Huiszoeking bij
vroegere agent
van ir. Manusama
Zeventig man
bezet bakkerij
Protestrijm bij opening van rijksweg
an der Louw beslist vandaag
'Vacaturebank' voor
invallende leraren
Rote Armee wil geen
vliegtuigen opblazen
Als u straks
nog van de natuur
wilt genieten
moetu er nü wat
aandoen!
Gééf om de Natuur
Gladheid
eist levens
Documenten gevonden,, geen wapens
mefe^n bloèk dTowei'/s^eu' Initiatief van rector uit Ede
ispecteur Kalma kan in beroep gaan
Moedwillige geruchten
Twee Nederlanders
dood bij vliegramp
op eiland Madeira
Uit onvrede met sociaal beleid
eerst m'n
§oudKuü$e
opeten
Burgemeesters verontrust over stagnatie bij afbouw
Bank- en Ginonr. 7714
ISDAG 22 NOVEMBER 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
Van een onzer verslaggevers
ASSEN De politie heeft gisteren huiszoeking ge
daan bij Hendrik Owel te Baarle-Hertog, de vroegere
handelsvertegenwoordiger van ir. Manusama's Zuid-
molukse regering in ballingschap. Er zijn documenten
meegenomen.
In Zuidmolukse kringen wordt de
resse, mej. R. Risamenapatty, de af-
Rotterdamse hoofdinspecteur Kalma is gisteren op het stadhuis bij burgemeester Van der
>uw geweest om met hem te praten over de gerezen moeilijkheden die rondom de hoofdinspec-
E ur zijn gerezen na zijn deelneming aan een demonstratie. In de hal van het stadhuis werd de
ilitieman verwelkomd door demonstranten, die^ voor zijn zaak betoogden.
len
Ir
an een onzer verslaggevers
iet OTTERDAM Burgemeester Van der Louw zal vandaag officieel maatregelen nemen tegen de
otterdamse hoofdinspecteur B. D. Kalma. De burgemeester achtte het niet uitgesloten dat hij
*ri :n beslissing zal nemen waartegen Kalina in beroep kan gaan. Hij doelde hiermee op een
ue erisping.
oor Van der Louw op het stadhuis
ïrden gistermiddag gesprekken ge-
oerd met ondermeer de hoofdcom-
lissaris van politie, de heer A. Ver-
iey, de commissarissen van het
otterdamse politiekorps en de ver-
genwoordigers van de algemene
iristelijke politiefederatie ACP, de
atholieke politiebond St. Michael,
e ABVA en de VHBH.
folgens de burgemeester bestaat er
"a een fundamentele kritiek op de
ommunicatiemogelijkheden bin
nen het politiekorps. Tijdens het
esprek werd naar voren gebracht,
it de rust in' het politiekorps zo
^.jel mogelijk moet worden hersteld.
ipe situatie is op dit moment heel
_jerg moeilijk", zei de burgemeester.
/an der Louw zei nog niets te heb-
)en gehoord van procureur-generaal
nr. baron W. A. van der Feltz op zijn
irgenomen beslissing. Van der
||z had de burgemeester laten we
ft dat als hij niet tot schorsing of
ontslag van Kalma zou overgaan,
hij zou overwegen Van der Louw
daar opdracht toe te geven krach
tens artikel 5, lid 2 van de Poli
tiewet.
Zorgwekkend
Wat is de minimum-leeftijd om in
nilitaire dienst te gaan?'
Voordat Rotterdams burgemeester
dit gesprek voerde, had Kalma zijn
bezwaren kenbaar gemaakt, die hij
heeft tegen het voornemen van Van
der Louw hem te berispen. Hij deed
dit aan de hand van een brief die hij
had geschreven. Nadrukkelijk stelt
Kalma. dat hij zich, evenals de orga
nisatoren van de demonstratie
waaraan hij had deelgenomen en die
de oorzaak was tot de hele affaire,
distantieert yan de terreurme
thoden van de RAF. Het doel van de
demonstratie was slechts aandacht
te vragen voor de zorgwekkende
ontwikkelingen in West-Duitsland,
waar naar de mening van de organi
satoren van de demonstratie en van
Kalma zelf de grenzen van de
rechtsstaat zijn overschreden.
