Moeilijk begin,ook in deklas
DICHTBIJ
[kVERD
EB
j)e tekening van een lezer
ouw commentaar
kikker
Steeds meer lopen jonge leraren stuk op orde problemen
HP^Rennies
^moet je altijd bij
je hebben.
°Dmk opdeSmaTj? Rennies helpen direkt
„In Keetklassen
vooral was er
nauwelijks les"
Anti-Nederlandse
campagne gaat
onverminderd door
Surrogaat winter
[retologiemixer: 'n gers spel
sterk
bereboot
storing
waarschuwing
iG 22 NOVEMBER 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet5
i een. opkikker dat ondanks
dreigingen en intimidatie er
leeds kerken en individuele
fcnen in Zuid-Afrika zijn die
;ering kritisch herinneren aan
jinselen van waaruit de rege-
icnt te leven en ook zegt te
leven.
het Christelijke Instituut
Idood gemaakt was, heeft nu
kroep jonge theologen een
kt laten horen tegen de funda-
en van de Zuidafrikaanse
reidspolitiek en de daaruit
gloeiende dagelijkse prak-
at laatste aangaat: het valt te
dat de schandelijke feiten
nu onthuld worden over de
r waarop een man als Steve
tijdens zijn gevangenschap
deld is (een gevangenneming
dat er een rechter aan te
b gekomen, maar ook op dat
is Biko geen uitzondering)
een toevallig incident is.
fschijnlijker is dat deze verha-
ezien kunnen worden als een
atie van wat dagelijkse prak-
s in een aantal Zuidafrikaanse
ïgenissen en politiebureaus.
atief is evenzeer de stomp-
^gheid en banaliteit waarmee
f^man als Kruger, de Zuidafri-
se minister van justitie, rea-
op de berichtgeving in de
Biko. Eerst, toen een hon-
aking ten onrechte als de
soorzaak van Biko werd ge
ld, meende Kruger te kunnen
ren door te verwijzen naar
recht" van iemand om geen
eefsel tot zich te nemen. Later,
steeds duidelijker werd dat
om het leven was gekomen
gevolg van hersenletsel, meen-
:ij e minister zijn medeleven niet
beter te kunnen uitdrukken dan
door te verklaren dat hij ook wel
eens de aanvechting had om met
zijn hoofd tegen de muur te lopen.
Alsof het niet beter was geweest,
dat de minister onmiddellijk zijn
ontslag had ingediend uit schaamte
over wat er onder zijn verantwoor
delijkheid was geschied. Niet dat
er dan ook maar iets goed gemaakt
zou zijn van misdrijven die aan
Biko zijn begaan, maar in dat
geval hadden wij de heer Kruger
als een fatsoenlijk man kunnen
beschouwen en mogen hopen dat
door zijn aftreden een norm voor
zijn opvolgers zou zijn vastgelegd.
Ook bij de theologen van Potchef-
stroom heerst de vrees dat zich nog
wel eens een nieuw geval-Biko kan
voordoen. Er is zelfs alle reden om
aan te nemen, dat na de verkiezin
gen van 30 november Vorster en
zijn nationale partij uit de uitslag
nieuwe kracht zullen putten met de
oogkleppen op en nog meer gecon
centreerd op het eigen standpunt
verder te gaan.
door Piet Hagen
AMSTERDAM Ellie heeft driekwart jaar voor de klas gestaan,
maar het lukte haar niet. Ze had geen orde, het bleef een keet.
Tenslotte heeft ze ontslag genomen en nu is ze al enige tijd
werkloos. Maar ze moet toch weer aan de slag en heeft daarom
onlangs opnieuw gesolliciteerd. Met lood in de schoenen .gaat ze
naar die school toe. Zal ze daar wel orde hebben?
