bepaalde
zan werknemers van kracht
oudt deze groep de moge-
aaiiseid alsnog een CAO af te
erleien, waarin heel andere
"Regelingen mogen worden
lat v^ffen dan de wettelijke
Lmatregel inhield. De maatre-
■n deromt dan direct voor deze
"eten te vervallen,
n sta
if uitleg van de komende wet
G°d ons desgevraagd meegedeeld
'r de een ambtenaar van de betrok-
'ngei|eieidsafdeling van het ministe-
nesstn sociale zaken. De raad MHP
'orloir personeel) had als een be-
Eénr tegen de komende wet aange-
ond»
voerd, dat deze wet de contractvrij
heid van organisaties van werkne
mers (vakbonden) zou beknotten.
Minister Boersma van sociale zaken
heeft de raad MHP gisteren een brief
geschreven waarin hij enkele „mis
verstanden" wegneemt.
De nieuwe wet geeft de minister van
sociale zaken de bevoegdheid om de
loonsveranderingen te dicteren voor
werknemers die niet onder een CAO
vallen. De inhoud van dit dictaat
moet echter zijn afgeleid van de al
gemene trend in de CAO's of in een
eventueel „centraal loonakkoord".
De belangrijkste bedoeling van de
wet is, om ook hoger personeel tot
loonmatiging te dwingen, wanneer
in de CAO's ook tot loonmatiging
wordt overgegaan. Een groot deel
van het hoger personeel valt niet
onder een CAO.
Een probleem van de raad MHP is,
dat de organisaties van deze raad
slechts in een beperkt aantal geval
len zijn toegelaten tot de onderhan
delingstafel van vakbonden en werk
gevers. In veel gevallen kunnen de
vakbonden, aangesloten bij CNV en
FNV, aantonen dat zij zoveel leden
onder ook het hoger personeel heb
ben, dat dit personeel door hen vol
doende wordt vertegenwoordigd aan
de onderhandelingstafel.
De raad MHP is ook nog steeds niet
toegelaten tot de stichting van de
arbeid, het overlegorgaan van vak
centrales en werkgevers waar cen
trale loonakkoorden tot stand ko
men. Overigens zal zo'n akkoord er
voor 1978 niet komen.
Grief
De grief van de raad MHP is, dat in
de CAO's bepaalde matigingen voor
met name het hoger personeel kun
nen worden afgesproken, zonder dat
organisaties van de raad MHP hier
bij aanwezig zijn. Een voorbeeld
hiervan is de aftopping van de prijs
compensatie. De FNV wil zo'n aftop
ping volgend Jaar voor inkomens
vanaf 50.000 gulden bruto, en het
CNV vanaf 60.000 gulden.
Door de komende wet zou een derge
lijke matiging door de minister ver
plicht kunnen worden opgelegd aan
het hoger personeel dat niet onder
een CAO valt. „Over ons, maar zon
der ons", aldus de grief van de raad
MHP. Gesteld werd dat bovendien
na zo'n maatregel het afsluiten van
een aparte CAO voor hoger perso
neel zinloos zou zijn, omdat in zo'n
CAO wat de loonhoogte betreft toch
niets anders geregeld zou kunnen
worden dan de wettelijke maatregel
had opgelegd.
Deze stelling nu blijkt onjuist. „De
CAO prevaleert," aldus de eerderge
noemde beleidsambtenaar. Zodra
een CAO definitief is, komt voor de
onderhavige groep werknemers de
maatregel op grond van de wet niet-
CAO-lonen te vervallen, onverschil
lig wat de inhoud van de CAO is.