Naar aanleiding van de in de brief
van Van der Louw gememoreerde
woorden, schrijft Kalma, dat de inte
griteit van het eigenlijke doel van de
demonstratie en van zijn deelname
daaraan door deze incidenteel ge
bruikte scheldwoorden zijns inziens
niet is aangetast. De leus: „hun
strijd, onze strijd, internationale so
lidariteit". kon bij degenen, die niet
op de hoogte zijn van de pacifisti
sche overtuiging van Kalma de in
druk wekken, dat daarmee de strijd
van de RAF zou worden bedoeld. De
heer Kalma verwijt in zijn brief, dat
de heer Van der Louw twee aspecten,
namelijk de functie van Kalma en
zijn privé staatsburgerschap ver
smelt, zodat het korps boven het
individu wordt geplaatst, zodat de
.functie dus de privé-burger opslokt.
Kalma meent, dat de beroering in
het korps naar aanleiding van zijn
activiteiten vooral is te wijten aan
het feit, dat het om maatschappij
kritische en dus gevoelige activitei
ten gaat.
Inmiddels heeft ook de hoofdinspec
teur van politie A. Martens die vori
ge week heeft meegelopen in een
demonstratie betreffende de zaak
Kalma een gesprek gehad met de
Rotterdamse hoofdcommissaris.
„Ik heb uitsluitend geprotesteerd
tegen de procedure, welke men te
gen de heer Kalma volgde", aldus
Martens.
„Ik vind de manier waarop de zaak
Kalma wordt aangepakt heel beden
kelijk en dat heb ik met mijn mee
doen aan de demonstratie willen uit
drukken", zei Martens. Hij bestem
pelde het gesprek met de hoofdcom
missaris als zeer zakelijk.
gelopen zaterdag heeft gebracht aan
Bovensmilde. Ze nam daar deel aan
een voorbereidende vergadering
voor een congres dat binnenkort in
het Zuidmolukse gebouw Pattimura
te Assen zal worden gehouden. Bij
dit congres zijn betrokken de Unasi
(de niet erkende RMS-vertegenwoor-
diging in de Verenigde Naties), het
landelijk comité Zuidmolukken
(LaC) en het „Gesellschaft für be-
drohte Völker", een Duitse vereni
ging die zich inzet voor bedreigde
minderheden.
Volgens de officiële politieverklaring
had de huiszoeking echter betrek
king op wapenbezit en geschriften in
strijd met het bankwezen. Dergelij
ke geschriften zouden inderdaad zijn
aangetroffen, wapens niet. De huis
zoeking had plaats in een bank an
nex woning te Baarle-Hertog/Baarle-
Nassau aan de Nederlands-Belgische
grens.
De bewoner, de heer Owel, staat in
Zuidmolukse kringen bekend als de
„rode miljonair". Het kwam tot een
breuk tussen hem en ir. Manusama
toen Owel contacten ging onderhou
den met het Fretilin, de linkse be
vrijdingsbeweging op Oost-Timor.
Van onze onderwijsredactie
EDE Binnenkort begint in Gelderland een vacaturebank voor
docenten die tijdelijk willen invallen voor leraren die ziek zijn
geworden. Het initiatief voor deze vacaturebank is afkomstig
van de rector van het Marnix-college in Ede. dr. R. Ferwerda.
Belgen erbij
Na de eerste gijzelingsactie van
Zuidmolukkertf in een trein bij Bei-
len en het Indonesisch consulaat te
Amsterdam, waren er berichten dat
de heer Owel door de politie werd
verdacht. De huiszoeking werd gis
termorgen ondernomen door een re-
cherchegroep van de rijkspolitie in
Breda, in samenwerking met de Bel
gische politie. De opdracht tot de
huiszoeking werd gegeven door de
rechter-commissaris van Breda.
Deze was ook bij de actie aanwezig,
evenals de onderzoeksrechter in
Turnhout.
ADVERTENTIL
Er is geld nodig. Véél geld. En nu meteen!
Om te voorkomen dat de Natuur opraakt
Zo kunt u helpen: zorg dat de gift-envelop, die
een van onze vrijwilligers bij u thuisgebracht
heeft, goed gevuld klaar ligt Vrijdag wordt hij
opgehaald! Bent u door omstandigheden niet
in het bezit van een gift-envelop, maak dan
DEN HAAG De Rote Armee Fraktion wil helemaal geen
vliegtuigen van de Lufthansa opblazen en evenmin leden van het
koninklijk huis ontvoeren. Het zijn Westduitse agenten die
dergelijke berichten verspreiden.
Dit zegt Christoph Wackernagel.
het gearresteerde Jid van de RAF in
eep verklaring die gistermiddag is
uitgegeven door zijn advocaat mr. G.