De analyse, die de Zuidafrikaan
Hennie Serfontein in onze krant
van zaterdag gaf van de situatie in
zijn land en de onbekeerlijkheid
van zijn leiders is een somber,
maar waarschijnlijk uiterst realis
tisch verhaal. Ook de plannen van
Vorster tot een herziening van de
Zuidafrikaanse grondwet en het
hele regeringssysteem (waardoor
het zwaartepunt van de machts
uitoefening bij een niet tot de orde
of terug te roepen president komt
te liggen) vormen een aanwijzing
dat de Zuidafrikaanse machtheb
bers van plan zijn er de komende
jaren nog eens extra tegen aan te
gaan.
Maagzuur overvalt je. Komt
onverwachts. Goed als je dan
een paar Rennies bij je hebt.
Brandend maagzuur?
De ervaring van deze jonge lerares
zijn niet uniek. Elk jaar zijn er lera
ren die welgemoed beginnen, maar
stuk lopen op het aloude ordepro
bleem. Hoeveel er mislukken weet
niemand. Maar ze zijn er en het is de
vraag wat daaraan te doen valt
De Kritische Leraren in Amsterdam
(Singel 178) organiseren avonden
voor beginnende leraren onder het
motto „Alle begin is moeilijk". Op
de eerste avond In dit seizoen ko
men zo'n veertig leraren bijeen. El
lie, die openhartig over haar proble
men vertelt, is een van hen.
„Tot diep in de nacht zat ik m'n
lessen voor te bereiden," zegt Ellie.
„Maar als ik dan de volgende dag op
school kwam. bleek dat het heel
anders ging dan ik me had voorge
steld. Vooral in de tweede en derde
klassen, de keetklassen, kwam ik
nauwelijks aan lesgeven toe."
Ordeproblemen vormen op deze eer
ste avond nog het voornaamste ge
spreksonderwerp. Gerda is niet pes
simistisch over de toekomst, maar ze
komt toch wel met verhalen waar je
van schrikt. Ze werkt op een Vrije
School, waar nogal wat kinderen ko
men die al twee. drie scholen hebben
afgewerkt. Als ze overal mislukt zijn,
mag de Vrije School het nog eens
proberen. Het gevolg is dat er klas
sen zijn met vier, vijf echte pro
bleemkinderen. En als je dan ook
nog met flinke niveauverschillen in
de klas te maken krijgt, is het niet
makkelijk om Frans te geven.
Astrid heeft geen klagen over haar
orde. maar ook bij haar gaat het niet
geruisloos. Een van haar problemen
is dat ze niet voelt voor autoritaire
methoden, maar merkt dat de leer
lingen dat toch van haar verwach
ten. Als ze probeert geen kinderen de
klas uit te sturen en te praten over
bepaalde moeilijkheden, vinden ze
haar „slap".
Bob, tekenleraar aan een lyceum, zit
met hetzelfde probleem. Vooral bij
een vak als tekenen en kunstgeschie
denis. waarbij je een klas maar één
uur per week hebt, is het moeiüjk
een goede band met de leerlingen te
krijgen. Dan word je helemaal in je
rol van autoritaire leraar gedrongen.
„Eigenlijk voel ik daar niets voor.
Maar als je die rol niet speelt, lig je
eruit en kun je wel vertrekken."
Praktische vragen
Al pratend komen allerlei praktische
vragen aan de orde. Wat doe je als
iemand twee keer binnen een uur
naar het toilet wil?. Wat als ze je
stoel met punaises bezaaien? Wat
moet je doen als ze in de klas begin
nen te ballen? Of als ze stelselmatig
(en opzettelijk?) hun boeken verge
ten? Of als ze allemaal hun jas aan
houden?
Een paar collega's met meer erva
ring proberen af en toe raad te ge
ven. Zo adviseren ze hun beginnende
collega's eigen fouten altijd eerlijk
toe te geven. „Probeer zoiets nooit te
maskeren. Dat hebben ze meteen
door." Als de aandacht verslapt, doe
je er goed aan de les even stop te
zetten en te vragen wat de klas ervan
vindt. Stel een paar vragen, be
spreek hoe je verder wilt en hervat
dan de les weer. Nee, hoor, waar-
sfchuwt een andere, even ervaren col
lega. Wie pas begint als leraar, kan
zich daar beter niet aan wagen.