In principe is het dus mogelijk dat
hoger personeel zich onder een op
gelegde loonmatiging uitdraait,
door alsnog snel een CAO af te slui
ten waarin die matiging niet voor
komt. Op het ministerie van sociale
zaken beschouwt men dit echter als
een „zeer theoretische" mogelijk
heid. Ook de raad MHP is voorstan
der van loonmatiging. De raad heeft
zelfs al het voorstel gedaan de prijs
compensatie voor enkele procenten
te laten zitten, wanneer dat over de
hele linie van hoog tot laag zou
gebeuren. Bovendien zijn voor een
nieuwe CAO twee partijen nodig:
vakbonden en organisaties van
werkgevers. Het is niet waarschijn
lijk dat een werkgeversorganisatie
voor een aparte groep van hoger
personeel een CAO zonder een be
paalde loonmatiging zou afsluiten,
wanneer deze zelfde werkgevers met
de vakbonden van FNV en CNV
CAO's afsluiten met de bedoelde
loonmatiging.
Een ander probleem is dat er weinig
CAO's voor uitsluitend hoger perso
neel bestaan. CNV en FNV streven
naar CAO's voor het hele personeel.
Waar al aparte CAO's voor hoger
personeel of voor „hoofdarbeiders"
bestaan, is er een streven naar inte
gratie tot een nieuwe CAO van hoog
tot laag.
In zijn brief aan de raad MHP ont
kent minister Boersma dat hij had
toegezegd over de wet nlet-CAO-
lonen vooraf overleg te voeren met
onder meer deze raad. Daar zou ook
geen tijd voor zijn geweest, aldus de
minister. Wel heeft hij toegezegd, en
is hij. van plan, over de concrete
toepassing van de nieuwe wet de
eigenlijke maatregel dus vooraf
overleg te voeren met „alle represen
tatief geachte organisaties, dus in
clusief de raad MHP".
Voorts moeten er volgens Boersma
„structurele oplossingen" worden
gevonden voor het probleem dat de
raad MHP en zijn organisaties in de
praktijk niet zijn toegelaten tot veel
onderhandelingstafels.
ktd/
gang
weid
telle;
>rok«
lijn v
r, en*
chzel
iet nii
andiè
is rut
)mt^_
^ster-president Den Uyl ontvangt
idoaeers,e exemP,aar van de Neder"
®se vertaling van
or Jimmy Carter
v sesident V.S.
te
■ker* een speciaal voorwoord van
A >-sident Carter voor de Nederland
editie.
i open boek over zijn leven, zijn
•k, zijn visie,
taling: Janny de Moor.
blz., met 16 blz. vierkleuren-
Ijs 19,90
jrkrijgbaar in de boekhandel
wave van
UTRECHT „Door de te grote
druk, die op de verpleging is
komen te rusten moet de kwali
teit van de zorg voor onze pa
tiënten noodgedwongen te kort
schieten. Daarbij ontstaat een
grotere kans op onzorgvuldig
handelen." Dit zegt de Neder
landse vereniging van ver
pleegkundig directeuren van-
ziekeninrichtlngen in een brief
die gisteren op de najaarsver
gadering ln Utrecht is opge
steld voor de vaste Tweede Ka
mercommissie voor volksge
zondheid.
De directeuren zijn erg bezorgd over
de uniforme toepassing van de nor
men van het centraal orgaan zieken
huistarieven en het achterblijven
van die normen bij de ontwikkelin
gen van de laatste jaren. Een groot
aantal algemene ziekenhuizen is
daardoor „voor onoverkomelijke
problemen" geplaatst.
ADVERTENTIE;
KOK KAMPEN
ig ik voor een dubbeltje met jou
drinken?"
Nieuw Inde
Winkler Prins
Bibliotheek
ENCYCLOPEDIE VAN
DE BIJBEL
Samengesteld door
prof. dr. M. A. Beek,
prof. dr. G. Sevenster e.a.
Een alfabetisch ingericht naslag
werk. dat iedere lezer van de
bijbel een schat aan informatie
biedt. Alle mogelijke namen en
onderwerpen uit de bijbel komen
in deze encyclopedie aan de
orde. Waar nodig, wordt de tekst
toegelicht met verhelderende
kaartjes. Het boek is tevens
voorzien van literatuur
verwijzingen voor verdere studie
en informatie.
464 blz. Gebonden 35,-;
paperback 29,50.
Bij elke boekhandel.