Sprong. Volgens Wackernagel zijn
deze berichten in de wereld geholpen
om de RAF in een slecht daglicht te
stellen. Wackernagel voelt zich daar
door benadeeld. De Rote Armee wil
de burgers in landen van Europa
waarschuwen voor een nieuw Duits
fascisme.
De advocaat heeft overigens niet
de gehele verklaring van Wackerna
gel kunnen publiceren. Dat is onmo
gelijk vanwege de beperkingen die
de rechter-commissaris op 11 en 17
november heeft bevolen. Alleen in
formatie die van invloed is op de
rechtskundige situatie van Wacker
nagel, mag naar buiten worden ge
bracht. altjus mr. Sprong.
Andere lezing
Mr. Sprong heeft de vier pagina's
lange verklaring van zijn cliënt sterk
bekort. Sommige delën zouden kun
nen worden aangemerkt als op
ruiend, en Sprong zegt: Mijn cliënt
heeft geen behoefte aan een nieuwe
aanklacht.
De verklaring rept ook met geen
woord over de arrestatie op 10 no
vember in Amsterdam. Volgens de
heer Sprong staat de lezing van zijn
cliënt echter lijnrecht tegenover die
van de Amsterdamse politie. Er zou
den volgens Wackernagel twintig
Duitse politiemensen bij betrokken
zijn geweest. Bovendien zou de poli
tie het eerst hebben geschoten. Wac
kernagel zegt ook dat hij bij zijn
arrestatie is mishandeld. Terwijl hij
samen met Schneider bloedend op
de grond lag, gingen politiemensen
op zijn handen staan en werd er een
schot met een karabijn afgevuurd
vlak voor zijn gezicht, met het doel
hem te verdoven. Het schot schroei
de zijn ogen, aldus mr. Sprong
Volgens de strategie van de RAF
zal Wackernagel vermoedelijk blij
ven zwijgen. Hij wil alleen toegeven
dat hij lid is van een criminele orga
nisatie en dat is in Nederland geen
strafbaar feit.
Mr. Sprong vindt het ook vreemd dat
hij nog steeds niet heeft mogen ver
nemen op welkè gronden West-
Duitsland om zijn uitlevering heeft
gevraagd. Verder heeft Wackernagel
ook nog steeds niet het proces-ver
baal van de Amsterdamse politie
ontvangen.
Mr. Sprong zal Wackernagel advise
ren politiek asiel te vragen in Neder
land.
„Bij de arbeidsbureaus staan vrijwel
geen docenten ingeschreven die tij
delijk willen invallen. Als men zich
laat Inschrijven, wordt men be
schouwd als werkloze docent en de
meeste leraren en leraressen voelen
zich niet werkloos, omdat ze alleen
maar af en toe willen invallen," aldus
Ferwerda.
Ferwerda zelf heeft de ervaring dat
er wel aanmeldingen binnenkomen
als er een advertentie geplaatst
wordt. Met een dergelijke procedure
is echter zoveel tijd gemoeid, dat het
meestal al niet meer de moeite loont
een invaller aan te stellen.
Aanvankelijk wilde Ferwerda alleen
gaan werken voor vijf scholen in Ede
en omgeving. Later werd echter de
onderwijsinspectie van het gebied
van Dieren tot Barneveld ingescha
keld, die al meteen erg enthousiast
was. Deze zorgde er zelfs voor dat er
geld beschikbaar kwam voor het
plaatsen van advertenties in de re
gionale pers.
De rector van het Marnix-college wil
door middel van een advertentie
campagne in de regionale pers, een
lijstje opstellen van werkloze docen
ten en getrouwde leraressen, die er
wel voor voelen af en toe in te vallen
voor zieke collega's. Hiervan zouden
dan de vijf scholen die van het begin
af aan betrokken zijn bij dit initia
tief, kunnen profiteren.
Arbeidsbureau
Nu het gebied al uitgebreid is tot de
regionale inspectie, voelt Ferwerda
er echter niet zoveel meer voor om de
administratie in eigen hand te hou
den. Daarom heeft hij contact ge
zocht met het arbeidsbureau om een
oplossing te zoeken voor dit pro
bleem. Ferwerda wil overigens voor
komen dat de vacaturebank in han
den komt van het arbeidsbureau,
omdat hij bang is dat de docenten
zich daar dan niet zullen laten in
schrijven, net zomin als dat nu
gebeurt.