Een troep
Uit de discussie blijkt steeds dat
voorvallen die bij geroutineerde lera
ren hoogstens leiden tot een onop
vallend incident, bij beginners me
teen escaleren tot een troep. De
troost is dat de meeste leraren het
vak na een paar jaar wel onder de
knie krijgen.
Wat doen scholen om beginners te
helpen? Op sommige scholen is een
adjunct-directeur belast met de be
geleiding van nieuwkomers. Soms
vormen de beginners zelf groepjes
om over hun ervaringen te praten.
De laatste jaren is de pedagogische
en didactische voorbereiding van le
raren wel verbeterd. Tijdens je stage
kun je verschillende manieren van
lesgeven uitproberen. Maaf daarbij
heb je nog steeds de rugdekking van
een ervaren leraar.
De echte vuurproef komt toch als je
afgestudeerd bent en zelf de volle
verantwoordelijkheid moet dragen.
Volgens het Nederlands Genoot
schap van Leraren is die last zo
zwaar, dat de beginnende leraar
best iets meer mag verdienen dan
een academische gevormde ambte
naar. Op de gespreksavonden van
de Kritische Leraren wordt daaro
ver niet gepraat Salaris is mis
schien ook wel belangrijk, maar het
zou nog fijner zijn als je orde had.
Jonge leraren zouden een betere be
geleiding willen van de schoollei
ding en van ervaren collega's. Ook.
zouden ze wat meer tijd willen heb
ben voor de voorbereiding van hun
lessen. Dus minder lesuren.
Het systeem
Eigenlijk vinden ze het vervelend
dat ze over „orde moeten praten. De
meesten verafschuwen de rol van de
autoritaire leraar. Ze beseffen wel
dat je eerst orde moet hebben, om
daarna de teugels te kunnen laten
vieren. Maar ze wijten dat ook wel
een beetje aan het systeem, waar
door de leerlingen zich op een be
paalde manier zijn gaan gedragen.
De Kritische Leraren zijn ooit be
gonnen als een gToep die radicaal
wilde breken met het autoritaire on
derwijs. Dat bleek onmogelijk. Je
kunt niet in je eentje een schoolsys
teem veranderen. Toen gingen de
Kritische Leraren zich meer op het
project-onderwijs richten. Maar ook
daarvan geldt dat je het niet alleen
kunt doen. Project-onderwijs wordt
nog wel gedaan, maar toch voorzich
tiger. Avondjes met beginnende le
raren is nu een van de voornaamste
activiteiten.
Via gesprekken over orde hopen de
Kritische Leraren uit te komen bij
ander vragen. Over de rol van de
leraar, over je eigen vak. over de
samenwerking met collega's, over
het doel van onderwijs, over veran
deringen op school en wat al niet.
Maar daarover kun je pas praten als
„orde" niet meer het alles overheer
sende probleem is.
DEN HAAG De campagne in de
Tsjechoslowaakse pers. radio en\te-
levisie tegen Nederland duurt voort,
zonder dat precies duidelijk is
waarom.
Zoals bekend is het begonnen nadat
in Ridderkerk twee zoontjes van het
echtpaar Bon een boete kregen na
dat ze voorbijgangers hadden be
schoten met een luchtbuks. Radio
en tv in Praag vertelden de afne
mers dat de kinderen door de politie
wreed waren mishandeld. Toen de
campagne tegen Nederland door
ging heeft het ministerie van buiten
landse zaken de Tsjechoslowaakse
ambassadeur ontboden en ophelde
ring gevraagd Maar de campagne in
Tsjechoslowakije gaat door. hoewel
de ambassadeur geheel werd inge
licht over het Ridderkerkse geval.