De veplegingswerkzaamheden wor
den steeds intensiever door de da
ling van de gemidddelde verpleeg-
duur en de snelle wisseling van pa-
tienten. De zieken die thans worden
opgenomen zijn relatief ernstiger
ziek dan vroeger, nu meer polikli
nisch wordt gedaan.
Normen
Verder vinden steeds meer super
specialisten hun weg naar de alge
mene ziekenhuizen. Daar komt bij
dat de opleidingseisen zijn ver
zwaard, zodat leerling- verpleegkun
digen minder inzetbaar zijn dan
voorheen. De norm voor de persone
le bezetting is voor het laatst in 1975
aangepast. Daarbij is alleen reke
ning gehouden, vindt de NVVD, met
de toen verplicht gestelde arbeid
stijdverkorting. Ze heeft berekend
dat de normen alleen al met het oog
op de voorgeschreven arbeidstijd
verkorting, vakanties, extra verlof
dagen en het aantal lesuren hadden
moeten worden aangepast met min
stens tien verpleegkundigen per 500
bedden.
In de brief schrijft de NWD ook dat
op het ogenblik leerlingen en pas
gediplomeerden „onder grote psy
chische druk werken, omdat ze veel
al een te grote verantwoordelijkheid
moeten dragen". Dat heeft weer ge
volgen voor de vaste stal van de
verpleegafdelingen.
Vandaag zal „Het gezicht van Karei Appel" officieel worden gepresenteerd.
Het is een boek waarvoor Ed van Wingen de tekst leverde en Nico Koster de
foto's maakte. Het boek gaat 79.50 kosten. Voor echte fans van Karei Appel,
die bovendien over een goedgevulde beurs beschikken, is het boekwerk ook
„verkrijgbaar" als onderdeel van „De schilderskist van Karei Appel", die door
de kunstenaar zelf is ontworpen. De kist is bedrukt met een 10-kleurenposter
en bevat zeven zeefdrukken van Appel. Voor maar 6900 kan men deze
bijzondere kist zijn eigendom noemen. Vrijdag gaf Karei Appel (rechts op de
foto) al een voorproefje van zijn handeltje.
ADVERTENTIE
AMSTERDAM (ANP) Het
merendeel (57 procent) van de
Nederlanders voelt weinig voor
een twee' partijenstelsel. Maar
als ze een keus moesten maken
tussen een conservatieve en een
socialistische partij zou 44 pro
cent rechts stemmen en 38 pro
cent links. Achttien procent
twijfelt of gaat niet ter stembus.
Dat is de uitslag van een enquê
te die het NIPO begin november
heeft gehouden.
Als ze op 25 mei voor het twee
partijenbiok gesteld waren, zou
dertien procent van de PvdA-
stemmers de conservatieve par
tij steunen, terwijl tien procent
van de VVD-aanhang zou stem
men op links. De CDA-kiezers
zou in overgrote meerderheid
(83 procent) rechts stemmen.
Bij D'66 zou zestig procent daar
entegen links verkiezen boven
rechts (22 procent).
Van een onzer verslaggevers
DEN BOSCH Brabant wordt
sinds een paar maanden onveilig
gemaakt door diverse inbrekersben
den. Volgens de rijkspolitie zijn er
een stuk of vier van die benden
actief. Bij elkaar hebben ze al voor
ruim vier miljoen gulden bijeen ge
roofd. De benden hebben, zo meent
de rijkspolitie, een onderkomen op
de verschillende woonwagencentra.
Vorige week werden in het woonwa
gencentrum in Oss bij een gezamen
lijke actie van rijks- en gemeentepo
litie vier inbrekers gearresteerd. Zij
waren nog in het bezit van de buit
van een inbraak bij een Gennepse
juwelier waar voor 350.000 gulden
werd ontvreemd. Een van de inbre
kers was gewapend met een kara
bijn, die op scherp stond.