Ook op het arbeidsbureau toonde
men zich erg enthousiast over het
initiatief van Ferwerda. Daar wil
men nu gaan proberen dergelijke
vacaturebanken over het hele land
in te voeren.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Onder de slacht
offers van de vliegramp op het Por
tugese eiland Madeira, jongstleden
zaterdagavond, bevindt zich het
Brabantse echtpaar A. Dekker uit
Waalre, zo is door de Portugese
luchtvaartmaatschappij TAP mee
gedeeld De 63-jarige David van
Beetz uit Amsterdam behoort tot de
35 mensen die de ramp hebben over
leefd.
Van een onzer verslaggevers
RIDDERKERK-OUDER AMSTEL
De sneeuwval en de daardoor ont
stane gladheid op de Nederlandse
wegen heeft gisteren twee slachtof
fers geëist Op rijksweg 16 in het
Europoortgebted slipte gisteravond
tegen half zeven tijdens een hevige
sneeuwbui de 53-jarige C. van Driel
uit Barendrecht. Hij reed met zijn
auto tegen de vangrail en vervolgens
tegen een lichtmast en overleed ter
plaatse.
ue 22-jarige H. C Ros uit Groot
Ammers kwam gistermorgen om het
leven op de Utrechtseweg vlakbij de
afslag naar de Bijlmermeer. Hij was
passagier in een busje, dat tijdens
een sneeuwbui slipte. Het busje kan-
telde (zie foto).
In het hele land deden zich opstop
pingen voor door de sneeuwval, voor
al in het westen en midden van het
land Op de Stichtse Rotonde ln
Amersfoort raakte het verkeer gis
teravond in de knoop toen een
vrachtauto bleef steken. Ernstige
ongelukken hebben zich verder,
voorzover bekend, niet voorgedaan
In St. Annaland op Tholen is de 59-
jange K. J. Hagen uit die plaats
tijdens een ongeval om het leven
gekomen. De heer Hagen slipte met
zijn busje de berm in Het busje
kantelde van een dijk De auto
kwam weer op z'n wielen terecht,
maar de inzittende bleek overleden
Sommee i
charmante dingen
ernnVr0t£j rz'P
ernog steeds.
ADVERTENTIE
het vers gebraden 10 minuten haantje
van Herman Kramer. Joure
...'t ligt bij de vleeswaren
Van onze sociaal-economische
redactie
ZWOLLE Zeventig perso
neelsleden van de banketbak
kerij Boom BV in Zwolle hou
den sinds gistermiddag met
steun van de Voedingsbonden
FNV hun bedrijf bezet. Inzet
van het conflict is de onvrede
over het sociale beleid van de
directeur-eigenaar B. Boom.
Volgens de werknemers wordt er
duor Boom BV sinds jaar en dag een
zeer slecht sociaal beleid gevoerd.
Een woordvoerder van de bezetters
noemde onder andere overmatige
werktijden, slechte veiligheidsvoor
zieningen. slechte ventilatie en het
onbreken van elke vorm van werko
verleg of van Inspraak in het beleid.
Vorige week vrijdag leidde het on
behagen over de stijl van leidingge
ven van de heer Boom al tot een
korte werkonderbreking. Per tele
gram werd hem gevraagd om uiter
lijk maandag overleg met het perso
neel aan te gaan. Toen gistermiddag
bleek dat de heer Boom zich ziek had
gemeld en dat hij zich liet vertegen
woordigen door een delegatie zonder
bevoegdheden, besloot het personeel
tot bezetting van het bedrijf over te
gaan.
Schoolvoorbeeld
Een woordvoerder van de Voedings
bonden FNV noemde de heer Boom
„een schoolvoorbeeld van een werk
gever die verboden zou moeten wor
den een onderneming te leiden
Hoewel Boom BV een goed rende
rend bedrijf is er worden onder
meer gevulde koeken en speculaas
gemaakt zijn de voedingsbonden
bevreesd dat de werkgelegenheid in
het bedrijf bij ongewijzigd beleid in
de toekomst wèl in gevaar komt. De
bonden beschuldigen directeur
Boom ervan dat hij enerzijds te veel
geld aan het bedrijf onttrekt voor
privé-doeleinden en dat hij ander
zijds een aantal foute investerings-
beslissinèen zou hebben genomen.
„Voor ons is de gang van zaken met
betrekking tot de werkomstandighe
den en het ontbreken van medezeg
genschap voldoende aanleiding om
ons achter de bezetters op te stellen,
aldus een woordvoerder van de Voe
dingsbonden FNV.
uw gift over op bank- of
gironummer 7714, t.av.