Overigens kunnen mensen die me
nen dat hun rechten geschonden
zijn zich tot de rechter wenden, of
tot het Europese hof voor de rechten
van de mens in Straatsburg. Dat
heeft de Ridderkerkse mevrouw
Bon (zelf Tsjechoslowaakse) inmid
dels gedaan. Zij heeft bij de officier
van justitie in Rotterdam een klacht
ingediend tegen het optreden van de
Ridderkerkse politie in verband met
haar kinderen.
[j ekenmgen. b«j voorkeur in liggend formaat, sturen aan: Trouw, jury politieke prent. Postbus 859,
Naam en adres aan achterzijde vermelden. Voor geplaatste prenten is er een boekenbom
HET WEER door Hans de Jong
Weerrapporten
Het is gelukkig dat er van tijd tot
tijd verrassingen voorkomen. Dat
houdt de snee in het weergebeu-
ren. Wie had ook kunnen denken
dat Zeeland en ook het midden-
en noordoosten van het land gis
teren in de wintersfeer zouden
komen? In Middelburg bleef de
sneeuw gisteren al vrij vroeg in de
middag liggen in een laagje van
één tot twee centimeter. Ook in
Gorichem viel flink wat sneeuw
maar in Maassluis lag er in de
namiddag al veel minder waar
schijnlijk door de invloed van de
Nieuwe Waterweg. Papendrecht
en 't Zand gaven drie centimeter
sneeuw op Zwijndrecht drie a vier
centimeter, gemeten in de voor
avond. Ook in Rotterdam was de
sneeuwval langdurig: niet minder
dan 32 uur achter elkaar dwarrel
den vlokjes neer. In Almkerk
werd door een schoolleerling
waargenomen dat er gistermid
dag circa één millimeter neerslag
per minuut viel.
In vrijwel geheel België was de
wind 's middags zuid tot zuidwest
geworden met temperaturen van
4 tot 5 graden boven nul, het
hoogst in de Ardennen. Alleen
Ostende gaf toen nog plus één
graad Celsius bij oostenwind en
sneeuwval: 17 millimeter in zes
uur. De snel tot ontwikkeling ge
komen depressie, tijdelijk 978
millibaar boven Normandië, deed
tot in midden-Europa door mid
del van handlangers regen of
sneeuw neerdwarrelen. Genève
gaf gistermiddag 19 millimeter
water op over twaalf uur, Turijn
tapte negen millimeter af na
sneeuwval: twee centimeter, bij
slechts één graad boven nul.
Aan de west- en noordzijde van de
depressiekern kwamen hoge
windsnelheden voor, echter zeer
Een lichtschip in het Nauw van
Calais rapporteerde gistermiddag
noordoosten wind gemiddeld
kracht tien bij onafgebroken zwa
re regen. Bovenop de Zwitserse
berg Gutsch (bijna 2500 meter)
was het helemaal niet te harden
bij een uitschieter van 166 ki
lometer per uur. Ook Liechten
stein kreeg een stoot van bijna
104 kilometer per uur uit zuidelij
ke richting.
Op de Britse eilanden werkte de
kou-inval het sterkst door. Tot
aan de Ierse zuidkust (Cork) vroor
het en viel er één tot twee centi
meter sneeuw, Dublin gistermid
dag vijf centimeter, in Schotland
van zondag op maandag zoveel:
plaatselijk 25 tot 28 centimeter,
dat wegen volstoven en het ver
keer geblokkeerd werd.
November wordt een zeer natte
maand. Voorop in de race ligt
Papendrecht met 212 millimeter.
Het Nederlands record voor deze
eeuw in november is 244 millime
ter op naam van Westfriese Sluis
in 1944, Amersfoort toen 241 milli
meter. In Rosenburg is tot op dit
ogenblik 165 millimeter gevallen.