Majoor K. de Maat van de rijkspoli
tie denkt te doen te hebben met
verschillende gevaarlijke mannen
die niet aarzelen te schieten als las
tige getuigen in de buurt van hun
werkterrein komen. De buit zou gro
tendeels verdwijnen via auto-
martkten.
Een eenvoudig vouwblad 1978 met een overzicht van oriëntatiereizen
naar
is verschenen. Op verzoek zenden we het u graag toe.
Instituut voor internationale excursies
Postbus 54 -02208 - 2600 - Bergen NH.
Van een onzer verslaggevers
NOORDWIJKERHOUT Op het
congres dat het Nederlands artsen
verbond dit weekeinde ter gelegen
heid van het eerste lustrum houdt
onder het motto „Gewenst en onge
wenst" spreekt vandaag de Russi
sche psychiater dr Marina Volchans-
kaje. Zij is als psychiater werkzaam
in Londen. Tot 1975 werkte zij gedu
rende dertien Jaar in psychiatrische
ziekenhuizen van Leningrad. Zij
ontdekte in 1973 dat politieke dissi
denten in haar Inrichting werden
opgenomen en daar gewelddadig be
handeld werden met gevaarlijke do
ses drugs om hen „te genezen" van
hun „ziekte".
Omdat zij daartegen protesteerde
en patiënten probeerde te helpen
werd zij geschaduwd en tenslotte
gedegradeerd in rang. Zij besloot te
emigreren samen met haar moeder
en zoon Mlsja. De vader van de
jongen van wie Marina in 1974
scheidde was bereid aan dit plan
mee te werken. Nadat Marina in het
westen over haar ervaringen had
verteld trok hij die belofte ln. Haar
zoon, Mlsja, thans elf Jaar, verblijft
nu bij zijn grootmoeder in Lenin
grad. De jongen zelf wil graag naar
zijn moeder terug. De Russische au
toriteiten verzetten zich daartegen,
omdat dr Volchanskaja niet bereid
is te zwijgen over haar ervaringen in
Leningrad.
Inmiddels ls er een internationaal
comité opgericht dat Marina Voi-
chanskaja wil steunen. Als een van
de onderdelen van de activiteiten
van deze commissie wordt een be
roep gedaan op ledereen die met het
lot van dr Marina Voichanskaja be
gaan is een brief te sturen naar de
Sowjet ambassadeur en hem te vra
gen „op menslievende gronden"
Misja toestemming te geven naar
Londen te vertrekken.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Premier Den Uyl
vindt het beter dat de in Juni aan de
Kamer toegezegde nota over de pro
blematiek van de Zuidmolukkers
door het nieuwe kabinet uitge
bracht wordt.
Wel werkt het huidige demissionaire
kabinet er nog aan, zodat het nieu
we kabinet hem bij wijze van spre
ken de eerste dag al aan de Kamer
kan toezenden, aldus de premier gis
teren op zijn wekelijkse persconfe
rentie.
Hij wilde niet tot in detail ingaan op
het al dan niet gerechtvaardigd zijn
van de angst van de Zuidmolukse
leiders dat ln de nota het politieke
aspect niet aan de orde komt.
im.4et nieuwe testament
3 omgangstaal
Sroot Nieuws voor U
geïllustreerd 20.50
Sroot Nieuws voor U
toegelicht 19.25
Sroot Nieuws voor U
paperback 13.50
Groot Nieuws voor U vestzakeditie
[verkrijgbaar in rood, groen en blauw)
13.50
Prijzen exclusief verzendkosten
Ook verkrijgbaar bij de boekhandel
Nederlands
Bijbelgenootschap
Poslbus 620. Haarlem 023 259501
ysef
Van onze correspondent
PARAMARIBO Suriname heeft gisteren zon
der veel uitbundigheid de tweede verjaardag van
zijn onafhankelijkheid gevierd. De meeste Surina-
mers hadden een vrije dag, maar andere feeste
lijkheden dan kinderspelen waren er niet georga
niseerd. Bovendien had de regering (in tegenstel
ling tot voorgaande jaren) de ambtenaren nog niet
hun maandsalaris uitbetaald en sinds een week
gaan nu ook de limonade- en bierprijzen mee met
de hier normaal geworden prijsstijgingen. Reden
genoeg dus om het allemaal wat sober te houden.