„Gééf om de
Natuur".
„Gééf om de
Natuur" op radio
en TV: Radio cn
televisie besteden
J de hele week aan-
f i
f dacht aan het
immense probleem
van de verdwijnende
natuur en wat we er
nu nog aan kunnen doen.
Let op de aankondigingen
in uw programmablad.
Van een onzer verslaggevers
HATTEMERBROEK Gisteren heeft minister Westerterp van verkeer en
waterstaat het klaverblad Hattemerbroek het gedeelte van de A 50 tussen
Apeldoorn en Zwolle geopend. Een onderdeel van de autosnelweg Den Bosch-
Joure dat bijna een halve eeuw op het rijksplan heeft gestaan.
Nationale aktie van het Wereld Natuur Fonds
Door het vrijgeven van dit 32-
kilometer-langc stuk wordt
de kronkelende, levensge
vaarlijke „dorpenweg" door
Vaassen, Epe, Heerde en Hat-
tum belangrijk ontlast. Voor
de automobilist is de rijtijd
tussen Apeldoorn en Zwolle
onder bepaalde omstandig
heden ongeveer tot de helft
teruggebracht.
Al heerste er voldoening over
de in gebruikneming in het
gebied op de grens van Velu
wemassief en IJsselvallei, al
gehele tevredenheid is er
niet. Dat bleek bijvoorbeeld
uit het optreden van „vier
verontruste burgemeesters
Het waren drs. S. van Tuinen
van Kampen, mr. G. Loop
stra van Noordoostpolder, E.
van Voorden van IJsselmui-
den en F Faber van Lemster-
land Bij het klaverblad Hat
temerbroek uitten zij hun te
leurstelling over het voor
shands niet doortrekken van
de A 50 in noordelijke rich
ting
Niet alleen stroomde de re
gen neer bij de opening van
de nieuwe weg maar ook
vloeide rijkelijk de poezie In
een originele Engelse mail-
coach, bespannen met vier
Friese paarden, bestuurd
door George Vroklage. verza
melaar van antieke rijtuigen
in Epse. kwamen de burge
meesters aanrijden
Gedicht
Burgemeester Van Tuinen
las daarbij een gedicht voor
In het burgemeester poëem
i..de weg loopt dood werd
Waterstaat opgewekt ervoor
te zorgen dat het klaverblad
bij Hattemerbroek, dat nu
een klaverdrie is, verandert
in een klavervier en dat de
route spoedig wordt doorge
trokken naar Kampen,
Emmeloord en het noorden
Om minister Westerterp te
laten blijken dat het wel ern
stig maar ook goedmoedig
bedoeld was werd hem door
de burgemeesters een ban-
ketbakkersprodukt in de
vorm van een klavervier aan
geboden
Maar ook anderen waren aan
het rijmen geslagen Als on
derdeel van d-: feestelijkhe
den was er een defile van
bedrijfswagens Ze waren bij
een gebracht door de N O B
Wegtransport. Op een van de
voertuigen was onder meer te
lezen:
maar nu in daden
omgezet
veel progressieve woorden
en opgerukt naar Kampen.
Emmeloord en 't Noorden
Minister Westerterp deelde,
wat liet laatste betreft mee.
dat het de bedoeling is dat
dit weggedeelte in '84- 85 ge
reed komt. Gewijzigde in
zichten met betrekking tot
de natuur hebben het nodig
gemaakt het ontworpen tra
cé nog weer te veranderen
De doortrekking naar het
noorden komt in de jaren
tachtig. Éérst dient de twee
de IJsselbrug bij Kampen ge
realiseerd te worden
File
In Apeldoorn, waar de stoet
tenslotte veel te laat aan
kwam, want minister Wester
terp had de weg van Den
Haag naar het oosten drie
kwartier in een file gezeten,
vestigde burgemeester mr. F
Th. Dijkmeester de aandacht
op het ontbrekende gedeelte
Woeste Hoeve Arnhem van
de A 50, ongeveer twaalf kilo
meter. waarop vorig jaar
meer dan honderd ongeluk
ken gebeurden
De commissaris der koningin
in Gelderland mr J. W
Geertsema heeft gisteren in
Epe de"8 9 geopend, een pro
vinciale weg om dit dorp
heen. die deze omgeving een
verbinding geeft met het net
van hoofdwegen, in Neder
land