Koog aan de Zaan 149 millimeter,
Rotterdam 150 millimeter, Alm
kerk 130 millimeter en Oost-Ka-
pelle 133 millimeter. Rosendaal is
zojuist de 100 millimeter gepas
seerd, verschillen zijn er dus wel.
„Als de sneeuw valt op natte slijk,
geeft 't na drie dagen een vaste
dijk." zegt de volksmond. Dit re
geltje klopt wel: een kou-inval in
de hogere lagen kan zich iets later
ook aan de grond doen gevoelen.
De komende nacht is de kans op
lichte vorst in het binnenland dan
ook inderdaad wat groter. Toch
zien wij hierin niet een aanzet tot
een werkelijk winters vorstweer-
type waarbij de schaatsen uit het
vet kunnen.
Er is veel, te veel onrust in de
drukverdeling. Een hogedrukge-
bied van 1036 millibaar trekt van
uit Groenland in betekenis ade
mend in zuidelijke richting over
de Oceaan. Het wordt gevolgd
door een nieuwe op Schotland
Amsterdam sneeuw
De Bilt sneeuw
D celen regen
Eelde sneeuw
Eindhoven regen
Den Helder regen
Rotterdam regen
Twente regen
Vltsslngen regen
Zd Limburg geh bew
Aberdeen sneeuwbui
aankoersende depressie (995 mil
libaar) die zich binnenkort gaat
verenigen met het Franse
sneeuwminlmum dat gisteren ons
land passeerde en dat donderdag
met 975 millibaar in de kern bo
ven Zweden wordt verwacht. Dit
geeft de hele week variabel weer
met af en toe gekwakkel maar
ook tijdelijk weer wat hogere tem
peraturen met regen bij aanwak
kerende zuid tot zuidwesten
wind, waarschijnlijk morgen. In
Oost-Kapelle is tussen gistermor
gen half tien en 's avonds zeven
uur 36 millimeter neerslag geval
len; met de zondag erbij 50 milli
meter.
Klagenfurt sneeuw
Kopennagen geheel bew.
Lissabon half bew
Locarno sneeuw
Londen zwaar bew.
Luxemburg zwaar bew
.Madrid licht bew
Malaga half bew.
half b
sneeuw
licht bew.
sneeuw
zwaar bew.
regen
Mallorca
Munchcn
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Split regen
Stockholm geh bew
Wenen zwaar bew.
ZOrtch regen
Casablanca regen
Istanbul zwaar bew
Las Palmas geheel bew.
24
HOOGWATER woensdag 23 november Vlls-
singen 015-12 31 Kartngvhctsluizen
0 25-12.46 Rotterdam 2 26-14 28 Schevenln
gen 1 24-13 42 IJmulden 2 03-14 10 Den Hel
der 5 52-18.05 Harllngen 8 00-20 35 Delfzijl
10 09-22 48
fider redactie van Loes Smit
idisciplinaire benadering van
Iragsalternatieven. Een fraai
nkende kreet, waarvan waar-
lijnlijk niemand precies kan ver-
llen wat ermee bedoeld wordt,
it doet er ook niets toe, vindt de
dactie van het personeelsblad
femaf-Heden. Het maakt ook
ris uit of de spreker zelf begrijpt
at ie zegt: „Dat weet uw gespreks-
Ttner ook niet en hij zal er wel
>or waken er naar te vragen." Het
'at er maar om dat zulke termen
to de conversatie van de gebrui-
.Juist die klank weten te geven
to autoriteit, die uitsluitend
Wt voortgebracht door kennis
dieo inzicht."
to de duur klinkende, holle frasen
ln de kaak te stellen, waarmee
en'g spreker zichzelf een grote
ate van gewichtigheid meent te
henen, heeft het blad een kreto
bemixer" samengesteld, bedoeld
hulp bij zinvolle discussie". De
wer bestaat uit drie rijtjes en is
trist simpel te hanteren. Je pikt
n willekeurige kreet uit het eer
ste. tweede en derde rijtje en zet die
gewoon achter elkaar. Dit kan er
dan bijvoorbeeld uitkomen: dyna
mische begeleiding van machtsas
pecten; normatieve ontwikkeling
van spanningsvelden; structurele
prognose van informatiesystemen;
geobjectiveerde coördinatie van
veranderingsprocessen; functione
le, bureaucratische management
technieken; geïntegreerde techno
logische modelontwikkeling; soci
aal-psychologische benadering van
communicatiemethoden.