Ondertussen heeft Surina- Hij Informeert inderdaad
me. bijna een maand na de
verkiezingen van 31 okto
ber. nog steeds geen nieuwe
regering al hebben de Ne
derlanders weinig reden
daar vreemd tegen aan te
kijken. De demissionaire
premier Henck Arron heeft
inmiddels van president
Ferrier een informatie (geen
formatie) opdracht gekre
gen en daar heeft Arron het
nu druk mee.
links en rechts. Ook de par
tijen die geen kans hebben
gezien in het parlement te
komen, worden gehoord.
Lachmon is al bij Arron op
bezoek beweest, maar even
zeer de verslagen minister
Bruma en de verslagen jon
ge activisten als Lie Pauw
Sam en Krolis em de com
munist Keerveld.
De moeilijkheid voor Arron
zit in de positie van Willy
Soemita, de leider van de
Javaanse partij KTPI en
oud-minister van Land
bouw. Soemita zit op het
ogenblik een gevangenis
straf van één jaar uit we
gens het aannemen van
steekpenningen bij de uit
gifte van landbouwgrond.
De KPTI heeft drie zetels In
het parlement en zit daar
mee op de wip (Arron be
schikt met de KPTI mee
over 22 zetels in het parle
ment tegen 17 zetels van de
door Lachmon geleide op
positie als de drie KPTI-
ers niet meedoen of overlo
pen is de verhouding 19-20
ln het nadeel van Arron).
Soemita heeft toestemming
gekregen aan de formatie
besprekingen mee te doen
en daarvoor wordt hij voort
durend netjes in een auto
van de gevangenis opge
haald en 's avonds weer te
ruggebracht. Een verzoek
van de KPTI om hem gratie
te verlenen is door de presi
dent afgewezen, zodat het
er naar uitziet dat Soemita
tot maart gevangen blijft.
Inmiddels ls de KTPI op
hut lumineuze idee geko
men, dat Soemita toch
maar weer minister van
landbouw moet worden,
ook al zit hij dan ln de ge
vangenis. Schriftgeleerden
zijn onmiddellijk in de Suri
naamse grondwet gedoken
en zij zijn tot de ontdekking
gekomen dat er geen enkele
wettelijke bepaling bestaat,
die zich tegen een dergelijk
ministerschap verzet. Ac
tief en passief kiesrecht ls
een gevangene kwijt, maar
een zo absurde veronder
stelling als de benoeming
van een gevangene tot mi
nister is kennelijk nooit in
het hoofd van de wetgever
opgekomen en dus is er
niets geregeld.
Arron en de andere par
tijen uit zijn regeringscom
binatie voelen op morele
gronden natuurlijk weinig
voor een dergelijk minister
schap, maar de kunst is nu
met goedklinkende en rati
onele argumenten de KPTI
tot andere gedachten te
brengen. De formatie van
een kabinet zal dus ook In
Suriname nog wel even du
ren, al heeft men zich een
onuitgesproken limiet ge
steld: vóór 14 februari moet
er een nieuwe Surinaamse
regering zijn, want dan be
gint koningin Juliana haar
staatsiebezoek aan Suri
name.
Nieuwe historische uitgaven
en herdrukken van
Postbus 59 -
Telel. 05170-3147
D. van der Meulen
Begin van het einde der Nederlandse
gezagvoering in Indië.
Een persoonlijke terugblik.
Omvang 365 pagina's, geïllustreerd
met 32 blz. foto's. In geheel linnen band
met stofomslag. Prijs 35.—.
„Op een heel persoonlijke, boeiende
manier beschreven.Met nadruk
(mag) aandacht worden gevraagd
voor dit boek. waarin zoveel wijsheid
en ervahng verwerkt zijn."