Allemaal even gewichtige kreten,
die zeker indruk zullen maken. Het
mooiste is nog dat ze onderling ook
weer naar hartelust te combineren
zijn: de negen termen uit het eerste
kolommetje met de tien van het
tweede en die weer onderling afwis
selend met de tien uit het derde
rijtje Voor degenen die zin in dit
vrolijke, leerzame spel hebben (lie
ver niets onthouden s v p i geven
we de rijtjes uit Heemaf-Heden hier
achter elkaar. Kolom 1: geïnte
greerde, systematische, functione
le, multi-disciplinaire, normatieve,
sociaal-psychologische, dynami
sche, geobjectiveerde, structurele;
kolom 2: organisatorische, ontwik
keling van, benadering van, tech
nologische. rationele, coördinatie
van, bureaucratische, prognose
van. conservatieve begeleiding
van, kolom 3: modelontwikkeling,
gedragsalternatieven, manage-
ment-technieken, organisatievorm,
spanningsvelden, machtsaspecten,
informatiesystemen, communica
tiemethoden. strategiebepaling,
veranderingsprocessen.
Het zijn overigens niet alleen vol
wassenen die onbegrijpelijke kre
ten aan onze taal toevoegen. Vaak
zijn het schoolkinderen die nieuwe
stopwoorden „uitvinden". Na
knots, maf, blits, prima en wat dies
meer zij hoor je ze nu ineens „gers!"
roepen, een woord dat dezelfde be
tekenis als de voorgaande schijnt
te hebben. Dat „gers" wordt tot
nog toe alleen door scholieren in
Rotterdam en omgeving gebruikt,
voor zover ons bekend tenminste.
Helemaal zeker weten we dat het
tientallen keren per dag op het St.
Montfortcollege in Rotterdam-
zuid. op een basisschool in Rotter-
dam-'Jviexanderpolder en op de
Isaac da Costa Mavo in Capelle aan
de IJssel klinkt. En aangezien scho
lieren hun stopwoorden natuurlijk
ook buiten de school bezigen kun je
er van op aan dat het tot in de
wijde omgeving van de Maasstad
te horen is. Waar zo'n woord van
daan komt? Misschien dat het net
als de eerder genoemde kretologie
gewoon eens door iemand bedacht
is die het mooi vond klinken. Maar
missschien is. er wel een veel betere
verklaring voor, en misschien zeg
gen scholieren in andere delen van
het land op het ogenblik ook
„gers." Dat horen we dan wel.
reisorganisator Buddy Bomnard, die
er vluchten boven Frankrijk mee wil
maken met Amerikaanse toeristen.
Die kunnen dan zó uit de Concorde
in deze luchtslak bijkomen.
Het omstreden Frans-Britse super
sonische toestel Concorde maakt
vandaag rijn eerste officiële lijn-
vlucht naar New York. Het snelste
passagiersvliegtuig staat hier nog op
een Parijs 'vliegveld, vlakbij een
heel wat trager vliegend vervoermid
del: een enorme passagiers-ballon.
Eigenaar daarvan is de Amerikaanse
„Zijn haar zat vastgekoekt en zijn
gezicht was zwart. Laat me niet in
de steek, riep hij. Hij vertelde me
dat hij ongeveer veertien dagen in
de kreek had gelegen. Dat leek me
een sterk verhaal", zei mevrouw
Helen Gilbert die in de buurt van
de Australische stad Sydney
woont. Maar het was geen sterk
verhaal. De Jongen, de 18-jarige
Stephen Sheehy, was op de fiets
gestapt en van een bijna twintig
meter hoge klip gereden. Hij kwam
met een gecompliceerde beenbreuk
in een kreek terecht, waar hij het
dertien dagen heeft moeten uithou
den met onkruid en grondwater.