W. F. Stafleu in TROUW
Hennneringen van oud-ambtenaren bij
het Binnenlands Bestuur in Neder-
landsch-lndiè
onder redaktie van
Prof. Dr. S. L. van der Wal
met bijdragen van:
J van Baal. A Broekland. W Ph
Coolhaas, J J. Hangelbroek, H. J.
Koeris. R. C. Kwantes. C. Nagtegaal.
H. G. Schutte Nordholt, J. J. van de
Velde. A. Visser, A. A. J. Warmenho-
ven, H. J. Wijnmaalen.
Omvang 329 pagina's, geïllustreerd
met 16 blz. foto's. In geheel linnen band
met stofomslag. Prijs 45.—.
Een bijzonder boeiend en leesbaar
boek. dal ook hen die 't Indonesië van
vroeger niet gekend hebben.zeer
direct zal aanspreken.
(J. E Koch in hef UTRECHTS
NIEUWSBLAD)
door dr. H. J. de Graaf
Met een woord vooraf
van prof. dr. H. Baudet
Omvang 304 pagina's, met talrijke illu
straties. zowel m kleur als zwarl-wit, in
fraaie gebonden uitvoering met geplas
tificeerde stofomslag in full color Prijs
49.50
Ambon en de Zuid-Molukken zijn door
al onze koloniale eeuwen heen anders
bejegend dan de overige delen van de
Archipel. Dal onweerlegbare teil loopt
als een rode draad door de geschiede
nis, die door Dr. H. J. de Graal boeiend
is vastgelegd. De diepere oorzaken
daarvan komen uitvoerig aan de orde
In dit zeer leesbare werk.
(DEVENTER DAGBLAD)
J. C. Bijkerk
Dokumentaire over de ondergang van
Nederlands-Indië
Met een woord vooraf
van Anthony van Kampen
Tweede druk, omvang 283 tekstpagi
na's en 24 bladzijden foto's in fraaie
gebonden uitvoering met geplastifi
ceerd stofomslag. Prijs 35,—.
„Bijkerks boek is om meer dan één
reden belangwekkend. Het bevat b.v.
een goed nageplozen reconstructie
van de capitulatie voor de Japanners in
1942; een exact en toch meeslepend
verhaal over een schipbreuk m die
dagen en de beschn/ving van een wat
onwezenlijke steer In de politieke krin
gen van toen.Daarbij profiteert de
schrijver op gelukkige wijze van het
dagboek van mevr. A C van den
Houl-Bennink, die bewijst een scherp
waarneemster geweest te zijn."
(W. F. Stafleu in TROUW)
C. van Heekeren e.a.
500 krijgsgevangenen onder de Japan
ners
Zuld-Atjeh, 1944.
Tweede uitgebreide druk. Omvang 224
tekstpagina's, geïllustreerd met een
aantal foto's en kamptekeningen. Pa
perback 17.50.
„Van Heekeren is een man die schrij
ven en vooral vertellen ken. Dat maakt
zijn verhaal zowel exact en zakelijk als
boeiend We leren hem kennen als een
gevoelig man. die zijn emoties sober
houdt en In een lichte toon kan registre
ren. Een zeer bijzonder boek.
(Bep Vuyk in VRIJ NEDERLAND)
door dr. D. van Velden
Derde, uitgebreide druk. Omvang 628
tekstpagina's, geïllustreerd met 40
bladzijden foto's en kamptekeningen,
tn solide gebonden uitvoering met ge
plastificeerd stofomslag. Prijs 75,—.
„Wie de dramatische slotfase van Ne
derlands bewind ln de Oost en de rol
van het keizerlijke Nippon wil bestudo-
ren, kan met om deze bron heen
Indrukwekkend is de wijze waarop de
schnjlster zelf slachtoffer van de
internering die tyd reconstrueert en
naar vele kanten analyseert. Een
indrukwekkend staaltje van geest- en
daadkracht."
(Ton Hydra in TROUW)
Verkrijgbaar m de boekhandel
en tx| de uitgever
Postbus 59 -
TELEF. 05170-3147