Met bladeren wist hij een wond aan
zijn been schoon te houden, waar
het gebroken bot doorheen stak.
Met dat kapotte been kon hij on
mogelijk tegen de helling op en pas
na een tijd kreeg hij het idee om
zich op zijn rug liggend met zijn
handen voort te duwen Langs de
helling duwde hij zich toen op die
manier voort totdat hij bij de tuin
van mevrouw Gilbert aankwam,
die hem eten en drinken gaf en de
politie waarschuwde. Zijn ouders,
die de hoop al hadden opgegeven
dat ze Stephen ooit zouden terug
zien zitten nu aan zijn zieken
huisbed.
Ka-pi-tein Brom is te-rug. Hij heeft
een lange reis ge-maakt. De ka-pi-
tein is een beet-Je moe. Daar-om
praat Tan-te Neel maar niet te veel.
Ze zorgt er-voor dat het héél stil is
in het zee-mans-huis. Af en toe
kijkt Tan-te Neel naar de Ka-pi-
tein. Ach. die snoe-te-poet, denkt
ze. hij heeft het ook zo druk. Ka-pi-
tein Brom is in slaap ge-val-len. Hij
droomt.
Trouwe televisiekijkertjes, de hele
kleintjes dan, weten nu natuurlijk
al lang waar dit verhaal over gaat:
over de Bereboot. Het verhaal staat
in een nieuw Berebootboek, ge
schreven door Lo Hartog van Ban-
da. Kapitein Brom, Brilbeer, Maa
tje, Kokkie en Tante Neel beleven
er allerlei nieuwe avonturen in en
voor de lezertjes valt er zelfs nog
meer te beleven, want er staan ook
nog spelletjes, raadsels, tekeningen
en kleurplaten ln. „Het allergroot
ste Berebootboek". zoals het heet.
is een uitgeve van Elsevier en kost
11.90.
Minstens haar appendix zou ze
moeten missen, de 79-jarige vrouw
uit het Franse Amiens. Ze had een
blindedarmontsteking plus nog
een andere darmaandoening en
dus had de dokter haar ijlingr -oor
een operatie ln het ziekenhuis laten
opnemen. Toen ze uit de narcose
bijkwam, had ze een lapje voor een
oog en zat de blindedarm er nog
ongerept in. Per abuis had de chi
rurg haar aan een oog geopereerd,
maar daar zou ze, verklaarde hij
achteraf haastig, echt geen nadeli
ge gevolgen van ondervinden. De
vergissing was ontstaan doordat de
vrouw, die slecht Frans sprak, haar
buurvrouw in de arm had genomen.
Die had haar kennelijk al verkeerd
begrepen en de klacht aan de oo
garts overgebracht Behalve de sto
ring in de Ingewanden was er dus
bovendien nog sprake van een
communicatiestoring.
Net als (in sommige landen) pakjes
sigaretten zouden ook stereo-com
binaties van een waarschuwing
voorzien moeten worden, speciaal
voor Jeugdige kopers. Er zou dan
zoiets op moeten staan als „deze
radio/deze platenspeler kan Je ge
hoor beschadigen als Je 'm te hard
zet." Want, heeft (volgens het West-
dultse Handelsblatt) de Ameri
kaanse dr. Robert Hahnel uit Los
Angeles gezegd, „veel tieners weten
wel dat de rest van het gezin hun
keiharde muziek met prettig vindt,
hoewel de jeugd zich daar toch
niets van aantrekt, maar ze zijn
zich er absoluut niet van bewust
dat hun eigen gehoor gevaar loopt
door het lawaai".
